Computer bedienen
met pen en papier
J
Vastgoed
„Reinheitsgebot" voor
Duitse zuivel wankelt
fV
V
Grootste warenhuis VISE
beleeft moeilijke tijdei
Plan voor wereldwijde non-stop beurshandel
Aandelen Avebc
zijn goud waard
nanni
'erna
Ipgeu
lamoe
Iwaar
handi
hroonl
Jplaats
tarda
fcaar
e vis
Olietermijnmarkt gaat
dit najaar van start
AMSTERDAM - Roefex, de Rotterdam
Energy Futures Exchange, heeft van de
besturen van de deelnemende onderne
mingen (EFE in Rotterdam en de optie-
beurs in Amsterdam) het groene licht ge
kregen voor de start van de olietermijn
markt in het najaar.. Voor het leeuwedeel
van de 120 zetels op'de beurs hebben zich
inmiddels leden aangemeld. In de EFE zijn
vertegenwoordigd de Rotterdamze Kamer
van Koophandel, banken, enkele verstrek
kers van durfkapitaal en de gemeente Rot
terdam. Op de Roefex zal gehandeld kun
nen worden in tenminste twee contacten,
één op ruwe olie gebaseerd op duizend va
ten Brent-olie en een gasoliecontract,
waarmee wordt gehandeld in 100 m3 ton
gasolie (Duitse specificaties) per contract.
Benelux-vestiging
Informix Sliedrecht
SLIEDRECHT - Infor
mix Software, een
Amerikaanse producent
van computer-program-
matuur, heeft Slie
drecht uitgekozen als
plaats voor de vestiging,
van waaruit de Bene-
lux-landen rijp gemaakt
moeten worden voor de
produkten. Informix
Software Benelux
denkt volgend jaar uit
te komen op een omzet
van tien miljoen. Ook
in de meeste andere Eu
ropese landen heeft In
formix inmiddels een
vestiging.
Premie van vijf mille voor
een nieuwe arbeidsplaats
ALMELO - Voor elke nieuwe volledige
de Zweedse industrieel Magnusson op het Bedrijvenpark
Twente creëert, ontvangt hij vijfduizend gulden. Er is in
totaal voor 110 banen premie beschikbaar. De Zweed krijgt
drie jaar de tijd deze werkgelegenheid te verwezenlijken.
De Gemeentekring Almelo, die het bedrijvenpark exploi
teert, die hiertoe heeft besloten, verwcht dat Magnusson
door het instellen van de bonus vooral Zweedse bedrijven
naar het bedrijvenpark haalt. Op dit moment zijn er vier
Zweedse ondernemingen op dit terrein gevestigd. Magnus
son neemt deel in één van die firma's. De bonus voor het
creëren van werkgelegenheid was een voorwaarde van
Magnusson om z'n activiteiten op het bedrijvenpark in
Twente uit te breiden. Het ministerie van economische za
ken heeft positief gereageerd op de ongewone aanpak bui
tenlandse bedrijven te werven, aldus de Gemeentekring
Almelo.
Boreel vertrekt bij
Centraal Beheer
APELDOORN - Jhr. mr. G.F.
Boreel vertrekt op eigen ver
zoek op 1 april bij verzekeraar
Centraal Beheer. Vorig jaar
december maakte Boreel
plaats voor mr. H. Boitelle als
topman van het concern, maar
bleef hij lid van de raad van
bestuur. Rond de top van Cen
traal Beheer liepen voortdu
rend geruchten over verschil
len van mening bij de top, die
vooral zouden gaan over de
weg die de coöperatie zou
moeten inslaan. Er was sprake
van dat de Rabo-organisatie
het bedrijf zou willen inlijven.
Boreel werd in feite terzijde
geschoven door de ledenraad.
Veel nieuws,
maar weinig
verandering
AMSTERDAM - Weinig ver
andering in koersniveau, Ah-
rend en Volker Stevin blijven
zich verzetten tegen overne
ming, president Nederland-
sche Bank waarschuwt voor
kredietbeperking, financiële
deskundigen verwachten na
een verdere rentestijging weer
een daling, matig succes van
tweede 7%-staatslening, stabie
le dollar, stijgende wereldolie
prijzen en een ongeanimeerd
Wall Street. Dat zijn de ele
menten die de afgelopen week
op het Damrak de gespreksstof
vormden.
