Mascotte van de export
mm
OAMF
wonen
Extra dimensies aan belastingalmanakken
ADVERTENTIE
Yvonne
van Rooy:
Wij bieden
meer dan
kaas
en tulpen
ie
(ADVERtËMTIË)
Nettowinst ABN 18 procent hoger
ECONOMIE
£cidóc6ou4a/nt
ZATERDAG 4 MAART 1989 PAGINA 8
SP<
DEN HAAG Doordat het
aantal aftrekposten in 1990
drastisch zal worden vermin
derd, hebben de recente uitga
ven van de belastinggidsen een
extra dimensie gekregen. De
consument kan daarin immers
niet alleen vinden wat over vo
rig jaar kan worden afgetrok
ken, ook kan hij al nagaan van
welke aftrekposten hij dit jaar
voor het laatst kan profiteren.
De belastingformulieren, die ge
woontegetrouw vóór 1 april moeten
worden opgestuurd, zijn voorzien
van een nieuw jasje en kleurtje. De
vele onderdelen, die voorheen kris
kras door elkaar stonden, zijn bij el-
kaar geschraapt en gerubriceerd. Het
formulier is daardoor volgens de
overheid overzichtelijker geworden.
Toch blijft het invullen voor velen
moeilijk genoeg.
De belastinggidsen, verkrijgbaar bij
boekhandel en warenhuizen, hebben
de wijzigingen in het formulier op
de voet gevolgd. De twee grootste,
„Elseviers Belasting-Almanak"
(J 22,50) en de „Kluwer Belasting-
gids" 21,50), ontlopen elkaar niet
veel in gedetailleerdheid. In beide
gidsen zijn de laatste nieuwtjes opge-
Elsevier meldt de aftrekbaarheid
kosten voor onregelmatige of Ook hier is er nauwelijks verschil in
prijs: met 37,50 is het Elsevier-
schijfje een rijksdaalder duurder dan
dat van Kluwer.
w-avonddienst en 1,50 per
nachtdienst), het terugvorderen door
de fiscus van niet opgegeven rente
en het aftrekken van koffiegeld
1,10 per dag). Kluwer biedt na elk
hoofdstuk belastingbesparende „Tips
en Attentieseinen". en publiceert de
wetsvoorstellen voor de beperking
van de aftrekbaarheid vanaf 1990.
Jammer is echter dat de onlangs
door de Tweede Kamer aangenomen
wijzigingen er niet bij staan.
Beide gidsen zijn verkrijgbaar op
floppy-disc voor de huiscomputer.
Kleinere uitgaven
Er zijn ook nog enkele kleinere of
gespecialiseerde uitgaven van belas
tinggidsen verkrijgbaar. Elsevier
geeft behalve de uitgebreide gids ook
een compacte versie uit, „Het Belas-
ting-ABC" 13,90). Uitgeverij An-
noventura heeft de „Belastingkrant"
6,75). Voor degenen die puur zijn
geïnteresseerd in aftrekposten is
door Lexico BV tegen een prijs van
19,00 het boekje „333 aftrekposten
en vrijstellingen" uitgebracht. Min
der draagkrachtigen die niet al te
veel fiscale beslommeringen hebben,
kunnen evengoed de „Hema Gids"
kopen (f 9,75).
Het ministerie van financiën heeft
de folder „Belastingen in Neder
land" uitgegeven. Deze. brochure is
gratis te bestellen bij de Belastingte
lefoon (06-0543) en het ministerie
(070-427542). Ook voor algemene
vragen kan de Belastingtelefoon
worden gebeld. Zondagavond 12
maart om half negen (Ned. I) geven
Mien en Koos Dobbelsteen uit de se
rie „Zeg 'ns AAA...." op een luchtige
manier fiscale uitleg in het ander
half uur durende tv-programma
„Mag ik even vangen?"
ROB SEBES
Volop uitstekend
bedrijfsnieuws
AMSTERDAM Volop uit-
stekend bedrijfsnieuws en
vrees voor verdere rentever
hoging, dat waren de onder
werpen waarover op het Dam
rak druk werd gepraat. En dat
uitstekende nieuws sloeg dan
op Koninklijke Shell (winst
plus 4%), Unilever (winst plus
20%), Amro-bank (winst plus
22%) en Nederlandse Midden
stands Bank (winst plus 36%).
