Londen bezorgd
over Jan Modaal
Jongaren zonder angst
ieren uitbundig feest
CDU jaagde ontevreden
Duitsers in armen NPD
lAtenland"
.eizerin
jita stierf
in sombere
I soberheid
Probleem-
paard
CcidócSouomit
WOENSDAG 15 MAART 1989 PAGINA 7
lussen betogen
bgen Estland
BSKOU In de hoofdstad Tallinn van
land hebben enkele tienduizenden Rus-
j en andere niet-Esten gisteren tijdens
I demonstratie met een algemene staking
[reigd als de communistische partij het
landse nationalisme en de „sluipende
•[trarevolutie" niet de kop indrukt. Het
flement van Estland besloot op 18 januari
[niet-Esten die in hun werk te maken
(gen met het publiek te verplichten bin-
j vier jaar de Estische taal te leren, op
|ffe van ontslag. De Russische groepe-
fc Interfront wil dat het Russisch gelijk-
jrdig wordt aan de Estische taal. In no-
pber verklaarde Estland zich soeverein
jr interne aangelegenheden. Dit besluit
rd door Moskou vernietigd.
Nieuwe uitgeverij
voor Duivelsverzen
FRANKFURT Meer dan vijftig
uitgevers uit de Bondsrepubliek,
Oostenrijk en Zwitserland gaan ge
zamenlijk het boek Duivelsverzen
van de Britse auteur Salman Rush
die op de markt brengen. Speciaal
daarvoor wordt een gelegenheid
suitgeverij opgericht die de naam
„UN-Charta Artikel 19" krijgt. In
artikel 19 van het VN-handvest
worden de vrijheid van drukpers en
van meningsuiting verwoord. De
gezamenlijke uitgevers zullen de
winst die zij op het boek maken
storten in een fonds van de organi
satie Schrijvers in de Gevangenis.
Zeemeermin bleek
Amerikaanse
Kapitein Bobby del Ro-
sario is verguld met de
plaquette die hij giste
ren overhandigd kreeg
wegens het redden van
Michelle Hamilton. De
Amerikaanse dreef al
vier dagen in zee ten
zuiden van de Filipijnen
toen zij werd opgepikt
door de bemanning van
Rosario's schip. De zee
lieden waren eerst niet
geneigd Michelle uit het
water te halen, omdat
ze dachten dat zij een
zeemeermin was.
FOTO: AP
Ramp Azoren veroorzaakt
door communicatiestoring
LISSABON Het ongeluk met een Boeing-
707 van de Amerikaanse chartermaatschappij
„Independent Air" op 8 februari bij de Azo
ren, is veroorzaakt door communicatiestorin
gen tussen de bemanning van het toestel en
de controletoren van het vliegveld van Santa
Maria. Alle 145 inzittenden van de Boeing
kwamen daarbij om. In een gisteren gepubli
ceerd onderzoeksrapport van het Portugese
ministerie van transport staat dat het vlieg
tuig op een hoogte van rond 1.730 voet tegen
een berg vloog, in een gebied waar de mini
male vlieghoogte 3.000 voet bedraagt. Door
storingen in de communicatie tussen de cabi
ne en de controletoren heeft de piloot waar
schijnlijk niet gehoord dat hij hoger moest
gaan vliegen.
j fclZERS De laatste keize-
b n[in van Oostenrijk Zita, die
A bisteren op 96-jarige leeftijd
/s overleden, speelde een be-
W langrijke rol in een mislukte
poging om door onderhande-
Vigen een eind te maken aan
Ie Eerste Wereldoorlog.