Al met al is er deze korte
beursweek niet veel vervan-
derd. Was vorige week vrijdag
de algemene koersindex 180,4,
afgelopen donderdag werd het
180,9.
De Amerikaanse beurs is
voortdurend in de ban van de
publicatie van nieuwe econo
mische kerncijfers en steeds
meer in de angstgreep voor
kredietbeperking, hogere in
flatie en daarmee stijgende
rente. En dat werkt door in de
ontwikkeling op het Damrak.
Rente
Deze week heeft president
Duisenberg van de Nederland-
sche Bank laten blijken dat hij
bezorgd is over de voortdu
rend stijgende kredietverle
ning. Daarom wordt thans on
derzocht of hier paal en perk
aan gesteld moet worden en
dat zou kredietbeperking met
de daaropvolgende rentever
hoging kunnen betekenen.
Aannemers Volker Stevin en
kantoorinrichter Ahrend blij
ven zich met hand en tand
verzetten tegen een fusie met
resp. HBG en Bührmann Tet
terode. De in de hoek gedron
gen bedrijven hebben beveili
gingsmaatregelen genomen en
ze hopen daarmee onafhanke
lijk te blijven. Ahrend steeg
woensdag 9 tot 245.
Hoogovens
Van de internationale fondsen
geen nieuws en geen koersver
andering van betekenis. Ook
niet bij Kon. Olie ondanks de
duidelijke prijsstijging op de
wereldoliemarkten. De Opec-
landen houden zich kennelijk
keurig aan de opgelegde pro-
duktiebeperking. Daar de dol
lar ook weinig veranderde
(donderdag ƒ2,1070) ging ook
hiervan geen prikkel op de
koersen uit. Wel steeg Hoogo
vens 5 de afgelopen week in
de verwachting dat volgende
week goede jaarresultaten be
kend worden gemaakt.
Amro-bank en NMB zijn nogal
optimistisch over 1989 maar in
de koers van Amro-bank
kwam dat niet tot uiting. NMB
reageerde met een koersstij
ging van 9 gunstig. De verze
keraars veranderden overi
gens ook nauwelijks in koers.
Ahold verwacht ook dit jaar
een duidelijke groei, (donder
dag steeg de koers iets boven
de 100). Fokker heeft een con
flict met de regering die de in
druk heeft gekregen dat het
bedrijf de terugbetalingsaf
spraken niet wil nakomen.
Een goed jaar hebben gehad:
Textielgroep Twenthe, Des-
saux, Center Parks, Volmac,
VRG, Tulip Computers, Getro-
nics en Gamma. Veeelal profi
teren aandeelhouders hiervan
door hogere dividenden.
De tweede 7 %-staatslening is
niet direct een daverend 'suc-
ced geworden. De opbrengst
was 1250 miljoen gulden bij
een koers van 99,3 De eer
ste 7 %-lening in februari lé
verde 2750 miljoen gulden op.
De minister van financiën
toonde zich desondanks zeer
tevreden.
IBM-ONDERZOEK:
AMSTERDAM - Weten
schappelijke medewerkers
van IBM onderzoeken een
methode van computerge
bruik, waarbij simpelweg
op een plat „papierachtig
medium" wordt geschre
ven, ongeveer net zo als
potlood en papier. Zo kan
een computer gemakkelij
ker van instructies wor
den voorzien dan via een
toetsenbord of muis.
Bij het experimentele IBM-sy-
steem worden de opdrachten
aan de computer niet inge
voerd via het toetsenbord of
de „muis", maar via een spe
ciaal scherm in een soort
„elektronische inkt" geschre
ven. De door de onderzoekers
ontwikkelde apparatuur „ver
taalt" het handschrift - zoals
lijnen, puntjes of wat ook - in
woorden, getallen en andere
opdrachten voor de computer.
Dit kan met allerlei met de
hand aangebrachte tekens zo
als lijnen, correctie-aanwijzin
gen, wiskundige symbolen en
muzieknoten.
Dit schrijven of tekenen op
het papierachtige medium,
doet dan hetzelfde als het in
drukken van toetsen of het ge
bruiken van een muis. Maar
het is „natuurlijker" en het
vraagt veel minder moeite en
handelingen. Eén of twee stre
pen met de pen kunnen het
equivalent zijn van vele acties
met toetsenbord of muis.
