Leidse Courant | 1989 | 27 april 1989 | pagina 4

Jongeren en politiek:
een rare combinatie?

O V-jaarkaart
voor studenten
komt er toch

Onderzoek naar
afvalstort door
Zegwaard in Almere

1

Braks wil huisvesting dieren niet vooraf toetsen

Reformwinkels
nemen kansen
onvoldoende waar

Personeel gevangenis wil blijven zitten

BINNENLAND

CeidócGou/ui/nt

DONDERDAG 27 APRIL 1989 PAGINA

LELYSTAD Gedeputeerde Staten van Flevo
land stellen in nauw overleg met het openbaar
ministerie een onderzoek in naar de aanwezig
heid van chemisch afval op de vuilstortplaats bij
Almere. GS zijn tot dit besluit gekomen na over
leg met het openbaar ministerie en de regionale
milieu-inspectie. Aanleiding zijn geruchten dat
het afvalbedrijf Zegwaard uit Delft huishoudelijk
afval heeft vermengd met chemisch afval en dat
op de stortplaats had gedumpt. Volgens de pro
vincie wordt het stortafval voor de vuilstort in
Almere weliswaar grondig gecontroleerd, maar
valt niet uit te sluiten dat op deze manier daar
toch chemisch afval terecht is gekomen.

Schenkingen voor
anti - apartheidsbeweging

AMSTERDAM De Anti Apartheidsbewe
ging Nederland (AABN) is tijdens en na de
week dat de blokkades tegen Shell plaats
vonden, overspoeld met financiële schen
kingen en telefoontjes van mensen die in
formatie wilden hebben over de rol van
Shell in Zuidafrika en het nut van sancties
tegen dat land. „Wij hebben in die week
overschrijvingen gehad van duizenden gul
dens, terwijl die normaal gesproken niet bo
ven de paar honderd gulden komen", aldus
ee'h woordvoerder. De AABN opent morgen
een „Anti-Apartheidswinkel". De opening
valt samen met de start van de campagne
„Sluit je aan bij de Anti-Apartheids Bewe
ging Nederland", waarbij getracht wordt en
kele duizenden nieuwe donateurs te berei-

Illegale naai-ateliers
produceerden voor C A

AMSTERDAM De werknemers in de illegale naaiate
liers die maandag door de Amsterdamse politie zijn opge
rold, vervaardigden onder meer kleren met het label van
C A. Het confectieconcern heeft inmiddels een van
haar leveranciers op het matje geroepen. Een C A-
woordvoerder wees er op dat leveranciers alleen mogen
werken met ateliers die in het bezit zijn van een door net
GAK af te geven verklaring over het betalingsgedrag van
dat bedrijf. Bovendien moet de leverancier bereid zijn
een waarborgverklaring in te vullen die door het GAK
wordt gecontroleerd op de afdracht van premies voor de
werknemers. „Meestal krijgen wij de mogelijkheid niet
om na te gaan wie in zo'n illegaal atelier opdrachten heeft
verstrekt. Dat kon nu gelukkig wel zodat we er nu zeker
van zijn dat in de toekomst de kleding van deze leveran
cier en zijn onderleveranciers uit legale ateliers afkomstig
is", aldus de woordvoerder.

Miljoenenfraude
met vliegtickets

NIJMEGEN Een rechercheteam
van de rijkspolitie heeft gisteren bij
twee reisbureaus in 's-Heerenberg
een huiszoeking gedaan en de admi
nistratie in beslag genomen. Hetzelf
de gebeurde ook bij een reiswinkel in
het Westduitse Emmerich. De bu
reaus zouden betrokken zijn bij een
miljoenenfraude met vliegtickets. Er
zijn nog geen aanhoudingen verricht.
De reisbureaus worden ervan ver
dacht tickets die in de Verenigde Sta
ten waren gestolen in Nederland en
in de Bondsrepubliek te hebben ver
kocht aan nietsvermoedende reizi
gers. In januari deed de KLM aangif
te van misbruik van tickets.

BRINKMAN: GEEN PARLEMENTJE SPELEN

DEN HAAG Wanneer
jongeren politiek actief
zijn, wordt daar nogal
eens gek tegenaan geke
ken. Het is haast niet se
rieus te nemen wanneer
een achttienjarige lid wil
zijn van een partij. Al
thans, zo lijkt het op het
eerste gezicht wèl. Want
uit een gisteren gepresen
teerd onderzoek onder de
leden van politieke jonge
renorganisaties blijkt dat
de „omgeving" van 28
procent van de onder
vraagden het lidmaat
maatschap maar „belache
lijk" vindt. Acht procent
van de ondervraagden
verzwijgt zijn lidmaat
schap zelfs.

