n
doet westers aan
rië wil troepen in
banon verminderen
DEBATTEN EN KRITIEK OP EERSTE ZITTING
resident China
eigt met straf
hor hervormers
Wright wil ook
zonder deal aftreden
Hongarije blijft
lid van
Warschau-pact
Optimisme rond
CFE-overleg
Gii 'ENLAND
CeidócSoivicMit
VRIJDAG 26 MEI 1989 PAGINA 5
:LANCA De Syrische president Assad zou bereid
h deel van de dertig- a veertigduizend Syrische solda-
fug te trekken die ooit onder een mandaat van de Ara-
i Liga in Libanon werden gestationeerd,
litairen werpen zich steeds meer op als kleine onder-
k en bekommeren zich vooral om allerlei soorten al of
[egale handel die via Libanon loopt,
pepenreductie zou de weg vrijmaken voor een contin-
jldaten van andere Arabische staten die enkele specia-
»n in Libanon op zich zouden kunnen nemen, zonder
(rië de controle op zijn „provincie" Libanon verliest,
'zei dit op de Arabische top in Casablanca. De staats-
van de 22 lidstaten bereikten daar overeenstem
sver een sterkere rol van de Arabische Liga in Liba-
Engeland wijst Tsjechen
uit wegens spionage
LONDEN De Britse regering heeft gisteren
vier leden van de Tsjechoslowaakse ambassade
in Londen uitgewezen. In een verklaring van
het ministerie van buitenlandse zaken stond
dat zij zich hebben schuldig gemaakt aan acti
viteiten, onverenigbaar met hun positie", een
diplomatiek eufemisme voor spionage. De vier
diplomaten hebben twee weken de tijd gekre
gen om het land te verlaten. Verleden week
wees Londen acht Russische diplomaten en drie
journalisten om dezelfde reden het land uit. De
Russische regering heeft daarop gereageerd met
een ingrijpende beperking van de diplomatieke
staf op de Britse ambassade in Moskou, die van
375 naar 205 mensen zal moeten worden terug
gebracht. Volgens de Britse regering heeft de
uitwijzing van de Tsjechen niets met de uitwij
zing van de Sovjets te maken.
Film over gevolgen
van ramp Lockerbie
ROCKVILLE CENTRE Nabestaanden
van de slachtoffers van het PanAm toestel
dat neerstortte op het Schotse plaatsje Loc
kerbie hebben toegestemd in plannen om
een televisiefilm te wijden aan hun ervarin
gen na de ramp. Peter Tsairis, wiens doch
ter bij de ramp om het leven kwam, zei na
mens. de nabestaanden dat sommigen aan
vankelijk negatief tegenover de plannen
stonden. Nu geloven ze echter dat een tele
visiefilm zou kunnen helpen de publieke
opinie te winnen voor strengere veiligheids
maatregelen rond het vliegverkeer. In to
taal vonden 270 passagiers van het toestel
en elf mensen op de grond de dood als ge
volg van een bomaanslag. De film zal alleen
gaan over de gebeurtenissen na de ramp
van 21 december, niet over de ramp zelf.
Eigen vermogen van
George Bush 8 miljoen
WASHINGTON De Amerikaanse president, George
Bush en zijn vrouw Barbara hebben een vermogen van
iets meer dan acht miljoen gulden. Dat meldt het Ame
rikaanse magazine „Money". Het vermogen van Bush
en zijn vrouw werd eerder geschat op iets meer dan vier
miljoen gulden. Maar door de verkoop van zijn (hypo-
theekvrije) buitenverblijf aan zee in de staat Maine en
door zijn zuinigheid heeft de Amerikaanse president zijn
vermogen verdubbeld, aldus „Money". Bush en zijn
vrouw zijn erg zuinig. Recentelijk kochten zij een Ford
stationcar uit 1981. In tegenstelling tot zijn voorganger
Ronald Reagan, die gemiddeld tweeduizend gulden
neertelde voor een kostuum, besteedt Bush voor een pak
niet meer dan gemiddeld 1200 gulden. Het magazine
weet ook nog te melden dat de president en de „First
Lady" zelden meer dan veertig gulden uitgeven wan
neer zij uit eten gaan bij hun favoriete Chinees. De fooi
en die Bush geeft zijn „gemiddeld".