In de lagere regionen komen
we dan nog tegen Eriks (winst
plus 17%), Medicopharma
(winst plus 27%) en Getronics
(winst plus 39%). Duidelijk ex
ponenten van een hoogcon
junctuur waarin het goed za
kendoen is voor goedgeleide
bedrijven.
De goedlopende economie gaat
ook gepaard met een stijgende
rente. We zien dat in de Vere
nigde Staten, waar het officië
le disconto door het centrale
bankwezen van 6,5% op 7%
werd gebracht en de prime
rate (de rente die de banken
hun beste klanten in rekening,
brengen) van 11% op 11,5%.
We zien dat ook in eigen land
waar het gemiddelde rende
ment op staatsleningen op
7,18% terecht kwam, tegen
6,24% eind vorig jaar. Voorts
hebben de banken de tarieven
voor het stallen van spaargel
den op korte termijn naar bo
ven toe aangepast. Voor twaalf
maanden was al een rente van
7% gegeven.
Of er nog meer muziek in zit,
durven de financiële deskun
digen niet met zekerheid te
zeggen. Er zijn specialisten die
op korte termijn een daling
van de tarieven verwachten,
maar de topman van de Amro-
bank denkt dat de lange rente
in ons land nog wel wat om
hoog kan gaan, zij het dat die
op langere termijn weer wat
kan dalen. Het voor een bank
ongunstige renteklimaat (de
rentemarge staat onder druk)
is volgens de voorzitter van de
Rabo-bank een gevolg van de
overal stijgende inflatie. En
dat kan er weer toe leiden dat
de centrale banken een poli
tiek van krap geld gaan voe
ren. In de Verenigde Staten
worden de kredietteugels al
aangehaald, zeer tegen de zin
van president Bush.
De week begon overigens op
het Damrak niet gunstig. De
CBS koersindex waarin alle
officieel genoteerde aandelen
zijn opgenomen (de ANP-CBS
beursindex waarin slechts
plusminus 50 koersen werden
verwerkt, is vervallen) zakte
maandag 2 punten, 70% van
het aantal noteringen was la
ger en slechts 10% was hoger
dan eind vorige week. Dinsdag
keerde het tij, maar de vrees
voor een verdere rentestijging
bleef. Woensdag was de beurs
zelfs opgewekt, ook omdat
Wall Street zowel maandag als
dinsdag iets omhoog kon krui
pen, maar de angst voor een
rentestijging verdween niet.
De koersindex werd die dag
bijna even hoog als eind vorige
week. Donderdag nam de
beurs een afwachtende hou
ding aan, waarbij de stemming
verdeeld was en de koersindex
een halve punt lager werd dan
eind vorige week. Gisteren
vatten de beleggers weer wat
moed, zowel de koersen van
de obligaties als van de be
langrijkste aandelen gingen
omhoog.
Van de internationale fondsen
opende Unilever de rij met
een 20% hogere winst van iets
meer dan 3 miljard gulden. De
winst per aandeel steeg van
8,97 naar 10,78. In ponden
berekend steeg de winst
slechts 10% en vandaar dat de
beurs in Londen niet zo bijster
enthousiast was. Koninklijke
Shell zag de winst met 4% op
lopen tot 2941 miljoen Engelse
ponden, maar de winst per
aandeel van Koninklijke Ne
derlandse Petroleum Maat
schappij, de dochteronderne
ming in Nederland, ging met
12,5% naar boven tot f. 12,35.
Het dividend werd verhoogd
van 6,40 tot ƒ7,10.
R K N T K F O N D S
Yvonne van Rooy: „Ik kijk
naar de praktijk en ga
eerder af op het inzicht en
het gezond verstand van
het bedrijfsleven dan op
rapporten van allerlei
knappe koppen".
FOTO: CEES VERKERK
L, AïSfflt
DEN HAAG Het goed
geoliede verhaal van mr.
