Kampuchea rijp voor hulp"
Langere avonden
maken uurverlies
ruimschoots goed
IKON wil internationaal
onderzoek naar dood
cameraman Lagrouw
"Zijn dat ook MENSEN ZOALS WIJ?" I
^«NENLAND
GeidsaQowumt
ZATERDAG 25 MAART 1989 PAGINA 3
nandant Woensdrecht
uit naar justitie
ISDRECHT De
lan de vliegbasis Woensdrecht
i H. Schut heeft fel uitgehaald
iet vervolgingsbeleid van justi-
inleiding is de aanhouding gis-
de 58-jarige activist Kees
en hij met een bijl inhakte
Top de basis gestationeerde NF-
ljager. Schut meent dat bevei
-an de vliegbasis optimaal is.
echter vraagtekens bij het
ingsbeleid van justitie. Ko-
verd voor vergelijkbare acties
j ieuwjaarsdag veroordeeld tot
le
fcgiegde straf én nog enkele
zaken voor de boeg, nog steeds
onde ndloopt", aldus Schut.
Stom dronken
EMMEN Help nooit een politiewa
gen met pech langs de kant wanneer
ie dronken bent, of stap nooit met
drank op in je auto. De 37-jarige Coe-
vordenaar H. J. G. had de keus tus
sen deze twee wijze lessen toen hij
voor de Emmer politierechter stond.
De op een booreiland werkzame
man, was in zijn woonplaats betrapt
met een alcoholpromillage van 1,43.
Dat gebeurde op het moment dat G.
zijn wagen in de berm had gepar
keerd om een andere automobilist
met pech te helpen. Het bleek tot zijn
verbazing echter om een politiewa
gen te gaan, waarop G. ogenblikke
lijk werd ingerekend. Zijn „belo
ning": 1000 gulden boete en een voor
waardelijke ontzegging van de rijbe
voegdheid van zes maanden.
Kliniek onderzoekt
nieuwe methode
kankerbestrijding
ROTTERDAM De Daniël den Hoedt-kli-
niek in Rotterdam, gespecialiseerd in de be
handeling van kankerpatiënten, start een
drie jaar durend onderzoek naar een nieuwe
wijze van kankerbestrijding. Daarbij wor
den tumoren niet alleen bestraald, maar ook
verwarmd. De methode is in de kliniek ont
wikkeld. Tumoren worden naast bestraling
tot circa 45 graden verwarmd. Het vooron
derzoek heeft aanwijzingen opgeleverd dat
bij bepaalde vormen van kanker de effecti
viteit van de behandeling door het verwar
men van de tumoren kan stijgen van 30 tot
60 procent. Vormen van kanker die voor de
methode in aanmerking komen zijn baar
moederhalskanker, darmkanker en blaastu-
Ziekenhuizen kampen met
overbezetting bedden
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De ziekenhuizen in ons land zitten over
vol. Al een paar maanden is sprake van een overbezetting
van het aantal ziekenhuisbedden met ongeveer 20 procent.
De oorzaak is vooralsnog onbekend. In een eerste reactie
heeft de Nationale Ziekenhuisraad gezegd de problemen
serieus te nemen. De raad heeft een nader onderzoek aan
gekondigd. Voor operaties en het maken van röntgenfoto's
zullen de wachtlijsten steeds langer worden. De situatie
kan de ziekenhuizen ook voor nijpende financiële proble
men stellen. Overigens heeft de overbezetting van de bed
den niets te maken met de acties van verpleegkundigen
voor een betere CAO. Het tekort aan bedden bestaat al
een paar maanden, terwijl de acties van de laatste weken
dateren. Ook een woordvoerder van* het ministerie van
WVC zei geen idee van de oorzaak te hebben.
