;V
Mobiele Eenheid vormt S
perfecte blokkade Shell
Smit-Kroes ontmoedigt mensen auto weg te doen"
Interesse koop- huurwoningen groeit
BINNENLAND
ÊeidaeSomant
VRIJDAG 21 APRIL 1989 PAGIN
'UIT!
Ministerie van landbouw
kan worden opgeheven
DEN HAAG Het ministerie van landbouw kan
worden opgeheven. Dat spaart 2500 arbeidsplaatsen
uit alsmede 250 miljoen gulden per jaar. Dat zegt
dr. P Boorsma, hoogleraar Bestuurskunde aan de
Technische Universiteit van Twente. Hij wijst er op
dat de onderwijspoot van het ministerie van land
bouw 28 procent uitmaakt van de begroting; inclu
sief overheadkosten is dat zelfs 38 procent. Dit on
derwijsgedeelte kan volgens Boorsma heel goed
worden overgenomen door het ministerie van on
derwijs. Daarnaast kunnen de milieutaken „zinvol
ler" worden geïntegreerd bij het ministerie van
VROM en het restant van de taken hoort steeds
meer thuis bij het ministerie van economische za
ken. Naar dat ministerie kunnen ook de meeste
ambtenaren verhuizen, op 2500 na. Boorsma denkt
dat de kabinetsformatie in 1990 een geschikt mo
ment is om zijn voorstel uit te werken.
ABP en Brinkman oneens
over oorlogsuitkeringen
HEERLEN Het voorlopige plan van minister Brinkman van
WVC om met de Wet uitkering vervolgingsslachtoffers (wuv)
alle oorlogsuitkeringen bij het ABP weg te halen en voortaan te
laten verzorgen door een geheel nieuwe organisatie, is voor het
ABP onaanvaardbaar.
De voorgestelde fasering van die hele verandering en de opvang
van de ABP-werknemers laten daarvoor te veel te wensen over,
zo heeft het ABP de minister laten weten.
Het ABP wil de uitvoering van de wuv nog steeds kwijt, tenzij
de minister met betere voorwaarden komt om deze taak te ver
richten. Hetzelfde geldt voor de Buitengewone Pensioenen (bp)
en de Wet uitkeringen burgerslachtoffers (wubo). De minister
heeft volgens het ABP woensdagavond gezegd aan zijn voorlopi
ge standpunt vast te houden. Hij zou volgende week met een
definitief standpunt komen, na een overleg met uitkeringsraden
en begeleidende instellingen. Het ABPkan pas daarna een defi
nitief standpunt bepalen over wat de minister wil.
Vitamine-tekort bejaardenoorden
door bezuinigingen van overheid
WAGENINGEN De steeds
verdergaande bezuinigingen in
bejaardenoorden leiden tot vita
mine C-tekorten bij de bewoners.
Ook mensen die hun eten via
maaltijddiensten als „Tafeltje
Dekje" ontvangen, lopen de kans
op een tekort aan vitamine C, zo
blijkt uit een onderzoek van de
Landbouwuniversiteit in Wage-
ningen. Tijdens haar inaugurele
rede zei prof.dr. W.A. van Stave
ren gisteren dat hun vitamine C-
opname vooral te verwaarlozen is
omdat bejaarden geen geld heb
ben om extra fruit te kopen. Al
leenstaanden in een bejaardente
huis krijgen per dag 3,06 gulden
voor twee broodmaaltijden. De
dagelijkse behoefte aan vitamine
C is berekend op 70 mg; in een
normale warme maaltijd zit daar
van ongeveer de helft. Uit het
onderzoek is komen vast te staan
dat in warme maaltijden in be
jaardentehuizen en van maaltijd
diensten daarvan nog slechts een
kwart over is. Daarom is aanvul
ling van vitamine C noodzake
lijk. De beste aanvulling gebeurt
door middel van vers fruit. Maar
de directies van bejaardenoorden
kunnen dat extra fruit niet geven
omdat daar geen geld meer voor
Minder vutters
DEN HAAG Vorig
jaar zijn 27.400 werkne
mers vervroegd uitge
treden, wat ruim acht
procent (2.600) minder
is dan in 1987. Een van
de oorzaken van de da
ling is de gemiddelde
vut-leeftijd, die de laat
ste twee jaar praktisch
ongewijzigd is' gebleven.
