de weg
Giugiaro bepaalt het beeld op
Bedrijfsauto's
lopen gesmeerd
ondanks minder
olieverversen
WEGWIJS
BV L.I.A.M.
VRIJDAG 17 MAART 1989 PAGINA 6
'foidóe Bowtamt1
De hoeveelheid onderhoudswerk
zaamheden aan de bedrijfsauto en
de interval waarmee deze dienen te
gebeuren zijn de afgelopen jaren
sterk teruggelopen. De afstand tus
sen twee onderhoudsbeurten wordt
bepaald door de gebruiksintensiteit
van de bedrijfsauto maar kan oplo
pen van 10.000 tot 60.000 km. In
het laatste geval wordt gebruik ge
maakt van centrale smering.
Deze toename werd vooral mogelijk
doordat de olieverversingsinterval fors
kon worden verlengd. Dat was op zijn
beurt weer mogelijk door verbetering
van de kwaliteit van motoroliën. Veel
bedrijfsautofabrikanten gingen er toe
over aan de specificaties van motoroliën
eigen, extra eisen te stellen boven degene
die reeds algemeen, internationaal wor
den gesteld. Daarbij gaat het om zaken
als het voorkomen van het polijsten van
de cilinderwand of het voorkomen van
kool- en lakafzetting.
Wanneer men echter ziet dat de „oliebe
lasting-index", een waarde die wordt be
rekend aan de hand van motorvermo
gen, verversingsinterval en carterinhoud,
in tien jaar tijd verviervoudigde, dan is
het niet verbazingwekkend dat moet
worden vastgesteld dat de kwaliteitsre
serves van de huidige motoroliën vrijwel
zijn benut. De olie-industrie werkt dan
ook hard aan een nieuwe generatie mo
toroliën c.q. kan die ten dele al leveren.
Overigens krijgt men daarbij in steeds
sterkere mate te maken met de milieu
aspecten. Om aan de emissie-eisen van
1991 te kunnen voldoen zal, bijvoor
beeld, het oliegebruik met de helft
moeten worden teruggebracht. Een an
der probleem dat steeds groter wordt en
de ontwikkeling van met name goede
olie-additieven hindert, is het sterk wis
selende zwavelgehalte in dieselbrandstof:
van 0,17 gewichtsprocenten in West-
Duitsland tot 0,48 gewichtsprocenten in
Italië. Andere bottle-necks om tot ver
lenging van de onderhoudsinterval te
komen, waren altijd het doorsmeren en
het stellen van remmen. Dat wordt
steeds vaker opgelost door toepassing
van centrale automatische smering en
automatische rem-nastellers. Niet ieder
een doet trouwens aan deze trend naar
verlenging van de onderhoudsinterval
mee: sommigen vinden de tijdwinst als
gevolg van het wegvallen van een kleine
beurt niet opwegen tegen de nadelen van
het weken- en soms maandenlang ont
breken van enige visuele inspectie van
de wagen. Uiteindelijk, zo redeneert
men dan vaak, kost doorsmeren hooguit
5 minuten per smeerpunt. En al door-
smerend kun je soms tegen zaken aanlo
pen die maar beter kunnen worden gere
pareerd om erger te voorkomen.
De goed gesorteerde supermarkten
die wij kennen hebben de meest
uiteenlopende zaken in voorraad
en er is eigenlijk niemand die zich
daarover verbaast. Toch is het een
klein wonder om in februari/maart
in Nederland aardbeien uit Kenya
te kunnen kopen. En ananas uit
Ivoorkust, sinaasappels uit Spanje,
Griekenland en Cuba en
kerstomaatjes uit Italië. Die
kwetsbare waren kunnen alleen
vers aangevoerd worden met
behulp van moderne
transportsystemen. De auto neemt
bij die systemen een zeer
belangrijke plaats in en heeft zich
daardoor in de ruime eeuw van
haar bestaan een niet meer weg te
denken plaats in onze samenleving
veroverd.