Mensen kijken er dus kenne
lijk raar van op als jongeren in
de politiek actief zijn. Zelf
trekken die jongeren zich daar
echter niks van aan. Van de
ruim 800.000 jongeren tussen
15 en 24 jaar is 1,8 procent
(15.000) aangesloten bij een po
litieke jongerenorganisatie.
Dat is weliswaar weinig, maar
nog altijd bijna twee keer zo
veel als het percentage (1 pro
cent) van de totale Nederland
se bevolking dat lid is van een
politieke partij.

Het onderzoek, waarvan de re
sultaten werden aangeboden
aan minister Brinkman van
WVC, werd uitgevoerd door
een heao in Utrecht. Op
drachtgever was M50, een po
litieke vormingsinstelling
waarin CDJA, JOVD, Jonge
Socialisten, PSP-jongeren,
PPR-jongeren en Jonge De
mocraten samenwerken. Het
onderzoeksrapport moet in
zicht geven in de samenstel
ling van de ledenbestanden en
antwoord geven op de vraag
hoe een voorgenomen partici
patiecampagne van M50 moet
worden opgezet. Met de cam
pagne wil men meer jongeren
bewegen deel te nemen aan de
activiteiten van politieke jon
gerenorganisaties.

Invloed uitoefenen

De belangrijkste reden om lid
te worden van zo'n organisatie
is „beter politiek geïnformeerd
te raken" en „actief bezig kun
nen zijn met de politiek". Het
argument „invloed uitoefenen

op de landelijke politiek"
speelt een minder grote rol, al
hoewel de linkse groeperingen
dit belangrijker vinden dan de

Aan een hechte relatie met de
„moederpartij" blijkt niet zo
veel belang te worden toege
kend. Zo'n 76 procent van de
ondervraagden vindt dat de
jongerenorganisaties zelfstan
dig hun richting moeten bepa
len. Stemmen op de moeder
partij is minder vanzelfspre
kend dan het lijkt. Op de
vraag of men bij de komende
verkiezingen voor de „moe
derpartij" zou kiezen ant
woordt tachtig procent „ja".
Maar opvallend is dat 20 pro
cent daar dus niet op stemt of
nog twijfelt.

De gemiddelde leeftijd van de
ondervraagden is 22 jaar.
CDJA'ers zijn wat ouder: ge
middeld 23,3 jaar, JOVD'ers
juist wat jonger: gemiddeld
21,6 jaar.

De ondervraagden zijn hoog
opgeleid (minimaal havo) en
de meesten studeren nog. Het
aantal werkenden is vooral bij
het CDJA zeer hoog, namelijk
57 procent. Meisjes blijven in

ledental achter: circa 1 op de 3.
Bij het CDJA en de JOVD is
dit 1 op de 4.

Meer subsidie

M50 vindt dat meer jongeren
moeten deelnemen aan de ac
tiviteiten van politieke jonge
renorganisaties. „Uit het on
derzoek blijkt dat we te weinig
activiteiten hebben voor lager
opgeleiden", aldus Bart Lijds-
man van M50. „Maar als we
jongeren meer poltitiek be
wust willen maken, moeten
we ook meer subsidie krijgen.
We hebben onlangs tevergeefs
aan het ministerie van onder
wijs subsidie gevraagd voor
onze werkweken op het Bin
nenhof. Dan moet men ook
niet gek opkijken dat we geen
jongeren bereiken".
Ook M50-voorzitter Hans Hui-
bers, oud-voorzitter van het
CDJA, maakte zich gisteren
hard voor meer subsidie. Of de
voorgenomen participatiecam
pagne van M50 daadwerkelijk
van start kan gaan, hangt af
van minister Brinkman van
WVC, liet Huibers tijdens de
presentatie merken. Maar de
bewindsman bleek niet bereid

de subsidie van 600.000 gulden
per jaar te verhogen. Hij vroeg
zich hardop af of meer geld
wel leidt tot een grotere effi
ciëntie. „Het ledental van de
organisaties heeft niet alleen
te maken met de hoeveelheid
geld, maar ook met de uitstra
ling van de club", zei Brink
man. Ook waarschuwde hij er
voor niet te veel „parlementje
te spelen". De organisaties
moeten meer zijn dan een
kweekvijver van politici voor
de moederpartijen, vindt hij.
Het rapport rechtvaardigt de
participatiecampagne ruim
schoots. Uit een deelonderzoek
onder politiek geïnteresserde
niét-leden blijkt dat deze jon
geren vooral zitten te springen
om „objectieve informatie" bo
ven partijgebonden informatie.
Ze vinden dat politieke jonge
renorganisaties meer in de pu
bliciteit moeten treden - veel
jongeren kenden alleen de
JOVD - en ook meer geza
menlijke activiteiten moeten
ondernemen. School (maat
schappijleer), radio en tv zijn
volgens deze niet-leden de bes
te manieren om jongeren te
bereiken.