Russisch Vredesbrood
vliegt in New York
over de toonbank
NEW YORK Het beroemde New-
yorkse warenhuis Bloomingdale's is de
eerste winkel in het westen die „Vredes
brood" uit de Sovjetunie verkoopt. Het
brood vliegt over de toonbank; volgens
woordvoerster Miriam Peake Smith
wordt er iedere twee minuten een brood
verkocht. Artikelen uit de Sovjetunie
doen het momenteel erg goed in de VS.
Eerder deze maand was een voorraad
horloges binnen een week uitverkocht.
Het brood van ongeveer 1 kilo kost 6
dollar. Er zijn twee varianten: een zoeter
brood met korianderzaad en een zuurder
rogge. Bij die laatste wordt het drinken
van Russische thee aanbevolen.
!OU Het nieuwe
D-nii-parlement, het zo-
ide Congres van
ifgevaardigden, ver-
>e l^e gisteren voor het
een> De eerste zitting
Tioej westers aan; een
maar actieve min-
vas jd greep de moge-
Jfkl aan om te Ple*ten
e „radicale" hervor
en jn en om de degens
leeriisen met het partij-
'ruileat.
I
ink ngres begon zijn werk-
beiden 's morgens meteen
een heftig debat over
derlbda. Veel afgevaardig-
lijkéden de verkiezing van
n jieuwe president, een
Opperste Sovjet en an-
vatyatsfunctionarissen naar
r[de van de zitting ver-
n 4n. Kritiek was er ook
tyvijze waarop de kandi-
-nmiroor de Opperste Sovjet
Palgekozen.
T Vq
er prijswinnaar Andrej Sa-
;ch die optrad namens een
'vo'qMoskouse parlementa-
>el I/as er tegen dat met de
zingen zou worden be-
Andrei Sacharov, de door Gorbatsjov in ere herstelde atoomgeleerde en strijder voor mensenrech
ten, uit kritiek op de agenda van de eerste zitting, maar betuigt tevens steun aan Gorbatsjov.
FOTO: AP
„Ik ben voor Gorbatsjov, toch
bind ik mijn steun voor hem
aan deze voorwaarde", zei Sa
charov. Zijn voorstel haalde
het echter niet. Er .stemden
gonnen. „Wij zijn geen kies
mannen". Weliswaar beklem
toonde hij dat er voor het
ambt van president geen alter-
Gorbatsjov. Toch achtte hij het
logischer dat de kandidaten
eerst zouden zeggen hoe zij
denken over de politiek be-
natief bestond voor partijleider langrijke vraagstukken.
slechts 379 afgevaardigden te
gen het voornemen van de lei
ding om het Congres te begin
nen met verkiezingen.
Kritiek was er verder op het
feit dat Gorbatsjov zelf de
voorzittershamer hanteerde.
Hoewel volgens hem de afge
vaardigden dat zelf de dag er
voor overeengekomen waren,
liet hij een stemming houden,
waarbij hij geen enkele tegen
stem kreeg. Naar de grondwet
had de voorzitter van de cen
trale kiescommissie het voor
zitterschap op zich moeten ne-
Gorbatsjov werd, als verwacht,
met royale meerderheid geko
zen, maar voor het zover was,
werd hij ten overstaan van de
televisiecamera's (de hele zit
ting werd rechtstreeks op tv
uitgezonden) geconfronteerd
met scherpe vragen over zijn
privéleven en over zijn beleid
Hij erkende dat er fouten zijn
gemaakt bij de uitvoering van
de perestroijka, het streven
naar hervorming van de Sov
jet-samenleving.
Na de stemming beloofde Gor
batsjov plechtig dat hij zijn
huidige en toekomstige positie
nooit zal gebruiken om de be
ginselen te schenden waar hr
nu voor strijdt. Hij voegde er
aan toe zich tot het uiterste te
zullen inzetten voor de demo
cratisering „opdat de misstan
den uit het verleden (ondei
dictator Josef Stalin) nooil
meer zullen worden herhaald.