AID achterhaalt
tien ton schol
ALKMAAR De Algemene Inspec
tiedienst (AID) van het ministerie
van landbouw en visserij heeft giste
ren met de rijkspolitie tienduizend
kilo schol in beslag genomen. Vol
gens een woordvoerder van het mi
nisterie trachtte een Urker visser de
partij illegaal aan land te brengen in
de afgelegen IJsselmeer-haven van
Oude Zeug in de Wieringermeer. Het
rslaan van de vis in
*en was juist voltooid
AID verschenen. De
onmiddellijk het IJsselmeer op, maar
kon later in Urk worden achterhaald.
Hij kreeg een proces-verbaal. De vis
is naar de afslag van Urk gebracht en
wordt daar geveild. De opbrengst
gaat naar justitie.
CD JA op de bres
voor hongerstaker
DEN HAAG In een telegram aan
de Zuidafrikaanse minister van jus
titie A. Vlok hebben de Christen-
Democratische Jongeren gisteren de
onmiddellijke vrijlating geëist van
Sandile Thuse. Thuse is sinds 18 fe
bruari in hongerstaking omdat hij al
vanaf juni vorig jaar zonder vorm
van proces wordt vastgehouden, al
dus het CDJA. Het CDJA doet te
vens een oproep aan minister Van
den Broek (buitenlandse zaken) om
al het mogelijke te doen om de vrij
lating van de hongerstakende Thuse
te bewerkstelligen, teneinde zijn le
ven te redden. De gezondheidstoe
stand van de 26-jarige onderzoeker
de universiteit van Natal is kri-
KNOLLEN
WoAEDON Ml£
IPprANCfeK
Geluidstechnicus Annelies Helwegen, de vriendin van de in El Salvador doodgeschoten cameraman
Cornel Lagrouw, komt na aankomst op Schiphol samen met een vriend de zaal binnen waar een
persconferentie werd gehouden.
k 3 foto: anp
„HET WAS PURE INTIMIDATIE"
SCHIPHOL De IKON
wil een internationaal on
derzoek naar de dood van
de Nederlandse camera
man Cornel Lagrouw. De
omroep heeft kennis ge
nomen van het verslag
van commandant Ponce
van het Salvadoraanse le
ger, maar wijst de inhoud
af.
Dat heeft L. Schenk, eindre
dacteur van de IKON-rubriek
Kenmerk gisteren op Schiphol
verklaard bij terugkeer van de
IKON-ploeg uit El Salvador.
Hij verklaarde „waardering"
hebben voor de onmiddellij
ke afwijzing van het rapport
door minister Van den Broek
van buitenlandse zaken.
„Het rapport is voor de IKON
aanleiding tot grote scepsis
;r het meer uitgebreide rap
port, dat door de ambassadeur
El Salvador binnen veer-
dagen is toegezegd aan de
minister", aldus Schenk. Voor
IKON is het rapport een
extra aanleiding om het voor
stel van de Nederlandse Vere
niging van Journalisten (NVJ)
voor een eigen onderzoek door
de Nederlandse regering te on
dersteunen. „Wij vragen ons af
of een dergelijk onderzoek ge
zien de rapportage niet bij
voorkeur internationaal zou
moeten worden opgezet", al
dus Schenk.
Het stoffelijk overschot van
Lagrouw is gisteren aangeko
men in Nederland. Woensdag
ochtend vindt in Hilversum
een herdenkingsbijeenkomst
plaats, 's Middags zal Lagrouw
in besloten kring worden ge
cremeerd.
Verslaggever Cees Elenbaas,
die de cameraploeg leidde, gaf
een gedetailleerd verslag van
wat er zich afgelopen zondag
heeft afgespeeld in het dorp
San Franciso Javier in de oos
telijke provincie Usulutan.
Bij Elenbaas bestaan grote
twijfels over de vraag of La
grouw opzettelijk is doodge
schoten of niet. „Cornel was
niet herkenbaar als een gueril
la. Hij was 1 meter 90, blond,
droeg een spijkerbroek en
filmde met een oranje camera.
Hij werd geraakt door één en
kel schot. Daarna barstte het
vuur pas echt los. Op de af
stand vanwaar geschoten
werd, ik schat 70 a 80 meter,
moet hij te herkennen zijn ge
weest", aldus Elenbaas.
