gaat het
zogoed
een amateur
1
II
inal
Ie
Mr. Pieter van
oven en zijn gevleugelde vriend
£eidóc0owiwnt
ZATERDAG 29 APRIL 1989
andere pianisten. Ik kan daar moeilijk
met een papier gaan staan, dus dat doe
ik uit mijn hoofd. Muzikaal moet ik mij
concentreren op Louis van Dijk, die
mijn vaste partner is tijdens de concer
ten. Je moet zorgen dat je niet uitglijdt,
dat je niet in de war raakt als het orkest
een fout maakt. Je moet ook niet denken
dat je het wel even zult doen, want zo
dra je afdwaalt met je gedachten, sla je
ernaast en dan kun je er ineens helemaal
uit zijn. Nee, ik moet echt bij de les blij
ven. Dat vraagt een grote concentratie
en ik ben best zenuwachtig. De anderen
trouwens ook hoor".
„Maar als ik eenmaal op het podium zit,
vind ik het enig. Veel leuker dan thuis
spelen. Dat merk ik bij de kinderen en
dat heb ik vroeger bij mijzelf ook ge
merkt. Ik had een pianoleraar die ons
eenmaal in het jaar een uitvoering liet
geven. Dus één keer per jaar moést je
het stuk goed spelen. Als je nooit iets
moet en alleen maar op je eigen oordeel
hoeft af te gaan, word je slordig, heel
slordig. Er moet druk op de ketel staan,
en dat missen de kinderen nu, net als ik
vroeger. Ik heb niet echt een pianole
raar, maar wel iemand in Apeldoorn die
ik mag bellen om eens te luisteren. Ik
vraag hem vooral bij klassieke stukken
en dan met name om te luisteren naar
mijn pedaaltechniek. Kijk, ik weet niks,
echt helemaal niks. De pianisten met
wie ik werk hebben conservatorium ge
daan. Dat is een apart vak. Ik heb toe
vallig vroeger wel veel muziek gespeeld,
zelfs mijn eigen orkest gehad. Daarbij
bewoog ik mij vooral in de dixielandwe-
reld, in de tijd van de Dixieland Pipers,
de Dutch Swingcollege Band en de
Downtown Jazzband. Ik heb wel eens
meegedaan met de AVRO Jazzcompeti-
tie, maar op een gegeven moment kwam
die scheiding: ik ging studeren, terwijl zij
naar het conservatorium gingen. Ik vind
het heel gek dat ik nu met deze mensen
mee mag doen, want zo zie ik het wel.
Okee ik heb ze dan misschien uitgeno
digd, maar zij hebben een reputatie te
verliezen. Een Louis van Dijk of een
Laurens van Rooijen hebben namen.
Pim Jacobs, Daniël Wayenberg en ook
Tonny Eijk, die gaan echt niet met mij
in zee, als blijkt dat ik die paar noten die
ik moet spelen, niet op tijd speel. Ze
doen het misschien één keer voor het
goede doel, maar geen eenentwintig con
certen".
Oefenen
„Het zijn ontzettend professionele men
sen. Ze zijn zo goed dat ze nauwelijks
hoeven te oefenen. Daar schrik ik echt
van. Als we aan zo'n concertserie begin
nen, dan zou ik het liefst een aantal ke
ren in de muziekkamer van Het Loo bij
voorbeeld oefenen, maar dat zit er dus
niet in. Ik stuur Louis van Dijk muziek,
wat nummers die ik aardig vind. Hij
kijkt er naar en laat mij weten of hij ze
ook aardig vindt. Daarna komen we één
keer bij elkaar. Dat kan bij mij thuis zijn
of bij muziekhandel De Graaf in Zwolle.
