„Godgeleerdheid in Nederland is ver weggezakt"
£eklóe Qowuvnt
kerk
wereld
Commissie stelt opheffing
theologische opleidingen voor
>weer
GEESTELIJK LEVEN/OPINIE
£eidóc6otvumt
MAANDAG 3 APRIL 1989 PAGINA 2
BIN
Raad van Kerken en Shell „geen stap dichterbij elkaar"
AMERSFOORT De Raad van Kerken in Nederland en
Shell hebben voor het eerst sinds het begin van de jaren '70 om
de tafel gezeten. „Een gesprek op goed niveau", aldus secretaris
ds. W.R. van der Zee van de Raad van Kerken, „maar we zijn
geen stap dichterbij elkaar gekomen".
De Raad van Kerken heeft in 1986 de lidkerken gewezen op de
strategische positie van bedrijven als Shell en Philips voor de
blanke minderheidsregering in Pretoria. Tegelijk nam de raad
het besluit hierover in gesprek te gaan met Shell. De oliemaat
schappij stemde daarmee in. Het duurde wat lang voor het ge
sprek kon plaatshebben, omdat er geen geschikte datum kon
worden gevonden waarop de „zware" delegaties elkaar konden
ontmoeten
Nauwelijks groei bij Baptisten in 1988
DEN HAAG Het aantal leden van de 83 gemeenten die bij
de Unie van Baptistengemeenten zijn aangesloten, is in 1988
met 18 toegenomen van 12.342 naar 12.360. Dat is een groei met
1,5 pro mille. Er werden 335 mensen gedoopt, het laagste aantal
sinds het begin van de jaren zeventig. Voorts traden 125 men
sen uit andere gemeenschappen tot een baptistengemeente toe.
Er onttrokken zich 224 leden aan de gemeenten. In 21 gemeen
ten is het doopvont vorig jaar niet gebruikt. De meeste gedoop-
ten waren er in de gemeente Delfzijl (21x), gevolgd door Em-
men (20x) en Doetinchem (15x). Van de 83 gemeenten kenden
er 39 een groei van het ledental. Procentueel was de toeneming
het grootst in Kampen, gevolgd door Arnhem-Zuid en Spijke-
De grootste
moeilijkheden liggen
daar waar wij ze niet
zoeken
„MISSCHIEN HOUDEN ZE ZICH MET APARTHEID EN KRUISRAKETTEN BEZIG"
DEN HAAG De we
tenschappelijke beoefe
ning van de theologie in
Nederland is ver wegge
zakt. De harde feiten van
het rapport van onze
commissie spreken een te
duidelijke taal om de hui
dige toestand te kunnen
handhaven. Het gaat niet
slechts om bijsturing van
een koers, maar om de
zeewaardigheid van de
academische theologie in
de 21e eeuw".
Aan het woord is de Neder
landse kerkhistoricus dr. Hei-
ko Augustinus Oberman, die
na Harvard en Tubingen nu
(„in mijn nadagen") aan de
Universiteit van Arizona te
Tucson is verbonden. Ober
man, vorig jaar benoemd tot
lid van de Britse Academie
van Wetenschappen, geldt in
ternationaal als een van de
grootste kenners van de Late
Middeleeuwen en de Refor
matie.
Hoewel Oberman noch voor
zitter noch secretaris was,
heette de verkenningscom
missie tot ergernis van de an
dere leden al gauw de com
missie-Oberman. Ook minis
ter Deetman maakte vrijdaga
vond deze fout, toen het rap
port tijdens een etentje offi
cieel werd aangeboden. In
zijn toespraak richtte hij zich
eerst tot Oberman. „Ik moest
hem erop wijzen dat hij zich
eerst tot de voorzitter, die bo
vendien voortreffelijk werk
heeft gedaan, behoorde te
richten," aldus Oberman.
