Shinto- ceremonie omstreden onderdeel begrafenis Hirohito ït Graafwerk in Hollywood naar privé-geheimen Nancy Reagan Dialoog met PLO voorwaarde herstel diplomatieke banden Groene koningin UITENLAND EeidaeSommit VRIJDAG 24 FEBRUARI 1989 PAGINA 5 ederlanders mogen emmen in Spanje isterer Coningei Melli en on Jieuw- bijlen i Voens- iegtui i actii idwer- J rege4i )lk. InS| :kelijk| ver u DRID Spanje en Nederland hebben eren afspraken gemaakt over het over en verlenen van stemrecht aan langdurig bezetenen voor gemeenteraadsverkiezin- Spanjaarden die minstens vijf jaar onaf- roken in Nederland hebben gewoond, mo- voortaan in ons land stemmen. Voor Ne landers in Spanje geldt een „wachttijd" drie jaar voor zij aan de verkiezingen dgen deelnemen. In Nederland wonen on- reer dertigduizend Spanjaarden, terwijl er schatting vijftienduizend Nederlanders anje wonen. Het akkoord is het eerste in soort in de Europese Gemeenschap, inje hoopt een soortgelijk verdrag ook te i toe- men sluiten met de anaere lidstaten van Europese Gemeenschap. Dertienjarig meisje gedood in Soweto JOHANNESBURG In Johannes burg is gisteren een 13-iarig meisje vermoord dat volgens de Zuidafri- kaanse politie in contact stond met de lijfwachten van de in opspraak geraakte anti-apartheidsactiviste Winnie Mandela. Het slachtoffer woonde in dezelfde straat als Max well Madondo, een van de lijfwach ten van mevrouw Mandela, die vori ge week is gestenigd en doodgesto ken. De politie onderzoekt of de aan slag een wraakactie is voor de moord op Madondo. Volgens de autoriteiten verbleef het meisje in de woning van een vrouw die eergisteren werd ge arresteerd in verband met de dood van Madondo. Krokodil verslindt dertiende slachtoffer KUALA LUMPUR Een enorme kroko- dil door de rivierbewoners in Malaysia Bujang Senang, ofwel „Koning van de Kro kodillen" gedoopt heeft deze week op nieuw een visser aangevallen en opgepeu zeld. Het was zijn dertiende slachtoffer in tien jaar. Bujang Senang is voor de plaatse lijke bevolking een schrikaanjagende my the. Hij wordt beschreven als een reus van zeven meter lang en meer dan een meter breed. Het monster is nauwelijks te vangen en zelfs bovennatuurlijke krachten helpen niet. In november 1982, nadat het zoveelste slachtoffer aan de kaken van Bujang Se nang ten prooi was gevallen, werd de hulp ingeroepen van tovenaars, maar ook zij wisten de krokodil niet op te sporen. Algerijnen blijven weg bij referendum ALGIERS In een referendum heeft Algerije gisteren ingestemd met een totale herziening van de grondwet. Dat was op zich niet zo verrassend, want de kiezers kon den alleen ja of nee zeggen. Op vallender was het grote aantal Algerijnen dat wegbleef: lande lijk zo n 22 procent, in de hoofd stad Algiers een derde. Algerije is nu een van de eerste ontwikke lingslanden geworden die het van oorsprong stalinistische mo del van „socialisme in één land", als staatsideologie heeft afschaft. WTttebroods- eken" van eorge Bush jn voorbij ervolg van de voorpagina) TSHINGTON Met besluit van de senaats- mmissie voor de strijd- ichten dat John Tower minister van defen- [mag worden, is in een een einde gemaakt de „wittebroodswe- |i" van George Bush. i Amerika te doen ge- [jkelijk dat de nieuwe presi- zijn politieke tegen- even de tijd krijgt om l politieke koers uit te zet- L Daar heeft de senaatscom- Isie een dikke streep onder Ét. De Democraten die ICongres beheersen en I Republikeinen staan nu lijnrecht tegenover el- Irigens waren het niet al- de Democraten in de die zich tegen To- f keerden. De Republikein- -voorzitter, John W. maakte gisteren geen van zijn twijfels over andidaat-minister. Aanlei- tot de affaire zijn de be fingen dat Tower een alco- irobleem zou hebben, dat re rokkenjager is pRdat hij zakelijk niet geheel rer op de graat zou zijn. zijn lat deze aantijgingen in instantie door de FBI onderzocht besloot ia lang aarzelen, Tower Dor te dragen voor de natie Tijdens de gebruikelijke lend< rzittingen in de Senaat ieren jmen echter nieuwe be- irmei 'Ingingen naar voren, irna de FBI een tweede on- .