Daar zitten we dan in de etalage. Tegen
sluitingstijd, als de twee piano's zijn ge
stemd, gaan we daar zitten spelen. We
nemen het een keer door en dat is voor
Louis dan voldoende. De rest groeit tij
dens de concerten. Ik krijg er wel eens
een hartinfarct van, maar zo gaat het. Ze
hebben natuurlijk weinig tijd. Zo'n eer
ste concert is echt zenuwslopend, daarna
krijg je meer routine. Bovendien heb ik
met Louis buiten de concertreeks om,
UTRECHT - „Muziek maken is
voor mij een manier om even te
ontsnappen uit de dagelijkse be
slommeringen. Ik vind het enig.
Zeker als je ziet dat je weer vorde
ringen maakt. Als ik niet studeer
en mijn spel niet vooruit gaat, dan
begint mij dat te irriteren. Maar nu
moet ikDoor mijn concerten
met Louis van Dijk, Pim Jacobs,
Laurens van Rooijen en Daniël
Wayenberg is er die grote druk en
verantwoordelijkheid. Het moet
goed gaan en het leuke is dat ik de
vooruitgang voel. Ik probeer elke
dag minstens anderhalf uur te stu
deren, speel ook in mijn vakantie
door. Maar het stelt nog niks voor
hoor", zegt mr. Pieter van Vollen
hoven, die vandaag een serie con
certen afsluit waarvan de opbrengst
is bestemd voor het project 'Hulp
aan verkeersslachtoffers'.
Dit laatste optreden van de 'Gevleugelde
Vrienden op tournee' van dit seizoen
wordt vanavond vanuit De Doelen in
Rotterdam rechtstreeks door de NCRV
uitgezonden. Maar prinses- Margriet en
de prinsen Maurits, Floris, Pieter-Chris-
tiaan en Bernhard jr. willen er zelf bij
zijn en zullen het concert bijwonen.
Waarna het gezin zich kan voorbereiden
op Pieters ontmoeting met Abraham,
want morgen wordt hij vijftig jaar.
„Mijn specialiteit is Gershwin. Ik ben
echt een enorme fan en een bewonderaar
van deze pianist/componist. Rhapsody
in Blue prachtig. Volgend jaar gaan
Pim Jacobs, Louis van Dijk en ik voor
hetzelfde doel 'De Gershwin-years' spe
len. Het wordt een wat intensievere
reeks dan deze. Dat wordt twee uur met
drie vleugels. We staan al geboekt voor
zeven concerten".
„Ik moetje zeggen dat ik na drie seizoe
nen en eenentwintig concerten een zeke
re vorm van metaalmoeheid begon te
vertonen. Bovendien is het een kostbare
aangelegenheid met zo'n orkest en het
boeken van de zalen. Je moet echt spon
sors hebben, anders kom je niet uit de
kosten. Ik dacht: laten we er maar even
mee ophouden. Maar het leuke is dan
dat de pianisten aan mij vragen: 'We
gaan toch wel door he?'. Het geeft aan
hoe goed de stemming onderling is. Die
is echt altijd voortreffelijk geweest. Mis
schien komt dat doordat er een amateur
tussen zit, want dat ben ik nog steeds.
We vinden het jammer dat we elkaar da
delijk een tijdje niet meer zien. Er is een
echte vriendschap gegroeid. Ik heb vroe
ger ook platen gemaakt met Anita Kerr,
Vicky Leandros en Demis Roussos en
dat was echt een heel andere sfeer".
Vlinders
„De zenuwen voor een concert kan ik
niet onderdrukken. Ik krijg echt vlinders
in mijn buik, natte handen Het is na
tuurlijk ook niet mijn vak. Ik trek mij
altijd terug in mijn kamer voor het con
cert begint. Ik kan bij wijze van spreken
om vijf voor acht hier niet rustig met u
zitten praten. Dan moét ik mij concen
treren op wat gaat komen. Zo'n concert
vraagt een grote concentratie en niet al
leen muzikaal. Ik spreek namelijk ook
de zaal even toe, leg het publiek uit
waarom ik een beroep heb gedaan op de
wat vaker samengespeeld onder meer
met de Luchtmachtkapel. We beginnen
elkaar dus te kennen Maar ik stuur
hem meestal cassettes met mijn piano
spel. Dan weet hij hoe ik het speel. Hij
luistert er naar, belt mij dan op en geeft
zijn kritiek. Dat is onze manier van re-
Componeren
„Vroeger heb ik ook veel zelf gecompo
neerd. Nu gebeurt dat steeds minder
omdat de tijd ontbreekt, maar als er
's nachts een leuk melodietje in mijn
hoofd opkomt, neem ik het wel op.
