Weinig schoonmaak-apparatuur na bezuiniging olie-industrie Hongerstaking van RAF-leden brengt regering Kohl in het nauw Verslagenheid en onbegrip heersen in moslim-kringen BUITENLAND CeidócQowvaid VRIJDAG 31 MAART 1989 PAGINA 5 Publikatie voorkomen van overname Harrods jONDEN De Britse regering heeft giste- •en via de rechtbank nog net kunnen voorko nen dat een geheim rapport over de overne ming van het Britse luxe-warenhuis Harrods erde door de Britse krant „The Observer" werd af dam jedrukt. Het vonnis van het Hooggerechtshof ge- verbood de publicatie tien minuten voordat i de: je speciale editie van het dagblad te koop zou ilan* worden aangeboden. Gisteren werd ook de de dgemene aandeelhoudersvergadering van het wee noederconcern van de krant, Lonrho gehou- zaak den. Lonrho is jarenlang bezig geweest Har- niet rods in bezit te krijgen, hetgeen in 1985 mis- zijn jukte door een plotselinge overname door wee Egyptenaren. (Vervolg van de voorpagina) VALDEZ De olie uit de lekgeslagen tanker Exxon Valdez is door wind en Sp stromingen in vele stuk ken geslagen, die als dik ke ondoorzichtige koeken op het kristalheldere wa ter drijven. Volgens direc teur Reilly van de milieu dienst EPA zullen vooral zee-otters en zeeleeuwen van de ramp te lijden heb ben. ster eeftj vol- in- C.de Toch denkt de regering-Bush de niet aan het opruimingswerk door de federale overheid ter hand te laten nemen. Volgens minister van verkeer Skinner is daar geen enkele noodzaak loe en zal de federale overheid blijven samenwerken met de deelstaat-autoriteiten er nliemaatschappij Exxon. Massa-arrestatie Kruistocht tegen haat NEW YORK Danielle Mitterrand heeft gisteren in New York de Prijs voor de Menselijkheid van de Elie Wiesel Stichting in ontvangst geno men. Zij krijgt de prijs voor haar „niet aflatende activiteit voor het be vorderen van de mensenrechten", zo verklaarde de Stichting die „de oor sprong van de haat" onderzoekt. De vrouw van de Franse president is de oprichtster van de stichting France- Libertes die in de ontwikkelingslan den ijvert voor de mensenrechten. Elie Wiesel, zelf winnaar van de No belprijs kondigde aan een „kruis tocht tegen de haat" te gaan houden. Thatcher op weg naar Namibia JOHANNESBURG De Britse premier Margaret Thatcher zal tijdens haar Afri- ka-reis morgen Namibia aandoen. In Na mibia, dat thans door Zuidafrika wordt bestuurd, gaat morgen officieel de over gangsperiode van zeven maanden in die moet resulteren in volledige onafhanke lijkheid. De Zuidafrikaanse minister van buitenlandse zaken Roelof Botha, die van daag naar Namibia is vertrokken, weiger de Thatcher te ontmoeten. De zes zwarte Zuidafrikaanse activisten die een zit-actie hielden in de Britse ambassade hebben gisteren na 24 uur het gebouw verlaten. De zes zochten hun toevlucht in de am bassade om te protesteren tegen de beper kingen voor voormalige gevangenen. Sovjetpers boos over ruimtereis Japanner MOSKOU Verscheidene dagbladen in de Sovjetunie hebben gisteren boos gereageerd op berichten over plannen voor een betaalde reis van een Japanse journalist in een Sovjetrus- sisch ruimtevaartuig. Volgens de jeugdkrant „Komsomolskaja Pravda" wil de Sovjetunie in een klap goedmaken dat het in het verleden nauwelijks heeft verdiend aan ruimtereizen van buitenlanders die meestal uit andere com munistische landen kwamen. Het Sovjetpartij- dagblad „Pravda" verwelkomde het plan, maar betreurde het dat alleen buitenlanders dat kunnen betalen. „Helaas krijgen wij slechts doodgewone roebels voor ons werk en daar voor kunnen we niet genoeg harde valuta krij gen om een dergelijke reis te betalen",aldus de Pravda. Japanse premier geeft omkoping toe TOKYO De dagen van de Japanse pre mier Noburu Takeshita lijken geteld nu hij vanmorgen heeft bekend dat hij in 1987 ruim 300.000 gulden heeft aangenomen van het Recruit-concern. Het concern betaalde mee aan een bijeenkomst waarop Takeshita be kendmaakte dat hij zich kandidaat stelde voor het premierschap. Het concern hoopte zo de aankomend