„Wij willen Bianca terug"
Supporters
zijn gevoelig
voor onrecht
Voor Marco kook ik alles
£eicUc Sou/tont
;ïe
PPR wijst
lijst met PSP
en CPN af
BOLDERKAR-OUDERS STAPPEN NAAR DE RECHTER
AAN TAFEL METLIESBETH VAN BASTEN
ANWB ziet forse groei buitenlandse vakanties
BINNENLAND
de dag voor de wedstrijd in
een trainingskamp. Hij heeft
daar zijn eigen kamer". Of dat
niet ongezellig is, alleen op za
terdagavond? „Zaterdag en
zondag zijn voor ons gewoon
werkdagen. Marco is dan zo
geconcentreerd, dat hij me niet
eens zou horen als ik zou zeg
gen dat ons huis afgebrand
was. Maar de maandag na de
wedstrijd genieten we samen
van zijn vrije dag. Verder heb
ben we meestal nog de vrij
dagmiddag".
Het is tijd voor de Gallina Fa-
raona alia bubole e risotto
funghi. De Soave Classic
'Vigneto la Rocca' 1987 is in
middels vervangen door d
Chianti la Querce Riserv
1983, ook een heerlijke wijri
Liesbeth van Basten geniet ei
lijkt zich niks aan te trekkei
van toch weer te veel voetbal
vragen. Gelukkig weet ook zi
niet „wat Nederland - West
Duitsland wordt" en ze heef,1
zich oprecht verbaasd ove
alle geruchten dat Marco vol
gend seizoen naar Barcelon
gaat.
Uitgaan
„De Italiaanse pers behandel/Jaar
ons heel goed. Óver mij schrij ai
ven ze bijna niet. Op straa_
worden we wel vaak aange
sproken, maar we kunnei J
toch altijd rustig uitgaan,
het begin moest ik er wel z
wennen dat men in Italië z
lang doet over het eten, ei
men drinkt elke dag overa
wijn bij, zelfs bij het desseri r
Maar nu vind ik dat wel gezel
lig"
Ook in Villa Rozenrust vlieg
de tijd ongemerkt om. HebberI
we het dessert Tirami su e ge t V|
lato al caffe echt al achter d
rug en waarom moeten we tij
dens de caffe espresso e ghiot k
tenerie zo'n koekje in eer yfa
klein glaasje wijn soppen
Liesbeth van Basten is het w
gewend en stelt deze afleidii
in Marcoloze dagen zeer
prijs. In haar hart zal ze b
haar op scherp staande een
trumspits zijn, maar uiterlijk i
bij haar geen spoor te beken
nen van enige spanning o
Oranje 'het karwei zal klaren
Er is gelukkig meer op de we
reld dan voetbal, al is he
maar pasta of rijst.
HERMAN JANSEI
WOENSDAG 26 APRIL 1989 PAGINA
Aanhoudingsbevel in
Turkse onvoeringszaak
ENSCHEDE De politie van Enschede
heeft in Nederland en via Interpol een
bevel verspreid tot aanhouding van de
30-jarige man die in het afgelopen week
einde zijn 6-jarige dochtertje en 3-jarig
zoontje bij zijn (bijna) ex-vrouw (26)
weghaalde en naar Turkije ontvoerde.
De kans dat de man in Turkije wordt op
gepakt en de kinderen naar hun moeder
in Nederland worden teruggestuurd is
niet groot, aldus de politie. De woord
voerder: „Turkije beschouwt dit al gauw
als een interne aangelegenheid. Het is
daarom zeer de vraag of Turkije de Ne
derlandse rechtspraak op dit punt er
kent". Bij de Tweede Kamer is een wets
ontwerp ingediend om dit soort .ontvoe
ringen internationaal aan te pakken.
Herdenking
Aandachtig volgt ir.
