!)ov ietburger mag aan democratie snuffelen
hikman wil hulp aan
alvador niet stoppen
IJ
Export van afval fors aan banden
Noordierse politie
zoekt verklikker
Shamir: rapport over overleg PLO is leugen
E AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB
Minister
Channon
treedt
niet af
Crados
^US ÜITENLAND
£eidóc@omant
WOENSDAG 22 MAART 1989 PAGINA 7
issident Havel
cht straf aan
i Ha n.
JAAG De dissidente schrij-
Havel gaat opnieuw in hoger
tegen zijn veroordeling
gens het deelnemen aan een
(lenking van de zelfverbran-
g van de student Jan Palach,
daar twintig jaar geleden mee
■j testeerde tegen de Russische
asie. Havel wiens straf giste-
negen maanden tot acht
anden werd omgezet, meent
hij wordt veroordeeld op
een artikel dat niet
ger van kracht is. Havel
'J 21
I gedat f
amburg
bi uiing
Europ
ioeg
3
>eidspla
staan"
beek
rn)SKOU Het vertrek
ifsïein, maar toch groot
de afdeling
het Moskouse Volks-
te herbergen. In to-
zestien mannen en
ijluwen, eigenlijk nog
gens en meisjes. Onge-
de helft studeert, de
Beren werken, als taxi-
he^tfuffeur, kelnerin, post-
teller of snel-portret-
op de Arbat. De „ver-
tings-bijeenkomst"
trt nog geen half uur.
enige agendapunt
hoe kunnen we Bo-
d Jeltsin steunen?
n niet!
;chungaöf;
t bedrl
e fabri
iken
wie onfc,
it:
op dat
twerpce
neest
dingen.
1 aan
vergadering verzandt om-
drie studenten naar een
n fëndcollege moeten, de
ivënbesteller zijn wijk nog
it lopen, de kelnerin voor
:er in de rij gaat staan en
taxichauffeur een rit moet
|n. Alleen de snel-portret-
'heeft alle tijd. „Het lijkt
wel alsof wij samen-
naar wij zijn niet
kelijk illegaal. Actiegroe-
Ie jchit
nd".
'ijf jaai
werk
lagen
2t .niétj
c verl
l gO
Jederlal fi
rn Nedf
ekend
ce ui the
r in vpiar
ekken
>n Phil
de W<
)f het vi
februari veroordeeld tot
>n maanden celstraf wegens
belemmering van
politieman in functie.
Premier in tranen
De Australische premier
Bob Hawke pinkt nog
een paar tranen weg na
dat hij voor de televisie
huilend bekend had dat
hij zijn vrouw, met wie
hij inmiddels 33 jaar ge
trouwd is, ontrouw was
geweest. Hij zei veel van
zijn vrouw te houden en
er spijt van te hebben
dat hij overspel had ge
pleegd. In 1984 gaf
Hawke ook een huilend
optreden voor de tv
toen hij bekende dat hij
zijn dochter en haar
man niet van de heroïne
af kon houden.
FOTO: AP
BASEL Na langdurige onderhandelingen
zijn 110 landen, die in Basel deelnemen aan de
internationale conferentie over de handel in
gevaarlijk afval het gisteravond eens geworden
over een conventie ter controle van het grens
overschrijdend transport van chemische afval
stoffen. De conventie is vandaag door de deel
nemers ondertekend. De deelnemende landen
verplichten zich het ontstaan van afvalstoffen
in eigen land tot een minimum terug te bren
gen. Ook moeten zij zorgen voor milieuvriende
lijke verwerkingscapaciteiten en het grensover
schrijdend transport van afval tot een mini
mum te beperken. De landen mogen geen afval
uitvoeren naar andere verdragspartners, vooral
ontwikkelingslanden, als er reden is om aan te
nemen dat het afval niet op een milieuvriende
lijke manier verwerkt kan worden. De deelne
mers krijgen het recht de invoer van gevaarlijk
afval of andere afvalstoffen te verbieden.
