Europese monetaire unie
is zaak van lange adem
Nationale Nederlanden
pleit voor stabiele premie
CcidócSouoant
Beurs uan Amsterdam
Toyota gaat autofabriek
in Groot-Brittannië bouwen
DUISENBERG: „EENWORDING IS IN ONS EIGEN BELANG
Wolters Kluwer
op overnamepad
Verlies Van Berkel
groter dan voorzien
Jongeneel
biedt 745
voor
aandeel
Holdoh
ECONOMIE
WOENSDAG 19 APRIL 1989 PAGINA 6
President
directeur
Shoichiro
Toyoda van
Toyota en de
Britse minister
Young van
handel en
industrie
drukken elkaar
lachend de
hand. Zij
rondden
gisteren de
besprekingen
af over de
bouw van een
fabriek in
Engeland.
LONDEN/TOKYO De grootste Japanse autoproducent Toyota gaat
in Groot-Brittannië een fabriek bouwen. De fabriek die eind 1992 klaar
moet zijn wordt gevestigd in het Middenengelse graafschap Derbyshire.
De bouwwerkzaamheden beginnen in het voorjaar van 1990. De fabriek
komt te staan op een luchthaven vlakbij de stad Derby. Met de bouw is
een bedrag van 2,5 miljard gulden gemoeid. In de nieuwe vestiging zul
len per jaar ongeveer 200.000 middenklasse auto's van het type Carina
worden vervaardigd. De fabriek zal werk bieden aan circa 3.000 perso
neelsleden. Verder wordt verwacht dat de investering nog eens 3.000 ba
nen in de toeleverende industrie oplevert. Toyota's beslissing kan niet
los worden gezien van de bekendmaking eerder op dinsdag dat Frank
rijk voortaan de in Groot-Brittannië gemaakte auto's van Toyota's land
en branchegenoot Nissan zonder importbeperking tot zijn markt zal toe
laten. Frankrijk heeft tot nu toe alleen auto's die minstens tachtig pro
cent aan Europese onderdelen bevatten onbeperkt toegelaten. Het land
voegt zich nu echter naar de Europese regel, die alleen eist dat de laatste
belangrijke fase van het produktieproces in Europa plaatsvindt.
Weer staatslening met
rente van 7 procent
DEN HAAG Opnieuw geeft de staat
een tienjarige lening uit met een rente
van 7 procent. Op 25 april staat de in
schrijving open op obligaties 1989 III per
1999 met coupondatum 15 mei. Stortings
datum is 16 mei. Het ministerie van finan
ciën heeft vanmorgen bekendgemaakt dat
de inschrijving geschiedt volgens het ten
dersysteem, wat wil zeggen dat omvang
en koers van uitgifte van de lening aan de
hand van de inschrijvingen worden vast
gesteld. Aflossing van de lening geschiedt
op 15 mei 1999 ineens. Deze lening wordt
de vijfde voor de dekking van de finan
cieringsbehoefte van de staat in 1989, die
naar schatting 42 miljard bedraagt. De
opbrengst van de voorgaande vier lenin
gen is ƒ11,7 miljard geweest.
Leasemaatschappij
GPA bestelt 308
vliegtuigen
PARIJS De Ierse lease
maatschappij GPA Group
(vroeger Guinness Peat Avia
tion) heeft bij de vliegtuigbou
wers Boeing, McDonnell Dou
glas en Airbus in totaal 308
toestellen besteld met een ge
zamenlijke waarde van ruim
30 miljard gulden, zo is giste
ren bekendgemaakt. GPA
kondigde de recordbestelling
vorige week al aan, maar gaf
toen nog geen bijzonderheden.
Het leeuwedeel van de mam
moetbestelling is binnenge
haald door Boeing. Dit con
cern zal 182 vliegtuigen leve
ren. Daarmee is 19 miljard
gulden gemoeid. McDonnell
Douglas krijgt een order van
ruim 6 miljard gulden voor 64
toestellen. Het Europese con
sortium Airbus Industrie le
vert dertig vliegtuigen. Deze
order is ongeveer 8 miljard
gulden waard.
