Leidse Courant | 1989 | 30 maart 1989 | pagina 3

ieuwe superklus voor
ederlandse bergers

Gl

ernieler
jchilderijen:

j>verzetsdaad
jegen Staat

Ziekenhuisraad
wijst ultimatum
van bonden af

NIEUWE
KEUKEN?

LEEN MET
LAGE RENTE

LEEN MET
OVERLEG

LEEN HET
SNEL

Europese onderwijstelevisie op komst

9 -m

n.

Ontevreden gevangenen
richten vernielingen aan

KONINKLIJK
HUIS

SaidMOowumt

DONDERDAG 30 MAART 1989 PAGINA 3

|/||)bere herdenking
imerman Lagrouw

i

ran de
ien
is kan
ird,
het gr
verdo
nrecht |e^
chau hi

VERSUM In het Hilversumse NOB-
plex hebben gisterochtend familieleden,
óden en collega's op sobere wijze af-
id genomen van IKON-cameraman Cor-
agrouw, die op 19 maart in El Salvador
doodgeschoten. Hij maakte in dat land
verslag van de presidentsverkiezingen,
lirecteur televisie van de IKON, Wim
sprak in zijn rede woorden van dank-
eid uit voor de snelle reactie vanuit in-
itionale journalistenorganisaties, die on-
lellijk in actie zijn gekomen om in El
ador een grondig onderzoek in te stellen.
A iuw werd later op de dag in besloten
in Lelystad gecremeerd.

Familie, vrienden en collega's nemen in het NOB-complex afscheid i
Lagrouw. Bij de kist een verlaten camera.

HOOFDKWARTIER MOGELIJK IN LEIDEN

LEIDEN De Leidse
Rijksuniversiteit maakt
een goede kans het ze
nuwcentrum te worden
van een Europees acade
misch televisie-project.
Aan dat project, dat luis
tert naar de naam Euros-
tep, werken driehonderd
universitaire instellingen
uit twintig landen in Eu
ropa mee.

perimentele televisieprogram
ma's en op 1 januari 1990 offi
cieel van start gaan. De pro
gramma's worden uitgezonden
via de satelliet Olympus, die in
juni met een Ariane-raket de
ruimte in wordt geschoten.
De Europese onderwijstelevi
sie is ontstaan op initiatief van
de Europese satelliet-organisa
tie ESA, die de universiteiten
2,5 jaar geleden voorstelde op
de minder geliefde uitzendtij
den (vooral 's morgens en 's
nachts) educatieve program
ma's aan te bieden. De univer
siteiten zijn daar gretig op in

gegaan, daartoe aangespoord
door de Leidse professor dr. H.
Verbeek. De driehonderd uni
versitaire instellingen die zich
bij Eurostep hebben aangeslo
ten, hebben commissies ge
vormd om per vak te komen
tot een pakket van program
ma's, hetzij in de vorm van
een universitaire opleiding per
televisie, hetzij in de vorm van
louter informatieve program
ma's.

Volgens Verbeek, die hoopt
dat de Nederlandse overheid
hem (financieel) zal steunen in
zijn pogingen om het hoofd

kantoor van Eurostep in Lei
den te vestigen, zullen de pro
gramma's in elk geval kunnen
worden bekeken door mensen
die beschikken over een „vrij
kleine" schotelantenne. Bo
vendien zullen de program
ma's worden aangeboden aan
de kabelexploitanten met het
verzoek ze door te geven. Ver
beek is daar optimistisch over:
„Niet alleen in de Verenigde
Staten en Canada maar zelfs
in veel Derde-Wereldlanden is
men al veel verder met dit
soort programma's. We kun
nen niet langer achterblijven".

VIIT INTERNATIONALE BIJ BERGING EXXON VALDEZ

dat dt

JTERDAM/VALDEZ
|e experts van het in-
vermaarde
verbegingsbedrijf Smit In-
ikekenjationale uit Rotter-
verrty staan opnieuw voor
loop klus die de harten
degenen die „Hol-
lepartés Glorie" hoog in het
ndel hebben staan
[ler zal doen kloppen.

at, betiteam van tien zeer er_
sbelei(Pn werknemers is van
zijn lE aangekomen in het
en vo{fnstacUe Valdez in
er welfka, om daar zo moge-
te bekieen hoofdrol te spelen
edan»de berging van de
iet v^ar gehavende super-
lier Exxon Valdez.

ftoo

meter lange schip zit
op het Bligh rif in de
e William Sound, een
van de Golf van Alaska.

