ilieuwe formule literair blad, een boze
Ruyslinck en de kunst te worden bemind
David Byrne zoekt het in Brazilië
CeicbeGomant
Spijt geen
strop voor
krimi-lezer
EXSESSni
j&j zandvliet
DEKpER
TEN
VRIJDAG 31 MAART 1989 PAGINA 17
Si
wi
rerw
Ooit was Theo Knippenberg
de bedenker, uitvinder, pro-
zulle jektontwikkelaar en exploi-
voor tant van een toen volslagen
de so nieuw idee in de wereld van
re ro het boek: literatuur op kran-
ïaafdjte-formaat in grote oplagen.
,Het Bulkboek" was een con
cept uit de jaren zestig: Tien
Tof twaalf keer per jaar ver
scheen in de vorm van een
krantje een min of. meer gere-
lommeerd literair boek, in
in waanzinnig hoge oplaag
In een even dolle lage prijs,
"et werd met succes gelan
terd op scholen. Soms leidde
|St tot een nieuwe uitgave
in het boek in zijn oorspron-
flijke vorm.
inippenberg is er nu weer
iet literatuur op krantepa-
ier, maar met een nieuw
mcept, dat best even de aan
lacht mag hebben. „Knippen-
lergs Krant" die zichzelf „Li-
eratuur op groot formaat"
loemt, is een paar maanden
jeleden begonnen. In februari
twam nummer twee uit. Voor
;en krats ligt die krant van 64
lagina's in de boekhandel,
zant Knippenberg richt zich
iet meer voornamelijk op
iholen en studenten. In de
veede aflevering van „Knip-
enbergs Krant" zoals des-
jds in het Bulkboek een
3lledig boekwerk, namelijk
>man „Memoires van
Daegeman" van Louis
'aul Boon. Verder in deze li
teratuurkrant het klassieke
telverhaal van Kafka, i>De Ge-
{laanteverwisseling", een
ENi reeks fragmenten uit de boe
ken van dr. L. de Jong en een
«erste aflevering van een fe
uilleton met de titel „De
I schrijver". Deze eerste afleve
ring is van Harry Mulisch en
het is adembenemend hoe hij
/oor zijn toekomstige co-au-
eurs mogelijkheden aanreikt
im verder te gaan. Want
mensen als Adriaan van Dis,
leroen Brouwers, Hugo Claus,
Haarten 't Hart, Marga Min-
:o, Oek de Jong, en Gerrit
Comrij zullen komende delen
van dit feuilleton gaan ver
zorgen. Geen nieuw, maar
vel een spannend idee.
bergh, Monika van Paemel,
maar vooral Hugo Claus en
Jeroen Brouwers, die hij
„monstres sacré's" noemt of
van plagiaat beschuldigt.
Brouwers zou tijdens zijn
Vlaamse jaren het boek „Joris
Ockeloen en het wachten"
naar het verhaal van Ruys
linck hebben gejat uit een aan
hem toevertrouwd manu-
schript, dat hij moest beoorde
len voor uitgave bij de firma
Manteau. Een jammer genoeg
geheel onuitgewerkte ver
dachtmaking, die tot een
mooie rel dient te leiden,
wanneer Ruyslinck niet fan
taseert of kletst. Zuur voor
hem lijkt het dat hij zowel
over Brouwers als Claus moet
vaststellen, dat dit tweetal erg
goed kan schrijven!
Alma
g" 'Nergens
atore pe Zuidnederlandse auteur
n_ P* IVard Ruyslinck, nu zestig
oud, onderhoudt al vele
aren een correspondentie met
ien leraar Nederlands in het
,rïPeeuwse- Daarin komt van al-
orde, cultuur, mu-
P' ziek, film, taal en natuurlijk
Jutte 0ok literatuur en literaire
'erschijnselen. Wat deze cor
respondentie inhoudt, en
ande laarmee wat de ideeën van
mek Ruyslinck over dit soort on-
Het lerwerpen zijn, kan de lezer
)f bui jntdekken in „Ijlings naar
va lergens", waarin de brieven
willi /an 1984 tot 1988 zijn opgeno-
nen. Ruyslinck schijnt deze
«schouwingen te zien als zijn
[geestelijk testament".
