Een op twintig
zuinig genoeg?
Economisch experimeri
AUTO £otdóc(3ottfa<ni DONDERDAG 23 FEBRUARI 1989 PAGItj
|oni
Subaru Justy: bijzondere band met Nederland
Laatst meldde een Subaru-rijder zich
vooreen pech-onder-weg-cursus.
a. vAummiw
CSTRÜËN
CITROËNAX DIESEL:
Minister:
Auto's in
jaar 2000
75% schoner
Ford boekt
recordwinst
FIAT CROMA DIRECT INGESPOTEN DIESEL
(OR'
Subaru Justy ECVT 1.0 S.
Nog juist voordat de RAI-
tentoonstelling begon,
presenteerde Subaru de
nieuwe versie van zijn
,,middenmodel" Justy, dat
daar zijn Europees debuut
zou beleven. Een model
dat een bijzondere band
heeft met ons land, name
lijk een schakelband: sa
men met Ford en Fiat
paste Subaru als eerste de
Transmatic continu varia
bele transmissie toe van
Van Doorne. De schakel
band die het hart van de
transmissie vormt, werd
vorig jaar voor het eerst in
echte serieproduktie in
Tilburg gemaakt en zal
ook van een aantal nieu
we Justy's onderdeel blij
ven.
Enigszins overhaast werd Su
baru bij de introduktie van de
gefacelifte Justy betrokken,
want slechts de helft van het
(ADVERTENTIE)
(^roener^>
gamma is nu leverbaar gewor
den. De Justy draaide al aar
dig lang mee in het Subaru-
gamma, en dat was hem uiter
lijk ook wel aan te zien. Het
zelfde gold tot vorig jaar voor
het kleinste model Mini Jum
bo, dat toen een totaal nieuw,
eigenwijs en modern koets
werk kreeg. Zo ingrijpend
ging men bij de Justy niet te
werk. Er kwam een nieuwe
neus op, een wat rondere ach
terzijde en verder een hele lijst
kleine verbeteringen die je zo
direct niet ziet. Met die lagere
en rondere neus oogt de Justy
veel meer bijdetijds, de wijzi
ging aan de achterkant zal al
leen de expert opvallen. Zoals
ook alleen die zal merken dat
de versies met kleine motor nu
hetzelfde verhoogde dak heb
ben als de 1.2 versies altijd al
hadden. De Justy-carrosserie
werd zestien centimeter lan
ger, wat een iets grotere baga
geruimte opleverde; het mees
te van de extra lengte zit ech
ter in de nieuwe neus.
Comfort en bediening
Het interieur onderging, bui
ten de verhoging van het dak
met vanzelfsprekend gevolg
voor de binnenruimte, al even
subtiele veranderingen als de
buitenkant. Het belangrijkst is
dat de bedieningsorganen niet
meer allemaal in de ra',.d van
het meterpaneel zitten. Ruite-
wissers en verlichting worden
nu op gebruikelijke wijze be
diend met hendels aan de
stuurkolom. Vering en bestu
ring zijn herzien, voorts is de
carrosserie op vele plaatsen
versterkt wat allemaal comfort
en wegligging ten goede moet
komen. Helaas blijft het Justy-
interieur met veel plastic erin
wat spartaans aandoen.
Technisch blijft alles bij het
oude: keus uit driecilindermo-
toren van 1.0 of 1.2 liter, met
in de grootste motor drie klep
pen per cilinder. Een verschil
is wel dat een deel van de 1.0
modellen en alle 1.2 versies
worden uitgerust met een ge
regelde driewegkatalysator,
waardoor het motorvermogen
iets daalde. De 1.0 DL en 1.0
ECVT hebben geen drieweg-
kat. Een geheel nieuwe versie
is de 1.2 ECVT automaat met
(uitschakelbare) vierwielaan-
drijving, een combinatie die
nog niemand anders biedt.
