89,50; )e meedogenloze oorlog in „murder-eapitaP' Angst voor kernramp zit er nog diep in PAASHAZEN OP DE VELIIWE P55BBBR5EB; Lezeri service -[TENLAND EeicbeSourcwt ZATERDAG 18 MAART 1989 PAGINA 7 ongeveer een jaar wordt de Amerikaanse hoofdstad lington „the murder-capital of the nation" genoemd. I jaar vielen er 372 geweldsdoden in de drugs-oorlog. De dat het er dit jaar meer dan zeshonderd worden is niet beeldig. Eén ding staat vast: de gewelddadigheid is sterk inomen sinds er op grote schaal in „crack" wordt gehan- een goedkoop derivaat van cocaïne dat zeer verslavend bij de gebruikers een ongekende agressiviteit opwekt, lolitie staat machteloos. De gemeenteraad tracht wanho- het geweld in te dammen. Maar het moorden gaat door. wijnen, onze correspondent in Washington, ging een ld met een drugs-arrestatieteam van de hoofdstedelijke Se op pad in de meest gevaarlijke en uitzichtloze wijken de stad. Hieronder volgt zijn relaas. (Van onze correspondent Jo Wijnen) ÊHINGTON Luite- t James Jones van de -fcotica Brigade is een Jrstoorbaar man. Hij zijn struise gestalte jen kanariegele trui en j bruine pantalon ge- Gedurende ons jrek trekt hij zich een Iblikje terug om zich leen kogelvrij vest te •zien. Als hij de kamer ïeuw betreedt heeft hij j een broekriem met jter om waarin een "jkleine revolver zit. opereert vanuit een malige opslagloods die pal er een met cola-blikjes, i papier bezaaide spoor- I ligt in een verkrottend de problematische Swijk North-East. De «dealers in het totaal ver arde oostelijke deel van werken op straat flats. Ze worden lington werkterrein benaderd een undercover-agent I de politie die ook echt koopt. Op enige afstand fridt zich een tweede un- •r-agent die de zaken plettend in de gaten Als de koop is gesloten, ^schuwt de tweede man t geüniformeerde arres- m dat zich, meestal in J onopvallende auto's, er in de buurt bevindt. Het krijgt een zorgvuldig sig- van de verdachte en ^aat er razendsnel op af. In eén van de wagens zitten een dame en een heer die voor de gewapende ondersteuning zor gen. De heer heeft een reus achtig semi-automatisch ge weer en de dame bedient zich van een kleiner, maar even eens vol automatisch wapen. Jones stopt twee radio's in een tas en zegt dat we op weg gaan. Na tien minuten rijden bereiken we een park in de oostelijke stadswijk. Daar staan de vier andere wagens gereed die zich bij de komst van Jones langzaam in bewe ging zetten. Verkeerde man De eerste undercover-man meldt zich. Op die en die straathoek staat een jonge zwarte man met een donker T-shirt, witte gymschoenen en een grijze trainingsbroek. Die moet gepakt worden. Luitenant Jones geeft vol gas, rijdt een paar binnenpleintjes over en passeert een verlaten speelstraat. Vlak voor ons stopt een grijze auto. Vier mannen gooien de deuren open, springen naar buiten en werpen zich op een nietsver moedende jongeman die met harde hand tegen de zijkant van de auto wordt gesmeten. Het gebeurt allemaal onwe zenlijk snel. De sergeants ko men evenwel tot de ontdek king dat ze de verkeerde man te pakken hebben. Er is een vergissing gemaakt met de straathoek. De twee wagens De lugubere steegjes van Washington's Drake Place worden permanent in de gaten gehouden door politie- patrouilles. zetten zich weer in beweging. De man met het zwarte T- shirt staat als het ware gereed nieuw springen agenten, met hun wapens in de aanslag, uit de auto en de verdachte wordt met een duizelingwekkende snelheid ovérrompeld. De verdachte moet zijn naam zeggen. Zijn zakken worden geleegd. De veters worden uit