k feking en Moskou liimen reuk van dertig jaar snoei n AVO gematigd positief ver voorstel Gorbatsjov In Argentinië stijgen de prijzen per uur Met z'n vijfjes in de auto naar Engeland al vanaf 239,- i9 p^ENLAND CaidóeSoivumt ZATERDAG 13 MEI 1989 PAGINA 5 abetoging Zeker 400.000 mensen londerdag in de Armeense Jerevan gedemonstreerd •sluiting bij Armenië van de S enclave Nagorny-Karabach lubliek Azerbajdzjan. De de- ten eisten een gesprek met •ste Sovjet in Armenië en het van Volksafgevaardigden. •e congres komt eind deze jr het eerst bijeen. Ook her- de betogers hun eis voor vrij- an veertien leden van het i Karabach-comité, dat vorig telijkbare demonstraties orga- ima a pe t>et0ging in Jerevan was >inet t an he binnen een week Een jonge vrouw voert het woord te midden van een menigte demon stranten in Jerevan foto: tass ANC-leden ter dood veroordeeld JOHANNESBURG Twee guerrillastrijders van het verboden Afrikaans Natio naal Congres zijn gisteren tot de strop veroordeeld we gens een bomaanslag in april 1986 op een casino in Transkei waarbij twee men sen om het leven waren ge komen. Tientallen jonge medestanders van de 23-ja- rige Pumzile Mayapi en de 28-jarige Zonwabele Mdza- mela verstoorden de zitting door tijdens het proces in de rechtszaal in Umtata in Transkei vrijheidsliederen te zingen. Passtoors vraagt paspoort „voor alle landen" aan BRUSSEL De door Zuidafrika vrijgelaten Hélène Passtoors heeft gisteren aangekondigd dat zij zo snel mogelijk een Belgisch paspoort „voor alle landen van de wereld" zal aanvragen. De Belgische minister Tindemans zei in een reactie dat zijn land Zuidafrika heeft toegezegd „geen paspoortfaciliteiten" aan Pas stoors te zullen geven voor de landen in zuidelijk Afrika, maar dat Brussel haar geen reisbeperkingen oplegt. „Wij beslissen niet of zij die landen binnen mag. Of ze een inreisvisum krijgt hangt niet van België af". Zuidafrika zelf heeft lakoniek gereageerd op de verklaring van Passtoors dat zij zich niet gebonden acht aan de overeenkomst die tot haar vervroegde vrijlating heeft geleid. Volgens minister Roelof Botha blijft de afspraak van kracht omdat het een over eenkomst met de Belgische regering betreft. Passtoors werd woensdag na vier jaar. gevangenschap vrijgelaten, nadat zij een verklaring had ondertekend waarin zij beloofde af te zien van geweld tegen Zuidafrika en toezegde dat zij weg zou blijven uit Zuidafrika en buurlanden. Na haar aankomst in Brussel ver scheurde zij die verklaring echter demonstratief. Jaruzelski kandidaat voor presidentschap WARSCHAU De Poolse pre- sident en partijleider, generaal Jaruzelski, zal door de commu nistische partij worden voorge dragen voor de functie van pre sident. Dat heeft een lid van het Poolse politbureau gisteren ver klaard. Invoering van de func tie van staatspresident met uit gebreide bevoegdheden is een van de onderdelen van het Ronde-Tafelakkoord. De presi dent zal worden gekozen door de nationale vergadering, die bestaat uit de Poolse Tweede Kamer en de Senaat. De verkie zingen voor beide huizen vin den plaats op 4 en 18 juni. Jaru zelski is geen kandidaat bij de parlementsverkiezingen. RAF-leden maken eind aan hongerstaking BONN Veertig gevangen leden van de West- duitse Rote Armee Fraktion (RAF) hebben hun hongerstaking beëindigd, zonder dat aan hun eis van erkenning als politieke gevangene en plaat sing in twee groepen is voldaan. De gevangenen, van wie enkelen 70 dagen vast voedsel hebben ge weigerd, namen hun beslissing nadat de autoritei ten een compromisvoorstel hadden verworpen. Volgens een advocaat wilden de RAF-leden escala tie van de situatie voorkomen, omdat twee gevan genen in kritieke toestand verkeren. Hun eisen waren overigens al negen keer eerder de afgelopen 15 jaar inzet van een hongerstaking onder RAF- gevangenen Deze keer waren ze als compromis bereid hun eis terug te schroeven naar plaatsing in vier groepen, maar de autoriteiten gaven niet toe. fTORISCH BEZOEK GORBATSJOV AAN CHINA O J henr- mmsK)etleider Gorbats- ia7 wjgende week aan brengt mag met f?aj^historisch worden '-oeg i1^- -^a een breuk uige Pa dertig jaar heb- 'e tij£king en Moskou jk n het verleden te 'inltisten en de blik op Y ^^komst te richten. ,™e|iogtepunt van Gor- vierdaagse bezoek 1e Jol de ontmoeting, l in de Grote Hal °on:jt Volk in Peking, prod Gorbatsjov en de nummer één, de k ietie Deng Xiaoping. ht of vierpe 58-jarige Gorbatsjov 'D ivfen '50 nog aan het be- rogriiiyn carrière stond, be de Deng destijds al mede van buitenlandse politiek. 