et h
ten
mbui
et ge ng
deren
wo
„De kunst te worden bemind"
is de ondertitel van het le
vensverhaal dat de vooraan
staande Franse journaliste
Fran<^oise Giroud schreef
over Alma Mahler, de vrouw
van Gustav Mahler, de min
nares van de schilder Kokosc-
hka, van de Bauhaus-archi-
tect Gropius en later weer de
echtgenote van auteur Frans
Werfel. Niet alleen deze vier
mannen speelden een rol van
belang in haar leven. Want zij
beminde en bedroog hen, zij
haalde hen aan en maakte ru
zie met hen en anderen. In
het boek van Francoise Gi
roud, dat nu in het Neder
lands is verschenen - „Alma
Mahler, of de kunst te worden
bemind" - is een prachtig
beeld van een epoque gege
ven: de eeuwwisseling van
1900. Bovendien geeft het een
beeld van een getourmen
teerd karakter. Van een kun
stenaarswereld. die in heel
Europa zijn vertakkingen
had. Inderdaad, een veelom
vattend en rijk boek.
„Wat zat er toch in de lucht
van Wenen dat deze stad zo
uniek maakte alvorens ze in
H.J.A. Hofland: meesterschap
in karakteristieken.
FOTO: PR
het gaan kijken naar stunt
vliegerij, autoraces en het
hard rijden op daartoe niet
geëigende wegen of tijdens
slechte omstandigheden ho
ren. In deze catalogus vind je
ook roemruchte plaatsen, be
kend van waaghalzerij waar
de dood op volgt, onder ande
re de Eiffeltoren.
Verwacht van dit boekje niet
teveel. Al die schrijvers die
Jeroen Brouwers in „De laat
ste deur" met zoveel compas
sie en inlevingsvermogen be
sprak en Stig Dagerman, aan
wiens zelfmoord een b'oek
werd gewijd, dat was allemaal
heel wat anders dan dit boek
je, waarin Brouwers veel
meer aan de oppervlakte
blijft.
ook Remco Campert 1
delijk wat aan film heeft ge
daan in zijn werk. Maar - zo
stelt Schouten in zijn inlei
ding vast - compleet is het
boekje bij lange na niet.
Vrijheidsbeeld
„We passeerden het Vrij
heidsbeeld" is een boekje met
beschouwingen van H. J. A.'
Hofland over de Verenigde
Staten. „Overpeinzingen uit
het land van „life, liberty and
the pursuit of happiness".
Hofland is een van de leukste
beschrijvers van verre lan
den, omdat hij kijkt, luistert
en in zich opneemt. Je kunt
met veel kennis van zaken en
achtergrond-beschouwingen
van alles over een land, een
volk en een cultuur vertellen,
maar Hofland doet dat vooral
door er te zijn en ons te ver
tellen hoe dat is, „er zijn". Hij
loopt over straat, eet een
maaltijd, bezoekt een theater
of een postkantoor, vertelt
daarover en blijkt daarbij dan
oneindig veel te weten en al
lerlei treffende bijzonderhe
den te kunnen verstrekken.
Cinema
Ward Ruyslinck: onuitgewerkte verdachtmaking.
ntië lij maakt zich vaak boos, die
ïle gfRuyslinck. Zo beschimpt hij
irowitz voor dat beroemde
takki oncert in het Concertge-
andfbouw. De schrijver had er
eereiheen gewild, maar kon een
rdei week tevoren al geen kaartjes
ondi neer bemachtigen. „Daar
lebben we alle twee een ka-,
en di er vóór de roes aan ovefge-
iel louden". Maar gelukkig h'Bort
ka iij achteraf dat Horowitz
h 100.000 dollar heeft getou-
igarj heerd voor dat concert. „Vijf
lollar per noot", dat is een
BOE zaak waar Ruyslinck een
ladzij lang opgewonden over
Verder moeten vooral andere
auteurs het ontgelden. Wever-
de nacht van het fascisme on
derging, om vervolgens, ver
zwakt maar rijk aan musea,
als een gewone provincie-stad
uit de Tweede Wereldoorlog
te voorschijn te komen?" Op
deze vraag probeert het boek
mede een antwoord te geven.
Dit is een belangrijk thema.
Met de beschrijving van een
bezoek van Rodin aan Wenen
in 1902, waar de schilder
Klimt net in opkomst is, be
gint het relaas van Giroud.