De manier waarop Gorbatsjov
door sommige afgevaardigden
onder vuur werd genomen, le
verde scènes op die uniek wa
ren in de ruim zeventigjarige
geschiedenis van de Sovjetu
nie. „Zegt u ons eens, of hel
juist is om het leger in te zet
ten voor strafoperaties tegen
het volk", vroeg een vrouwe
lijke afgevaardigde uit Estland
in verband met de recente on
geregeldheden in de republiek
Georgië, waar in Tblisi 21
hiensen door de veiligheids
troepen werden gedood. Mei
steun van Gorbatsjov werd
voorgesteld een parlementaire
commissie in te stellen die de
gebeurtenissen moet onderzoe
ken.
„Is er voor u een landhuis ge
bouwd op de Krim?", luidde
een vraag van een parlemen
tariër uit Leningrad. Een col
lega uit de Oekraïne las een
telegram voor van zijn kiezers
waarin gevraagd werd naar de
invloed van Gorbatsjov*
vrouw Raisa. Gorbatsjov stelde
voor een commissie van de
Opperste Sovjet in te stellen
om onderzoek te doen naar de
privileges van hoge functiona-
1
/oor
Slcplg van voorpagina)
ben^jG Het 81-jarige
^."hoofd Yang Shang-
^JJieeft gisteren laten
dus^hemeren dat de
leden die zich achter
blksopstand hebben
pard zullen worden
f-
de studenten welis-
te willen blijven aan-
als „patriotten",
.e duizenden partijle-
erkzaam bij ministe-
lieuwsorganisaties en
drijven, die zich bij
.'ties aansloten be-
t hij als meelopers en
len worden bestraft
gedrag.
|gdenten wilde aanvan-
IB slechts een gesprek
-,"1e regering over een
k van de corruptie die
Éjkjs hen is doorgedron-
H®t de hoogste regerings-
en over democrati-
tvan het maatschappe-
|uc^estel. Na de instelling
e ie# staat van beleg wordt
roblfijwel alleen het ver-
'an Deng en Li als be-
[kste eis gehoord,
el het ministerie van
llanse zaken in Peking
.0pg|n stelde dat de hervor-
havfeezinde Chinese partij-
jZhao Ziyang in afwij-
van berichten over
diens aftreden nog in functie
is, is de partijleider sinds 19
mei, kort voordat Li het le
ger opdracht gaf de orde op
het Plein van de Hemelse
Vrede te herstellen, niet
meer in het openbaar gesig
naleerd.
Volgens westerse diplomaten
in. Peking wordt Zhao ervan
beschuldigd een anti-partij-
groep te hebben gevormd.
Behalve Zhao Ziyang zouden
ook de politburoleden Hu
Qili en Tian Jiyun alsmede
de minister van defensie,
Qin Jiwei, zijn beschuldigd
van samenzwering tegen de
partij.
Treinen
Een studentenleider zei naar
aanleiding van de geruchten
als zou Zhao worden be
schuldigd van samenzwering
tegen de partij: „Zelfs als het
waar is, heeft het geen effect
op ons. Wij blijven hier tot
de uiteindelijke overwin
ning".
De studenten, die het Plein
van de Hemelse Vrede in Pe
king bezet houden, hebben
vanmorgen in grote meer
derheid gestemd voor voort
zetting en zelfs uitbreiding
van hun actie voor meer de
mocratie en vrijheid. Dit on
danks de hernieuwde drei
ging van ingrijpen door een
heden van het leger.
Met spandoeken zwaaiend lopen studenten door de straten van Peking ondanks de hernieuwde dreiging van ingrijpen door het
leger. FOTO: EPA
De Chinese regering heeft
gisteravond de politie en de
partijkaders in de provincies
opdracht gegeven „krachtige
maatregelen" te nemen om
te voorkomen dat nog meer
studenten met de trein naar
Peking reizen om zich te
voegen bij de demonstranten
op het Plein van de Hemelse
Vrede. Volgens de regering
hebben studenten zich de af
gelopen dagen massaal mees
ter gemaakt van de treinen
richting Peking. Hun gedrag
heeft geleid tot chaos bij de
spoorwegen en tot nog meer
onrust in de hoofdstad, zo
meldde het officiële persbu
reau Nieuw-China.