'en 0 ook Deng die in 1963 begeo Zedong naar Moskou 11 aaistuurd om te proberen ladruk te lijmen, die was ieke als gevolg van de des- mV/eöe-pohtiek van den jov in de jaren '50. Die Terugtrekking Sovjets uit Mongolië begint maandag MOSKOU De terugtrekking van de 50.000 Sovjetsoldaten uit Mongolië begint maan dag en zal voortduren tot 1991. Dat heeft de chef-staf van het Sovjetleger, generaal Di- mitri Grinkevitsj, gisteren bekend gemaakt. Maandag, de dag dat Sovjetleider Gorbats jov naar China vertrekt, zullen als eerste een tankdivisie en een luchtverdedigings eenheid met luchtdoelraketten uit Mongolië vertrekken. China heeft sedert jaren geëist dat de Sovjets hun troepen uit Mongolië te rughalen. Gorbatsjov kondigde de terug trekking december vorig jaar in een rede voor de Verenigde Naties aan. „afbraak" van Stalin zorgde voor een ideologische breuk met Peking, dat toch al weinig op had met de pro-westerse politiek van de Russische lei der. Die gevoelens waren wederke rig, want de Sovjetleider moest weinig hebben van het Chine se communisme, waarin een oorlog tegen het verderfelijke kapitalisme en imperialisme als onvermijdelijk gold. Ook Mao's weg naar de communis tische heilstaat via de snelle uitbreiding van de collectieve landbouw en beperkte indus trialisering kon geen genade vinden in de ogen van Mos kou, dat in de eerste jaren na de oprichting van de Volksre publiek ('49) nog massale hulp had verstrekt. De groeiende tegenstellingen bepaalden de sfeer bij het be zoek van Chroetsjov aan Chi na in oktober 1959. Hij had net besprekingen in Washington met president Eisenhower achter de rug, met wie hij het goed kon vinden. De Chine zen. die de Amerikaanse kapi talisten zagen als hun aartsvij anden, waren furieus. Een kil le ontvangst viel Chroesjtsjov ten deel. Mao gaf hem op het vliegveld wel een hand, maar ontweek de geplande omhel zing. Ook op andere manieren gaven de Chinezen blijk van hun afkeer. Chroetsjov had de boodschap begrepen en nam zijn maatre gelen: Moskou annuleerde de omvangrijke samenwerking op velerlei terrein. Vier jaar later was de breuk compleet. Het wantrouwen groeide in de ja ren daarna zodanig, dat Mos kou ooit Washington polste over een preventieve aanval op Chinese atoom installaties. De spanningen bereikten hun hoogtepunt toen in 1969 een gewapend grensconflict uit brak langs de grensrivieren de Amoer en de Oessoeri. China zocht daarna toenade ring tot de Verenigde Staten om het Russische „hegehionis- me" tegen te gaan. De invasie van Vietnam in Cambodja en de Russische invasie van Af ghanistan in 1979 waren voor de Chinezen het bewijs van het Russische hegemonisme en met name de omsingeling van China. De verwensingen die de Chi nezen en de Russen in die pe riode van grote spanningen el kaar naar het hoofd slinger den, logen er niet om. „Wilde fascistische beesten" en „fas cistische honden" noemden Chinese diplomaten in Moskou de Russen begin 1967 nadat studenten en politie-agenten de Chinese ambassade hadden geplunderd. Russische legergeneraals wa ren het tegen het einde van de jaren '60 zo zat, dat zij van plan waren „China terug te bombarderen naar de Han-dy- nastie", aldus de toenmalige Sovjetpremier Alexej Kosygin. Toenadering Onder Deng Xiaoping, die na de dood van Mao in 1976 de machtsstrijd won, schetste Pe king drie obstakels die de nor malisering van de