Yvonne van Rooy stokt
plotseling. Haar handen,
die zij samengebald voor
haar gezicht houdt, grij
pen in het luchtledige. Zij
probeert zich te herinne
ren waar zij heeft gehoord
dat de export haar Frank
rijk mede door een gebrek
aan kennis van de Franse
taal is gedaald. Vertwij
feld vraagt de CDA-
staatssecretaris van bui
tenlandse handel aan haar
woordvoerder: „Waar ben
ik de afgelopen dagen ook
al weer geweest?" Dan
weet ze het ineens: „Oh ja,
dat was bij de Hiswa in de
RAI! Het ging daarbij om
de export van Nederland
se jachten".
Tussen enkele buitenlandse
reizen door kan de 37-jarige
Yvonne van Rooy even tijd
maken voor een interview.
Van Rooy, voormalig stafme
dewerkster en adjunct-secreta
ris van het Nederlands Chris
telijk Werkgeversverbond
(NCW) en oud-lid van het Eu
ropees parlement, heeft im
mers exportbevordering en in
ternationale handelspolitiek in
haar pakket. Daardoor reist de
staatssecretaris, die zich in het
buitenland „minister van bui
tenlandse handel" mag noe
men, de hele wereld over.
Sommigen bestempelen haar
als de mascotte van de Neder
landse export. Haar naaste me
dewerkers op het ministerie
van economische zaken roe
men haar om haar kennis en
werklust.
Een groot deel van haar werk
zaamheden staat in het teken
van Europa '92. Het wegvallen
van de binnengrenzen van de
Europese Gemeenschap (EG)
op 1 januari 1993 betekent een
grote verandering op tal van
terreinen, dus ook de econo
mie. Hoewel de EG hier al en
kele jaren geleden toe heeft
besloten, is de campagne in
Nederland pas vorig jaar inge
zet. Begin 1988 bleek uit on
derzoek dat met name het
midden- en kleinbedrijf vrij
wel niets wist van '92. Dat
werd mede veroorzaakt door
de versnipperde berichtge
ving. Economische zaken, dat
zich zo graag „aanspreekpunt
voor het Nederlandse bedrijfs
leven" laat noemen, heeft
daarom massaal actie gevoerd
om de ondernemers bewust te
maken van de kansen die er in
buitenland hebben zich opti
mistisch uitgelaten over de
omzet- en winstverwachtin
gen. Maar menig ondernemer
heeft nog de nodige twijfel.
Magi
Yvonne van Rooy doet haar
best die scepsis weg te nemen.
„De magie rond Europa '92 is
verdwenen. Het bedrijfsleven
is hier nu permanent mee be
zig. Dat is het grote winstpunt
van het afgelopen jaar. Ieder
een weet inmiddels dat de
slagbomen niet van de ene op
de andere dag worden omge
hakt. Het exporteren gaat ge
woon door, er zal heus geen
homogene Europese markt
ontstaan. Wel zal de export
minder moeilijk worden. De
Nederlandse ondernemers kij
ken nuchter tegen het ver
dwijnen van de binnengren
zen aan. Zij weten dat de con-
curentie feller wordt, dat zij op
hun tenen zullen moeten lo
pen".
Er zijn dikke rapporten ver
schenen over de economische
gevolgen van '92. Niemand
kan echter precies zeggen wel
ke bedrijfstakken en onderne
mingen er beter of slechter
van zullen worden. Van Rooy
weigert een algemeen gelden
de uitspraak te doen: „Ik wil
niet alles op een grote hoop
gooien. De situatie is per be
drijfstak verschillend. De che
mische industrie, die voor 80
tot 90% op export steunt, heeft
vooral interesse in de fiscale
gevolgen, de veranderingen in
milieuwetgeving en hef auto
matiseren van de papieren
rompslomp. In de boeken- en
tijdschriftensector, die altijd
nog voor zo'n 500 miljoen gul
den per jaar exporteert, leeft
veel meer de bescherming van
het intellectuele eigendom. De
tabaksindustrie wil alles weten
van het gelijk trekken van de
accijnzen. Kortom, als departe
ment kunnen wij ons niet be
moeien met individuele bedrij
ven. Wij moeten niet de pre
tentie hebben te kunnen bepa
len welke ondernemingen
zwak zijn".