Alma speelt een intrigerende
rol. Ze is iemand die alles met
Mahler te maken heeft, ook
later. „Allemaal willen ze met
haar trouwen. Natuurlijk om
dat ze van haar houden, maar
in zekere zin ook om Mahler
uit te bannen". Oskar Ko-
koschka wordt verteerd door
jalouzie, al brengt hij een paar
weken met haar door in Na
pels. Voor Alma een tijd van
geluk en overvloed, voor hem
wordt de jaloezie een obsessie.
Later is zij getrouwd jnet
Franz Werfel. Dat ligt niet
voor de hand. Hij is een soci
aal-democraat, waar Alma
een hekel aan heeft. „Soms
zegt hij: „Hoe kan ik gelukkig
zijn, zolang er nog één mens
op aarde moet lijden?".
„Woorden, die ik letterlijk zo
uit de mond van een ander
egocentrisch mens, Gustav
Mahler, heb gehoord", noteert
Alma. Maar wat haar nog
meer tegenstond in Werfel:
hij was jood. Alma sterft in
1964, 85 jaar oud, onder ande
re omdat ze zich niet wilde la
ten behandelen tegen de sui
kerziekte, waar zij haar laat
ste levensjaar aan leed. „Een
joodse ziekte", was haar oor
deel.
Een prachtig en knap ge
schreven boek, dat je niet
leest als een historisch docu
ment, maar als een heel direct
verslag. Journalistiek en bio
grafie op de beste manier.
FOTO: PERS UNIE
die „Zelfmoordclubs" zijn. Hij
schrijft over „Zelfmoordsek
ten", primitieve stammen die
collectief zelfmoord plegen en
hij verwijst naar De Maupas
sant, Robert Louis Stevenson
en Belcampo, die in verhalen
aandacht besteed hebben aan
zelfmoordclubs.
Een van de hoofdstukjes van
dit macabere boekje is gewijd
aan „Catalogus van zelf-
moordspelen", waartoe ook
Veel Nederlandse filmers kie
zen Nederlandse literaire
werken om er een speelfilms
van te maken. Hoe staat het
nu met de Nederlandse schrij
vers? Hoe laten zij de film een
rol spelen in hun werk? Rob
Schouten heeft daarover wat
materiaal verzameld en toege
licht, waarvan u kennis kunt
nemen in „Cinema Literair".
Na een korte inleiding volgen
in dit boekje fragmenten van
zo'n 35 Nederlandse dichters,
verhalen-schrijvers en essay
isten, die het wel eens, soms
heel terzijde, over film heb
ben gehad. Achterberg is de
eerste, met zijn gedicht „Cel
luloid":
Zij heeft sltijd naast mij gelopen.
Nu zie ik het
op deze film, waarin mijn stappen
gelijke tred
houden met haar, de levensgrote
metgezellin van celluloid.
Schouten neemt natuurlijk
fragmenten uit essays van
Versierd
Van Jeroen Brouwers op
nieuw een boek over de zelf
moord. „De laatste deur" was
gewijd aan de zelfmoord in de
Nederlandse literatuur, dit
nieuw boekje, „De versierde
dood" gaat over zelfmoord in
heel eigenaardige verschij
ningsvormen. Zo komt de
„Russische roulette" aan bod,
Brouwers wijdt aandacht aan
de geheime genootschappen
Zo staat hij op zeker moment
te kijken naar een oude snel
tekenaar, die op het puntje
van Manhattan, The Battery,
zijn kunst bedrijft: het maken
van portretten voor wie dat
betalen wil. Hofland obser
veert de man en zijn model,
maar vooral ook het publiek
dat zich voor dit tafereeltje
verzamelt. Zulke stukken to
nen zijn meesterschap in ka
rakteriseren en doorzien van
de betekenis van details. Het
boekje staat vol met deze klei
ne, meesterlijke momenten.
Apuleius
Gerrit Achterberg: celluloid
Het klassieke erotische ver
haal van een jonge Romein
die door een wonder in een
ezel verandert, waarna hij in
die hoedanigheid het leven
van een volstrekt nieuwe
kant leert ervaren, is opnieuw
vertaald, nadat het heel lang
niet in zijn oorspronkelijke en
ongekuiste vorm voorhanden
was. Een classicus aan de uni
versiteit van Gent heeft dit
boek „Metamorfosen" op
knappe en heldere wijze ver
taald. De pikante en erotische
gebeurtenissen komen goed
tot hun recht, maar ook de
diepere ondertoon van filoso
fie en noodlot spreekt steeds
aan in deze vertaling. In de
opvatting van vertaler Stefan
van den Broeck maakt de
ezel, de jonge Romein, een
reeks van gedaantewisselin
gen door. Zijn verhaal is het
verhaal van het leven zelf.