premier Takeshita zou ook in oktober 1987 als zodanig worden aan gewezen op zijn hand te krijgen. In het ka der van het omkopingsschandaal moesten al drie ministers ontslag nemen; zij zouden met voorkennis'aandelen Recruit hebben gekocht. Het schandaal heeft Takeshita al de nodige populariteit gekost; nog maar negen procent van de bevolking zou hem steunen. Miljoenenschade na olievervuiling Rijn (Van onze correspondent Rink Drost) BONN Honderd reinigingsambtenaren uit Bonn zijn gis teren de gehele dag in de weer geweest orri de oevers van de Rijn te ontdoen van klodders zware stookolie. Vandaag en mogelijk ook nog een deel van de volgende week zullen ze hiermee doorgaan. De rederij van de Nederlandse binnen- vaarttanker kan een miljoenenrekening tegemoet zien, om dat de taaie oliemassa met de hand moet worden wegge haald. Niet alleen Bonn, maar alle Rijnoevergemeenten tussen Re- magen en Keulen hebben met haast mankracht moeten in zetten. Tientallen watervogels zijn al de dupe geworden van de olie die op tweede paasdag uit de Nederlandse tanker we glekte. Verder stroomopwaarts op de Rijn, tussen Mainz en Wiesba den, werd gisteren een nieuwe ernstige olievervuiling ont dekt. Het ging om een grote hoeveelheid afgewerkte olie, die in de nacht van woensdag op donderdag vermoedelijk opzettelijk uit een schip is geloosd. De waterleidingbedrijven in het betrokken gebied hebben urenlang hun waterinname moeten staken. De voormalige directeur van um dat de haven exploiteert de haven van Valdez James de afgelopen jaren zwaar had Woodle verklaarde gisteren bezuinigd op de apparatuur dat het olieindustrie-consorti- voor het opruimen van wegge lekte olie. „Je kunt niet alles in 48 uur opruimen, maar je kunt het in de hand houden. Dat hadden ze met deze olie ramp kunnen doen als ze de mankracht hadden gehad en snel hadden gereageerd". Ex xon-coordinator Cornett zei niet op de hoogte te zijn van dergelijke bezuinigingen en weigerde verder commentaar. Gisteren is een tweede schip van Exxon, de Exxon San Francisco, in de baai aangeko men om de resterende olie uit de Exxon Valdez te pompen; in het schip bevindt zich nog bijna tachtig miljoen liter olie. Het komend weekeinde zullen pogingen worden gedaan om de Exxon Valdez vlot te trek ken. Jon Lyman, woordvoerder van het ministerie van visserij en wilde dieren in Alaska, zei dat de olielekkage nog vele ja ren vernietigende gevolgen zal hebben voor het ecosysteem Hij zei te verwachten dat nog duizenden vogels aan de ge volgen van de olielekkage zul len sterven. Gouverneur Steve Cowper van Alaska heeft Exxon ervan beschuldigd veel te laat en on toereikend te hebben gerea geerd op de olielekkage. De autoriteiten hebben de hoop opgegeven de smeerboel op te kunnen ruimen en concentre ren zich in plaats daarvan op het redden van de plaatselijke visindustrie. „Alles wat we kunnen doen betreft specifie ke gebieden. Zo proberen we bijvoorbeeld de viskwekerijen te beschermen". Een particulier bedrijf heeft intussen in opdracht van de autoriteiten in Alaska meer dan zes kilometer aan drijven de dammen verstrekt aan vis sers, die daarmee de paaigebie- den van zalm en andere ge voelige gebieden willen af schermen. Volgens burgemees ter John Devens van Valdez heeft de visserij-industrie al 150 miljoen dollar verlies gele- benvangst gaan; dit jaar moeten de vissers vele mijlen verder va ren om olievrije krab in de netten te krijgen. FOTO: ap Zwaarbewapende agenten met gasmas kers houden de 260 eerde arbei ders van de Zuidko- reaanse scheepswerf .Hyundai Heavy In dustries" stevig in de tén- Heten- Met de massa- fcrrestatie maakten meer dan tienduizend politie-agenten giste ren een eind gemaakt aan het drie maanden durende arbeidscon flict op de grootste scheepswerf van het land. Sinds het begin van de protestactie bij Hyundai Heavy Indus tries hebben de 1000 werknemers uit. geen salaris meer ge had. BONN Elf gevangen zittende leden van de Duitse terroristenorgani satie Rote Armee Fraktion (RAF) zijn nu in honger