betrekkin gen met Moskou in de weg stonden. Dat waren de Sovjet troepen aan de ruim 7.000 km lange grens en in Mongolië, de Vietnamese troepenmacht in Kampuchea en de Russische militairen in Afghanistan. Aanvankelijk gaf Moskou niet thuis maar dat veranderde al lengs, mede omdat China de De studenten werden de afgelopen weken regelmatig via muurkranten opgeroepen te demonstre ren. Maar als het aan de Chinese leider Deng Xiao Ping had gelegen waren de studentendemon straties met harde hand onderdrukt. foto: anp ideologische hoogstandjes van weleer verruilde voor een pragmatische aanpak. Begin jaren '80 begon de handel te groeien en in 1984 werden overeenkomsten gesloten voor economische en wetenschap pelijke samenwerking. Gorbatsjov, aangetreden in maart 1985, zette er pas echt vaart achter. In een toespra'ak in Vladivostok in juli 1986 kondigde hij troepenterugtrek kingen uit Afghanistan en Mongolië aan. Een jaar later kondigde hij aan dal de Russi sche middellange-afstandsra- ketten uit Azië zouden ver dwijnen. Het obstakel-Kampu- chea werd in zoverre opgelost dat Vietnam, onder druk van zijn steunpilaar Moskou, begin dit jaar aankondigde zijn troe penterugtrekking in septem ber 1989 te voltooien. Wat de toekomstige Kampu- cheaanse regering betreft heb ben Moskou en Peking vol gens bronnen in Peking afge sproken dat zij 'het daarover met elkaar oneens zijn. Diplo maten in Peking .en Moskou verwachten dat de topontmoe ting vooral in het teken zal staan van de bilaterale ban den, waarbij het gaat om be trekkingen op basis van gelijk waardigheid en niet-inmen- ging in eikaars aangelegenhe den. Voedsel De Russische onderminister van buitenlandse zaken Igor Rogachev erkende kortgele den dat Moskou wat kan leren van China op economisch ter rein, een verwijzing naar Dengs succesvolle economi sche politiek. „Zij zijn erin ge slaagd een miljard eten te geven terwijl ons voed selprogramma niet wil vlot ten". Rogachev legde de vinger ech ter ook op de zere plek, name lijk de gebrekkige politieke hervormingen in China. De huidige studentenonrust in Pe king komt naar zijn zeggen daar uit voort. Als het aan Deng had gelegen, waren de studentendemonstra ties in Peking vorige maand met harde hand onderdrukt. Dat het daar niet van kwam, wordt gezien als een bewijs dat hij aan macht heeft ingeboet. Bovendien gaat zijn gezond heid hard achteruit. Gorbats- jovs bezoek geeft Deng Xiao ping echter de gelegenheid nog één keer op het interna tionale politieke toneel te schitteren. JJ STAP IN DE GOEDE RICHTING' to 'se ze correspondent) chijn EL Het voorstel 'ing)vjetleider Gorbats- ikelï .eenzijdig vijfhon- reet ;ernwapens voor de iezf&fstand uit Europa d Lj halen, heeft geen ndjQ op de NAVO-dis- bjpver de modernise- nefcfan de korte- af- h dwapens. Het aanbod fljoskou is „een stap 'f.ls 1 goede richting", ^•jveel te weinig om len -gantische overwicht ro/7ahet Warschaupact d u? nemen. ingezin reageerde gisteren oeseyO-raad van ministers h wi van buitenlandse zaken, kort nadat VS-collega Baker hen verslag had uitgebracht van zijn reis naar Moskou. De NAVO-ministers reageer den zeer positief op de con ventionele reducties (tanks, pantserwagens en artillerie) die Gorbatsjov heeft voorge steld. "Ze komen dicht in de buurt van de voorstellen die het westen al eerder heeft ge daan", zei minister Van den Broek. Maar hij en Baker be nadrukten dat een verminde ring van het nucleaire arse naal voor de korte afstand met slechts 500 koppen te weinig Baker: "Wij hebben er eenzij dig al 2400 opgeruimd. Boven dien worden de Sovjet-wapens niet vernietigd, maar worden ze slechts uit Europa terugge trokken". Van den Broek voegde daaraan toe dat de ver mindering van de korte- af- stands-kernwapens slechts vijf procent van het totale arsenaal betreffen. Hij zei te voorzien dat de NAVO-top, eind deze maand in Brussel, op het War schaupact een beroep zal doen tot verdergaande reducties. De reactie van