Verrijzenis was
geestelijk gebeuren
£eicbc
Sou/ta/ite
Meer invloed kerk op onderwijs nodig
kerk
wereld
*re
>weer
Vis doet wonderen
bjj een zakenlunch.
GEESTELIJK LEVEN/OPINIE
EeidaeSouocwt
DINSDAG 28 MAART 1989 PAGI
TIN!
„Nog 86 religieuze gevangenen in Sovjetunie"
LONDEN In de Sovjetunie zitten op dit moment nog 86
mensen om godsdienstige redenen gevangen. Onder hen zijn 18
christenen. De meeste gevangenen zitten vast omdat zij om
hun geloof de militaire dienst hebben geweigerd. Dit meldt
Keston College, het Engelse instituut voor de bestudering van
de godsdienst in Oost-Europa. Volgens Keston College zijn het
afgelopen half jaar 103 mensen die om godsdienstige redenen
werden vastgehouden, vrijgelaten. Drie personen werden om
hun geloof gearresteerd. Onder de gevangenen zijn orthodoxe,
katholieke en protestantse christenen, alsmede moslims, getui
gen van Jehova en leden van de Hare Krishnabeweging. Het
aantal Sovjetburgers dat om godsdienstige redenen vastzit, is
sinds de benoeming van Michail Gorbatsjov in 1985 aanzienlijk
Kerken tegen bouw crematorium Zeeuws-Vlaanderen
TERNEUZEN Acht protestantse kerkgenootschappen in de
gemeente Terneuzen verzetten zich tegen de komst van een
crematorium op de gemeentelijke begraafplaats. Zij hebben be
zwaarschriften ingediend op principiële gronden. Zij vinden
dat cremeren in strijd is met de christelijke normen. In
Zeeuws-Vlaanderen is nog geen crematorium. Voor crematie
moet de lijkstoet uitwijken naar België of met de veerpont
oversteken naar Middelburg. B en W van Terneuzen achten
dat bezwaarlijk en willen daarom een eigen crematorium. De
komst ervan zou een breuk betekenen met de christelijke tra
ditie, aldus de bezwaarschriften. „Begraven spreekt tot de ver
wachting van het eeuwige leven. Lijkverbranding duidt op een
verlies van het christelijk geloof", verduidelijkt ds. C.J. Mewe.
Door te twijfelen
komen we tot de
waarheid.
Paus vraagt om
beëindiging
Libanese oorlog
VATICAANSTAD
Paus Johannes Paulus II
heeft zondag in zijn paas-
boodschap in 52 talen de
mensheid opgeroepen
zich te verzoenen met
God, elkaar en de natuur.
De wereld van vandaag
lijkt op zovele manieren
af te stormen op zelfver
nietiging en dood als ge
volg van ondeugd, onver
draagzaamheid en ge
weld, zo zei de paus.
Tegenover de circa 200.000
gelovigen die zich onder een
stralende zon op het St.-Pie-
tersplein hadden verzameld,
herinnerde Johannes Paulus
met name aan de bloedige
burgeroorlog in het „geliefde
en gekwelde" Libanon, het
enige land dat hij bij name
noemde.
Ook vroeg de paus de gedach
ten te laten uitgaan naar die
plaatsen op de wereld „waar
geen menswaardige levens
omstandigheden bestaan we
gens woningnood, wanorde en
het ontbreken van een vaste
verblijfplaats; waar egoisme
de vruchtbaarheid van het
huwelijk doet verdorren en
het gezin doet verdwijnen;
waar men de onschuld van
kinderen misbruikt".
Behalve de duizenden pel
grims op het St.-Pietersplein
waren een half miljard televi
siekijkers getuige van de
paasboodschap van de paus en
diens traditionele „Urbi et
Orbi"-zegen. De toespraak
van Johannes Paulus werd
per satelliet in een vijftigtal
landen uitgezonden, een
recordaantal volgens de Itali
aanse televisie. De Nederlan
ders bedankte hij speciaal
voor de mooie bloemen die hij
uit Nederland had gekregen.