staking. De gezondheids toestand van enkelen van hen holt achteruit. Wan neer één van hen over lijdt, kan een nieuwe reeks terreuraanslagen worden verwacht, zoals bij eerdere RAF-h'onger- stakingen ook gebeurd is. De tijd dringt. Mijlenver lopen de meningen in de Bondsrepubliek uiteen. Moet de staat ingaan op de eis van de hongerstakende terro risten om als groep bij elkaar ill een gevangenis te worden opgesloten? Er worden stellig levens mee gespaard, van zo wel de terroristen als van te verwachten slachtoffers van nieuwe aanslagen. Of moet de staat de hongerstaking zien als een poging tot chantage waar op in geen geval mag worden ingegaan? Die laatste mening vertegen woordigen de conservatieve Beierse Christlich-Soziale Union (CSU) en de Christlich- Demokratische Union (CDU) in de rest van de Bondsrepu bliek. De eerste mening .wordt verdedigd door Antje Vollmer van de Groenen. Zij heeft zich al vóór de hongerstaking inge zet voor een menselijker be handeling van de gevangen zittende terroristen. Opvallend is dat vijf RAF-ge- vangenen niet meedoen aan de hongerstaking. Volgens Wolf gang Clement, woordvoerder van de staatskanselarij in Düs- seldorf, is die scheuring in het RAF-front het gevolg van de waarop de terroristen in deze deelstaat gevangen worden gehouden. Ze mogen geen contact met elkaar heb ben, maar gaan wel om met andere gevangenen. De kersverse regerende burge meester (ministerpresident) van West-Berlijn, de sociaalde mocraat Walter Momper, heeft vriend en vijand verbaasd met een poging, de vertegenwoor digers van de genoemde stand punten bij elkaar te brengen. Hij wil de presidente van de Bondsdag, Rita Sussmuth (CDU), en de praeses van de Evangelische Kerk in Duits land Jurgen Schmude laten optreden als bemiddelaars tus sen de staat en de hongersta kende terroristen. Als voorzet zei hij, bereid te zijn- de terroristen die in Ber lijn gevangen zitten bij elkaar te zetten en contact met elkaar te laten hebben. Bijval, aarze ling en verzet volgden op het voorstel van Momper. De bijval kwam van de Groe nen en van kerkpreases Schmude, die zich graag be reid toonde een bemiddelende ról te vervullen. Duidelijke aarzeling viel te bespeuren bij mevrouw Sussmuth. Ze liet gisteren weten dat ze een op dracht tot bemiddeling slechts kan aanvaarden wanneer die komt van de ministers van jus titie van de deelstaten en van de Bondsrepubliek. Ronduit afwijzend waren de eerste re acties uit Beieren. Falikante afwijzing kwam voorts uit de extreem-linkse hoek: de Steunkring Honger stakers in Frankfurt am Main. Deze sympathisanten wijzen elke vorm van bemiddeling af en eisen volledige inwilliging van de eisen van de RAF-hon- gerstakers. Voor het komende weekeinde hebben ze demon straties in een aantal grote ste den in de Bondsrepubliek aan gekondigd. DE AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB Kapitein Rob in China 331) Marga en de twee Chinezen van de „Pandora" zijn op hun post gebleven en volgen de mandarijn, wanneer deze het huis verlaat. Hij loopt naar de tempel en ontsteekt een aantal kaar sen. In het flauwe licht zien ze een enorm afgodsbeeld in zittende houding met een groot aantal armen. „Dat is Kuan-Jin, de veel- armige godin van de barmhartigheid," fluistert een der Chinezen fclarga in het oor. Maar Marga he<^. voorlopig geen belangstel ling voor deze bijzonderheden: de mandarijn is namelijk tegen het beeld omhoog geklommen. Zo groot is het beeld, dat de Chi nees nauwelijks groter is dan één der handen van Kuan-Jin. En dan... dan zien ze de mandarijn opeens niet meer. Maar de Chi nees, die zoéven heeft gesproken, stoot Marga zachtjes aan. „Kijk, miss", zegt hij, „daar... in de mond!!" Warempel, de man darijn verdwijnt in de mond van he^afgodsbeeld BELGISCHE JUSTITIE SLUIT MEER AANSLAGEN NIET UIT: BRUSSEL De moslims in België hebben voor het merendeel met grote ver slagenheid gereageerd op de dood van Al-Ahdal, die, hoewel daar formeel geen enkel bewijs voor is, vrij algemeen wordt ge zien als een afrekening van