zijn schoenen getrokken, het geld dat de undercover-man hem heeft betaald wordt zorg vuldig nageteld en één van de agenten ontdekt in de rechter- broekzak van de man een laat ste restant van de handels- Een paar buurtbewoners lopen zenuwachtig op en neer. Ooit is deze buurt een triomf van de Amerikaanse stede- bouwkunde geweest. Tussen de haaks op elkaar geplaatste woonblokken liggen ruime ga zons met klimmerekken. De bebouwing wordt afgewisseld met struikgewas en bomen. Maar de triomf heeft al lang plaatsgemaakt voor een onge kende hoeveelheid stedelijke ellende. De huizenblokken zijn volkomen uitgewoond. De speeltoestellen zijn met roest overdekt. Langs de straat staan autowrakken in een zee van lege blikken en afval. mokkend toe hoe hun jonge buurtbewoner geboeid wordt afgevoerd. We zetten ons opnieuw in be weging. Op de radio is sprake van een flat die zojuist door een undercover-agent is betre den. Als we bij het groezelige, uit dieprood baksteen opge trokken pand aankomen, wordt de eerste arrestant al naar buiten gebracht. De poli tieman die hem te pakken heeft genomen zegt dat er op de derde verdieping een soort „crack-house" is waarin zich nog minstens een man moet ophouden. We snellen het ge bouw in. Een penetrante stank van afval, urine en rotting slaat ons tegemoet. Onze stap pen weerkaatsen in de beton nen trappenhal en het geluid FOTO: AP vermengt zich met het ner veuze gepraat van de walkie- talkie's. Voor de sergeants blijkt het een eenvoudige klus te. zijn. De voordeur van het „crack- house" staat op een kier. We betreden een voorkamer waarin zich geen enkel meu belstuk bevindt. Stopcontacten en schakelaars zijn uit de muur gerukt. De bewoner maakt gebruik van een loop lamp die op de vloer ligt. „Ik weet van niks. Er komen hier wel eens mensen die crack ge bruiken. Maar ik doe het nooit. Je zult hier niks vin den", zegt hij. Eén van de ser geants haalt twee, in cellofaan erpakte plukjes crack uit de de man. Luitenant Jones: „We maken er opzettelijk een openbaar spektakel van om de mensen te laten weten dat we wel de gelijk optreden. En om de dea lers te ontmoedigen. De men sen mensen hier leven in angst. Ze worden door de dea lers geïntimideerd. Dit is het soort wijken waar regelmatig wordt geschoten, waar de do den vallen". Mekka Drake Place is de gevaarlijkste buurt van Washington. Het is een wijk die uit niet meer dan drie door paden, pleintjes en grasvelden van elkaar ge scheiden woonblokken be staat. Het is het Mekka van de drugsdealers en wordt perma nent in de gaten gehouden door de patrouilles van de geü niformeerde politie. Dat heeft niet kunnen voorkomen dat er de avond tevoren twee jonge mannen werden doodgescho ten. We rijden naar het plein tje waar de schietpartij zich heeft voorgedaan. Er staat een politie-auto met draaiende mo tor. De agent zit half weggedo ken achter het dashboard. „Verschrikkelijk, vannacht", zegt hij. „Twee doden. Eén lag daar en de andere ginds in de hoek". Met vermoeide hoofd knikken duidt hij aan waar de slachtoffers zijn gevallen. De krijtstrepen die de politie heeft getrokken om de plaats aan te geven waar de lijken werden gevonden, zijn nog zichtbaar op het plaveisel. „En dan te bedenken dat we met vier wa gens in de buurt waren. Je ge looft het verdomme niet. Nee, we hebben de daders niet kun nen pakken". Luitenant Jones zegt: „Totaal rot en corrupt, deze wijk. Ie dereen klaagt, maar ik denk ook dat iedereen de dealers helpt". De agent knikt gelaten. Even later houdt hij een auto Hij van andere wagens. Als die ten tonele