Bij de overheid echter
daalde de vut-leeftijd,
maar steeg het vut-ge-
bruik met 2.600 werk
nemers tot 9.300. In de
particuliere sector daal
de het vut-gebruik met
4.600 werknemers tot
vijftienduizend.
Commissarissen wi
blijven adviseren
bij lintjesregen
OS
ebi
Tw oi
DEN HAAG Alle commissai
der koningin in ons land willen
coördinerende en adviserende fui
rond de verlening van koninl
onderscheidingen gehandhaafd
zo hebben zij minister Van Dijk
weten. Van Dijk heeft de T
Kamer het ontwerp-reglement
Orde van de Nederlandse Leeu\ t
de Orde van Oranje-Nassau toege ii
den. Strikte toepassing ervan zoi
houden dat kamerleden niet i
zoals tot nu toe, in aanmerking
men voor de Nederlandse
Een CDA-kamerlid zei
verbouwereerd" te
)SKOl
iri landse
id dat
bestri
Het
1 oneen
,rdvo(
ig e i
Le es
hierfliet
AMSTERDAM Sietse
Bosgra, de bekende actie
voerder tegen de aanwe
zigheid van Shell in Zuid-
afrika en lid van het Ko-
mitee Zuidelijk Afrika,
wist gistermiddag als een
van de weinige actievoer
ders door het politiecor-
don bij het laboratorium
van de oliemaatschappij in
Amsterdam-Noord heen
te breken. Hij deelde
goedmoedig actielyanljes
uit aan de werknemers
van een aantal buurbe
drijven van de multinatio
nal.
Hoewel hij in eerste instantie
het geweld van de ME wist te
ontlopen, moest hij alsnog en
kele rake klappen incasseren
van een Amsterdammer die
het niet eens was met de actie.
Omstanders namen het op
voor de grijzende actievoerder
die spoorslags verdween. De
Andermaal brief actiegroep
bij ANP in beslag genomen
DEN HAAG De Rijkspolitie heeft gisteren op last van de
rechter-commissaris in Den Haag andermaal een aan het ANP
gezonden verklaring van een actiegroep in beslag genomen. Het
was de derde keer deze week dat justitie zich met een dergelijke
vordering tot het persbureau richtte. Deze keer betrof het een
persverklaring van de actiegroep Naamloze Anti Multies. Deze
groep deelde in de verklaring mee in de nacht van 6 op 7 april
een actie te hebben uitgevoerd in Rijswijk, waarbij een ja-knik
ker van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) met verf
werd besmeurd. Dat gebeurde omdat de NAM „profiteert van
veel te hoge gasprijzen voor de kleinverbruikers". Ook werd de
nauwe verbondenheid van deze onderneming met Shell en de
aanwezigheid van Shell in Zuidafrika als motief voor de actie
genoemd.
Bij de Gooi- en Eemlander eiste de politie een verklaring van de
actiegroep Max Havelaar op. Het bevel tot uitlevering was ech
ter gericht aan het ANP, zodat de krant de brief niet meegaf.
blokkade van de Amsterdamse
Shell-vestiging verliep giste
ren niet geheel geweldloos.
Actievoerders en mobiele een
heid kregen het rond het mid
daguur met elkaar aan de stok,
nadat de toegangsweg naar de
achteringang was geblok
keerd. De politie voerde enke
le charges uit waarbij gebruik
werd gemaakt van traangas.
Drie actievoerders werden ge-
De demonstranten dichtbij de achteringang van het Shell-laboratorium.
arresteerd en vijf mensen,
waaronder twee politiemen
sen, raakten gewond. Het or-
taniserend comité „Shell uit
uidafrika" heeft in een reac
tie geprotesteerd tegen het op
treden van de politie. Dat was
onnodig provocerend, aldus
het comité in een telegram aan
burgemeester Van Thijn. De
Voedingsbond FNV sloot zich
aan bij deze kritiek.