Sommige jongeren zien het lidmaatschap van een politieke jongerenorganisatie als opstapje voor
een carrière in de landelijke politiek foto sp

Misverstand

Tijdens het werkbezoek van de Amsterdamse burgemeester Van
Thijn aan de Oosterparkbuurt in de hoodstad ging er gisteren
wat mis. De burgervader zou onder meer een bespreking hebben
met het bestuur van de Marokkaanse Al-Kabir moskee. Maar hij
stond voor een dichte deur. De ramadan eiste alle aandacht van
de gelovigen op en dus moet Van Thijn het een andere keer nog
maar eens proberen.

FOTO: ANP

Fiti

DEETMAN HAALT BEZUINIGINGEN BINNED

(Van onze
parlementaire redactie)

DEN HAAG Minister
Deetman van
heeft zijn eerste
gingen op de wet studiefi-

wonendenbeurs voor de mi<
delbare scholieren te behoi
den. Hij deed het voorstel o
de basisbeurs voor alle studei
nnHprwiit: ten met elf gulden per maar
te verlagen en het zogehete
oezuini- normbudget met een gelijk b

normbudget met een gelijk b
drag te korten. Dat budget

nanciering weten veilig te het uitgangspunt voor de ko
stellen. Studenten in het ten van levensonderhoud vi

de student. Door alle studei
ten te laten inleveren zou
gens Lansink de uitwonendei

voortgezet en middelbaar
beroepsonderwijs hebben c
daardoor alleen recht op beurs voor mbo'ers toch
een beurs voor thuiswo
nenden, ook als zij in wer
kelijkheid op kamers wo
nen. Bovendien krijgen
alle studenten een open
baar-vervoerkaart in ruil
voor een verlaging van de
basisbeurs. De vergoeding
voor de reis tussen ouder
lijk huis en collegebank
vervalt daarmee even-

VCfc—

Voor een mbo-student die op
kamers woont, betekenen de
twee maatregelen een inko
mensachteruitgang van 380
gulden per maand. Veel stu
denten in het mbo zullen daar
door worden gedwongen de
kamerhuur op te zeggen en
naar het ouderlijk huis terug
te keren.

In een vinnig debatje deed
CDA-kamerlid Lansink gister
avond in de Tweede Kamer
nog een uiterste poging de uit

houden kunnen blijven.

Zowel Deetman als de VV
en PvdA keerden zich echtf
tegen dit plan. PvdA-woori
voerder Vermeend,
mbo-maatregel ook het lief
afgeschaft ziet, zei bang te zij
dat een dergelijke verlagir
„van kwaad tot erger" zou le
den. Ook Nuis (D'66) en Lanl
horst (PPR) wezen op het
vaar dat bij elke volgende
genvaller op de onderwijsl
groting weer een stukje van
basisbeurs zou worden afgi
snoept.

Als de Eerste Kamer het wetjjj
voorstel op korte termijn
handelt en aanneemt kan
OV-jaarkaart per 1 septemb
worden ingevoerd. De maatrj
gel levert de minister een 1
zuiniging van 90 miljoen g
den op. Elke maand vertrf!
ging kost Onderwijs 13 miljoft
gulden. De mbo-maatregf
brengt eveneens ongeveer
miljoen in het laatje.

Medische testen vaak overbodig

MAASTRICHT Jaarlijks
zouden er enkele honderden
miljoenen bespaard kunnen
worden op onderzoeken in zie
kenhuislaboratoria als artsen
overbodige tests achterwege
laten. Dat is de belangrijkste
conclusie uit het proefschrift
van A. Ament die morgen pro
moveert aan de Rijksuniversi
teit Limburg. Volgens de pro
movendus ontbreken er nor
men voor het aanvragen van
diagnostische tests waardoor

veel artsen te gemakkelij
overgaan tot onderzoek va
onder meer bloed en urinf

Hetzelfde geldt voor radiolo
gisch onderzoek (röntgenf<Pe k
to's). Op basis van Amerikaaij^n I
se gegevens gaat Ament erva|
uit dat tien procent van de tó
tale kosten van de gezond
heidszorg opgaat aan diagnos
tisch onderzoek. In Nederlanl
komt dat neer op 3 miljaiiii
gulden. r

ai

DEN HAAG Minister
Braks van landbouw en
visserij gaat niet mee met
de wens van een meerder
heid van de Tweede Ka
mer huisvestingsystemen
voor landbouwhuisdieren
vooraf te toetsen. Hij is
wel bereid een permanen
te adviescommissie voor
biotechnologische zaken
in te stellen.