dalen 's n'et de redding van de
•r, die nog geladen is met
•nen liters olie, maar de
.tisehe olievervuiling,
door *orse scheu-
(en gaten in acht van de
ien vrachtcompartimen-

Toch komt die vervuiling voor
Smit Internationale op de
tweede plaats, omdat het risico
zeer groot is dat de tanker ver
dere averij oploopt, waardoor
zich de grootste milieuramp al
ler tijden kan voordoen. Vol
gens een woordvoerster van
Smit Internationale is nog
niets te zeggen over de aanpak
van de berging, simpelweg
omdat men nog lang niet op de
hoogte is van alle details.
„Maandag kregen we van Ex
xon in de Verenigde Staten de
opdracht de berging ter hand
te nemen en verder te assiste
ren bij het stoppen van de lek
kage en het opruimen van de
olie. Onze mensen komen pas
vandaag in Valdez aan en
kunnen dan de situatie in
ogenschouw nemen. Waar
schijnlijk pas morgen of zater
dag weten wij dan welk ber-
gingsmaterieel ingezet moet
worden en welke aanpak hier
nodig is".

Smit Internationale heeft als
één van de weinige maat
schappijen ter wereld een bij
zonder grote ervaring in
scheepsberging. Recente voor
beelden zijn de Herald of Free
Enterprise, de olietanker
Amoco Cadiz (waarbij ook
sprake was van vervuiling) en
de chemicaliëntanker Anna
Broere. Met name deze laatste,

zeer moeilijke en gevaarlijke
klus bevestigde opnieuw de re
putatie van het Nederlandse
bedrijf.

Niet snel

De ruim 38 miljoen liter ruwe
olie die inmiddels uit de Ex
xon Valdez is gelekt bestrijkt
een oppervlak van zo'n 300
vierkante kilometer. Door on
derschatting van het probleem
en het bijzonder slechte weer
van de afgelopen dagen kon
de vervuiling niet snel en effi
ciënt aangepakt worden. Alge
meen wordt dan ook aangeno
men dat de vervuiling de dood
zal betekenen van gigantisch
veel vissen en mogelijk hon
derden zeezoogdieren en vo
gels. De eerste slachtoffers zijn
al gesignaleerd.

Gisteren werden er door vele
tientallen vissers pogingen on
dernomen de snel naar de rij
ke zalmgronden in de Golf
van Alaska drijvende oliekoek
een halt toe te roepen. Over
haast werden er vaartuigen
uitgerust om de olie van het
zee-oppervlakte te „scheppen",
maar de resultaten waren mi
nimaal. Aangenomen wordt
dat opruimingswerkzaamhe
den in open zee meer kans
van slagen hebben, maar daar
wordt verschillend over ge
dacht. Tot op heden is er ei

genlijk niet één methode hon
derd procent doeltreffend ge
bleken om olievervuiling op
zee aan te pakken. De verst
ontwikkelde methoden heb
ben betrekking op olie op het
strand of in kustwateren. In
de loop der jaren werd ontdekt
dat vooral stro en turf uitste
kende absorptiemiddelen zijn
voor olie die op vaste grond is
terechtgekomen; op zee kan de
olie het best opgezogen wor
den. De door ing. Wierd Koops
van Rijkswaterstaat ontwik
kelde „veegarmen" vegen de
olie in een trof bijeen waarna
alles aan boord wordt ge
pompt. De veegarmen kunnen
per veertien uur helaas maar 1
km2 zee schoonmaken. Aan
pak van de olielaag met che
micaliën is een andere moge
lijkheid, maar wordt met
name door milieudeskundigen
afgewezen.

Reacties

De reactie van de oliemaat
schappij Exxon op de ergste
olieramp in de geschiedenis
van de Verenigde Staten was
dermate laat en ontoereikend
dat de autoriteiten de hoop
hebben opgegeven om de
smeerboel op te kunnen rui
men. In plaats daarvan con
centreren zij zich op hei red
den van de plaatselijke visin-

H De olievlek wordt

al geschermd met
buizenen
netten

I Chemicalieen. die de ol e afbreken
tót kleine deeltjes die op de bodem
zakken, worden over de olie

In Valdez is men begonnen met de schoonmaak van de olievlek cSe veroorzaakt ts door
het ongelik met de Exxon Valdez Van het aansteken van de okeiaag (1) is afgezen.
omdat dit een enorme luchtverontreiniging zou veroorzaken. Met de afschermingen (2)
is men nog bezig, evenals met de afschep-methode (4). Het rondstrooien van
chemcalieën (3) heeft door storm en koude geen effect.