Behalve de in het rapport ge
noemde argumenten noemt
Oberman twee factoren die
tot de terugval van het we
tenschappelijk niveau in Ne
derland hebben geleid. „Ne
derland was altijd het land
van de beurtschippers, de
Rijnvaart en nu de truckers,
waardoor het veel contacten
met het buitenland had. Daar
door kon altijd heel snel wor
den aangehaakt bij "nieuwe
ontwikkelingen in de omrin
gende landen. Doordat ons
land in korte tijd zo snel taal
arm is geworden, zijn we die
voorsprong kwijtgeraakt. Dan
heb ik het alleen nog maar
over de moderne talen, en
niet eens over Latijn of
Grieks." Als 'de kwaliteit van
het water achteruit gaat, ster
ven de forellen het eerst, zegt
Oberman. Als het „taaiwater"
onzuiver wordt, is de theolo
gie het eerste slachtoffer om
dat theologie heel afhankelijk
is van de taal en de kennis
van de talen. Elke achteruit
gang in het onderwijs werkt
dan ook rechtstreeks in de
théologie door.
Verambtelijking
Niet minder verontrustend
vindt Oberman de „verambte
lijking" van de hoogleraar in
Nederland. Deze moet 1700
uur per jaar werken, 40 uur
per week. Dat werkt verlam
mend. ,,'k Heb wel es een af
spraak met een hoogleraar op
een zaterdag willen maken.
Dat ging niet omdat 'ie dan
z'n vrije dag had. En zondag
kon ook niet omdat dat de
Dag des Heren is. Toen heb
ik, met permissie, even ge
vloekt." Een hoogleraar zou
dolgelukkig moeten zijn dat
hij wordt betaald voor het
geen hij het liefst doet, aldus
Oberman. „Ik sprak een
hoogleraar die 's zomers zo
nodig zes weken met zijn
vrouw in het buitenland op
vakantie moest. Ik zei: het
zou veel beter voor ie zijn als
je zes weken de archieven in
zou duiken."
Er is volgens Oberman een
groot verschil in mentaliteit
tussen de theologen in Neder
land en die in de Bondsrepu
bliek en de Verenigde Staten.
„In ons land ontbreekt zo
langzamerhand de „academi
sche ambiance", waarin je
door anderen wordt uitge
daagd en meegetrokken. Ook
de produktiviteit in het bui
tenland is veel hoger dan aan
Nederlandse universiteiten.
Verder zijn er in Nederland te
weinig gekwalificeerde theo
logische doctores om dertien
faculteiten op een redelijk ni
veau te kunnen bemannen.
Zelfs al zouden het er zes zijn
waar het volgens Oberman
op den duur naar toe gaat
dan zijn er nog ruim 200 no
dig. Naar zijn mening zijn er
voor elke hoogleraarsvacature
drie kandidaten nodig om tot
een aanvaardbare keuze te
komen. Bij twaalf leerstoelen
heb je voor zes faculteiten al
216 mensen nodig. „Dan pra-
dertien instellingen die er nu
nog zijn."
Voor de internationale uit
straling van de Nederlandse
theologie zijn ook de weten
schappelijke tijdschriften van
belang. Het is een „kostbaar
goed" dat daarvan verhou
dingsgewijs nog veel in Ne
derland worden uitgegeven
en geredigeerd. „Maar als je
ziet dat de Leidse kerkhistori
cus Posthumus Meyjes, die dit
werk veel doet, zelf de pakjes
naar het postkantoor moet
brengen, dan is het duidelijk
dat daarvoor financiële steun
nodig is."
Goed onderwijs berust op
goed onderzoek. Die „heel be
langrijke beslissing" was het
uitgangspunt voor de commis
sie. Het is Oberman een doorn
in het oog dat de helft van het
onderwijs aan de theologische
faculteiten in Nederland door
doctorandussen wordt gege-
Door het publiceren van een
dissertatie is er een nationale
en internationale kwaliteits
controle mogelijk. Het werk
van een doctorandus is niet te
toetsen. De commissie beveelt
dan ook aan dat voortaan al
leen gepromoveerde theolo
gen een vaste aanstelling krij
gen.
„Toen wij dit her en der be
spraken, kregen we te horen:
'Ja, maar die en die doctoran
dus is juist zo'n charismati
sche docent. Hij staat zo dicht
bij de studenten.' Dat is het
allergevaarlijkst. Er is geen
enkele toetsing van zijn kwa
liteit mogelijk. Meestal heb
ben ze wetenschappelijk niets
te vertellen waarom zijn ze
anders niet gepromoveerd
en houden ze zich alleen maar
met apartheid en kruisraket
ten bezig."
