Het getouwtrek is begonnen
Lastige woorden in Duitse teksten
Vergoeding ziekenhuizen
voor verwijderen nieren
KANDIDATENLIJSTEN EN PROGRAMMA'S MOETEN SNEL KLAAR ZIJN
Kamer niet verantwoordelij
voor strop Almirante Grau
Campagneleii p
PvdA naar
bedrijfsleven
BINNENLAND
£eidóa<2owvant
VRIJDAG 19 MEI 1989 PAG1 [ff
Proef gescheiden balies
op Schiphol geen succes
SCHIPHOL Ongeveer de helft van de
aankomende passagiers op Schiphol blijkt
niet in de gaten te hebben dat er geschei
den balies zijn voor de paspoortcontrole
van EG- en niet EG-onderdanen. Vanaf
half april wprdt er proef gedraaid met deze
balies.
Veel van de aangekomen reizigers zoeken
alleen maar naar een balie waarvoor de
kortste rij staat. Ook blijken veel reizigers
niet te weten of ze EG-onderdaan zijn of
niet.
Dit geldt zowel voor inwoners uit een van
de twaalf EG-landen als voor mensen die
elders wonen. Een Nederlander die hiervan
wel op de hoogte was stond toch in de rij
van niet-EG-paspoorthouders. De verkla
ring voor zijn keuze: „Ik ben nog niet in
het bezit van een EG-paspoort"
PvdA vraagt spoedoverleg
over speciaal onderwijs
DEN HAAG De PvdA-fractie in de
Tweede Kamer wil met spoed overleg
met staatssecretaris Ginjaar-Maas van
onderwijs over het aantal leerkrachten in
het speciaal onderwijs.
Aanleiding is de negatieve uitspraak van
de Raad van State over het bevriezen
van het aantal formatieplaatsen. De
PvdA vindt dat deze uitspraak verstrek
kende gevolgen heeft en stelt voor het
overleg donderdag 25 mei te voeren.
Vóór die tijd wil de partij op schrift een
standpunt van de staatssecretaris hebben.
Ginjaar-Maas had de Kamer deze week
laten weten tijd nodig te hebben voor een
grondige bestudering van de uitspraak
van de Raad van State
Deetman: overleg
formatieplaatsen stopt
ZOETERMEER Het overleg tussen
minister Deetman van onderwijs en de
centrales van overheids- en onderwijs
personeel over een nieuw stelsel voor
bekostiging van het basis- en voortge
zet onderwijs, is voorlopig van de baan.
De minister wil het aantal formatie
plaatsen dat nu bepaald wordt door het
aantal leerlingen, vervangen door „re-
keneenheden" waarmee elke school
zelf de samenstelling van haar perso
neel zou kunnen bepalen» ongeacht of
het gaat om onderwijzend of niet-on-
derwijzend personeel. De bonden me
nen dat overleg over de „ingrijpende"
voorstellen tot wijziging van het bekos
tigingsstelsel niet plaats kan vinden
met een demissionair minister. Deet
man kan zich hierin vinden.
Personeel TU Twente
tegen militair onderzoek
ENSCHEDE De meerderheid van
het wetenschappelijk personeel van de
Universiteit Twente (UT) is tegen mili
tair onderzoek door de universiteit of
heeft daar bedenkingen tegen.
Die conclusie trekt de Commissie Uni
versitaire Vredesdagen van de UT uit
de gisteren gepresenteerde resultaten
van een enquête.
De opiniepeiling is gehouden nadat de
UT onlangs had besloten om samen met
Ultra Centrifuge Nederland (UCN) on
derzoek te verrichten naar de toepas
sing van de lasertechnologie voor de
verrijking van uranium. Binnen de uni
versitaire gemeenschap bestaat de vrees
dat de uitkomsten voor militaire doel
einden worden gebruikt.