VEEMARKT LEIDEN - Prijzen slacht-
runderen per kg geslacht gewicht
zonder nier en slotvet, inkluslef BTW
(Volgens PVV): Aanvoer slachtrunde-
ren 100, waarvan mannelijk 20. Man
nelijk 2e kwal. 6,80-7,60. Mann. 3e
kwal. 6,30-6,80. Handel redelijk en
prijzen gelijk. Vrouwelijk 2e kwaliteit
7,00-7,70, 3e kwaliteit 6,40-7,00 en
worstkwaliteit 5,80-6,40. Handel goed
en prijzen hoger.
Gebruiksrunderen per stuk inklusief
BTW: Aanvoer gebruiksrunderen 420,
waarvan graskalveren 56. Melk- en
kaltkoeien 1e soort 2200-3100, 2e
soort 1600-2200. Handel goed en
prijzen gelijk. Melk vaarzen 1e soort
2100-2950 en 2e soort 1600-2100.
Handel goed en prijzen gelijk. Kalf-
vaarzen 1e soort 2400-3100 en 2e
soort 1900-2400. Handel goed en
prijzen gelijk. Guste koeien 1e soort
2100-2500 en 2e soort 1600-2100.
Handel goed en prijzen gelijk. Enter
stieren 1550-2350. Handel goed en
prijzen, gelijk. Pinken 1400-2100.
Handel goed en prijzen gelijk. Gras-
kalveren 800-1500. Handel goed en
prijzen gelijk
Nuchtere kalveren voor de mesterij,
inklusief BTW: Aanvoer roodbont
400. Stierkalveren extra kwaliteit 775-
900, 1e kwaliteit 700-775 en 2e kwali
teit 600-700. Handel goed en prijzen
hoger. Vaarskalveren extra kwaliteit
600-700, vaarskalveren 1e kwaliteit
500-600 en vaarskalveren 2e kwaliteit
375-500. Handel redelijk en prijzen
gelijk. Aanvoer zwartbont 2000. Stier
kalveren extra kwaliteit 600-650,
stierkalveren 1e kwaliteit 545-600,
stierkalveren 2e kwaliteit 375-545.
Handel goed en prijzen hoger. Vaars
kalveren extra kwaliteit 450-525, 1e
kwaliteit 375-450 en 2e kwaliteit 250-
375. Handel redlijk en prijzen gelijk.
Aanvoer vleesrassen 161. Vleesras
sen 1e kwaliteit 850-1000 en 2e kwa
liteit 650-850. Handel goed en prijzen
gelijk.
Varkens per kg levend gewicht, inklu
sief BTW: .Aanvoer slachtvarkens 820.
Slachtvarkens 2,55-2,65, zeugen 1e
kwaliteit 2,40-2,50 en 2e kwaliteit
2,30-2,40. Handel rustig en prijzen la-
Slachtschapen en lammeren per kg.
geslacht gewicht inklusief BTW: Aan
voer 875, waarvan lammeren 200.
Slachtschapen 4,50-6,50. Handel re
delijk en prijzen gelijk. Ooien tot 20
kg 9,00-10,50. Handel goed en prij
zen iets hoger. Ooien boven 20 kg
8,75-10,00 Handel redelijk en prijzen
gelijk. Rammen tot 22 kg 10,00-
11,00, rammen 22-25 kg 10,00-11,00.
Handel vlot en prijzen gelijk. Rammen
boven 25 kg 9,00-10,25. Handel vlot
en prijzen hoger. Zuiglammeren
11,00-13,00. Handel goed en prijzen
Slachtschapen en lammeren per stuk
inklusief BTW: Slachtschapen 150-
215. Ooien tot 20 kg 180-210. Ooien
boven 20 kg 190-220. Rammen tot 22
kg 250-275, rammen 22-25 kg 260-
305. Rammen boven 25 kg 300-340
en zuiglammeren 170-210.
Gebruiksschapen en lammeren per
stuk inklusief BTW: Aanvoer 61 stuks.
Schaap met 2 lammeren 400-500,
schaap met 1 lam 275-325. Handel
goed en prijzen hoger.
Aanvoer geiten en bokken 58 stuks.
Geiten en bokken per stuk 10-120.
Handel redelijk en prijzen gelijk. To
taal 4895 stuks.