De eerste auto-pioniers hadden
geen voorbeeld waarop zij hun
ontwerpen konden baseren. Zij
hadden niet meer dan een motor
waarmee een as aangedreven kon
worden. Aan die as zaten wielen
die begonnen te draaien als de
motor werkte. Daar omheen
bouwden ze de carrosserie, die in
het begin nog veel weg had van de
bekende paardenkoets. Ook dat
ding liep op vier wielen. Over
vormgeving, luchtweerstand,
brandstofverbruik en meer van die
zaken die in de moderne
automobielindustrie een zware rol
spelen, werd vroeger amper
nagedacht. -
Nu de techniek voor alle
fabrikanten nog maar weinig
geheimen heeft, is die vormgeving
steeds meer bepalend geworden
voor de verkoopcijfers. Na de
Tweede Wereldoorlog hebben
vooral Italiaanse ontwerpers het
gezicht van de Europese en
Japanse auto bepaald. En omdat in
deze industrietak erg veel
afgekeken en nageaapt wordt,
hadden en hebben zij ook veel
Vondellaan 45, Leiden
071-769303
Giugiaro 112 auto's ontworpen. De al
lereerste was de Opel Manta in '68. Ver
der bijvoorbeeld de New-Yorktaxi in
'76, ook een prototype. Auto's die in se
rie gemaakt zijn en door hem ontwor
pen, zijn onder andere de Alfasud, de Si
rocco, Fiat Uno, Renault 19 en 21, maar
ook modellen voor Hyundai en Lancia.
Veel ontwerpen echter blijven binnens
kamers. „Ook op dit moment ben ik
voor veel verschillende automerken aan
het werk. Maar vanwege die geheimhou
ding kan ik geen namen geven". Wat is
nu het plezierigst om aan te werken?
Zijn dat misschien de vele gekke dingen
die Giugiaro eveneens tekende, zoals die
pasta, of die horloges, misschien dat
fototoestel?
Giugiaro: „Zonder twijfel is het werk dat j
ik het liefst doe datgene waarin ik vrij
ben. Wanneer de opdrachtgever me van
tevoren geen beperkingen oplegt. De
Volkswagen Golf bijvoorbeeld is een
auto die ik geheel vrij heb kunnen ont-
werpen. Deze auto werd ook helemaal
uitgevoerd zoals ik haar getekend had, I
zonder dat technische afwijkingen nodig
waren. Voor mij bewijst het dat auto's, I
ontworpen zonder artistieke voorwaar-
den, ook die auto's zijn die het meest i
door hqt publiek op prijs gesteld wor-
den".
Hij vervolgt: „Ook al heb ik al heel wat j
jaartjes auto's getekend, ik kan niet zeg-
gen dat ik een vaste regel volg. Elk pro
ject is een verhaal op zich, kan op iets I
anders lijken, maar is toch telkens weer
nieuw. Dat wat onveranderd blijft, wat
bij elk project gelijk blijft, is de „geest"
waarmee ik start. Dat is het gewetensvol
creëren van iets dat moet voldoen aan
de eisen van de managers die me het
werk hebben toevertrouwd en de eisen
van het publiek dat tevreden gesteld
moet worden".
Dan vertelt Giorgietto in detail hoe het
verder gaat: „Eerst wordt het technisch
schema vastgesteld, een tekening van
schaal 1 op 10, waarin de ruimte van de
motor afgebakend wordt, de plaats van j
de stoelen, de totaalafmetingen van de
auto, van de pedalen en de stuurtunnel. 1
Dat doe ik eerst omdat ik altijd het
mooie wil toevoegen aan de functionali
teit. Als ik een goed evenwicht tussen
die technische zaken heb, begin ik de
echte stijl te zoeken. Onder het formele
aspect zit de uitdaging er een artistieke
waarde aan te geven. Omgekeerd: als ik
aan een van onze onderzoeksontwerpen
werk, geniet ik enorm van de zelfstan-
digheid; dan wordt de techniek aange
past aan mijn artistieke ontwerp".
Natuurlijk denkt de ontwerper aan de I
auto van de toekomst maar het is vol-
gens hem niet mogelijk te voorspellen j
hoe die er over een jaar of twintig zal i
uitzien. Al in vijf jaar kan er heel veel
veranderen op het gebied van de tech-
niek, het verkeer, de sociale omstandig
heden. Daarom probeert hij altijd zo
dicht mogelijk bij de werkelijkheid van
alledag te blijven. Ook al omdat de
smaak van het publiek niet te voorspel-
len is. In de praktijk is Giorgietto eri
maar enkele keren in geslaagd die smaak I
van het publiek voor te zijn.