Toch heeft het ministerie een
„potje" van vijf miljoen gulden
gereserveerd voor bedrijstak-
ken die willen onderzoeken
wat hun kansen zijn op de
vrije Europese markt. Dit on
derzoek wordt voor de helft
door het ministerie gefinan
cierd. Dat past in de stimule
rende rol die economische za
ken dient te hebben, meent
Van Rooy, die het afgelopen
jaar 25 Nederlandse branches
heeft bezocht. „De informe
rende fase is grotendeels voor
bij. Wij blijven wel beleidsin
houdelijke ondersteuning bie
den. Dan denk ik vooral aan
het technologie- en kwaliteits
beleid, het toeleveren en uit
besteden en de exportbevorde
ring. Daarvoor hebben onder
nemingen veel belangstelling.
Superieur
Nu staat de vraag centraal hoe
het bedrijfsleven de Europese
gedachte inpast in het beleid".
Volgens Van Rooy i
drijven goederen en diensten
aanbieden die van een supe
rieure kwaliteit zijn. „Die
kwaliteit moet door alles heen-
klinken. In het management,
in het produktieproces en de
informatie-beheersing. Daarin
moet Nederland uitblinken.
Gelukkig heeft Nederland een
behoorlijke basis. We exporte
ren op de Europese markt
voor zo'n 150 miljard gulden
per jaar. En we hebben al een
zeer open economie. Bedrijven
moeten echtér niet te gemak
zuchtig worden. Van buiten
Europa is immers ook een ge
duchte toename van concur
rentie te verwachten. Feitelijk
hoort talenkennis ook in het
rijtje kwaliteitseisen thuis. Met
alleen Engels redden we het
niet. Duitsers en Fransen ho
ren toch liever dat je hun taal
spreekt".
Ondernemers zouden er goed
aan doen zo vaak mogelijk op
internationale beurzen te
staan, meent Van Rooy. „Niet
alleen om in contact te komen
met potentiële klanten, maar
ook om te kijken wat de ont
wikkelingen bij de buitenland
se concurrent zijn".
Aangezien de werkloosheid in
Nederland en in veel andere
EG-landen nog steeds een
schrijnend probleem is, rijst de
vraag of Europa '92 een oplos
sing biedt. Hier stelt Van Rooy
zich voorzichtig op. „Dat is
moeilijk in te schatten. Een
paar maanden geleden werd
gezegd dat de wereldhandel
met 5% zou groeien. Nu blijkt
die groei 8% te zijn. Als je op
zo'n korte termijn al geen juis
te voorspelling kunt doen,
kunnen we natuurlijk weinig
of niets zeggen over een veel
langere periode. Ik kijk naar
de praktijk en ga eerder af op
het inzicht en het gezond ver
stand van het bedrijfsleven
dan op rapporten van allerlei
knappe koppen". Waaraan zij
uit tactisch oogpunt vlug toe
voegt: „Hoewel die natuurlijk
óók nuttig werk doen".
Frappant
Verwijzend naar de praktijk
vervolgt Van Rooy: „Ik vind
het wel frappant dat begin vo
rig jaar verwacht werd dat de
bedrijfsinvesteringen in Ne
derland niet zouden toenemen.
Eind '88 werd duidelijk dat de
groei zo'n 7% bedroeg. Er zit
kennelijk weer dynamiek in
de markt. Dat is zeker een '92-
effect".
De Nederlandse economie
groeide vorig jaar met 3%, een
alleszins acceptabel percenta
ge. De dynamiek steekt even
wel schril af tegen de ontwik
kelingen in het Verre Oosten,
weet Van Rooy, die daar in de
ruim twee jaar van haar
staatssecretariaat diverse ke
ren is geweest. „Daar kijk je je
ogen uit. Die markten ontwik
kelen zich enorm snel. Neder
landse bedrijven moeten zich
niet fixeren op Europa. Ook in
het Verre Oosten moeten ze
present zijn. Bovendien
moeten we laten zien dat Ne
derland een industriestaat is
met een hoog ontwikkelde
technologie en dat we meer te
bieden hebben dan kaas, tul
pen en bloembollen. We
moeten duidelijk maken dat
we klaar zijn voor de uitda
ging van de 21e eeuw".
