ij Diana Ross komt
niziek op tweede plaats
Musea steunen steeds
meer op vriendenkringen
srotere lening voor aankoop Nederlandse kunst mogelijk
ff
rit
Shawn oppervlakkig
overleven en dood
CeidócSouxcmt
WOENSDAG 17 MEI 1989 PAGINA 9
loch en Maxwell gaan samenwerken
N De concurrerende
jgnaten Rupert Murdoch
rt Maxwell hebben giste-
(ekondigd dat hun satel-
:abeltelevisiemaatschap-
Engeland gaan samen-
Zij hebben daartoe een
van vijf jaar gesloten
„verscheidenen miljoe-
/^iftden zijn gemoeid.
jjreenkomst behelst dat
aao Kabeltelevisie (MCTV)
programma's van Mur-
ty Televisie, waarvan er
nu toe alleen te ontvan-
t.3«.en via schotelantennes,
erfden aan zijn abonnees,
r betaalt Murdoch vol-
jxwell verscheidene mil-
hebi
Daai
joenen. Het algemene ontspan
ningsprogramma van Sky Televi
sie is evenals in Nederland al be
schikbaar op de kabel. Sky begon
in februari programma's aan te
bieden via de Astra-satelliet,
maar door een gebrek aan scho
telantennes werd dat geen succes.
Overigens is Engeland slechts
dun-bekabeld: Slechts drie van
de 52 Londense districten, even
als een handvol andere gebieden
in Groot-Brittannie, zijn momen
teel aangesloten op de kabel. Vol
gens de Britse Kabeltelevisieve
reniging zijn er zo'n 270.000
kabelabonnees, slechts 18,8 pro
cent van de gezinnen.
F. Springer
schrijft
Boekenweek
geschenk
AMSTERDAM De auteur F.
Springer, pseudoniem van de diplo
maat C.J. Schneider, zal het Boeken
weekgeschenk 1990 schrijven. Sprin
ger debuteerde in 1962 met „Bericht
uit Hollandia". Voor zijn roman
„Bougainville" kreeg hij in 1982 de
Bordewijkprijs van de stad Den
Haag. De oplage van het boeken
weekgeschenk ligt rond de 540.000
exemplaren, aldus de Stichting
CPNB, die zich bezig houdt met pro
paganda voor het Nederlandse boek.
Kunstenaarsbrieven
geveild bij
Van Stockum BV
DEN HAAG Bij het veilinghuis Van Stockum
Ant. BV komt op donderdag 25 mei een grote
collectie brieven onder de hamer van enkele be
kende Nederlandse schrijvers en kunstenaars
van rond de eeuwwisseling. De brieven zijn gea
dresseerd aan Hugo Vogel, die werkzaam was bij
de posterijen, en afkomstig van Lodewijk van
Deyssel, Alphons Diepenbrock, Frank van der
Goes, Willem Royaards, Johan Thorn Prikker
en Jan Toorop. Ze informeren Vogel over hun
vorderingen in hun werk, maar ook over hun vi
sie en hun persoonlijke problemen. De collectie
brieven is te bezichtigen van 19 tot en met 21
mei van 10.00 tot 16.00 uur aan de Prinsegracht
15 in Den Haag.
com]
edrijf.L
echni,,na
Ross met 13 man or-
eerstw'. Rotterdam. Gister-
Wij f'ia''n9en: vanavond en
ook over Diana
pikt, de zangeres is
ototype van een
laanse ster. Het
j op een energieke
JCKdoor haar aderen
t er tijdens de bes
enten voor dat het
3 (hoei aan haar lippen
070-6C
z*cb maar
rflrt® mate voordoen,
ets met haar uitstra-
■|r alles met haar keu-
te maken. Op
ele uitschieter na, is
haar repertoire de laatste tien
jaar toch vooral heel middel
matig. En daar heeft haar
nieuwe elpee „Working Over
time", waarvan de nummers
gedoseerd in de show waren
verwerkt, weinig aan kunnen
veranderen.