De eerste drie demonstranten
die een blokkade voor de ach
teringang van de Amsterdam
se Shell-vestiging wilden op
werpen, dienden zich gister
morgen om half elf aan. Maar
leden van de mobiele eenheid,
zonder helm, schild en wapen
stok, stuurden hen weer vrien
delijk terug: niemand mocht in
de buurt van de achterdeur
komen. Tot elf uur bestond de
taak van de politie slechts uit
het controleren van auto's die
naar bedrijven achter de ME-
linie spullen moesten afleve
ren of ophalen. Chauffeurs die
geen duidelijke papieren kon
den tonen, werden op amicale
wijze verzocht de achterkant
van hun vrachtwagen te ope
nen zodat gekeken kon wor
den of eventuele demonstran
ten zich niet op een Trojaanse
manier achter de linies zouden
Rond de klok van elf veran
derde de wat hangerige sfeer,
toen de naar schatting twee
duizend demonstranten op de
hoek van de Asterweg en de
Chrysantenstraat in Amster
dam-Noord arriveerden. Twee
veerponten waren nodig ge
weest om hen met talloze le
gen olievaten over het IJ te
zetten.
Vanaf het water was goed
zichtbaar dat het Shell-com
plex was omgetoverd in een
onneembare vesting. Het decor
leek helemaal op een middel
eeuws kasteel dat zich had op
gemaakt voor een zware bele
gering. Boten van de rijkspoli
tie hielden de kant aan het
water in het oog, terwijl hun
collega's van de Amsterdamse
gemeentepolitie zich strate
gisch hadden opgesteld bij de
ME'ers met helmen en schilden drijven actievoerders weg.
toegangswegen naar de achter
uitgang van het laboratorium.
Eén van de twee bruggen was
met vier containers geblok
keerd, zodat alleen de andere
brug de doorgang vormde naar
het Shell-complex.
In eerste instantie liet de poli
tie de demonstranten de brug
passeren en richting achter
deur van Shell optrekken.
Maar ver voor dat punt blok
keerde de Mobiele Eenheid de
weg. Geen punt voor de de
monstranten, want die wilden
dat juist. Een meegetrokken
koor zette strijdliederen in en
enkele demonstranten die als
clown waren verkleed, maak
ten er een kleurrijk schouw
spel van. Op het eerste gezicht
een vredelievende demonstra
tie die zich door het cordon
van de ME ontwikkelde tot
een blokkade.
Eerste wagen
Het wachten was dan ook op
het moment dat zich de eerste
wagen zou aandienen die daar
doorheen zou moeten. De Am
sterdamse burgervader Van
Thijn had de dag ervoor in
duidelijke bewoordingen laten
weten geen enkele blokkade te
dulden en dus zou de ME in
grijpen als er werkelijk een
blokkerende situatie zou ont
staan.
Om kwart voor twaalf kwam
de eerste vrachtwagen in zicht
die weliswaar niet naar Shell
wilde, maar achter de blokka
de bij een belendende wasserij
de vuile was wilde afgeven.
De demonstranten die geens
zins van plan waren uit de
weg te gaan, werden uiteinde
lijk door een nieuw peloton
van de Mobiele Eenheid dat
wel met helm, schild en stok
was uitgerust, op ruwe wijze
aan de kant gezet,
Vlak daarna werd het duide
lijk dat de politie het kruis
punt wilde schoonvegen. Om
vijf voor twaalf kreeg het on
gewapende peloton het bevel
zich terug te trekken en werd
het vervangen door een ge
helmde eenheid. Ook werd
een achttal paarden achter dat
peloton gedirigeerd en enkele
minuten later werd de eerste
charge uitgevoerd, waarbij de
demonstranten van twee kan
ten werden opgeduwd en al
leen een zijstraat een uitweg
bood.
Toch verliep de actie niet ge
heel naar wens van de politie
want versterkingen werden
naar de voorste linie gediri
geerd en de eerste traangas
granaten werden afgeschoten.
Te vroeg voor enkele ME'ers,
die geen tijd meer hadden hun
gasmasker op te zetten en met
tranen in de ogen en braaknei
gingen het strijdtoneel verlie
ten.
Traangas
Een goed uur later slaagde de
politie onder meer met een
waterkanon erin de demon
stranten enkele honderden
meters verderop over de enige
toegangsbrug te drijven en
ontstond een vreemde situatie.