Lynx-helikopters
blijven aan de grond
DEN HAAG De Koninklijke
Marine heeft besloten negen Lynx
helikopters voorlopig aan de grond
te houden. Dit gebeurt omdat aan
een motor van een van deze toe
stellen een mechanisch defect is
ontdekt. De Lynx is een Engelse
helikopter met twee motoren. In
totaal heeft de marine 22 van deze
toestellen in dienst, die zijn gesta
tioneerd op het Marinevliegkamp
De Kooy en aan boord van sche
pen. Op dit moment worden de mo
toren 4 als onderdeel van het mo
derniseringsprogramma vervangen
door nieuwe. Alle negen toestellen
die nu aan de grond staan, vliegen
nog met oude motoren.
BASF en waterbedrijf
praten over schade
rtr
rscl
LUDWIGSHAFEN De besprei
tussen de Nederlandse waterleid -
drijven en het chemisch concern
over de schade die vorig jaar is on
na lozingen door het chemiebedn
het bestrijdingsmiddel bentazon, li [arse
nog geen concrete resultaten o ,n aa
verd. De waterleidingbedrijven
zich genoodzaakt om koolfilters
stalleren om het middel uit het w;
halen. Overigens is de concentratii *naai
tazon in de Rijn inmiddels ond
EG-norm van 0,1 microgram pei' vc
gekomen. BASF heeft een zuiveriiner
stallatie van zes miljoen DM in geerjoc
genomen en loost nu nog vijf kil )t de
de stof per dag in de rivier; een ja
leden was dat nog 50 kilo
verk
long;
.Als
DEN HAAG VVD-
fractieleider Voorhoeve
wil geen uitspraken doen
over de plaats die demis
sionair minister Ed Nijpels
op de kandidatenlijst van
de VVD zou moeten inne
men. Steevast wimpelt hij
vragen hierover af met:
„Zelf ben ik ook kandi
daat. Ik lever geen kritiek
op andere kandidaten. De
partij maakt uit öf en hoe
hoog iemand op de lijst
wordt geplaatst". Het ge
touwtrek is begonnen, de
politieke partijen moeten
hun kandidatenlijsten op
stellen, met verkiezingen
voor de Tweede Kamer (6
september) voor de deur.
Wie komt op welke
plaats? Daarnaast moeten
de meeste partijen, ook
voor de verkiezingen van
15 juli voor het Europees
parlement, hun verkie
zingsprogramma nog af
maken en bediscussiëren.
Was het kabinet Lubbers be
gin deze maand niet gevallen,
dan zouden de partijen onge
veer in deze tijd eens rustig
zijn gaan nadenken over de
inhoud van de verkiezingspro
gramma's. Nu de verkiezingen
niet in mei volgend jaar, maar
al in september worden ge
houden, is er geen tijd meer
voor vrijblijvend gefilosofeer
en haarkloverijen.
Als het ontwerp-verkiezings-
programma is geschreven,
moeten de partijafdelingen
overal in het land aan de slag.
Alleen de VVD heeft haar
concept-verkiezingsprogram
ma al in maart van dit jaar ge
presenteerd. Het bevat echter
nog een aantal omstreden
kwesties waarover binnen de
partij nog een duchtig woordje
zal worden gesproken. Op 23
en 24 juni valt het doek. Dan
stelt de Algemene Ledenver
gadering van de VVD in
Amersfoort het programma
vast. CDA (op 30 mei) en
PvdA (dit weekeinde) moeten
eerst nog met een ontwerp
programma komen voordat
het definitieve in juli kan wor
den gepresenteerd.
Pijnlijk
Het opstellen van de kandida
tenlijst is voor elke verkiezing
een terugkerend, zeer inge
wikkeld en vaak ook pijnlijk
ritueel. Elke politieke partij
heeft daarvoor zo haar eigen
procedure. Nergens in de wet
staat voorgeschreven hoe bin
nen de partijen de kandidaten
lijsten tot stand moeten ko
men. De partijvoorzitter kan
bijvoorbeeld net zo goed op ei-
gen houtje uitmaken wie er op
de lijst komt te staan en op
welke plaats. Op de dag van
de kandidaatstelling, die wel
bij wet is geregeld en dit jaar
op 25 juli valt, levert hij of zij
dan een verlanglijstje in en
klaar is Kees. In de praktijk
werkt het zo echter niet. Elke
-partij heeft een reglement
waarin minutieus is geregeld
wat de bevoegdheden zijn van
de leden, de afdelingen, de
partijraad en het partijbestuur.