Wat gisteren tijdens de eerste
van haar drie Nederlandse
concerten „in the round"
vooral bleek, was dat de mu
ziek duidelijk de tweede viool
speelt. Het is echter nauwelijks
iets om over te treuren. La
Ross zet weliswaar een wat te
geroutineerde show neer,
maar hij straalt wel. En dat
geldt vooral voor Diana zelf,
die zich tijdens het twee uur
durende concert in Ahoy' in
Rotterdam, zes keer verkleedt.
De Amerikaanse, die aan het
begin van haar programma als
een wervelwind naar het podi
um suist en de adem van het
publiek even doet stokken met
die brede, maar vooral witte
glimlach, behoudt gedurende
het gehele gebeuren haar
waardigheid. Zelfs „(I Want)
Muscles" verandert daar niets
aan.
Zoals verwacht kon worden,
had het gebeuren een duidelij
ke Amerikaanse glans, inclu
sief al die goedbedoelde, maar
nauwelijks gemeende dankbe
tuigingen die ze over haar pu
bliek uitstrooide. Dat Diana
nadrukkelijk aanwezig was,
bleek ook uit het programma
boek. Daarin zijn niet alleen
zevenenveertig foto's van haar
afgebeeld (er is er slechts een
van haar groep), maar is ook
de tekst van haar hand. Voor
Ross' uiterst professionele or
kest is op het podium geen
plaats. Hoewel de dertien mu
sici, ondanks wat speelse po
gingen, de hele avond in het
donker zitten, kiest ze tijdens
„Endless Love" wel een aantal
mensen uit het publiek voor
wat dansjes, die overigens niet
lapger dan dertig seconden du-
De show opent met „I'm Co
ming Out" en „Upside Down",
twee disco-nummers, die een
aardige brug vormen tussen
haar sterke hits uit het verle
den en haar uiterst magere,
nieuwe werk. Er is weer die
Supremes-medley. Maar zoals
met alle medleys duurt hij te
kort. Dat is extra pijnlijk om
dat het beduidend zwakkere
materiaal van haar laatste el
pees niet opweegt tegen de
Diana Ross maakte gisteren tijdens haar optreden in Ahoy' een dansje met een van de bezoekers.
schoonheid van die klassie
kers.
De stem van Diana Ross houdt
zijn beperkingen, maar klinkt
nog altijd even vriendelijk.
Bovendien lijken haar stem
banden eenzelfde levensduur
te hebben als haar figuur. La
Ross is waarschijnlijk 's we
relds best uitziende vijfenveer
tig jarige moeder van vijf kin
deren. Maar met je figuur al
leen red je het niet Gelukkig
had ze genoeg muzikale kwali
teiten in huis om het publiek
te vermaken, al was dat dan
met ouder materiaal.
HANS PIET
^RDAM- Het mi-
is b< van WVC heeft
aan n extra middelen
chikking te stellen
de zogenoemde
ver inkoopregeling. De
ling geldt vanaf de
l van de jaarlijkse
ai op 24 mei en
tot eind juni. Als
jeriment slaagt, zal
i overwogen de re-
Ben permanent ka-
geven.
Op dit moment geldt de rege
ling, waarmee particulieren
een renteloze lening kunnen
krijgen, voor Nederlandse
kunstwerken van tussen de
1000 en 10.000 gulden. Tijdens
het experiment wordt dit be
drag verruimd van 500 tot
25.000 gulden.
Doelstelling is in de eerste
plaats door voordelige voor
waarden de aankoop van
kunst door particulieren ver
der te stimuleren. Voorts -wil -
het ministerie zo de positie
van Nederlandse kunstenaars
verbeteren. De regeling be
staat sinds 1984 en er zijn 158
galeries bij aangesloten. Daar
van zullen er 60 op de Kunst-
Rai aanwezig zijn.
