Geen afscheid kerk als uitdragershuis u kerk wereld beroepingen Fonds voor bevordering feministische theologie Charismatische vernieuwing wil kerk in beweging" Paus onderstreept belang militaire dienst ÊcicLc Qowui/nt^ >weer SR Jë< brieven lezers GEESTELIJK LEVEN/OPINIE CeidócGoivawt WOENSDAG S APRIL 1989 PAGINA lIN Raad van Kerken en PvdA „eens" over nieuwe armoede AMERSFOORT Vertegen woordigers van de Raad van Kerken en de Partij van de Arbeid (PvdA) zijn het gro tendeels eens over de nieuwe armoede in Nederland. Zij vinden het niet acceptabel dat een groeiende groep Neder landers in grote financiële problemen verkeert. Zo vat secretaris ds. W.R. van der Zee het gesprek samen dat het moderamen (bestuur) van de Raad maandag had met onder anderen partijvoorzitter Sint en fractievoorzitter Kok. De PvdA had om dit gesprek gevraagd. De Raad en de par tij vinden dat de armoede in Nederland niet mag worden afgedaan als „een relatief pro bleem". Beide zijn bezorgd over de groeiende ongelijk heid tussen werkenden en niet-werkenden en de twee deling die daardoor in de sa menleving ontstaat. De PvdA liet, aldus Van der Zee, blijken veel waardering te hebben voor de manier waarop de kerken aandacht hebben gevraagd voor de nieuwe armoede. In 1987 en 1988 hield de Raad samen met de Dienst in de Industriële Samenleving vanwege de Kerken (DISK) conferenties over dit onderwerp. „Heel grappig" vond Van der Zee dat vertegenwoordigers van de Raad de nadruk leg den op de druk die de i armoede op de samenleving legt. De politici wilden de ar moede juist niet als econo misch, maar als ethisch pro bleem benaderen. „Dat is wel eens andersom geweest". De Raad voert regelmatig ook gesprekken met vertegen woordigers van het CDA. Het is duidelijk, aldus Van der Zee, dat er met deze partij „grotere accentverschillen" zijn. Niets maakt zo oud als de ijver om jong te schijnen MASSALE BELANGSTELLING VOOR INVENTARIS VINCENTIUSKERK AMSTERDAM In ja ren was het niet zo druk in de Vincentiuskerk aan de Jacob van Lennepka- de in Amsterdam. De kerk puilde uit, de men sen stonden letterlijk op de banken, gisteravond. Eigenlijk is het niet helemaal eerlijk, om het zo te zeggen. Want het was gisteren eigen lijk al niet meer een kerk, dat hoge markante neo-gotische gebouw (1901) van architect Dessing uit Gouda. Sinds Pa sen namelijk is het gebouw als kerk gesloten en gisteravond was het gebouw de plaats waar de inventaris van een „voormalige kerk" werd ge veild. En voor al die kerkelij ke spullen, kaarsenhouders, beelden, deuren, smeedijzeren hang- en sluitwerk, maar ook voor het hoofdaltaar, de preekstoel en het koperen doopvont is veel wereldlijke belangstelling. Parochianen zijn er vanavond nauwelijks, weet pastor Leo Nederstigt van de parochie bijna zeker. Het afscheid is al geweest, zegt hij, dat is mooi buiten de publiciteit gebleven. „Met Pasen zijn we hier voor het laatst bijelkaar geweest. We hebben samen met onze hulpbisschop mgr. Lescrau- waet van Haarlem de paas kaars uit de kerk gedragen, - de hele buurt door. En alle det Kinkerbuurt heeft dat af- komst bieden" parochianen met caarsje erachter meer de a Er waren voorbeeld noods wa akkoord gegaan met de koop aan de moslims die grote getale dit deel van oud boden, werden soms echt hoog. Reden waarom veel handelaren de kerk voortijdig ook andere bestem- ogelijk geweest. Bij- een moskee. Des- ver'laten. Ze zouden hun ham de parochie nog del vee, te duur moeten inko_ pen; er zijn te veel particulie re liefhebbers met te veel geld de kerk... den veilinghuis De west zijn gaan bevolken. Veilingmeester G. Maar toen er gegronde reden Brink van VeilinB..... met