Vernieling aan schilderijen in
Dordrechts museum schokt
musea
Nederlandse Opera werkt
tekort in tien jaar weg
Cultuurschatten met een luchtje
■S I-
,ZET ALLES MAAR ACHTER GLAS'
„Kunst is meestal toevallig
doelwit van frustraties"
Mozart kleurrijke
vis in aquarium
AANTAL VOORSTELLINGEN GROEIT
KUNST
£eidóc Commit
VRIJDAG 31 MAART 1989 PAGINA 11
'A JL,
-Jinmi-acteur
Seipold dood
LOS ANGELES De Westduit-
se film- en televisie-acteur Man
fred Seipold is afgelopen zaterdag
op 48-jarige leeftijd in een zie
kenhuis in Los Angeles overle
den. Volgens vrienden, die giste
ren zijn dood bekendmaakten,
had hij longkanker. Seipold werd
bekend door rollen in krimi's zo
als „Der Kommissar", „Tatort",
„Der Alte" en „Derrick". Hij
speelde bij elkaar mee in ruim
120 televisiefilms en -series. Sei
pold, geboren in West-Berlijn,
woonde in München en Los An
geles. Hij wordt het komende
weekeinde in Californië begra-
Rolling Stone
Bill Wyman
gaat trouwen
LONDEN De 52-jarige bassist Bill Wy
man van de rockgroep Rolling Stones heeft
trouwplannen met een 19-jarig fotomodel.
Zes jaar geleden zorgde Wyman voor sensa
tie in de Britse schandaalbladen toen hij een
verhouding begon met het toen 13-jarige
schoolmeisje Mandy Smith. Later gingen de
twee uit mekaar, maar nu hebben ze me
kaar opnieuw gevonden. Persagent Nick
Massey zei dat hij het nieuws over een ge
pland huwelijk kreeg van Wyman die mo
menteel in de Verenigde Staten is voor de
opname van een plaat van de Rolling Sto
nes. Het koppel wil in juni trouwen, maar
heeft nog niet besloten waar het huwelijk
zal plaatsvinden.
NIEUW TER BESCHERMING
PARIJS Een onzichtbaar druppeltje van een geur-
stof die alleen speciaal opgeleide honden kunnen rui
ken. Met deze vinding denken twee Franse recher
cheurs dat de internationale kunstwereld zijn waarde
volle cultuurschatten in de toekomst kan beschermen
tegen diefstal of het vervoer ervan.
Met dit discrete en onuitwisbare moleculaire teken zal
het naar verwachting van de uitvinders moelijker wor
den met gestolen schilderijen of andere kunstwerken
grenzen te passeren.
De vinding is gebaseerd op geurstoffen van dieren,
waarmee zij bijvoorbeeld hun territorium afpalen of de
andere sekse aantrekken. De gemaakte chemische ver
binding is niet te ruiken door mensen, maar des te be
ter door honden, die beschikken over 220 miljoen reuk
cellen in de neus tegen de mens maar 5 miljoen.
Een politiehond kan bijvoorbeeld het spoor van een
persoon via de reuk van de voeten zeventig kilometer
volgen, zelfs als de route vier dagen oud is en door an
deren is doorkruist.
Na enkele weken opleiding zou een hond de geur van
een kunstwerk kunnen identificeren, zelfs als die is ge
mengd met andere stoffen. De geur behoudt zijn kracht
variërend van enkele maanden tot verscheidene jaren.
De voor de kunstwerken specifieke geuren worden in
een computer opgenomen.
Verzekeringsmaatschappijen, grote privé-verzamelaars
en diverse musea, waaronder het Louvre, hebben reeds,
zo verluidt, belangstelling getoond voor het procédé,
dat Tami (geavanceerde kenmerk- en identificatietech
nieken) wordt genoemd.