Naast deze vier methoden om olievervuiling op zee te bestrijden, kan olie ook worden opgezogen
met behulp van zogenaamde veegarmen. De experts van Smit Internationale die in Alaska de
ramptanker Exxon Valdez moeten helpen bergen, hebben deze demontabele armen - in Neder
land ontwikkeld - per vliegtuig meegenomen.

dustrie, zo heeft de gouver
neur van Alaska, Steve Cow-
per, gisteren te kennen gege
ven. „Alles wat we kunnen
doen betreft specifieke gebie
den. Zo proberen we bijvoor
beeld de viskwekerijen te be
schermen". Cowper en de bur
gemeester van de havenplaats
Valdez, John Devens, toonden
zich pessimistisch over het
verloop van de opruimings

werkzaamheden. Dinsdag uit
ten vissers met zwarte rouw
banden om de arm hun kritiek
op de schoonmaakinspannin-
gen. Witte-Huiswoordvoerder
Marlin Fitzwater verklaarde
gisteren dat de samenwerking
met Exxon goed verliep en liet
doorschemeren dat federaal
ingrijpen niet noodzakelijk is.
Fitzwater zei dat Skinner met
president Bush had gesproken

en dat „de zaken er positiever
voorstaan dan wellicht is aan
genomen".

De krant San Diego Union
meldde gisteren dat de Exxon
Valdez op een werf in San
Diego was gebouwd zonder
een beschermende tweede
scheepswand.

FRED BEENS

J°irvolg van de voorpagina)
13IRDRECHT Met een
"pvoudig snijdend vlijm-
4rp mes heeft de 61-ja-
Papendrechter A.C.
JJ. gisteren in het Dor-
«chts Museum zijn frus-
-ijies gebotvierd op tien
?ïrst waardevolle 17e
2«wse schilderijen. Hij
7klaarde tegenover de
„'tie dat hij „een ver-
^jdaad tegen de Neder-
22dse Staat had ge
legd". Zijn kans op een
2|eidsplaats werd hem
«jr de regering ontno-
2lp. Teveel uit het bui-
jland afkomstige werk-
«ners nemen die plaat-
in, zo verklaarde hij.

Ichade. die nog niet precies
geld kan worden uitge-
it, is aanzienlijk. In som-
e doeken zijn letterlijk gro
eten gesneden. Volgens
zeer aangeslagen museum-
:teur drs. J. de Groot, zal
zeker twee a drie jaar du-
voor de doeken hersteld
en weer aan het publiek
nen worden getoond. „Dit
Jsoluut het ergste wat je als
cteur van een museum
overkomen. Onverstel-
zo verwoordde De
pt de kunstvernielingen,

die volgens hem nog nooit op
deze schaal hebben plaatsge
vonden.

Monitor

De dader kwam om ongeveer
kwart over één het museum
binnen. Hij liep direct door
naar de achterste zalen op de

Links: Het zwaar
beschadigde
portret van
Adriaen Braets
van Jacobus
Leveck.

FOTO'S: ANP

benedenverdieping waar de
17e eeuwse meesters hangen.
Op de bewakingsmonitor werd
vrijwel meteen geconstateerd
dat de man op een agressieve
manier met de armen zwaaide.
De gewaarschuwde suppoost
pakte de Papendrechter beet,
waarop deze de suppoost met
het scherpe voorwerp bedreig

de. Hij maakte zich vervolgens
uit de voeten en slaagde erin
het museum te verlaten, hoe
wel de voordeur inmiddels
was afgesloten. De man, die
volgens het museumpersoneel
een overspannen, verwilderde
indruk maakte, verdween op
fiets. Een zoekactie van de
Dordse politie had geen resul
taat.

Enkele uren later meldde de
dader zich vrijwillig op een
politiebureau in Papendrecht.
Daarna werd hij naar de
Dordtse recherche overge
bracht. Zijn daad motiveerde
hij ondermeer met een brief
van een advocaat die hij had
benaderd om een aanklacht te
gen de Staat in te dienen. De
advocaat zag hiervan het nut
niet in.