uit te sluiten dat Zwaan wekte de indruk niet blij te zijn met de gebeurtenis, Preekstoel Veilingmedewerkers tonen kleden Vincentiuskerk ogenblikken diepste ervaring hebben worden afgestoten. De parochie heeft zich op dat meegemaakt (doop, huwelijk ogenblik voorbereid. De tijd of een uitvaart, bijvoorbeeld) voor Pasen stond mede in het wilden niet afscheid nemen teken van het verlaten van de van hun kerk als uitdragers- naderende sloop van de kerk. huis van veilinggoederen. De Maar dan wel in het perspec- uitgedunde (en verwaterde) tief van het komende paas- katholieke gemeenschap van feest. „Een lege plek kan toe- klein scheid zien aankomen Een paa- „kernleden" kunnen het dure voorafgaande r gebt den. sprocessie, kun je zeggen; met gebouw niet het licht de buurt zeggen. De mensen i thema de diensten, an de slui- tingsdienst op Pasen. Concre ter en tegelijk symbolischer kon het niet worden uitge drukt: op de plek waar nu de Vincentiuskerk staat, komt een nieuw kerkelijk centrum, minder indrukwekkend dan de grandeur van de huidige kerk. Maar toch: de kerk mid den in de wereld van het oude „verbuitenlandste" Am sterdam-west. En de project ontwikkelaar aan wie de grond is gekocht zet sociale woningbouw neer op de reste rende grond. Premie-c, de goedkoopste dus; een eigen tijdse bestemming van grond gewijd aan St. Vincentius de beschermheilige van onder Khadaffi de aankoop sponsoren, werd daarvan af- gisteravond. „Amsterdam gezien. de stad van de torens, maar die worden allemaal afgebro ken", is zijn sombere voor spelling. „Kijk, als kerken Geen parochianen dus, die de worden afgebroken omdat ze slechte staat zijn, desnoods w okee. Maar de fundamenten veel kooplustigen en heel veel van deze kerk houden het fewoon nieuwsgierigen. Wat nog zeker tweeduizend jaar. ie kooplustige mensen be- En het gebouw is ook nog woog om kerkelijke zaken te puntgaaf", kopen, werd lang niet altijd Het gebouw mag dan geen duidelijk. Wel bij die pastoor kerk meer zijn, de Godslamp uit het zuiden van het land en de ciborie (daarin wordt die voor een paar duizend het eucharistisch brood be waard) moge zijn meegeno men, het licht is de kerk uit sterdammer die een „staand de wereld achttiende eeuws horloge" beeld van Si van de Amsterdamse klok- niet te koop en gaat mee naar kenmaker Van der Meurs het noodgebouw; het is een kocht (prijs 42.000 gulden) vreemd-pijnlijk gevoel. Het staat ongetwijfeld prachtig in hoofdaltaar weg voor zestien zijn grachtenpand. Maar wat honderd gulden (voor het te denken van die man die marmeraangekocht?), de overhad voor de preekstoel? ken met het gelovig oog, maar Vijfenzestighonderd gulden met dat van een handelaar bood hij. „Gewoon omdat ik die brood ziet in de verbeel- het mooi vind. „Thuis kan ik ding van het lijden van Chris- het niet plaatsen, ik woon tus. drie hoog, maar in mijn krijgt Die pijn zal die preekstoel een mooie plek de prijs die kunnen krijgen". De bedragen die worden ge il deel zijn van betalen aan de secularisatie. LÜTSEN KOOISTRA Katholieke kerk in Polen krijgt legale status WARSCHAU Vertegen- woordigers van de regering en de katholieke kerk in Po len hebben een overeenkomst geparafeerd die de status t de kerk in Polen regelt, heeft het Poolse persbureau PAP gemeld. Wanneer de overeenkomst goedkeuring krijgt van het parlement, heeft de katholieke kerk voor het eerst sinds 1944 een legale status. PAP verstrekte geen nadere bijzonderheden en meldde al leen dat de ontwerptekst nog deze maand naar het parle ment wordt gestuurd. Ver wacht wordt dat goedkeuring van de overeenkomst de aan knoping zal inluiden van be trekkingen tussen Polen en