Italië: geen ander
vak voor leerlingen
die godsdienstles
niet volgen
ROME Openbare scho
len in Italië hoeven leer
lingen die geen gods
dienstles volgen, geen an
der vak aan te bieden.
Dat heeft het constitio-
neel gerechtshof in Rome
bepaald. Het hof was om
een uitspraak gevraagd,
nadat enige rechtbanken
tot verschillende uitspra
ken waren gekomen.
Sinds het concordaat tussen
Italië en het Vaticaan van
1984 is het godsdienstonder
wijs op de openbare scholen
niet meer verplicht. De Itali
aanse bisschoppen willen dat
scholieren die het vak niet
volgen, een alternatief vak
krijgen aangeboden, omdat
anders vele scholieren voor
het vrije uur zullen kiezen.
De bisschoppenconferentie-
conferentie heeft dan qok la
ten weten „diepe en gemoti
veerde reservestegen de uit
spraak van het constitutioneel
gerechtshof te hebben.
Uit een onderzoek van het
Italiaanse ministerie van on
derwijs is gebleken dat vrij
wel geen openbare school een
alternatief voor de gods
dienstlessen heeft ontwikkeld.
Een van de uitzonderingen is
een school in Vimercate in
Noord-Italië waar de scholie
ren in plaats van de gods
dienstles het vak 'de geschie
denis van de erotiek van het
libertinisme tot heden' kun
nen volgen. De meeste scho
lieren verblijven in het vrije
uur in de schoolbibliotheek of
op het schoolterrein. Als de
godsdienstles in het laatste
uur valt, krijgen ze vaak toe
stemming naar huis te gaan.
Bezinning in
gezinnen
De gezinspastoraal Zuid-Hol
land organiseert zaterdag 15
april een bijeenkomst voor
het gezin. Doel daarvan is ge
huwden, met of zonder kinde
ren, de gelegenheid te geven
hun leven en hun vragen in
het licht van het geloof te
plaatsen zodat de spiritualiteit
in de gezinnen kan groeien en
zij hun praktische problemen
beter kunnen hanteren. De
bijeenkomst vindt plaats tus
sen 9.45 uur en 16.15 uur.
Plaats: Oude Molstraat 35,
Den Haag. Er zal gesproken
worden over het sacrament
van de eucharistie (eerste
communie) en vormsel. Kos
ten per deelnemer f 15,-, kin
deren gratis. Inlichtingen bij
Jos en Yvonne Sterk-Hout-
man, tel. 070 - 855.025.
ANGLICAANSE BISSCHOP DAVID JENKINS:
LONDEN De angli
caanse bisschop van Dur
ham, David Jenkins,
heeft zich opnieuw de
woede van conservatieve
politici en geestelijken op
de hals gehaald met uit
spraken over de verrijze
nis van Christus. Vijf jaar
geleden sprak Jenkins
kort voor zijn wijding tot
bisschop van Durham zijn
twijfel uit over de maag
delijke geboorte en de fy
sieke verrijzenis van
Christus. Conservatieven
binnen de anglicaanse
kerk, die vasthouden aan
de letterlijke uitleg van
de Bijbel, trachtten toen
tevergeefs de wijding te
voorkomen.
In een vraaggesprek met de
Engelse televisie herhaalde
Jenkins zijn opvatting dat
Christus' verrijzenis eerder
een geestelijke dan een fysie
ke gebeurtenis is geweest. De
verrijzenis was „een geestelij
ke verrijzenis, een verrijzenis
die verandering teweeg
bracht, een echte verrijzenis",
aldus bisschop Jenkins.
„Want de ervaring die men
sen in staat stelde te weten
dat Jezus in leven was en de
dood had overwonnen, moet
toch wel meer zijn geweest
dan het weer tot leven komen
van een lichaam".
Vier Lagerhuisleden voor de
Conservatieve Partij hebben
op het ontslag van Jenkins
aangedrongen. Een van de
anglicaanse geestelijken die
hem afwijzen, Tony Higton,
heeft niet alleen om het ont
slag van Jenkins gevraagd,
maar ook om dat van aartsbis
schop John Habgood van
York, die Jenkins bisschop
heeft gewijd.
