DISK en Sociale Zaken:
geen stap dichter tot elkaar
£eidóc6omcuit
„Bestem cadeau prinses
Juliana voor asielzoekers
>weer
fonds
Blijde intocht
in Rome
voor Walesa
kerk
wereld
beroepingen
GEESTELIIK LEVEN/OPINIE
QeidóaQowuvnt
DINSDAG 18 APRIL 1989 PAGINA
Aantal priesterwijdingen in RK Kerk gestegen
VATICAANSTAD In 1988 zijn in de Rooms-Katholieke
Kerk 7251 mannen priester gewijd, 7,6 procent meer dan in
1987. Het aantal priesterstudenten is vorig jaar met 3,3 procent
toegenomen tot 90.424. Dat heeft het Vaticaan meegedeeld naar
aanleiding van de overhandiging aan paus Johannes Paulus II
van de Annuario Pontificio 1989, het pauselijk jaarboek. Het
iaarboek bevat gegevens over de bisdommen en het centrale
bestuur van de RK Kerk. Volgens de Annuario zijn er op dit
moment 154 kardinalen. Van hen zijn er 118 jonger zijn dan
tachtig jaar. De RK Kerk kent 2463 bisdommen. Het aantal bis
schoppen bedroeg per 1 januari dit jaar 3970, onder wie 1062
hulpbisschoppen. Afgelopen jaar werden 180 priesters tot bis
schop benoemd.
Gezagsgetrouwe bisschop in Letland weggestemd
RIGA De synode van de Evangelisch-Lutherse Kerk in Let
land heeft de 53-jarige predikant Karis Gailitis gekozen tot
aartsbisschop. Gailitis, die pastor is van de Lutherkerk in Riga,
volgt Erik Mesters op die met 46 tegen 41 stemmen het onder
spit dolf. Ook de andere bestuursleden werden weggestemd.
Gailitis en de andere nieuwe bestuursleden behoren tot de ver
nieuwingsbeweging binnen de Letse lutherse kerk die veel
kritiek had op het bestuur onder leiding van de gezagsgetrou
we Mesters en pleit voor een grotere autonomie voor Letland
binnen de Sovjetunie. Een van de nieuwe bestuursleden is lid
van het Volksfront van Letland, een samenwerkingsverband
van verscheidene nationalistische bewegingen.
Vrij wil ik leven en
ook sterven, niemand
beroven en van
niemand erven.
KIWTO's
willen nauwe
samenwerking
UTRECHT De vijf ka-
tholieke instellingen van
wetenschappelijk theolo
gisch onderwijs (KIW
TO'S) zijn tegen de om
bouw van de Katholieke
Theologische Universiteit
Amsterdam en de de
Heerlense UTP tot hbo-
opleidingen zoals de ver
kenningscommissie god
geleerdheid onlangs heeft
voorgesteld. Zij geven
voorkeur aan versterkte
onderlinge samenwer
king.
Dit zegt prof. dr. e.m.v.m.
Honée, rector van de Katho
lieke Theologische Universi
teit Amsterdam, in een aan
vulling op het communique
van de centrale beleidscom
missies van de KIWTO's die
gisteren vergaderden over het
geruchtmakende rapport van
de commissie-Smits.
De instellingen zeggen in het
communiqué dat ze nader be
raad willen met de bisschop
pen over de aanbevelingen
waarin veel kritiek werd ge
uit op het peil van onder
meer de KIWTO's.
Als mogelijkheid om als zelf
standige katholieke theologi
sche universiteit te blijven be
staan ziet rector Honèe zeer
nauwe samenwerking met de
Utrechtse KTUU, bij voor
beeld door dubbelbenoemin-
gen (zoals de commissie ook
heeft voorgesteld tussen Til
burg en Nijmegen) of door
een fusie met twee vestigings
plaatsen.
Signatuur
Hoewel Honée zeker niet ge
looft dat de KTUA verkeerd
is beoordeeld, heeft de com
missie-Oberman volgens hem
te weinig rekening gehouden
met de eigen signatuur van de
RK theologische opleidingen,
die op Nijmegen na nog tame
lijk jong zijn. Relatief gezien
is Honée niet ontevreden over
het oordeel over de KTUA,
die als beste van de vijf KIW
TO's uit de bus kwam.