De bizarre autotocht met het
lijk van Lagrouw waarbij een
legerhelikopter hen voortdu
rend met geweervuur bestook
te geeft aan die twijfels nog
meer voeding. „Het was een
heel vervelend spelletje, pure
intimidatie. Als ze de auto
doormidden hadden willen za
gen had het gekund. Er is
voor, naast en achter de auto
geschoten. De auto zelf is niet
geraakt". Elenbaas noch ande
re leden van de ploeg zijn door
het Salvadoraanse leger ge
hoord over de toedracht.
Pagina 4: Van den Broek en
Bukman hebben veel uit te
leggen
Snelle
wagens
Gijs van Lennep
lijkt zich hele
maal op zijn ge
mak te voelen in
deze snelle race
wagen. Hij open
de gisteren de
expositie „Por
sche Totaal '89"
in het Autotron
door over een
denkbeeldige fi
nish te rijden. Op
de tentoonstel
ling zijn circa
veertig snelle wa
gens te zien, die
hebben meege
daan aan diverse
rally's, waaron
der Parijs Da
kar.
Zeehondje
verdrinkt
NEELTJE JANS Margriet-
je, één van de vijf jonge zee
honden die vorige week met
een zendertje op hun rug in de
Oosterschelde zijn uitgezet, is
voor de kust van IJmuiden
verdronken. Het diertje raakte
veertig mijl ten westen van IJ
muiden verstrikt in een vis-
sersnet. Een zeehond kan
hooguit tien minuten onder
water blijven. De schipper van
de Goeree 41 trof het dier
dood aan en heeft het overge
dragen aan het zeehondencen
trum in Pieterburen. Het dier
was oorspronkelijk afkomstig
van Terschelling en wilde ver
moedelijk terugzwemmen
naar haar geboortestreek. Drie
van de vier overgebleven zee
honden verblijven zeker nog
in de Oosterschelde.
[IERLANDSE POLITICI BREKEN LANS VOOR PREMIER HUN SEN
gesta
sisch schip
nodi it na aanvaring
erdam binnen
■ERDAM Het Russi-
vrachtschip Kapitan
,d on (ruim 60.000 ton) is
en de haven van Rotter-
binnengelopen met een
beschadigde achterste-
:uur 0 Het schip heeft aan de
rzijde een gat van onge-
zes vierkante meter,
flinke door de schade in de mil-
d' n guldens loopt. De scha-
'8 eerder deze week veroor-
door een aanvaring met
>ans vrachtschip in het
Over de toedracht van
nvaring bestaat nog geen
lijkheid. De Rotterdamse
rpolitie heeft de scheep-
inspectie over de aanva-
ingelicht. Mogelijk stelt
'e een nader on-
De Japanse
itvaarder die eveneens
schade opliep, is de ha-
'an de Franse havenstad
pe binnengevaren. Geen
leide schepen had gevaar-
stoffen aan boord, aldus
otterdamse politie.
oor Van Vliet
oemd tot
idant koningin
HAAG Luchtmacht-
r C. van Vliet is met in-
van 3 april benoemd tot
int van de koningin/
Vliet (1948) was sinds mei
belast met beleidszaken
ït gebied van de lucht-
it. Hij volgt luitenant-ko-
der luchtmacht E. Wem-
ilager op, die is benoemd
idjudant in buitengewone
Tevens is per 1 juli lui-
■kolonel der infanterie
)amen benoemd tot adju-
van de koningin. Damen
5 sinds oktober 1986
locent verbonden aan de
Krijgschool. Hij is de
•lger van majoor der Fuse-
D. Keuning, die is be-
tot adjudant in buiten-
dienst.
(Vervolg van de
voorpagina)
DEN HAAG Tot grote
verwarring zal de start
van de zomertijd vannacht
niet meer leiden. Vlak
voor de invoering in 1977
leidde het nog tot felle
discussies. Destijds waren
er nogal wat tegenstan
ders. Ruim honderd jaar
geleden zou zo'n discussie
in ons land ondenkbaar
zijn geweest. Toen kende
ons land nog helemaal
geen uniforme tijd. Ieder
dorp en elke stad had zijn
eigen tijd, uitgaande van
de gedachte dat het twaalf
uur was als de zon in het
zuiden stond.