Brit regisseert
„Hoop van zegen"
bij RO-theater
kost- ROTTERDAM De Engelse
rijke regisseur Bill Bryden gaat bij
sla het Rotterdamse RO-theater
win- de Nederlandse klassieker „Op
hoop van zegen" van Herman
op. Heijermans regisseren. Door
lukt- een Engelse regisseur, die het
/em-sluk no& nooit °P ^et toneel
ver. heeft gezien, dit stuk te laten
vast- opvoeren wil het RO-theater
een bijdrage leveren aan het
P° lévend houden van de Neder-
Y,an landse toneelliteratuur, zo
bleek gisteren tijdens een toe-
van lichting op de keuze van de re-
luw" g'isseur.
Bryden (47) heeft zijn sporen
in de Britse toneelwereld
neer ruimschoots verdiend. Hij
auw- maakte zijn debuut als regis-
zijn seur in 1965. In 1975 begon hij
p de te werken bij het National
Theatre in Londen en in 1988
regisseerde hij de opera Parsi-
ggen tel in Covent Garden met Ber-
per nard Haitink als dirigent. Vol-
ver- 6ens J°s Thie, een van de ar
tistiek leiders van het RO-the-
ooDtaler' werc* aanvankelijke
dare om Bryden „Op hoop
•f van zegen" te laten regisseren
weggenomen door zijn „ver-
,cenj [rissende reacties" op het uit
«g J900 daterende stuk van Heij
ermans.
Bryden heeft al in de begintijd
oen- van zijn loopbaan als regisseur
de in Edinburgh overwogen om
feit „Óp hoop van zegen" in Enge-
tend op het toneel te brengen,
Tóen werd overwogen om een
die Engelse versie te laten maken
oen- door de Britse toneelschrijver
men Edward Bond. Voor zijn werk
met het ensemble van het RO-
ïuw- iheater in Rotterdam maakt
Bryden wel gebruik van een
liteit ^n8eise vertaling van het
pro*5luk-
^et bedoeling Gm
„Op hoop van zegen" op 29
april in de Rotterdamse
m Schouwburg in premiere te
doen gaan. Na een week Rot
terdam is het stuk daarna nog
l*-zien in Eindhoven,. Gronin
gen, opnieuw Rotterdam en
Utrecht. De hoofdrol „Knier-
wordt gespeeld door Tru
dy Labij. Andere belangrijke
armofl pgjjen zjjn voor Edmond Clas-
Kor« sen als reder Bos en Hein van
ntoon der Heijden als Barend.
Bn w:-
lücïii NBD introduceert
«3 danstest
SJ-J voor moderne
efck j,filmdansen"
07 AMSTERDAM Dertig jaar
ladat de eerste danstesten
l°°r bekende klassieke
~Lan< lansen als latin, rock en roll
oude dansen als foxtrot en
als in Nederland werden ge
produceerd, is het nu ook
een Proeve van be-
twaamheid voor de trendge-
Sect voelige „modedansen" af te
ilk hi «li
aar verwachting enkele dui-
iriden beoefenaars van deze
ooral door de films „Dirty
Werk tlancing" en „Salsa" geïnspi-
ituat eèrde dansen zullen de ko-
Sénde maanden de test doen
voor deze nieuwe dansgraad,
free style, aldus Fred Bij-
07 ter, bestuurslid van de Neder
landse Bond van Dansleraren
K TOD).
lejt de nieuwe test wordt vol-
ins hem voldaan aan de
^roeiende belangstelling van
VOO iet publiek voor filmdansen
u L« mambo en het zoge-
3254. "obmde „slow-rhytm". Veel
DIENI Mensen blijken volgens Bijster'
'el. OU aangestoken te worden nadat
Int „Dirty dancing" of „Salsa"
ürïna ïPben gezien, waarin alles
<e dfl^it om swingende dans-
nummers. Hetzelfde gebeurde
i CE! In-de jaren zeventig met films
„Saterday night fever" en
freece", die een plotselinge
langstelling voor discodan-
dt iniö ièn veroorzaakte,
wflöj let de invoering van de cur-
lissen en testen voor de free
Lltyle springen de 250 bij de
14906 IfBD aangesloten dansscholen
op het project „Danscen-
villlg« hm 2000". Doel daarvan is
mociernere aanpak van
j. oi Itt dansonderwijs te stimule-
18.31 ifcn en de dansscholen te ont-
Klad °en V3n ^Un W3t st'jve 'ma"
""(A i>yendien blijkt volgens Bij-
llter dat mensen die voor deze
peciale dansen naar de dans-
mp fhool komen, ook enthousiast
y! orden voor het klassieke
lansrepertoire. De belangstel
ling voor dit soort klassieke
lansen neemt volgens hem
dan ook steeds meer toe.