het Vaticaan. Dorothee Sölle op Acht Mei DEN BOSCH De Westduit- se theologe Dorothee Sölle zal de voornaamste spreker zijn op de manifestatie van de Acht mei beweging op op 6 mei in de Baroniehal in Den Bosch. Het centrale program ma in de ochtend zal gepre senteerd worden door NOS- presentatrice Maartje van Weegen. In het middagpro gramma is een forumbijeen komst belegd over de verkla ring van Keulen. Daaraan zullen deelnemen prof. Schil- lebeeckx en de kerkjuristen Knut Walf uit Tilburg en Ric Torfs uit Leuven. Gereformeerde Kerken vrijgemaakt voor Groningen-Noord J.J. Dronkers te Nijkerk. Nederlands Gereformeerde Kerken Bedankt voor Amsterdam-Tuinste- den-Zuld-West H. Schuurman te Dronten. TILBURG Feministische vooral gezocht moeten wor- theologen hebben het Catha- den in de kringen van de in- rina Halkes-fonds in het le- terunivjersitaire werkgroep ven geroepen om onderzoek feminisme en theologie. Er en onderwijs op het gebied moet echter nog veel meer ge- van feminisme en theologie beuren, maar daarvoor ont- mogelijk te maken. Zij vinden breekt het geld, zegt 'secreta- de subsidies hiervoor van de res' Magda Misset-Van de universiteiten en de kerken Weg van de nieuwe stichting, een te wankele basis voor de Teveel „vrouwkracht" wordt toekomst. nu verspild aan het verkrij gen van „weer een nieuwe Er is veel bereikt in de der- subsidie", tien jaar dat de feministische Er leven volgens Misset veel theologie zich in Nederland aardige ideeën in feministisch manifesteert, vinden de op- theologisch Nederland, die richters van het fonds die door gebrek aan geld niet onafhankelijke Misset hoopt dat vooral s promotie-onderzoeken moge- dat de naam kreeg lijk moet maken. De verken- eerste hoogleraar feminisme ningscommissie-Smits noemt in haar maandag gepubliceer de rapport het gebrek aan tijd christendom in Nederland, Prof. dr. C.J.M. Halkes. In het comité van aanbeve- promotie-onderzoek „het ling zitten onder anderen grote knelpunt" voor de theo loges die aan de theologische opleidingen vrouwenstudies doceren. De docentes overbelast met colleges, het ging, Wies Stael-Merkx. begeleiden van werkstukken PPR-fractielèidster Ria Bec kers, burgemeester Ien Dales van Nijmegen en de voorzit ster van de'Acht Mei Bewe- DEN HAAG De charisma tische vernieuwing is geen be weging in de kerk, maar een kerk in beweging. Dat zegt de Amerikaanse priester Ken neth Metz, directeur van het internationale bureau voor de katholieke charismatische vernieuwing. (ICCRO) in Rome, die vandaag een be zoek aan Nederland heeft af gesloten. Hij wijst er nog eens op dat de charismatische vernieuwing geen hechte structuur heeft, maar dat iedereen zich bij een gebedsgroep kan aansluiten en de werking van de Heilige Geest kan ondergaan". Metz (49) is afkomstig uit Mil waukee in de Amerikaanse staat Wisconsin. Hij werd in 1965 priester gewijd. Metz was van 1984 tot 1987 voorzitter van de stuurgroep van bis schoppelijke gedelegeerden voor de charismatische ver nieuwing in de Verenigde Staten. Sinds 1987 werkt hij bij het ICCRO aan de Piazza della Cancelleria in Rome. Metz erkent dat vele buiten staanders „zich ongemakke lijk voelen", als zij een charis matische gebedsdienst bijwo nen, waarin getracht wordt de werking van de Heilige Geest direct te ervaren. Hij behoor de zelf ook tot die groep men sen met zo'n reserve totdat hij een bijeenkomst van de cha rismatische vernieuwing bij woonde waarin de honderd priesters die eraan deelna men, baden dat Metz, die toen studentenpastor in Milwaukee was, een goede geloofsverkon diger zou zijn. Toen Metz de volgende zondag preekte, was het in de kerk heel stil. „Wij