Grensoverschrijdend afvaltransport is alleen
toegestaan als het exporterende land zelf niet
over de noodzakelijke voorzieningen beschikt
om het afval te verwerken of op een milieu
vriendelijke manier op te slaan, of als het afval
elders gebruikt wordt als grondstof voor her
verwerking. Minister Nijpels, dankzij wie de
conferentie een succes werd, haalde gister
avond opgelucht adem over het bereikte ak
koord. Hij kwam met een aantal (Afrikaanse)
landen overeen nog vóór de ondertekening een
verklaring op te stellen waarin zij afspreken
het internationale verdrag nauwgezet te zullen
uitvoeren. Zij zullen onder meer toezeggen dat
zij alles zullen doen om de uitvoer van gevaar
lijk afval uiteindelijk geheel terug te dringen.
pen zijn tegenwoordig toege
staan, al moet je natuurlijk wel
een beetje oppassen".
Overigens twijfelen de leden
van het Moskouse Volksfront
er niet aan dat „hun" man, Bo
ris Jeltsin, komende zondag
gekozen wordt tot lid van het
Volkscongres. Evenals Vitalij
Korotitsj, hoofdredacteur van
het weekblad Ogonjok (Het
Vuurtje) en voorvechter van
glasnost. Een breed front van
orthodoxen en rechts-radica-
len slaagde er keer op keer in
zijn kandidatuur te verhinde
ren. Tenslotte wisten twee van
zijn trouwste supporters hem
toch een plaats op de kandida
tenlijst te bezorgen.
Jeltsin in hol van de leeuw
MOSKOU De voormalige partijleider van Moskou, Boris
Jeltsin, heeft zijn on-orthodoxe verkiezingscampagne voor
een plaats in het nieuwe Russische parlement „bekroond"
met een bezoek aan de Zil-fabrieken, waar de 80.000 werk
nemers behalve auto's ook ijskasten en tal van andere goe
deren maken. De directeur van de fabriek, Jevgeny Brakov,
is de tegenstander van Jeltsin Voor de parlementszetel van
Moskou. In het hol van de leeuw kreeg Jeltsin een enthou
siast onthaal. Hij oogstte veel applaus met zijn kritiek op de
conservatieve bureaucratie en de weinig effectieve economi
sche hervormingen. Hij uitte ook felle kritiek op de manier
waarop de verkiezingen van zondag geregisseerd zijn. „Wij
hebben directe verkiezingen nodig, van hoog tot laag, ook
voor het presidentschap", aldus Jeltsin.
Geen keuze
Jeltsin en Korotitsj hebben elk
op hun manier een bres ge
schoten in het ingewikkelde
kies-systeem, waarmee de
Sovjetburgers voor het eerst
sinds tweeënzeventig jaar mo
gen experimenteren.
Een derde van <je in totaal
2.250 afgevaardigden naar het
Volkscongres is reeds gekozen.
Het gaat om de 750 vertegen
woordigers van de zogenaam
de maatschappelijke organisa
ties. Overigens was er hier van
kiezen nauwelijks sprake. Bij
de vakbonden, de vrouwenor
ganisaties en de vredesraden
stonden hier en daar nog wel
twee of drie kandidaten op de
lijst, maar de meeste organisa
ties hadden er precies even
veel als dat er te verdelen ze
tels waren.
Reeds eind februari stelde het
Politburo voor de honderd ze
tels waarop de partij recht
heeft een lijst van honderd
kandidaten samen. Uiteraard
prijkten d<
Politburo-leden op deze kandi
datenlijst. Vorige week woens
dag werden deze honderd
kandidaten door het Centrale
Comité „in geheime stem
ming" gekozen.
Bij de Russisch-orthodoxe
kerk met zijn 45 miljoen leden
ging het overigens niet anders.
De hiërarchie benoemde twee
hoge functionarissen op de ze
tels die de kerk toekomen.