verschijnen, verla ten we Drake Place. Muziek We rijden een wijk in die nog slechts uit krotten bestaat. Het is er druk. Een tankstation en wat winkeltjes houden het so ciaal verkeer gaande. Luite nant Jones zegt: „Kijk, op dit ogenblik staat één van onze mensen te handelen met ie mand in dat groepje mannen daar rechts". Jones parkeert de auto tussen twee oude lood sen en wacht af. De deal lijkt lang te duren. Als het radio verkeer weer op gang komt, zet Jones de auto in beweging, rijdt de open ruimte voor het tankstation op en luistert aan dachtig. „Kijk daar is ie, de man met de zwarte baseballpet. Die pakken we". De man maakt zich plotseling uit het groepje omstanders los en loopt niets vermoedend onze kant uit. „Mooi zo", gromt Jones. Hij buigt zich voorover, haalt zijn revolver uit de holster en zegt: „Een ogenblikje alsjeblieft". Hij gooit de deur van de auto open en rent in de richting van de man. Jones port de loop van de revolver tussen diens ribben, draait 's mans arm op de rug en duwt hem in de richting van een van de an dere wagens waaruit de serge ants springen. Op datzelfde moment verschijnt de man met het geweer weer ten tone le, samen met zijn metgezellin. De omstanders zijn nauwelijks onder de indruk. Een dronke man vraagt of we hem even overeind willen helpen. Een jongetje op een fietsje manoeu vreert handig tussen de agem ten en de omstanders door. Er klinkt muziek uit een draag bare radio. Twee plastic buisjes, gevuld met cocaïne, worden uit de broekzakken van de arrestant gehaald. De man kijkt uit drukkingsloos langs de agen ten heen in het donker. De oeren kant Luitenant Jones stapt weer in. Als we wegrijden voor de vol gende arrestatie zegt hij: „En zo gaat het iedere dag, iedere avond. Als we tien van deze teams zouden hebben, zouden we tien keer zoveel arrestaties kunnen verrichten. Het houdt nooit op, nooit". Op de radio meldt zich de vol gende undercover-man. 1HINGTON De lp in de kerncentrale larrisburg in de VS, op paart tien jaar geleden, de wereld weken in ige spanning. Voor itreegJeerst raakte een reac- olkomen buiten con- en dreigde een kern een hitte van duizen- graden de aarde in te Iten. Dit werd op het moment voorko- het vrijwel ongecontro- I wegsmelten van de kern cende naast onmeetbare le aan mens en milieu in straal van zeker vijftig het einde voor kern- m in de VS en een stoot lerbezinning elders. Ie VS is sindsdien geen centrale meer besteld, stroom is er te duur ge len als gevolg van de ver- rping van de veiligheids- ilingen en het doorwerken de kosten van de schoon- c in Harrisburg, die nog niet is voltooid. [enadeslag voor deze vorm energie in de publieke de hele wereld jaar later door soortgelijke ramp in de 1 etunie, Tsjernobyl, op £6 - Ti r. lwater van 28 i onder- iche e Iswerkzaamheden watersysteem van de ide reactor in de kerncen- op het eiland Three Mile ansfeM in een rivier biJ Harris- onbedoeld een klep t. Daardoor konden de pen die moeten zorgen de toevoer van het koel- r niet meer normaal wer en vielen zij even later Er werd geen warmte afgevoerd, zodat de druk «■net hart van de reactor ^P- g. Na drie seconden ging drukklep open om stoom e blazen naar een tank. seconden later trad even als gevolg van de toene- ide druk een reactornood- i, wat betekende dat de e zelf de produktie •te door de regelstaven tus- de brandstofstaven te tiven. dertien seconden tem- ituur en druk in de reac- er op normale Jgte waren, had de afblaas- moeten dichtgaan. Een >je op het bedieningspa- in de regelkamer gaf aan de stroom, waardoor de af- isklep open was