Herman Post in
de voetsporen
van Bertus Aafjes
Geen sjoege
VAN HUIS UIT
Ceidae Qowuvnt
MAANDAG 27
99
99
Door de bomen het bos niet
meer zien, ergens geen hout
van begrijpen, ergens geen
lijn in zien, dat heet ergens
geen „sjoege" van hebben.
In een raar taaltje. Welnu,
een heleboel mensen hebben
door de enorme verschei
denheid van stijlen „geen
sjoege meer van de mode".
Te constateren vallen In
vloeden uit de .jaren zestig
couture", maar dan wel in
het jasje van 1989. Het au
thentieke India presenteert
zich met duizelingwekkende
kleurenwarrel en overdadig
wapperende draperievormen
van doorzichtige stoffen,
Dime, geel, fuchsia, paars,
grasgroen, vaak geprint op
zwart fond of door elkaar
heen lopend, is er in felle
mixen. Wikkelceintuurs tol
len om het middel. Vergeet
niet het legertje shawls van
klein tot zeer groot met
bloemblad of papagaaien-
dessins. Het oerwoud is erop
losgelaten. Daar hoort dan
bij een prim strohoedje in
een gilkleur met ton sur ton
linten om de bol. Byoux roe
pen de Victoriaanse periode
op door opengewerkte zil
veren armbanden, broches,
clips met knallend gekleur
de stenen of een ronde, fijn
besneden goudkleurige
knoop van „Langani" mid-
voor op een opstaand kraag
je of op een scarf. Dan zijn
er nog de handbeschilderde
armbanden en dit alles on
der het hoofdje „retro '30",
neo-koloniaalof „Indian
Style".
Maar we zijn nog niet klaar!
Daarnaast leven dan weer
sfeerbeelden uit het „mon
daine leven van de jaren
twintig tot de Beatles" en
„The Great Gatsby" met zijn
gleufhoed. Het welt allemaal
op uit de smeltkroes der zo-
me rm ode, borrelend en ver
warrend. Ook
De jonge manager heeft een
voorbeeldfunctie. Hij draagt
klassiek in verjongde kleu
ren en aardige elementen als
het „gilet", de handbrei slip
over en de taille van een
schooljongen. Verder zijn er
koele, smetteloze, stadse
pakken, geïnspireerd op de
zeer viriele Humphrey Bo-
gart, die er breedgeschou
derd en met mannelijke tred
bij liep in colberts met dub
bele rij knopen. Inspiratie
bron voor het mannelijk
kleed gedrag is ook het
voormalige plantersleven
der grootgrondbezitters in
Zuid-Amerika en Afrika,
waarop vaak wordt ge
smaald. Maar ze zagen er
leuk uit! Nonchalant en
comfortabel gehuld (het was
er snoeiheetin ruime katoe
nen bandplooibroeken met
stoere, kleurige wijde uni
hemden, waarop een fotop
rint, Bermuda's truien en
jacks horen bij deze sfeer.
Voorts bespeuren ive in de
mannenmode ook het luxe
(maar wel druk bezette) le
ven van een „presidentiële"
familie als bijvoorbeeld des
tijds de Kennedy's geportret
teerd. Daarin zie je dressy
kleren voor luxe strandhui
zen, in cool wool en mengin
gen van katoen met linnen.
De hemden zijn wit of pastel
„Oxfords" met daarop bont
gekleurde dassen. Cotton
slacks gaan samen met een
polo, 's avonds gecombi
neerd met een blauwe bla
zer, een wit hemd en choker
(neksjaaltje). De gemixte
culturen (India, Mexico, In
donesië en het Caraïbisch
gebied) brengen vrolijke tin
ten mee voor thema's als
lila/paars, oudrose, olijf en
beige. Riemen worden rui
ger. En de dasspeld is terug-
Men wil weer horen bij de
clan...