De reglementen zoeken naar
een gulden middenweg in een
politiek dilemma. „Democra
tie" en „deskundigheid" strij
den om het hardst met elkaar.
Uit democratisch oogpunt is
het van groot belang dat de
partijleden zo veel mogelijk bij
de kandidaatstelling worden
betrokken. Maar of dat altijd
vanzelf een deskundige ka
merfractie oplevert, kan wor
den betwijfeld. Behalve de le
den heeft de top van een partij
daarom een grote invloed op
de volgorde van de lijst. In de
ene partij wat meer dan in de
andere.
Een duidelijk voorbeeld van
dat woekeren met de demo
cratische ruimte is D66. In het
verleden maakten de partijle
den de dienst uit bij de kandi
daatstelling. Zij kregen een
lijst thuis gestuurd met kandi
daten, die zichzelf voor deze
taak hadden opgegeven. De le
den moesten deze in volgorde
van voorkeur zetten, waarna
er eenvoudigweg werd ge
turfd. Daarmee was in feite de
lijst vastgesteld In 1986 heeft
D66 zich voor het eerst be
diend van een stemadvies door
een speciale partijcommissie.
Verder bleef de procedure ge
lijk. Toen alle leden hun favo-"
riete volgorde hadden opge
stuurd, bleek dat veertien van
de vijftien aanbevolen leden
op de kandidatenlijst terecht
waren gekomen.
Solliciteren
Het bewaken van de deskun
digheid van de fractie kan
fraaie staaltjes opleveren. Zo
heeft het CDA als enige partij
in Nederland ooit de mogelijk
heid geschapen te solliciteren
naar het ambt van kamerlid.
Een lange staat van dienst bin
nen de partij hoef je daarvoor
niet te hebben, als je maar
kunt aantonen dat je geschikt
bent voor het vak. De drie we
ken durende sollicitatieperiode
eindigt woensdag.
Naast deskundigheid kunnen
ook andere zaken van belang
zijn. In het CDA spelen de
verschillende „bloedgroepen"
(KVP, ARP en CHU) nog al
tijd een rol. Weliswaar niet re
glementair. maar wel in de
praktijk. In de ogen van veel
CDA'ers is het ondenkbaar dat
bijvoorbeeld de eerste tien
kandidaten allen KVP'ers zijn.
In het reglement van de PvdA
staat dat 'een kwart van de
Nijpels door de VVD nog als lijsttrekker uitgroepen. Voor dnt,?r
Bij de vorige verkiezingen werd I
mende verkiezingen is de grote vraag op welke plaats de partij hem zal zetten.
FOTO: DIJI fr 11
kandidaten een vrouw moet
zijn. De sociaal-democraten
hechten bovendien sinds 1969
aan een regionale spreiding in
de Kamer. Om die reden han
teert deze partij verscheidene
lijsten Mevrouw Jansen uit
Friesland krijgt daardoor een
andere lijst te zien dan
Pietersen uit Zuid-Holland.
Alleen de lijsttrekker wordt
binnen de PvdA nationaal ge
kozen. Een gelijksoortige pro
cedure geldt bij de VVD. De
lijsten van het CDA zijn daar
entegen door het hele land ge
lijk. De VVD is tot nu t
verst gevorderd met de g
bereidingen. In het weel
van 30 juni wordt de lijs s^g t
nitief vastgesteld. CD iwa
PvdA beslechten de sti et
juli. ppn
ELSBETH KIbied
s. B
dele
DEN HAAG Alle havo
kandidaten kwamen gis
termorgen in actie voor
het Nederlands opstel. De
leerlingen konden een
keus maken uit 11 op
drachten die goed aanslo
ten bij de actualiteit of bij
hun eigen leefwereld.