181238 apr 89
KAASMARKT BODEGRAVEN (18-4)
Aanvoer 13 partijen. Bij kalme
handel werd een prijs genoteerd van
7,55 tot 8,00 voor eerste soort, van
8,70 voor extra zware soort en van
10,50 voor Boerenleidse kaas.
EIERVEILING EIVEBA BV BARNE-
VELD (18-4) Aanvoer 3.358.620
stuks, stemming kalm. Prijzen in gul
den per 100 stuks: eieren van 50/51
gram bruin 8,07-8,14, van 55/56
gram bruin 9,49-9,86, van 60/61
gram wit 9,15-9,25 en bruin 10,28-
10,44, van 65/66 gram wit 9,85-10,97
en bruin 10,38-11,23.
Help ons
kinderen helpen!
terre des hOmmes
GIRO 66370
BEEKLAAN 414
2562 BJ - DEN HAAG
TELEFOON 070-637940*
AMSTERDAM „De Ne-
derlandsche Bank viert
dit jaar het 175-jarig be
staan. Ik weet niet of we
het 200-jarig bestaan nog
in deze status van zelf
standige centrale bank
zullen vieren". Met die
woorden gaf president dr.
W. Duisenberg van De
Nederlandsche Bank gis
teren aan dat de vorming
van een Europese montai-
re unie niet van de ene op
de andere dag voor elkaar
zal zijn.
„Het is een zaak van lange
adem", aldus Duisenberg, die
zorgvuldig vermeed schattin
gen te maken over de termijn
waarop Europa één munt en
één centrale bank kan hebben.
Duisenberg is lid van de com
missie Delors, die maandag in
Luxemburg het rapport pre
senteerde waarin de mogelijk
heden tot en de gevolgen van
een Europese monetaire een
heid zijn vervat.
Monetaire eenheid zou beteke
nen dat de wisselkoersen van
de twaalf lidstaten onverbre
kelijk aan elkaar zijn geklon
ken, wat in feite neerkomt op
één Europese munt. Duisen
berg wees er nog eens nadruk
kelijk op dat één Europese mo
netaire lijn niet denkbaar is
zonder harmonisatie van het
begrotingsbeleid van de lidsta
ten. Dat betekent overdracht
van nationale souvereiniteit
naar „Brussel", een zaak die
met name in het Verenigd Ko
ninkrijk gevoelig ligt; zoals al
dadelijk bleek uit de reactie
van de Britse minister Nigel
Lawson van financiën.
Het rapport van de commissie
Delors is evenwel mede opge
steld door de president van de
Britse centrale bank, Robin
Leigh-Pemberton en boven
dien, zo merkte Duisenberg
op, heeft mevrouw Thatcher
zelf het uitgangspunt voor het
mandaat aan de commissie
mede ondertekend. Daarin is
nooit discussie geweest over de
wenselijkheid van een mone
taire unie. De opdracht aan de
commissie was de mogelijkhe
den en de gevolgen te inventa-
Het standpunt van Nederland
is dat er een Europese mone
taire unie moet komen. „Een
verdergaande eenwording in
Europa", aldus Duisenberg, „is
in ons eigen belang. Als het
uitvloeisel is dat je op natio
naal niveau minder te vertel
len hebt, dan accepteren we
dat. Nederland is gebaat bij
stabiele wisselkoersen. Wij ac
cepteren extern ingrijpen in
het nationale beleid".
Een logisch gevolg van het
standpunt dat de centrale-
bankpresidenten in de com
missie Delors hebben ingeno
men is volgens Duisenberg dat
Duisenberg: „Nederland is ge
baat bij stabiele wisselkoer
sen".
FOTO: ANP
zij actiever gaan samenwer
ken. De presidenten hebben al
de bevoegdheid óm aanbeve
lingen te doen aan de afzon
derlijke lidstaten. Het zpu
kunnen, meent Duisenberg,
dat zij van die bevoegdheid
meer gebruik gaan maken, al
kon hij niet aangeven of dat
binnenkort staat te gebeuren.
150 miljoen
gulden extra
voor schonere
energie
NOORDWIJKERHOUT
Minister De Korte van
economische zaken wil in
het kader van het Natio
naal Milieubeleidsplan 150
miljoen gulden per jaar
extra uittrekken voor
energiebesparing en de
ontwikkeling van duurza
me energiebronnen.