De bewindsman wil in de Ge
zondheids- en welzijnswet
voor dieren regels aan biotech-
nologisch onderzoek en het ge
bruik van genetisch materiaal
van dieren stellen. Een tijde
lijk verbod van biotechnolo-
gisch onderzoek in afwachting
van een onderzoek naar de
ethische aspecten daarvan gaat
de minister te ver. De ontwik
kelingen op dit terrein in het

buitenland gaan door. Met een Transgene dieren, ontstaan

verbod komt ons land geïso- door het toevoegen van een of

leerd te staan, waardoor het meer erfelijke eigenschappen

zijn invloed zal verliezen, zo van een soort aan een andere

meent de bewindsman. soort, wil Braks vooralsnog

„Campagne Dierenbescherming misleidend"

DEN HAAG Minister Braks van landbouw en visserij
heeft bij de Reclame Code Commissie een klacht ingediend
tegen de Dierenbescherming. Hij verwijt de Dierenbescher
ming het publiek misleidend te hebben geïnformeerd tijdens
haar campagne tegen de Gezondheids- en welzijnswet voor
dieren. De klacht van Braks betreft in het bijzonder een ad
vertentie waarin een foto van een uitgemergelde hond
wordt getoond in combinatie met de tekst „Als minister
Braks zijn zin krijgt blijft dit soort ellende bestaan". De Die
renbescherming suggereert daarmee volgens Braks ten on
rechte dat hij er op uit is dergelijke onaanvaardbare situaties
in stand te houden. Zij misleid daarmee het publiek en over
schrijdt met het op een dergelijke wijze uitdragen van haar
boodschap de grenzen van goede smaak en fatsoen, aldus de
bewindsman. De Dierenbescherming meent echter dat erg
verwaarloosde honden wel worden aangetroffen in ons
land. Op 17 mei zal dit geschil voor de Reclame Code Com
missie worden behandeld.

Ver

niet verbieden. Aan transgeni
dieren kunnen volgens de btgK
windsman ook positieve kaiur
ten zitten. Naast verbeterinf
van de produktie denkt hij aar11
de mogelijkheid transgene did"e
ren te gebruiken voor het prcjlt g
duceren van voor de mens btjeet
langrijke farmaceutische stolhZe

fen- rP

Over een algeheel verbod voo^er
het doen van ingrepen bij dieCH!
ren, waardoor ook het coupee 1
ren van staarten bijvoorbeel£,0r
wordt verboden, wil hij no[
wel eens deskundigen horen
Pelsdierfokkerijen wil de bet m
windsman niet verbieden. Ejn
is naar zijn mening vraag naait v
het produkt bont en de prot v
duktie-omstandigheden vinding,
hij verantwoord. Het verbieLde
den van de import van diere&sy
die elders hebben geleden, ij de
volgens hem in de EG niet t^kii
rechtvaardigen en praktisclj be
vaak niet uitvoerbaar. jute

Gelderse" stem Van Gogh-dief vanavond op tv

ff

EDE De daders van de
kunstroof in het Kröller-Mül-
ler museum in Otterloo heb
ben opnieuw een poging ge
daan losgeld voor de nog twee
in hun bezit zijnde Van Goghs
te krijgen. De daders belden
zondagavond om één minuut
voor elf uur op met opdracht
losgeld af te leveren, aldus de
Centrale Recherche Informa
tiedienst (CRI) in Den Haag.
De CRI wil niet ingaan op de
vraag of er daadwerkelijk los
geld is overhandigd en de
schilderijen terug zijn. In poli
tiekringen echter zegt men dat

dat niet het geval is. Op aan
wijzingen van de daders vond
men zondagavond „met name
langs de A-50 in de richting
Den Bosch een aantal verdere
aanwijzingen verstopt onder
stenen", aldus de CRI. De stem
van de opbeller zondagavond
is met een bandrecorder opge
nomen; hij sprak met een Gel
ders accent. Die band wordt
vanavond in het tv-program-
ma Opsporing Verzocht afge
draaid. De politie beschikt
over nog een band met het
stemgeluid van één van de be
trokkenen bij de roof. Die bel

de donderdag 6 april aanwij
zingen naar het museum door
waar het schilderij „Weefge
touw met wever"'was te vin
den. Hoewel de kwaliteit van
die band niet best is, bestaat
het vermoeden dat het om één
en dezelfde man gaat. De poli
tie ontkende zondagavond
overigens dat een poging was
gedaan losgeld te overhandi
gen. Het journaal had dat ge
meld. Het zou toen, volgens de
politie, om een oefening zijn

SUSKE EN WISKE DE SPEELGOEDSPIEGEL

(c) Standaard Uitgeverij, Antwerpen-Weesp.