Met de aanstormende stoomt
rein groeide de behoefte aan
één tijd. Toch duurde het nog
tot 1908 alvorens we een wet
telijke tijdsregeling kregen: de
Amsterdamse tijd. Maar hele
maal uniform was de tijdsbe
paling toen nog niet. De Ne
derlandse tijd liep bijvoorbeeld
veertig minuten achter op de
in Duitsland gebruikelijke
Midden Europese Tijd (MET)
en de wijzers van de Neder
landse klokken stonden twin
tig minuten verder dan de wij
zers in Engeland, waar de
Greenwich Mean Time (GMT)
werd gevolgd. Toen de Duit
sers ons in 1940 inlijfden kre
gen we de MET.
De zomertijd is geen uitvin
ding van de laatste decennia,
want in 1916 kregen we al
voor de eerste keer zo'n perio
de van zomertijd. Hoofdge
dachte was destijds dat de zo
mertijd energie zou besparen.
Dat duurde tot 1946 toen het
boerenprotest de overhand
kreeg. In het begin van de ja
ren zeventig kwam de discus
sie over de zomer- en winter
tijd wederom op gang. Italië
nam het voortouw. In dat land
gaat de zon in de zomer wel
anderhalf uur eerder onder
dan in Nederland.
Na de invoering van de zo
mertijd in Nederland waren
de recreatie-ondernemers
eerst nog kritisch. Ze hadden
nog nooit zo'n raar seizoen
meegemaakt, lieten ze weten.
Kinderen gingen later naar
bed, ouders raakten volledig
van de kook, de deelname aan
activiteiten liep sterk terug, er
werd minder besteed in de
kantines en er was sprake van
meer rumoer en onrust. Nu
lijkt iedereen eraan gewend.
Meer mist
Iets geheel anders: de invloed
^an mist in de zomertijd
neemt flink toe. Voor mensen
die 's morgens om zeven uur
naar hun werk vertrekken
zorgt de tijdsverandering voor
een toename van 17 procent
van het aantal mistdagen.
Mensen die om 8 uur weggaan
hebben 54 procent meer mist
dagen. „Ze hebben de piek
van de mist naar het spitsuur
in het verkeer geschoven. Dat
betekent meer ongelukken",
aldus een klimatoloog van de
KNMI, die een fel tegenstan
der is van invoering van de
zomertijd. Zijn alarmerende
woorden worden overigens
niet beaamd bij de verkeers-
centrale in Driebergen. De
rijkspolitie ondervindt weinig
last van de mist.
Mensen die klagen dat ze in de
eerste week na invoering van
de zomertijd last hebben de
slaap te vatten of minder mak
kelijk uit hun bed kunnen ko
men, vinden een verklaring
voor die details bij G.A. Kerk
hof. Hij is fysioloog aan de
Leidse Universiteit en gespe
cialiseerd in de bioritmiek. Als
dè deskundige in Nederland
op dat gebied heeft hij in het
verleden een klein onderzoek
naar de effecten van zomer-
wintertijd voor mensen ge
daan. Uit dat onderzoek werd
duidelijk dat mensen met een
meer uitgesproken ritmiek
(lees: mensen die vaak hetzelf
de slaapritme hebben) het
meeste hinder van de wijzi
ging hebben. „Daar is de ver
groting groter. Die mensen
zijn meer gehecht aan ritmiek
zodat zelfs de dag-nachtschom
meling meer voelbaar is". De
gevolgen van' die verstoring
zijn bij ieder individu verschil
lend en zijn niet echt groot te
noemen. Toch heeft het effect
op het gehele functioneren.
Slaperigheid, concentratiever
lies en bewustzijnsverminde-
ring kunnen optreden als er
met de tijd wordt „geknoeid".