Negen van de tien beschadigde
schilderijen zijn vervaardigd
door leerlingen van Rem
brandt. Het gaat om de vol
gende doeken: van Ferdinand
Bol „Echtpaar in een land
schap" uit circa 1648, en „Fa
miliegroep of Venus, Paris en
Amor" uit 1656; van Ealbert
Kuyp „De bekering van Sau-
lus" uit circa 1650; van Jaco

bus Leveck „Portret van Ma
ria Braets-van der Graaff" uit
1664 en een portret van Aedri-
aan Braets, ook 1664; van Ni-
colaas Maes „zelfportret" uit
circa 1685, „Kinderen in een
landschap" uit 1674, een por
tret van Jacob de Witt uit 1657
en „De Luistervink", ook uit
1657; van Jan Victors „Anna
in biddende houding" uit 1643.
„De Luistervink" van Nicolaas
Maes en de twee doeken van
Ferdinand Bol had het mu
seum in bruikleen van het
Rijk. „De bekering van Sau-
lus" was aan het museum in
bruikleen gegeven door een
niet nader genoemde particu
lier.

Het is niet de eerste keer dat
schilderijen in een museum
worden beschadigd met een
mes. Onlangs nog werd in het
Amsterdamse Rijksmuseum in
een kunstwerk van Barthelo-
meus van der Helst een snee
van vijf centimeter gemaakt.
In 1986 werd in het Stedelijk
in Amsterdam het beroemde
schilderij „Who's afraid of red,
yellow en blue" van de Ameri
kaanse schilder Barnet-New-
man beschadigd.

iKNOLLEN

FUNK lahgc peRi ooc
STRoice lüftsr u\Kr
e&T 'NS LEUK-

7°

LEEUWARDEN In de nieuwe gevangenis van Leeuwarden
hebben zestien van de veertig gevangen gisteravond een korte
opstand uitgevoerd. De gedetineerden uitten hun ontevreden
heid over de bezoekregeling en de kwaliteit van het eten. Ook
vinden ze dat er te weinig netten zijn op de televisie. Tijdens de
opstand werden op grote schaal vernielingen aangebracht in de
recreatiezaal en andere ruimtes van de gevangenis. Met behulp
van een peleton mobiele eenheid keerde om 01.00 uur de rust
weer terug. Vier mannen die als belangrijke aanstichters van de
opstand worden beschouwd zijn overgebracht naar het Huis van

(Vervolg van de voorpagina)

UTRECHT De officiële
acties van verpleegkundi
gen en verzorgenden, die
door de vakbonden voor
volgende week waren
aangekondigd, gaan vrij
wel zeker door nu de Na
tionale Ziekenhuisraad
(NZR) niet is ingegaan op
het ultimatum van bon
den om met een hoger
bod voor de lonen van de
verpleegkundigen te ko
men. De raad blijft bij het
bod de lonen met 2,85
procent te verhogen. Dat
is 2,15 procent minder dan
de bonden eisen.

Op tal van plaatsen in het land
hebben verpleegkundigen en
verzorgenden gisteren en van
daag spontane, min of meer
ludieke, acties gevoerd om
hun looneis kracht bij de zet
ten.

In het Haagse Leyenburg Zie
kenhuis draait de verpleging
op de afdeling interne genees
kunde met dubbele bezetting

en wordt aan alle patiënten
„optimale zorg" geboden. Het
is een estafette-actie, die om
de twee dagen een andere af
deling in het zonnetje zet.
Maandag en dinsdag zijn gy
naecologie en orthopedie aan
de beurt. Woendag worden be
zoekers van de polikliniek met
koffie ontvangen. In de Leidse
ziekenhuizen waren nog geen
wilde acties.

De meeste protesten in het
land bleven gisteren patiënt
vriendelijk. Alleen in het Bo
ven IJ Ziekenhuis in Amster
dam gingen men verder: er
werden zondagsdiensten ge
draaid, waardoor veel afspra
ken niet doorgingen.

Evenals de patiëntenorganisa
ties blijft ook de NZR de acties
met argusogen volgen. Er zal
steeds worden bekeken of die
wel rechtmatig ziin. Wat de
bonden betreft zullen de pa
tiënten weinig nadeel onder
vinden en blijft het voorlopig
bij „redelijk vriendelijke" ac
ties.

Minister Brinkman (WVC) zei
gisteren op een spreekbeurt in
Stadskanaal bereid te zijn iets
te doen aan de werkdruk in de
gezondheidszorg. Maar een
loonsverhoging is voor hem
niet aan de orde.