TINY FRANCIS
Gatsby look met gilets in frivool dessin. Hij heeft een soepel
vallende broek aan (ca. 98,-), een geborduurd overhemd
(ca. 39,-), een gilet 69,-). Zijn vriendin draagt een broek
rok in marine krijtstreep 125,- of daaromtrent; een witte
bloes met grote kraag 98,-). Het gilet heeft een zwart fond
met rozen en kost voor haar 79,- (C A).
SOEST Een voetreis
naar Rome. Het is voor
de meeste mensen een
dubieuze „hoofdprijs"
van een quiz, maar voor
de Soester Herman Post
is het de vervulling van
een jongensdroom. Op 13
maart treedt hij in de
voetsporen van Bertus
Aafjes, die in 1936 de
zelfde tocht ondernam.
De journalist kiest bewust
het avontuur om zichzelf te
(her)ontdekken. Een reis
van ruim 2000 kilometer in
een periode van honderd
dagen: dat is eigenlijk het
enige doel dat Post zich
heeft gesteld. Voor de rest
laat hij zich meeslepen door
het avontuur. Of dat nu een
toevallige ontmoeting is
met een gastvrije dorpeling
of de totale ontreddering
door de zoveelste stortbui
na uren wandelen, de 49-ja-
rige Soester ziet het wel.
Beslommeringen
Post wil volgens eigen zeg
gen 'letterlijk afstand ne
men' van zijn dagelijkse be
slommeringen als journalist
bij het radio- en televisie
blad Studio van de KRO.
Wekelijks schrijft hij voor
het blad persoonlijk getinte
stukjes, die kunnen reke
nen op een vast lezerspu
bliek. Onlangs verscheen
de tweede druk van een
boek met daarin veertig co
lumns uit de gids.
Helemaal afstand van de
journalistiek, zijn gezin en
zijn stamkroeg in Hilver
sum neemt Post niet. Hij is
wekelijks te horen in de
Ontbijtshow (vanaf 07.30
uur op Radio 2) en brengt
via de telefoon rechtstreeks
vanuit een hotel, klooster of
misschien wel het huis van
een plaatselijke bewoner
een verslag van zijn beleve
nissen. Voor zijn rubriek
'Tenzij' in het KRO-blad is
Post van plan dieper in te
gaan op het denkproces
over zijn nieuwe ervarin
gen.
't Zand
De eerste etappe van de
tocht is op 12 maart in de
Omroepparochie aan 't
Zand in Amersfoort. Daar
wordt Post uitgeleide ge
daan. Met het openbaar
vervoer gaat hij naar Vaals
en dan staat hij op eigen be-
Rode draad van zijn per-
soonvormende tocht is het
boek „Een voetreis naar
Rome". Aafjes was onzeker
over zijn priestersschap en
brak zijn studie op het se
minarie af. Hij wilde wat
van de wereld zien en be
sloot er in 1936 vandoor te
gaan. Honderd gulden start
kapitaal (de erfenis van zijn
vader), een plunjezak en
een enorme stapel boeken
moesten de toen nog onbe
kende schrijver op de been
houden. In Duitsland kwam
hij in het Rijndal, dat voor
Aafjes al gauw 'wijndal'
werd. Zijn geld ging in
Duitsland binnen een paar
dagen op aan drank. Echt
problematisch was dat niet.
De plaatselijke bevolking
vond het initiatief zo bij
zonder, dat hij op veel
plaatsen gratis onderdak en
voedsel kreeg. Een aantal
keren kreeg hij ook geld
toegestopt.
Zijn ervaringen werden ja
ren later te boek gesteld. Ze
zorgden voor een kleine rel
toen ze in de Linie, een
blad van de Jezuïten, wer
den gepubliceerd. Aafjes
beschreef op respectvolle
wijze de manier waarop hij
de liefde bedreef met een
kamermeisje en dat kon er
inslag en zie de hele onder
neming als een vorm van
bezinning. Ik hoop dat ik er
tegen opgewassen ben. Het
wekelijkse radioverslag is
een steun in de rug, maar
de rest van de dagen ben ik
alleen, teruggeworpen op
mezelf. Uit die eenzaam
heid hoop ik nieuwe inspi
ratie op te doen, mijn accu
op te laden en mijn blik te
Herman Post: „Ik laat aan het toeval over hoe de reis uitpakt. Ik ben een man met een filosofi
sche inslaq en zie de hele onderneming als een vorm van bezinning".
