Jongeren denken
vaak dat recht iets is
Voor oude mensen
Onduidelijkheid rond
aantal sero-positieven
06 91122330
«E
Dees tolereert hogere
ziektekostenpremie
ilETS OM OVER NA TE DENKEN BIJ EEN VECHTPARTIJ
„Meer aandacht nodig
voor opleiding leraren"
VVD-verkiezingsprogramma: vier miljard bezuinigen tot 1994
Miljoen extra voor oorlogsslachtoffers
3INA 3INNENLAND
EeidócSomatit
donderdag 23 februari 1989 pagina 3
ADVERTENTIE
ANPNIEUWSTELEFOONl
CDA- bewindslieden
evinden experiment
met kalfjes in orde
3idemle
)EN HAAG Minister Braks (landbouw
in visserij) heeft vooralsnog geen bezwaar
n experimenten waarbij kalveren wor-
gekweekt uit eicellen van een geslachte
loeder via bevruchting in schapen. Hij ant-
voordt dat mede namens collega Deetman
wetenschappen) op schriftelijke vragen van
IGP-fractieleider Van der Vlies. De be-
ndslieden vinden dat er sprake is van een
ixperiment dat is gericht op optimaal ge-
iruik van vrouwelijke dieren met de meest
waardevolle eigenschappen in de populatie.
Braks overweegt wel een speciale groep van
jeskundigen de ethische aspecten in het oog
laten houden.
„tra fÊen
Sinaasappels uit Gaza
kunnen snel hier zijn
ROTTERDAM „Als ik morgen een boot
vind, kunnen de Palestijnse sinaasappels
hier over drie weken zijn aldus directeur
W. Overkleeft van het Rotterdamse fruitim-
portbedrijf T Port BV. Hij keerde gisteren
terug van een bezoek aan de door Israel be
zette Gaza-strook waar hij met de producen
ten van het fruit heeft gesproken. Het eerste
schip zal 80.000 dozen sinaasappels aanvoe
ren, oftewel 1.100 ton. Probleem bij de im
port van het Gaza-fruit is volgens de impor
teur het feit dat de haven Ashdod niet gere
geld door vrachtschepen, op zoek naar la
ding, wordt aangedaan. Inmiddels zijn de
betalingsproblemen opgelost die bij de eerste
zending grapefruits vlak na Kerstmis waren
ontstaan.
Nederland zwijgt over
afwezigheid België
op milieuconferentie
DEN HAAG Het kabinet hult zich in stil
zwijgen over de afwezigheid van België op
de internationale milieuconferentie op 11
maart in Den Haag. De Rijksvoorlichtings
dienst weigert over individuele landen me
dedelingen te doen en wil ook niet zeggen
of België een invitatie heeft gehad. Volgens
een woordvoerder wordt maar een bepaald
aantal landen uitgenodigd voor de conferen
tie. „Het is nooit de bedoeling geweest alle
landen van de wereld of Europa uit te nodi
gen. Daarbij is er op gelet dat alle regio's
van de wereld zijn vertegenwoordigd. Het is
dus niet noodzakelijk dat uit dezelfde regio
twee landen meedoen".
DEN HAAG Staatssecretaris Dees van volksgezondheid
zal zich niet verzetten tegen een forse verhoging van de par
ticuliere ziektekostenpremie per 1 januari 1990.
Deze premieverhoging wordt veroorzaakt door de relatief
goedkope polis die alle 400.000 particulier verzekerde bejaar
den kunnen afsluiten. De verzekeringsmaatschappijen heb
ben aangekondigd de verliezen op deze polissen te willen
verhalen op alle verzekerden. Overigens gaan de verzeke
ringsmaatschappijen er van uit dat de premiestijging nog wel
kan meevallen, aangezien niet alle bejaarden gebruik zullen
maken van de goedkope polis (181 gulden per maand). Bij
een volledige benutting van deze mogelijkheid zou de jaar-
premie voor de overige verzekerden met 250 gulden kunnen
stijgen.
Onderzoekers willen
menselijk hersenweefsel
inbrengen bij ratten
GRONINGEN Onderzoekers van het Academisch
Ziekenhuis in Groningen willen menselijk hersen
weefsel, afkomstig van foetussen, implanteren bij rat
ten om onderzoek te doen naar de ziekte van Parkin
son. Het foetaal hersenweefsel is afkomstig van abor
tussen. De onderzoekers hebben daartoe een verzoek
ingediend bij de medisch-ethische commissie. Het
SGP-kamerlid Van der Vlies heeft inmiddels schrif
telijke gesteld. Zijn fractie is tegen het gebruik van
menselijke foetussen bij het onderzoek. De Tweede
Kamer heeft zich in het verleden op voorstel van het
kamerlid Haas (PvdA) uitgesproken tegen het kwe
ken van menselijke embryo's ten behoeve van weten
schappelijk onderzoek.
jposit
kte zi
p 20.0
aar oi
de p<
iet m
staa
i gro<
ing
er
dijkh<
rus.
ten t€
PLEIDOOI OP JUBILERENDE ONDERWIJSRAAD:
DEN HAAG - „De kwali
teit van het onderwijs"
bestaat niet. Het is een
veelzinnig begrip en ver
betering van die kwaliteit
moet dan ook uit verschil
lende elementen bestaan.
