orbatsjov moet nu
net successen komen
Japan is op zoek naar
onkreukbaar politicus
Maasvervuilers
voor de rechter
lakettengeschil
herder verscherpt
GiNA UITENLAND ütidviQowuvnt WOENSDAG 26 APRIL 1989 PAGINA 5
Classic
erlijk i
beken
VS korten
200 miljard
op defensie
WASHINGTON De
Amerikaanse minister van
defensie, Dick Cheney,
heeft aangekondigd dat hij
het door president Reagan
voorgestelde defensiebud
get voor de komende jaren
fors zal verlagen. De uitga
ven voor het SDI-project
worden teruggeschroefd,
en er worden miljarden
dollars geschrapt op andere
wapensystemen. Cheney
sprak van „fundamentele
verandering van het be
leid". In totaal zal Defensie
tot in 1994 ruim 200 miljard
gulden minder mogen be
steden dan in Reagans be
grotingen was berekend.
De Amerikaanse marine
krijgt, als duurste onder
deel van de strijdkrachten,
de zwaarste klappen te in
casseren. Cheney verzeker
de echter dat de regering-
Bush niet overweegt de be
grotingsproblemen te ver
minderen door te snijden
in de Amerikaanse troe
pensterkte in Europa.
ovjet- troepen weg
it Oost-Europa
JDAPEST De Sovjetunie is gis-
;n begonnen met de terugtrek-
g van vijftigduizend man troepen
vijfduizend tanks uit Oost-Euro-
Op een basis in het zuiden van
mgarije werden 31 tanks op een
:in naar de Oekraïne gezet. Vol-
nde maand zullen tienduizend
troepen Hongarije verlaten ter-
jl dan ook troepen en tanks uit
ist-Duitsland en Tjechoslowakije
llen vertrekken. Volgens de
iVO zal het Warschaupact ook na
terugtrekking van de vijftigdui-
d man troepen en vijfduizend
iks nog over een conventioneel
erwicht op het westerse bondge-
otschap beschikken.
Iran brengt spionage
voor internationale hof
NICOSIA /BONN De Iraanse pre
mier Mousavi heeft gisteren aangekon
digd dat zijn land de spionagebeschul-
digingen tegen de Verenigde Staten
voor het Internationaal Hof van Justi
tie in Den Haag zal brengen. Hij be
schuldigde ook de Bondsrepubliek er
van betrokken te zijn bij het spionage-
complot waarvan de ontmaskering vo
rige week in Teheran bekend werd ge
maakt. Zowel de Verenigde Staten als
West-Duitsland wijzen de Iraanse be
schuldigingen van de hand. Volgens
Mousavi betekenen de activiteiten van
de CIA een schending van de overeen
komst uit 1981, waarin de VS beloofden
zich niet te mengen in binnenlandse
aangelegenheden van Iran.
Onverhoedse inval politie bij Belgische BVD
(Van onze correspondent)
BRUSSEL In België is
grote opschudding ont
staan na een onverhoedse
inval van de gerechtelijke
politie bij de Staatsveilig
heid, de Belgische BVD.
De directeur-generaal van
de dienst, Albert Raes, is
woedend, temeer daar de
onderzoeksrechter die de
huiszoeking gelastte hem
vooraf niet had geïnfor
meerd.
Het speciale team blijkt op
zoek te zijn geweest naar tal
van dossiers die in verband
staan met de overvallen van
de Bende van Nijvel en naar
documenten over pogingen
van de Staatsveiligheid te in
filtreren in een aantal ex-
treem-rechtse en neo-nazisti-
sche organisaties. Twee voor
malige rijkswachtofficieren uit
het rechtse milieu, beiden ver
dacht van betrokkenheid bij
een aantal Nijvel-overvallen
en bij de moord op een topman
van de wapenfabriek FN, leg
den vorig jaar al gedetailleerde
verklaringen af over de bin
dingen tussen de Staatsveilig
heid en extreem-rechtse de
Westland New Post. Aanlei
ding tot de inval is zo goed als
zeker ook het feit geweest dat
een Brussels onderzoeksrech
ter, die zich tot de Staatsveilig
heid wendde voor informatie
over de WNP, door Raes met
een inhoudsloos A-viertje
werd afgescheept.