Manusama (midden)
het hijsen van de Zuid-
molukse vlag tijdes de
jaarlijkse herdenking
van de vrijheidsprocla
matie. Manusama is
president in balling
schap van de repu
bliek, maar wordt niet
door iedereen als zo
danig erkend. Om die
reden ontbrak in de
Haagse Houtrusthallen
J. Werinussa, die ge
zien wordt als de nieu
we leider. Volgens hem
is ,,de taak voor volk
en natie" van Manusa
ma beëindigd, foto:
anp
„Paspoort" - ambtenaar
naar Zuidafrika
DEN HAAG De man die op Bui
tenlandse Zaken als chef van de di
rectie algemene zaken geruime tijd
verantwoordelijk is geweest voor
het paspoortproject, mr. H.H.M.
Sondaal, wordt „tweede man" op de
ambassade in Zuidafrika. Als „chef
DAZ" was Sondaal verantwoorde
lijk voor zaken betreffende Neder
landers in het buitenland en vreem
delingen in Nederland, internatio
nale aspecten van het minderhe
denbeleid, en algemene coördinatie
van terrorisme en drugsbestrijding.
Een woordvoerder van het ministe
rie wilde niet zeggen of Sondaals
benoeming in Pretoria als een pro
motie of als een degradatie moet
worden beschouwd.
Achterstand bij
kentekenbewijzen
VEENDAM De Rijksdienst voor het
Wegverkeer (RDW) in Veendam heeft
sinds enkele weken een forse achter
stand bij de verwerking van gestolen en
verloren kentekenbewijzen. Ook kente
kenbewijzen waarop bepaalde gegevens
gewijzigd moeten worden gaan later
dan gewoonlijk de deur uit. Dat is een
gevolg van de eind vorig jaar doorge
voerde automatisering. De wachttijd
voor aanvragers loopt inmiddels op tot
vier a vijf weken, terwijl de behande
ling van de aanvragen gewoonlijk tien
werkdagen in beslag neemt. In die pe
riode mogen de automobilisten officieel
niet met hun voertuig op de openbare
weg verschijnen, maar de politie is in
dergelijke gevallen doorgaans soepel.
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG Het PPR-par-
tijbestuur wil niet verder pra
ten met de PSP en CPN over
een gemeenschappelijke lijst
bij de Tweede-Kamerverkie
zingen in mei 1990. Doel van
de besprekingen was uiteinde
lijk te komen tot een»nieuwe,
parlementaire groepering ge
baseerd op „linkse en groene"
uitgangspunten en met meer
werfkracht dan de bestaande
kleine drie. Het PSP-kamerlid
Andrée van Es vindt het be
sluit van de PPR „jammer en
onnodig". De CPN meent dat
er op dit moment nog geen re
den is voor een breuk. PPR-
fractieleider Ria Beckers is het
echter volkomen met haar par
tijbestuur eens dat verder on
derhandelen absoluut zinloos
is. „De CPN wil met één of
meer zetels terugkomen in de
Kamer, waar ze sinds 1986 uit
is verbannen. Er moet weer
een communistisch geluid in
de Nederlandse politiek te ho
ren zijn, vindt men. Dat is vol
komen legitiem hoor, maar wij
willen liever iets anders", al
dus Ria Beckers. In een ver
klaring spreekt haar partij van
een groen-progressief alterna
tief voor het kabinetsbeleid en
de sociaal-democratische oppo
sitie. Een groen-progressieve
combinatie met een vernieu
wend karakter, een frisse stijl-,
een nieuw program en een
duidelijke politieke uitstraling.
De besprekingen, die sinds fe
bruari van dit jaar werden ge
voerd op uitnodiging van de
PSP, hadden uiteindelijk tot
een fusie tussen de drie partij
en moeten leiden.
SPIJKENISSE „Bianca
is van de ene op de andere
dag bij ons weggehaald.
Waarom kan ze dan niet
van de ene op de andere
dag bij ons terugkomen?"
Dinie Smit uit Spijkenisse
heeft weer een beetje
hoop gekregen. Het ver
nietigende oordeel van
drie deskundigen over het
incest-onderzoek bij De
Bolderkar is voor haar
aanleiding om niet bij de
pakken neer te gaan zit
ten. Maar haar geduld
wordt wel op de proef ge
steld.