Doordat actievoerders en ME
zich rond en op de brug ver
schansten, was er wederom
sprake van een blokkade. De
politie verzocht de actievoer
ders daarom herhaalde malen
om weg te gaan omdat anders
weer geweld zou worden ge
bruikt. Tenslotte werd een
nieuwe charge met traangas
uitgevoerd die onmiddellijk
werd vervolgd met een terug
trekken van de diverse pelo
tons. En daar ontstond op
nieuw een situatie als vanaf
elf uur al het geval was ge
weest.
Pas rond half vier werd de si
tuatie weer normaal rond de
achteringang van Shell toen
de demonstranten zich, vol
gens het tijdschema, terugtrok
ken. Juist op tijd om de werk
nemers van de oliemaatschap
pij onbelemmerd naar huis te
laten gaan.
LUCAS BOLSIUS
Cultureel akkoi
met Sovjetunie
fors uitgebreid
DEN HAAG Neder]
en de Sovjetunie hebr^
gisteren in Den Haag
nieuw cultureel verd J*
getekend, dat voorziet^
een aanzienlijke uitb
ding van uitwisselin 'Van
op het gebied van on< ..jgg
wijs, cultuur en wet
schap. Jl'
Het is de bedoeling dat het >el°F
tionaal Ballet in juni/juli rol
een tournee van ongeveer nd
tig voorstellingen in de Soi n n
unie maakt en het Kirov- j
let uit Leningrad in het v
jaar van 1991 naar Nederl
komt. De Sovjetunie, ajs gf
ambassadeur Glochow, ziejllent
de bereidheid van Nederl|uk b
om meer geld beschikbaar
stellen voor uitwisselingen ,rjge
politiek signaal, een bewijs
Nederland zich ervan- bev
is dat de Sovjetunie wezenl, ^us
veranderingen doormajr
Voor het eerst is voorziei mstJ
de uitwisseling van jonge
tenschappelijke onderzoek ,tw0I
een studieconferentie overarm
formatietechnologie, en ;t
gezamenlijke aanpak
'managementopleidingen.
De Sovjetunie is bereid dees^at
nemen aan de grote c 'd,
Gogh-herdenking die in ierp,
wordt gehouden, en in datfr VO
de jaar zal in het Stedelijk de 1
seum in Amsterdam een
typ
toonstelling van jonge So\ank
kunstenaars worden georgn hi
seerd. Het bedrag dat besqderz
baar is voor uitwisseling svra
onderwijsgebied wordt ri|erm;
schoots verdubbeld, n d<
140.000 tot bijna 300.000 ocrai
den. Nederlandse studerur v
slavistiek kunnen ook bu y€
het Pushkin-instituut, na^ en
lijk bij de coöperatie „ip
siv", die slechts buitenlai
valuta accepteert, hun kei
van het Russisch verder
wikkelen
Op aandrang van Nederl
zal een tentoonstelling ovei
diplomatieke betrekkin
tussen Nederland en Rusl
de periode tot 1917, dat
zeggen tot de Bolsjewisti:
Revolutie, omvatten. De r<
hiervoor zou zijn dat het
derlands Koninklijk Huisl
moord op de tsaar en zijn jen
milie nog steeds hoog optrati
Nederland knoopte pas in
diplomatieke betrekkir
met de Sovjetunie aan.
Bestrijding
hondsdolheid
via lokaas
DEN HAAG Jagers gaan
het komende weekend aan
de grens tussen Geleen en
West-Duitsland vierduizend
stuks lokaas uitleggen, waar
in een capsule is verwerkt
met een vaccin tegen honds
dolheid. Vorig jaar juli kwam
in deze streek voor het laatst
hondsdolheid voor.
Het ministerie van landbouw
en visserij wil het vaccin
vier tot zes keer uitleggen.
Vorig najaar zijn 5.600 stuks
lokaas uitgelegd waarvan
tachtig procent niet meer is
teruggevonden. Het vaccin is
onschadelijk voor mens en
dieren.