De bewindsman zei gisteren
op de tweede nationale zonne-
energieconferentie in Noord-
wijkerhout bereid te zijn meer
middelen ter beschikking te
stellen voor de ontwikkeling
van zonne-energie. Daarmee
zal de komende jaren een be
drag van 25 miljoen gulden ge
moeid zijn.
Naast deze extra investeringen
in schone energie denkt minis
ter De Korte aan een jaarlijks
bedrag, oplopend tot 250 mil
joen gulden, als bijdrage aan
een internationaal fonds ter
bestrijding van de luchtver
ontreiniging door kooldioxyde,
welke stof vrijkomt bij de ver
branding van fossiele brand
stoffen.
Minister De Korte opende gisteren in Noordwijkerhout het con
gres over zonne-energie door een lichtboei met zonne-panelen in
werking te stellen.
FOTO: ANP
Bondsrepubliek krijgt nieuwe bankbiljetten
FRANKFURT Met ingang
van het najaar van 1990 zal de
Westduitse Bundesbank begin
nen met de vervanging van de
huidige bankbiljetten door een
nieuwe serie van acht biljet
ten, die een nieuw biljet van
200 mark telt. Bankpresident
Karl-Otto Poehl zei gisteren
dat de belangrijkste beweegre
den voor de vervanging is dat
de 'nieuwe biljetten veel beter
bestand zullen zijn tegen ver
valsing. Ze zijn voorzien van
een aantal nieuwe watermer
ken en andere merktekens,
die het vervalsers moeilijk
moeten maken. De Bundes
bank streeft ernaar om de
oude biljetten binnen twee jaar
uit het betalingsverkeer te ha
len, maar er is geen termijn
gesteld waarbinnen bezitters
van oude biljetten deze kun
nen inwisselen tegen
AMSTERDAM Het uitge
versconcern Wolters Kluwer
blijft op het vinkentouw voor
overnemingen. Hoewel daar
naast veel aandacht bestaat
voor interne vernieuwingen
kijkt het concern uit naar
nieuwe aanwinsten in Frank
rijk en Spanje met jaaromzet
ten van toch al gauw 100
miljoen. Dit deelde topman
J. Alberdingk Thijm gisteren
mee in een toelichting op het
jaarverslag.
De gang van zaken in het eer
ste kwartaal duidt aan dat het
concern op koers ligt. Volgens
de voorspellingen moet de
winst per aandeel dit jaar uit
komen op circa ƒ11 tegen
f 9,50 in 1988. Volgens Alber
dingk Thijm kan deze doelstel
ling zeker worden gehaald. De
omzet die vorig jaar met 5 pro
cent steeg tot 1700 miljoen
moet in 1990 op rond 2 mil
jard zitten.
Wolters Kluwer behaalde, zo
als eerder gemeld, vorig jaar
een nettowinst van ƒ112 mil
joen of per aandeel 9,50.
Hieruit wordt een dividend
betaald van 3,12 in contanten
of naar keuze per 50 aandelen
een nieuw aandeel ten laste
van de belastingvrije agiore-
serve.
RIJSWIJK Het verlies over
1988 van Van Berkel (leveran
cier van weeg- en snijappara-
tuur) is groter geworden dan
door de directie vorig jaar
werd voorspeld. Het omscha
kelen van de onderneming,
waarin het Britse GEC inmid
dels een meerderheidsbelang
heeft, van produkie- en ver
kooporganisatie tot marketing-
en service-organisatie blijkt
meer tijd te vergen dan was
voorzien, aldus een bekendma
king van Van Berkel.
Verwacht was een verlies van
f 14 miljoen; maar het blijkt
uit te aijn uitgekomen op 18,5
miljoen. In de 18,5 miljoen
zijn 3,3 miljoen opgenomen
aan buitengewone lasten als
gevolg van een belasting-te
genvaller. De raad van bestuur
van Van Berkel verwacht dat
de onderneming dit jaar een
„sterk verbeterd resultaat" zal
behalen.