Bij de buitenwacht is echter
de indruk gewekt dat het
„met die theologen allemaal
niks is". Vanuit de letterenfa
culteit hadden hem geluiden
bereikt dat als een verken
ningscommissie daar dezelfde
zware kriteria had gehan
teerd, ook daar het oordeel
negatief zou zijn geweest. Ho
née heeft de indruk dat de
commissie opzettelijk zulke
hoge eisen heeft gesteld om
met radicale voorstellen te
kunnen komen. Hij ontkent
niet dat het overal wel beter
kan. Zo hebben de KIWTO's
maandag ook afgesproken dat
ze hun onderzoek zullen bun
delen. Verder zullen ze er
naar streven het niveau te
verbeteren.
Dogmaticus
Kasper
benoemd in
Rottenburg
ROTTENBURG /STUTT-
GART Dr. Walter Kasper,
hoogleraar dogmatische theo
logie aan de theologische fa
culteit van de universiteit van
Tubingen, is gisteren door
paus Johannes Paulus II be
noemd tot bisschop van Rot-
tenburg-Stuttgart. Hij volgt
Georg Moser op, die vorig jaar
mei is overleden. De benoe
ming van Kasper (56), priester
van het bisdom Rottenburg-
Stuttgart. komt niet onver
wacht. Al direct na het over
lijden van Moser werd hij we
gens zijn goede betrekkingen
met de paus en het Vaticaan
als een van de voornaamste
kanshebbers voor de bis
schopszetel in Rottenburg be
schouwd. Kasper behoort tot
de kring van mensen uit de
wetenschap die regelmatig
door de paus in diens zomer
verblijf Castelgandolfo wor
den uitgenodigd. Hij is lid van
de internationale theologen
commissie van het Vaticaan
en redactielid van de Duitsta
lige uitgave van het behou
dende theologentijdschrift,
Communio.
Ntdtrlandae Hervormd* Kerk Be
roepen te Haarlem tot pred. voor
bijz. werkzaamheden (geestelijk ver
zorger van verzorgingstehuis De Mo
lenburg aldaar, part-time) mw.H.
Honderd, kand. te Haarlem; te Ze
venhulzen (Gr.) A. Lagendijk, kand.
te Leiden. Aangenomen naar Leeu
warden (toez.) L. Gulmans te Hilver
sum. Bedankt voor Hazerswoude
(toez.) F. Wijnhorst te Ochten.
Gereformeerde Kerken vrijgemaakt
beroepen te Lemele-Lemelerveld
J.W. Boerma, kand. te Kampen.
OVER OPLOSSING ARMOEDE-VRAAGSTUK
DEN HAAG „Wij we
ten van de armoede in
Nederland, van de pro
blemen van vrouwen in
de bijstand, maar de weg
die DISK voorstelt brengt
ons af van de oplossing
van het probleem en leidt
ons terug naar het moe
ras".
Dat zei minister De Koning
van sociale zaken en werkge
legenheid gisteren tot een de
legatie van DISK (Dienst in
de Industriële Samenleving
vanwege de Kerken). De aan
leiding voor het gesprek tus
sen De Koning, die vergezeld
was van staatssecretaris De
Graaf en twee topambtenaren
van het ministerie, en de
DISK-delegatie onder leiding
van de Amsterdamse indus
triepredikant A.B. Harrewijn
was een serie artikelen in het
dagblad Trouw. Harrewijn
verweet de bewindslieden
van sociale zaken en werkge
legenheid daarin dat zij heb
ben meegewerkt aan een
drastische verarming van de
Nederlandse samenleving. Hij
pleitte voor een algemene
verhoging van de minimum
inkomens om de gevolgen
van de nieuwe armoede teniet
te doen.
De Koning en De Graaf
noemden Harrewijn daarop
„een beetje wereldvreemd'
Zij erkenden dat er onder de
mensen met een minimumin
komen „stellig" mensen zijn
die hun situatie als armoedig
ervaren, maar wezen erop dat
ook mensen met een iets ho
ger inkomen datzelfde gevoel
kunnen hebben. Verhoging
van de minimuminkomens
wezen zij zonder meer van de
hand. De bewindslieden no
digden Harrewijn uit zich
eens „haarfijn" op het minis
terie uit te laten leggen op
Staatssecretaris Lou de Graaf (links) en de Amsterdamse industriepredikant Ab Harrewijn in
gesprek op het ministerie van Sociale zaken in Den Haag.
welke cijfers en modellen de
regering haar beleid baseert.