ROVER HAMERT OP BETER OPENBAAR VERVOER
1 he
AMERSFOORT Om
het openbaar vervoer tot
een serieus alternatief
voor de auto te maken zal
de huidige capaciteit ten
minste vertweevoudigd,
maar als het even kan
verdrievoudigd moeten
worden, meent Rover, de
vereniging reizigers open
baar vervoer.
Rover zet morgen tijdens de
algemene ledenvergadering in
Amersfoort zijn plannen uit
een om de gezamenlijke open
baar-vervoerbedrijven nog
meer aan te moedigen hun
dienstverlening beter op el
kaar af te stemmen. Want dat
het her en der in den lande
met de aansluittijden van bus
sen en treinen meer dan matig
is gesteld, lijdt volgens Rover
geen twijfel. En daarbij gaat
het lang niet alleen om afgele
gen plaatsen in de nabijheid
van onze landsgrenzen. Ook in
het midden en het westen van
het land is het wat dat betreft
- en populair gezegd - nog
lang niet overal botertje tot de
boom. Rover-voorzitter André
Mulder hoeft niet lang naar
voorbeelden te zoeken. „Toen
de Nederlandse Spoorwegen in
Twente een aantal treinen uit
de dienstregeling schrapte,
bleven de aansluitende buslij
nen in tact. Daar zat dus zel
den iemand in en als er wel
treinen stopten moesten de
treinreizigers een half uur
wachten! Dat hebben we toen
met succes aangekaart".
Weerbaarder
André Mulder (38) is zelf een
frequent en fervent gebruiker
van de NS-faciliteiten. Hij
woont in Amsterdam, moet
dagelijks voor zijn werk naar
Delft en is bij het in Den Haag
gevestigde secretariaat van
Rover kind aan huis.
Rover is in het begin van de
jaren zeventig ontstaan. Eerst
was het een stichting en later,
rond 1980, werd voor de vere-
nigingsvorm gekozen. Mulder:
„Dat gebeurde uit democrati
sche overwegingen omdat een
stichting geen leden heeft en
een vereniging wel. Boven
dien maakte het ons veel
weerbaarder".
Dat laatste is sindsdien duide
lijk gebleken. De vereniging
Rover heeft inmiddels 1600 le
den, verdeeld over 25 afdelin
gen, die zich nog al eens roe
ren. Want er hoeft maar er
gens een hoorzitting over het
openbaar vervoer te zijn of je
kunt er een vertegenwoordi
ger van Rover aantreffen. Al
was het alleen maar om de di
rect betrokkenen met raad en
daad bij te staan.
Mulder: „Het hindert niet
waar ze wonen, als het even
kan gaan we er heen. Boven
dien ervaren we dan aan den
lijve wat het is om in bepaalde
contreien van het openbaar
vervoer afhankelijk te zijn. Er
dat is soms niet mis, want er
zijn nog steeds dorpen en
dorpjes waar je na tien uur 's
avonds met het openbaar ver
voer niet meer heen of van
daan kunt".
Belbussen
Het is volgens Mulder dan ook
geen wonder dat de meeste
mensen voor eigen vervoer
kiezen terwijl dat in de meeste
gevallen niet nodig is. Hij
noemt het voorbeeld van de
belbussen, die wat hem betreft
een veel grotere spreiding zou
den moeten krijgen. Daarbij
worden 's avonds en zondags
enkele buslijnen samenge
voegd en kun je met de tele
foon waarschuwen wanneer je
de bus verwacht. Maar naast
het vervoer per autobus zet
Rover zich ook in voor het
passagiersvervoer per trein.
Volgens André Mulder trekt
minister Smit-Kroes van ver
keer zich nog steeds te weinig
aan van het lot van de gebrui
kers -van het openbaar ver
voer. „Alleen al uit sociaal
oogpunt moet veel meer geld
in de exploitatie van buslijnen
worden gestoken. Er komen
wel nieuwe lijnen bij, maar
kaartjes worden dan ook w
duurder. En daarmee ontmat
dig je een aantal mensen
de auto weg te doen".
ng
Voor het gehele land g
volgens Mulder dat er
meer aan informatie naar
reizigers toe moet worden
daan. „Ik geef iedereen op
briefje dat een goede inve
ring in het openbaar verv
niet alleen sociaal maar ooh
nancieel een goede zaak is.
vendien wordt het milieu
veel minder door belast dar
een situatie waarbij ieder
één (of twee) eigen auto
voor de deur heeft staan".