Daarna worstel ik er een maand mee om
het basis-idee wat verder uit te werken
en stuur het dan naar Harry van Hoof.
Hij luistert er vervolgens naar en zegt of
hij het waardeloos vindt", zegt Van Vol-
lenhoven lachend. Kijk, ik kan wel en
thousiast zijn, maar dat wil niet zeggen
dat het ook wat is. Er is heel wat in de
prullenbak verdwenen".
„Als ik thuis ben, luister ik veel naar
muziek, naar van alles eigenlijk. Geen
dixieland meer; ik luister graag naar
klassieke muziek. Spelen doe ik het heel
weinig, behalve dan de klassieke werken
van Gershwin. Die vind ik leuk, maar
voor de rest is het vooral het lichte genre
dat mij aantrekt. Negro-spirituals vind
ik heel aardig, maar meestal kom ik toch
bij Barbra Streisand terecht, het echte
zangwerk van een Diana Ross of een
Michael Jackson. Die is trouwens ook
fantastisch om te zien en ik ga dan ook
graag naar een concert van hem".
„Mijn kinderen hebben daarbij zeker in
vloed op mijn smaak. Het zijn meestal
de rustig nummers die ik van hen over
neem. Zij hebben alles, ik heb niks. Dat
is gek, maar op een gegeven moment
blijf je toch stilstaan. Zij luisteren veel
intensiever naar popprogramma's dan
ik. Dat komt ook doordat je op een ge
geven moment de knop verschuift van
Radio 3 naar de meer informatieve pro
gramma's. Daardoor hoor je de laatste
hits niet meer. Ik hoor ze in elk geval te
laat. Zij horen ze veel eerder aanko
men".
„Er vindt trouwens een enorme uitwis
seling plaats van alle cd's. Phonogram
en andere platenmaatschappijen zullen
dat wel vervelend vinden, maar er wordt
enorm geruild en opgenomen van el
kaar. Ik leen vaak die cassettebandjes
van ze. Ik weet dan wel niet om welke
groepen het gaat, maar als ik er iets aar
digs tussen vind, vraag ik wat het is. Dat
neem ik dan op en probeer er later de
muziek van te krijgen".
Saxofoon
„Bij ons thuis schalt de hele dag muziek.
Maurits bijvoorbeeld is een enorme mu
ziekliefhebber. Hij speelt zelf ook piano.
Bernhard speelde saxofoon, heeft dat
een tijdje laten liggen, maar pakt het de
laatste tijd weer op. Pieter-Christiaan
speelt ook saxofoon. Wat ze bijvoor
beeld enorm stimuleert, zijn die cassette
bandjes die je kunt krijgen waarop een
saxofonist met een orkest meespeelt,
daarna hebben ze de saxofoon weggela
ten en kunnen ze zelf met dat orkest
meespelen. Dat werkt zo stimulerend.
Ze vinden het echt fantastisch".
„Wat ik wel jammer vind, is dat we heel
weinig samenspelen, maar dat komt
doordat we allemaal te veel bezig zijn.
De enige keer dat het wel eens gebeurt,
is tijdens een verjaardag".
„Als ik naar hun favoriete musici kijk,
dan zijn dat toch vooral de Michael
Jacksons van deze tijd, al die groepen
die hits hebben. Ik ken ze overigens niet
allemaal want op een gegeven moment
kun je dat niet allemaal meer bijhouden.