Hij meent dat oog voor detail belangrijk
is bij het werk dat hij doet en dat de
vorm altijd de funktie van het produkt
moet onderstrepen. Dat dat niet alleen
opgaat bij auto's maar ook bij pasta
toont hij met zijn ontwerp voor Voiello,
waarvoor hij de pasta Marille tekende.
De macaroni-soort is groot en stevig met
aan de binnenkant veel ribbeltjes. Die
zijn ervoor om de saus die over de pasta
gaat goed vast te houden. Niets opzien
barends vindt de ontwerper, maar wel
logisch.
Voor Giugiaro is zijn werk een beetje
zijn hobby. Hij zegt dan ook voor de
toekomst slechts één wens te hebben:
„De kracht te hebben die me telkens
weer oplaadt om nieuwe wegen te blij
ven zoeken". LINDA VAN DER MAST
JAN VAN KOOTEN
Op
ton ti
op he
ciaal
de-lin
(toen
zijn o
voor
de in£
20 jai
versie
mode
De lir
bouwc
lopme
pany
De au
staand
gen d
Huis i
„We z
van d<
gehein
als „o
voortg
vice-p
nager
„Het i
veiligl
sociee
tige vi
Bijna
wikke
defini
bijna
coin li
tioneli
midni
Car i:
achter
pen
is 64
Linco
1135
bedra;
laat h
wanm
bruikl
Het c
heel h
een st
6 aut
zwaar
lisch
groter
stofta
eenze
racew
uitlaa
verva
Ge
Afgez
is de
rieur
deaul
Lincc
werp
nicat:
genoi
multi
le" ir
laissc
_voor
dubb
een i
en ai
en ac
Het i
is afg
„shar
een p
passa
tueer
al Ec
bove:
speci
achte
baar!
des
voor
De v
den
dien<
airco
De Alfa 33 heeft meer en geeft meer.
Meer stijl en klasse. Meer ruimte en
prestaties. En natuurlijk een perfecte
wegligging, waardoor elke vergelijking
in het voordeel van de markant
gelijnde Alfa 33 uitvalt. Voor zijn aan
trekkelijke prijs biedt de Alfa 33 het
gemak van 5 deuren en een neerklap-
b'are achterbank, het comfort van een
stijlvol interieur en voortreffelijke
stoelen. Mede dank zij de 5-versnel-
lingsbak koppelt de 1.3 of 1.7 boxer
motor topprestaties aan een opvallend
laag verbruik. Het exclusieve karakter
van de Alfa 33 wordt nog eens
onderstreept door de zeer complete
uitrusting: onder meer getint glas,
toerenteller, twee van binnenuit verstel
bare buitenspiegels en een in hoogte
verstelbaar sportstuur zijn standaard
en dus bij de verrassend gunstige prijs
inbegrepen. Tel daarbij nog eens het
voordeel van de hoge inruilwaarde en
u heeft reden genoeg om nu bij ons
langs te rijden waar de Alfa 33 start
klaar staat voor een overtuigende
proefrit. Afgebeeld is de schitterende
Alfa 331.7 Quadrifoglio Verde die
een vermogen van maar liefst 118 pk
ontwikkelt. Ook beschikbaar zijn de
1.3, de 1.3 S en de 1.7 IE uitvoering
met of zonder katalysator.
Alfa 33 v.a. Fl. 23.650,- incl. BTW
af importeur. Leaseprijzen v.a.
Fl. 675,- excl. BTW geblaseerd op
20.000 km/48 mnd.
invloed op het uiterlijk van
Amerikaanse wagens.
Op deze pagina aandacht voor
Giorgietto Giugiaro, die op 17-
jarige leeftijd werd aangenomen op
de ontwerpafdeling van de Fiat-
fabrieken in Italië. Hij schiep zijn
eerste meesterwerk toen hij
dienstplichtig soldaat was en 22
jaar oud. Toen maakte hij de Alfa
Giulia GT.
Met bijna driehonderd medewerkers
(constructeurs, ontwerpers, computer
specialisten) heeft de firma ItalDesign
van Giugiaro een breed scala van pro-
dukten ontwikkeld voor de consument
en voor de industrie. De doordachte
ontwerpen, die vriendelijk zijn voor de
gebruiker en goed passen in de produk-
tielijn van de bedrijven, omvatten onder
meer sportartikelen, camera's (Nikon),
horloges (Seiko), straatmeubilair (ge
meente Turijn), naaimachines (Necchi),
pasta (Voiello) en transportsystemen.