—.wi !oek instelde, frjdeo grond van het tweede FBI- vadei 5°rt bleef Bush bij zijn lemen Tower aan te stel- Hij liet weten dat zijn didaat van alle blaam was tentjj Jiverd. Maar al spoedig ?k de senaatscommissie het -rapport met andere ogen lekijken dan Bush, ewijden in Washington nu dat Bush zichzelf en wetens in moeilijk- heeft gebracht. Hij had moeten adviseren zijn ididatuur in te trekken, lat het na de eerste serie horen in de Senaat zeer de of hij nog wel naar oren zou kunnen functio- en op de politiek uiterst ge lige post van minister van t een1 naai onlie krijg i lijd h kien scon- i, die Iroot- (Vervolg van de voorpagina) TOKYO De belangstel ling van de inwoners van Tokyo langs de begrafe nisroute was, mede als ge volg van het slechte weer, veel geringer dan vooraf was verwacht. Volgens de politie stonden langs de weg die de rouwstoet volgde in totaal zo'n 200.000 mensen. Gere kend was op 850.000 men sen. De straten van Tokyo telden zodoende een agent op elke ze ven toeschouwers. Er was on der meer zoveel politie (30.000 man) op de been. omdat felle demonstraties werden ver wacht van linkse en christelij ke groepen. Zij waren tegen het eerbetoon aan Hirohito omdat zij hem als een oorlogs misdadiger beschouwen. Voor andere Japanners daarentegen blijft de (overleden) keizer een godheid. Een Japanse oorlogs veteraan pleegde daarom in het openbaar harakiri (zelf moord). De dag begon met een twee uur durende plechtigheid in het keizerlijke paleis onder lei ding van Hirohito's 55-jarige zoon Akihito. Daarbij was ook de 85-jarige keizerin-weduwe Nagako aanwezig. De keizerin, die ernstige problemen met rug en' heupen heeft, nam niet deel aan de openbare plechtig heden. Saluutschoten Bii het vertrek van de stoet lijkwagens vanmorgen vanuit het keizerlijke paleis naar de officiële ceremonie met de buitenlandse gasten werden 21 saluutschoten afgevuurd, ter wijl een militaire kapel het re quiem speelde dat de Duitse componist Franz Eckert in 1897 voor de Japanse keizerlij ke familie componeerde. Lang niet iedereen in de Japanse hoofdstad was ingenomen met alle eer, die de overleden keizer vandaag is bewezen. Deze de monstrant was heel duidelijk: Hitier en Hirohito waren even erg. FOTO: AP dankte voor hun blijken medeleven. Daarna bewezen de buiten- George Bush, in 1944 als piloot van een gevechtsvliegtuig neergehaald door Japanners. landse vertegenwoordigers de Veel6gasten hadden zichtbaar keizer de laatste eer: zijhiel- last van het urenlange wach. Buddhistische monikken stonden vanmorgen in de stromende regen langs de route van de rouw stoet te wachten om Hirohito de laatste eer te bewijzen. FOTO: AFP den stil voor de kist, maakten een korte knik en bogen ver- UQ11IW volgens ook kort het hoofd dekens' de kou en de regen, danks het witte afdakje en de de verwarm ingsap- 1 staatshoofd. paraatjes die de Japanners ter De anderhalve ton wegende beschikking hadden gesteld. In het park aangekomen werd eerst een Shinto-ritueel uitge voerd: vijftig jonge mannen tilden de kist op hun schou ders, omringd door priesters met gele en witte banieren en vlaggen met zon- en maan- symbolen, schilden en helle baarden. Keizer Akihito liep daarbij voorop. Daarna volgde de eigenlijke officiële ceremo nie, waarbij in het park en de rest van het land een minuut stilte in acht werd genomen. Shinto Over het Shinto-ritueel voor afgaande aan die officiële staatsbegrafenis is de afgelo pen weken veel te doen ge weest, want de Japanse grond wet schrijft een scheiding voor tussen „kerk" en staat. Boven dien hebben de Amerikanen in 1946 de Shinto-leer als een soort van staatsgodsdienst ver boden. In de Shinto-leer was en is een belangrijke plaats in geruimd voor de keizercultus. Door de Shinto-ceremonie