Toen hem door de BBC-radio
werd gevraagd of het niet be
ter zou zijn zijn verzet tegen
de letterlijke interpretatie van
de Bijbel op te geven, ant
woordde Jenkins ontkennend.
„Het is beslist van wezenlijk
belang dat mensen hun hou
ding bepalen tegenover de re
sultaten van het Bijbelonder
zoek van de afgelopen 100
jaar en zich vrij voelen om
hun geloof in deze tijd te bele
ven", aldus Jenkins.
David Jenkins
HELFT LIMBURGERS:
ROERMOND Een
kwart van de inwoners
van het bisdom Roer
mond, in hoofdzaak de
ouderen boven 61 jaar,
steunt het beleid van bis
schop dr. J.M. Gijsen.
Driekwart wijst dit af.
Van Limburgers beneden
de 45 jaar is amper één
procent het eens met het
beleid van de bisschop.
De helft van de Limbur
gers wil dat de RK kerk
meer invloed uitoefent op
het katholiek onderwijs.
Dit zijn enkele resultaten
van een enquete die het
Tilburgse onderzoeksbu
reau M-4 in opdracht van
het Limburgs Dagblad uit
Heerlen heeft gehouden
onder zeshonderd Lim
burgers.
Onder Limburgers die niet op
de hoogte zijn van Gijsens be
leid en opvattingen, is de bis
schop aanzienlijk populairder
dan onder de beter ingewij
den. Van de ondervraagden
die zeggen op de hoogte te zijn
van het beleid, vindt iets
meer dan 11 procent dat de
huidige bisschop van Roer
mond een juiste koers vaart.
Het aantal Limburgers dat
zich als kerkelijk beschouwt,
is veel hoger dan in de rest
van Nederland. Vorige week
bleek uit een onderzoek dat
51 procent van de Nederland
se bevolking zich buitenker
kelijk noemt, maar in Lim
burg beschouwt 72,8 procent
zich als rooms-katholiek. Ver
der is 6,5 procent van de on
dervraagden lid van een
protestantse kerk. Op grond
van deze cijfers zou dus ruim
'79 procent van de Limburgers
bij een christelijke kerk zijn
aangesloten.
Een op de twëe kerkse Lim
burgers geeft op meer dan één
keer per maand naar de kerk
te gaan, hetgeen neerkomt op
een percentage van 40. Ook
dit resultaat ligt ver boven
het landelijk gemiddelde. Vo
rig jaar registreerde het ker
kelijk onderzoeksinstituut
KASKI, dat 18,1 procent van
de Limburgse rooms-katholie-
ken wekelijks in de kerk
komt.
In een of andere zin gelovig
noemt zich ruim 82 procent
van de Limburgers. Wat de
katholieken onder hen betreft
zou 57,6 procent totaal geen
moeite hebben met vrouwen
in het ambt.
Benoemingen
Ruim een derde van de on
dervraagden (36,7 procent)
onderschrijft het benoemin
genbeleid van mgr. Gijsen.
Deze mensen blijken een be
houdende priester te prefere
ren boven een 'moderne' pas
tor. De keuze voor een pro
gressieve priester ligt bij
vrouwen veel hoger dan bij
mannen. Opmerkelijk is nog
dat ongeveer de helft van de
katholieken in Limburg vindt
dat de katholieke kerk meer
invloed moet uitoefenen op
het katholiek onderwijs.
Bisschop Gijsen heeft geen
commentaar willen geven op
de resultaten van het onder
zoek. Namens het bisdom rea
geerde kanunnik W. van der
Valk, directeur van het bis
schoppelijk missiebureau en
van de reëvangelisatiecam-
pagne. Volgens hem vallen de
uitkomsten best mee. „Ie
mand met visie is nooit popu
lair". Bovendien vraagt Van
der Valk zich af of de geën
quêteerden wel op de hoogte
zijn van wat het bisschoppe
lijk beleid inhoudt.
Bijzonder ingenomen zegt
Van der Valk te zijn met het
feit dat de helft van de katho
lieke Limburgers van oordeel
is dat de kerk meer invloed
moet krijgen op het katholie
ke onderwijs. „Wij hebben
dus toch gelijk met onze con
statering dat de catechese op
de scholen maar een failliete
boedel is".