Het eindigt in een inwijdings
tafereel, wanneer Lucius
weer naar de menselijke ge
daante is teruggekeerd en toe
treedt tot de Isis-mysterieën.
Herdrukt
„Overpeinzingen van een bra
menzoeker" is een klein ju
weeltje uit het begin van onze
eeuw. De auteur, R. N. Ro
land Holst, was de echtgenoot
van Henriëtte en de oom van
Adriaan. Richard Niklaus Ro
land Holst is vooral bekend
als beeldend kunstenaar. Hij
maakte muurschilderingen in
de Beurs van Berlage en was
directeur van de Amsterdam
se Akademie voor Beeldende
Kunsten. Het fijnzinnige
„Overpeinzingen van een bra
menzoeker" is zijn bekendste
literair werk, een snoer van
bespiegelingen, indrukken,
overwegingen van de natuur,
de kunst en het leven. Het
landschap waar de bramen
zoeker wandelt is het land
schap in zijn ziel. Ook dit
boekje is in veel opzichten
klassiek, niet in het minst
door de ragfijne stijl van
schrijven. Nadat het twintig
jaar lang niet te koop was,
heeft Donker het in een mooi
uitgaafje, met een inleiding
van Michaël Zeemann op
nieuw uitgebracht.
Herdrukt is ook het 22 jaar
oude boek van Bastet over de
negentiende eeuwse literator
en kunstkenner Carel Vos-
maer. Onder de titel „Met Ca
rel Vosmaer op reis" heeft
Querido het in een nieuw jas
je gestoken. Bastet schenkt
daardoor opnieuw aandacht
aan een voortreffelijke figuur
uit de vorige eeuw, die al te
weinig bekend bleef.
Max Dendermonde's aardige
verhaal „Uit Mexico ben ik
gevlucht, mevrouw!" ver
scheen in 1983 en is nu door
het Spectrum opnieuw uitge
bracht. Een episode uit het le
ven van een man die er in
Mexico onderdoor gaat, mede
als gevolg van een liefdesver
wikkeling. Een effectvol ver
teld verhaald.
Hierboven besproken en ge
noemde uitgaven:
„Knippenbergs Krant", uit
gave 12 maal per jaar. Prijs
ƒ3,95.
Franfoise Giroud: „Alma
Mahler" - „of de kunst te
worden bemind" uitgave De
Prom. Prijs 29,90
Ward Ruyslinck: „Ijlings
naar nergens" - ontboeze
mingen aan een boezem
vriend" - uitgave Manteau.
Prijs 37,50.
Jeroen Brouwers: „De ver
sierde dood" - uitgeverij Ca
dans. Prijs 27,50
Rob Schouten: „Cinema Li
terair - film in de Neder
landse literatuur" - uitgave
Unieboek. Prijs ƒ27,50
H. J. A. Hofland. „We pas
seerden het vrijheidsbeeld -
overpenzingen uit het land
van „life, liberty and the
pursiut of happiness" - uit
gave Bert Bakker. Prijs
ƒ19,90.
Apuleius: „Metamorfosen" -
uitgave Houtekiet. Prijs
ƒ45,-
R. N. Roland Holst: „Over
peinzingen van een bramen
zoeker" - uitgave Ad. Don
ker. Prijs 17,50
F. Bastet: „Met Carel Vos
maer op reis". - uitgave
Querido. Prijs 39,50
Max Dendermonde: „Uit
Mexico ben ik gevlucht, me
vrouw!" Uitgave Het Spec
trum. Prijs 19,90
ata tandaardwerk
mi j
iew yer kleur weer
eorrdi i de winkel
uitgeverij Zomer en Keu-
g is onlangs een herdruk
ngeén. het standaardwerk over
/aijeur verschenen. Het boek,
zelf in mooie kleuren is
ror gevoerd, staat vol met hel
les ré beschrijvingen van de
opnï Itenschappelijke, technologi
st eei hé, emotionele en estetische
/oegJ keten van kleur. Uitgelegd
missü irdt onder meer, hoe verf en
s, et Hlrstof worden gemaakt en
arinj thanier waarop kleuren tot
rerk# Itö komen. Interessant is
advie iVerhaal over de betekenis,
'kleur voor de mens door
at di tijden heen heeft gehad. In
dril I hoofdstuk „Kleur als
dvi$effte-artikel" wordt aan de
Itigste eeuw veel aandacht
kings#steed: van de tere pasteltin-
ie gt "die in de binnenhuisarchi-
en d ttuur tijdens de Jugenstilpe-
af oi üe wer en gebruikt tot de
/anui tte interieurs van de jaren
irvoc 'tig, van de „Think Pink"
slede Jë in de jaren vijftig tot een
aaroi trspelling voor het kleurge-
rbanfUik in de toekomst.