extremistische aan hangers van de Iraanse geestelijk leider ayatollah Khomeiny. Al-Ahdal, als Grote Imam de geestelijk leider van de mos limgemeenschap in de hele Benelux, heeft zich een paar maal in zeer negatieve zin uit gelaten over de oproep van Khomeiny om de ondergedo ken Britse schrijver Rushdie te vermoorden. Aanhangers die hem onvoorwaardelijk steun den maar hun ideeen minder openlijk uitdroegen, worden extra beschermd. Nieuwe aan slagen worden allerminst uit gesloten. De Grote Moskee in Brussel, waar Al-Ahdal en zijn mede werker vermoedelijk woens dag aan het eind van de mid dag of in de vroege vooravond met vier gerichte schoten uit een wapen om het leven wer den gebracht, bleef gisteren voor niet-bevoegden herme tisch gesloten. Het terrein van het gebedshuis, aan de rand van het Jubelpark op minder dan vijfhonderd meter van de zetel van de Europese Com missie, was slechts toeganke lijk voor Islamieten. In de Brusselse moslim-ge meenschap, die zich groten deels concentreert rond het Zuid-Station, een paar kilome ter verderop, was de „execu tie" van Al-Ahdal en El-Behir het gesprek van de dag. „Al- Ahdal was in onze gemeen schap zo populair, omdat hij de principes van het Islamitische geloof volledig trouw bleef en tegelijk begrip toonde voor de vrijere manier waarop je als Islamiet in een westers land leeft," zegt een Marokkaan in een van de tientallen koffie huizen bij de Midi. „Maar hij heeft zich daarmee van het be gin af vijanden gemaakt". Ook in andere gesprekken komt de vermoorde geestelijk leider van Saoedische afkomst naar voren als een overtuigd moslim, zoekend naar een evenwicht tussen de strenge islamitische leer en de vrije westerse cultuur. De man die kort na zijn uitverkiezing tot Grote Imam verkiezingen uit schreef voor de Hoge Raad; die met een nieuwsbrief de di aloog tussen islamieten en niet-islamieten en tussen de verschillende islamitische strekkingen op gang wilde brengen; en die er als hoofd van het in de moskee gevestig de islamitisch centrum naar streefde zoveel mogelijk in het westen opgeleide leraren in de door kinderen van migranten bevolkte scholen aangesteld te krijgen. Getuigenis „Ik ben niet bang," zei hij be gin maart in de Brusselse Soir Illustre over Rushdies' Dui velsverzen „dat dit boek een zeer negatieve invloed heeft op de islamitische lezer. In te gendeel, hij zal met eigen ogen zien tot welke graad van laag hartigheid en verrotting deze auteur is gezonken. Geen en kele muzelman zal aan deze roman een positieve gedachte wijden." Vanuit dezelfde onafhankelij ke opstelling veroordeelde hij de geruchtmakende moordop- roep van Khomeiny, die hij op drie punten strijdig met de Is lamitische rechtspraak noem de. Volgens die rechtspraak, aldus Al-Ahdal, moet een be schuldigde verschijnen voor een rechtbank, die bewijsma teriaal moet aanvoeren en de beschuldigde gelegenheid moet geven tot verweer. Het parket in Brussel, dat woensdagavond een infor matiestop invoerde, reageerde gisteren met een flinke ver scherping van de veiligheids controles langs de grenzen en op de luchthaven Zaventem. Een getuigenis van een tienja rig jongetje, dat kort na de aanslag drie a vier gemaskerde mannen bij de moskee heeft zien wegrijden, is tot nu toe het enige, zeer magere aan knopingspunt. Van de moslims die op het mo ment van de moorden ge pleegd met een revolver met geluidsdemper in de mos kee aanwezig waren voor gebed heeft niemand iets ge zien of gehoord. De Belgische vicepremier Claes, die mo menteel de buitenslands ver blijvende premier Martens vervangt en zich aan het hoofd heeft gesteld van een inderhaast opgericht crisiscen trum op het ministerie van binnenlandse zaken, riep gis teravond zowel de moslim- als andere gemeenschappen in Belgie op tot „sereniteit". In dergelijke oproepen waren verschillende gematigde mos lim-leiders hem eerder op de dag al voorgegaan. Voorlopig blijven een groot aantal am bassades in de Belgische hoofdstad, alsmede politieke gezagsdragers en diplomaten, extra bewaakt. Behalve