Het totale aantal personeelsle
den is vorig jaar verspreid
over de hele onderneming ge
daald van 2230 naar 2170. In
ons land werken ongeveer 350
mensen voor Van Berkel.
De omzet daalde vorig jaar
met 9 procent of wel met 40,8
miljoen tot 405,1 miljoen.
Daarvan is 6,1 miljoen of wel
1,5 procent toe te schrijven aan
wisselkoersverschillen, terwijl
3 procent werd veroorzaakt
door de verkoop van de koe-
lingdivisie (Minks Marijnen).
DEN HAAG Nationale-
Nederlanden blijft er met
kracht voor pleiten de
rust in de schadeverzeke-
ringsmarkt niet te versto
ren door onvoldoende ge
motiveerde premieverla
gingen. De verbetering
van de resultaten in deze
sector heeft merendeels
incidentele oorzaken, zo
als gunstige weersomstani
digheden, en mag daarom
volgens het concern geen
aanleiding zijn bij het
vaststellen van premies en
voorwaarden de zelfbe
heersing te verliezen.
Nationale-Nederlanden, dat
vanmiddag in Den Haag de
jaarcijfers toelichtte die eerder
deze maand al bekend werden
gemaakt, beraadt zich diep
gaand over de invloeden die
het concern na 1992 zal onder
gaan van het opheffen der
binnengrenzen in de EG, maar
legt zich niet vast op een be
paalde strategie. Het concern
verwacht van „1992" geen om
wentelingen, maar wel een
versnelling van bepaalde ten-
denzen, zoals de vorming van
grotere eenheden door samen
werking of samensmelting, al
dan niet over de grenzen heen,
zowel van verzekeraars onder
ling als van banken en verze
keraars. De discussie over ver
dere liberalisatie van het
structuurbeleid inzake de rela
tie tussen banken en verzeke
raars is nog niet hervat. Maar
NN's standpunt blijft: als meer
vrijheid nodig wordt geacht,
dan ook volledig.
De eerste prioriteit van Natio
nale-Nederlanden in de EG is
handhaving van de positie in
Nederland die staat voor 49
procent van de omzet. Op de
Nederlandse verzekerings-
markt verwacht het concern
vooralsnog geen grote veran
deringen. Door de gemakkelij
ke toegankelijkheid onder het
liberale systeem van overheid
stoezicht werken hier al zeer
veel buitenlandse verzeke
raars. Nationale-Nederlanden
vreest de te verwachten toene
mende concurrentie, ook van
buiten-Europese maatschappij
en, niet. Expansie in andere
EG-landen staat door „1992"
wel hoger 'op de prioriteiten
lijst, maar is in verhouding tot
andere delen van de wereld
niet een overheersende doel
stelling. In de rest van Europa,
waar 13 procent van de omzet
wordt behaald, geniet het ver
sterken van bestaande bedrij
ven voorrang.
Jubileumjaar
Het zilveren jubileumjaar 1988
bracht Nationale-Nederlanden
als mijlpalen een omzetstijging
van 17 procent naar meer dan
ƒ20 miljard en een toename
van de bedrijfswinst met ruim
21 procent tot meer dan 1
miljard. De nettowinst bedroeg
787,2 miljoen tegen 703,1
miljoen over 1987, een stijging
van 12 procent. Het resultaat
over 1988 werd beïnvloed door
twee stelselwijzigingen in de
jaarrekening en twee herreke
ningen, waardoor per saldo de
nettowinst werd gedrukt met
54,6 miljoen.,De veranderen
de wisselkoersen hadden een
positieve invloed op omzet en
winst.
Ondanks vooruitgang in Ne
derland en Australië daalde
het levenresultaat van Natio
nale-Nederlanden van ƒ355,5
miljoen naar ƒ340,6 miljoen.
Het schadeverzekeringsresul
taat verbeterde opnieuw aan
zienlijk. Het verlies over 1986
van 9,9 miljoen werd in 1987
gevolgd door een winst van
52,8 miljoen, die in 1988 toe
nam tot 181,1 miljoen. De
vooruitgang was vooral mar
kant bij de brand- en de mo
torrijtuigverzekering. Bij de
motorrijtuigverzekering is het
verlies verminderd tot 16
miljoen. Het saldo van beleg
gingen en andere activiteiten
nam toe van 488,8 miljoen tot
562,6 miljoen.