De negatieve effecten door de
tijdsverandering zijn overigens
wel te voorkomen, aldus
Kerkhof. „Je moet anticipe
ren. Ik weet dat het niet popu
lair is wat ik nu zeg, maar je
moet hetzelfde ritme houden.
Dus dezelfde tijd naar bed
gaan en opstaan als je anders
doet".
RICHARD STEGERS
„Tandarts moet
bloeddruk meten"
UTRECHT Tandartsen
moeten worden ingeschakeld
bij het tijdig opsporen van te
hoge bloeddruk. Dit voorstel
doen prof. L. Abraham-Inpijn
(internist) en R. Gortzak
(tandarts) van het Academisch
Centrum Tandheelkunde in
Amsterdam in het Nederlands
Tijdschrift voor Geneeskunde.
De huisarts speelt een centrale
rol bij de opsporing en behan
deling van hoge bloeddruk.
Maar volgens Abraham en
Gortzak blijkt dat in de prak
tijk niet te werken. Onderzoek
heeft uitgewezen dat óf de
huisarts de bloeddruk van de
patiënt niet regelmatig contro
leert óf dat minder dan de
helft van de mensen komt op
dagen bij speciaal georgani
seerd opsporingsonderzoek. In
de Verenigde Staten is al erva
ring opgedaan met bloeddruk
meting bij de tandarts. Abra
ham en Gortzak noemen het
bestaande controlesysteem van
de tandartsen, waarbij ze hun
patiënten twee keer per jaar
zien, een bruikbaar alternatief
voor de bloeddrukmeting.
tu& mening, inaap oo£ nat/exe. (030) 33.15.49
Dak- en thuislozen: zwerjjjngeren. ex-psychiatrische patiënten, (gescheiden) vrouwen, alcoholici, enz. I Ja! Stuur mij nadere informatie
J I
Een echtscheiding, vervolgens geen werk? kan veel ellendé voorkomen. Voor hulpverleners, betrokke- i
Geen kennissen, wel te veel alcohol? Het nen en vrijwilligers is veel te doen. Voor iedereen ligt dus
ene probleem lokt het andere uit. Voor je 't informatie klaar.
weet behoor je er toe: Nederland kent meer Ddk" 6R thui$l0Z8fl I
dan 200 000 dak- an .hu.s.o.en Ook in DONDER ONZE 0PVAN6 BLUVEN ZE NERGENS1
omgeving kan het spelen. Tijdig begrip
laar: landelijk VPC, Antwoordnummer
9089, 3500 ZA Utrecht (geen postzegel).
een
yormi
!id ge
il die
tunie
gronc
PHOL De Viet-
eene troepen die Kam-
sinds 1978 bezet
zullen nog dit
rertrekken, of er po-
e oplossing voor het
(j, jucheaanse conflict is
;t. Dat heeft de pre-
Hun Sen van Kam-
;a gezegd tegen een
atie van Nederlandse
artijei CL de afgelopen
e weken een bezoek
iten aan het land. De
atie is tot de conclu-
ïkomen dat het tijd is
e negatieve houding
over het huidige
id in Kampuchea te
len en de ontwikke-
lu^p 0p te voeren,
de pa
antetfis PvdA-kamerlid R. ter
de aankondiging van
'voorwaardelijke vertrek
Vietnamezen uit Kam-
1 een internationale pri-
„Dit is echt nieuw", zei
aankomst op Schiphol,
lijn de eersten die het te
kregen. Binnen een
volgt een formele aan
ging"
één van de a
de Verenigde Naties,
v°cat|t name Westerse landen
ederland, al jaren stel-
de erkenning van de
g in Kampuchea. Dat
komsIC* heeft van meet af aan
kwaad daglicht gestaan,
het werd geïnstalleerd
inval van Vietnam in
Na terugkeer op Schiphol gaf de parlementaire delegatie een
persconferentie foto: anp
Kampuchea. Vietnam ver
dreef in 1978 de beruchte Rode
Khmer van Pol Pot, die tussen
1975 en 1978 één tot drie mil
joen burgers om het leven had
gebracht. Hoewel de Kampu-
cheanen de Vietnamezen als
bevrijders begroetten, werd de
inval in het Westen gezien als
een brute communistische
daad van agressie. In plaats
van het nieuwe pro-Vietname
se bewind, steunde het Westen
het verzet, dat bestond uit een
monsterverbond van de ver
dreven Rode Khmers en de
ex-koning Sihanouk.