Akkoord over
anglicaans project
voor binnensteden
LONDEN De Britse
regering betaalt de helft
van de kosten van een
project van de'Anglicaan
se Kerk voor verbetering
van de situatie in de bin
nensteden.
van het rapport Geloof in de
stad, dat drie jaar geleden
door de anglicaanse synode
werd aanvaard. Dit rapport
over de armoede en verkrot
ting van de binnensteden
werd door leden van de rege-
ring-Thatcher ernstig bekriti
seerd. Een anoniem gebleven
minister beschuldigde de
Anglicaanse Kerk van „mar
xistische theologie".
sociale verantwoordelijkheid
van de Anglicaanse Kerk wil
banen creëren in de binnen
steden en de bewoners ervan
door scholingsprojecten een
betere kans op werk geven.
De kosten van het project, dat
drie jaar in beslag neemt,
worden geschat op 430.000
pond (ruim 1,5 miljoen gul
den). Behalve het ministerie
van handel en nijverheid sub
sidiëren enkele grote onder
nemingen en de vakbond van
transportarbeiders het project.
Verder komt er steun uit het
fonds dat de anglicaanse sy
node na de aanvaarding van
het rapport Geloof in de stad
heeft ingesteld.
Nederland** Hervormde Kerk
Aangenomen naar Geldermalsen
(toezegging) A.P. Tack, predikant
voor buitengewone werkzaamheden
(vlootpredikant te Den Helder); naar
Rotterdam-Zuid dr.C.A. van der
Sluijs te Veenendaal.
Gereformeerde Kerken
Beroepen te Giessenburg drs. L. de
Jong te Oudemirdum -
Gereformeerde Kerken Vrijgemaakt
Bedankt voor Haulerwljk A.J. van
Zuijlekom te Franeker-Sexblerum
l.c.m. Arum.
Hij is niet vergeten
Honderden Salvadoranen liepen op Eerste Paasdag door de
hoofdstad van El Salvador om de negende verjaardag te her
denken van de moord op bisschop Oscar Romero, die tijdens
een mis in een ziekenhuiskapel door een rechts moordeskader
werd doodgeschoten. Zijn beeltenis werd op grote borden
door de stad meegedragen.
F. van Calsteren voorzitster SNVR
DEN BOSCH De Samenwerking Nederlandse Vrouwelijke
Religieuzen (SNVR) heeft zuster Florentina van Calsteren uit
Schiindel gekozen tot voorzitster. Zij volgt zuster Sarto Smits
op, de overste van de Zusters van Liefde van Jezus en Maria,
die een bestuursperiode van ruim tien jaar afsluit. De SNVR
is binnen de Nederlandse RK Kerk de overkoepelende orga
nisatie van 85 congregaties van actieve vrouwelijke religieu
zen met in totaal ruim 15.500 leden.
Van Calsteren (51) is sinds 1982 algemeen overste van de con
gregatie van de Zusters van Liefde van Schijndel, een van de
grootste zustercongregaties in Nederland. Aanvankelijk was
zij werkzaam in de zwakzinnigenzorg en de kinderbescher
ming. Daarna werkte zij enkele jaren als stafmedewerkster
bij het Centraal Adviesbureau voor Priesters en Religieuzen
(CAPER). Zij maakt deel uit van de werkgroep vredesvraag
stukken van de SNVR en de werkgroep Tegenbeweging. De
algemene vergadering van de SNVR koos zuster Elisa Acker-
mans, provinciaal overste van de Franciscanessen van Heyt-
huysen, tot vice-voorzitster.
Runcie opnieuw naar paus
LONDEN De aartsbisschop
van Canterbury en primaat
van de anglicaanse kerk, dr.
Robert Runcie, heeft dit na
jaar in Rome opnieuw een
ontmoeting met paus Johan
nes Paulus II. Het is de vijfde
keer dat beide kerkleiders el
kaar ontmoeten. Runcie ver
blijft van 29 september tot 2
oktober in Rome. Hoewel de
ontmoeting met de paus al op
het programma stond voor de
wijding van Barbara Harris
tot de eerste vrouwelijke bis
schop in de anglicaanse ge
meenschap, zal de onenigheid
tussen de RK Kerk en de ang
licaanse kerk over de wijding
van vrouwen tot priester en
bisschop tot de belangrijkste
onderwerpen van gesprek be
horen.