hoorden Jezus spreken tijdens je preek", aldus de aanwezi gen na afloop. Metz preekte nog twee keer die dag en tel kens deden de toehoorders dezelfde ervaring op. Tijdens de bisschoppensynode over de leek van oktober 1987 werd door sommige bisschop pen kritiek geuit op de nieu we religieuze bewegingen, zo als de charismatische vernieu wing. De kritici verweten de bewegingen vooral soms bui ten de parochie om te opere ren. De Nederlandse bisschop pen waarschuwden vorig jaar in hun brief over de charis matische vernieuwing voor hetzelfde gevaar. De parochie is binnen de RK Kerk het centrum van de zielzorg. Volgens Metz gaat het om een probleem waarop ook andere groepen in de kerk zijn ge stuit. Hij maakt een vergelij king met religieuze orden als de Franciscanen en Domini canen, die in hun werk ook de parochiegrenzen over schreden. Metz meent dat 95 procent van alle charismati- Pater Kenneth Metz sche gebedsgroepen in de we reld aan een parochie zijn ge bonden. Dat komt mede door dat naar zijn schatting de helft van alle kerkelijke me dewerkers in de wereld - be taalde krachten en vrijwilli gers - contact heeft met de charismatische vernieuwing. De overige vijf procent van de gebedsgroepen heeft „een specifieke zending" die de pa rochiegrenzen overschrijdt. ROME Paus Johannes juist dat bij vele moderne jon geren. In het bijzonder Paulus II heeft tijdens pastoraal bezoek aan de Ro meinse garnizoensplaats Cec- chignola gewezen op het be lang van de militaire dienst om jongeren discipline bij te brengen. „Ieder van ons moet discipline worden bijgebracht misschien ontbreekt dat rijke landen met grote vrij heid, om niet te zeggen ban deloosheid, ontbreekt het aan zelfdiscipline die voor het hele leven nuttig is", aldus de paus. In zijn preek tot de Italiaanse minister van defensie, Valerio Zanone, en ongeveer 10.000 militairen en hun familiele den, zei de paus dat het ge rechtvaardigd is bij een aan val op het vaderland zich met wapens te verdedigen. Voorts herinnerde hij den, de zwaksten en de meest hulpelozen, alsmede voor de tradities en de spirituele waarden van een volk moet men accepteren, dat men zich moet opofferen, moet strijden indien nodig zelfs het de vrede moet gen leven moet afstaan", al- worden gewerkt. „Uit liefde dus de paus. voor de naaste, de familiele- UTP Heerlen vindt maatstaf commissie- Smits eenzijdig HEERLEN De weten schapsopvatting van de verkenningscommissie godgeleerdheid doet geen recht aan de hoge waarde die de UTP hecht aan een beoefening van een theo logie waarin ook plaats is voor de concrete levens ervaringen van mensen. Dat concludeert de Universi teit voor Theologie en Pasto raat (UTP) in een 1 reactie op het rapport verkenningscommissie-Smits. De UTP wilde aanvankelijk niet reageren op het rapport, maar de kritiek op haar func tioneren zit haar kennelijk zo hoog dat zij het adagium ind achtig dat de aanval de beste verdediging is, gemeend heeft alvast van zich te moeten af bijten. De commissie-Smits rekent de UTP tot de zwakste opleidin gen en stelt voor haar terug te brengen tot een HBO-oplei- ding. De UTP gaat ervan uit dat de theologie zich niet alleen moet laten voeden door de rede, maar ook door de le venservaringen van mensen met hun emoties. De UTP hecht grote waarde aan een theologie-beoefening die uit drukkelijk ten dienste staat van de samenleving en heeft dat in haar werk geaccen tueerd. De commissie heeft hoofdza kelijk gelet op de wetenschap pelijke kwaliteit van het on derzoek en heeft daarbij gene geerd dat voor de UTP de in richting van het wetenschap pelijk onderzoek niet het be gin, maar het sluitstuk van haar „oprichtingsgeschiede nis" is. De UTP heeft de afge lopen jaren het accent gelegd op het onderwijs en dat heeft ertoe geleid dat de afgestu deerden een uitstekende Theologie en wetenschap lel JltUCIgC i met dr rdeveH^ Het wegen van de wetenschappelijke kwaliteit van een otj^ptie derzoeksinstituut is een complexe zaak. Immers, de vra*jn ze wat wetenschap is wordt door wetenschappers op zeer uife Sti eenlopende wijze beantwoord. In het bijzonder geldt dat vocpn ve de wetenschap der theologie, in de Middeleeuwen en lan&eth? daarna aangeduid als de regina scientiarum, de koningin deFud^ wetenschappen, waar alle andere van afhankelijk zijn. blder UlT deze middeleeuwse visie blijkt dat theologie te makeportei heeft met een specifiek wereldbeeld. Tot op grote hoogte ^»op e dat nóg zo. Binnen de theologie wordt een wereldbeeld ge°mst presenteerd waaraan de rest van de werkelijkheid ondergéetwe schikt wordt gemaakt en dit beeld wordt uitgedragen met nodige nuanceringen en elk op haar eigen wijze door c schillende christelijke kerken. Theologie is dus niet alleen een zeer specifieke vorn van wetenschap, zij is ook in hoge mate verbonden met d( (verkondiging van de) kerken. De commissie-Smits die o;. verzoek van minister Deetman de wetenschappelijke kwalL^ teit van de diverse theologische onderzoekscentra heeft on|y J derzocht, heeft zich uit deze netelige situatie gered door nid zelf tot een inhoudelijke beoordeling van het wetenschappe lijk werk van de diverse instellingen over te gaan hoe zot zij trouwens kunnen! maar dit over te laten aan het (in ternationale) theologische circuit. Met andere woorden: hof vaak hebben de Nederlandse theologen zich in hun prestatiej laten toetsen, hetzij door promoties, hetzij door publicatie die altijd om beoordeling van andere vakbroeders vragen. Het is niet zo verwonderlijk dat de instituten met een lap ge staat van dienst die in een reeks van eeuwen kon wordei opgebouwd zoals de Leidse en de Groningse faculteiten i theologie er het best van afkomen. De relaties met ander] belangrijke theologische centra zoals Tubingen en Oxfon zijn daar het best ontwikkeld. Het is ook niet zo verwonder! lijk dat, naarmate de kwaliteit van het onderzoek beter is, dp banden met deze en gene kerkelijke richting zwakker zijn|)EN Dit lijkt bijna een omgekeerd evenredig proces. ^oncj !'ik- DAT de jongere instellingen die wilden inspelen op meeiiand recente behoeften van de kerken, met name op het punt vatffiidd rechtzinnigheid in de schalen van de commissie mindeian hoog scoren, is goed beschouwd eigenlijk ook nauwelijks verlitter bazingwekkend. Het valt bijvoorbeeld moeilijk in te zien hodiere een opleiding als die van de relatief sterk geïsoleerde Vrijgejyel i maakt Gereformeerden hoog met hun opleiding zou kunneijfe m scoren bij internationale vakbroeders. flan c besct Het is ongetwijfeld een goede zaak dat de commissie-Smitret^ op grondige wijze de wetenschappelijke merites van de Ner derlandse theologische opleidingen heeft doorgelicht. Veleif?-n. C kunnen er door worden wakker geschud)en er kan een nieu^'S111 we bezinning op kwaliteit ontstaan. Maar dit kan onmogelijk: het hele verhaal zijn. De opleidingen zijn er ook voor de bef?1! hoeften van de kerkgenootschappen om een kader te hebbeir! voor reflectie op het eigen functioneren. r10f? techt AlS de Nederlandse theologie in internationaal opzicht niet meer het figuur slaat van een eeuw geleden of van slecht$n$> enkele decennia terug door het optreden van coryfeeën alfest." Schillebeeckx en Berkhof, dan moet men ook wijzen op dg^ei maatschappelijke successtory van deze discipline. Zonder d^.oor theologische