de NAVO was verrassend eensgezind, juist nu binnen het bondgenootschap grote tegenstellingen bestaan over de modernisering van de korte-afstandswapens en het tijdstip waarop met het War schaupact onderhandelingen over vermindering moeten worden begonnen. Bij menig minister bestond de vrees dat landen die nu al voorstander zijn van snelle onderhandelin gen, zoals België en de Bonds republiek, het signaal uit Mos kou zouden aangrijpen om hun standpunt opnieuw pro minent op tafel te leggen. Dat gebeurde evenwel niet. De re actie van de Westduitse minis ter Genscher spoorde met die van zijn collega's. De Westduitse bondskanselier Kohl heeft Sovjetminister van buitenlandse zaken Sjevard- nadze gisteren in Bonn laten weten dat zijn land niets voelt voor verwijdering van alle ra ketten voor de korte afstand uit Europa. „In mijn ogen is het denucleariseren van Euro pa geen overtuigende oplos sing", zei hij. Sjevardnadze had kort tevoren nog eens ver klaard dat Moskou naar de „derde nul-optie" ofwel de verwijdering van alle kernra ketten met een bereik van minder dan 500 kilometer streeft. Nederlandse onderscheiden (Ar president Pakistan 'Ullü s 4GEN De Nederlandse religieuze Gertrude Lem- e A door president Ghulam Ishaq Khan van Pakistan on- -a tuiden met de Sitari-i-Quiad-i-Azamprijs. De hoge on- ■*J Riding is aan de uit Sittard afkomstige Lemmens (74) "enènd voor haar werk voor geestelijk en lichamelijk ge- vnnipten, daklozen en ouden van dagen. libel Ie Lemmens,'lid van de franciscanessencongregatie Jssionari.es of Christ King in Pakistan", wordt in het r^gend islamitische Pakistan wel vergeleken met No- v^gjwinnares Moeder Teresa van Calcutta. (ADVERTENTIE) ^\NGEN TUINHUISJES BEITS BLOKHUTTEN BR0EIRAMEN BAKKEN BORDERS BIELSEN FOy./ Van siertegel tot blokhut: T U-I III"" J v De beste basis voor uw tuin i S RIDDERKERK Lagendijk 154 BLEISWIJK Albert «an 'I Hartweg 2-4 SCHUIN TEGENOVER 0E VEILING Tel 01804-20600 Tel 01892-15S56 %RGRIND PLANKEN* PERGOLAS PALEN MEUBELEN KWEEKKASSEN KIJNKERS KEIEN V0NTUREN VAN KAPITEIN ROB 24.000 MIJLEN OCEAANRACE slof Nils Björn, aan boord van de Viking, krijgt bezoek van eman, die gehoord heeft, dat hij een matroos zoekt. Wat >nlè man er vreemd uit, denkt Nils, maar zijn papieren zijn in n hij neemt hem aan. Hij weet niet, dat hij te doen heeft 0 Bill, ex-stuurman op de 'Memphis', die zich vermomd on?ijn rode haren heeft hij zwart geverfd en hij draagt een n jj knevel en baard. Bill heeft nl. óók een plan: hij wil 'Ciga- 'ry' een hak zetten! - De volgende morgen verlaat de kleine vloot de haven van Honolulu. Frank Morris is nu aan boord van Brookfellers jacht als vierde lid van de bemanning. Wanneer Rob de haven uitzeilt, passeert hij een passagiersschip, dat op punt staat te vertrekken. Over de verschansing leunt een man. Wat een raar type, denkt Rob, en wat heeft hij voor ons een belang stelling! Geen wonder, want die vreemde passagier is... Tobias, de rechterhand van Larry! Een aanhanger van de Peronistische partij plakt een poster van presidentskandidaat Carlos Me nem op een straatmuur in het centrum van Buenos Aires. foto.- anp SPOOK VAN PERON HANGT BOVEN VERKIEZINGEN BUENOS AIRES -Nog maar net bekomen van militaire opstanden en hernieuwde guerrilla-acti viteit tegen de jonge de mocratie gaat Argentinië morgen naar de stembus. Terwijl het land dreigt te bezwijken onder hyperin flatie, paniek en algehele economische chaos moeten de Argentijnen een opvolger kiezen van president Raul Alfonsin. De eens immens populaire staatsman die Argentinië in 1983 naar de democratie leid de, krijgt nu alom de kritiek over zich heen het land naar de rand van de afgrond te hebben gebracht. De Argentij nen zien dagelijks en soms zelfs per uur de prijzen om hoog schieten en bestormen in groten getale de banken om hun snel in waarde dalende geld van de rekening af te ha- Jen. De economische rampspoed (de inflatie beliep in april meer dan 3.000 