Daarbij is samenwerking tus
sen de EG-lidstaten dringend
gewenst, benadrukt Van Rooy.
„Het is van levensbelang dat
Europa „open" blijft, een pret
tig jachtterrein voor de indus
trieën van-de wereld. Europa
moet als eenheid optreden te
genover de Verenigde Staten
en Japan. De EG moet één
blok vormen, maar mag geen
fort worden, net zo min als
Amerika een onneembare ves
ting mag zijn".
ROB SEBES
Donderdag 9 maart verschijnt bij deze krant
De gelijkvormigheid maakt plaats voor persoonlijke smaak.
In het interieur worden steeds meer accessoires gebruikt,
gemaakt van natuurlijke materialen.
De bijlage WONEN-voorjaar'89 geeft op kleurrijke wijze
een indruk van deze nieuwe tendenzen.
Adverteerders hebben in deze bijlage een uitstekende mo
gelijkheid om hun collecties onder de aandacht te brengen
van een geïnteresseerd publiek.
Informatie wordt graag verstrekt door Ronald te Boekhorst,
tejefoon 071 - 122 244.
I I I I
Somcmt
AMSTERDAM De netto
winst van de ABN is vorig jaar
met ruim 18 procent gestegen
tot ƒ611 miljoen. Per aandeel
steeg de nettowinst met 12
procent tot 5,59. Het divi
dend wordt verhoogd van
ƒ2,70 tot 2,80. Het aanspra
kelijk groepsvermogen is met
10,6 procent toegenomen tot
ƒ9,4 miljard.
Ondanks de lagere specifieke
voorzieningen in 1988 is de
toevoeging aan de voorziening
algemene bedrijfsrisico's (de
stroppenpot) gehandhaafd op
ƒ540 miljoen, omdat het be
stuur als gevolg van de sterke
toeneming van de kredietpor
tefeuille een verdere verho
ging van de vrije interne re
serve gewenst acht.
De resultaten van het Neder
landse bedrijf waren goed. De
post interest gaf een beschei
den stijging te zien ondanks
een verdere verkrapping van
de rentemarge, die vooral in
het tweede halfjaar onder
druk stond. De opbrengsten
uit het effectenbedrijf lagen op
een hoger niveau, waarbij la
gere provisies meer dan ge
compenseerd werden door de
resultaten uit de effectenhan
del.
Opnieuw Franse zakenman in staat van beschuldiging
PARIJS Max Theret, een
zakenman die nauwe banden
heeft met de regerende socia
listische partij in Frankrijk, is
gisteren in staat van beschul
diging gesteld. Hem is mis
bruik van voorkennis bij de
handel in aandelen ten laste
gelegd. Het gaat om het schan
daal dat is ontstaan rond de
overneming vorig jaar novem
ber van het Amerikaanse ver
pakkingsconcern Triangle
Theret heeft eerder wel toege
geven dat hij aandelen Trian
gle heeft gekocht, maar hij
ontkent misbruik te hebben
gemaakt van voorwetenschap.
De onderzoeksrechter, Edith
Boizette, kwam Theret thuis
opzoeken om hem de aan
klacht mede te delen De 76-
iarige zakenman is aan bed ge
kluisterd in verband met hart
klachten. Hij blijft op vrije
voeten omdat hij een borgsom
van 8,8 miljoen frank (2,9 mil
joen gulden) heeft betaald.
Theret is de zesde die wordt
aangeklaagd in de aandelenaf-
faire. Hij is onder meer voor
gegaan door Roger-Patrice Pe-
lat, een goede vriend van pre
sident Mitterrrand.