Kristallen
Heel precies gaat het als volgt:
de woorden en symbolen wor
den met een soort pen aange
bracht op een vel helder plas
tic, dat aan één zijde voorzien
is van een doorzichtige en pa-
troonvormige geleidende sub
stantie. Dit vel wordt recht
streeks op een scherm van
vloeibare kristallen geplaatst,
waardoor een bruikbaar
schrijfoppervlak van ongeveer
22 bij 17 centimeter ontstaat.
Alhoewel de pen geen tekens
op het oppervlak van het vel
zelf achterlaat, zorgt dit vel er
wél voor dat het handschrift
op het zich daaronder bevin
dende scherm verschijnt, het
geen de indruk wekt dat men
rechtstreeks met „elektroni
sche inkt" schrijft.
De computer „begrijpt" de
aanwijzingen als opdrachten.
Door een streep of een ander
symbool rechtstreeks op het
scherm te tekenen, kan bij
voorbeeld een kolom bedragen
uit een spreadsheet worden
opgeroepen. Een cirkel en een
pijl zijn voldoende om hele ko
lommen te verplaatsen. Een
tekst in de computer is heel
gemakkelijk te bewerken door
op het „schrijfscherm" over de
woorden heen te schrijven die
moeten worden veranderd.
Met andere woorden, het is
niet meer nodig de computer
te „vertellen" welke verande
ringen moeten worden aange
bracht en waar; de gebruiker
brengt ze gewoon rechtstreeks
aan.
Muziek
Het schrijven van muziek is
een goed voorbeeld. In plaats
Bij dit experimentele IBM-systeem worden met de hand aangebrachte tekens, zoals corrector-aan
wijzingen, in opdrachten voor de computer vertaald. Dit gaat sneller dan via toetsenbord of muis.
FOTO: PR
de juiste positie te verplaatsen
en vervolgens de naam van de
muzieknoot en de duur te spe
cificeren, kan de componist
eenvoudigweg het symbool
rechtstreeks op de notenbalk
van het speciale scherm teke
nen. Het op deze manier com
municeren met de computer is
even eenvoudig als gebruik
maken van potlood en papier.
Het systeem kan worden „af
gericht" om niet alleen de in
dividuele schrijfstijl van de ge
bruiker te herkennen, maar
ook die van anderen. Met be
hulp van dergelijke symbolen
kan de computer worden op
gedragen een willekeurige op
dracht uit te voeren.
Momenteel herkent de pro
grammatuur met de hand ge
schreven letters in een aantal
door de gebruiker omschreven
vormen. Volgens IBM-onder-
zoeker Hamed Ellozy, die aan
het onderzoek leidt, herkent
het papierachtige medium het
handschrift „onmiddellijk en
met een bijna menselijke
nauwkeurigheid".
Spraak
De IBM-onderzoekers verdie
pen zich ook in andere toepas
singen, zoals het schrijven van
memo's, wiskunde, compone
ren en het verwerken van
effectentransacties.
Ook bij het experimentele
IBM spraakherkennende. sy
steem lijkt het papierachtige
medium het meest doeltreffen
de hulpmiddel voor het be
werken van tekst. Aangezien
één van de aantrekkelijkste
aspecten van spraakherken
ning het vervaardigen van
elektronische documenten
zonder gebruikmaking van
een toetsenbord is, is het al
leen maar logisch dat dergelij
ke documenten ook zonder
een toetsenbord worden be-
..Wij geloven dat deze manier
van omgaan met computers
wel eens net zo belangrijk zal
worden als het toetsenbord en
de muis", zo meent Abraham
Peled, vice-president van de
Research-afdeling van IBM.
(Van onze correspondent
Rink Drost)
BONN - Voor biersoorten en
worst die niet voldoen aan het
Duitse „Reinheitsgebot" heeft
de Bondsrepubliek haar gren
zen al moeten openstellen. In
beide gevallen heeft de bonds
regering voor het Europese Hof
in Luxemburg bittere nederla
gen geleden. En nu dreigt het
derde zuiverheidsbastion te
vallen: dat van de melk en de
melkprodukten.