procent) lijkt koren op de molen van de Pe ronistische presidentskandi daat, Carlos Saul Menem. De 58-jarige flamboyante gouver neur van de arme noodweste- lijke provincie La Rioja toert het land rond om het „cata strofale economische beleid" van de regeringspartij, de Ra- Peron D? strijd gaat vooral tussen Menem en de regeringskandi daat, Eduardo Angeloz (58). De populistische Peronist wordt volgens de meeste waarnemers hoogstwaarschijnlijk de nieu we president van Argentinië, mede omdat de economische crisis in het nadeel werkt van Angeloz. Hij beseft dit goed en nam daarom onlangs openlijk afstand van het economische beleid van zijn partijgenoot Alfonsin. Maar behalve de crisis, speelt ook zijn gebrek aan charisma Angeloz parten. In een politie ke cultuur waar presidenten veelal worden gekozen op grond van persoonlijke uitstra ling en oratorisch vermogen, slaat Angeloz een pover fi guur Menem intussen presenteert zich als een „tweede Juan Pe ron", de legendarische gene raal die tijdens zijn derde pre sidentiële ambtstermijn in 1974 overleed. Peron wordt nog steeds en vooral in tij den van crisis vereerd als een nationale held die op kwam voor de armen en van Argentinië een trotse natie maakte. Staatsgreep Menem probeert de Argentij nen dat „oude" gevoel terug te geven. Zijn uitspraken en denkbeelden, die nogal vaag en tegenstrijdig zijn, doen er eigenlijk niet toe. Ondertussen beklemtoont An geloz dat het toch maar zijn partij is geweest die met Al fonsin het l^nd uit de greep van de dictatuur heeft bevrijd. Dat Argentinië nu één van de ernstigste economische crises in zijn bestaan doormaakt, is niet de schuld van de rege- ring-Alfonsin, zo houdt hij de bevolking voor. Volgens An geloz ligt de dieperliggende oorzaak van de malaise in het wanbeleid van Peronistische regeringen in het verleden. Op 10 december zal president Alfonsin, die zich volgens de grondwet niet opnieuw ver kiesbaar mag stellen, het ambt aan zijn opvolger overdragen. Als geen van de kandidaten morgen een duidelijke meer derheid behaalt, moet het kies college in augustus de knoop doorhakken. Maar wie de verkiezingen ook wint, nagenoeg alle waarne mers zien de toekomst voor Argentinië pessimistisch in en houden hun hart vast. Na zes jaar democratie is het land weer terug bij af. Er worden zelfs vergelijkingen gemaakt met de economische misère in 1976. Toen grepen de militai ren met een beroep op de „chaos" de macht en begon in Argentinië de periode van de „vuile oorlog", waarin min stens tienduizend burgers wer den gefolterd en vermoord. „Open hemel" antwoord op perestrojka (Vervolg van de voorpagina) TEXAS De Amerikaanse president hernieuwde een voorstel dat wijlen president Dwight Eisenhower in 1955 deed voor een politiek van de „open hemel", als antwoord op de Russische glasnost en pere strojka. „Een dergelijke unieke toegang tot eikaars luchtruim zou de wereld de betekenis van openheid tonen. De be reidheid van de Sovjets zo'n voorstel te omhelzen zou aan tonen dat zij van plan zijn te veranderen", zei Bush. De president verklaarde onder de indruk te zijn van de poli tieke en economishe hervor mingen die Gorbatsjov in zijn land doorvoert. „Mijnheer Gorbatsjov, stop daar niet mee". Bush, die eerder door Moskou werd beschuldigd van dralen met de onderhandelingen over wapenbeheersing, zei dat het tijd is „voor een nieuw (Ame rikaans) beleid voor de jaren negentig. Een beleid dat reke ning houdt met de gehele reik wijdte van de veranderingen die in de wereld en de Sovjet unie zelf plaatsvinden". ADVERTENTIE VOOR WIE KRAP ZIT: Echt voordelig naar Engeland ga je met Olau via Vlissingen Sheer ness (vlakbij Londen). Vraag uw reisagent om de nieuwe Olau bro chures: Olau Tours Londen '89, Olau Tours Engeland '89 en Olau Dienstregeling en tarieven '89. Of bel Olau: 01184 88000. Doen! m Olau VUSSmetM SMEEWTCS EENS OLAU ALTIJD OLAU

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1989 | | pagina 5