zo sterk te verbinden aan de staatsbegrafenis, zo luidt de kritiek, zouden de buitenland se deelnemers aan de begrafe nis indirect meehelpen de af geschafte „staatsgodsdienst" en de verheven positie van de keizer te herstellen. De critici wijzen er daarbij on der meer op, dat de Japanse regering tal van afspraken om de Shinto-dienst en de officië le plechtigheid gescheiden te houden zeer bewust niet is na gekomen. Een en ander wordt beschouwd als aanwijzingen voor de toenemende macht en invloed van extreem-rechtse stromingen in de Japanse sa menleving. Toespraak Na de Shinto-ceremonie hield de nieuwe keizer als eerste een korte toespraak, gevolgd door premier Takeshita, de voorzit ters van de twee kamers van het parlement en van de voor zitter van het Constitutioneel Hof. „Het volk zal zich hem altijd herinneren", zei Akihito, die zijn „overweldigende emo ties" en „uiterste droefenis" uitte en het Japanse volk en buitenlandse regeringen be- lijkkist werd vervolgens via De specialfsten op het gebied een afgezette autoweg naar het van £rotocol hadden zich ,ot familiemausoleum in het Mu- sashipark gereden, waar Hiro hito daarbij namen vijf slag en werden afgesloten met het offeren van voedsel. Hiro hito is bijgezet naast het li- zijn vader, keizer genheden chaam protocol kort voor de plechtigheid het hoofd gebroken over de op stelling van de binnen- en bui tenlandse gasten. Middelpunt van die problemen was presi dent George Bush. Gebruikelijk bij dit soort gele dat de gasten Taisho. Op zijn tombe komt worden opgeteld aan de"hand een stenen tafel met daarop van hun stïat van dienst. Maar zijn nieuwe naam: Showa, of wel „Verlichte Vrede". George Bush, hoewel pas een maand in functie, was veruit Prntnrnl de belangrijkste gast. Hij kon niet op een klapstoeltje bij de Van alle buitenlandse gasten deur worden gezet, in het ge had de Franse president Mit- zeischap van illustere oud-ge- terrand de beste plaats gekre- dienden als koning Boude wijn Zuid "ffcSHINGTON Slecht voor Nancy agan. Terwijl Ronald h toelegt op het schrij- zijn memoires, is voormalige First Lady de meedogenloze klau- n gevallen van Kitty tjlley, de boosaardige ^grafieschrijfster voor pstukken in de show boe- He( y's weinig vleiende por- van Frank Sinatra nam :n enkele dagen na publi- de eerste plaats in op de naldsherikaanse bestseller-lijst. JhofïPaPl ze dan aan met oorf' vijanden en familieleden DeJ» Nancy, op jacht lerlei intimieme details over de loopbaan en het privéleven van de vroegere Hollywood- ster, voordat ze met Ronald trouwde. De schrijfster weigert te ont hullen wat ze tot nu toe te we ten is gekomen. Kelley con centreert zich voornamelijk op Nancy's vroege carrière in de showbusiness, in de hoop be wijzen geleverd te krijgen dat Nancy zich niet bepaald ge droeg zoals van een toekomsti ge First Lady zou mogen wor den. Kelley zou ook moeite doen bij Patti Davis in de gunst te ko men. Zij is de dochter van de Reagans, die zich volledig ge distantieerd heeft van haar be roemde ouders. Twee jaar ge leden verscheen een bijzonder hatelijke roman van haar hand, waarin de hoofdfiguur een kille en bedillerige moe der is. Het gerucht gaat dat Kelley een voorschot heeft gehad van 3,5 miljoen dollar plus een nieuwe superdeluxe Mercedes. En daarmee doet ze financieel niet onder voor de beroemd heden wier levens zij ontleedt. Zij is berucht en gevreesd van wege haar ontembare energie in het najagen van de meest beschamende onthullingen. In haar biografie over Jacqueline Onassis Kennedy openbaarde ze dat Jacky schoktherapie heeft gehad en dat de zuster van wijlen John F. Kennedy leukotomie, een hersenopera tie als laatste redmiddel bij be paalde geestesziekten, heeft ondergaan. In haar boek over Frank Sina tra maakte ze bekend dat de moeder van de zanger illegaal abortussen pleegde in de wijk waar ze woonde. Frank zelf zou affaires hebben gehad met Elizabeth Taylor