Eita woonde de laatste dertig
par in een bejaardencentrum
[an Franciscaner nonnen in
[et Zwitserse Zizers. Dit
booster zag uit op Oostenrijk
Jat voor haar jarenlang ver-
Joden terrein was. Zij be-
oonde er twee gemeubileer-
kamers, terwijl zij ooit de
latste keizerin was die hof
het enorme slot
Ichonbrunn in Wenen,
ioewel haar ogen sterk ach-
iruit waren gegaan, was de
bejaarde ex-keizerin
?r bij de tijd. Op 95-ja-
ige leeftijd liet zij zich nog
lagelijks voorlezen uit de na-
lonale en internationale
^ls devote katholieke wedu-
kleedde Zita zich sinds de
i haar man Karl von
-jlabsburg in 1922 in het
irt.
de dood van zijn oom
inz-Joseph volgde Karl
n in 1916 op als keizer van
lostenrijk en koning van
ïongarije om twee jaar later
'eer af te treden,
vrouw van Franz-Joseph
izerin Elisabeth, bekend
keizerin Sissy) was in
Keizerin Zita in 1914 met haar man Karl von Habsburg en
twee van hun kinderen: Otto (rechts) en Adelheid.
FOTO: AP
1897 in Genève vermoord
door een Italiaanse anarchist.
Hun zoon, kroonprins Ru-
dolf, pleegde in 1889 zelf
moord met zijn geliefde. Vol
gens Zita echter hebben Ru-
dolf en zijn minnares geen
zelfmoord gepleegd, maar
waren zij het slachtoffer van
een „moordcomplot" van de
toenmalige Franse minister
president Georges Clémen-
ceau. De nieuwe troonopvol
ger, hun neef Franz-Ferdi-
nand, was in 1914 in Sarajevo
vermoord door een Serviër.
Die aanslag was de aanlei
ding tot de eerste wereldoor
log.
In 1982 kreeg Zita van de
Oostenrijkse regering toe
stemming om terug te keren.
Op haar eerste bezoek aan
Wenen werd zij door een me
nigte van tienduizend men
sen toegejuicht toen zij in de
Stephansdom de mis bij
woonde.
Op 1 april vindt in diezelfde
kerk haar uitvaartdienst
plaats. Zita zal worden bijge
zet in het historische familie
graf van de Hapsburgs in
Wenen.
LONDEN Met een
voorzichtige begroting
probeert de regering
Thatcher weer in een
goed blaadje te komen bij
de Britse Jan Modaal.
Hoewel Britse miljonairs
en de City nog steeds erg
tevreden zijn over het fi
nanciële en sociale beleid,
denkt Jan Modaal daar
anders over. De hoge ren
tes van 13,75 procent en
de inflatie van 7,5 procent
stuiten bij de gewone kie
zers op veel protesten.
De begroting die
Lawson van financiën gister
avond indiende zijn zesde
en volgens politieke waarne
mers waarschijnlijk zijn laat
ste was dan ook een radelo
ze poging om de zaken niet
nog slechter te doen worden.
Het officiële disconto zal nog
geruime tijd erg hoog blijven.
De accijns op alle andere ben
zine werd opnieuw verhoogd.
Maar in tegenstelling met de
verwachtingen liet minister
Lawson de belasting op rook
waren, bier, wijn en sterke
drank onaangeroerd. De man
in de straat is daar erg blij om,
maar actiegroepen die cam
pagne voeren tegen de toene
mende dronkenschap en het
snel stijgende aantal gevallen
Uit de voorzichtige begroting
blijkt dat de regering Thatcher
zich ernstig ongerust maakt
over haar almaar dalende po
pulariteit. Hoewel de regering
haar vastberaden strijd tegen
de stijgende inflatie volhoudt,
zit deze nog steeds in de lift.
Voor volgende maand wordt
een niveau van minstens acht
procent voorspeld. Financiële
experts verwachten geen da
ling van de inflatie voor 1989
Toch vindt Nigel Lawson de
economische situatie waarin
Groot-Brittannië zich momen
teel bevindt „bijzonder gun
stig". Hij sprak gisteren in het benzine.
Lawson FOTO: AP
Lagerhuis van „een schitte
rende groei", maar gaf toch
toe dat de Britse „trade gap"
(de passieve handelsbalans)
wat ruim is. De oppositie scha
terlachte. Dat Groot-Brittan-
nië de laatste tijd voor bijna
vijftien miljard pond meer im
porteerde dan het zelf expor
teerde, is geen feit waarover
minister Lawson met vreugde
naar huis kan schrijven.