Docent Nederlands N. Spitzen
van het Westlandcollege in
Naaldwijk was dan ook en
thousiast: „De onderwerpen
waren zo gekozen, dat ik ver
wacht dat de meesten genoeg
ideeën en argumenten naar
boven hebben gekregen om
niet in gezwets te vervallen.
Het waren over het algemeen
aansprekende opdrachten.
Neem maar de vraag of televi
sieseries als Medisch Centrum
West en St. Elsewere enige
waarde hebben. Voor leerlin
gen die voor een opleiding in
de medische sector hebben ge
kozen, is dat toch een te be
grijpen probleem"
Het schrijven van een verhaal
of een betoog zal de meeste
leerlingen nauwelijks in de
problemen hebben gebracht.
Spitzen: „Je kunt ze van te vo
ren zo trainen dat ze precies
weten hoe ze een betoog
moeten opbouwen Bovendien
weten de meeste leerlingen
van te voren al of ze een ver
haal of een betoog zullen
schrijven".
Moeilijker
In de middaguren hadden de
kandidaten die Duits in hun
pakket hebben, het heel wat
moeilijker. „De teksten .waren
van een hoog niveau, maar in
het algemeen wel acceptabel",
aldus J. Smits, leraar Duits
aan het Aloysiuscollege in Den
Haag. Toch verbaasde hij zich
erover dat de derde tekst af
komstig was uit het weekblad
De Nederlandse afvalberg
Totale hoeveelheid afval
Hoeveelheid
die wordt
gestort/verbrand
Tijdnood
Veel aandacht voor de afvalproblematiek bij het vak handelsken
nis mavo-D
FOTO: PR
Die Zeit. „Dat blad leest de ge
wone Duitser zelf niet eens. Ik
denk dat die tekst over dienst-
weigeren veel te hoog gegre
pen was voor een havist". Hij
zette ook vraagtekens bij een
aantal begrippen zoals „Kreis-
wehrersatzamt". Voor de
tweede tekst had hijzelf het
woordenboek erbij gepakt om
het woord ..der Malocher" te
vertalen. „In een normaal
woordenboek kon ik geen om
schrijving vinden". aldus
Smits, die toch wist te vertel
len dat iemand bedoeld werd
die boos kijkt („een boos oog
heeft").
Het moeilijkste examen van
gisteren was Duits voor het
vwo. Uit de telefonische en
quête van Maurice de Hond
bleek dat 60 procent van de
kandidaten het moeilijk vond.
En niet alleen de kandidaten
vonden dat, want ook docent
Smits had zo zijn bedenkingen
over het niveau. „Voor de ge
middelde leerling zal het exa
men de nodige problemen
hebben opgeleverd. En tot die
groep behoort het merendeel".
Heel wat leerlingen zullen het
woord „einlullen" dat in de
eerste tekst werd gebruikt,
niet echt begrepen hebben.
Het woord zal de leek in eerste
instantie uit de mond van een
Nederlandse trainer in Duitse
dienst verwachten. Maar er
wordt bedoeld „in slaap wie
gen".
Ook in het vwo-examen was
een moeilijke stuk uit Die Zeit
genomen, waarvan Smits ver
wacht dat zijn kandidaten het
nogal technisch hebben gevon
den. „Ik weet zelf nog steeds
niet wat er bedoeld wordt met
die Silizium-Ara", vroeg hij
zichzelf vertwijfeld af.
Zijn collega A. Kommer kqn
kort zijn over het examen
Duits voor mavo-D. „Het was
niet al te moeilijk en het week
in mijn ogen weinig af van de
vorige jaren. Over het alge
meen waren de teksten niet te
lang en waren de onderwer
pen typische mavo-opdrach
ten". Ook de eerste negen op
gaven - communicatieve op
drachten - waren goed te ma
ken. „Vraag vier over het Eu
rovisie-songfestival zal de
meesten wel hebben aange
sproken".