De KunstRai, een initiatief
van de Amsterdamse galerie
houder W. van Krimpen,
wordt voor de vijfde keer ge
organiseerd. Van Krimpen
richtte zich tot nu toe uitslui
tend op moderne beeldende
kunst en de avant-garde en
hanteerde daarbij strenge toe
latingsnormen voor de deelne
mers. Tegenhanger was de
jaarlijkse manifestatie van ga
leries in de Koopmansbeurs,
die een meer commercieel ka
rakter had.
Nu de KunstRai is overgeble
ven heeft Van Krimpen geko
zen voor een bredere opzet. Er
zijn dit keer ook galeriehou
ders uitgenodigd die zijn ge
specialiseerd in sieradenkunst,
meubelkunst, glaskunst en ke
ramiek. Verder moeten de
speciale tentoonstellingen pu
bliekstrekkers worden.
De Spaanse kunstfilosoof en
kunstcriticus José Luis Brea -
Spanje is dit keer gastland -
zorgt voor de ene helft van de
„centrale" expositie. Brea wil
geen overzicht geven van de
verschillende tendenzen in de
Spaanse kunst omdat zijn op
de beurs aanwezige landgeno
ten-galeriehouders daar voor
zorgen. Hij heeft er in plaats
daarvan naar gestreefd
kunstenaars te tonen die in
een Spaanse context „het
meest radicaal commentaar
geven op het artistieke schep
pingsproces".
Het Nederlandse gedeelte is
samengesteld door Geert van
Beijeren en Martin Visser, bei
den voormalig hoofdconserva
tor van museum Boymans-
Van Beuningen in Rotterdam.
Zij stelden zich ten doel vooral
werk van jongere en minder
bekende kunstenaars te selec
teren en ook werk van vorm
gevers te laten zien. Hun ex
positie onder de titel „Een
keuze" zal werk bevatten van
Borek Sipek, Adam Colton,
Jan van den Dobbelsteen,
Joost van den Toorn, Aijanne
van der Spek, Marian Breed-
veld, Abel Cahen en Alice
Schorbach.
De overige exposities zijn ge
wijd aan opvattingen over het
onderwerp portret in de foto
grafie en experimentele meu
bel- en produktontwerpen.
Door uitbreiding van het aan
tal deelnemende galeries en de
tentoonstellingen beslaat de
KunstRai voor het eerst twee
hallen van het Rai-complex.
Van Krimpen wil daarmee
meer bezoekers binnen de mu
ren krijgen dan de 180.000 die
er tot nu toe „weer of geen
weer", jaarlijks kwamen.
iertante
5 Arthur in
and Festival
RDAM „King Ar-
kn Henri Purcell mag
als semi-opera in het
Festival zijn bij te wo-
i gaat het project door
pncertante versie. The
Jam Baroque Orches-
jer leiding van Ton
n heeft de organisatie
Ei
voorstellingen
in de eerste week
beginnend op 1 juni
Dijon, Amster-
jntwerpen, Gent en
i-opera King Arthur
feinig uitgevoerd. Het
*nt een dialoog, aria's,
n veel instrumentale
De muziek is erg
onden en de vele dan-
en voor veel afwisse-
jialve minder bekende
!>men in King Arthur
een duet voor die tot
idste van Purcell be-
werd in 1684 voltooid
ir later als toneelstuk
Purcell schreef er
|bij en waarschijnlijk
ledio 1691 in premiè-
'0 componeerde Arne
(ijk nieuwe muziek bij
inden zijn, behalve ge-
irkest: het koor van de
Bachvereniging
sKjit sopranen Barbara
Nancy Argenta, alt
'mjiae Visse, tenor Chris-
'egardien en bas Mi-
hopper.
lamse Operastichting
^^nuari af van de op-
por het Holland Festi-
jjMjo-produktie King Ar-
brengen.