Volgens minister van justitie
Wathelet, die opdracht gaf tot
de inval, moet de politieke
controle op de Staatsveiligheid
en andere speciale politie- en
informatiediensten in België
dringend worden versterkt.
Inzameling voor
standbeeld Kennedy
BOSTON Senator Edward Kennedy
heeft gisteren zijn steun betuigd aan een
inzamelingsactie ten behoeve van een
standbeeld voor zijn broer John. Het
beeld zal op 19 mei volgend jaar ge
plaatst worden op het terrein van het
„staatshuis" (statehouse) van de staat
Massachusetts. Het ontwerp van de
beeldhouwer Isabel Mcllvain uit Sher-
born zal twee en een halve meter hoog
worden en toont Kennedy met forse pas
lopend in de wind, de linkerhand in een
zak van zijn colbert. De inzamelingsac
tie moet vierhonderdduizend dollar op
brengen. Er worden geen overheidsgel
den gebruikt.
Drie doden bij
aardbeving Mexico
MEXICO-STAD Drie r
gisteren in Mexico-Stad om het le
ven gekomen toen een aardbeving
met een sterkte van zeven op de
schaal van Richter Mexico-Stad en
de badplaats Acapulco trof. De aard
beving duurde veertig seconden. De
omvang van de schade is nog niet
bekend. Het epicentrum van de be
ving lag op 320 kilometer ten zuid
westen van de hoofdstad en 65 kilo
meter ten oosten van Acapulco. De
beving werd ook gevoeld in de deel
staten Oaxaca, Guerrero en Puebla.
De laatste zware aardbeving in
Mexico-Stad waarbij duizenden do
den vielen, vond plaats in 1985.
Metro Londen
gaat staken
LONDEN Twaalfdui-
zend werknemers van de
Londense metro gaan op 8
mei in staking om te pro
testeren tegen de ver
slechtering van hun
werkomstandigheden.
In een verhouding van zeven
tegen één stemden de leden
van de vakbond van spoorwe
garbeiders (NUR) voor de sta
king. Het stakingsparool is ook
van toepassing voor de leden
van de vakbond van metro
werknemers (TSSA). Met hun
actie demonstreren de bonden
tegen een wijziging in de pro
motieregeling, waarbij in de
toekomst meer dan tot nu toe
op verdiensten gelet wordt en
tegen het aanscherpen van de
regels voor ziek zijn en afwe
zigheid.
Een groep
hardlopers
houdt een
wake in het
New Yorkse
Central Park
voor een 28-
jarige vrouw
die hier op 19
april was
geslagen en
verkracht
door een
groepje
jongeren. Het
slachtoffer
ligt nog
steeds in
coma.
FOTO: AFP
Panama roept V-Raad bijeen
over Amerikaans optreden
NEW YORK Panama heeft
de Veiligheidsraad van de
Verenigde Naties om een
spoedzitting verzocht over
„flagrante interventie" door
Washington in de Panamese
economie en het politieke sy
steem van het land. Het tijd
schrift U.S. News and World
Report meldde deze week dat
president George Bush in het
geheim goedkeuring had gege
ven aan een fonds van tien
miljoen dollar voor Panamese
oppositiekandidaten die deel
nemen aan de verkiezingen
van 7 mei. Zij moeten het op
nemen tegen de bevelhebber
van de strijdkrachten en de
sterke man achter de regering,
generaal Manuel Antonio No
riega. Volgens de New Tork
Times had oud-president Ro
nald Reagan goedkeuring ge
geven aan een plan van door
de VS gesteunde Panamese
ballingen om Noriega zijn
macht te ontnemen. De Senaat
schrok evenwel voor het plan
terug, omdat zij vreesde dat
Noriega zou worden gedood.
Naar school
Met basketbalpet op en een grote witte flodderbroek in de cow
boylaarzen was Prinses Diana van Groot-Brittannië gisteren op
weg om haar jongste zoontje prins Harry (4) van de kleuterschool
in Londen op te halen.
FOTO: AP
PISSEBEDDEN EN BLOEDZUIGERS
VERPESTEN DRINKWATER
BRUSSEL Fabrieken,
die in de toekomst met
extra lozingen het Maas
water vervuilen, zullen
voor de rechter gesleept
worden met een forse
schade-claim.