FOTO: PERS UNIE
Kamermeisjes
Anno 1989 is de reis van
Aafjes de inspiratiebron
voor Post. Hij wil in grote
lijnen de koers aanhouden
(Rijn, Tirol, Dolomieten,
Gardameer, Rome) maar is
niet van plan de ervaringen
van de schrijver na te spe
len. Kamermeisjes laat hij
daarom ongemoeid en de
plunjezak is vervangen
door modern, superdun ma
teriaal. De meeste boeken
die Aafjes tijdens de reis
las, heeft hij al van te voren
gelezen. Als budget heeft
hij zo'n 10.000 gulden voor
hotels, eten en het doorbel
len van het reisverslag. „Ik
laat aan het toeval over hoe
de reis uitpakt. Ik ben een
man met een filosofische
De journalist wil het liefst
vandaag weg: hij is er gees
telijk klaar voor. Maar
wandelsportkenners heb
ben Post verzekerd, dat zijn
voorbereidingstijd te kort
is. „Ik ben in januari met
de serieuze voorbereidingen
begonnen en heb de route
uitgestippeld. Volgens de
kenners staat er een jaar
voor. Het schrikt me niet
af".
Het idee ontstond vorig jaar
in de stamkroeg 'Het Tol
huis' in Hilversum. Televi
sie-collega Frans ter Voort
wilde aanvankelijk mee
wandelen, maar kon zich
geen honderd dagen vrij
maken. Hij komt waar
schijnlijk in juni twee we
ken naar Italië om mee te
lopen.
In een memo aan de KRO
legde Herman Post zijn be
doelingen uit. Het idee ver
dween vorig jaar voorals
nog van tafel. Omdat hij
bijna twintig jaar in dienst
is van de katholieke om
roep mocht hij dit jaar op
zogeheten 'educatief verlof
Dat is een soort studie/on
derzoek voor medewerkers,
op voorwaarde dat het de
KRO ten goede komt. Hij
meldde zijn plan opnieuw
aan als invulling van dit
verlof en kreeg alsnog toe
stemming. Leiding en colle
ga's reageerden enthousiast.
„Een aantal mensen kijkt
zelfs met een beetje jalozie
naar de onderneming. Het
is natuurlijk erg aantrekke
lijk dat je er zomaar een
paar maanden tussenuit
mag. Ik ben de KRO daar
erg dankbaar voor".
Enthousiast
Post bezocht ter voorberei
ding Aafjes, die dit jaar 75
wordt. De schrijver was en
thousiast over het plan. „Hij
liet me zelfs zijn oude ran
sel zien en gaf me veel
tips". Uit het lange gesprek
werd duidelijk dat van een
echte voettocht naar Rome
nauwelijks sprake is ge
weest. Aafjes heeft grote
delen van de route gelift.
Hij begon op zijn fiets, maar
moest in Basel invoerrech
ten betalen voor het vehi
kel. Pas toen besloot hij te
gaan lopen en te liften.
Ter voorbereiding heeft
Post honderden kilometers
gewandeld met een achter
buurman: Jan Post, een ge
pensioneerde manager. Ze
iiepen in vier dagen van
Soest naar de Duitse grens
bij Nijmegen-Beek. Herman
Post denkt dat hij voldoen
de kilometers in de benen
heeft. En als het eventjes
niet lukt, volgt hij de advie
zen van Aafjes op („je kunt
beter een paar dagen flink
doorlopen en dan uitrus
ten") of slaat hij het boek
„Pelgrimeren" van de
Franciscaan Frans Andries-
sen op. Maar bovenal geldt
als leidraad het boek van
Aafjes zelf en die ene passa
ge, waar schrijver en jour
nalist na arl die jaren nog
steeds ontroerd door raken:
Toen sprak na een pauze de grijze
abt: 'Mijn zoon gij hebt u misleid,
want ge leeft niet op deze wijze.