Misschien zal over 20 jaar
worden gezegd dat de verken
ningscommissie nog veel te
gematigd is geweest. „Op basis
van de harde feiten hebben
we conclusies getrokken waar
niemand om heen kan. Als dit
rapport door een stel conser
vatieve rakkers zou zijn ge
schreven, zou het een heel an
der rapport zijn geworden."
Drie openbare faculteiten is
in de huidige situatie ruim
schoots voldoende. In de toe
komst zullen er volgens Ober
man nog maar zes faculteiten
en instellingen zijn: twee
openbare, twee rooms-katho-
lieke en twee van uiteenlo
pende gereformeerde signa-
Voor het werk van de ver
kenningscommissie is Ober
man de afgelopen twee jaar 31
maal vanuit Tucson naar Am
sterdam gevlogen, de laatste
twee maanden zelfs zes maal.
„Na mijn colleges op donder
dag vloog ik dan hierheen om
het weekeinde met de andere
leden van de commissie te
werken, 's Zondagsavonds
vloog ik dan terug. Dankzij
het tijdverschil kon ik dan op
maandag weer gewoon aan
het werk." In die tijd heeft hij
wel enkele artikelen gepubli
ceerd, maar verder slechts
een klein boekje „De erfenis
van Calvijn - grootheid en
grenzen". Anders zou het een
dik boek zijn geworden.
Aan het slot van het gesprek
wijst hij op de omslag van het
rapport waarop een duifje met
het takje van Noach staat af
gebeeld. „De bedoeling daar
van is: we geven de hoop niet
op."
DIRK VISSER
(vervolg van de voorpagina)
DEN HAAG De com
missie baseert het advies
op een meting van de
kwaliteit van het weten
schappelijk onderzoek,
het lage aantal gepromo
veerde theologen, de da
lende instroom van stu
denten en de prognose
van de meelevende kern
van de kerkgenootschap
pen. „Er is geen andere
oplossing dan bundeling
door concentratie. Der
tien faculteiten is te
veel."
Dit „urgentieplan", dat van
daag in het ministerie te Zoe-
termeer is gepresenteerd, is
bedoeld om „de blijvende ver
binding van de Nederlandse
godgeleerdheid met de inter
nationale wetenschap" te ga
randeren.
De verkenningscommissie
werd twee jaar geleden door
Deetman ingesteld om het on
derwijs en onderzoek aan de
theologische faculteiten en
aan de bijzondere theologi
sche instellingen te doorlich
ten. Voorzitter van de com
missie was de Tilburgse eme
ritus-hoogleraar dr. H.A.
Smits, secretaris prof. dr. A.
van der Kooij (Utrecht) en le
den prof. dr. J. Emerton
(Cambridge, Engeland) en de
Nederlandse kerkhistoricus
prof. dr. H.A. Oberman (Uni
versiteit van Arizona, V.S.).
De minister zal in het Hoger
onderwijs- en onderzoeksplan
(HOOP), dat op de derde dins
dag van september verschijnt,
officieel op het rapport reage
ren. Tot die tijd kunnen de
betrokken universiteiten en
enkele adviesraden op het
rapport reageren. De be
windsman heeft inmiddels al
te kennen geveven onder de
indruk te zijn van het werk
van de commissie. De argu
menten die worden gehan
teerd acht hij betrouwbaar en
faculteiten moeten „van goe
de huize komen om tot andere
conclusies te kunnen komen",
aldus de
ste reactie.
Er moet Volgens de
nauwe samenwerking komen
tussen onder meer de theolo
gische faculteit aan de VU en
de Leidse faculteit en tussen
de Nijmeegse theologische fa
culteit en de Theologische Fa
culteit Tilburg, in het laatste
geval zelfs door dubbelbenoe-
mingen.