WESSEL PCP
SUSKE EN WISKE DE SPEELGOEDSPIEGEL
(c) Standaard Ultgeverll. Antwerpen-Weesp.
WONINGCORPORATIE BETER WONEN
ZOETERMEER Voor
het plan van de woning
corporatie Beter Wonen in
Zoetermeer om woningen
te gaan bouwen die deels
gekocht en deels gehuurd
kunnen worden bestaat
veel belangstelling. Ruim
600 mensen hebben laten
weten in aanmerking te
willen komen voor zo'n
woning, waarvan er
slechts 24 beschikbaar ko
men. Ook corporaties in
Deventer en Almere wil
len koop-huurwoningen
bouwen, terwijl in andere
delen van het land even
eens interesse bestaat, zegt
voorzitter B. Emmens van
Beter Wonen.
Bij koop-huurwoningen, of
groeiend eigendom zoals de
officiële benaming luidt, ver
werft de bewoner de helft
van een huis in eigendom,
terwijl voor de andere helft
huur wordt betaald aan de
corporatie. Voor het eigen-
domsdeel kan de bewoner bij
de corporatie of elders een
hypotheek afsluiten.
De bewoner krijgt een steeds
groter deel van het huis in
eigendom en na 30 jaar mag
hij het helemaal het zijne
noemen. Raakt hij tussentijds
in financiële problemen dan
kunnen de woonlasten wor
den verlaagd door de groei
van het eigendom te vermin
deren of stop te zetten. Ook
is het mogelijk de woning te
rug te geven aan de corpora
tie en haar vervolgens als
huurwoning te blijven bewo
nen.
De regeling is vooral aan
trekkelijk voor mensen in de
lagere inkomensgroepen.
voor wie het kopen van een
huis een te grote stap is.
Voor corporaties is het sy
steem interessant nu het aan
tal woningwetwoningen dat
gebouwd mag worden terug
loopt, aldus Emmens.
Het project Groeiend Eigen
dom is voorbereid door een
werkgroep waarin de corpo
raties Beter Wonen, Goede
Stede in Almere en Onze
Woning in Deventer, Facton
bv en de Werkgroep 2dui-
zend zitting hebben. Het is
gesubsidieerd door het minis
terie van vrom.
C-woningen
Beter Wonen wil, als vol
doende geschikte gegadigden
worden gevonden, na de zo
mer van start gaan met de
bouw van de 24 koophuur
woningen. Het betreft eenge
zinswoningen met vier ka
mers. Ze maken deel uit van
een groter complex premie
C-woningen, die zo'n 130.000
gulden moeten kosten. De
corporatie strijkt bij de koop
huurwoningen de premie op,
maar verlaagt in ruil daar
voor de huur.
De woonlasten van een
koophuurwoning zijn de eer
ste jaren enkele tientjes lager
dan die van een vergelijkba
re koopwoning. Daarna wor
den ze iets hoger. De bewo
ner betaalt bovendien maan
delijks een bedrag van circa
110 gulden dat gereserveerd
wordt voor onderhoud, ser
vicekosten, verzekering en
onroerend goedbelasting.
De bewoner en de corporatie
zijn elk voor een deel econo
misch eigenaar van de wo
ning. Het juridisch eigendom
wordt ondergebracht in een
stichting, waarvan de econo-
Belasting
Daardoor hoeft de bewoi
over zijn groeiend eigendj
niet jaarlijks overdrachta
lasting te betalen. Deze I
lasting hoeft pas betaaldf
worden als de bewoner, I
verwerving van het volli
ge economisch eigendÉ
ook juridisch eigenaar wor
Bij verkoop geldt de ra
dat de bewoner het
eerst aan de corporatie
biedt.
In Almere bestaan planri
om volgend jaar 60 tot 14$
koophuurwoningen te b on
wen. De woningbouwcoi 1
ratie Onze Woning uit I®0'
venter wil in Holten
aantal bestaande huizen
koophuurwoningen aan
man gaan brengen.