Commentaar van de snel-port-
rettist: „Eigenlijk is het absurd
dat in een land waar kerk en
staat zo absoluut gescheiden
zijn als in de Sovjetunie, nu
twee geestelijken in het parle
ment komen. Dat had voor mij
nu ook weer niet gehoeven.
Wij interesseren ons trouwens
eigenlijk alleen maar voor de
echte verkiezingen, voor de
750 districtszetels en de 750
nationaal-territoriale zetels
waar het op 26 maart om
2900 Kandidaten
Voor de districtszetels is de
hele Sovjetunie ingedeeld in
750 kiesdistricten met elk
257.000 kiesgerechtigden. Deze
variant op het in het Westen
gehanteerde districtenstelsel
houdt in, dat een republiek
met veel inwoners meer zetels
kan bezetten dan een kleinere
republiek. De nationaal-terri
toriale zetels worden niet naar
rato van de bevolking ver
deeld, maar min of meer gelij
kelijk over alle republieken en
autonome gebieden. De Russi
sche Federatieve Republiek en
de Oekraïne krijgen elk 32 ze
tels, de andere republieken elk
31 mandaten. Op die manier
wil men in het Volkscongres
de federalistische en etnische
elementen meer tot hun recht
laten komen dan in de tot nu
toe bestaande Nationaliteiten-
Sovjet.
Voor de bezetting van de 1.500
zetels waarover de Sovjetbur
gerij zondag mag beslissen zijn
precies 2.900 kandidaten gere.-
gistreerd. Dit betekent dat het
aangekondigde uitgangspunt
van een keuze uit minstens
twee kandidaten niet overal is
gerealiseerd. Hierover en over
de andere cijfers van de Natio
nale Kiescommissie windt
men zich bij het Moskouse
Volksfront danig op. „In maar
liefst 385 kiesdistricten is er
maar één kandidaat. En wat
nog erger is: ruim een derde
van hen is partijfunctionaris
en de rest bestaat uit partijle
den die door de leiding naar
voren zijn geschoven". Gebrek
aan tegenspel, onwennigheid
van de kiezers of manipulatie?
Het Volksfront houdt het op
het laatste. „Eenmans-kandi
daturen komen vooral in de
provincie voor en daar zijn de
middenkaders vaak nog God
en tsaar tegelijk. Ondanks pe
restrojka, glasnost en demo-
kratizatsia".
Volgens de gegevens
Kiescommissie is het over
wicht van de partij nog groot:
bijna 88 procent van de kandi
daten is aspirant-lid of lid van
de partij dan wel lid van de
communistische jeugdbewe
ging Komsomol, waarin de
jeugdige leeftijd overigens pas
bij veertig ophoudt. Een re
kenmeester van het Moskouse
Volksfront heeft uitgerekend
dat er in het gunstigste geval
dus slechts 348 niet-communis-
ten tot lid in het Volkscongres
gekozen kunnen worden. „Wij
zouden al blij zijn als het er
honderd zijn. En met mensen
als Jeltsin en Korotitsj erbij
zouden we dat een zeer bevre
digend resultaat vinden. Je
zou het een begin van demo
cratie kunnen noemen. Maar
van echte democratie kunnen
we natuurlijk pas spreken als
we een meerpartijen-stelsel
hebben. Dat komt er ongetwij
feld ook wel, maar wij willen
het nu. Gorbatsjov heeft deze
verkiezingen „een school voor
de democratie" genoemd. Daar
zijn we het wel mee eens.
Maar wij zijn bang dat de par
tij ons veel te lang in de eerste
klas wil laten zitten".