Omdat al zijn voorspellingen
van afgelopen jaar verkeerd
zijn uitgekomen, onthield
Lawson zich gisteren van
nieuwe profeties. Hij probeer
de zijn begroting wat op te
smukken door haar een groen
tintje te geven met een lichte
prijsverlaging van loodvrije
Passtoors niet vrij
BRUSSEL De Zuidafri-
kaanse minister van buiten
landse zaken Roelof Botha
heeft gisteren na een bliksem
bezoek aan zijn Belgische col
lega Tindemans gezegd dat hij
geen enkele belofte kan doen
over de vrijlating van Helene
Passtoors. De Nederlands-Bel
gische Passtoors wordt al 3,5
jaar vastgehouden in Zuidafri-
ka. De ex-vrouw van de Ne
derlander Klaas de Jonge zou
wapens hebben gesmokkeld
voor het ANC.
IDAPEST In Honga-
i is de handel in natio-
le symbolen op het
^nblik big business. Au-
piegels en revers wor-
p opgesierd met lintjes
Jde Hongaarse driekleur
bd-wit-groen; de ver-
pp van speldjes met di
ke varianten van het
slionale wapen groeit,
mmerikken hebben het
Tein inmiddels ver-
eed; sinds kort zijn er
k rood-wit-groene tafel-
bedjes en jasjes te koop.
1 mag allemaal weer en dat
teidt .door de Hongaren uit-
fdig gevierd. Toen partijlei-
Si Kadar nog aan de macht
keken de meeste burgers
t met zulk nationaal
Een jaar geleden hing
vlag nog hoog in top
k het vanzelf dat een
er domineerde in het
bentje op de soldatenbaret.
ir de oude Kadar is in mei
3 door hervormingsgezinde
[lijgenoten ten val gebracht,
[zijn opvolgers doen hun ui-
'Ite best de steun van zoveel
^gelijk landgenoten terug te
Ze weten maar al te
1 dat rode vlaggen en an-
gehate symbolen van het
fiialistisch internationalis-
hen daarbij niet van
hst zijn. Binnenkort wordt
daarom het oude, vooroorlog
se, nationale wapen in ere her
steld. En over twee jaar heet
Hongarije niet meer „Volksre
publiek", een term uit de era
van Stalin, maar gewoon „Re
publiek Hongarije".
Knuppel
Vandaag vierde Hongarije
voor het eerst in tientallen ja
ren weer massaal de traditio
nele, nationale feestdag van 15
maart. Op die dag wordt het
uitbreken van de Hongaarse
opstand tegen de Oostenrijkers
in 1848 herdacht. De commu
nistische machthebbers moes
ten tot voor kort niets van
deze „nationalistische" feest
dag hebben. Vele jaren achter
een was 15 maart daarom de
dag waarop de mensen van de
ondergrondse oppositie met
honderden, soms duizenden,
de straat opgingen om demo
cratie te eisen. Meestal werden
ze met politieknuppels uit el
kaar gejaagd.
Dit jaar gaat dat-anders. Het
parlement heeft de 15de maart
iq ere hersteld en alle Honga
ren hadden vandaag een vrije
dag. De autoriteiten hadden
het liefste gezien dat alle Hon
garen zich braaf aansloten bij
de officiële festiviteiten, zodat
de dag in het teken van de na
tionale eenheid zou komen te
staan. Maar dat ging de diver
se oppositiebewegingen toch
wat al te ver. Ze herinneren
zich maar al te goed hoe de po
litie nog maar twee jaar gele
den tegen 15 maart-demon
stranten tekeerging.
Bovendien, welke nationale
eenheid? Laat de communisti
sche partij eerst maar eens be
wijzen dat het haar menens is
met de democratisering van
Hongarije, zeggen de oppositie
groepen. Zodat er dit jaar niet
een maar twee massale vierin
gen zijn, eentje van de com
munisten en een paar aanver
wante organisaties en eentje
van bijna onafhankelijke groe
pen en partijen samen. Uiter
aard staat die laatste, onafhan
kelijke viering in het teken
van de democratie.