De Duitse zuivelwet van 1930
geldt in de Bondsrepubliek nog
volop. Op margarine na zijn
daarin „imitaties" van zuivel-
produkten verboden. Die wet is
heel streng: hij verbiedt zelfs
het in Duitsland binnenbren
gen van zuivelimitaties en zui-
velprodukten waarin zuivel-
vreemde stoffen zijn verwerkt.
Formeel mag een toerist niet
eens ziin potje koffie-creamer,
zijn calorie-arme slagroomver
vanger of zijn soja-dieetkaas
over de grens meenemen. Die
wet nu is volgens de EG-com-
missie zonneklaar in strijd met
artikel 30 van het EG-verdrag.
Daarin heten handelsbelemme
ringen voor toegelaten produk
ten uit andere lidstaten van de
Europese Gemeenschap ille
gaal. De Bondsregering ziet dat
ook wel, maar houdt met de
zelfde halsstarrigheid als
eerder bij het bier en de worst
vast aan haar zuiverheidsge
bod. Gevolg: ook in deze zaak
heeft de EG-commissie een
klacht ingediend bij het Euro
pese Hof.
Eis
De nieuwe Duitse nederlaag is
in aantocht. De procureur-ge
neraal bij het hof heeft geëist,
de Bondsrepubliek te veroorde
len tot het openen van de gren
zen voor zuivelimitaties en zui-
velprodukten met zuivel-
vreemde bestanddelen. Het is
nog maar hoogst zelden voorge
komen dat het Europese Hof de
eis van de procureur-generaal
niet heeft gevolgd.
In zijn requisitoir heeft de pro
cureur-generaal aan een verge
lijkbare affaire herinnerd,
waarin Frankrijk het onderspit
moest delven. In dat land werd
het importverbod voor melk
poeder en gecondenseerde
melk opgeheven na een uit
spraak van het Europese Hof.
Nog riamokkend over die ne
derlaag hebben de Fransen nu
de zijde van Duitsland gekozen.
De Duitse advocaten hanteren
hetzelfde argument dat in de
afgelopen jaren werd gehan
teerd bij de vruchteloze verde
diging van het Reinheitsgebot
voor het bier en de worst. De
consumenten zouden moeten
worden beschermd. Voor dat
argument heeft het hof zich
nog nooit gevoelig getoond. Het
acht de Duitse consument vol
wassen genoeg om onderscheid
te kunnen maken tussen echt
en imitatie, te meer daar de sa
menstelling van de produkten
op de verpakking moet worden
vermeld.
Van Duitse kant is nog een an
der argument aangedragen: de
zo mooi geslonken boterberg en
melkpoederberg van de EG
zouden weer hoogst ongewénst
groeien wanneer de kunstpro-
dukten op de Duitse markt
moeten worden toegelaten.
Voor de procureur-generaal
houdt dat argument geen steek.
Het landbouwbeleid is zaak
van de Gemeenschap, niet van
de afzonderlijke lidstaten,
meent hij. De datum van de.
uitspraak van het Europese
Hof staat nog niet vast. Maar
aan de inhoud van die uit
spraak twijfelt zelfs in Duits
land niemand: het Duitse zui-
velbastion zal vallen.
Toshiba en Fuji komen met elektronische camei
TOKYO - De Japanse con
cerns Toshiba en Fuii hebben
gisteren de gezamenlijke ont
wikkeling van een nieuwe
elektronische camera aange
kondigd die ontwikkelen en
afdrukken overbodig maakt.
De camera slaat de beelden als
digitale informatie op op een
floppy disc. De gemaakte foto's
kunnen worden afgebeeld op
het beeldscherm van een per
sonal computer en via tele
foonverbindingen worden
doorgeseind. Sony heeft vorig
jaar al een elektronische ca
mera geïntroduceerd, maar
hierbij was geen sprake van
digitalisering van het beeld.