Ge wilt zijn wie ge niet zijt.
Uw hart is duurzaam bij het seho-
Druppelgewijs
In de dagboeken van de gebroe
ders Goncourt staat de volgende
anecdote. Sainte-Beuve, de be
roemde Franse literaire criticus
staat geruime tijd in een urinoir,
maar het lukt hem maar niet om
ter zake te komen. Een buurman
hoort hem ten slotte radeloos
mompelen: „Toe nou, zet hem op.
Je hoeft niet bang te zijn, want
deze keer hoef je alleen maar te
plassen". Klassiek symptoom! Een
paar bladzijden verder is te lezen
dat Sainte-Beuve aan een vergrote
prostaat lijdt.
De oorzaak en de behandeling van
deze 'oude mannen kwaal' zijn
heel logisch als je de bouw van de
urinewegen bekijkt. Vanuit de
nieren loopt ongeveer een liter of
|ej.
per
dingen (ureteren) naar de blaas.
De blaas dient er voor datje wille
keurig (in de geneeskunde bete
kent dat woord 'wanneer je maar
wil') kunt plassen op tijden en ge
legenheden die je uitkomen. An
ders gezegd: dank zij de blaas zijn
we zindelijk. Willen we plassen
dan zetten we een kringspier in de
blaas open waarna de urine via de
urethra, in rond Hollands ook wel
'pisbuis' geheten, ons lichaam ver
laat. In dit systeem neemt de pros
taat een strategische plaats in.
Deze klier ligt tegen de onderkant
van de blaas aan en de pisbuis
loopt er dwars doorheen. Dat is
niet voor niets. De urethra, de pis
buis dus, van de man heeft een
dubbele functie omdat het bij gele
genheid ook het mannelijk zaad
vervoert. Dit is afkomstig van de
zaadleiders die in de prostaat op de
pisbuis uitmonden. Onderweg
krijgt het zaad vanuit de prostaat-
klier een melkwitte vloeistof mee
die er voor zorgt dat de zaadcellen
buiten ons lichaam in leven kun
nen blijven. Zonder de prostaat is
de man onvruchtbaar.
Geslachtshormoon
Welnu. Boven de veertig neigt de
prostaat ertoe om groter te wor
den. Waarom dat precies zo is weet
men niet. Men neemt aan dat een
veranderd evenwicht tussen het
mannelijke geslachtshormoon tes
tosteron en het spoortje vrouwelijk
geslachtshormoon oestrogeen dat
mannen ook produceren, daar iets
mee te maken heeft. Erfelijk is de
kwaal in ieder geval niet. Dat lijkt
maar zo omdat zoveel mannen er
last van krijgen. Want 8 op de 10
mannen hebben op hun vijftigste
een vergrote prostaat, 4 op de 10
heeft er last van en bij liefst 1 op
de 10 is de overlast zo groot dat al
leen een operatie ze kan helpen.
De verschijnselen zijn in hoge
mate logisch. Doordat de prostaat
zo groot wordt dreigt de afvoer
vanaf de blaas naar buiten in de
knel te komen, omdat, zoals we
boven hebben gezien, de pisbuis
dwars door de prostaat loopt. De
klachten laten zich in hoge mate
verklaren als een geleidelijk steeds
nijpender afwateringsprobleem.
De eerste klachten kunnen zijn dat
men geleidelijk steeds minder
krachtig kan plassen. Plassen gaaf
dan, zoals dat in vaktaal heet,
een 'zwakke straal': als je niet op
past sta je op je schoenen te plas
sen. Men moet 's nachts vaker hei
bed uit, het plassen komt, zoals bij
Sainte-Beuve, moeizaam op gang,
duurt minuten langer, en nadien
wil men nogal eens 'nadruppelen'.