De bewegingen zijn het eens
geworden over twaalf punten,
waarin allereerst om „een ech
te volksvertegenwoordiging"
en „een echt meerpartijenstel-
sel", met vrije verkiezingen,
wordt gevraagd. Voorts eist de
oppositie onder meer dat be
zuinigd wordt op defensie en
dat de Arbeidersmilitie (de ge
wapende vrijwillige politie,
veelal bemand door commu
nisten van de harde lijn)
wordt opgeheven. Ook „natio
naal zelfrespect" staat in het
rijtje, evenals de rehabilitatie
van de „martelaren van de re
volutie van 1956".
Bezetting
Om te onderstrepen dat de op
positie wil dat het communisti
sche monopolie over de staats
media verdwijnt, is het televi
siegebouw in Budapest symbo
lisch omsingeld. Het gebouw
werd voor een half uur opge
sierd met grote spandoeken
waarop om vrijheid voor de
media wordt gevraagd. Een
nogal onschuldige actie, naar
Nederlandse maatstaven. Maar
over deze symbolische bezet
ting (de demonstranten gaan
niet eens het gebouw binnen)
is in de media bij voorbaat al
heel wat beroering ontstaan.
Voor de vele onafhankelijke
groeperingen die het afgelopen
jaar in Hongarije zijn ontstaan,
is deze 15de maart hun eerste
publieke wapenschaal. Ze heb
ben nog niet eerder de kans
gekregen om te laten zien hoe
veel mensen ze op de been
kunnen krijgen. „Niet meer
dan 30.000", meent de chef
van de politie van Budapest nu
al zeker te weten. „Dat zeggen
ze al van tevoren. Je kan er
donder op zeggen dat dat dus
ook de officiële politieschat-
ting zal worden na afloop", al
dus een organisator uit het
kamp van de oppositie Sandor
Szilagyi. Hij hoopt op meer
dan 100.000 demonstranten.
Voor het klimaat in Hongarije
is de opkomst voor de onaf
hankelijke demonstratie van
groot belang. De oppositie
moet op deze 15de maart het
bewijs leveren dat haar ach
terban veel en veel groter dan
de magere ledentallen doen
vermoeden. Voor de gewone
Hongaar is deze dag de eerste
gelegenheid om zonder angst
te laten zien bij welke club hij
zich thuisvoelt, ook al heeft hij
nog niet de moed gehad om
zich aan te melden als lid.
,3i I AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB
19.
echt.
Kapitein Rob in China
3 Wanneer de meisjes en Rob aan boord van de „Pandora"
Jokeren vinden zij Taaie Toon en Ho Ming reeds in de kajuit.
|ie Toon ziet er piekfijn uit: hij heeft zich een nieuw costuum
geschaft, compleet met boord en dasl Rob vertelt, wat hem
Brkomen. „Drommels" zegt Taaie Toon, „dat moeten hand-
ers van Wang Hang zijn geweest. Die kerel in die sampan
tlus wel degelijk een spion". Ho Ming mengt zich in het ge-
£k. „We moeten zo snel mogelijk naar het binnenland vertrek
ken", stelt hij voor en daar is Rob het volkomen mee eens. Maar
voor ze vertrekken roept Willy eerst nog het persbureau, waar
voor zij en Marga werken, radio-telegrafisch op. De neef van Lu
Ling weet immers nog niet, dat zijn oom is omgekomen... Tevens
seint zij foto's over van enkele leden der bende, die deze moord
op haar geweten heeft. Wanneer Chung Chi dit nieuws verneemt
is hij zeer geschokt, maar hij besluit alles te doen om zijn oom te
wreken.
Doden in Bayrut
Brandweerlieden en reddingswerkers in Bayruth proberen de straat te ontruimen na de hevige ge
vechten die gisteren plaats vonden tussen moslimmilities en christelijke legereenheden. Zeker acht
tien mensen kwamen hierbij om het leven en ruim zestig raakten er gewond. Onder de doden
zouden zich voornamelijk kinderen bevinden die op weg waren naar school. De twee groepen be
stookten elkaar met granaten en artillerievuur. De gevechten zijn de hevigste in twee jaar.