De commissie doet uitgebrei
de voorstellen om de kwaliteit
van de theologie in Nederland
te verbeteren. Het is „onont
beerlijk" dat er een landelijk
r de wetenschap
pelijke studie van theologie
en religie (STER) komt, dat
als hoeder en stimulator van
het wetenschappelijk niveau
en als kweekplaats van de
toekomstige wetenschappers
optreedt.
Het aantal vrouwelijke docen
ten blijft ver achter bij de
snelle groei van het aantal
theologische studentes. Bij het
aantrekken van assistenten-
in-opleiding (aio's) moet aan
vrouwelijke kandidaten daad
werkelijk voorrang worden
verleend, aldus de commissie.
Om binnen afzienbare tijd
een numeriek evenwicht tus-
de wetenschappelijke staf te
bereiken, moeten vrouwen
zich vooral bekwamen in de
basisvakken.
Bij de beoordeling van de
theologische opleidingen (vier
openbare, vijf rooms-katholie-
ke, twee gereformeerde, een
vrijgemaakt-gereformeerde
en een christelijke gerefor
meerde) heeft de commissie
het theologisch onderzoek
vooropgesteld, gezien „het
feit" dat hiervan de kwaliteit
van het wetenschappelijk on
derwijs afhankelijk is.
Op basis van een meting van
onder meer het aantal publi-
katies en promoties, de kwali
ficatie van de wetenschappe
lijke staf, het aantal jonge on
derzoekers en de externe be
oordeling van onderzoekspro
gramma's komt de commissie
tot de conclusie dat Leiden en
Groningen de sterkste facul
teiten zijn, dat Nijmegen „een
faculteit met berg en dal" is,
en dat de VU en Utrecht tot
de middelmaat behoren. De
overige opleidingen worden
zwak tot zeer zwak genoemd
(de KTUA in Amsterdam, de
opleiding van de christelijke
gereformeerden in Apel
doorn, de faculteit van de uni
versiteit van Amsterdam, die
in Tilburg, de opleiding van
de Gereformeerde Kerken,
Kampen, die van de vrijge
maakt geformeerden, de Ka
tholieke Theologische Univer
siteit van Utrecht en Heer
len).
De theologiebeoefening in
Nederland staat op een twee
sprong tussen provincialisme,
en internationale oriëntatie,
zo schrijft de commissie in het
hoofdstuk „Op weg naar de
21e eeuw". Nog steeds worden
opvallende resultaten geboekt
die aansluiten bij de grote
theologische traditie waardoor
ons land in Europees verband
en ver daarbuiten aanzien en
gezag heeft verkregen.
„Deze traditie leeft nog voort,
maar zij rust op een slinkend
aantal schouders." De meeste
faculteiten dreigen de aanslui
ting bij het internationale ni
veau te verliezen.
noemt als oor
zaken structurele factoren, zo
als de vermindering van het
aantal leerstoelen, de syste
matische inperking van de
tijd voor onderzoek, de toene
mende onderwijslast en niet
te vergeten de tijdrovende
vergaderplichten die met het
verbeterde democratische
overleg binnen 'de moderne
universiteiten hand in hand
gaan.
De commissie begroet ener
zijds de voorstellen de Her
vormde predikantenopleiding
gelijk te trekken met die van
de RK Kerk en de Gerefor
meerde Kerken, maar wijst
anderzijds op het gevaar dat
de openbare theologische fa
culteiten hierdoor in hun be
staan worden bedreigd.
De commissie stelt voor in
Utrecht, Leiden en Gronin
gen een bijzondere instelling
in te richten. In Utrecht
moeten behalve de Hervorm
den hierin de Baptisten, Oud-
Katholieken en Vrij-Evange-
lischen participeren. Door de
opheffing van de Amsterdam
se faculteit staan Doopsgezin
den en Lutheranen „voor de
moeilijke beslissing een nieuw
thuis te vinden", dat de bij
zondere instelling in Leiden
met Hervormden en Remon-
kan bieden.