Het onderzoek van de twee
bedrijven is er vooral op ge
richt een elektronisch geheu
gen te ontwikkelen dat vol
doende capaciteit biedt maar
toch betaalbaar blijft. Volgens
Shozo Iijma, de hoofdinge
nieur van Toshiba, zou de ca
mera met de huidige halfgelei
ders („chips") al gebouwd kun
nen worden, maar veel te
duur worden. De fabrik
verwachten dat de nieuw
mera rond 1990 gereed za
voor industriële toepassi
en ongeveer een jaar lat<
schikt zal zijn voor con
cieel gebruik. Toshiba er
zullen er bij andere eleki
ca-concerns, die zich oo
dit terrein begeven, op
dringen de technische sp
caties te standaardiseren,
er niet verschillende systi
naast elkaar gaan ontstaai
alle nadelen van dien, zos
de video-recorders.
k
lan le
K
amse
nus
an o)
11 zi<
ladat
chotc
e op
len t
!o bei
Een model toont een prototype van de elektronische camera en de floppy disc
fok nes
(Van onze correspondent
Jo Wijnen)
WASHINGTON - Het was
een unieke gebeurtenis in
de geschiedenis van het
Amerikaanse grootwin
kelbedrijf. Begin deze
maand werden de deuren
van de 824 winkels van
Sears, Roebuck en Co.
voor maar liefst 42 uur op
slot gedaan. Doel van de
sluiting: het afprijzen van
de 50.000 verschillende
artikelen die het waren
huis - het grootste in zijn
soort in de VS - voert. Te
gelijkertijd startte Sears
een omvangrijke adver
tentiecampagne die hef
publiek ervan moest over
tuigen dat het bedrijf haar
prijzen onder die van haar
belangrijkste concurren
ten heeft gebracht en ze
daar ook wil houden.
Voor Sears was de met veel
publiciteit omgeven actie ove
rigens een bittere noodzaak.
Het winkelbedrijf heeft een
jaarlijkse omzet van omgere
kend ruim zestig miljard gul
den maar loopt slecht en heeft
de gunst van het grote publiek
verloren. Veel winkels zijn
slecht ingericht en werken on
doelmatig. De bedrijfskosten
zijn, in vergelijking met ande
re grote warenhuizen, daaren
tegen zeer hoog.
Vanouds specialiseert Sears
zich in huishoudelijke appara
tuur en elektronische artike
len, ofschoon het ook tiendui
zenden andere artikelen zoals
kleding, gereedschap, huishou
delijke artikelen, tuinmeube
len en speelgoed verkoopt. De
afgelopen jaren is de concur
rentie van kleinere, hoog ge
specialiseerde winkelketens
evenwel hand over hand toe
genomen. Dat heeft het
marktaandeel van Sears in
tien jaar tijd met meer dan 33
procent teruggedrongen. Dat
zette de directie van Sears aan
tot de zeer drastische maatre
gelen die ze nu heeft genomen.
Eerder al werd besloten 110
winkels af te stoten of te slui
ten en het gigantische hoofd
kantoor in Chicago - de Saers-
Tower, het hoogste gebouw ter
wereld - te verkopen. Verder
werd besloten een aantal ne>-
venbedrijven van de hand te
doen.
Sears is voor het winkelend
publiek in Amerika een be
grip. Maar de formule van het
warenhuis lijkt niettemin vol
ledig achterhaald te zijn. Sears
verkoopt al bijna dertig jaar
tal van artikelen onder eigen
merknamen. Die artikelen
worden van tijd tot tijd fors af
geprijsd. De afprijzingen wor
den vervolgens door middel
van afzonderlijke en zere dure
mrger
mnt v
ijzen
lestoe
ditiont
ruild
leien
advertentiecampagnes bel pier o]
gemaakt. voor d
Het bedrijf heeft nu besl|Voors<
permanent met 5
zen te werken, wat allee Delf
?cl; Het
een besparing op het recli
budget van 400 miljoen
per jaar moet opleveren. Ter g>
vendien gaat Sears nu talverjaa
merkartikelen voeren dii Neder
het winkelend publiek derlan
goede naam hebben. De d georga
tie is ook van plan nieiin
hoog gespecialiseerde wii Margi
ketens op te zetten om a Broek
gelijke tred met de mark wordt
wikkelingen in de VS te van d<
De actie van Sears leidde waarn
rigens tot een stormlooj
haar warenhuizen in de g k;
VS. Intussen heeft ook d<
currentie zich gezet aan
prijsverlagingen vooral I
sector van de huishoudé
apparatuur en de elektroi
De gang van zaken bij Sea |v
eigenlijk een beetje het
haal van Vendex in Ne
land. Ook het verhaal
ars levert vooral voor de
cesvolle concurrenten vai
bedrijf het zoveelste bewij
een bepaalde verkoopfoi
niet blijvend gehandhaafdl
worden en dat zelfs vi
meest machtige en kapi
krachtige warenhuisk(
voortdurende vernietr
en aanpassingen nodig zijl
bij het winkelend publii
de gunst te blijven.