FOTO: AP
BONN Na de verkie
zingen in Hessen en Ber
lijn is duidelijk geworden
dat de conservatieve par
tijen hun greep op het
rechts denkende deel van
de Duitse kiezers hebben
verloren. Rechtsradicale
en extreem-rechtse partij
en oefenen op dit volks
deel een magische aan
trekkingskracht uit.
De kiezers die hun stem in
Hessen en Berlijn en eerder
al in Beieren, Bremen en Ba-
den-Wurttemberg aan de
niet of nauwelijks democrati
sche partijen hebben gegeven
mogen allerminst allemaal ne
onazi's worden genoemd. Het
zijn in hoofdzaak ontevrede
nen, die zien dat de slogan „De
toekomst" van de CDU op hen
geen betrekking heeft.
Enerzijds zijn het jongeren,
veelal met een laag opleidings
niveau, die constateren dat de
toekomst er voor hen duister
uitziet of al zinloos aan het
verlopen is. Anderzijds zijn het
ouderen, die met weemoed te
rugdenken aan de tijd dat
Duitsland nog van de Duitsers
was en de verschrikkingen
van het naziregime lijken te
zijn vergeten. Daar tussenin
zitten groepen brave burgers,
die zich laten meeslepen door
de beweringen dat al die bui
tenlanders die het land over
stromen alleen komen om mee
te eten uit de welgevulde
Duitse ruif. Zij zijn gevoelig
voor het argument dat niet-
Duitsers in hun Duitsland de
banen en de goedkope wonin
gen wegpikken, dat ze via „so
ciale zaken" leven op kosten
van de hardwerkende Duitsers
en dat ze pensioenen genieten
zonder daar ooit in de Bonds
republiek voor te hebben be
taald.
Met haar verkiezingscampag
ne in Hessen heeft de CDU de
gevoelens tegen buitenlanders
aangewakkerd. Veel leuzen le
ken letterlijk overgeschreven
van de uiterst rechtse NPD en
Republikaner. De voor die ar
gumenten gevoelige kiezers
hebben gekozen voor de origi
nelen van de NPD en de Re
publikaner, en niet voor de
kopie van de CDU.
Nazi's
Zijn de kiezers die op de NPD
en de Republikaner hebben
gestemd niet in principe oude
of nieuwe nazi's dan wel „on-
beleerbaren", de leiders van
de partijen waarop ze hebben
gestemd zijn dat wel. Partijlei
der Franz Schonhuber van de
Republikaner bijvoorbeeld was
lid van de SS en verkondigt
nu nog, dat zijn grote voor
beeld Adolf Hitler is. En de
NPD is in haar oorsprong een
hergroepering van enkele al
voor en kort na de oorlog op
gerichte (en toen deels alweer
verboden) neonazistische par
tijen.
Wat de versplinterde voorgan
gers niet was gelukt, lukte de
NPD in de jaren zestig wel, tot
ontzetting van het buitenland
en het gros van de Duitsers.
Ruim twintig jaar geleden be
gon voor de NPD, net als nu,
in Hessen de victorietocht
naar'de Landdagen. De Bonds
dag leek binnen het bereik.
Maar daar faalde de NPD in
1967. Ze liep stuk op het aan
eengesloten front van CSU,
CDU, FDP en SPD. Vanaf dat
moment verdween de NPD bij
alle landdagverkiezingen weer
van het toneel.
Op dit moment heeft de NPD
ongeveer zesduizend leden. Ze
heeft allerminst het alleenver
toningsrecht aan de rechter
rand van het Duitse politieke
spectrum. De koek moet wor
den gedeeld met de sinds
„Berlijn" uiterst populaire Re
publikaner en met de Deut
sche Volksunion (DVU). Ge
haaid gaan de rechtse partijen
niet tegelijk de verkiezingen
in. Op Europees niveau steunt
de NPD de DVU met een
joen mark zonder zelf me
doen. Andersom weet de NPD
zich bij de komende bondsdag
verkiezing eind volgend jaar
verzekerd van de steun van
DVU in de vorm van geld
het niet meedoen aan de ver
kiezing. Zo'n samenwerking
verhoogt de kans op het over
schrijden van de kiesdrempel
aanzienlijk.