gegaan, was uitgeschakeld. Hier- namen de operators aan de klep weer was gesloten, gebeurde echter niet, maar ontdekt men pas twee uur toen automatisch het te^swjdkoelsysteem in werking Ier hoge druk werd koud het reactorvat ge- te voorkomen dat •randstofstaven droog AMERIKA, TIEN JAAR NA HARRISBURG: regelkamer dat er weer vol doende water in de reactor was .en schakelde de noodkoel- pompen af. Afblazen Al die tijd werd stoom afgebla zen naar de afblaastank. Na vijftien minuten werd de druk in deze tank te hoog. Hij begaf het. Het radioactieve water uit de tank kwam terecht in het reactorgebouw. Daardoor kwam automatisch een pomp in werking die het water naar tanks in een hulpgebouw bui ten de veiligheidsomhulling pompte. Deze opvangtanks stroomden echter over. De ra dioactieve gassen kwamen daarbij vrij uit het water en kwamen via het ventilatiesys teem in de buitenlucht terecht. Een uur en een kwartier na het begin van de storing wer den er twee koelmiddelpom- pen stopgezet, omdat men vreesde dat zij zouden breken doof trillingen en schokken. Een half uur later werden de twee andere koelmiddelpom- pen ook stopgezet. Door het wegvallen van deze pompen raakte de reactorkern over verhit. Tevens daalde de wa terstand in het reactorvat, waardoor brandstofstaven zon der koelwater kwamen te staan. Daardoor barstten en smolten de omhulling van de brandstofstaven en de brand stof zelf en was de ramp in Harrisburg een feit. De operators die op het bewus te moment in de regelkamer waren, verklaarden later dat alarmsignalen onophoudelijk bleven loeien. Een hunner zei derzoek: „Ik had het alarmpa neel wel weg willen gooien. Het gaf ons geen bruikbare in formatie". Enige uren na het begin van Hbi g| komen te staan. Drie i (ADVERTENTIE) (dagtocht) Maandag 27 maart 1989 (2e Paasdag) De Veluwe blijft een uniek stukje natuur. Tijdens deze uitstekend verzorgde dag tocht gaat u per touringcar onder leiding gids op een andere manier de Veluwe verkennen. Tevens moet u uitkij ken naar onze paashaas die u wellicht er gens zult z Inclusief: lz koffie met paasgebak/paas- brunch/wildspeurtocht ■o.l.v. gids/wel komstdrankje/uitstekend 5 gangen diner! Vertrek uit Den Haag 08.30 uur en Gouda 09.15 uur. Terugkomst 's avonds om on geveer 22.00 uur. de ramp beval de gouverneur van de staat Pennsylvania dat zwangere vrouwen en kleine kinderen binnen een straal van acht kilometer rondom Harrisburg het gebied moesten verlaten en dat alle scholen dicht moesten. Dit was voor bijna 150.000 mensen het sig naal om te vluchten. De volgende dagen bleef de wereld tot 9 april in de ban van de mogelijkheid van de explosie van waterstof, dat vrijkwam door een chemische reactie tussen hete stoom en de zirconiumbkeleding van de brandstofelementen. Op 9 april was de bel van waterstof gas geslonken en hief de gou verneur de evacuatiemaatre gelen op. Hoeveel radio-activiteit er vrijkwam valt niet te zeggen, maar volgens onderzoekers vertoonden honderden onder zochte mensen in het midden van Pennsylvania dezelfde verschijnselen als soldaten die indertijd in de Nevada-woes- tijn kernexplosies mochten f aanschouwen: metaalsmaak in de mond, droge mond en keel, hittegevoel aan de huid, bran denden en tranende ogen, be nauwdheid, brandend gevoel in de longen, braken en diar- Geen wolk Een voornaam verschil met Tsjernobyl, twee jaar geleden, is dat er geen wolk radio-acti viteit uitwaaierde over een schil: de Russen hebben hun ontplofte reactor afgedekt met een dikke laag cement; de schoonmaak in de VS blijkt na tien jaar nog moeilijk te