Bedrijven zullen ruim helft
milieulasten doorberekenen

(Vervolg van de voopagina)

DEN HAAG De 5,4
miljard gulden voor het
Nationaal Milieubeleids
plan die op rekening
komt van het bedrijfs
leven en de consument,
komt uit het invoeren van
normen en regels voor
produktie en goederen
(3,6 miljard) en uit heffin
gen op bijvoorbeeld zuive-
ringslasten, vuilophaal en
huisbrandolie (1,8 mil
jard).

Premier Lubbers en minister
De Korte denken dat het
bedrijfsleven ongeveer zestig

firocent van de nieuwe milieu
asten zal doorberekenen in de
prijs van produkten en dien
sten. Daarnaast hebben beide
bewindslieden besloten dat de
huidige vergoeding in de loon-

woon-werkverkeer zal worden
geschrapt zodat de burger
meer gebruik maakt van het
openbaar vervoer. Anderzijds
zal de overdrachtsbelasting
voor de aankoop van een huis
worden verlaagd. Dit is een
oude wens van de VVD. Ver
der zou Nederland geld
moeten reserveren voor het
internationale anti-verzurings-
fonds. Dit bedrag zou moeten
komen uit de begroting voor
ontwikkelingssamenwerking.
Hoewel Lubbers en De Korte
het in grote lijnen eens zijn ge
worden, is het niet zeker dat al
hun plannen door het kabinet
worden geaccepteerd. Met
name Ruding maakt zich ern
stige zorgen over de financie
ring van de milieuplannen.
Ruding is het bovendien nog
lang niet eens met het schrap
pen van de woon-werkvergoe-
ding. Ook wil hij voorkomen
dat er te veel subsidies worden
gegeven. Hij denkt meer dan
een ^erschikking van bestaan-

Antiek kanon
in huiskamer

KAPELLE Een souvenier-
jager heeft het afgelopen
weekeinde een geladen 50 mm
boordkanon bij het wrak van
een aan het eind van de Twee
de Wereldoorlog neergestorte
Amerikaanse bommenwerper
opgegraven en mee naar huis
genomen. Het wrak werd vo
rige week tijdens graafwerk
zaamheden van Rijkswater
staat bij het Zeeuwse Kapelle
ontdekt. Naast het geladen
boordkanon had de schatgra
ver ook nog een propellerblad
van het vliegtuig in zijn bezit.
Het kanon was door de man
inmiddels zelf schoongemaakt;
een levensgevaarlijk werkje
omdat zich in de kamer van
het kanon nog patronen be
vonden. De spullen zijn over
gedragen aan het depot vlieg
tuigmaterieel van de vliegbasis
Gilze-Rijen.

Nederlanders ernstig
bezorgd over milieu

AMSTERDAM Zestig pro-
cent van alle Nederlanders
(ouder dan achttien jaar) is
ernstig bezorgd over de mi
lieu-vervuiling, aldus een on
derzoek van het NIPO in Am
sterdam. De bezorgdheid doet
zich in alle politieke lagen van
de bevolking in gelijke mate
voor. Opvallend is dat in de
jongste groep (18 tot en met 24
jaar) de zorgen het kleinst zijn.
In die groep antwoordde
'slechts' 52 procent ernstig be
zorgd te zijn. In die groep liet
31 procent weten „er niet zo
zwaar aan te tillen".

31 maart

Prins Bernhard woont, als bescherm
heer van de Nederlandse Politie
Sport Bond. in de sporthal „De Mam
moet" te Gouda de finale bij van de
Europese Politie Volleybal Kampioen
schappen.

(ADVERTENTIE)

Bij de bank die geen
winstoogmerk heeft en
u dus uiterst scherpe
tarieven kan bieden.

Bij de bank die u goed
en persoonlijk adviseert
met een lening-op-maat
waar u zich niet aan
vertilt.

Bel, schrijf of
kom even langs.

DIN HMD. WESTEiNOE «0. TEL [phone].
GEOPEND ALLE WERKDAGEN 8 45 16 00 UUR. DINSDAG
EN OONOEROAGWONO 19 00 2100 UUR IUFT
MARTINUS NUHOFFlAAN 7 (WINKELCENTRUM IN DE
HOVEN) TEL [phone]S2 GEOPEND AUE WERKDAGEN
9 00 13 00UUR VRUOAGTOT6 00UUR TOTTTRMETR
T TREFPUNT. 00RPSS1RAAT 05 GE0PEN0 VRUOAG-
AV0N0 19 00 7100 UUR B0UDA KAITENSMGEl 42.
TEL [phone] GEOPEND OWSOAG 9 00 O 00UUR
EVftlNOEROAr, 17 30 17 00 IR IR FN 19 00 7100 mm