door Roger Simons N
LONDEN Hollis is een
fijne vos, tien jaar oud en
precies zeventien handen
hoog. Wie dit laatste
nietszeggend vindt omdat de
manier waarop de Britten
hun paarden meten hem
onbekend is. willen we wel
verklappen dat zeventien
handen praktisch neerkomt
op zeventien maal vier
inches wat 1,727 is. Kenners
noemen Hollis dan ook een
stevig ros op hoge benen.
Vroeger was hij eigendom
van de politie van Cleveland.
Pamela Acaster heeft hem
gekocht voor 4500 pond.
maar nu wil ze haar geld
terug. Ze vindt dat Hollis'
gewezen eigenaren haar bij
de neus hebben genomen. Zij
vertelden Pamela niet dat
Hollis een probleempaard
was. Hollis zou eigenlijk door
een psychiater moeten
worden behandeld. „Ga
maar even op de sofa liggen,
Hollis, en vertel eens
waarom je niet van auto's
houdt.
Dit paard heeft inderdaad
een broertje dood aan
personenwagens. Hij kan het
niet laten ze te schoppen.
Telkens wanneer hij
geduldig staat te wachten bij
een rood verkeerslicht en
naast hem houdt een auto
stil, dan maken zijn oren
onrustige bewegingen en
begint hij te snuiven. Hollis
briest door de neusgaten en
geeft de glanzende wagen
een fikse zijdelingse trap.
Dat is uiterst vervelend,
want de meeste
automobilisten brengen geen
waardering op voor een
paard dat hun wagen
beschadigt.
Doet een dergelijk incident
zich vrij geregeld voor zoals
dit met Hollis meestal het
geval is, want hij kan
praktisch nergens komen
zonder zijn afkeer voor
auto's ten toon te spreiden,
dan krijgt de verzekering
ontzettend veel schadeclaims
te verwerken. En dat vinden
de assuradeurs dan weer niet
leuk. Pamela Acaster heeft
er nu schoon genoeg van.
Zij is eigenares van een
rijschool te Catterick, in
Yorkshire en geeft de
voorkeur aan paarden die
gezapig en praktisch met de
ogen dicht op stap gaan. Dan
zitten hun berijders
tenminste niet op een
probleem. Rijdieren die een
hekel hebben aan auto's zijn
in de grond niets anders dan
een hoop last. Pamela kwam
het pas kort geleden aan de
weet dat de politie van
Cleveland eigenlijk Hollis
gedegradeerd had. Stel je
voor: een politiepaard dat
auto's schopt! Het imago van
de sterke arm kon daar
alleen onder lijden. Hollis
werd dan ook in alle stilte
verkocht.
„En prachtige vos, mevrouw
Acaster. Een echte
gentleman! Voor 4500 pond
is hij een koopje!" De politie
verzuimde te onthullen, dat
Hollis een fanatieke
autohater was. Maar de
geheime karaktertrek van
het gemene paard dat
vroeger toebehoorde aan de
heren in 't blauw kwam vrij
snel aan het licht. Pamela
nam het slecht op. Ze
verlangt nu dat de politie het
paard voor dezelfde prijs van
haar terugkoopt. „Ik eis
restitutie", zegt de directrice
van de rijschool
Brecken borough Farm.
„Krijg ik die niet, dan span
ik een proces aan tegen
hoofdcommissaris Payne".
Maar de gerechtsdienaren
van Cleveland doen
voorlopig nog alsof hun neus
bloedt. Zij bekennen alleen
dat tot kort geleden
verrassend veel schadeclaims
werden ingediend door
automobilisten. Aan die
ongewone toename is nu een
eind gekomen, omdat
Pamela Acaster niet meer
met het paard Hollis op
straat komt. Tegenwoordig
wordt hij enkel geoefend op
landwegen. In afwachting
van een minnelijke
schikking mijden ruiter en
paard alle auto's als de pest.