De Lambethconferentie aan
vaardde vorig jaar met grote
meerderheid het rapport van
de eerste officiële anglicaan-
se-rooms-katholieke commis
sie (ARCIC I). Deze commis
sie heeft een grote overeen
stemming weten te bereiken
over tot dan toe controversië
le kwesties als de eucharistie,
het ambt en de wijding. Bo
vendien was er een redelijke
mate van eensgezindheid over
het gezag in de kerk.
Het officiële antwoord van
het Vaticaan op dit document
is nog niet vastgesteld, waar
schijnlijk door meningsver
schillen tussen de Congregatie
voor de Geloofsleer en de
door kardinaal Willebrands
geleide Raad voor de Eenheid
onder de Christenen. Maar
naar verwachting wordt deze
reactie nog voor de komst van
Runcie naar Rome gepubli
ceerd. De paus en Runcie
kunnen dan aan de hand van
de reacties nagaan hoe de ver
schillen tussen beide kerken,
die sinds 1534 hun eigen weg
gaan, moeten worden aange
pakt.
trgifti
■iermei
spectief fe;
Hoopvol perspectief
In meerdere opzichten lijken de eerste democratische V/
kiezingen sinds lang die zondag in de Sovjetunie zijn ge
den, een groot succes geworden. Het meest opvallende is
hoewel de Sovjetburgers 71 jaar lang vervreemd zijn gev et ee
van de democratie, zij verbluffend snel de dunne democ jn jn
sche draad hebben opgenomen die president en partijh randr
Michail Gorbatsjov heeft voorgesponnen. eel u
aar d<
Naar de maatstaven van het Westen gemeten warefcdder
verkiezingen voor het Volkscongres weliswaar nog lang rijen.
optimaal. Niet overal konden de kiezers uit twee of i
kandidaten kiezen. De communistische partij was zoal Tri
alom, dan toch wel op de meeste plaatsen nadrukkelijk
wezig, en op enkele uitzonderingen na was een duidelijk -
litiek alternatief er nauwelijks. M
DOCH de grote belangstelling voor de verkiezingscan}
ne, niet alleen bij de indrukwekkende massabijeenkom
van Boris Jeltsin en in de Baltische republieken, maar
elders waar kandidaten zich voor de kiezers moesten ver
woorden, heeft aangetoond dat de politieke gevoeligheid
de Sovjetburgers niet is verstikt, ondanks Leninisme, SË/
nisme en Brezjnevisme. De proef op de som werd gele
door het feit dat de Sovjetbevolking voor ruim tachtig
cent naar de stembus is gegaan. Zij heeft dus ruimscl
van haar stemrecht gebruik gemaakt, hoewel de opko
plicht, die in het verleden vrijwel altijd tot 99,9 procent
slagen ten gunste van de partij heeft geleid, was afgesci
van doorslaggevende en derhalve historische beteken
het leerproces dat vanaf het begin van de verkiezing»
pagne, via de confrontatie met de apparatsjiks, in de la
week voor de verkiezingen uiteindelijk heeft geleid t<
volgende, duidelijke uitspraken van de kiezers. Boris Je
behaalde een verpletterende overwinning op zijn dooi
partij-apparaat gesteunde concurrent. In de Baltische ri
blieken hebben de verkiezingen de vorm aangenomen
een referendum, waarbij de bevolking zich voor maxii EID
onafhankelijkheid heeft uitgesproken. En ten slotte is z
aantal partij-kandidaten finaal weggestemd. eek'
end
Dat zijn weliswaar slechts incidenten, maar zij markrar
twee zaken. Op de eerste plaats: de kiezers hebben inden
de mogelijkheid gekregen in vrijheid hun voorkeur u
spreken. En op de tweede plaats: de Sovjetburgers heb
zonder angst voor de autoriteiten, via de stembus ta
doorbroken. In Moskou gebeurde dat door een man te kii
die de nog altijd almachtige communistische partij zelf °r
discussie stelt. In de Baltische republieken door de reeds -q
tig jaar bestaande status quo aan te vechten. En elders i
gevestigde machtsposities te ondergraven.