De eerste twee opgaven van
het examen economie voor het
vwo waren „bijzonder makke
lijk", aldus de heer P. Keus
kamp, economieleraar aan het
Westlandcollege. „De eerste
ging over de wir en de tweede
over wisselkoersen. Kat in het
bakkie, zou ik bijna zeggen".
Met de derde vraag over het
zogenaamde is/lm-model kwa
men echter de problemen, om
dat er een nieuwigheidje in
stond. „Sommigen hebben wel
een uur aan die opgave ge
werkt en kwamen daardoor in
tijdnood. Maar met goed na
denken konden ze er wel uit
komen". Vraag 35 over elasti-
citeiten (opgave 4) vond Keus
kamp wel erg moeilijk gesteld.
Daar zullen dan ook heel wat
leerlingen volgens hem over
gestruikeld zijn. „Maar alles bij
elkaar een examen dat een re
delijke kans op voldoende re
sultaat bood".
Het meerkeuzegedeelte van
handelskennis voor mavo-D
gaf volgens de heer E. van der
Hoeven van het Lucas College
in Voorschoten een redelijke
spreiding van vragen te zien.
Toch miste hij enige diepgang,
bijvoorbeeld op het punt van
de internationale handel en
ontwikkelingseconomie. „Er
werd overigens weinig ge
vraagd over administratie en
belasting. Maar dat is maar
goed ook, want dat hoort ei
genlijk bij het mbo thuis".
Ronduit enthousiast was Van
der Hoeven over de open vra
gen. „Heel actueel. Veel vra
gen over milieu en de afval
problematiek. Het leek wel of
de samenstellers de val van
het kabinet hadden voorzien".
Handelskennis op C-niveau
deed meer een beroep op leer
werk. De vragen waren ook
minder actueel. „Wat mij be
treft had daar wel wat meer
inzicht bij te pas mogen ko
men", aldus Van der Hoeven
Goede antwoorden
op examenvragen
DEN HAAG Hieronder vol
gen de goede antwoorden van
de meerkeuze-opgayen van de
centrale schriftelijke eindexa
mens lbo, mavo, havo en vwo,
gehouden op 18 mei. De gege
vens zijn verstrekt door het
Centraal Instituut voor Toets
ontwikkeling (CITO), verant
woordelijk voor de produktie
van de e
Mavo (C). lbo (C) Nederlands (tekst)
1 A. 2 A. 3 A. 4 B, 5 C. 6 A. 7
A. 8 B, 9,D. 10 B, 11 A. 12 C. 13 B.
14 A, 15 16 17 D. 18 -, 19 B, 20
A. 21 22 B. 23 B. 24 B, 25 -. 26 -,
27 C. 28 D, 29 B. 30 B, 31 A. 32 A, 33
A, 34 A. 35 B, 36 A, 37 -. 38 39 D,
40 A, 41 C, 42 D, 43 C.
Mavo (D), lbo (D) Nederlands (tekst)
1 A, 2 A, 3 A, 4 B, 5 C, 6 A, 7
A, 8 B, 9 D, 10 B, 11 A, 12 C, 13 B,
14 D, 15 A, 16 A, 17 -, 18 -, 19 D, 20 -
21 C, 22 B, 23 D, 24 -, 25 C, 26 -, 27
-, 28 D, 29 D, 30 C, 31 B, 32 B, 33 D,
34 D, 35 36 C, 37 C, 38 D, 39 B. 40
A, 41 42 A, 43 C.
Leao (C), Ihno (C), Ito (C) Handelsken
nis 2
1 C. 2 A, 3 E, 4 D. 5 D. 6 B, 7
B, 8 C. 9 C, 10 D, 11 D, 12 C. 13 C.
14 C. 15 D. 16 C. 17 D, 18 A. 19 C. 20
C, 21 C. 22 D. 23 D, 24 D, 25 A, 26 C.