Wat de gereformeerden be
treft, adviseert de commissie
dat de predikantsopleiding in
toenemende mate aan Kam
pen wordt toevertrouwd. De
VU kan zich dan specialiseren
in theologisch onderwijs zon
der de barrières van de klas
sieke talen. Kampen zou met
de hervormde kerkelijke op
leiding in Groningen een bij
zondere instelling moeten for-
heeft verder lof
voor het I.I.M.O. (Interuni
versitair instituut voor missio-
logie en oecumenica) te Lei
den en Utrecht en voor het
Titus Brandsma Instituut te
Nijmegen, dat zich als
alle
moeten
ritualiteitscentrum
RK instellingen
ontwikkelen.
Ernstige kritiek uit de com
missie op de stichting Open
Theologisch Onderwijs
(Otho), een particuliere instel"
ling waarin de faculteiten van
Groningen, VU, Heerlen en
Brussel participeren. De cofn-
missie noemt het „onoirbaar"
dat de faculteiten hun eigen
verantwoordelijkheid delege
ren en dat rijksgelden in een
particuliere organisatie wor
den geïnvesteerd. Bovendien
ontbreekt rijksinspectie op het
onderwijs. Daarom moet Otho
zo spoedig mogelijk in het
wettelijk kader van de Open
Universiteit worden onderge
bracht.
Publieke belangstelling op de kijkdagen in de Vincentiuskerk fotc
Veiling inventaris Amsterdamse Vincentiuskerk
AMSTERDAM Op vier april
wordt de invantaris van de RK
Vincentiuskerk in Amsterdam
geveild. Ook het torenuurwerk
uit 1933 en de bronzen luid-
klok uit 1948 komen onder de
veilinghamer. Verder worden
het orgel, door Joseph Adema
in de jaren twintig gebouwd
en tientallen glas in lood ra
men te koop aangeboden.
„De kruiswegstatie, bestaan
de uit veertien schilderijen van
Pieter Geraerts en de beelden
uit de kerk, verkopen wij het
liefst aan een religieuze instel
ling, aldus een woordvoerder
van de parochie.
De kijkdagen werden en de
veiling (19.30 uur) wordt ge
houden in de kerk.
De in 1901 gereedgekomen
kerk aan de Jacob van Len-
nepkade in de hoofdstad
wordt binnenkort afgebroken.
Ook de ernaast gelegen pas
torie wordt gesloopt. Het
complex is van de hand van
architect C. Dessing. Op de
zelfde plaats worden een klei
nere kerk en woningen ge
bouwd.
Beraadslid Emck: IKV spreekt met twee monden
DEN HAAG Het Interker
kelijk Vredesberaad (IKV)
spreekt met twee monden,
vindt Jan Emck, die namens
de Evangelisch-Lutherse
Kerk lid is van het beraad.
Het IKV werpt zich op als
pleitbezorger voor een onge
deeld Europa, maar denkt
daar achter gesloten deuren
heel anders over.
Het beraadslid weet dat het
IKV binnenskamers de deling
van Europa liever niet ter dis
cussie stelt, „terwille van de
politieke stabiliteit in Euro
pa". Emck kan er vrede mee
hebben dat een meerderheid
in het beraad er zo over
denkt, maar stoort zich aan
het feit dat in publicaties, op
spreekbeurten van secretaris
Mient Jan Faber en op verga
deringen van de campagne-
raad de indruk wordt gewekt
dat de deling van Europa zo
snel mogelijk moet verdwij-
In het IKV-kernblad verge
lijkt Emck deze houding met
die van het ICTO ten aanzien
van tweezijdige ontwapening:
met de mond wordt publieke
lijk adhesie betuigd, maar de
bereidheid om woord in daad
om te zetten ontbreekt.
Emck troost zich met de ge
dachte dat deze houding van
het IKV bepaald niet uniek is
en wijst daarvoor in de rich
ting van de politiek „waar
een enorme kloof tussen
woord en daad ligt".