Dat zei vice-voorzitter G. Os
kam van de Samenwerkende
Rijn- en Maaswaterleidingbe
drijven (RIWA) die gisteren in
Brussel voor de derde achter
eenvolgende keer de alarmbel
luidde over het sterk vervuil
de Maaswater. In het Maaswa
ter worden grote hoeveelhe
den bloedzuigers, pissebedden,
poliepen en allerlei soorten
wormen aangetroffen die de
kwaliteit van het drinkwater
niet bepaald ten goede komen.
De stank van het water neemt
toe en de kleur wordt steeds
ongezonder.
In september 1982 verscheen
het eerste Maasmemorandum
over de vervuiling van het
Maaswater met radio-actieve
stoffen door de kerncentrales
in Tihange en het Belgische
Chooz. Op 4 februari verleden
jaar werd in een tweede Maas-
memorandum vooral de che
mische vervuiling in het
Waals industrie-bekken aan
de kaak gesteld.
Gisteren was de boodschap
weer hetzelfde: de kwaliteit
van het Maaswater blijft on
veranderd zeer slecht. Dat
wordt voor een groot deel ver
oorzaakt door lozingen van
Waalse fabrieken. Maar ook
door het gebruik van bestrij
dingsmiddelen in de land
bouw, door de fosfaten in de
wasmiddelen en verder door
de vervuiling die in de rivier
gewoon neer-regent uit de
atmosfeer met de zure neer
slag.
Vooral die voortdurende, niet
op te sporen vervuiling vanuit
het hele milieu baart de drink-
waterbereiders voor vijf mil
joen Nederlanders en Belgen
zorgen. En dan in het bijzon
der de zogenaamde organische
micro-verontreinigingen met
stoffen als polycyclische aro
maten, de beruchte, moeilijk
afbreekbare PAK's, chloorver
bindingen afkomstig uit on
kruidbestrijdingsmiddelen en
op het zenuwstelsel inwerken
de stoffen, waarmee de boeren
langs de Maas en haar zijrivie
ren het ongedierte te lijf gaan.
De kans is groot, dat die orga
nische verbindingen in vloei
bare vorm ook de monding
van de Maas en de Biesbosch
bereiken.
De kwaliteit van het drinkwa
ter is op dit moment nog niet
in gevaar, zeggen de RIWA-
directeuren. Toch blijft de
Maas een van de grootste vuil
afvoeren van Europa. De ver
vuilers zijn nauwelijks grijp
baar. De waterleidingbedrij
ven kunnen alleen praten,
praten en nog eens praten met
de Industrie Mosane rond
Luik en Charleroi.
Voor de derde keer worden de
Nederlandse en Belgische
overheden opgeroepen maat
regelen te nemen. Twee Waal
se fabrieken zijn sinds 1985 op
gedoekt en vervuilen niet
meer. Het zink-electrolyse-be-
drijf in Ehein heeft beterschap
beloofd en toegezegd te zullen
stoppen met cadmiumlozin
gen. Zou er dan toch iets ge
beuren?
voetba
nder
IsrechU
t reactii
rtenssei
Idraaiei
3oi trap
«dewijk:
ïn^agreij]
VairS
,Als je
weet
letten,
fA VERWIJDERING LAATSTE TEGENSTANDERS
OSKOU De overwin
ing die partijleider Gor-
itsjov gisteren heeft be-
tald door het ontslag
110 merendeels be
narde en conservatieve
êfcden van het centraal co-
ïité van de communisti-
:he partij, houdt volgens
raarnemers tegelijkertijd
en zekere bedreiging in
oor de positie van de
Russische leider.
king vanuit de partij. Maar nu
de laatste grote groep tegen
standers aan de kant is gescho
ven, kan Gorbatsjov zich niet
langer achter dat argument
verschuilen. Hij zal
resultaten i
op heden kon Gorbatsjov
:t uitblijven van successen
in de perestrojka (hervor-
ingen) wijten aan tegenwer-
De zitting van het centraal co
mité werd vorige week onver
wachts aangekondigd in ver
band met de slechte resultaten
van veel partijkandidaten bij
de verkiezingen voor het nieu
we Congres van Volksafge
vaardigden eind maart. Daar
bij werden vooral voorstan
ders van de harde lijn versla
gen.