Giugiaro is gespecialiseerd in het ont
werpen van auto's.
Beroemdheid
Giugiaro begon op 21-jarige leeftijd te
werken in het bedrijf van de beroemde
carrosseriebouwer Bertone, voor wie hij
een jaar later de carosserie ontwieip
voor de klassieke Alfa Romeo Giulia
GT. Hij was toen voor zijn nummer in
dienst maar werd meestal vrijgesteld van
oefeningen. Daarna werkte hij nog voor
Bertones concurrent Ghia voordat hij in
1968 zijn eigen bedrijf ItalDesign op
richtte. In dat bedrijf vervolmaakte hij
de messcherpe helderheid die zijn eerste
ontwerpen voor Alfa Romeo zo sensa
tioneel maakten.
Hoogtepunten en echte verkoopsucces
sen in de nu ruim twintigjarige geschie
denis van ItalDesign zijn de AlfaSud
van 1971, de Volkswagen Golf van 1974
en de Fiat Panda van 1980. Deze laatste
De Italiaanse topontwerper Giorgietto Giugiaro werd op 17-jarige leeftijd aangenomen bij de Fiat-fabrieken in Italië. Hij schiep
zijn eerste meesterwerk toen hij dienstplichtig soldaat was en 22 jaar oud. Toen maakte hij de Alfa Giulia GT. FOTO: AP
auto noemde Giugiaro spottend „een
koelkast op wielen" om de funktionali-
teit van het ontwerp te benadrukken. In
1983 ontwierp Giugiaro voor Fiat de
Uno waarbij hij gebruik maakte van zijn
vroegere ervaring met de Gol. Daarnaast
tekende de veelzijdige vormgever sport
wagens voor Ferrari en Maserati en de
Passat en Scirócco voor Volkswagen.
Zijn werkstukken zijn elke dag onderweg
en hij bepaalt dus voor een groot deel
het beeld op onze autowegen. Een van
zijn laatste ontwerpen is pas ruim een
jaar ook in het Nederlandse verkeer te
zien: de Ypsilon van Lancia.
Giorgietto Giugiaro (spreekt uit Djord-
jetto Djudjaro) is in Italië een beroemd
man. Zelfs in een klein dorpje weet ie
dereen dat hij onder andere de Golf en
de Panda getekend heeft. Maar dat hij
zelfs een soort pasta (macaroni) en pot
loden heeft ontworpen, is minder be
kend.
Auto's tekenen: van grapje tot ernst. 50.
jaar geleden in Viaressio geboren, in de
provincie Cuneo aan de zuidkant van de
Italiaanse Alpen, tekende Giorgetto op
school karikaturen van auto's. Om de
aandacht te trekken van de toenmalige
ontwerper van Fiat, Dante Giacosa,
hield de school een tentoonstelling en de
autotekeningen van Giugiaro vielen op.
Dezelfde Giacosa, bedenker van de Fiat
1100, 1400, 600 en de Topolino, liet
Giorgietto een sollicitatiebrief schrijven.
„Na een moeilijke testserie werd ik in
1955 aangenomen bij de stijlstudio voor
speciale voertuigen en zo begon mijn
carrière in de wereld van het design".
Maar al vanaf zesjarige leeftijd heeft
Giorgietto met kunst te maken gehad.
Hij: „In mijn vrije tijd moest ik mijn
opa helpen. Hij was restaurateur en
schilder van fresco's in kerken en in vil
la's. Op die manier leerde ik al jong hoe
belangrijk de technische voorbereiding is
voordat een artistieke prestatie tot stand
kan komen. Vooral die ervaringen deden
me besluiten om naast beeldende cursus
sen aan de kunstacademie ook een oplei
ding te volgen voor technisch tekenaar.
Honderdtwaalf
Later heb ik me vaak tevreden gevoeld
met deze keus. De ervaring bevestigt dat
in industrieel design de techniek niet
minder belangrijk is dan het artistieke
element". Vanaf 1986 werkt Giorgietto
Giugiaro vanuit zijn eigen bureau Ital
Design in Moncalieri bij Turijn.
Sinds het begin van zijn carrière heeft