Vandaag hebben Dinie en
echtgenoot Karei weer met
hun advocaat gesproken. Het
ouderpaar wil dat de kinder
rechter de uithuisplaatsing
van hun zesjarig dochtertje on
gedaan maakt, nu is gebleken
dat de staf van het medisch
kleuterdagverblijf veel te on
zorgvuldig te werk is gegaan
bij het onderzoek naar incest
bij kinderen die het dagver
blijf bezoeken. Ook wil het
paar een schadeclaim indienen
tegen De Bolderkar. Hoeveel
is nog niet duidelijk, maar Di
nie sluit een bedrag van der
tigduizend gulden niet uit.
Ook de tien andere ouderpa
ren willen volgens Dinie hun
zaak opnieuw voor de rechter
brengen.
Bianca was een van de eerste
kinderen op De Bolderkar die
uit huis werden geplaatst, om
dat haar vader haar seksueel
misbruikt zou hebben. Aan
vankelijk bekende vader Ka-
rel inderdaad. Maar later trok
hij die verklaring weer in, om
dat hij „onder druk zou zijn
gezet" om te bekennen.
Tot een vervolging van Karei
is het overigens ook nooit ge
komen, maar Bianca mocht
toch niet naar huis. Al ruim
dertien maanden woont ze nu_
in opvanghuis De Koperwiek
in Hoek van Holland. Elke dag
gaat ze met de taxi naar De
Bolderkar in Vlaardingen.
Haar ouders en twee broertjes
mogen haar één keer in de
drie weken opzoeken.
Voor Dinie is de hele toestand
onbegrijpelijk, terwijl de zaak
volgens haar zo simpel ligt.
„Bianca is voor incest de 4^ur
uitgegaan. Dan moet ik mijn
kind nu toch terugkrijgen? Het
echtpaar voelt zich „vertrapt",
zegt Dinie. „Niemand vertelt
ons wat. De gezinsvoogd
neemt geen contact met ons
op. We hebben het rapport
niet gekregen en als we De
Bolderkar bellen, wordt de
hoorn op de haak gegooid.
Zelfs een crimineel wordt nog
beter behandeld".
De Kinderbescherming liet af
gelopen zondag weten dat het
kritische rapport over de
werkwijze bij De Bolderkar
voorlopig nog geen reden is
om de uithuisplaatsingen met
een terug te draaien. Er zou in
Karei en Dinie Smit met een foto van hun dochtertje Bianca.
de gezinnen veel meer aan de
hand zijn dan alleen incest.
„Natuurlijk is er meer aan de
hand", zegt Dinie Smit meteen
resoluut. „Maar juist daarom
hebben wij ons kind ook naar
een medisch kleuterdagver
blijf gebracht. Bianca zit al
vanaf haar tweede op De Bol
derkar. Maar als wij dit van
tevoren hadden geweten, dan
hadden we haar tot haar vier
de jaar gewoon thuis gehou-
Opheffing OTS
De kinderrechter in Rotter
dam heeft gisteren de voorlo
pige ondertoezichtstelling
(OTS) opgeheven van een an
der kind waarvan De Bolder
kar had gezegd dat het sek-
foto: de jong en van es
sueel misbruikt was. Het kind
was al sinds december weer
thuis maar nog (voorlopig) on
der toezicht gesteld. Een kin
derpsychiater heeft nu gezegd
dat een behandeling niet lan
ger nodig is. Overigens heeft
de opheffing van deze OTS
niets te maken met de kritiek
in het recente rapport op de
werkwijze van De Bolderkar.