.is-Cinés
5engd
De tentoonstelling
-/yiés in het Floraliapa-
-^Aent wordt verlengd tot
/Jpe expositie, geheel in
van een filmstad met
(it beroemde films, zal
zo'n driehon-
end bezoekers trek-
een op 22. 23 en 24
de deuren gesloten
lerhoud van het ten-
ïlde materiaal. Cités-
[dagelijks geopend van
mm 1900 uur, zaterdags
tot 22.00 uur. Op
is de expositie, waar-
■ide NS gecombineerde
"•gangskaarten ver-
zijn. gesloten.
Marieke van der Pol en Wivineke van Groningen in „Tante Dan en Lemon".
FOTO: BEN VAN DUIN
Het Gebeuren en Balie de B.: „Tante
Dan en Lemon1' van Wallace Shawn.
Vertaling: Annelies Eulen. Regie: Pe
ter de Baan. Met o.a. Jenny Arean
en Wivineke van Groningen. Theater
aan de Haven, dinsdag 16 mei, her
halingen dinsdag t/m zaterdag 27
Acteur-schrijver Wallace
Shawn speelde het personage
Oiseau in de film „The Mo
derns" en schreef eerder „My
Dinner with André". In „Tan
te Dan en Lemon" heeft hij
iets aardigs bedacht voor het
theater. Dat schiet wat tekort
in de uitwerking. Het ligt in
„Tante Dan en Lemon" niet
aan het acteren, al had dat be
ter gekund. Jenny Arean
speelt een behoorlijke tante
Dan en Wivineke van Gronin
gen is acceptabel als Lemon.
Het concept van Wallace
Shawn krijgt echter nergens
weerwoord of visie van regis
seur Peter de Baan. Jammer.
De eerste hinderpaal zit hem
al in de structuur van het stuk.
De vrouw Lemon vertelt over
haar leven. Ze heeft weinig
beleefd, maar des te meer op
gestoken van haar contacten
met anderen, in het bijzonder
met de nu overleden tante
Dan. Wat dat speciale is, krijgt
het publiek te zien op een naar
achter hellend, paars speel
vlak.
Dan begint een tamelijk wille
keurige aaneenschakeling van
scènes Moeder, vader en tante
van Lemon worden opgevoerd
en discussiëren over leven,
dood en oorlog. Om het tijds
beeld nader te preciseren valt
de naam Kissinger en vindt
een hippie- en vrije seksscène
plaats. Moraal: we doen net of
we mededogen hebben, maar
doden net zo gemakkelijk een
kakkerlak als we eigenlijk
mensen laten doden.
Dat „Tante Dan en Lemon"
via allerlei hersenkronkels en
omwegen best om dat thema
gaat, is te herleiden. Het had
in deze tijd wat puntiger ge
mogen, maar daar heeft regis
seur Peter de Baan weinig aan
gedaan. Wat Wallace Shawn
schreef, is genoeg voor een
vlotte conference, maar te ge
ring voor een theaterstuk. Dat
laatste is dan ook te lang en te
oppervlakkig om te blijven
hangen in de herinnering.
PETER SNEL
DEN HAAG Toene
mend geldgebrek van
musea en grotere publieke
belangstelling hebben tot
gevolg dat de vrienden
kringen van musea steeds
meer aanzien krijgen. De
vrienden droegen in 1985
naar schatting acht mil
joen gulden aan financiële
steun bij. De door hen
verrichte dienstverlening
is tegenwoordig even be
langrijk voor het mu
seumbeleid als collectie
vorming en conservering.
Tot deze bevindingen komen
Hester Brugman en Maria
Vernoy in „Ware vriendschap
is wederzijds", een onderzoek
voor de Nederlandse Federatie
van Vrienden van Musea naar
het functioneren van vrien
denkringen. Het is verricht
met steun van het Cultuur
fonds van de Bank voor Ne-
derlandsche Gemeenten.
Nederland telt 846 musea en
272 kringen van vrienden.