Verwachtingen
Volgens De Graaf wekt DISK
door ongenuanceerde plei
dooien voor verhoging van de
minimuminkomens verwach
tingen bij mensen „die U niet
kunt waarmaken". Hij voelt
niets voor een algemene ver
hoging van de bijstandsuitke
ringen.
In plaats daarvan wil het mi
nisterie doorgaan met het be
leid om gemeenten geld te ge
ven voor bijzondere bijstan
duitkeringen voor mensen die
in acute financiële problemen
zitten. De regering heeft de
gemeenten 165 miljoen gulden
voor dergelijke bijstandsuitke
ringen ter beschikking ge
steld. Wat De Koning betreft
zou daarvoor de komende ja
ren nog meer worden uitge
trokken. Bovendien zouden
de marges voor de gemeenten
om een bijzondere uitkering
te verstrekken moeten wor
den verruimd.
Harrewijn hield de bewinds
lieden voor dat het langza
merhand een uitzondering
wordt dat mensen met een
minuminkomen kunnen
rondkomen. Alleen als de fa
milie dichtbij woont of zij
zwart werken, redden zij het
nog. Harrewijn vindt de vrees
voor een sterke stijging van
de loonkosten als alle mini
muminkomens worden ver
hoogd „niet overtuigend". Hij
herinnerde er in dat verband
aan dat de vakbonden hebben
aangeboden meer premie te
betalen voor een verhoging
van de minimumuitkeringen.
De Koning was niet te over
tuigen. Als de minimuminko
mens worden verhoogd, „gaat
iedereen weer haasje-over
spelen en komen er verhogin
gen van de lonen boven het
minimum, wat funest is voor
het hele loongebouw". De be
windslieden voelen er niets
voor hun beleid, waarin
werkgelegenheid boven inko
men wordt gesteld, te vervan
gen door een andere benade
ring, bij voorbeeld een sterke
verhoging van de werkgele
genheid in de collectieve sec
tor. Zii verwezen ónder meer
naar de steun die de Neder
landse regering voor haar be
leid heeft gekregen van inter
nationale economische organi
saties als de Organisatie voo.-
Economische Samenwerking
en Ontwikkeling.
De econoom Y.S. Brenner,
hoogleraar aan de Rijksuni
versiteit te Utrecht en lid van
de DISK-delegatie, drong bij
de bewindslieden aan op een
ander beleid. „Ik ben er niet
zeker van dat er betere oplos
singen zijn dan dit beleid,
maar probeer eens iets an
ders", aldus Brenner. Maar
De Graaf wees erop dat de re
gering een politieke verant
woordelijkheid heeft en niet
tot experimenteren kan over
gaan. „Ik kies voor onze wijze
van benadering, omdat die
iets meer zekerheid biedt", al
dus De Graaf.
Harrewijn erkende na afloop
dat de meningsverschillen
zijn blijven bestaan. Hij was
blij dat De Koning en De
Graaf DISK niet hebben ver
weten uit te gaan van een
utopisch model van de werke
lijkheid. DISK gaat nu een
bijeenkomst voorbereiden tus
sen De Graaf en de werkloze
scheepsbouwers in de Amster
damse haven. De staatssecre
taris toonde zich bereid met
deze werklozen over zijn be
leid te discussiëren.
ROME Grote vreugde
en trots in Rome, voorna
melijk in katholieke mi
lieus over het komende
bezoek van Lech Walesa
aan Italië en aan de paus.
De diep gelovige leider van
het Poolse vakverbond "Soli
dariteit" is ook opgetogen
over zijn eerste buitenlandse
reis na het akkoord tussen
zijn oppositie en de regering
van Jaruzelski. Hij komt bij
zijn landgenoot en geestelijke
leider, paus Johannes Paulus
II als het ware de overwin
ning vieren en raad vragen
voor de toekomst.