Dit kan van kwaad tot erger wor
den. Bij een ernstige belemmering
is het niet meer mogelijk om de
blaas helemaal leeg te plassen. Er
blijft dus altijd enige urine, een re
sidu, in de blaas achter. Dit kan zo
oplopen dat men voortdurend met
een volle blaas rondloopt en hoog
uit bij frequent toiletbezoek moei
zaam een beetje uitplast als de
blaas het niet meer kan hebben.
Een 'overloopblaas' noemt men
dat. Ook kan het volgende gebeu
ren. Vooral na alcoholgebruik en
het te lang ophouden van de plas
overkomt het vooral oudere pa-
tienten het wel dat ze ineens hele
maal niet meer kunnen plassen.
De hoge nood wordt dan steeds
pijnlijker en voor de toegesnelde
dokter zit er dan niets anders op
dan de blaas via een buisje door de
pisbuis (een catheter dus) te ontlas
ten. Uiteindelijk kunnen er ernsti
ge complicaties ontstaan als urine
weginfecties, blaasstenen of een
teloorgang van de nierfunctie.
Operatie
Wat er aan te doen? Niet iedere
vergrote prostaat behoeft een ope
ratie. Wanneer de klachten niet
verergeren of uit de hand lopen
kun je er mee leren leven. Regel
matig plassen helpt, en ook het
drinken van water in kleinere
hoeveelheden. Vooral 's nachts.
Alcohol vergroot de urineproduc-
tie, maar onderdrukt tegelijk de
aandrang. Oppassen met drank
dus. Flink gekruid eten, of een
overvloedige maaltijd kunnen de
prostaat laten stuwen en, heel
merkwaardig, koude voeten verer
geren de verschijnselen. (Raar ge
noeg zegt de grootte van de pros
taat niets over de ernst van de
Linker zaadleider
Rechter zaadleider.
Bijbal (epididymis)
klachten zodat patiënten met een
matig vergrote prostaat er oneven
redig veel last van kunnen heb
ben). Medicijnen tegen een vergro
te prostaat bestaan helaas niet. Pas
als dit alles niets uithaalt en de
klachten verergeren, pas dan zal
de dokter een operatie overwegen.
Het doel van de operatie is ook ta
melijk logisch: door het wegnemen
van de belemmering, de knellende
prostaat dus, wil men de normale
urineafvoer weer herstellen. Te
genwoordig kan dat ook zonder
dat de uroloog (een chirurg, die ge
specialiseerd is in het opereren
urinewegen) de
buik hoeft te openen. Men kan nu
via een in de pisbuis geschoven-
buis de prostaat als het ware van
binnen uit uitpeilen, een ingreep
die ook wel TURP heet.
Voor wie meer wil weten over
ziekten aan de prostaat is er een
goed geschreven boekje in de serie
„Mondig ziek zijn" van de uitgeve
rij Bohn, Scheltema en Holkema.
Prostaatklachten. Auteurs: drs E.J.'
Klaassen, medisch publicist en
prof. dr H.J. Voogt, uroloog. Prijs
f 17,90.
Toen ik mijn honderste
column had geschreven, krei
ik een aanmoedigende brief
met felicitatie toegezonden.
Dat heeft me goed gedaan. Vol
enthousiasme ben ik intussen
aan het tweede honderdtal
begonnen. Behalve die reactie
met gelukwensen komen ook
andere brieven binnen.
Precies zoals ik had gehoopt;
ik had er ook om gevraagd.
Samen zaken overdenken
brengt ons verder. Ook al
kunnen we niet meteen tot
oplossingen van problemen
komen, in gezamenlijk
overdenken maken we ze wel
helderder. Dat is nuttig als we
ze alsnog te lijf willen gaan.
Een enkele negatieve, uiterst
ongenuanceerde brief laat ik
nu maar terzijde. Op andere
reacties ga ik graag in.
De weloverwogen kritische
aantekeningen naar aanleiding
van mijn "excommunicatie"
sporen me aan tot een
wederwoord. Ik had mijn
verdriet uitgeschreven over de
onverbiddelijke opstelling van
onze Moeder de H. Kerk bij de
bestraffing van abortus.