Politburo-lid en partij-ideoloog
Vadim Medvedev, die de ver
schuivingen gisteren bekend
maakte, zei dat deze aantonen
dat de partij haar eigen beleid
„kritisch" bekijkt. De partij is
vastbesloten de perestrojka
„nog actiever en energieker"
Volgens Medvedev, de tweede
man binnen de partijhiërar
chie, kregen 110 partijfunctio
narissen hun ontslag wegens
„het bereiken van de pensi
oengerechtigde leeftijd, ziekte
of andere objectieve redenen".
In totaal verlogen 74 leden
hun zetel in het partijparle-
ment oftewel ruim een kwart
van het aantal leden. Daar
naast kregen 36 kandidaat-le
den van het centraal comité
hun ontslag. Westerse waarne
mers noemden de nu uitgeran
geerde partijleden al de „dode
zielen", naar de roman van
Gogol.
In een toespraak tot de leden
van het centraal comité zei
Gorbatsjov dat de veranderin
gen beantwoorden aan het
veranderende politieke kli
maat in de Sovjetunie: „Het le
ven gaat door. De perestrojka
gaat gepaard met personele
wijzigingen. Er vindt een
grijpende hergroepering
de krachten in de partij en
samenleving plaats".
Gorbatsjov ging niet zover
hij de vertrekkende leden met
kritiek overspoelde. Hij prees
hen juist wegens hun ir
voor de perestrojka. „Velen
van ons hebben onze gewoon
tes moeten veranderen en
onze stereotiepe denkbeelden
moeten opgeven. Drastische
wijzigingen hebben zich
deze periode voltrokken, ook
in de staatsorganen, en daar
door zijn personele wijzigingen
noodzakelijk geworden".
(Vervolg van de voorpagina)
TOKYO De Japanse
Liberaal-Democratische
Partij, die al tientallen ja
ren zonder enige parle
mentaire controle van be
tekenis in Japan de dienst
uitmaakt, is op zoek naar
een opvolger van premier
Takeshita, die binnenkort
zal aftreden.
Na de schandalen rond de hui
dige premier en ziin ministers,
en de affaires rond diens voor
gangers Nakasone en Tanaka,
wordt nu driftig gespeurd naar
een onkreukbaar politicus. In
dat verband valt in Japan
voortdurend de naam van ex-
minister van buitenlandse za
ken Masayoshi Ito, die als een
van de weinige kopstukken
van de LDP de reputatie heeft
van betrekkelijk nette politi
cus. Maar de 75-jarige Ito
schijnt er geen enkele trek in
te hebben om midden in het
huidige corruptie-schandaal
Japan te gaan leiden. Hij vindt
bovendien dat hij te oud is en
dat het tijd wordt dat de LDP
het jongere partijkader eens
een kans geeft.
Probleém daarbij is dat talrijke
„jongere" politici ook betrok
ken zijn in het schandaal dat
Takeshita ten val heeft ge
bracht. En van de weinige
kandidaten die er dan nog
over zijn moet worden afge
wacht of zij er trek in hebben
het geschonden blazoen van de
LDP te verdedigen bij de ver
kiezingen voor het Hogerhuis
die voor augustus op het pro
gramma staan.
De populariteit van de rege
ring Takeshita is een op na
oorlogs dieptepunt beland. Dit
is echter niet alleen het gevolg
van de Recruit-affaire, maar
ook van de omstreden invoe
ring van een btw en een mo
gelijke wijziging in de voor de
zwaar beschermde Japanse
boeren voordelige landbouw
politiek.
Welingelichte kringen in To
kyo houden er daarom reke
ning mee dat Ito uiteindelijk
„in het belang van Japan" zal
zwichten en een soort over
gangsregering zal leiden.
Mochten de Liberalen al
leen in naam, in werkelijkheid
is de LDP een conservatieve
partij de Hogerhuisverkie-
zingen in augustus en (ver
vroegde) parlementsverkiezin
gen niet al te zeer geschonden
door komen, dan zou de voor
malige minister van buiten
landse zaken en huidige secre
taris-generaal van de LDP,
Shintaro Abe, hoge ogen gooi
en, ondanks dat óók hij bij het
Recruit-schandaal betrokken
Herdenking Anjer-revolutie
Op een nagebouwd militair rupsvoertuig reden kinderen gisteren in Lissabon mee in de optocht ter
herdenking van de Anjer-revolutie die op 25 april 1974 een einde maakte aan veertig jaar dictatuur
i Portugal. Zo'n dertigduizend mensen verzamelden zich op de twee kilometer lange boulevard
Avenida da Liberdade onder het aanheffen van leuzen als „fascisme - nooit meer". De menigte
zwaaide met 'rode anjers, het symbool van de praktisch zonder bloedvergieten verlopen revolutie.