Het beraadslid vindt echter
dat het IKV als kerkelijk or
gaan moet proberen de oud
testamentische eenheid van
woord en daad hoog te hou
den en niet „de zonden der
politiek" moet
Pater Libentius
viert jubileum
Pater Libentius Bernard Rozestraten heeft
gisteren in Aarlanderveen zijn gouden pries
terfeest gevierd. De 81-jarige jubilaris ging
zelf voor in een eucharistieviering in de paro
chiekerk van de H. Petrus en Paulus. Hij werd
daarbij terzijde gestaan door pater N. van der
Waard van de parochie in Aarlanderveen en
zijn broer Leonardus Rozestraten. In zijn
preek ging pater Libentius in op zijn jeugdja
ren in Aarlanderveen. Als zoon van de kerkor
ganist was hij onder meer misdienaar en lid
van het kerkkoor. Na afloop maakten velen
van de gelegenheid gebruik hun oud-dorpsge
noot te feliciteren in zaal Vergeer aan de
Dorpsstraat. Pater Libentius woont in het
klooster van de Fransiscanen in Weert.
foto: wim van noort
•en s]
vlidde
lt kerm id
Khomeini verliest controle
TlEN jaar na de revolutie die een einde maakte aan hetJJ
2500-jarige Perzische keizerrijk bevindt de Iraanse islamiti-^oóg"
sche republiek zich in een diepe crisis. De symptomen warende Rol
al lang en in vele vormen merkbaar, maar nooit eerder jarige
kwam de verdeeldheid onder de leiders in Teheran zo open-drecM
lijk tot uiting als met het recente aftreden van de ajatollah f"
Montazeri als aangewezen opvolger van de ajatollah Kho
meini. Montazeri's ontslag bevestigt niet alleen hoe diep deVoor t
crisis is, het bewijst vooral dat de radicalisering van de revo- vliegt»
lutie ten gevolge van de zaak-Rushdie de problemen nogjeerlir
heeft verscherpt.
vliegti
lukte
Die ontwikkeling komt niet als een verrassing. Hoewel KA
Montazeri in 1985 door Khomeini zelf als opvolger
gewezen en door de Raad van Wijzen unaniem was be-
noemd, was al snel duidelijk geworden dat hij niet het gezag
en het leiderschap van Khomeini bezat om de onderlinge
verschillen te overstijgen. In tegenstelling tot Khomeini s
hij zich nooit hebben kunnen opwerpen als daadwerkelijk
leider van de revolutie. Daarvoor was zijn politieke macht
vanaf het begin onvoldoende.
AlS vertegenwoordiger van de gematigde religieuze groe
pering stond Montazeri tussen enerzijds de radicalen rond
premier Mir Hossein Moessavi en de minister van binnen
landse zaken, ajatollah Mohtasjemi, en anderzijds de „prag
matici" rond parlementsvoorzitter Rafsanjani en president
Khamenei. Dat had hem tot een ideale bemiddelaar kunnen
maken, maar het ontbreken van voldoende politieke invloed
werd hem fataal. Door Khomeini's openlijke stellingname
ten voordele van de radicalen werd hij compleet machteloos
gemaakt. Khomeini zou volgens onbevestigde geruchten
Montazeri zelfs tot ontslag hebben gedwongen, wat er op zou
wijzen dat zijn rol is uitgespeeld.
THEORETISCH moet de Raad der Wijzen nu een nieuwe
opvolger voor Khomeini voordragen, maar zoals de situatie
zich ontwikkelt, lijkt het uitgesloten dat dit snel gebeurt. De
enige kandidaat die zich ondanks alle tegenstellingen wel
licht zou kunnen handhaven, zou een kleurloze compromisfi
guur zijn, maar daarmee wordt de impasse niet doorbroken.
Als géén akkoord wordt bereikt over èen opvolger zal de
Raad der Wijzen zelf het land besturen, zo bepaalt de Iraanse
grondwet. Maar omdat in de Raad ten minste drie rivalise
rende groeperingen vertegenwoordigd zijn, lijkt dat de ze
kerste weg naar regelrechte chaos.
VERMOEDELIJK zal op korte termijn worden beslist over
de richting die de Iraanse revolutie zal inslaan. Met de volle
steun van Khomeini staan de radicalen sterker dan ooit.