LEO VAN VLIJMEN
"j- j_
ervolg van de voorpagina)
:N HAAG Minister
man voor ontwikke-
[ssamenwerking ziet in
huidige situatie in El
ador geen aanleiding
ontwikkelingsrelatie
!t dat land te herzien.
wil eerst afwachten
it voor type regering er
mt en wat voor soort
^jleid die gaat voeren.
irbij komt dat de Neder-
,s|dse hulp aan El Salvador
el niet via de overheid
maar vooral via particu-
hulporganisaties. Zij steu-
juist de groepen in de Sal-
loraanse samenleving, die
iar te verduren hebben,
met de hulp zou bete
dat deze mensen hele-
i de steek worden gela-
Arétlprigens zei Bukman niet
te zijn met de uitkomst
van de verkiezingen, waarbij
een partij aan de macht is ge
komen „waar wij natuurlijk
veel kritiek op hebben. Maar
aan de andere kant geldt ook,
dat het Salvadoraanse volk
heeft gekozen". De regering
van El Salvador had gisteren
al, tegenover de ttoeede secrta-
ris van de Nederlandse ambas
sade, mr J.H.M. van Bonzei,
zijn bezorgdheid geuit over de
mogelijke consequenties van
het doodschieten van Lagrouw
voor de hulp uit Nederland.
Volgens journalistèn die getui
ge zijn geweest yan de dood
van Lagrouw, als ook volgens
de verzetsbeweging FMLN, is
de IKON-cameraman welbe
wust door regeringstroepen
neergeschoten. Het stoffelijk
overschot van Lagrouw wordt
overmorgen naar Nederland
overgevlogen. Volgende week
woensdag is de crematie.
Alfredo Cristiani van de recht
se partij Arena, die de presi
dentsverkiezingen heeft ge-
n, heeft de Verenigde
Staten verzekerd dat hij de
mensenrechten zal respecteren
ondanks de harde stellingna-
me van zijn partij tegen de
linkse rebellen. De VS hebben
duidelijk gemaakt dat El Sal
vador de aanzienlijke Ameri
kaanse financiële hulp kan
vergeten, als de activiteiten
van de doodseskaders onder
de Arena-regering weer toene
men. Maandag deed Cristiani
al een beroep op alle partijen
om gezamenlijk te werken aan
de vrede, en het geweld en de
schendingen van de burger
rechten uit te bannen. De poli
tieke vleugel van het verzet
heeft laten weten bereid te
zijn tot een gesprek.
Intussen is de aftredende pre
sident van El Salvador, José
Napoleon Duarte, vandaag
naar het Amerikaanse Walter
Reed ziekenhuis in Washing
ton gebracht. Duarte lijdt aan
leverkanker in het terminale
stadium en hij zou opnieuw
koorts gekregen hebben, zo is
vernomen uit medische bron
in San Salvador.
ue correspondent Ro
ger Simons)
'v' INDEN De Noordier-
fi .politie breekt zich het
nofd over de vraag hoe
IRA wist dat twee hoge
t litiebeambten maan-
gmiddag zouden terug-
•n van topoverleg met
collega's in Ierland.
twee politiemannen wer-
na het overleg in Ierland
ür de Ierse politie naar de
begeleidt; vandaar
lesten de mannen-in-bur-
het zonder begeleiding
en bleken zij machte-
is bij de overval door de
IRA. Hun auto werd met ko
gels doorzeefd. Waar de ver
klikker zit die de IRA infor
meerde over welke grens
overgang de marfnen zouden
nemen; het tijdstip en hoe
hun personenauto was te
herkennen, is niet duidelijk.
Het overleg tussen de Noord
ierse en Ierse politiemannen
betrof een verdergaande sa
menwerking in de strijd te
gen het IRA-geweld. Overi
gens is het protestante deel
van de bevolking tegen de
samenwerking tussen Noord
ierse en Ierse politiekorpsen.
Zij zien het als een van de
gevolgen van het Anglo-Ier-
se akkoord, waarmee de re
gering Thatcher Noordier-
land bij wijze van spreken
aan de duivel verkoopt. Af
gezien van het voortdurende
IRA-geweld, blijken nu
protestantse groeperingen ac
tief te zijn die de brutaliteit
van de IRA moeiteloos over
treffen.