•ter: „De groei van het aan-
testen voor deze dansen
preekt voor zich: bij de start
1959 werd hij door 8,5 dui-
end mensen gedaan. In de ja-
en zeventig waren dit er al
'onderdduizend en dit jaar ho-
ien we zelfs tweehonderddui-
end mensen een test te laten
Heggen
DEN HAAG/AMSTER
DAM/APELDOORN
Schilderijen achter kogel
vrij glas. Voor kunstmin-
nenden een gruwel, maar
wel degelijk een mogelijk
heid die serieus overwo
gen wordt
„Toen we van de vernie
ling in het Dordrechts
Museum hoorden zeiden
we tegen elkaar: zet over
al glas voor. Maar dat was
een eerste reactie, zéker
geen officiële," zegt M. de
Zwaan, voorlichter van de
Rijksdienst Beeldende
Kunst. „Glas is inderdaad
een mogelijkheid,"
beaamt Max Meijer, bu
reausecretaris van de Ne
derlandse Museumvereni
ging, om er aan toe te
voegen dat dit stuit op se
rieus te nemen, lastig te
rationaliseren bezwaren.
De discussie over de beveili
ging is in museumkringen op
nieuw in een stroomversnel
ling geraakt. Afgelopen
woensdag reageerde een Pa-
pendrechter zijn frustraties af
op tien 17e eeuwse schilderijen
in het Dordrechts Museum.
Het herstel kost kapitalen en
de werken zullen bovendien
enkele jaren niet getoond kun
nen worden.
HéV is de zoveelste museale ca
tastrofe in een reeks. Onlangs
nog werd in het Amsterdamse
Rijksmuseum in een kunst
werk. van Bartholemeus van
der Helst een snee van vijf
centimeter gemaakt. De dader
was een man die zo aandacht
wilde vragen voor zijn psychi
sche problemen.
Lange lijst
De lijst kan moeiteloos aange
vuld worden. Zo werd in 1986
in het Stedelijk in Amsterdam
het beroemde schilderij 'Who's
afraid of red, yellow en blue'
van de Amerikaanse schilder
Barnett-Newman beschadigd.
De 31-jarige dader wilde daar
mee duidelijk maken dat het
doek volgens hem een aanflui
ting is voor de kunst.
En in 1975 werd de Nacht
wacht van Rembrandt in het
Rijksmuseum met een mes
toegetakeld. De dader werd
opgenomen in een psychiatri
sche inrichting en is inmiddels
overleden, zo weet woordvoer
ster Kolkman van het Amster
damse museum te melden.
Directeur De Groot van het Dordrechts Museum legt uit hoe lang de restauratie van de vernielde
schilderijen zal duren.
FOTO: ANP
Volgens de Apeldoornse psychiater Charlotte
Querido, die kunst - dans en muziek - gebruikt
in haar therapieën, komt het regelmatig voor
dat mensen hun agressie botvieren op kunst als
vorm van protest. Net zoals de man in het Dor
drechts Museum, die dat „een verzetsdaad te
gen de Nederlandse Staat" noemde. De Staat
heeft er voor gezorgd dat hij geen kans op een
arbeidsplaats heeft. Teveel mensen uit het bui
tenland nemen die plaatsen in, zei hij.
De agressie richt zich soms op kunst omdat de
dader dat ziet als een vorm van luxe die voor
hem onbereikbaar is, zegt Querido. Maar
meestal is het toeval dat een kunst-object wordt
getroffen. „Zo iemand moet zijn agressie kwijt,
moet zich afreageren. Dat kan net zo goed een
kunstwerk zijn als een bushokje, zijn ouders,
een vriendje of een fiets."