CLARISSE BUMA
Koninklijk
paar bezoekt
Beieren
Koningin Beatrix
en prins Claus, die
gisteren aan een
tweedaags bezoek
aan de Beierse
hoofdstad Mün-
chen zijn begon
nen, werden op
het vliegveld Riem
verwelkomd door
burgemeester
Georg Kronawit-
ter. Na het plaat
sen van de hand
tekeningen in het
Gouden Boek van
de stad woonde
het koninklijk paar
in de Bayerischen
Staatsoper een
uitvoering bij van
het Nederlands
Danstheater. Van
daag had koningin
Beatrix een ont
moeting met de
Beierse minister
president Max
Streibl. foto: anp
VVD wil ruimere winkelsluitingswet
(Van onze parlementaire redactie)
ETTEN-LEUR De VVD-fractie in de Tweede Kamer wil het
ontwerp voor een nieuwe Winkelsluitingswet van de liberale
staatssecretaris Evenhuis (economische zaken) verder verrui
men. Evenhuis wil winkeliers laten kiezen of zij hun zaak
voortaan enkel 's morgens en 's middags of uitsluitend 's mid
dags en 's avonds open willen stellen. Het VVD-kamerlid Van
Erp deed gisteren echter tijdens een spreekbeurt in Etten-Leur
de suggestie om winkeliers nóg meer vrijheid te geven. Volgens
Van Erp moet iedere winkelier zelf kunnen uitmaken hoe hij de
52 toegestane openingsuren tussen maandagochtend 07.00 uur en
zaterdagmiddag 17.00 uur benut. Iedere middenstander dient dat
in volkomen vrijheid te kunnen bepalen. Verder wil de VVD
volgens Van Erp een uitbreiding van de door staatssecretaris
Evenhuis voorgestelde regeling om winkels naar keuze vier zon
dagen per jaar te openen. Dat moeten vijf zondagen worden,
vindt Van Erp, waarbij één van de zondagen eventueel in twee
dagdelen mag worden gesplitst. Tenslotte verzet de VVD zich
tegen een verplichte winkelsluiting op Koninginnedag. Elke
winkelier die dat wil moet op Koninginnedag open kunnen zijn,
zo betoogde Van Erp.
PSYCHOLOOG HEIN LODEWIJKX: ov.
it
UTRECHT Voor Hein
Lodewijkx kan de avond
met de voetbalwedstrijd
Nederland-Duitsland op
het programma niet stuk.
Is het niet de wedstrijd
die boeit, dan zijn er de
supporters op de tribune
die hij vaak net zo interes
sant vindt. „Mensen, dus
ook een grote groep sup
porters, komen pas in be
weging als hen onrecht
wordt aangedaan. Agres
sie om de agressie vind je
alleen bij een heel kleine
groep".
Psycholoog Lodewijkx ver
diepte zich vijf jaar lang in
conflicten en agressie tussen
groepen en individuen, een
onderzoek waörop hij vrijdag
aan de Rijksuniversiteit in
Utrecht promoveert. Agressief
gedrag ontstaat volgens Lode
wijkx uit frustatie, wanneer
iemand zonder overtuigende
reden wordt tegengewerkt of
wanneer hem ten onrechte
medewerking wordt onthou
den.
De belangrijkste uitkomst van
het onderzoek vindt Lode
wijkx dat personen in groepen
zich niet eerder overgeven aan
lage primitieve instincten dan
eenlingen. „Mensen in een
groep blijven gewoon rationeel
handelende mensen. Zij hou
den zich aan algemeen gelden
de normen en regels en ver
langen dat ook van anderen.
Pas wanneer dat laatste niet
gebeurt, kan de vlam in de
pan slaan. De groep eist dan
een rechtvaardige afstraffing.
Het groepsgevoel werkt daar
bij versterkend".
Als voorbeeld noemt Lode
wijkx de ramp in Sheffield
waar een menigte supporters
zonder kaartje recht meende
te hebben op toegang tot het
stadion. „Er waren te weinig
kaartjes beschikbaar gesteld
voor de grote groep Liverpool-
supporters. Zij vonden aan
spraak te kunnen maken op
een plaats in het stadion, alles
moest daarvoor wijken".