op' nieuwe aanslagen, wil Justitie ook op mogelijke gewelddadi ge tegenacties voorbereid zijn. Dag van het Land herdacht Met vlaggen en leuzen als „Lang leve de Pale stijnse opstand" hielden gisteren op de Dag van het Land zo'n vier honderd islamiti sche fundamenta listen een demon stratie in het dorp Kfar Kanna, in het noorden van Is rael. Op de Dag van het Land wordt herdacht dat op 30 maart 1976 in Galilea zes Israëlische Arabieren werden gedood, toen de politie het vuur opende op dorpe lingen die demon streerden tegen de onteigening van hun grond. door Roger Simons N Strandjutten LONDEN Het had weer verschrikkelijk gestormd voor de rotsachtige kust van Cornwall. De bewoners van dit graafschap in het uiterste zuidwesten van Engeland vreesden het ergste. „Heer, laat nu toch niemand schipbreuk lijden,baden zij bezorgd. Maar de „Cornish' zijn een volk van strandjutters. De traditie getrouw pepten zij hun gebed een beetje op met de wens: „Als er toch schepen moeten vergaan. Lieve Heer, laat ze dan op onze klippen lopen!" Dat was precies wat „The Secil Japan" overkwam. Geladen met planken en balken verongelukte de Secil op de rotsen van het Hellegat, in de omgeving van St Ives. Het grootste deel van de vracht spoelde uit het ruim. De volgende morgen ging het als een lopend vuurtje door de kustdorpen dat er kostbaar mahoniehout te jutten viel. Honderden aspirant- stranddieven daalden af naar de zee om een deel van de buit te kunnen bemachtigen. Alles wat wielen had werd op het strand gereden en zwaar bevracht. De jutters kwamen met kinderwagens, kruiwagens, gammele autootjes, vrachtwagens en zelfs een mechanische schop. De eigenaar van dit werktuig waagde zich ermee in zee om dikke balken uit het zand te wrikken. Nadien vertelden afgunstige zielen dat hij mahoniehout had weggehaald voor meer dan 30.000 pond. Er was genoeg voor iedereen, maar toch werd er geruzied en zelfs haar uitgetrokken. Sommige jutters daalden aan lange touwen van de rotsen en waagden hun nek om kostbaar hout te kunnen stelen. Wie over geen vervoermiddel beschikte, bundelde de buit netjes bij elkaar en droeg alles weg op zijn schouders. Maar de plaatselijke douaniers konden het niet velen dat voor talrijke Cornishmen na de vreselijke storm tevoren de zon weer in het water scheen. De douane wees de schaamteloze jutters op hun wettelijke plicht om bij de plaatselijke strandvonder aangifte te doen van de wrakgoederen die zij zich hadden toegeëigend. „En het zou best kunnen dat jullie op de koop toe nog BTW moeten betalen!" waarschuwden de onvriendelijke douaniers. Op het departement van transport in Londen werd gezegd dat de douanebeambten van St.Ives- gelijk hadden. De Londense ambtenaar die op de afdeling scheepswrakken dergelijke toestanden in de gaten houdt,, legde uit dat de gulzige kustbewoners van Cornwall te ver waren gegaan. „De lading van gestrande schepen mag niet worden geroofd,verklaarde hij. De wetgeving in dat verband dateert van 1894. Op diefstallen gepleegd door strandjutters staat een boete van ten hoogste duizend pond. Maar de Kelten van Cornwall zijn zeer op traditie gesteld. Zij begrijpen niet waarom iedereen hen nu als grijpgrage dieven beschouwt. De jutters zijn helemaal niet van plan hun plaatselijke strandvoogd met een bezoek te vereren. Terwijl de strandjutters zich inspanden om ronddrijvende planken en balken uit het ruim van de Secil Japan in hun bezit te krijgen, verschenen enkele wakkere politieagenten op de kuststrook. De eigenaars van alle daar aanwezige voertuigen werden door deze vertegenwoordigers van de sterke arm beschuldigd van foutparkeren. De ijverige dienders 'plakten boetebonnen van 12 pond op het windscherm van de auto's. Maar de brutale strandjutters van Stives en omgeving lachten erom. „Wij houden een aloude traditie in ere,zeiden zij, zonder hun plundering te staken. Het aanspoelende mahoniehout werd tot de laatste balk en plank toe naar huis gesleept.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1989 | | pagina 5