„Hij moet zijn boosheid kwijt en het maakt ei
genlijk niet uit hoe. Als het maar iets is dat
voor anderen waardevol is. Anders heeft het
voor hem geen 'zin', want hij is boos. Boos op
zijn ouders, autoriteiten of wat dan ook. Let
wel, ik wil dit soort praktijken niet goed pra
ten. Maar op die manier werkt dat. Eigenlijk
gaat het om mensen die niet weten hoe ze hun
boosheid moeten kanaliseren. Ze kunnen er
moeilijk mee omgaan. Ze praten er niet over, of
kunnen dat niet. Uit onmacht slaan ze er dan
maar op los."
door Dordrecht wel een nieuw
element. Meestal betrof het
vernielingen van beperkte
omvang, terwijl het in dit ge
val ging om een behoorlijk
aantal schilderijen."
Desondanks zegt Meijer dat
'draconische maatregelen' nog
niet overwogen worden. „We
hebben nu eenmaal te maken
met een natuurlijk spannings
veld tussen de twee taken van
musea: behoud en het open
baar tentoonstellen."
De Rijksdienst i Beeldende
Kunst lijkt evenmin van plan
om opkorte termijn ingrij
pende maatregelen te treffen.
„We lenen al uitsluitend wer
ken aan instellingen met een
museale status en stellen eisen
op het gebied van ruimte en
bewaking", meldt voorlichter
M. de Zwaan. De dienst was
overigens zelf recent nog
slachtoffer van een kunstroof.
Uit de rijkscollectie verdwe
nen enkele schilderijen. „Dat
was geen aanleiding voor ex
tra maatregelen, want de col
lectie wordt al ontzettend goed
bewaakt," zegt De Zwaan.
Tegen vernielingen is volgens
Kolkman van het Rijksmusem
weinig uit te richten. Het mu
seum heeft nooit overwogen
om - bijvoorbeeld - reproduc
ties op te hangen en de echte
kunstwerken op te bergen in
een goed afgesloten kluis. „We
willen de kunst tonen zoals
het is. Je kunt het opstellen
achter kogelvrij glas, maar dat
bederft het 'genot' voor de be
zoeker al evenzeer." Slechts
enkele kleinere kunstwerken
staan achter glas en daar blijft
het volgens Kolkman ook bij.
Het museum prijst zich-geluk-
kig dat de man indertijd het
schilderij niet met chemicaliën
bewerkte. Kolkman: „Godzij
dank niet. Een mes, dat is nog
te herstellen. Maar zoutzuur
gebruikt u die naam alstublieft
niet. Dat brengt misdadigers
alleen maar op een gedachte".
Ze vreest dat als gevolg van
het voorval in Dordrecht en
de publiciteit daaromheen „het
risico op een golfje van dit
soort acties" toeneemt.
Naast de talrijke vernielingen
werden musea de laatste tijd
getroffen door opzienbarende
kunstroven. De meest recente
in deze reeks vormde de in
braak in het Kröller Muller
museum in het Veluwse Otter-
loo, waar enkele waardevolle
Van Goghs werden ont
vreemd.
Beveiliging
Ondanks alles zijn er recent
geen concrete maatregelen ge
troffen om diefstal of vernie
ling van kunstwerken te voor
komen. Meijer van de Neder
landse Museumvereniging:
„Beveiliging heeft nu al hoge
prioriteit." Wel wordt naar
mogelijkheden gezocht kunst
voorwerpen nog beter te be
veiligen.
Gedacht wordt onder meer
aan de instelling van een
fonds waaruit kostbare bevei
ligingsmaatregelen betaald
kunnen worden. Bovendien
zullen musea de eigen situatie
wat betreft de veiligheid ana
lyseren. „De discussie krijgt
Kunst in musea is slechts spo
radisch doelwit van agressieve
lieden. Veel vaker wordt
'kunst op straat' getroffen. In
Apeldoorn werd een kostbaar
kunstwerk van Evert Strobos
uit Hengelo nog maar enkele
jaren geleden letterlijk omver-
getrokken. De bewuste kunst
zinnige uiting van Strobos om
vat een vele-meters-lange se
rie metalen voorwerpen, zoge
heten pilonen.