Wie met de Justy 4WD echt
het terrein in gaat (waar de
auto nu niet direct voor be
doeld is) heeft bepaald wel
voordeel van de grote variatie
aan overbrengingsverhouding
die de continu variabele trans
missie biedt, en er hoeft na
tuurlijk niet zelf vlijtig gescha
keld te worden. Een handge-
schakelde Justy 4WD is er niet
meer. Het slechte nieuws is dat
de 1.2-modellen nog niet le
verbaar zijn, prijzen zijn even
min vastgesteld. Die van de
Justy 1.0 liggen tussen
16.495,- (1.0 DL) en 21.995,-
(voor de heel prettig rijdende
1.0 GL ECVT). Een 1.0 4WD
staat niet meer op het pro
gramma, wel komen er nu
drie versies van de 1.2 ECVT
(S, GL en GL-4WD) naast de
twee 1.0 ECVT's die we al
kenden. Het ziet ernaar uit dat
juist die duurdere uitvoerin
gen met ECVT nogal wat in
prijs stijgen, waar de facelift
voor de andere modellen min
der dan duizend gulden meer
prijs oplevert.
PETER FOKKER
Na een korte proefperiode
op de thuismarkt heeft
Fiat nu ook de export van
de eerste direct ingespo
ten diesel-personenwagen
op gang gebracht. Bespeu
ren we hier iets van con-
currentiedwang?
De Croma Turbo D.i.d. was
immers nog maar net op de
Italiaanse weg, of Austin pre
senteerde afgelopen najaar in
Birmingham de Montego met
direct ingespoten turbodiesel.
Zowel Fiat als Austin pleegt
zo'n nieuw model eerst een
half jaartje op de thuismarkt
uit te proberen en dan pas -
na eventueel nog wat kleine
modificaties - te gaan exporte
ren. We zullen in de toekomst
nog wel meer direct ingespo
ten diesels zien verschijnen,
want hoewel ze in principe
meer geluid maken zijn ze een
stuk zuiniger dan conventio
nele diesels.
Principieel sterkere geluids
ontwikkeling valt. met speciale
motoropbouw en extra ge
luidsisolatie te drukken, een
beter verbrandingsrendement
kan vertaald worden in hoge
re prestaties, lager verbruik of
een combinatie daarvan. -Aar
dig is dat de Fiat Croma en
Austin Montego wel enigszins
vergelijkbare auto's zijn. Beide
direct-diesels meten twee liter
inhoud en hebben een turbo.
De Austin mobiliseert daaruit
59 kW/80 pk, de Fiat brengt
het tot 66 kW/90 pk. Terwijl
we dat bij Fiat ook nog kun
nen zetten naast de prestaties
van een indirect ingespoten
diesel, te weten de bekende
Croma Turbo D. Die heeft een
motor van 2,5 liter met turbo,
|(D^ursiisIeïdenieef^mïachendnaar huis gestuurd)
Subaru L-Sedan
v.a. F 24.595
SUBARU. BETAALBAAR. EN GEBOUWD OM ZO TE BUJVEN.
GARAGE VLASVELD B V.
HAARLEMMERWEG 49A LEIDEN 071-224134
echte
deze
ivoor i
eid i:
lerlar
janti-S]
goed zijn verkocht vori^UI\
Maar toch besloot menle
ruimte te maken vooi v
D.i.d., tot een forse prijsrc er
ging van de gewone Croir^3 j
vier mille goedkoper is-j j
op slag geworden. Dat a8eweI
de kopers van vorig jaai a
paald niet leuk vinden, e|m_e,er
iijkt nogal sterk dat Fiaj
welke het tot 74 kW/100 pk
brengt. Niet gek dus wat de
kleinere direct ingespoten
Croma-diesel presteert, die bo
vendien over het hele toeren-
bereik gelijkmatiger grote
trekkracht vertoont.
niveau vergelijkbaar met dat
van de gebruikelijke diesels,
mede omdat de Croma dan
wat windgeruis gaat produce
ren. Beneden de 100 km/u of
bij^ accelereren herinnert de
Croma D.i.d. eerder aan de
oude generatie „knikkerbak-
ken", waarbij ook de motort
rillingen niet onopgemerkt
huilender zijn dan de opgege
ven verbruikswaarden, al
konden we die nog niet proef
ondervindelijk controleren.