"Wat ga je zeggen tegen de
paus vroeg het katholieke
dagblad "Avvenire" aan de
vakbondsleider. "Ik zal hem
zeggen dat ik mijn best heb
gedaan om een goede leerling
van hem te zijn en ik zal hem
bedanken voor de gebeden en
voor de aandacht die hij mij
steeds geschonken heeft. Ik
ga hem zijn zegen vragen
voor de grote krachtinspan
ning die ik in de toekomst
nog moet leveren om de her
vormingen in Polen tot een
goed einde te brengen", was
het antwoord van Walesa.
De eerst volgende krachtin
spanning ziin de Poolse ver
kiezingen die in juni zullen
worden gehouden.
Het programma van de topfi
guur van "Solidarnosc", nu
een "erkend" politicus, en
naar zijn eigen zeggen ook
een toekomstig presidents
kandidaat, ligt nu officieel
vast. Hij komt morgen aan in
Rome en zal op Leonardo da
Vinei, de internationale lucht
haven van Rome, opgewacht
worden door de secretarissen
van de drie grote landelijke
vakbonden ("Nu Solidariteit
legaal is kom ik de drie bon
den bedanken voor hun steun
in de moeilijke jaren"). De
volgende dag zal Walesa in
Lech Walesa bij zijn vorige ontmoeting met de paus in het Vaticaan in 1981.
audiëntie ontvangen worden
door de paus. Hij brengt die
dag ook nog een bezoek aan
de Italiaanse Kamer en de Se
naat. Op vrijdag wordt hij
ontvangen door president
Cossiga en heeft hij een ont
moeting met premier de Mita
en minister van buitenlandse
zaken Andreotti. Er zijn ook
gesprekken gepland met de
leiders van de Christendemo-
kratische en Socialistische
partij. Zaterdag de tweeën
twintigste, na een persconfe
rentie in de ochtend, vertrekt
Walesa weer naar Warschau.
Het is een programma als van
een staatshoofd en het staat in
schrille tegenstellingen met
de vorige sobere bezoeken
aan Rome en het Vaticaan.
Het officiële programma rept
met geen woord over een ont
moeting van de Nobelprijs
winnaar met politici van de
communistische partij, die in
Italië in de oppositie is.
FOTO: UPI
De huidige machtshebbers in
Polen hebben, voor Walesa
komt, ook hun man naar
Rome gestuurd. In Vaticaan
stad is deze dagen Jozef Czy-
rek door de paus ontvangen.
Hij is de "nummer twee" van
de Poolse communistische
partij. Dat bezoek is vrijwel
onopgemerkt gebleven, ter
wijl voornamelijk in katholie
ke en christen-democratische
hoek het bezoek van Walesa
goed aangekondigd wordt.
DRIEBERGEN Het
kerkelijk netwerk voor
hulp aan uitgeprocedeer
de asielzoekers roept de
gelovigen op cadeaus en
giften die voor prinses
Juliana bestemd waren,
aan uitgeprocedeerde
asielzoekers te geven. De
giften en geschenken
zouden daartoe bij een
plaatselijke kerk moeten
worden afgegeven.
Prinses Juliana, die 30 april
tachtig jaar wordt, heeft de
bevolking opgeroepen haar
voortaan geen geschenken te
sturen, maar de hartelijkheid
die haar altijd ten deel is ge
vallen, op anderen te richten.
Het netwerk, waarin vrijwilli
gers en professionele hulpver
leners samenwerken die met
steun van de kerken zich het
lot aantrekken van asielzoe
kers en migranten zonder
verblijfsvergunning, hield het
afgelopen weekeinde in Drie
bergen een bijeenkomst. Door
het beperkende toelatingsbe
leid van het ministerie van
justitie is de laatste jaren een
groeiende groep van uitgepro-
ceerde asielzoekers ontstaan.
Zij maken geen kans op toela
ting in Nederland maar kun
nen evenmin terugkeren naar
hun land.
De deelnemers aan het over
leg hebben er bij staatssecre
taris Korte - Van Hemel van
justitie en de vaste kamer
commissie voor justitie op
aangedrongen meer aandacht
te besteden aan- de „toene
mende materiële en psychi
sche nood" van de uitgeproce
deerde asielzoekers en andere
migranten zonder verblijfs
vergunning in Nederland.