Dit door sommige Apeldoor-
ners hartgrondig verafschuw
de object kreeg al vlot de bij
naam 'grafzerken'. Het pilo-
nen-kunstwerk - kosten: krap
200.000 gulden - werden daar
op door de gemeente wegge
haald en uiteindelijk geschon
ken aan de gemeente Dor
drecht. Daar sieren de 'graf
zerken' een industrieterrein.
LEX VAN KOOTEN en PETER
JANSEN
Voor een uitgebreide agen
da, ook voor de komende
dagen, raadplege men
„UIT", de gratis wekelijkse
bijlage van deze krant.
ALPHEN AAN DEN RIJN EURO
CINEMA I (Van Boetzelaerstraat 6,
tel. 01720-20800): The Bear (al);
do. t/m zo. 13.45, 16.15, 18.45,
21.15. ma. di. wo. 18.45, 21.15. wo.
ook 13.45. EUROCINEMA II: Rain
Man (al); do. t/m zo. 13.30, 16.15,
19.00, 21.45. ma. dl. wo. 16.30,
21.15. wo. ook 13.30. EUROCI
NEMA III: Cocktail (12); do. t/m zo.
16.00, 18.30, 21.00. ma. di. wo.
18.30 en 21.00. Avontuur met een
•taartje (al); do. t/m zo. wo. 14.00.
EUROCINEMA IV: Twins (al); do.
t/m zo. 13.45, 16.15, 18.45, 21.30.
ma. di. wo. 18.45, 21.30. wo. ook
13.45.
LEIDEN LUXOR (Stationsweg 19.
tel. 071-121239): Twins (al); 19.00,
21.15. do. t/m zo. wo. ook 14.30.
LIDO en STUDIO (Steenstraat
39. tel. 124130): Rain Man (al);
14.30, 18.45, 21.15. Cocktail (al);
The Accused (12); The Bear (al);
14.30, 19.00, 21.15. A fish called
Wanda (al); 19.00, 21.15. ma. di.
14.30. Lady en de Vagebond (al);
do. t/m zo. wo. 14.30. «TRIANON
(Breestraat 31, tel. 123875): Ama-
deus (al); 20.00. za. zo. ook 14.00.
REX (Haarlemmerstraat 52, tel.
071-125414): Zoete, zondige Su
zanne (16); 14.30, 19.00, 21.15.
KATWIJK CITY THEATER I
(Badstraat 30. tel. 01718-74075):
Who framed Roger Rabbit (al);
19.00, 21.15. do. t/m zo. wo. ook
14.45. CITY THEATER II: Muje-
res (12); 19.00. Buster (al); 21.15.
zo. ook 14.45. Frank en Frey (al);
do. vr. za. wo. 14.45.
VOORSCHOTEN GREENWAY
(tel. 01717-4354): Big (al); do.
19.00. vr. za. 19.00, 21.15. zo.
19.00. Who framed Roger Rabbit
(al); do. t/m zo. 15.45, 19.00, 21.15.
ma. t/m wo. 20.15. Kiss of the spi-
derwoman (16); do. 20.45. zo. t/m
wo. 20.45.
KINDERVOORSTELLINGEN
Frank en Frey; do. t/m zo. wo.
14.00. De nieuwe avonturen van
Pippi Langkous; do. t/m zo. wo.
14.00, 15.45.
WASSENAAR ASTRA (tel.
01751-13.269): Big (al); vr. t/m wo.
20.00.
KINDERVOORSTELLINGEN
Moonwalker; vr. t/m zo. wo. 14.00.
DEN HAAGASTA 1 (Spui 27. tel.
463500): The bear (al); do. t/m zo.
13.15, 16.00, 18.45, 21.30. ma. t/m
wo. 14.00, 18.45, 21.30. ASTA 2
The accused (16); do. t/m zo.