BE
161.30 9/2
59.20 3/1
84.00 26/1
147.00 147.60 147.80
159.30 159.30 159.30
144.00 144.50 145.60
60.70 60.70+ 60.80
28.90 29.00 29.50
125.70 127.50 126.90
Slotkoers vrijdag 3 maart 1989
batenb.beU 73.50 75.00
Duit
Téhr
BBC
BBC
ibb-kondof 570.00
3t bouw 841.00 841.00
burg heybf 3200.00 3200.00 landreglc 51.20 51.30
calve 6 4700.00 4790.00
calve6prc 4700.00 4790.00
center pa c 67.30 67.50
desseaux 186.50
dordt 10 pr 220.50
dorp gror
dorp div 89 44.00
212.50
212.30
115.00
enraf-non c 50.50 53.50
eriks hold c 328.00 335.00
fumess c 106.00 111.00
gamma hold 71.00 73.00
gamma h 5 pr 5.80 5.80
getronics 27.80 28.00
sphinx c 76.70 78.00
staal bank c 28.70 30.30
stad rotte 145.50 145.50
telegraaf c 425.00 426.50
text twenlhe 246.00 250.00
tulip comp 6120 61.00
twkabelhc 125.20 126.00
ubbink 105.00 104.50
unilever 130.00 127.00
unil 7 pr. 1200.00H
unil.7 pre 116.00 115.50
unil.6 pr 101.50 102.30
unil.4 pr 65.00 65.00
union 15.10 15.45
ver.glas nb 240.00 239.00
vnu 7 pr 21.00 21.00
v.trans.hyp. 580.00S
verloc 72.00 7220
vosk stevc 56.50 57.00
wl.kl cp c 151.50 152.30
nbm-amstei 15.80
40.00 40.00
Worl
Supe
Beur» van Wall»(re»t voor LC
mcor 49 3/4 501/2 hewlett-pac
unilever nv
utd techno!
westingh el
58 7/8 597/8
23 1/2 233/8
417/8 413/4
52 3/8 527/8
110,85 114,85
(10.000) 159,50 164,50
GOUD Nieuw Vorige ZILVER
onbewerkt 25380- 25880 25500 - 26000 onbewerkt
bewerkt 27480 27600 bewerkt
Fokker blijft topper
AMSTERDAM Fokker was
ook gisteren nog in trek nadat
eerder deze week meldingen
van grote orders gepaard gin
gen met koersstijgingen. De
vliegtuigfabriek won 1,70 op
ƒ37,70 en steeg daarmee naar
een nieuw hoogtepunt op een
vriendelijk Beursplein.
De beleggers hadden kennelijk
wat moed gevat nadat donder
dag een discontoverhoging, die
nog altijd niet uitgesloten
werd geacht, uitbleef. De
beurs opende duidelijk hoger,
terwijl ook de obligatiemarkt
hogere koersen liet zien.
ABN boekte een koerswinst
van 0,90 op 42,50. De koers
trok al aan, voordat deze bank
in de middag de jaarcijfers be
kend maakte en vervolgens
kwam er nog wat bij. Inmid
dels hebben alle grote banken
deze week hun cijfers gepre
senteerd. De stemmingsindex
voor de banken steeg in die
tijd met twee punten naar
140.6 en dat is een sterkere
stijging dan die
mene index of
index.
KLM klom ƒ0,90 op 44,40
donderdag al tegen de
in twee kwartjes duurder te;
zijn geworden. Hoogovens
op met een stijging van 1
op 84,20. Koninklijke O
won 1,70 op 123, Unilever
1,20 op 126,90.
Elders in de markt voegde
DSM 1,40 aan de koers toe op(
ƒ119,40. Nationale Nederlan
den noteerde ƒ0,40 lager op
61,20 nu de claims in de han
del kwamen. Het aantal aan
delen wordt met 10 procentj
uitgebreid en de uitgiftepi
van de nieuwe stukken is
Stork won 0,60 op 29,50.
KBB sprong er in negatieve
zin uit met een daling van
1,90 op 70,30. Internatio-,
Müller klom 2,70 naar ƒ83,70
en zoveel werd dit jaar nog
niet betaald voor dit aandeel:
Pakhoed klom ƒ2,50 naar;
123,50 en op de lokale markt
steeg Furness ƒ5 verder door;
naar ƒ111. Smit Internationale!
won een rijksdaalder op ƒ32
en zo hoog werd dit sleep- en
bergingsbedrijf eerder dit jaar
nog niet door beleggers