Daarvan deden er 227 mee aan
het onderzoek. De helft van de
musea met een vriendenkring
had in 1986 minder dan 12.500
bezoekers. Het gemiddelde be
droeg bijna 50.000; het kleinste
aantal 20 en het grootste aan
tal 1.030.000 bezoekers.
De meeste musea hebben te
maken met financiële tekor
ten. De vriendenkringen
brachten oorspronkelijk alleen
geld bij elkaar voor aanvulling
van de museumcollectie. Te
genwoordig werken ze ook als
vrijwilliger, beheren een mu
seumwinkel, bemannen een
bibliotheek, bereiden een ten
toonstelling voor, leiden be
zoekers rond of verrichten an
dere hand- en spandiensten.
Dat gebeurt bij iets minder
dan de helft van de vrienden
kringen. Bij een kwart van de
vriendenkringen verrichten
vrijwilligers ook onderzoek en
restaureren ze objecten.
Meer dan de helft van de
vriendenkringen die aan de
enquête meededen, steunt een
historisch museum of een mu
seum met onder andere een
historische collectie. In veel
gevallen betreft het een plaat
selijk of regionaal museum.
De meeste vriendenkringen
hebben meer dan één doelstel
ling. „Wekken en vergroten
van belangstelling voor het
museum" wordt het meest ge
noemd. De kringen die de eer
ste helft van deze eeuw on
stonden, noemen het meest
„het instandhouden en uitbrei
den van de museumcolectie".
Nadien wordt steeds vaker
„het financieel steunen van
het museum" genoemd.
Volgens het onderzoek van
Brugman en Vernoy tellen de
vriendenkringen ongeveer
150.000 leden. Het gemiddelde
bedraagt 600 leden. Zes krin
gen kennen een aparte jeugd-
of jongerengroep. Een lid kan
ook een gezin, school of bedrijf
zijn. De kringen hebben bijna
allemaal een minimumcontri
butie, vaak 25 gulden per jaar.
Minder dan de helft van de
kringen die vrijwilligers inzet
ten, kent een vergoeding van
de kosten die vrijwilligers ma
ken voor het museum.
Voor een uitgebreide
agenda, ook voor de ko
mende dagen, raadplege
men „UIT", de gratis we
kelijkse bijlage van deze
krant.
bioscopen
ALPHEN AAN DEN RIJN EU
ROCINEMA I (Van Boetzelaer-
straat 6. tel. 01720-20800): Na
ked gun (al); 18.30, 21.00. wo.
ook 13.30. EUROCINEMA II:
Rain Man (al); 18.45, 21.30. Jun-
glebook (al); ma. wo. 14.00.
EUROCINEMA III: My stepmo
ther is an alien (al); 18.45.
21.30. wo. ook 13.45. EURO-
CINEMA IV: Twins (al); 18.45,
21.15. wo. ook 13.45.
LEIDEN LUXOR (Stationsweg
19, tel. 071-121239): Naked gun
(al); 19.00, 21.15. ma. wo. ook
14.30. LIDO en STUDIO
(Steenstraat 39. tel. 124130):
Rain Man (al); 14.30. 18.45,
21.15. Her alibi (al); My stepmo
ther is an alien (al); Twins (al);
14.30, 19.00. 21.15 Dangerous
liaisons (al); 19.00, 21.15. di
14.30. Lady en de vagebond
(al); ma. wo. 14.30. «TRIANON
(Breestraat 31, tel. 123875): The
Bear (al); 19.00, 21.15. wo. ook
14.30. REX (Haarlemmerstraat
52. tel. 071-125414): Rollerba-
bies (16); 14.30, 19.00, 21.15.
KATWIJK CITY THEATER I
(Badstraat 30. tel. 01718-74075):
Working girl (12); 19.00, 21.15.
ma. wo. ook 14.45. CITY THEA
TER II: Cocktail (al); 19.00,
21.15. The Bear (al); wo. 14 45.
VOORSCHOTEN GREENWAY
(tel. 01717-4354): Cocktail (al);
wo. 15.45. The bear (al); 20.15.
wo. 14.00, 15.45. A fish called
Wanda (al); 20.45.