opleidingscentra was dit ondenkbaar. In hoejn djj verre dit met wetenschap te maken heeft, laten we dan maafcelijk buiten beschouwing. [iet u [orgv ren ii Enkele buien DE BILT (KNMI) Een com plex lagedrukgebied boven Frankrijk en de Alpen trekt langzaam noordwaarts en ligt vannacht boven onze omge ving en beweegt dan verder naar het noorden. Door de aanwezigheid van deze depres sie is het morgen half tot zwaar bewolkt en vallen er enkele buien. Doordat de lucht wat warmer is zal er uit de buien geen sneeuw meer naar beneden komen maar alleen regen. De temperatuur daalt vannacht tot ongeveer 4 gra den en overdag loopt het kwik op tot in de buurt van 11 gra den. Tijdens het overtrekken van het lagedrukgebied is er even wat minder wind, maar in de loop van de nacht en overdag waait de wind uit het zuidwesten en is matig, aan de kust en op het IJsselmeer wordt de wind krachtig, kracht 6. Weersvooruitzichten voor di verse Europese landen, geldig voor donderdag en vrijdag: Zuid-Skandina vië: Veel bewolking en een enkele bui. Middagtemperatuur rond 7 graden, in de nacht tempera tuur om het vriespunt. Denemarken: Half tot zwaar bewolkt. Mid dagtemperatuur rond 8 gra den. Britse eilanden: Buiig weer, mogelijk met sneeuw. Middagtemperatuur rond 9 graden. Benelux: Af en toe een bui, maar ook wat zon. Middagtemperatuur Bondsrepubliek Duitsland: Half tot zwaar bewolkt en la ter mogelijk een bui. Middag temperatuur rond 13 graden. verbi Frankrijk: fccher Veel bewolking en vooral i^zic het westen af en toe regeiy. de Alpenlanden: EP te Half tot zwaar bewolkt en lat ter mogelijk een bui. MiddagV,°eg< temperatuur in de dalen lage gebieden rond 13 graden! brenj Spanje en Portugal: Veel bewolking en ii ten regen. Middagtemperatuui van 13 graden in het noorderj tot 20 in het zuiden. Italië, Joegoslavische- e/i. Griekse kust: Eerst nog buien, later vanufY het westen opklaringen en aft en toe zon. Middagtempera tuur van 15 graden in hei noorden tot 20 in het zuiden. WEERRAPPORT sBEr> JVn «de o.iwat o pèt leind 'r i AbvaKabo: aktieü! Geregeld wordt er melding van gemaakt, dat de vakbon den na een mislukt of te traag verlopend overleg hun leden adviseren te staken: aktieü! Maar hoe actief is een vak bond als AbvaKabo zelf, als een van haar leden juridische hulp bij problemen rond een URO-uitkering vraagt? Op 9 november 1988 stuurde ik de mijn moeilijkheden. Pre- 9 januari op 20 februari nog niets vernomen had, diende ik klacht in bij maand later verwees bondsbestuurders. „U wordt de secretaresse mij naar de be- enkele dagen terugge trokken deskundige, die op dat beid". Taal noch teken. Op 6 moment onbereikbaar was. Op maart werd ik doorverbonden 13 december waagde ik er op nieuw een telefoontje aan Toen kreeg ik van de betrok met een medewerkster het algemeen secretariaat. Een dag later belde zij mij terug ken deskundige te horen, dat met de mededeling dat de be ik spoedig bericht Omdat ik na van mijn zaak trokken deskundige inmiddels herhaling ziek was. Het is inmiddels eind a brief van maart en er is geen enkel be richt van de bond gekomen. Nu word ik er ziek van dat ik zo lang op hulp van de Abva Kabo moet wachten. Waarom ben ik anders lid van een vak bond? Ergernis en energiever spilling! Ik wil niet werkloos toezien, omdat ik recht en geld wil, wil werken!! Bond, waar om geen aktie??? Frits Enk, DEN HAAG. MISSCHIEN KUNT U OOK IETS DOEN. geef VOOR de behandeling van suikerziekte i BANK 70 70 70 80E Si DE Brieven graag kort en duidelijk geschreven De redactie behoudt zich het recht voor ingezon den stukken te bekorten

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1989 | | pagina 2