Nederland
De leden van de Algemene
Chinese Vereniging in Ne
derland (Ouhai) en de stu
denten die hier aan de diver
se universiteiten hun oplei
ding volgen, hebben de Chi
nese regering gisteren laten
weten dat zij de actie van de
studenten in Peking steunen.
De Nederlandse Chinezen ei
sen in een brief aan het Cen
traal Comité het aftreden
van sterke man Deng, in
trekking van de Krijgswet
en inwilliging van de eisen
van de studenten. Daarnaast
wordt er geld ingezameld ter
ondersteuning van de hon
gerstakers en bekostiging
van transport en propagan
da. Volgens de leider van de
Chinese studenten in Neder
land, ir. J. Guan, wordt nog
even gewacht met het over
boeken van de inmiddels in
gezamelde 1.800 gulden, om
dat het geld door de gespan
nen situatie makkelijk in
verkeerde handen terecht
kan komen.
IV0NTUREN VAN KAPITEIN ROB
24.000 MIJLEN OCEAANRACE
- Rob komt juist op tijd om te zien, hoe Jojo met een reu-
aai twee kanaken, die nogal tegenspartelen, over boord
Met een plons komen beiden in het water terecht en
tien dan snel naar de kust. Dan stapt Rob in zijn vlet en
laar de „Memphis". „Wat is hier aan de hand?" vraagt hij,
•er hij de kajuist van Larry binnenstapt. „O, niets bijzon-
antwoordt deze, terwijl hij zich pijnlijk over zijn kin wrijft.
De kanaken hebben hem nogal toegetakeld! „Een paar inboorlin
gen, die op roof uit waren", voegt hij er aan toe. „Ik zou morgen
direct hiervan aangifte doen bij de Franse resident", zegt Rob.
„Och, welnee..." bromt Larry; hij geeuwt en zegt: „Kom, ik ga
nog een paar uurtjes slapen". Rob kijkt nog eens om zich heen.
„Toch is er iets niet in de haak, Skip", zegt hij; „die Larry is een
vreemd heer".
WASHINGTON Jim Wright, de voorzitter van het Ameri
kaanse Huis van Afgevaardigden, zou bereid zijn af te treden
ook als de aanklachten tegen zijn persoon niet worden ingetrok
ken. Wright wordt ervan verdacht zich op oneigenlijke manier
te hebben verrijkt, en indirect gunsten te hebben aangenomen
van een zakenvriend die belang had bij bepaalde wetgeving. In
ruil voor het intrekken van de klacht zou Wright bereid'zijn af
te treden, maar nu heeft hij gezegd ook zonder die deal af te
willen treden. Tom Foley, evenals Wright Democraat, wordt
vermoedelijk zijn opvolger De voorzitter („speaker") van het
Huis is één van de machtigste mannen in Washington. Krach
tens de Amerikaanse grondwet is hij, na de vice-president, de
opvolger van de president.
Bomexplosies verwoesten Griekse regeringsgebouwen
ATHENE Twee regeringskantoren in Athene en Saloniki zijn
gisteravond door bomexplosies verwoest. Niemand raakte ge
wond. Een anonieme beller verklaarde tegenover het Griekse
dagblad „Ethnos" dat de Revolutionaire Volks Strijd ELA bom
men had geplaatst in twee kantoren van het ministerie van ge
zondheid „vanwege de onaanvaardbare staat van de gezond
heidszorg in Griekenland".
Een enorme vuurbal en een gigantische rookwolk begeleiden de
explosie, die ondermeer dit huis in lichterlaaie zette.