24.000 MIJLEN OCEAANRACE
Naar het andere einde van de wereld? Och, misschien
omt hij daar wel terecht. Maar meneer Morris meent, dat Rob
a zijn avonturen in China eerst eens een paar dagen rust mag
ouden. En dan.... er is een prachtige gelegeneheid om de pres
ses van het nieuwe schip nu eens met andere boten te meten.
plaatselijke jachtclub organiseert nl. ieder jaar een grote
'otschouw, waaraan allerlei wedstrijden zijn verbonden. Rob
SEI «denkt zich geen ogenblik en laat zich met de Vrijheid II in
schrijven in de 10 tot 20 tons klasse. Roy Robinson, die weer
volkomen de oude is geworden, zal hem helpen. - En zo ligt de
Vrijheid II enkele dagen later klaar voor zijn eerste echte tocht.
Eerst komen de motorbootraces, die spannend genoeg zijn.
Maar Rob is toch blij, wanneer die ronkende scheepjes zich te
rugtrekken om ruimte te maken voor de zeiljachten. „Vooruit
Roy", zegt hij, „laten we die Zondagszeilers eens tonen, wat wij
kunnen". En opgewekt hijst hij de zeilen.
veet dal
len du^oNN/WASHINGTON
/nak1e3et conflict tussen met
oor lame de Verenigde Staten
»n de Bondsrepubliek
h^ver de modernisering
an de kernwapens voor
e korte afstand in Euro-
a (SNF) verscherpt zich.
agrei
denk
erkeen
Bondsrepubliek wil dat de
snel mogelijk i
nd
ga' -V,
chts oi 3U over deze wapens gaan
L _"i( iderhandelen; de Amerika
n willen eerst moderniseren
pas daarna wellicht praten,
j de Westduitse regering
raa asthoudt aan haar standpunt
t vf i bij andere regeringen steun
In he 0beert te krijgen, hebben
>k de VS.een diplomatiek of-
nsief geopend om de overige
AVO-landen van hun gelijk
overtuigen. De ambassa-
rs in alle NAVO-hoofdste-
en zullen de Amerikaanse
N KIJlJe nogmaals onder de a
acht van de regeringen bren-
:n. Bovendien zal een onder-
inister van buitenlandse za-
;n medio volgende maand
:n aantal Europese hoofdste-
:n bezoeken.
e Amerikaanse regering wil
oorkomen dat de Duitse
overhand krijgt op de top-
onferentie van het bondge-
ootsehap, die eind
russel wordt gehouden. Gis-
[7 iren sloten Amerikaanse
loo'r d Jnct'onar'ssen geenszins
Riserv
'et**
trekkei e
voetba] r0uiuvut.luc;i m „d31i,Uglul,
«fjj te VS hebben in elk geval de
olledige steun van de Britten,
'remier Margaret Thatcher
ov^ iverde gisteren scherpe kri
ek op de Westduitse regering.
De kernraketten voor de kor-
afstand zijn onderdeel van
NAVO-strategie. Over deze
trategie wordt gediscussieerd,
■handel faar zij kan niet door één
ij schrijand alleen worden bepaald",
straa
NF-wapens pas na die top zal
'orden genomen. „Er vallen
zaken te bespreken
SNF", aldus een
'oordvoerder in Washington.
aldus Thatcher in het' Britse
Lagerhuis. Ook de Nederland
se regering voelt niets voor het
Westduitse voorstel voor on
derhandelingen met de Sovjet
unie over de SNF.
De kernraketten voor de korte
afstand van de NAVO Lan-
ce-raketten met een bereik
van zo'n 120 kilometer
staan bijna allemaal in de
Bondsrepubliek opgesteld. De
regering-Kohl wil, onder druk
van de publieke opinie, het
liefst van die raketten af.