et o
BOVENDIEN is het van niet te onderschatten betekeniseeft
enkele systeemcritici nu via de stembus een legitieme pl
in het systeem hebben veroverd. Hun kritiek heeft daar )egrist
een officiële status gekregen. De verkiezingen en de voode
reidingen daarop hebben zonder enige twijfel ook aai erooi
toond, dat Gorbatsjovs perestrojka, glasnost en democra »ttra«
ring geen lege begrippen zijn, ook al is de inhoud daaie' tr
hier en daar nog diffuus.
waar het nu op aankomt is of de 2250 leden var [floc
Volkscongres en de door hen gekozen 452 leden van de er
perste Sovjet in staat zullen zijn Gorbatsjovs nieuwe der toral
een wettelijk kader te geven, zonder welke perestrojka, j ^anf
nost en democratisering onherroepelijk tot loze kreten zuE lar
verschrompelen. De verkiezingen van zondag kunnen ec *s'j^
een hoopvol perspectief bieden voor de definitieve omb n d£
waaraan de Sovjetmaatschappij zo dringend behoefte he e me
Perioden met zon
DE BILT (KNMI) Het front
dat de scheiding vormt tussen
de warme lucht die vandaag
boven ons land aanwezig is en
minder warme lucht zal ons in
de loop van komende nacht
passeren. Dit brengt vannacht
en in de vroege ochtend buien
met zich mee, waarbij ook op
onweer gerekend moet wor
den. Tijdens opklaringen kan
in de dan vochtige lucht een
enkele mistbank onstaan. De
buiigheid zal in het zuiden van
het land iets langer aanhouden
dan in het noorden. Maar
overdag zal de zon toch overal
flink van de partij zijn. Van
nacht daalt de temperatuur tot
omstreeks 5 graden en over
dag wordt het toch nog zo'n
graad of 15. Er is weinig wind,
kracht 3 of minder.
Weersvooruitzichten voor diverse
Europese landen, geldig voor woens
dag en donderdag:
Zuid-Skandina vië:
Flinke perioden met zon. Donderdag
in West-Noorwegen regen. Middag-
temperatuur 8-12 graden.
Britse eilanden:
Woensdag opkomende bewolking en
vooral in het westen en noorden re
gen. Donderdag vanuit het zuidwes
ten geleidelijk meer zon en overwe
gend droog. Middagtemperatuur van
10 graden in het noorden tot 14 gra
den in het zuiden.
Denemarken en Noord-Duitsland:
Woensdag perioden met zon, donder
dag bewolkt en vooral in Denemar
ken wat regen. Middagtemperatuur
van 9 graden in Denemarken tot 13
graden in Duitsland.
Noordoost-Frankrijk. Midden- en
Zuid-Duitsland:
Overwegend zonnig. Donderdag
WEERRAPPORT HEDENMORGEN
Barcelona
Dublin
Casablanca
Damascus
Los Angeles
Paramaribo regen
Rlo de Janeiro zw. bow.
San Francisco rw bew.
Singapore regen
Tel Avtv zw. bew.
Tokyo regen
(ADVERTENTIE)
Voor ccn geslaagde zakenlunch of een voortreffelijk diner
kiest u voor visrestaurant De Ducdalf. Een kaart met tal van
mogelijkheden. En altijd vers. Mooi dat een lunch of diner
met vis weinig tijd kost en zakelijk veel oplevert. In de
menukaart zijn tevens enkele vleesgerechten opgenomen
De Ducdalf is goed te bereiken. ligt pal aan de haven en is
plezierig gastvrij, de gehele dag
vanaf 12.00 uur. Volop m
parkeergelegenheid. CIUCCl3It
Dr Lelykade 5
tel. 070-55.76.9
Scheveningen
:;Lri
ia
rat
.ms'
erd;
ond;
en c
acht
ng 1
cus.
Uder:
endt
hik!
ilitie
it sp