Vergeet u overigens niet, ik
ben daar óók tegen en blijf
zeggen: "Nee, tenzij".
Monseigneur Möller is rond
Kerstmis geïnterviewd en
over die harde opstelling vai
de Kerk, namelijk het
gelovigen die een abortus
plegen, doen plegen of daarbij
helpen, zei hij: "Dat het
onbarmhartig overkomt kan
ik me goed voorstellen. De
paus spreekt voor zoveel
culturen en mensen. Dat is de
moeilijkheid. Maar het is te
prijzen dat hij altijd duidelijk
wil zijn. Er is bij de paus een
groot verschil tussen de
objectieve norm en de
individuele mens, De
objectieve norm stelt hij
streng, in het individuele
geval is hij barmhartig". Dooi
deze woorden gesproken in de
kring van mijn moeder de
Kerk, ben ik wel getroost.
Ouders moeten natuurlijk v<
al haar kinderen tezamen
algemene regels geven. Maai
het is echt moederlijk als dt'
Kerk voor het individuele
geval van telkens dit kind
liefdevol oog heeft.
Terug naar mijn briefschrij'
die betoogt dat de eeuwen
door in de Kerk als stelregel
heeft gegolden dat het eigei
geweten bij beslissingen de
doorslag geeft. Maar dat het
nog wel betekent dat binnen
Kerk, èn maatschappij,
grenzen worden getrokken.
Wie zich daaraan niet houdt
wordt een "aller
individualist". De
briefschrijver wijst er voorts
op dat monseigneur Bekkers
z.g. destijds hemelhoog is
geprezen voor zijn
beklemtonen van het
beslisrecht vanuit het eigen
geweten. Maar dat heeft er
wel toe geleid dat menige
gelovige van de katholieke
moraal naar de NVSH-moraal
is gevoerd. In de formulering
van de briefschrijver heeft
"deze heidense moraal veel
kapotgemaakt". Ik geloof met
hem dat er katholieken zijn
geweest die de woorden van
bisschop Bekkers zeer ruim
hebben geïnterpreteerd. Er
zijn er stellig geweest die er
een vrijbrief in hebben
gevonden om zich egoïstisch
en onchristelijk op te stellen,
Maar velen moeten zich er ook
door bevrijd hebben gevoeld,
verlost van enorme
gewetensdruk, toen de
bisschop had duidelijk
gemaakt, dat ze uiteindelijk
zelf moesten beslissen wat ze
voor God meenden te kunnen
verantwoorden. Ter zake van
abortus, intussen, heeft deze
bisschop zich nooit
ongenuanceerd opgesteld. Het
is mijn heilige overtuiging dat
abortus nooit gezien mag
worden als óók een methode,
van geboorte-beperking. Ik
denk nog steeds, en voel me
daarbij niet naïef, dat gelovige
echtparen die een abortus
overwegen, dat niet "zomaar,
doen. Bittere zorg en angst z
vermoedelijk meestal de,
overigens slechte,
raadgeefsters. Maar ik bliif
ervoor pleiten dat als zulk een
beslissing is gevallen, de Kerk
haar radeloze kinderen niet
zal uitstoten uit haar
liefdesgemeenschap.
Overigens, ik stel me
volgaarne op aan de kant van
de christenen, eventueel niet-
christenen, die - bijvoorbeeld
in de VBOK (Vereniging tot
bescherming van het
ongebbren kind) - de zorg voot
het ongeboren kind op zich
nemen en metterdaad naar
oplossingen zoeken in situaties
waar voor een komend kind
een plekje lijkt te zijn.
var
sch
env
trol
uit
on£
in 1
de
dar
ver
Doelma
Carlo I',
ilinks) b
aan zijn
debuut
PSV aa
zijde va
aanvoei
Ronald
Koemar
Gh
bilj
DEN 1
Sovjetu
speeld.
langs e.
waarin
tie ove.
satie er.
comple
zitter 1\
hadden
Hyarte