FOTO: AP
Benzineleiding explodeert in VS
SAN BERNARDINO In de Californische plaats San Bernar
dino is gisteren een ondergrondse benzineleiding geëxplodeerd,
niet ver van de plek waar op 12 mei een trein uit de rails was
gelopen en een rij huizen had vernield. De vlammen schoten
tientallen meters de lucht in en diverse huizen brandden af. Elf
mensen raakten ernstig gewond. Het is nog niet bekend of er
ook doden zijn gevallen. Alle inwoners moesten worden ge'eva-
cueerd. De buisleiding, die benzine van raffinaderijen in de om
geving van Los Angeles naar Las Vegas transporteert, loopt ter
plaatse twee meter onder de grond.
BUDAPEST Het idee
van een neutrale Hon
gaarse staat moet men van
zich afzetten. Hongarije is
en blijft lid van het War-
schau-pact en probeert al
leen daar binnen zijn vrij
heid te vergroten. Een
verandering van het sy
steem is niet mogelijk,
omdat dit het evenwicht
binnen Europa zou versto
ren.
De Hongaarse premier Miklós
Nemeth heeft dat duidelijk ge
maakt aan minister Bolkestein
van defensie. Aan het eind
van zijn driedaagse bezoek apn
gen in de goede bedoelingen
van de Hongaren. De realiteit
is echter dat zij in het War
schau-pact een betrekkelijk
ondergeschikte rol spelen,
voegde hij eraan toe.
In 1990 zullen in Hongarije
verkiezingen worden gehou
den, waaraan voor het eerst
ook andere partijen dan de
communisten zullen meedoen.
Op de vraag of deze verkiezin
gen tot een coalitieregering
kunnen leiden heeft Nemeth
bevestigend geantwoord, aldus
Bolkestein. De Hongaarse pre
mier vertelde verder dat van
daag de laatste van de rond
250 tanks die de Sovjetunie uil
Hongarije terugtrekt, zal zijn
vertrokken. Er blijft dan nog
ongeveer eenzelfde aantal
Sovjet-tanks in het land ach-
WASHINGTON De ge
detailleerde voorstellen
die de Sovjetunie heeft in
gediend in de onderhan
delingen over de conven
tionele strijdkrachten, zijn
in de Verenigde Staten en
de andere westerse landen
in goede aarde gevallen.
Er wordt zelfs rekening
mee gehouden dat de
CFE-besprekingen in We
nen veel sneller tot een
akkoord zullen leiden dan
verwacht.
De reactie van de regering-
Bush werd gekenmerkt door
optimisme en tevredenheid.
De welwillende toon die Was
hington aansloeg verraste de
waarnemers, gezien de terug
houdende opstelling die Bush
tot dusver tegenover Moskou
aan de dag legde. Terwijl de
president nog geen twee we
ken geleden Sovjet-leider Gor
batsjov opriep de daad bij het
woord te voegen, kwam het
Witte Huis nu bijna woorden
tekort om de houding van de
Sovjetunie op het gebied van
de conventionele ontwapening
te loven.
De nu door het Warschaupact
in Wenen voorgestelde pla
fonds voor tanks, artilleriesys
temen en pantservoertuigen
liggen zeer dicht in de buurt
van wat de NAVO heeft voor-
Amerikaanse marine
groter dan Russische
STOCKHOLM De Rus
sische marine is niet ster
ker dan de Amerikaanse,
zoals in de VS en andere
NAVO-landen wordt be
weerd. Juist de VS hebben
veruit de grootste zee
macht. Dat is de conclusie
van een studie die interna
tionale bewapeningsdes
kundigen in opdracht van
het Zweedse vredesinsti-
tuut SIPRI hebben uitge
voerd. De Amerikaanse
marine beschikt over 1791
vaartuigen en vliegtuigen
tegen de Sovjetunie 760.
Ook wat betreft het aantal
kernkoppen is de Ameri
kaanse marine met bijna
9300 stuks veel sterker
dan de Sovjet-marine die
6400 kernkoppen heeft.
gesteld. De Sovjetunie toont
zich met de voorstellen bereid,
zo menen sommige waarne
mers, tot het opgeven van
haar superioriteit op het ge
bied van de conventionele
(niet-nucleaire) strijdkrachten.
Zij lijkt zich aan te s.uiten bij
het NAVO-voorstel voor een
evenwicht dat ongeveer 10
procent onder het huidige ni
veau van de westerse strijd
krachten ligt.