Het lijkt wel of die groepen elkaar steeds
sneller afwisselen. Maar ik loop regelma
tig de kamers van mijn zonen binnen als
ik denk dat ik iets interessants hoor. Als
ik dan binnenkom staat de volumeknop
van hun versterker echt op maximum.
Nou ja, soms vind ik het niks, maar
soms zeg ik: goh, wat fantastisch. Dan is
het bijvoorbeeld heel ritmisch en wil ik
ook weten wat het is om het later te
kunnen achterhalen. Ik ben een soort
rare bloedzuiger, die de leuke nummers
selecteertMaar ik vraag altijd wel
even wat zij ervan vinden. Ik bedoel als
zij zeggen: 'dat is niks pa', dan hoef ik er
ook niet aan te beginnen. Dan zeg ik
jammerMaar ik haal voor mijzelf
meestal de rustige nummers eruit. Dat
zal wel met mijn leeftijd te maken heb-'
ben".
Verkeer
Mr. Pieter van Vollenhoven gaf de afge
lopen weken dertien concerten, waarvan
twaalf met groot orkest en een, in het
Circustheater in Scheveningen, met
Louis van Dijk en Pim Jacobs. De con
certen dienen een tweeledig doel: ze zijn
leuk om naar te luisteren en brengen
geld in het laatje van het Nationaal Ver-
keersveiligheidsfonds, waarvan mr. Van
Vollenhoven voorzitter is. „Verkeerson
veiligheid is een ramp met veel slachtof
fers. Wij zijn altijd gekomen met pre
ventieve maatregelen zoals de brommer-
helm, de autogordel, snelheidslimieten,
bestrijding van alcohol in het verkeer.
We hebben altijd gedacht dat die ver
keersslachtoffers zich wel zouden red
den. We dachten: we zijn een goed geor
ganiseerd land, dat lukt wel. Maar lang
zamerhand ontdek je dat sommige men
sen, en dat is een vrij grote groep, enorm
veel moeite hebben om na een ernstig
verkeersongeval de weg terug te vinden
in de maatschappij. Dan heb ik het na
tuurlijk over die ongevallen waarbij
mensen gehandicapt raken, zoals een
Koos Alberts bijvoorbeeld. Als je kijkt
naar de gehandicapte sporters blijkt dat
zestig procent van de jongeren verminkt
is door een verkeersongeval. Dat is echt
heel hoog. Natuurlijk kan ik nooit de
weg voor ze hervinden, dat moeten ze
zelf opbrengen, maar je kunt wel met ze
meedenken. Dat kan een stimulans zijn
om die weg terug te vinden en daarvoor
is dit project. Samen met de ANWB en
de Landelijke Organisatie Slachtoffer
hulp steken wij op allerlei manieren een
helpende hand toe".
Vijf ton
kunnen afstaan aan dit project. Hopelijk
brengen de concerten 250.000 gulden en
een hoop publiciteit op, de rest krijg ik
binnen via de actie „Drempels Weg"
van de NCRV, waaraan ik ook heb mee
gewerkt. Met nog wat andere kleinighe
den is dat uiteindelijk dus een dikke vijf
ton. Het betekent wel dat ik jaarlijks een
concertserie zou moeten doen en dat be
nauwt mij wel eens. Ik weet niet of ik
het wat tijd betreft elk jaar kan opbren
gen, maar voorlopig heb ik gezegd dat ik
er mee door ga. Vandaar ook die Gersh-
win-cyclus volgend jaar. Ik vind het een
té belangrijke zaak om mij er niet voor
in te zetten".
HANS PIËT
De Gevleugelde
Vrienden bij
elkaar. V.l.n.r.:
Tonny Eijk,
Daniel
Wayenberg,
Pieter van
Vollenhoven,
Laurens van
Rooijen, Pim
Jacobs en
Louis
van Dijk.
FOTO: PR