27 D. 28 B, 29 C. 30 E. 31 E. 32 C. 33
A, 34 D. 35 B. 36 -, 37 -. 38 -. 39 -. 40
-. 41 -, 42 43 -. 44.
Lmo (C). Handelskennis 2
1 A, 2D. 3 C, 4 A, 5 B. 6 C. 7
A, 8 D. 9 D. 10 D, 11 E. 12 A. 13 A,
14 A. 15 A. 16 D. 17 A, 18 D. 19 A, 20
E. 21 D. 22 F, 23 C, 24 D. 25 B. 26 -,
27 -, 28 -, 29 D. 30 -. 31 A, 32 A. 33
A, 34 D, 35 A, 36 B, 37 B, 38 -. 39 -,
40 -. 41 42 D, 43 C, 44 -, 45 -
Mavo (C), Muziek
1 C, 2 A, 3 C, 4 B, 5 D, 6 C. 7
B, 8 B, 9 D, 10 A, 11 B, 12 B, 13 F,
14 C, 15 D, 16 D, 17 C, 18 C, 19 A, 20
B, 21 E, 22 F, 23 F, 24 C, 25 D, 26 B,
27 C, 28 A, 29 C, 30 C, 31 B, 32 A, 33
B, 34 C, 35 D, 36 C, 37 D, 38 A, 39 C,
40 C, 41 B, 42 C. 43 C, 44 B, 45 B, 46
A, 47 C, 48 C, 49 B, 50 E.
Mavo (D). Muziek
1 C. 2 A. 3 C. 4 B. 5 D. 6 C. 7
B, 8 B, 9 D, 10 A, 11 B. 12 B. 13 F,
14 C, 15 D, 16 D, 17 C, 18 C. 19 A. 20
B. 21 E. 22 F, 23 F. 24 C, 25 D, 26 F.
27 E, 28 E. 29 B, 30 E, 31 D, 32 C. 33
C. 34 F. 35 D. 36 D. 37 C, 38 F, 39 E.
40 C, 41 D. 42 A. 43 A, 44 B. 45 D. 46
C. 47 B. 48 C. 49 E, 50 C.
Havo (C), Tekenen
1 C, 2 C, 3D. 4 -, 5 A. 6 B. 7
8 B. 9 A, 10 A, 11 -, 12 -. 13 B,
14 B. 15 C, 16 D. 17 C. 18 D. 19 C, 20
A. 21 A, 22 Cr 23 -, 24 B, 25 C, 26 -,
27 -, 28 C, 29 C, 30 A, 31 A, 32 -, 33
B, 34 -, 35 B, 36 A, 37 B, 38 B, 39 -,
40 A, 41 42 D. 43 A, 44 B. 45 D, 46
Mavo (D), Tekenen
1 C, 2 B, 3 -, 4 C, 5 B, 6 -, 7
B. 8 A. 9 B, 10 A. 11 C, 12 D, 13 C,
14 -. 15 -. 16 A, 17 C, 18 -, 19 A. 20
B. 21 A, 22 C, 23 A. 24 B. 25 C, 26 -,
27 -, 28 C, 29 C. 30 C, 31 A. 32 -. 33
B. 34 B. 35 A, 36 B, 37 D, 38 A, 39 B.
40 41 D. 42 D, 43 B. 44 D.
Mavo (C). Handenarbeid
1 C, 2 C, 3D. 4 -, 5 A, 6 B. 7
-, 8 B, 9 A, 10 A, 11 12 -, 13 B.