Maar dat betekent niet dat parlementsvoorzitter Rafsanjani,
die samen met president Khamenei de leiding heeft binnen
de groep „pragmatici", volledig is uitgeschakeld. Ook na het
uitlekken van de geheime Amerikaanse Wapenleveringen in
1986 probeerden zijn tegenstanders hem in diskrediet te
brengen, maar hij slaagde er nadien in zijn positie belangrijk
te versterken. De komende presidentsverkiezingen zullen
meer duidelijkheid moeten scheppen over de krachtsverhou
dingen. Het huidige Iran is zo labiel dat het alle kanten op
kan. Tot dusver werd aangenomen dat de machtsstrijd pas
openlijk zou losbreken na de dood van Khomeini. Het ziet er
echter steeds meer naar uit dat de slotfase al is ingezet en dat
Khomeini zelf geen controle meer heeft over de krachten die
hij heeft opgeroepen.
I
WEERRAPPORT
Koude wind
DE BILT (KNMI) Een
krachtige stroming uit noord
oost tot oost, waarmee koude
lucht vanuit Noordwest-Rus
land via de Oostzee naar onze
omgeving wordt gevoerd
houdt ook de komende 24 uur
nog aan. Het ziet er zelfs naar
uit dat deze stroming vannacht
en morgen nog in kracht zal
toenemen. Oorzaak daarvan is
een depressie, die zich vanuit
Frankrijk in onze richting
verplaatst. Gelijktijdig houdt
een boven Skandinavië aan
wezig hogedrukgebied nog
enige tijd stand. Hierdoor
neemt het verschil in lucht
druk tussen het noorden en
het zuiden van ons land toe.
Dit resulteert het komende et
maal in een boven land vrij
krachtige en langs de kust en
op het IJsselmeer harde of
stormachtige noordooster; dat
is windkracht 7 of 8. Een bij
de depressie behorend regen-
gebied trekt geleidelijk noord
waarts en brengt eerst in het
zuiden en later ook elders wat
regen, mogelijk voorafgegaan
door enige sneeuw. Een en an
der vindt plaats bij middag-
temperaturen van een graad
of 6.
Zuid-Skandinavië: i^n
Perioden met zon. in Zuidoost-Zwe- iTdapest
Woensdag in het zuiden toenemende Brussel
bewolking en mogelijk wat regen en Cyprus
sneeuw. Middagtemperatuur rond 5
Britse eilanden:
Een zone met regen en plaatselijk
ook sneeuw verplaatst zich langzaam
van Zuidoost-Engeland noordwaarts
tot aan Ierland en Zuid-Schotland.
Voor deze zone is het droog met zon
nige perioden. Middagtemperatuur
dagtemperatuur van 4 graden in De-
nemarken tot 8 graden ïn Duitsland. Split
op woensdag vanuit het zuiden stij- Stockholm
ging van temperatuur. Warschau
Noordoost-Frankrijk en Zuid-Duits-
land:
Half tot zwaar bewolkt. Enkele bui
en In Zuid-Duitsland tijdelijk opkla
ringen. Middagtemperatuur van rond
15 graden.
Alpengebied
Ten zuiden van de Alpen-hoofdkam
veel bewolking en perioden met re
gen, soms met grote neerslaghoeveel-
bij middagtemperatuur
Spanje en Portugal:
Veranderlijk bewolkt, vooral meer
landinwaarts plaatselijk buien,
'ag in Noordwest-Spanje en
DEf
FOC
niet
uitk
dit
K<
op
o\
DEh
fracl
rede
lijke
Lub
De
'zal 1
den
de 1
telle
vrije
mer
tami
betii
Lubl
hij d
wel ij
naai
had
ontk
j keilt
an 10 a 14 graden in
i noorden -
graden, langs de kuslei
Spanje en Zuid-Portugal.
Zuid-Frankrijk, Noord-Italië, Noord- 1
Joegoslavië:
Veel bewolking. Perioden met regen
of buien, soms met onweer In Zuid-
Frankrijk meer opklaringen en voor- 1
namelijk landinwaarts enkele buien.
Middagtemperatuur 14 tot 17 graden.
Griekenland, Zuid-Italië, Zuid-Joe-
gOSl*
het
ensdag mogelijk
lidagtemperaturen
20 tot*25 graden, in het zuiden lokaal
boven de 30 graden.
VVI
geve
itijge
Lub
schu
ken.
oi scha
f Hij