Volgens het netwerk moeten
de uitgeprocedeerde asielzoe
kers die niet naar hun land
van herkomst kunnen terug
keren, op humanitaire gron
den in ons land worden toege
laten. Voor degenen wier te
rugkeer wel mogelijk is, moet
een goede regeling voor vrij
willige'terugkeer worden in
gevoerd. De Raad van Ker
ken heeft nog onlangs voor
zo'n regeling gepleit. Zij zou
geen beleidsinstrument mo
gen zijn om mensen die geen
reële mogelijkheid hebben om
naar hun land terug te keren
of elders verblijf te zoeken,
daartoe te pressen door het
afnemen van hun bestaans
middelen.
Pater E. Gemmeke
adjunct-secretaris
bisschoppen
conferentie
UTRECHT Pater E.H.P.
Gemmeke, lid van de orde
der Karmelieten, is benoemd
tot adjunct-secretaris van de
Nederlandse RK bisschoppen
conferentie. Gemmeke (64)
volgt pater J. Snijders op, die
de functie van adjunct-secre
taris niet kon verenigen met
die van provinciaal van de
congregatie der Maristen. Ge
mmeke werd in 1949 priester
gewijd. Hij is bisschoppelijk
gedelegeerde voor de religieu
zen in het aartsbisdom
Utrecht en lid van de pries
terraad van het aartsbisdom.
Hij was als vice-postulator
nauw betrokken bij het zalig
verklaringsproces van zijn or
degenoot Titus Brandsma in
1985.
Ontoelaatbare blokkade-actie
De Rijkspolitie heeft vandaag „met gepaste trots" meegl
deeld in de afgelopen nacht zes actievoerders tegen Shell t
hebben aangehouden, nadat zij slangen bij benzinestations!
Leiderdorp en andere plaatsen hadden doorgesneden. Menif
een zal die tevreden gevoelens volledig delen en dat gele
zeker ook voor het merendeel van hen, die een hartgrondig
afkeer hebben van het Zuidafrikaanse apartheidssysteem.
jaren worden benzinestations in brand gestoken en slangt
doorgesneden, terwijl enkele keren ook de benzine in d
tanks van benzinestations werd vervuild, zodat de motore aa
van daar tankende auto's onklaar werden gemaakt. Dat zij 29
acties die niet zijn te tolereren. ac
uil
Dat geldt ook voor de blokkade-actie tegen het Shell-labJ
ratorium in Amsterdam-Noord, die morgenavond kalmpji
begint met een inleidende bijeenkomst, maar donderda
scherpere vormen aan zal nemen en vrijdag er toe moet lei
den dat de 1400 personeelsleden de toegang tot het laborato
rium onmogelijk wordt gemaakt. In een gesprek met de ac
tiegroep heeft de ondernemingsraad van het Shell-laborato f§
rium zich ondubbelzinnig tegen de blokkade uitgesproken
ook al verzekeren de actievoerders dat die slechts „leuk e Ég
vrolijk" zal zijn.
BURGEMEESTER Van Thijn van Amsterdam heeft aan
vankelijk laten weten dat „demonstreren mag, maar blokke P
ren niet". Dat standpunt heeft hij gisteren echter afgezwakt ct
de hoofdpoort van het terrein van het laboratorium ma
worden geblokkeerd, zolang de achteringang maar vrij toe
gankelijk blijft. Pas wanneer demonstranten trachten ooi D<
daar de toegang te blokkeren zal de politie er tegen optreden 1 j
fe
De gemeente Amsterdam rekent op zes- tot tienduizend del kc
monstranten. Dat zijn er aanzienlijk meer dan het actiecomi tu
té verwacht; dat schat dat er hooguit twee- tot drieduizeni de
betogers zullen zijn. Maar de gemeentelijke overheid lijkte
op uit te zijn haar schatting waar te maken. Er zullen don
derdag en vrijdag twee extra grote ponten van het Central or
Station naar Amsterdam-Noord worden ingezet en de beto W
gers hebben toestemming gekregen elektriciteit af te tappei is
van lantaarnpalen. O
ONDER deze omstandigheden is het wat naïef te veronder di
stellen dat de actie „leuk en vrolijk" zal zijn, zoals de organl sc
satoren veronderstellen. Rara, de groepering Revolutionaire
Anti Rascistiese Aktie, heeft al laten weten de betoging „ve«
te slap" te vinden. Onder de overige actievoerders bevinder ge
zich volgens een van de organisatoren ook „voorstanders var k;
de harde lijn". k;
ai
BOVENDIEN hoe ludiek de actie volgens de organisatorei s'c
ook bedoeld is te zijn, zij is ontoelaatbaar. Het is daarom zeer p:
bedenkelijk, dat de actie niet alleen wordt ondersteund door rr
sommige politieke partijen en vakbonden, maar dat ook ker- ri
kelijke organisaties, zoals DISK, de Dienst in de Industriële v
Samenleving vanwege de Kerken, medewerking verleent
Tekenend is ook dat de organisatoren weigeren afstand te
nemen van acties, waarbij slangen van pompstations worden 1
doorgesneden en Shell-vestigingen in brand worden gesto-
ken. Het ziet er naar uit dat burgemeester Van Thijn er belet
aan zou doen een extra grote pont achter de hand te houden
voor de ME.