13.15, 16.00, 18.45, 21.30. ma. t/m
wo. 14.00, 18.45, 21.30. ASTA 3
Betrayed (16); 18.45, 21.30. ma.
di. ook 14.00. BABYLON 1 (Win
kelcentrum Babylon, tel. 471656):
Mississippi burning (12); 14.30.
16.45, 19.00. 21.30. BABYLON 2:
Pelle de veroveraar (al); 14.30,
17.30, 20.30. BABYLON 3: The
accidental tourist (al); 14.30,
17.00, 19.30, 21.45. CINEAC 1
(Buitenhof 20. tel. 630637): Twins
(al); do. t/m zo. 13.15, 16.00. 18.45,
21.30. ma. t/m wo. 14.00, 18.45,
21.30. CINEAC 2: Rain man (al);
do. t/m zo. 13.15, 16.00. 18.45,
21.30. ma. t/m wo. 14.00, 18.45,
21.30. CINEAC 3: The dead pool
(16); 18.45, 21.30. ma. di. ook
14.00. METROPOLE 1 (Carne-
gielaan, tel. 456756): Rain man (al);
do. t/m zo. 13.15, 16.00, 18.45,
21.30. ma. t/m wo. 14.00. 18.45.
21.30. METROPOLE 2: A fish
called Wanda (al); do. t/m zo.
13.15, 16.00, 18.45, 21.30. ma. t/m
wo. 14.00. 18.45, 21.30. METRO-
POLE 3: Gorillas in the mist (al);
18,45, 21.30. ma. di. ook 14.00.
METROPOLE 4: Cocktail (al);
do. t/m zo. 13.15, 16.00, 18.45,
21.30. ma. t/m wo. 14.00. 18.45.
METROPOLE 5: Who framed
Roger Rabbit (al); do. t/m zo.
13.15, 16.00, 18.45. ma. t/m wo.
14.00, 18.45.. Mujeres (al); 21.30.
ODEON 1 (Herengracht 13, tel.
462400): Twins (al); do. t/m zo.
13.30, 16.00, 18.45, 21.30. ma. t/m
wo. 13.45, 18.45, 21.30. ODEON
2: Clara's heart (al); do. t/m zo.
13.30, 16.00, 18.45, 21.30. ma. t/m
wo. 13.45, 18.45, 21.30. ODEON
3: Cocktail (al); do. t/m zo. 13.30,
16.00, 18.45, 21.30. ma. t/m wo.
13.45, 18.45, 21.30. ODEON 4:
Bull Durham (al); 18.45, 21.30. ma.
di. ook 13.45. STUDIO 1 (Ket
tingstraat 12b, tel. 656402): M. von
Trotta: Paura e amore (16); 17.15,
19.30, 21.45. STUDIO 2: Heat
and Sunlight (16); 17.30. El Lute
(16); 19.30, 22.00. STUDIO 3:
Lost in Amsterdam (16); 17.30. In
tervisie (16); 20.00, 22.00.
HAAGS FILMHUIS: Zaal 1: Sa
laam Bombay; 19.30, 21.45. zo.
ook 14.00, 16.15. Zaal 2: De kom-
missaris; 19.30, 21.45. zo. ook
14.00, 16.15. Zaal 3: 19.30. 21.45.
zo. ook 14.00, 16.15. Alice in den
Stadten; do. Shanghai express;
vr. Le bete humaine; za. De
spooktrein; zo. Horror express;
ma. The seven percent solution;
di. Berlin express, wo.
NACHTVOORSTELLINGEN
CINEAC 1: Twins; (16); za.
00.15. CINEAC 2: Rain man (16);
za. 00.15. CINEAC 3: Angel he
art (16); za. 00.15.
KINDERVOORSTELLINGEN
ASTA 3: Kust en vliegwerk; do.
t/m zo. 13.15, 16.00. wo. 14.00.
CINEAC 3: Lady en do vage
bond; do. t/m zo. 13.15, 16.00. wo.