tder kan men lezen, dat de
»st gebruikte kleuren voor
eente to's juist de minst veilige
apuni. dat ons oog tien miljoen
een urencombinaties kan on-
weifscheiden en dat in China
de kleur van de rouw is.
'torn, een plezierig en be-
r ëf pelijk lees- en kijkboek
iedereen.
ur". Uitgeverij Zomer
Keuning. Prijs 75,-.
Wie aan Brazilië denkt,
denkt niet direct aan pop
muziek maar als het aan Da
vid Byrne ligt komt daar
snel verandering in. De zan
ger van de Talking Heads,
die in z'n eigen werk het ge
bruik van etnische klanken
nimmer schuwt, stelde een
cd samen met werk van
Braziliaanse artiesten. Muzi
kanten van de sixties-gene-
ratie, die het tijdens de mili
taire dictatuur niet allemaal
even gemakkelijk hadden,
soms in de cel belanden,
maar tegenwoordig in eigen
land een gezonde populari
teit genieten. De cd „Beleza
Tropical" (EMI 7 91948)
loopt over van de zonnige
muziek, hoe kan het ook an
ders. In de Braziliaanse cul
tuur zitten veel Afrikaanse
invloeden, want de Portuge
zen die de negers als slaven
meenamen gaven deze alle
kans hun eigen cultuur ver
der te ontwikkelen. De ar
tiesten van de jaren-zestig
generatie mengden hun ei
gen sound op zich al een
tropische cocktail met
westerse klanken, al maakt
„Beleza Tropical" snel dui
delijk dat de één daar bedui
dend verder in ging dan de
David Byrne stelde een cd samen met werk van Braziliaanse ander,
arliesten.
foto: pr Het materiaal op dit album
dateert van 1972 tot 1982 en
al te moderne interpretaties
van Braziliaanse pop mag je
dus niet verwachten. De ne
gen zangers en zangeressen
verloochenen hun afkomst
uiteraard niet, maar het zijn
vooral Chico Buarque, Lö
Borges en Milton Nascimen-
to, die het lonken naar het
Westen niet kunnen laten,
bijvoorbeeld door ouderwets
aanzwellende orgeltjes te
hanteren. Borges klinkt op
„Equatorial" een beetje als
„Aphrodite's Child" (weetje-
nog), en de afwisselend kla
gerige of aandoenlijke zang
van Chico Buarque op res
pectievelijk „Cacada" en
„Calice" (het laatste heeft de
potentie om hier alsnog een
prima zomerhit te worden)
is echt indrukwekkend. Met
het voorjaar en de zomer
nog voor de boeg en „Beleza
Tropical" in de cd-speler,
kan er weinig meer mis
gaan. Deze geluidsdrager be
vat de pioniers van de Bra
ziliaanse pop en op een vol
gende cd wil Byrne de meer
funky dansmuziek laten ho
ren.
Wendy Lisa
De Californische Wendy
Melvoin en Lisa Coleman
maken beiden deel uit van
The Revolution, de begelei
dingsband van Prince. Op
hun debuut-elpee wisten ze
dat nog aardig te omzeilen
door een grote variëteit aan
stijlen op te nemen, maar op
„Fruit At The Bottom" (Vir
gin 209 756) lijkt Prince wel
haast zelf aanwezig om de
dames morele steun te ver
lenen.
Wendy Lisa doen het ech
ter allemaal zelf en dat gaat
ze prima af. Het duo heeft
een neusje voor het compo
neren van spontaan klin
kende en lekker in het ge
hoor liggende funk, minder
pretentieus als het werk van
hun meester, maar soms net
zo aantrekkelijk. Uptempo-
stukken als „From Now On"
en de single „Are You My
Baby" komen daarbij het
beste uit de verf.