Voor 1989 verwacht het be
stuur dat de winst opnieuw
een stijging zal laten zien.
AMSTERDAM De hout
handel Jongeneel Holding in
Utrecht brengt een bod van
f 745 per aandeel uit op alle
uitstaande gewone aandelen
van branchegenote Holdoh-
Houtunie in Coevorden.
De onderhandelingen zijn zo
ver gevorderd dat naar ver
wachting overeenstemming
tussen de twee ondernemingen
kan worden bereikt. Jonge
neel en Holdoh denken binnen
vier weken met nadere mede
delingen te kunnen komen, al
dus de Amro Bank vanmor
gen. Gisteren werd al bekend
dat Jongeneel en Holdoh met
elkaar in overleg over samen
werking waren getreden.
Vorige week dinsdag noteerde
Holdoh ƒ515 (die koers is ge
handhaafd), woensdag 528,
donderdag ƒ561 en vrijdag
f 615. Nog op vrijdag deelde de
directie van Holdoh de com
missaris mee niet op de hoogte
te zijn van enigerlei ontwikke
ling die de koersstijging zou
kunnen rechtvaardigen.
GOUD Nieuw Vorige ZILVER
onbewerkt 25830- 26330 25760 - 26260 onbewerkt 355 - 425 355 - 425
bewerkt 27930 27860 bewerkt 470 470
Opgave: Drijfhout, A'dam
32 1/8 323/4
66 5/8 671/2
32 1/4 331/8
28 1/2 281/2
24 3/8 241/2
71 3/4 731/8
19 7/8 197/8
53 543/8
24 1/4 241/2
29 1/8 301/4
46 3/8 471/8
40 401/8
106 1/4 1081/2
42 1/8 433/8
48 483/4
47 1/4 483/8
41 421/8
36 7/8 37
53 531/2
48 483/8
55 1/2 563/4
54 5/8 543/4
481/2
223/8
67
671/2
unilever nv
utd brands
utd technol
westingh el'
woolworth
Beursplein
naar record
AMSTERDAM De koersen van de belangrijkste aandelen op
het Beursplein stegen gisteren opnieuw naar record-hoogte bij
een grote omzet in aandelen van anderhalf miljard gulden.
Dankzij een „eindsprint" van de internationals deed de stijging
zich dit keer over de hele linie voor.
De beurs leek bij de opening wat behoedzaam en aanvankelijk
werd aan veel koersen slechts mondjemaat wat toegevoegd.
Toen rond half drie in de VS cijfers werden gepubliceerd over
bouwproduktie en consumentenprijzen betekende dat na vrijdag
opnieuw een flinke beteugeling van de inflatievrees. De dollar
daalde prompt en Amsterdam nam al een voorschot op de hoge
re koersen die Wall Street bij de opening inderdaad te zien zou
geven. Koninklijke Olie en KLM lieten relatief de grootste stij
ging zien, terwijl Philips onveranderd sloot op ƒ38,80.
Toch was het weer Nedlloyd dat de omzetranglijst zou gaan aan
voeren. Het transportconcern, dat donderdag de cijfers publi
ceert, was weliswaar in rustiger vaarwater beland dan maandag
maar blonk toch uit met een stijging van 9,50 op 413,50.
Nijverdal-ten Cate viel op met een stijging van 5,90 op 105,70.
Pakhoed werd drukker verhandeld en won 4,40 op 143,10.
VNU viel ook al op met een stijging van 2,30 op 97,30 en Van
Ommeren Ceteco voegde 1,60 toe op 45,60.
Hoogovens, die woensdag het jaarverslag presenteert, werd nog
eens 1,10 duurder op 101,80. Ook KBB steeg door. Dit keer
bedroeg de winst 1,50 op ƒ83. Ook Koninklijke Papier, Fokker
en Btihrmann-Tetterode werden nog wat meer waard. Ahold
won 1,40 op 103,70.
Borsumij Wehry kon het hoge niveau niet langer vasthouden en
viel uit de toon met een daling van 5 op 153. Ook Heineken
behoorde tot de minderheid van verliezers met een daling van
1,40 op 149,80.