Vrij koud
DE BILT (KNMI) Het weer
in ons land wordt het komen
de etmaal in toenemende mate
bepaald door een depressie die
vooral in de hogere luchtlagen
goed is ontwikkeld. Dit druk-
systeem hangt samen met een
hoeveelheid zeer koude lucht
in de hogere luchtlagen. Bij de
grond is deze depressie nauwe
lijks als zodanig te herkennen.
Dit betekent dat de windsnel
heden het komende etmaal
niet meer dan zwak of matig
zullen worden, op zijn aller
hoogst een windkracht, 4,
overwegend tussen west en
noord.
Het zwaartepunt van de kou
in de bovenlucht nadert mor
gen vanuit het noordoosten
ons land. In de loop van de
dag wordt de kans op enkele
buien, vooral in de noordooste
lijke helft van het land, groot.
Mogelijk valt in deze buien
plaatselijk ook wat hagel. De
komende nacht wordt nog
geen neerslag van betekenis
verwacht. De temperaturen
zijn aan de lage kant. Van
nacht daalt het kwik tot rond
2 graden met plaatselijk vorst
aan de grond, morgenmiddag
is het niet warmer dan 9 a 10
graden.
Weersvooruitzichten voor diverse
Europese landen, geldig voor morgen
en donderdag:
Zuid-Scandinavië: perioden met zon
maar in het oosten ook wolkenvel
den. Droog. Middagtemperatuur on
geveer 10 graden.
Denemarken en noord-DuitsIand: af
en toe zon en een enkele bui. Mid
dagtemperatuur rond 10 graden.
Britse Eilanden: perioden met zon,
ook enkele wolkenvelden. Droog.
Middagtemperatuur ongeveer 12 gra-
Benelux. noord-Frankrijk en mid-
den-DuitsIandperioden met zon, ook
enkele wolkenvelden en af en toe
een bui. Middagtemperatuur circa 10
graden.
Midden-Frankrijk en zuid-Duitsland:
perioden met zon en vrijwel overal
droog. Middagtemperatuur ongeveer
13 graden.
Spanje en Portugal: af en toe zon en
een enkele bui. Middagtemperatuur
van 16 graden in het noordwesten tot
23 graden aan de zuidkust.
Zuid-Frankrijk en noord-Italië: pt
rioden met zon en droog. Middagtem
peratuur rond 18 graden.
Alpenlanden: perioden met
droog. Middagtemperatuiir ongevee
14 graden in de dalen.
Midden en zuid-Itahë en Joegoslavi
sche kust: overwegend droog
vooral op donderdag perioden n
zon. Middagtemperatuur ongeveer
graden.
Grieksé kust: half tot zwaar bewolkl
en vooral morgen enkele regen
onweersbuien. Middaglemperatuui
ongeveer 19 graden.
WEERRAPPORT HEDENMORGEN
halt bew. 20
Al meer dan 25 jaar.helpt het NRF hun gelijke
kansen Ie geven door financiële steun aan
honderden projekten in Nederland.
Helpt u mee? Ja, toch zeker! GIRO 953
Nationaal
Revalidatie
Voor informatie:
J. F. Kennedylaan 101
3981 GB BUNNIK
tel.: 03405-63244