en Ava Gardner. Volgens Kelley beschreef Frank Sinatra Nancy Reagan ooit als: „dat uilskuiken met die dikke enkels", een opmer king die tot gevolg had dat Si natra een paar jaar lang niet welkom was op het Witte Huis. Desalniettemin hebben Nancy en Ronald nog veel vrienden en Kelley schiint al geregeld tegen een blinde muur te zijn gelopen in haar pogingen fa miliegeheimen te ontfutselen aan intimi van de Reagans. „Niemand in Hollywood is be reid haar informatie toe te spelen", liet een inwoner van ae sterrenstad weten. Naar verluidt zou Kelley een poten tiële bron hebben toegeslin- gerd: „Die vervloekte hier. Beseffen ze niet dat ik de meest succesvolle schrijfster van Amerika ben!" Ondanks pogingen van haar vrienden om haar te bescher men, wacht Nancy Kelley's bevindingen met angst en be ven af. „Ik hoop dat ze onder een auto loopt", vertrouwde Nancy een vriendin toe. Volgens de verwachtingen zal een lawine van „literaire" ont boezemingen over de Reagans Amerika overspoelen. Roddels of niet, de biografie van Kitty Kelley zal toch wel een van de meer spectaculaire werken zijn. Nancy zelf zou een contract van twee miljoen dollar heb ben getekend voor de publica tie van haar memoires. Die zou ze schrijven in samenwer king met dezelfde spookschrij- ver van de uitstekend verko pende zedenpreken van Lee Iacocca, directeur van de Chrysler autofabriek. Ronald heeft zelf een overeen komst gesloten, voor het niet geringe bedrag van vijf mil joen dollar, om twee boeken te publiceren: een geannoteerde verzameling van zijn toespra- De ken woordvoerder van de oud-pre sident bezwoer dat Ronald de werken zelf zou schrijven, zonder de hulp van een gast schrijver. Merkwaardig genoeg zullen Ronald Reagans pennevruch- ten verschijnen bij Simon en Schuster in New York, dezelf de uitgever die Kelley's boos aardige openbaringen zal uit brengen. Sterker nog, Kelley en Reagan hebben dezelfde eindredacteur en Kelley's agent ging onlangs een tusie aan met de agent van Reagan. Zelfs zonder Kelley's vuilspui terij heeft de regeerperiode van de familie Reagan echter al voldoende materiaal opgele verd om ettelijke komedies en melodrama's te produceren. Donald Regan bijvoorbeeld, de voormalige stafchef van het Witte Huis, onthulde dat de president altijd Nancy's astro loog raadpleegde voor het plannen van officiële afspra ken. Maureen Reagan, Ronalds dochter uit zijn eerste huwe lijk met Jane Wyman, staat op het punt een autobiografie te publiceren. Hierin beschrijft ze omstandig hoe ze altijd werd geslagen door haar eerste echt genoot, een politieman. Ge noeg ingrediënten voor Holly wood, zou je zo zeggen, om een aardige mini-serie in elkaar te draaien. MARK HOSENBALL (c) The Times. Londen AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB Kapitein Rob in China De bemanning van de Wenchow jonk probeert de aftocht i de „Pandora" te dekken, maar de jonk van Wang Hang lipt dicht onder de kust en nadert meer en meer de „Pando- bat? die lang niet zo snel is als haar belager. Telkens weer don- 'itbe+t het geschut. Het oude Franse kanon doet goed zijn best en 8ejgranaten, die het afvuurt zijn gevaarlijk genoeg. Daar krijgt de how jonk een voltreffer! Het schip wordt een wrak en nu Jlt Wang Hang, die het gevecht persoonlijk leidt, de aanval de „Pandora" te openen. „Een extra zware lading," deert hij. Maar dat bevel wordt hem noodlottig, want wanneer zijn matrozen het kanon hebben gericht en zullen afvuren, springt met een daverende slag het sluitstuk uit het kanon, dat nu onbruikbaar is geworden. Er ontstaat een paniek onder de bemanning; een begin van brand moet snel worden geblust en Wang Hang heeft de orde spoedig hersteld. Wat nu? Knarsetan dend van woede, staat Wang Hang aan dek. Zal de prooi hem ontgaan? Neen, hij besluit de „Pandora" te overzeilen. CAIRO/JERUZALEM Sov- flSJ jet-minister van buitenlandse gra zaken Edoeard Sjevardnadze heeft gisteren