Wellicht is de opwaarde
ring van het beroep van
leraar de belangrijkste
voorwaarde voor kwali
teitsverbetering.
Dat zei prof.dr. J. Giesbers
(onderwijskunde, Nijmegen)
gisteren tijdens een mini-sym
posium van de Onderwijsraad,
het adviesorgaan van de rege
ring. Het werd georganiseerd
ter gelegenheid van het zeven
tigjarig bestaan van de Raad.
Giesbers meende dat de kwali
teit van het onderwijs zich met
name laat zien als de kwaliteit
van de concrete school en als
de kwaliteit van degenen die
daar werken. Vandaar zijn
pleidooi om meer aandacht
voor de opleidingen van de
onderwijsgevenden. Door al
lerlei oorzaken (lage aan
vangssalarissen, werkdruk
etc.) daalt de belangstelling
voor het beroep van onder
wijsgevende sterk. „In 1990
hebben we een tekort van
5000 leerkrachten; in 1992 zul
len dat er tienduizend zijn.
„Wie durft bij zulke aantallen
nog over kwaliteit van het on
derwijs te spreken"? aldus
Giesbers.
Minister Deetman (onderwijs)
stelde dat het onderwijsbeleid
in de Europese Gemeenschap
een tamelijk marginale rol
lijkt te spelen. Hij liet door
schemeren zich daarbij niet te
willen neerleggen. Elk indivi
du moet inzicht en zeggen
schap hebben over „datgene
wat wij met Europa voor heb
ben". Deetman wil dan ook
dat de burgers zelf invloed op
het politieke proces in de ge
meenschap hebben. Daarin is
volgens hem een grote rol
weggelegd voor het onderwijs.
Protest
Op het Krabbersgat bij Enkhuizen voeren vissersschepen giste
ren uit protest door schietfuiken, die momenteel verboden zijn.
De vissers voeren actie tegen het gebrek aan medewerking van
minister Braks bij het instandhouden van de visstand in het IJs-
selmeer.
FOTO: ANP
CDAenVVD
oneens over
erkenning
vaderschap
DEN HAAG De rege
ringspartijen CDA en
VVD zijn het oneens over
de wettelijke regeling van
het vaderschap. Het CDA
is voor handhaving van
het verbod voor een ge
huwde man om een door
hem buiten de echt ver
wekt kind te erkennen.
De VVD niet.
Vorig jaar diende de regering
over deze materie een wets
voorstel in, waarin werd voor
gesteld aanvaarding van va
derschap door een gehuwde
nietig te verklaren. Daarmee
week de regering af van het
advies van de commissie-Wi-
arda om de erkenning wel mo
gelijk te maken. De commissie
vond handhaving van het be
staande verbod niet in het be
lang van het kind. „Rechtens
blijft het kind vaderloos, on
danks het feit dat een gehuwd
man bereid is het vaderschap
te aanvaarden. Deze verbods
bepaling kan het in overspel
verwekte kind benadelen", al
dus de commissie indertijd.
De regering schreef in de toe
lichting op het wetsvoorstel bij
nader inzien de mening te zijn
toegedaan dat dit verbod dient
te worden gehandhaafd. Zij
voerde hierbij drie argumen
ten aan. In het gezin van de
man zouden ernstige spannin
gen kunnen ontstaan; van een
volwaardig vaderschap zou
veelal geen sprake kunnen
zijn; en de mogelijkheid van
schijnerkenning van buiten
landse kinderen die aldus de
Nederlandse nationaliteit krij
gen.
De christen-democraten vin
den het argument van schij-
nerkenningen een oneigenlijk
argument. Niettemin zijn ze
het met het wetsvoorstel eens
op grond van „het niet in ge
vaar brengen van het bestaan
de huwelijk en/of gezin" en
omdat de vader „toch meestal
binnen zijn eigen gezin zal
functioneren".
De VVD-fractie is niet onder
de indruk van de argumenten
Waarom kan het gevaar van
ontwrichting van het bestaan
de huwelijk niet aan betrokke
nen zelf worden overgelaten,
zo vragen de liberalen zich af.
De VVD wijst er evenals de
PvdA op dat een gehuwde
man wel voor de rechter kan
worden gesleept om zijn va
derschap te laten vaststellen of
hem voor de kosten van on
derhoud van het kind aan
sprakelijk te stellen. „Dat deze
ontwrichting dan eveneens
kan ontstaan schijnt niet meer
belangrijk te zijn", aldus de
VVD.