„De heersende mening binnen
een groep isk overigens nog al
eens gekleurd, althans voor
een buitenstaander. Als van
avond Koeman onderuit wordt
geschopt, dan zal dat meer
boosheid oproepen dan wan
neer Koeman precies eenzelf
de schop uitdeelt. De scheids
rechter is er om de strijd bin
nen de perken te houden, ook
spelers moeten zich aan nor
men houden. Als de scheids
rechter daarbij partijdig op
treedt, dan zullen de suppor
ters trachten hun recht te ha-
len'r, aldus de psycholoog.
Hoewel een deelnemer
een groep niet bij
agressiever is, werkt
wel aanstekelijk. „Binnen
groep voelt iemand zich
der aansprakelijk voor wat
gebeurt. Hij gaat op de in
massa, volkomen anoniem,
dan ook de sfeer nog
grimmig is „in een
stadion kan men zonder
rechtwijzing de
en de tegenstanders voor
vis uitschelden" is
beeld compleet".
Lodewijkx onderzocht
van groepen op
De kleine groep rai
die zonder meer rotzooi
viel daar buiten.
„De raddraaiers zoeken a
sie om de agressie, die
geen aanleiding nodig,
voren wordt heel
uitgedokterd hoe politie en
dere supporters kunnen
den uitgedaagd. De rel die
uiteindelijk ontstaat is
het resultaat van
voorbereidingen".
Laboratorium
Het onderzoek verrichtte
dewijkx niet op tribunes m;
in een laboratorium. „Als je
een stadion gaat zitten weel
niet waar je op moet
komt ogen te kort. In een
boratorium kun je
apart onderzoeken. Het
me daarbij verbaasd dat
personen zo
agressief gedrag overgaan".
Ook buiten het laboratorium -C
de afstand van boosheid of i L V
ritatie naar agressief gedra
niet zo groot. Lodewijkx hee
een voorbeeld dicht bij hui
„In de straat waar ik woon w
de buurt een speeltuintje aai [7"
leggen. Sommige buurtbewt»
ners weigeren hun medewei
king, terwijl ik zeker weet da
hun kinderen er op den duijjON
wel gebruik van gaan makeijej.
Daar kan ik me behoorlijk
over opwinden".
in
De psycholoog heeft aan hj)ver
hele onderzoek een positief gvan
voel overgehouden. „Het ratiiU k
nele in de mens blijkt zwaaL /c
der te wegen dan allerlei lag!
instincten. Als je om je heel
kijkt blijkt er opvallend weiL g(
nig agressie te zijn. Het gaag z0
verhoudingsgewijs slechts oiLu
enkelingen die, door zich nieL-jer
aan de regels te houden, agrei
sie oproepen. Daarbij denk i
bij voorbeeld aan verkeer: J
deelnemers die niet achteraa
de file aansluiten of collega
die je onheus bejegenen. In herc
laatste geval worden er meest
al al snel verzachtigende om
standigheden bijgesleept, di
door beide partijen worden on
derschreven. Want je moee|
toch met elkaar verder"
FONS VAN RIJ1
asthi
bij
LEIDSCHENDAM Van
avond valt er in de Kuip onge
twijfeld veel te genieten van
Marco van Basten, maar een
dag eerder heeft een klein ge
zelschap alleen oog voor zijn
vrouw. Liesbeth van Basten is
even aardig als bescheiden,
houdt zich graag op de achter
grond, maar is deze middag
toch met plezier het officiële
middelpunt in Villa Rozenrust
in Leidschendam.