Dare
Dare is een nieuwe rock
band uit Manchester, gefor
meerd rond zanger/toetse
nist Danny Wharton. Whar
ton maakte de laatste jaren
van Thin Lizzy als actief
muzikant bij deze roem
ruchte band mee en is der
halve de enige bij Dare, die
op enige faam kan bogen.
Op het debuut-album „Out
Of The Silence"(A&M 395
221) blijkt zo'n beetje alles
om diezelfde Wharton te
draaien. Hij schrijft al het
materiaal, beschikt over een
goede roek-stem en zorgt
met zijn keyboards voor de
meest essentiële inkleuring
van het Dare-geluid, een
licht naar Amerika lonken
de vorm van melodieuze
hardrock.
Dare verzuimt daarbij ech
ter om een verruimende
blik te tonen, al blijkt uit
nummers als „Under The
Sun" en het bijna monu
mentale „King Of Spades"
dat de goede wil wel dege
lijk aanwezig is. Het klinkt
nu vaak nog wat te voor
spelbaar, maar Dare heeft
(letterlijk en figuurlijk) de
potentie om uit te groeien
tot een heel aardige rock
band.
GERT MEIJER
Het eerste boek van René
Appel „Handicap", dat twee
jaar geleden verscheen, heb
ik niet gelezen; vandaar dat
ik onbelast aan zijn tweede
heb kunnen beginnen. Hdt
heet Spijt en dat hoef je van
de aanschaf niet te hebben.
Appel toont zich in tegenstel
ling tot zijn beroemder, schil
derende naamgenoot een
strak stilist, die in aange
naam proza een aardig ver
haal schrijft dat tot een leuk
slot wordt gevoerd.
„Spijt" gaat over de dood van
Simon, die volgens degene
die hem in de Amsterdamse
drugs-scene begeleidde tij
dens en ook uit die zwarte
periode schoon was en daar
door onder verdachte om
standigheden aan zijn eind is
gekomen. De hulpverlener,
in het boek Frans maar op
de achterflap Fred van Kes-
sel genaamd, gaat zelf op on
derzoek uit.
Appel schildert het milieu
van Warmoesstraat en Zee
dijk op redelijk treffende
wijze, hoewel hier en daar
wat meer details het verhaal
zouden versterken. Appel
geeft zijn amateurspeurders-
verhaal een menselijke di
mensie door te beschrijven
dat het Van Kessel privé al
lerminst goed vergaat. Zijn
vrouw verlaat hem, maar hij
zet desondanks zijn onder
zoek voort om uiteindelijk
zijn veronderstelling dat zijn
ex-klant niet aan een over
dosis is overleden bevestigd
te zien. Waarop hij na alle
verwikkelingen in zijn leven
een stap zet, waardoor hij he
lemaal opnieuw kan begin
nen. Appel kreeg voor „Han
dicap" een voordracht voor
de Gouden Strop, de prijs
voor de beste Nederlandse
misdaadroman. „Spijt" be
wijst dat deze nominatie niet
ten onrechte was en zal dus
geen strop betekenen voor
de krimi-lezer.
FRANK WERKMAN
René Appel: „Spijt". Uitge
verij Bert Bakker. Prijs
ƒ24,90.
(ADVERTENTIE)
1 (1) Umberto Eco
De Slinger van Foucault
tt? fjBSRSSHfiKö
4 (-) Elaeviers Belastingalmanak
5 (2) Hugo Claus
Verdriet van België
Cazemier
Boeken-Tijdschriften
Kopermolen 10,
2317 PB Leiden
Tel. 071-22.00.22
J. Ginsberg bv
Breestraat 127-129
Boek- en kantoorboekhandel
Veenerick
Noordeinde 33
2371 CM Roelofarendsveen
Tel. 01713-16033.
HÉM BOEKHANDEL BV
i<P)REMANi; STOLK,
Nieuwe Rijn 9
Leiden - 071-12.21.44
Voor al uw boeken en CD's
...uw l.ibris boekhandel
Deze top 5 is samengesteld
naar aanleiding van de
verkoopcijfers bij de boven
staande handelaren:
GRATIS ELKE WOENSDAG DE
BIJLAGE BIJ UW KRANT MET
INFORMATIE OVER FILMS.MUZ1EK
THEATER, RECREATIE. EXPOSITIES
EN EEN COMPUTE AGENDA