14.00. METROPOLE 3: Lady en
de vagebond; do. t/m zo. 13.15,
16.00. wo. 14.00. ODEON 4:
Kunst en vliegwerk; do. t/m zo.
13.30, 16.00. wo. 13.45. STUDIO
1: Jungle book; do. t/m zo. wo.
13.15, 15.15. STUDIO 2: Pippi
Langkous; do. t/m zo. wo. 13.00,
15.00. STUDIO 3: DE reddertjes;
do. t/m zo. wo. 13.00, 15.00.
vissen, even roepen: „O wat
een prachtige kleuren" en dan
is het voorbij. Dirigent James
Conlon, voorstander van een
„stevige" Mozart, kon zich in
de aanpak van Mitsuko Uchi-
da goed vinden. Hij toonde
zich buitengewoon enthousiast
Mitsuko Uchida, de Japanse en zij op haar beurt was weer
pianiste die van Mozart haar enthousiast over de blazers
specialiteit heeft gemaakt, was van het orkest.
Rotterdams Philharmonisch Orkest
in werken van Mozart en Richard
Strauss. Soliste de pianiste Mitsuko
Uchida, dirigent James Conlon. Her
haling vanavond. De Doelen, Rotter
dam.
gisteravond soliste bij het Rot
terdams Philharmonisch Or
kest. Natuurlijk in Mozart, het
concert in c, KV 491. Behalve
Vele doorgewinterde concert
bezoekers kunnen de muziek
van Richard Strauss niet prui
men. Té opgeblazen, té zelf
de pianowerken van Mozart verzekerd, té geraffineerd, te-
spelen kan zij er ook urenlang
over praten. Zij doet dat regel
matig voor een internationaal
televisiepubliek, tot in uitvoe
rige details. In haar vertolkin
gen zoals gisteravond maakt
zij van een concert een monu
ment. Groots, indrukwekkend,
structureel. Een imponerend
kunstwerk. Maar imponeren
roept zelden ontroering op, het
kan boeien, het kan fascine
ren, het verwekt geen innerlij
ke tranen. De toehoorder
neemt kennis van haar fabe
lachtige techniek, draait zich
om en is het vergeten. Het is
bestudeerd pianospel, uitgeba
lanceerd en trefzeker, maar
het is niet meer dan een mo
ment kijken naar een aquari
um met prachtige tropische
veel 'lawaai en te weinig wol.
„Die muziek klinkt zoals
spruitjes ruiken" heeft wel
eens iemand beweerd, maar
spruitjes moet je niet ruiken
maar eten. Zo is het met mu
ziek van Strauss ook, je moet
je erin onderdompelen. Conlon
doet dat, het orkest doet mee
en het publiek is in een oog
wenk in de ban, in dit geval
van „Ein Heldenleben". Een
muzikaal zelfportret. Er is
nauwelijks een werk te beden
ken met zoveel orkestrale
kleurenpracht. Bij het Rotter
dams Philharmonisch en bij
concertmeester Hettema in de
vioolsolo is die muziek eten en
drinken tegelijk, Conlon was
in zijn element.
ADRIAAN HAGER
Zakenvrouw van het jaar Sylvia Toth overhandigt Annie M.G. Schmidt bij de opening van de Huis
houdbeurs de Zilveren Knip.
FOTO: DIJKSTRA
Weer een prijs voor Annie M.G. Schmidt
AMSTERDAM In de
stroom van nationale en inter
nationale prijzen die Annie
M.G. Schmidt in korte tijd ten
deel is gevallen, is gisteren De
Zilveren Knip opgenomen,
haar toegekend door RAI Ge
bouw bv, ter gelegenheid van
de jaarlijkse huishoudbeurs.
Zakenvrouw van het jaar Syl
via Toth reikte haar de onder
scheiding uit bij de opening
van deze beurs. RAI Gebouw
bv was van mening dat Annie
M.G. Schmidt jarenlang conse
quent op zowel kritische als
humoristische wijze maat
schappelijke gebruiken, ver
worvenheden en ontwikkelin
gen onder woorden weet te
brengen voor een breed pu
bliek en voor vele leeftijds
groepen. Situaties rond het
huis en het huishouden waren
daarbij vaak het uitgangspunt.