Het lijkt echter dat de Croma sel is ruim zes mille goedkoper
makkelijk gemiddeld dan de Turbo D, waardoor de
De prijsstelling roept daarvoor
wel vragen op. De direct-die-
1:18 kan halen, ongekend voor Croma D
verdrukking
want Fiat Auto Nederland liet
weten dat de diesel-Croma's
een auto van dit formaat. Zet- kwam. Die kostte iets meer
ten we de (objectief gemeten) dan 41 mille, tegenover
ECE-verbruikscijfers naast el- 43.240,- voor de Turbo D.i.d.,
kaar dan is de Turbo D.i.d. die belangrijk sneller, zuiniger
liefst een kwart zuiniger dan en luxueuzer is. Geen te hoge
de gewone Turbo D. De wat prijs kennelijk, ^die 41 mille,
minder snelle Austin direct-
diesel is nog een paar procent
zuiniger dan die van Fiat. Met
als bonus voor de direct-die
sels dat voorgloeien niet nodig
is.
De efficiëntere verbranding
van de direct-diesel komt dus
in de praktijk overtuigend tot
uiting, het hogere geluidsni
veau helaas ook. Bij de Fiat in
elk geval, die toch onder de
motorkap rijkelijk bekleed is
met alle mogelijke isolatiema
teriaal. Alleen bij constante,
hogere snelheid is het geluids-
De efficiëntere verbranding van de direct-diesel komt in de prak
tijk overtuigend tot uiting, het hogere geluidsniveau helaas ook.
Bij de Fiat Croma in elk geval, die toch onder de motorkap rijke
lijk bekleed is met alle mogelijke isolatiemateriaal.
FOTO: PR
Soepeler
Het is absoluut niet waar te blijven. Het past des te minder
nemen wanneer de turbo-on- bij de auto omdat Fiat de di-
dersteuning van betekenis rect-diesel van een behoorlijk
wordt, de motor is merkbaar luxueuze uitrusting voorzag,
soepeler en feller dan een ge- die vrijwel niet onderdoet
wone turbodiesel. Des te ont- voor wat de gewone, veel stil
lere Turbo D biedt.
marge overhouden. Het is
delijk: Fiat maakte een
duktieprijs voor de direcj
sel, die naar onze indruk
niet goedkoper te produP
kan zijn dan de Turbo D j
gendeel, zou je eerder zeji
Kennelijk heeft men <Kt1I
doende vertrouwen iip
voordelen van directe dia
jektie om bijvoorbeeld de
bo D.i.d. dezelfde prijs n| 1
geven als de Turbo D. Ofj*'
men soms weer naar A
die de (aanzienlijk mindL
xueuze) Montego 2.0 L hKLLJ
voor 34 mille? Een béétjel de
zelfvertrouwen, meneer lands
dat mag wel. De koper be^JZB)
wel dat je niets voor LQfPt
krijgt. Een Croma Turbo F
maakt wat meer lawaai, fniei
is een stuk zuiniger en na va
pittiger dan een gewone 1 W\
D, daar hoeft toch niet nqtime
paar duizend gulden bonu
geleverd te worden. 35-jar
Diesels zullen in de nabijl KN2
komst geholpen moeten js jgg
den aan een schonere veifsitter
ding en daarbij zullen mewScoa(
rekt ingespoten aggre) dage
verschijnen om een flinljersfoc
nomisch voordeel tegejbesicx
benzinemotoren te handhlen zj
de autokoper zal dus ni^B, oi
dergelijke diesels heen ki^og te
en er een normale prijs[njet t
moeten betalen. Maar
autokoper, doe uw vooj j^i0(
bij Fiat kost een dieselt, ajs
voor de Croma tijdelijk slse zvv
precies honderd piekjes foe ve
(Croma 2.0 i.e. tegenoverren
ma 2.5 D Economie). )mpiSC
nog, gooi er meteen watt ,n j
tegenaan; een Croma 1.9jef Z\\
2.0 SL i.e. en heeft de hel
gere brandstofkosten.
PETER FO:
ADVERTENTIE
Kennedylaan 118, Leiden Van Hallstraat 30. Wassenaa
Tel. 071 - 769322 Tel. 01751 - 1922)
Op het gebied van diesel
personenauto's was men
er in Frankrijk al vroeg
bij, maar werd men net
voorafgegaan door Merce
des- Benz zo rond 1930.