Boeing stort op sloppenwijk
Naarstig zoeken reddingswerkers en be- mensen zijn hierbij om het leven gekomen,
woners naar overlevenden tussen het puin onder wie de drie bemanningsleden van
kort nadat gisteren in de sloppenwijk vlak- het toestel, en meer dan tweehonderd
bij het vliegveld van Sao Paulo een vracht- mensen raakten gewond. Het toestel, een
vliegtuig was neergestort. Zeker achttien Boeing 707 van de luchtvaartmaatschappij
Transbrasil, raakte een flatgebouw waarbij
het zijn vleugels verloor, en vloog vervol
gens in brand.
JERUZALEM Premier
Yitzhak Shamir van Israel
heeft gisteren ontkend dat
volgens een rapport van
de Israëlische veiligheids
diensten de joodse staat
geen andere keus heeft
dan met de PLO te gaan
praten.
Shamir noemde de bijna iden
tieke berichten in alle belang
rijke Israëlische kranten over
het jaarlijkse rapport van de
veiligheidsdiensten „bewuste
leugens". „Alles was een leu
gen. Ik weet niets van alle
dingen die in de media staan",
aldus de verontwaardigde eer-
Andere zegslieden in rege
ringskringen hielden echter
vol dat volgens het rapport de
Palestijnse opstand in de be
zette gebieden zal voortduren
zolang Israel geen wezenlijke
stappen neemt om te gaan pra
ten met de Palestijnse Bevrij
dingsorganisatie PLO. De stu
die zou vorige week aan het
Israëlische „kernkabinet" zijn
voorgelegd. De eerste-minister
is tegen onderhandelingen met
de PLO.
Intussen heeft de PLO aan de
vooravond van de nieuwe ron
de van overleg in Tunis inge
stemd met een conferentie
over het Midden-Oosten onder
auspiciën van de VS en de
Sovjetunie in plaats van een
conferentie onder VN-paraplu
zodra Israel het idee van een
Palestijnse staat aanvaardt.
President Bush ontvangt de
komende weken president
Mubarak van Egypte, premier
Shamir van Israel en koning
Husayn van- Jordanië.
Kapitein Rob in China
4) Zonder stoornis wordt de reis dan voortgezet. Spoedig lig-
n de bergen achter hen en ze bereiken een heuvelachtige
eek met veel bossen, kleine meertjes en rivieren. Wanneer zij
derom een oude brug passeren, zegt Taaie Toon, die de kaart
- uwkeurig heeft bestudeerd, dat het doel van de reis nu nadert,
i inderdaad, enige tijd later geeft Rob een kreet: door de bos-
i» doemt een oude Chinese nederzetting op; ongetwijfeld het
mandarinaat van de „Grote Heer", Taaie Toon laat stoppen en
geeft instructies. Hij is goed op de hoogte met de gebruiken der
Chinezen en je kunt bij zo'n hoog geplaatst iemand maar niet zo
gewoon binnenlopen. De Chinezen worden netjes aangekleed en
gaan naast de paarden lopen en Marga en Rob krijgen onder
richt van Taaie Toon, hoe ze zich bij de begroeting moeten ge
dragen.
LONDEN De Britse minis
ter van verkeer Channon
peinst er niet over af te treden
naar aanleiding van de affai
re-Lockerbie. De Labouroppo-
sitie beschuldigt de minister
ervan waarschuwingen over
een dreigende bomaanslag te
laat te hebben verstuurd. In
het Lagerhuis verdedigde
Channon zich gisteren, hoewel
hij toegaf dat een tweede
waarschuwingsbrief te laat is
verzonden. De minister ont
kende overigens dat hij de
bron was van een krantearti
kel waarin wordt gesteld dat
de Britse politie de daders van
de aanlag kent.
Nieuwjaar
door Bob van Huët
PARIJS Commandant
Jacques Cousteau heeft een
noodkreet geslaakt, de Franse
onderwijsminister Jospin wil
het Nationale Instituut van de
Consumptie erop afsturen en
premier Rocard is
„verbijsterd". Van waar die
ontzetting? Om de
verschrikkelijke
uitspattingen van Pascal
Troudeballe (Pascal Ballegat),
Mathieu le Degueu (Mathieu
de Viezerik), Lionel Poubelle
(Lionel Vuilnisbak) en
Gustave-la-Bave (Gustaaf
Kwijl); de nieuwe helden van
de Franse lagere
sch oolki n deren.