Staatssecretaris Korte-Van Hemel (rechts) kijkt naar een spandoek waarop personeelsleden van de
gevangenis in Veenhuizen hun ongenoegen kenbaar maken

FOTO: ANP

VEENHUIZEN De 107
personeelsleden van de
gevangenis Esserheem in
Veenhuizen gaan hun ac
ties verscherpen tegen de
mogelijke reorganisatie
plannen van Justitie. Het
ministerie zou de bestem
ming van deze inrichting
voor langgestraften willen
wijzigen in één voor kort

gestraften.

Volgens de ex-voorzitter van
de dienstcommissie E. de
Vries, die uit protest is opge
stapt, denkt het personeel aan
massale ziektemeldingen en
werkonderbrekingen. In Es
serheem zijn 150 langgestraf
ten gehuisvest die mogelijk
eind dit jaar worden overge
plaatst naar de in aanbouw
zijnde gevangenis in Hooge-

veen. Hierdoor zouden veertig
personeelsleden moeten wor
den overgeplaatst. Staatssecre
taris Korte-Van Hemel, die
gistermiddag het gevangenis
museum in Veenhuizen offi-
ciëel heropende, zei dat er nog
steeds op de plannen wordt ge
studeerd. Zij verwacht dat
vóór de zomer een definitief
besluit zal worden genomen.

AMSTERDAM De spe
ciaalzaken voor natuur-
voeding en reformartike
len werken niet professio
neel genoeg om te kunnen
profiteren van de verdere
toeneming van de vraag
naar dit soort produkten.
Bundeling van krachten is
gewenst om tegenwicht te
bieden aan de oprukken
de supermarkten met hun
grote inkoopmacht en
daardoor lagere prijzen.

Volgens een studie van de
ABN is meer commerciële
kennis en een duidelijke toe
komstvisie bij de speciaalza
ken nodig. Deze zaken nemen
nu 60 procent van de markt
voor hun rekening.

Tot de natuurvoeding behoren
produkten die op alternatieve
wijze worden geteeld, zoals
met de biologisch-dynamische
en de ecologische landbouw
methode. Kenmerkend zijn
vooral het niet of nauwelijks
toepassen van kunstmest en
chemische bestrijdingsmidde
len. Bij dierlijke produktie
wordt rekening gehouden met
het welzijn van het dier.
Ecologische boeren krijgen
thans een voorkeursbehande
ling bij natuurbeschermingsor
ganisaties. De EEG heeft plan
nen om overschakeling op de

alternatieve landbouwmethi.
den te subsidiëren om mefnar[
daardoor de door de
produktiemethoden ontstarf
overschotten te kunnen veraif
deren. Reformartikelen zijn
min mogelijk bewerkt en tx'
vatten geen kleur- en smaal
stoffen en conserveringsmit
delen. Zij worden voornami
lijk geïmporteerd uit Duit r
land. t

Vorig jaar werd in Nederlan
voor 400 miljoen gulden aa
natuurvoeding en reformart
kelen verkocht, één procei
van de totale bestedingen aa
voedings- en genotmiddelei
Ons land telt ongeveer 8«
winkels. De natuurvoeding:-
winkels hebben meestal ee
matige rentabiliteit en
vaak gevestigd op minder got
de plaatsen. Bij gecombineerd
zaken (natuurvoeding én re
form) is de rentabiliteit gemit
deld beter, doordat reformat
kelen een beter marge hebbel
De markt voor natuurvoedii
en reform heeft nog flinl
groeimogelijkheden door stil
gende belangstelling voor mil
lieu en gezondheid. Een stimiM)
lans kan ook betekenen dpd
verhuizing van de reformartiNl
kelen van het hoge naar hefnt:
lage btw-tarief. Het rappol
merkt op dat grote producer
ten van voedingsmiddelen htfjjs
voorvoegsel bio of het woorfke
natuurzuiver veelvuldig

misbruiken