Met name Peugeot paste
als een der eerste ook in
kleinere personenwagens
dieselmotoren toe en zet
die traditie tot op heden
voort. Peugeot-dochter Ci
troën sloot daarbij pas een
tiental jaren geleden aan,
op kenmerkende eigen
wijze. Noodgedwongen
„leent" men wel onderde
len uit het grote PSA-ma-
gazijn, maar als het even
kan geeft Citroën er toch
een eigen tint aan. Voor
de AX Diesel werd zelfs
een eigen motor ontwik
keld.
Bij de eerste ontwikkeling van
de kleine AX was al besloten
dat er ook een dieselversie
moest komen, zoals we in 1986
vernamen. Nu die AX D er
niet alleen in Frankrijk maar
ook voor de rest van Europa'
is, mogen we aannemen dat de
AX-serie compleet is. Precies
op tijd, want voor Citroën
wordt 1989 toch vooral het jaar
van de CX-opvolger genaamd
XM, tegen het najaar te pre
senteren. Exportdirecteur Ber
nard Peloux wilde verder nog
wel kwijt dat vervolgens nog
een nieuw model ter vervan
ging van de (hier al van de
prijslijst afgevoerde) Visa zal
verschijnen, zo rond de jaar
wisseling 1990-'91. Citroën
heeft dan vier modelseries.
Peugeot zal naar zijn zeggen
eveneens een gamma van vier
modelseries hebben in de jaren
negentig. Met in al die series,
laat het zich aanzien, een die
selvariant.
Meer nog dan bij de benzine
versies van de AX besloot Ci
troën vobr de diesel een eigen
weg te kiezen. Wielophanging
en benzinemotoren zijn welis
waar niet gelijk aan maar wel
gebaseerd op de techniek van
de Peugeot 205, waarvoor er
ook een prima dieselmotor is.
Die meet echter een naar ver
houding forse 1,7 liter inhoud,
wat Citroën voor de uiterst
licht gebouwde AX kennelijk
te veel vond. Op basis van de
1360 cc benzinemotor werd
een dieselaggregaat met de
zelfde inhoud ontwikkeld,
nogal klein voor dit soort mo
tor. Toch wist men er een be
paald niet krap vermogen van
38 kW/53 pk aan te ontlokken,
niet veel minder dan de 1,7 li
ter Peugeot diesel levert; het
vermogensverschil wordt ver
der wel gecompenseerd door
dat de AX D maar weinig
meer dan 700 kg weegt. De
motor moet voor een dergelij
ke krachtsontwikkeling wel
wat meer toeren maken dan
voor een diesel gebruikelijk is
en produceert daarbij meer ge
luid dan we tegenwoordig ge
wend zijn. Misschien ligt het
ook aan de overbrengingen
van de vijfversnellings trans
missie. Te oordelen naar de
zeer pittige acceleratie zou dat
best eens kunnen.
Uiterste verfijning is onderge
schikt gemaakt aan goede
prestaties, want als minder
zwaarwegende kritiek kan nog
aangevoerd worden dat er die
sels zijn die nog minder voor-
gloeitijd behoeven en minder
trillingen naar het interieur
doorgeven. Keerzijde van de
medaille is, behalve de ge
noemde levendigheid, een
brandstofverbruik dat rond
1:20 gemiddeld kan liggen.
Brandstofverbruik en aan
schafprijs bepalen samen of de
investering in een dieselvari
ant zinvol is. Citroën brengt de
AX Diesel in twee varianten:
Minister Nijpels van milieubeheer
acht een vermindering van de uit
stoot door personenauto's met ten
minste 75 procent in het jaar 2000
haalbaar. Een reductie met 70 pro
cent is mogelijk door de introductie
van de schone auto die aan de stren
ge Amerikaanse eisen voldoet. De
rest moet worden bereikt door maat
regelen die het gebruik van de auto
beperken.