Vandaar die Zilveren Knip.
AMSTERDAM Door de toe
gangsprijzen met ingang van
september 1988 te verhogen -
en met structurele financiële
steun van het ministerie van
WVC - heeft de Nederlandse
Opera een basis gelegd om het
tekort van 7,5 miljoen, ont
staan tijdens het omstreden
beleid van Jan van Vlijmen,
binnen tien jaar geheel weg te
werken. Aan een gezondere fi
nanciële situatie werkt ook
de produkties niet zal aantas
ten: „In het beleidsplan voor
de komende jaren, dat in de
loop van 1988 werd ontwik
keld, dus voor de indiensttre
ding van artistiek directeur
Pierre Audi, wordt thans het
artistieke beleid geïntegreerd.
Het ziet er allemaal heel ge
zond uit."
De negen produkties zijn over
tien maanden uitgesmeerd en
mee de verhoging van het spelen zich vrijwel geheel af
aantal produkties en voorstel- jn de Amsterdamse Stopera.
lingen.
Van de in totaal 86 voorstellin-
Kon aan de programmering gen krijgt het Danstheater aan
1 het Spui in Den Haag er totaal
drie, de Stadsschouwburg van
Rotterdam is bedeeld met het
zelfde aantal. Naar Rotterdam
en Den Haag gaan 'Ariane et
voor het seizoen 1989/90 wei
nig meer worden veranderd,
waardoor het aantal produk
ties op negen bleef steken, met
ingang van het seizoen 1990/91
wordt het aantal produkties Barbe-bleue' van Paul Dukas,
Den Haag krijgt 'Orphée et
Euridice' twee keer te zien, de
verhoogd tot tien. Het aantal
voorstellingen dat in 89/90
bedraagt, zal in het daarop Rotterdammers" mogen twee
volgende seizoen oplopen tot keer naar 'Le Comte Ory' van
90 a 100. „Waarna", aldus za^
kelijk directeur Truze Lodder,
„dat aantal blijvend zal komen
te liggen op 100. Dat is zo met
het ministerie van WVC afge
sproken."
De zakelijk directeur zei bo
vendien, dat het gezondere za
kelijke beleid de kwaliteit van
Rossini gaan kijken.
Het speelplan omvat voorts
van september dit jaar tot juni
van volgend jaar de produkties
'Boris Godoenov' van Moes-
sorgski, 'Don Pasquale' van
Donizetti, 'Cosi fan Tutte' van
Mozart, 'Hansel und Gretel'
van Humperdinck door de En
glish National Opera, 'Salomé'
van Strauss, en 'L'Ange de
Feu' van Pokofieff door de
Los Angeles Music Center
Opera. De begeleidende orkes
ten zijn het Nederlands Phil
harmonisch Orkest o.l.v. van
Hartmut Haenchen en het
Concertgebouworkest o.l.v. Ni-
kolaus Harnoncourt. Dat deze
programmering niet van het
soort is, waarvan de operabe
zoeker van verbazing de vin
ger in de mond steekt, reali
seert Pierre Audi zich terdege.
„Met name wil ik de komende
jaren het accent leggen op
Frans en Russisch werk en op
de afronding van de opera-cy
clus die tot stand kwam in sa
menwerking tussen Mozart en
zijn librettist Da Ponte. De ar
tistiek directeur, die pas een
half jaar bezig is, toonde zich
f[echarmeerd van het Neder-
andse talent waarmee hij niet
alleen nationaal, maar ook in
ternationaal aan de weg wil
timmeren. Al ziet hij zijn toe
komst niet geheel onbewolkt:
„De belangstelling voor opera
neemt toe, maar aan de andere
kant wordt de economische
druk met de jaren zwaarder",
zei hij zorgelijk.
FRITS BROMBERG
Pierre Audi, artistiek directeur
van de Nederlandse Opera.
FOTO: JAAP PIEPER