In die afwijzende opstelling
lijkt nu langzamerhand veran
dering te komen. Het vertrek
van de Vietnamezen en de
voorzichtige wijzigingen in
Kampuchea zelf, verschaffen
de regering van premier Hun
Sen meer krediet. De leden
van de Nederlandse delegatie,
inclusief de communistenvre
ter A. Ploeg (VVD), pleitten
gisteren bij terugkeer zelfs
voor een voorzichtige erken
ning van de Volksrepubliek
Kampuchea en voor opvoering
van de ontwikkelingshulp.
Ploeg: „Ik denk dat de obsta
kels die er waren om tot er
kenning te komen zichzelf op
lossen. De Vietnamezen trek
ken zich versneld terug en
voor het overige, zoals de ont
wapening van Pol Pot, ben ik
een stuk optimistischer gewor-
„Ik heb me voorgenomen mi
nister Bukman te vragen om
meer hulp aan Kampuchea",
zei H. Gelderblom (Eerste Ka
merlid voor D66). „Dat kan
via de niet-gouvernementele
organisaties (NGO's). Ik denk
dat een NGO'er in Cambodja
veiliger is dan een journalist in
El Salvador". Volgens Gelder
blom zien de Kampucheanen
de Vietnamese troepen wel als
hun bevrijders, maar willen ze
hen ook graag kwijt. „Maar
men is erg bang voor een te
rugkeer van de Rode Khmers.
Het is mij ook nog steeds een
raadsel waarom prins Siha
nouk een verbond met Pol Pot
is aangegaan. De enige verge
lijking die ik er voor kan vin
den is dat koningin Wilheltni-
na met SS'ers in zee zou
gaan".
Scooter
Kampuchea heeft de afgelo
pen jaren in een volslagen iso
lement verkeert. De enige
contacten met het buitenland
waren die met landen als de
Sovjetunie, de DDR en Tje-
choslowakije. „Kampuchea
hunkert naar contacten met
het Westen", zei A. van Ar-
denne (lid van het CDA-partij-
bestuur). „Premier Hun Sen,
met wie we drie uur lang ge
sproken hebben, neemt talloze
initiatieven. Hij bevordert het
vrije ondernemerschap, hij sti
muleert buitenlandse investe
ringen, verbetert de binnen
landse veiligheid en probeert
in gesprek te blijven met prins
Sihanouk. De inwoners van de
hoofdstad Phnom Penh zien
hem regelmatig op ziin scooter
door de stad rijden, hij neemt
deel aan picknicks en dergelij
ke, hij zoekt contact met zijn
mensen". Ook Ploeg toonde
zich onder de indruk van de
pogingen van Hun Sen om zijn
land op een hoger plan te
brengen en open te stellen
voor buitenlandse invloeden.
„De premier gaf fouten toe",
feldus Ploeg. „Zoals het verbod
op Engels en Frans, dat is nu
opgeheven. Maar er blijven
problemen te over. Het gebrek
aan intelligentsia Pol Pot
heeft het intellectuele deel van
de natie totaal uitgeroeid
doet zich erg voelen. Er is bij
voorbeeld een groot gebrek
aan artsen".
Ploeg en Ter Beek zullen bin
nenkort mondeling overleg
met minister Van den Broek
(buitenlandse zaken) aanvra
gen om te komen tot een an
der beleid ten opzichte van
Kampuchea. Daarin zullen ze
vooral vragen om een uitbrei
ding van de ontwikkelings
hulp, die dringend nodig is om
het land weer op te bouwen.
Westerse kennis en techniek is
daarbij onontbeerlijk, zo heeft
de Kampucheaanse regering
de Nederlandse politici laten
STEVO AKKERMAN