DAFeerste erkenning typekeuringen
DAF Trucks in Eindhoven heeft vandaag van minister
Smit-Kroes (verkeer) als eerste fabrikant van bedrijfs
voertuigen een erkenning tot het zelfstandig uitvoeren
van typekeuringen voor deze voertuigen. Al eerder be
stond er een erkenningenstelsel voor de Algemene Perio
dieke Keuringen (APK) en voor de inbouw van LPG-in-
stallaties. De erkenning betekent dat DAF in de toekomst
beproevingen van reminrichtingen, stuurinrichting, ge
luid en emissie zelf mag uitvoeren. Voorheen was deze
taak in Nederland uitsluitend weggelegd voor de Rijks
dienst voor het Wegverkeer (RDW). De overdracht van
deze bevoegdheden betekent voor de fabrikant van be
drijfsvoertuigen dat het proces van ontwikkelingen en op
de markt brengen van nieuwe voertuigtypen zonder no
deloze onderbreking kan worden voortgezet. Voor DAF
weegt het voordeel van deze continuïteit ruim op tegen
het nadeel van de extra werkzaamheden die moeten wor
den verricht. De RDW blijft overigens wel door middel
van steekproeven toezicht houden op de uitvoering van
de keuringen door DAF.
Het Amerikaanse autoconcern Ford
pen jaar voor de derde keer achter
een een recordwinst gemaakt. Het
saldo bedroeg 5,3 miljard dollar te
gen een winst van 4,6 miljard dollar
in 1987. De omzet nam toe van 79,9
miljard tot 92,4 miljard dollar.
Eerder werd bekend dat concurrent
General Motors vorig jaar een re
cordwinst heeft geboekt van 4,9
miljard dollar bij een omzet van
110,22 miljard dollar. Het is het der
de achtereenvolgende jaar dat Ford
de winst van GM, Amerika's groot
ste autoproducent, overtreft.
Peugeot njet r
tweede plat haa
Imeld v
[ttrack
Peugeot heeft in jfteru„E
Volkswagen vaT^j
tweede plaats op «L was
ropese automarkt]\jprip
drongen. Het «Tjoel
concern was goedfy^g
14 4 procent van Loven
totaal 1,1 miljoenTar(j
kochte wagens. Vl>!|ient
een aandeel var\Lven
procent in de vef
Fiat bleef eerstel'
16,1 procent. Pa
heeft zich ten do|
steld om vóór
een driedeurs 14 RD voor
22.550,- en de wat ruimer
uitgeruste vijfdeurs 14 TRD
voor 24.500,-. De dieselmotor
komt daarmee op vier a vijf
mille meerprijs, zodat toch
minstens 25.000 kilometer per
jaar gereden moet worden om
economisch voordeel te beha
len. En zo moet je rekenen,
want alleen het feit dat veel
kleine dieselauto's meer kos
ten dan deze AX is pas van be
lang wanneer eerst is vastge
steld of het dieselrijden wel
voordeel levert. Waarbij, met
het oog op dat forse jaarkilo-
metrage, de wat hoge geluids
belasting in het interieur een
nadeel is om goed over na te
denken. Citroën geeft dan ook
een verkoopverwachting voor
1989 op van slechts even meer
dan zeshonderd AX diesels.
Overigens mag het geluidsni
veau in het interieur niet uit
sluitend deze nieuwe motor
aangerekend worden; ook de
maar
kenn<
tegen
getra<
Citroën brJ^edw
de AX Diespezoc
twee variaifcfeerl
een driedewPifo
14RDvoot H
22.550,-PP j1
wat ruimer^111"®
uitgeruste van h
vijfdeurs 14doora
(foto) vooreen h
24.500,-.,
jDe ve
ten sp
benzineversies zijn binterav0
niet stil. Puur technisch fl^en
levert Citroën met dezePen'S
haast sportieve en toch zjn'n6
nige krachtbron een ieen
werk van hoog niveau, [sporte
PETER FOHchen.
fsator
fveer
de
Beste gezinsauto
De Volkswagen Passat Variant is door 70 auto
journalisten uit heel Europa en door lezers van
het vakblad Auto Zeitung uitgeroepen tot de
beste gezinsauo in die prijsklasse. Een groot
laadvolume, betrouwbaarheid en kwaliteit tegen
een gunstige prijs waren beslissend voor de rui
me overwinning (meer dan 33 van de stem
men) van de Passat.
FOTO: PR
DEN
hoogs
Boebl
gen
door
premi
hij e
Houti
reldn
De Ri
drie