14 B. 15 C, 16 D, 17 C. 18 D, 19 C. 20
A. 21 A. 22 C, 23 -, 24 E, 25 B, 26 -.
27 -. 28 A. 29 -, 30 C, 31 C. 32 B. 33
C. 34 C. 35 A. 36 F, 37 C. 38 D. 39 -,
40 A. 41 A, 42 B, 43 -. 44 C. 45 A.
Mavo (D), Handenarbeid
1 C. 2 B. 3 -, 4 C. 5 B. 6 7
B. 8 A, 9 B, 10 A. 11 C, 12 D. 13 C,
14 15 16 A, 17 C. 18 -. 19 A, 20
B. 21 A, 22 C, 23 A, 24 A, 25 D. 26 -,
27 -, 28 -, 29 -, 30 C, 31 C, 32 B, 33
D. 34 D. 35 C, 36 F, 37 C, 38 C, 39 A,
40 C, 41 B, 42 B. 43 -, 44 A, 45 A.
Mavo (C), Textiele werkvormen
1 C, 2 C, 3D, 4 -, 5 A, 6 B, 7
8 B,- 9 A, 10 A, 11 -, 12 13 B,
14 B, 15 C, 16 D, 17 C, 18 D, 19 C, 20
A, 21 A, 22 C, 23 -, 24 B, 25 B, 26
27 -, 28 C, 29 -, 30 B, 31 C, 32 -, 33
A, 34 D, 35 C, 36 B, 37 B, 38 C, 39 C,
40 41 B, 42 C. 43 A, 44 C, 45 D.
Mavo (D), Textiele werkvormen
1 C, 2 B. 3 -, 4 C, 5 B, 6 -, 7
B. 8 A. 9 B. 10 A, 11 C, 12 D, 13 C,
14 -, 15 -, 16 A, 17 C, 18 19 A. 20
B. 21 A, 22 C, 23 A. 24 -. 25 A. 26
27 C. 28 -. 29 C. 30 B. 31 B. 32 B. 33
34 D, 35 B, 36 D, 37 C. 38 -. 39 A,
40 A, 41 B, 42 D, 43 A, 44 A. 45 B.
SUSKE EN WISKE DE SPEELGOEDSPIEGEL
Ambtenaar pleit voor
verplichte taalcursussen
UTRECHT Iedere migrant, jong of oud, moet Nede jd"
kunnen spreken. In supermarkten, maar ook op het werl iziei
een conversatie in het Nederlands mogelijk zijn, want dat m c
tert de maatschappelijk positie van migranten. Er zullen d >r d
voldoende taalcursussen moeten komen. Dat is de menii ag c
H. Molleman, coördinator van het minderhedenbeleid i volg
ministerie van binnenlandse zaken. Als een migrant weig Bei
Nederlandse taal te leren, noemt hij een straf - zoals een S
op de uitkering - op zijn plaats, „maar alleen als uiterste
del". Molleman verwacht dat verreweg de meeste migrant! l
reid zijn een taalcursus te volgen.
NA
•entu
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister Ru-
ding van financiën vindt dat
de exportstrop van maximaal
400 miljoen gulden op de reno
vatie van de Peruaanse krui
ser Almirante Grau niet alleen
hèm in de schoenen kan wor
den geschoven. Ook zijn voor
ganger Van der Stee heeft een
vinger in de pap gehad, zo
hield hij gisteren de vaste ka
mercommissie van financiën
De Kamer voelde de minister
uitgebreid aan de tand over
kwestie. Peru betaalt al enige
ti G
kan
jaren geen stuiver meeipru!
de verbouwing van de kp ve
die in 1985 op de werfP de
werd uitgevoerd. Het wen
kamercommissie in hetf1 vc
keerde keelgat geschotePmb
Ruding het parlement f°gr
verantwoordelijk had gpkrz
voor de strop. Ruding|n u'
klaarde dat Van der Stee
oktober 1982 al „in prirjl
besloot de order goed te"~
ren. Die beslissing was ni|,
omkeerbaar, aldus RU A
maar het lag in de lijn deji
wachting dat hijzelf dfl0
dracht op 16 novembei]
vestigde" in een brief a|
NCM.
NNI
Inkomen trendvolgers
achter bij ambtenaren
DEN HAAG Het inkomen
van werknemers in de gesub
sidieerde sector (verpleegkun
digen, maatschappelijk werk,
streekvervoer) blijft steeds
verder achter bij de ambtena
rensalarissen.