verklaard dat de volwaardige diplomatieke be trekkingen met Israel alleen zullen worden hersteld als dat land instemt met een dialoog j met de PLO en een internatio nale conferentie over het Mid denoosten-vraagstuk. Sjevardnadze deed een drin gend beroep op zowel Israel als de Arabische buurlanden om nu vrede te sluiten omdat anders een nucleaire wapen wedloop en een nucleaire con frontatie in het Middenoosten niet denkbeeldig is. Gisteren heeft de Israëlische staatstelevisie de uitzending verhinderd van een eerder in Cairo opgenomen interview met PLO-leider Yasir Arafat. Volgens de leiding van de om roep werd door het vraagge sprek van Arafat met de Israë lische journalist Ehud Yaari de wet overtreden. door Roger Simons N LONDEN Koningin Elizabeth II van Groot- Brittannië wordt alsmaar groener. Ze gaat dus goed met haar tijd mee. Dat is een hele verbetering, want Elizabeth was vroeger erg eenzijdig in haar oordeel. Toen haar oudste zoon prins Charles in de jaren zestig totaal onverwacht aankondigde dat hij vegetariër wilde worden, had de vorstin geen flauw begrip van waarom hij daartoe besloot. „Charles", zei ze gestreng, „doe toch niet zo kinderachtig!" Vandaag de dag denkt ze er anders over. Elizabeth eet nog wel biefstuk, maar ze beschouwt vegetarisme niet meer als een voorbijgaand trend. Ze schijnt zich zeer te interesseren voor alles wat met het milieu te maken heeft. Haar gemaal, prins Philip, geeft wat dat betreft het voorbeeld: hij is immers president van het Wereld Natuur Fonds. En omdat hij ertegen is, draagt de koningin van Engeland geen bont meer. Haar dertig harige mantels hangen doelloos in een speciaal gekoelde ruimte van „Buck House", het koninklijke paleis in Londen. Vroeger werden zij daar alleen voor de zomer weggeborgen. Elizabeth en Philip steunen ook de campagne om loodvrij te tanken. Op enkele antieke uitzonderingen na rijdt het hele wagenpark van Buckingham Palace sinds kort op „unleaded". Omdat in de koninklijke garages nogal wat Rolls- Royces staan, werd de fabrikant daarvan op een maandagmorgen verzocht enkele mecaniciëns naar het paleis te sturen om in aanwezigheid van verslaggevers, dat wel de monarchale motoren netjes aan te passen. Bij die gelegenheid liet de koningin tienduizend ballonnetjes op, waaraan een bekende oliemaatschappij niet alleen haar eigen logo maar ook de slogan „Ik houd van loodvrij" had bevestigd. De olieboeren kwamen op het laatste moment met de balonnetjes aanzetten, zodat de koningin voor haar goede fatsoen niet meer kon weigeren. Bekend is dat ze dit soort reclame niet bepaald milieuvriendelijk vindt. Haar auto-actie heeft inmiddels overigens wel resultaat gehad. Rolls-Royce heeft aangekondigd dat ze bij al haar klanten die een dure RR-slee bezitten de motor gratis willen ombouwen voor loodvrije brandstof. Bij de Londense politie, hier beter bekend als „The Met", is het ook zo ver: haar vierduizend wagens rijden voortaan op benzine zonder lood. Hetzelfde kan worden gezegd van de 178 officiële rijtuigen die toebehoren aan de ministeries van Londen. Ook premier Thatcher steunt de anti-loodcampagne. Twee van haar drie officiële wagens tanken tegenwoordig unleaded. Alleen Thatchers zwaargepantserde Jaguar heeft nog superbenzine nodig, anders komt hij niet vooruit. Er is echter nog geen reden om koningin Elizabeth II nu ook maar de eretitel „Redder van het milieu" toe te voegen. Het milieubewustzijn van haar gemaal en van hun oudste zoon, prins Charles, blijft een stuk groter dan dat van de vorstin. Zij kan niet het „groene" enthousiasme opbrengen dat haar zoon aan de dag legt Op Buckingham Palace wordt trouwens gezegd, dat de „dwaze ideeën van Charles de koningin nog vaak irriteren. Zij heeft kennelijk het gevoel dat de troonopvolger, die straks 41 wordt, de kinderschoenen nog steeds niet ontgroeid is.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1989 | | pagina 5