De Amerikaanse „Garbage
Gang" (Vuilnisbende) is via
Mexico, Israel en Spanje naar
Frankrijk gereisd. De „vieze"
en soms morbide plakplaatjes
van de familie „Crados" (zeg
maar: De Smeerkezen) worden
enthousiast gespaard door zes
tot tienjarigen. Voor enkele
francs kopen ze een zakje met
vier Crados-monsters (de hele
familie telt totaal 180 engerds)
die ze dan in een speciaal
Crados-album kunnen
plakken. Op de omslag
daarvan staat verboden voor
ouders" en de jongsten vinden
dat natuurlijk prachtig.
Net als hun Amerikaanse
leeftijdgenootjes een paar jaar
geleden genieten de Franse
kinderen volop van wat
volwassenen zeer stout vinden.
Het succes van de gemene en
onbeleefde Crados is
monsterachtig groot. Binnen
een maand gingen liefst 12
miljoen Crados-pakjes over de
toonbank. De eerste druk van
het verzamelalbum (55.000
exemplaren) was in recordtijd
uitverkocht.
Crados blinken dus uit in wat
niet mag". Ze peuteren
bijvoorbeeld zo diep in hun
neus dat ze door hun
schedeldak schieten. Ene
Yannick Cosmic (Ruimte
Yannick), een astronaut, kotst
zijn cabine onder. Simon
Cochon (Simon Varken)
vertelt dat al 1287 mensen zijn
gestikt als hij zijn sokken
uittrekt. Albert Ventrouvert
(Albert Open buik) is een
bedenkelijker type. Hij snijdt
de buiken van poppen open. I.
Gnare (zoiets als S.
Tommeling) adviseert zijn fans
een jaar lang geen huiswerk
meer te maken „dat kun je
volgend jaar wel doen omdat
je toch blijft zitten".
Mijn neefje Jean-Marc (6) laat
weten dat alles „rigolo"
(grappig) te vinden, maar
voegt eraan toe dat hij zijn
„dubbele Crados"
tegenwoordig ruilt voor
voetbalplaatjes. De rage is
eigenlijk alweer voorbij, zegt
zijn moeder, die zich verbaasd
over de dramatiek in de
ongerustheid van sommige
volwassenen. De krant
Liberation vond de affaire
belangrijk genoeg om ermee te
openen.
Jacques Cousteau ontpopt zich
daarbij als een groot
verdediger van het fatsoen. In
een open brief aan
verschillende ministers hekelt
hij de „vervuiling van de
kindergeest". Het
nieuwbakken lid van de
Academie Ffancaise schrijft
dat „ouders zich niet moeten
verbazen als hun kinderen
ontsporen aan de cocaïne
eindigen Als ging het om
satanische plaatjes wil hij de
Crados verbieden.
Verbaas u niet wanneer de
misbruikte tolerantie van het
Westen allerlei fanatismen zal
provoceren die we nu zo zeer
veroordelen", meent Cousteau
tamelijk overdreven.
Verschillende psychiaters zijn
het met hem eens en wat waar
is is waar; de Crados zijn een
stelletje viezeriken. Frankrijk
zou Frankrijk niet zijn als de
smeerkezen niet op vele
pleitbezorgers konden
rekenen. Allereerst de
uitgever, die zegt tal van
experts en schoolkinderen te
hebben geraadpleegd alvorens
de plaatjes op de markt te
brengen. Op de televisie ziet
de jeugd wel ergere dingen is
een argument van sommige
voorstanders. Een aantal
kinderpsychologen ziet in de
Crados welkome reductors
van angstgevoelens". Kortom,
de meningen zijn verdeeld. De
kinderen begrijpen maar
weinig van die herrie en
onbeleefde polemieken. Hun
Crados blijken daar niet het
patent op te hebben.