De vermaarde keuken van
Giovanni Materazzi heeft ook
op haar zijn aantrekkings
kracht niet gemist. Bovendien
vindt ze het best leuk het eer
ste exemplaar van het nieuwe
Blue Band kookboek „Pasta
Rijst" in ontvangst te mogen
nemen. Nog voordat zij een
hapje heeft kunnen nemen
van de tagliatelle al salmone e
salsa basilico weet haar tafel
gezelschap al dat Liesbeth van
Basten van lekker eten en ko
ken houdt en dat haar vaar
digheden wat de Italiaanse
keuken betreft steeds minder
Hollands worden. Ze probeert
steeds meer uit, krijgt goede
tips en wisselt veel recepten
uit met de vrouwen van Mar
co's teamgenoten Ruud Gullit
en Frank Rijkaard, die ook in
Italië wonen. „Ik krijg ook re
cepten van mijn moeder, die
lerares koken is. Ik kook voor
Marco alles: Italiaans eten
maar ook gewoon Hollands
hoor, en Chinees en Indisch".
Het voetbalsucces van Marco
van Basten ligt niet aan zijn
eten, „maar", grapt zijn
vrouw, „ik doe het kennelijk
toch niet slecht". Aan culinai
re experimenten vlak voor een
wedstrijd kan Liesbeth zich
niet wagen, domweg omdat
Marco er dan nooit is. „Zelfs
bij een thuiswedstrijd gaat hij
DEN HAAG Deze zomer
zal het aantal vakanties van
Nederlanders met 3,5 procent
(400.000) toenemen. De groei
komt geheel ten goede aan het
buitenland, zo zegt de ANWB
in haar prognoses over de pe
riode mei tot en met septem
ber. Het aantal buitenlandse
zomervakanties zal dit jaar
stijgen tot circa 6,8 miljoen,
een toeneming ten opzichte
van vorig jaar met 6 procent.
Meer mensen gaan naar het
buitenland en gaan ook wat
vaker: 5,8 miljoen Nederlan
ders. Dit is circa 130.000 meer
dan vorig jaar, een toename
van 2 procent. Het aantal auto
vakanties naar het buitenland
stijgt met circa 300.000, waar
van circa 100.000 vakanties
met een geboekt verblijf in
vooral appartementen en bun
galows en circa 200.000 vakan
ties die veelal gericht zullen
zijn op het kamperen in tara-
vans. In totaal zullen deze zo
mer ongeveer 1,4 miljoen Ne
derlandse auto's onze lands
grenzen passeren op weg naar
een buitenlandse vakantie.
Evenals in 1988 zal het ge
bruik van caravan, bungalow
en appartement als logiesvorm
toenemen en het gebruik van
de tent afnemen. De georgani
seerde buitenlandse reizen
(verblijf en vervoer geboekt)
nemen dit jaar met circa
100.000 toe. Zowel het busver
voer als, zij het in iets mindere
mate, het vliegvervoer zal
hiervan profiteren.
Frankrijk staat naar verwach
ting van de ANWB ook deze
zomer weer nummer één op
de lijst van buitenlandse be
stemmingen voor de Neder
landse vakantieganger. Op
enige afstand volgen de
Bondsrepubliek Duitsland,
Spanje en Oostenrijk. Voor de
binnenlandse vakanties ver
wacht de ANWB een stabiel
aanbod met een stijging in het
voorseizoen en een daling in
het hoofdseizoen.
Veroordeling voor
slangensnijders
ZUTPHEN Drie jongens die
vorig jaar verschillende malen
slangen hebben doorgesneden
bij een Shell-station in Apel
doorn, zijn gisteren veroor--
deeld tot voorwaardelijke ge
vangenisstraffen en dienstver
lening.
Zij lieten na de acties pamflet
ten achter die waren onderte
kend met Rara, maar hadden
daarmee geen banden. Eén
van de verdachten: „Het was
net in de tijd dat er acht men
sen van Rara opgepakt waren,
en we wilden laten merken
dat het daarmee niet afgelopen
was met de acties". De politie
rechter wilde de groep niet
omschrijven als „een plaatse
lijke afdeling van Rara".
„Het leek meer op Sjors van
de Rebellenclub", aldus mr.
Myjer. „Ze deden het wel van
uit het idee iets te moeten
doen tegen de aanwezigheid
van Shell in Zuidafrika, maar
ook omdat het spannend was".
EN WISKE DE SPEELGOEDSPIEGEL