vol tooien, zodat is besloten de verongelukte centrale dertig jaar te laten staan en dan tege lijk af te breken met een zus- terreactor, die er pal naast staat. Wel hoopt men dit jaar uitein delijk de laatste resten van de gesmolten brandstof te kun nen verwijderen. Gebleken is dat 45 procent van de reactor kern (dat is 62 ton brandstof) smolt en dat daarvan 20 ton op de bodem van het reactorvat kwam. De gesmolten brand stof zette zich af als een harde, dikke laag. Men maakt deze los met honderden boringen om het met vijftien meter lan ge grijparmen naar boven te halen. De schoonmaak liep op een gegeven ogenblik vertra ging op doordat er micro-orga nismen in het reactorvat gin gen groeien, waardoor men niet meer kon zien wat men deed en genoodzaakt werd eerst het water te reinigen. Na de verwijdering van de brandstof moet er echter nog acht miljoen liter licht-radio- actief water in het reactorge bouw worden, behandeld. Hoe, wordt nog besproken. Nederland een brede maatschappelijke discussie. Met Tsjernobyl vers in het geheugen besloot de re gering in Den Haag kortgele den een beslissing over nieuwe centrales weer twee jaar voor zich uit te schuiven. Maar in de VS was het al na Harrisburg fini met nieuwe kerncentrales. Er is er sinds 1979 geen een meer besteld. Het is er ook afgelopen met de vroegere luchthartige uitbrei ding van de stroomproduktie in het algemeen. De nadruk ligt niet op aanpassen van de produktie aan de vraag, maar op stroombesparing: nieuwe elektriciteitscentrales mogen alleen maar worden gebouwd, als is bewezen dat stroombe sparing niet meer mogelijk is. De kernenergie is in een nog ongunstiger daglicht komen te staan toen bekend werd dat tal van militaire kerncentrales, die het kernmateriaal opwek ken dat wordt gebruikt voor Amerika's nucleaire wapens, slecht werken en onvoldoende worden beheerd. Die opwek- kingsbedrijven zijn de afgelo pen jaren geteisterd door tal van ongelukken, lekken en technische mankementen. Al leen al voor het opknappen, moderniseren en schoonma ken van de militaire centrales zal de overheid de komende jaren ongeveer tachtig miljard dollar op tafel moeten leggen. En dat is een nog zeer voor zichtige schatting. Tegenstander Opiniepeilingen hebben uitge wezen dat zestig procent van de Amerikaanse bevolking ronduit bang is voor het ge bruik van kernenergie. Maar intussen heeft de discussie over het zogenaamde broeika seffect en de zure regen juist veroorzaakt door het gebruik van fossiele brandstof fen een minstens even gro te heftigheid aangenomen als die over het gebruik van kern energie. Voorstanders van kernenergie wijzen er op, dat verbeterde technieken die het niet zo vei lige gebruik van waterkoeling overbodig maken. Bovendien zeggen deskundigen dat ze een nieuw type kerncentrale kun nen bouwen dat uit een hoe veelheid zeer kleine, aan el kaar gekoppelde, maar afzon derlijke te beheersen en te be veiligen reactors bestaat, die bovendien diep onder de grond kunnen worden opge steld. Het op grote schaal in gebruiknemen van dit type centrale zoij het broeikaseffect in zeer gunstige zin kunnen beïnvloeden. Het staat intussen vast dat de regering van president Bush definitieve beslissingen over de toekomst van de kernener gie moet gaan nemen. De vraag blijft of Bush zo hij dat al zou willen de massie ve weerstand tegen de kern energie kan brekerr. Na Har risburg en Tsjernobyl zit de angst voor de kernenergie ei diep in bij een meerderheid van de Amerikanen en bij eei

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1989 | | pagina 7