Hoewel de inkomens van bei
de groepen formeel gelijk op
moeten gaan, is de loonruimte
voor de trendvolgers dit jaar
0,75 procent tegenover 1,1 pro
cent voor de ambtenaren, zo
blijkt uit een berekening in
STICHTING PROBEERT
AANTAL DONOREN
TE VERGROTEN
DEN HAAG De Nier
stichting heeft besloten
ziekenhuizen die bij een
overleden donor de nie
ren verwijderen per in
greep 2000 gulden te beta
len. Dat is het verschil
tussen de werkelijke kos
ten (3300 gulden) en de
vergoeding die de zieken
huizen van de verzeke
raars krijgen (1300). Vol
gens de Nierstichting zijn
er signalen dat de terug
loop van het aantal aange
boden donornieren - van
417 in 1987 tot 370 in
1988 - mede een gevolg is
van de te lage vergoeding
voor de financieel toch al
krap zittende ziekenhui
zen.
De „subsidie" wordt tot eind
1990 verleend. Intussen onder
handelt Eurotransplant met de
ziekenfondsen en verzekeraars
over verhoging van het al
sinds 1974 niet meer aangepas
te tarief. Een groter aanbod
van donornieren is ook voor
hen voordelig, aangezien de
patiënten die op de wachtlijst
staan moeten worden gedialy-
seerd. Dat is duurder dan een
niertransplantatie.
De Nierstichting heeft Euro
transplant ook gevraagd regio
nale cursussen op te zetten
voor ziekenhuismedewerkers
die familieleden van overle
den donoren moeten benade
ren en begeleiden. Verder zul
len regionale symposia worden
georganiseerd voor verpleeg
kundigen die in de intensive-
care-afdeling en de operatie
kamer werken om hun be
langstelling voor transplanta
tie te vergroten.
Jaarlijks zijn in Nederland 600
donornieren nodig. Door het
tekort staan inmiddels 1300
patiënten op een wachtlijst.
Toch heeft onderzoek uitgewe
zen dat 65 procent van de Ne
derlanders boven de 15 jaar
positief staat tegenover or
gaandonaties. Er zijn twee mil
joen codicildragers.
Volgens internist dr. J. Wil
mink, secretaris van de Nier
stichting, is het aantal poten
tiële donornieren groot ge
noeg. Maar de ziekenhuizen
melden daar naar schatting
maar 40 procent van aan. Niet
alleen financiële perikelen
spelen een rol, maar ook het
gegeven dat in ongeveer een
derde van de gevallen familie
leden toestemming weigeren.
De stichting wil het publiek
dan ook overtuigen van het
„wederkerigheidsprincipe".
Wie medische hulp nodig
heeft rekent erop dat hij of zij
die ook krijgt, eventueel inclu
sief een transplantatie. Dan
moet het ook heel gewoon
worden om zelf na je dood or
ganen beschikbaar te stellen,
aldus Wilmink.
het vakblad PS voor
verzekeringsgeneeskund
Volgens het blad zijn dm i
schillen in inkomensoi
keling in werkelijkheid lartl
nog groter, omdat ambte !n,
nog allerlei extraatjes ki g<
bedingen (zoals een corn] rij
tie voor ziektekostenve [en
ringen), waarop trendvitl
geen recht hebben. In !g
bleek al bij een ond< 1
door het ministerie vai ren
nenlandse zaken dat d< and
terstand van trendvolge
opzichte van ambtenart
rieerde van 3 tot 12 p ii/l
netto. n*
DEN HAAG Peter Ki
hoofd voorlichting en ca
neleider van de PvdA,
per 1 oktober over van
litiek naar het organise)
viesbureau Andersson,
es O-
van waaruit activiteiten-
richt op de EG, VS en
worden opgezet. Krami 5
gon zijn werk bij de Pvd
juni 1983. Daarvoor werl
in de journalistiek, recla c
pr. Hij is nog wel campa|
der bij de Euroverkiez
De campagne voor de K5
verkiezingen wordt
door partijsecretaris
Beek.
in rêG
f®S
dich
phis