KINDERVOORSTELLINGEN
Avontuur met een staartje; wo.
14.00.
WASSENAAR ASTRA (tel.
01751-13 269): The bear (al);
20.00.
DEN HAAGASTA 1 (Spui 27. tel.
463500): My stepmother is an
alien (al); 14.00, 18.45, 21.30.
ASTA 2 Working girl (al);
14.00. 18.45, 21.30. ASTA 3
The accused (16); wo. ma. t/m
wo. 14.00, 18.45, 21.30. BA
BYLON 1 (Winkelcentrum Baby
lon, tel 471656): Dangerous liai
sons (al); 14.30, 17.00, 19.15,
21.45 BABYLON 2: Loos (16);
14.30. 16.45. 19.00, 21.30
BABYLON 3: Rain man (al);
19.00, 21.30. CINEAC 1 (Bui
tenhof 20. tel. 630637): Her alibi
(al); 14.00, 18.45, 21.30. CINE-
AC 2: Twins (al); 14.00, 18.45,
21.30. CINEAC 3: The acci
dental tourist (al); 18.45, 21.30.
di. ook 14.00 METROPOLE 1
(Carnegielaan, tel. 456756): Rain
man (al); 14.00, 18.45, 21.30.
METROPOLE 2: The naked
gun (al); 14.00. 18.45, 21.30.
METROPOLE 3 Crossing de-
lancey (al); 14.00, 18.45, 21.30.
METROPOLE 4 Another wo
man (al); 18.45, 21.30. di ook
14.00 METROPOLE 5: The
bear (al); 14.00, 18.45, 21.30.
ODEON 1 (Herengracht 13.
tel. 462400): The naked gun (al);
13.45, 18.45, 21.30. ODEON
2: A fish called Wanda (al);
13.45, 18.45, 21 30. ODEON 3:
Twins (al); 13.45, 18.45, 21.30.
ODEON 4 Mississippi bur
ning (12); 13.45, 18.45, 21.30.
STUDIO 1 (Kettingstraat 12b, tel.
656402): Sofia (16); 19.30, 21.30.
STUDIO 2: Madame Sousatzka
(16); 19.15, 21.45. STUDIO 3: La
lectrice (16); 19.15, 21.45.
HAAGS FILMHUIS: Zaal 1:
Zwerfsters; 19.30, 21.45. Zaal 2:
Souersweet; 19.30. Marriet to
the mob; 21.45. Zaal 3: 19.30,
21.45. Leila and the wolves; ma.
Eleni; di. Kanal; wo.
KINDERVOORSTELLINGEN
BABYLON 3: Mijn vader
woont in Rio; 14.30, 16.45. CI
NEAC 3: Lady en de vagebond,
wo. 14 00. METROPOLE 4:
Who framed Roger Rabbit; wo.
14.00.
Hope
RUSSISCHE
AVANT-GARDE
INJOODS
HISTORISCH
MUSEUM
AMSTERDAM In het Joods
Historisch Museum is nog tot
en met 10 september voor het
eerst werk van progressieve
joodse kunstenaars uit de jaren
voor en na de Russische revo
lutie van 1917 bijeen gebracht.
Het gaat om elf kunstenaars
onder wie Marc Chagall. El
Lissitzky, Nathan Altman, Jo
seph Tchaikov, Issachar Ry-
back en Boris Aronson.
Bob Hope mag dan in
middels 85 jaar oud zijn,
werken blijft zijn lust en
zijn leven. De bejaarde
entertainer staat dezer
dagen op de planken in
Parijs, waar de show ter
gelegenheid van zijn
86e verjaardag wordt
opgenomen. Hope, hier
samen met gaste Melis-
sa Manchester, kreeg
een officiële onderschei
ding van de Franse re
gering.