Chuck Hewitt, topman van Satellite Broadcasting Commu
nications Ass. toont een zeer compacte, platte, antenne die
de grote schotels (zoals op de achtergrond) zal gaan vervan
gen. De vierkante antenne zal waarschijnlijk in 1990 op de
markt komen. foto: ap
CHICAGO - De optie-
beurs van Chicago, de
beurs van Cincinnati en
Reuters Holdings PLC
hebben plannen bekend
gemaakt voor de vorming
van een wereldwijd com
puternetwerk waarmee 24
uur per dag kan worden
gehandeld in aandelen en
opties.
De initiatiefnemers hopen dat
andere Amerikaanse en bui
tenlandse beurzen zich bij het
net zullen aansluiten. De ter-
mijnmarkt in Chicago werkt
aan de ontwikkeling van een
dergelijk netwerk, waardoor
handelaren overal ter wereld
de mogelijkheid krijgen dag en
nacht zaken te doen op de in
ternationale markt.
De beurs van Cincinnati, die
goeddeels eigendom is van de
optiebeurs van Chicago, is de
enige volledig geautomatiseer
de markt in de VS. Vorig jaar
werden er gemiddeld een mil
joen transacties per dag afge
sloten. Op de beurs in New
York gaat het om gemiddeld
120 miljoen transacties per
dag. j
Het in Londen gevestigde be
drijf Reuters, één van de
grootste verkopers van finan
ciële informatie, zal de techno
logie leveren voor het systeem,
^via zijn dochteronderneming
Instinet. Reuters werkt met de
aandelenbeurs van Chicago
aan de ontwikkeling van een
dergelijk systeem, dat Globex
gaat heten. Het gaat dan om de
handel op de termijnmarkt.
VEENDAM - Avebe-aandelen zijn erg in trek. Er is sprake
een enorme vraag en een levendige handel. Voor grof geld
die aandelen momenteel van de hand. Akkerbouwers verkfl
ze voor 3000 gulden per aandeel. Dat is het dubbele van de
die Avebe normaal vraagt bij uitgifte.
Het aardappelmeelconcern kwam vorig jaar september met!
extra aandelen. De aankondiging zorgde toen voor een v
run. Het Veendammer concern noteerde 10.000 aanvragen,
bleef dus een grote vraag naar Avebe-aandelen, omdat de
appelprijs nu op een redelijk niveau ligt.
Een paar jaar geleden, toen het veel slechter ging met Av
werden de aandelen ook van de hand gedaan. Maar toen om
andere reden. De boeren zagen geen brood meer in de fabr
saardappelteelt en gaven die aandelen soms voor niets weg
Nu is de situatie net omgekeerd. Het gaat uitstekend met Av
Boeren willen wel meer aandelen hebben om zo de hoge A-|
voor hun produkten te vangen. Andere akkerbouwers wi
wel wat aandelen kwijt om met dat extra geld een andere in1
tering te plegen. De Avebe-aandelen worden niet in grote'
veelheden in de krant aangeboden. De één biedt drie of
aandelen aan, de ander tien. Het aardappelzetmeelconcern 1
onder de 5500 boeren in totaal 65.000 aandelen uitstaan.
VOORJAAR '89
LOK
tens<
verk
vonc
men
die
bewi
bied
dreij
zijn
twee
tie,
de 1
Ome
unie
Ook bij de bouw van kantoorpanden maakt uniformiteit pi
voor karakteristieke vormen. Dit is één van de onderwerpei
de special VASTGOED voorjaar '89, die op zaterdag 1
a.s. verschijnt.
Ronald te Boekhorst, bereikbaar onder nr. 071 - 122 244,
meert u graag nader over de adverteermogelijkheden in
I I I I I
Ccidóc (Sowumt
ECONOMIE CeicLeSoiwa/nt zaterdag 25 maart i989 pagu juj-