ïn hu
de 'jjALKMAAR De moge-
jen lelijkheden om het leven
van Jvan middelbare scholie-
len: h|ren zuur te maken zijn na
tuurlijk legio, maar het
onderwijzen van het vak
.recht is wel één van de
or|\a,meste methoden. Slechter
kabinleesbaar dan een wetboek
advilkan een geschrift nauwe
lijks zijn en als jongeren
ergens geen oren naar
hebben dan is het wel
naar arrondissements
rechtbanken, requisitoi
ren, voorwaardelijke vrij-
aande heidsstraffen en wat dies
Toch zou het recht scholieren
wel eens meer kunnen raken
dan zij zelf beseffen, misschien
zelfs wel meer dan, bijvoor
beeld, wiskunde, natuurkunde
of duits. Is het niet omdat ze
zelf, zoals uit de statistieken
blijkt, niet zelden met justitie
in aanraking komen, dan wel
omdat enige kennis van het
recht hen kan helpen die ver-
iver ivelende kennismaking
"ijpei
Frank Visser en Hans Emme
rik, respectievelijk officier
justitie en docent in Alkmaar,
jgwej een boekje geschreven dat de
deuren van de rechtszaal
jjongeren wijd openzet. Het
J heet „Mij pak je niet!", het
aar q werd vanmiddag in Alkmaar
overhandigd aan staatssecreta
ris Korte-van Hemel (justitie)
en leest eerder als een span-
treaa nencj jongensboek dan als een
e im| inleiding in de rechtsweten-
studil schap. Geen lesmateriaal om
depaf het bestaan van scholieren te
diei belasten, maar een aantrekke-
i noli geschreven handreiking.
Rode draad in het boekje is dat
s voorkomen beter is dan straf
fen; aan de hand van twintig
praktijkvoorbeelden krijgen
de lezers situaties voorgeschil
derd waarin al snel een keus
gemaakt'moet worden tussen
toelaatbaar en ontoelaatbaar.
Wat doe je dan? En wat zijn de
consequenties van je keuze?
Emmerik: „Misschien dat we
door dit boekje bereiken dat
iemand die eigenlijk wel mee
wil doen met het vernielen
van een telefooncel er toch
maar van afziet omdat hij
weet wat de gevolgen kunnen
zijn".
Mishandeling
Het boek begint met Frits We-
deveen. Deze gefingeerde jon
geheer beschikt zojuist over
een spiksplinternieuwe Kreid-
ler-bromrner, verdiend met
vakantiewerk. Maar een dag
later is de brommer verdwe
nen, gestolen, gejat. „Frits doet
natuurlijk aangifte van de
diefstal bij de politie, maar
hier weten' ze hem te vertellen
dat de brommer wel voorgoed
verdwenen zal zijn". Groot is
dan ook de vreugde van Frits
als een maand later de brom
mer toch terug wordt gevon
den. En groter nog zijn verbij
stering als blijkt dat de nieuwe
eigenaar beweert de Kreidler
eerlijk te hebben gekocht en
hem absoluut niet kwijt te wil
len. De politie zegt er ook niets
aan te kunnen doen, waarop
Frits met een stel vrienden de
nieuwe eigenaar in elkaar
slaat. De politie komt hem
de brommer bij hem terug te
bezorgen.
Tante Anouk
Via dergelijke voorbeelden
weten Visser en Emmerik de
meest droge juridische onder
werpen levendig voor het
voetlicht te brengen. Zo voert
de nieuwe vriend van Marja's
moeder de lezers het gerechts
gebouw binnen, omdat daar
beslist moet worden over de
voogdij; wordt die nieuwe, af
schuwelijke, vriend de voogd
van Marja of mag zij zelf een
voogdes kiezen, bij voorkeur
tante Anouk? En wie beslist
daarover? De rechter ja, maar
welke? Je hebt ze in soorten
en maten, zo leggen de auteurs
uit.
Ze vervolgen, aan de hand
van een dodelijke vechtpartij
in een disco, met een uiteen
zetting over het verschil tus
sen openlijke geweldpleging
(„Gaat het slachtoffer dood,
door jouw schuld, dan is de
maximumstraf twaalf jaar!")
mishandeling („Daarvoor kun
je de gevangenis of de tucht
school indraaien"), doodslag
(„Dan kan je maximaal vijf
tien jaar gevangenisstraf krij
gen") en moord („Je kunt dan
zelfs levenslang krijgen").
Suggestie: „Misschien iets om
over na te denken als je mee
doet met een vechtpartij".
Geen wonder dat mr. M. Ot-
terspoor, kinderrechter te As
sen, in haar voorwoord en
thousiast is over het boekje,
dat zeer geschikt is voor ge
bruik op middelbare scholen.
Wellicht kan het, hoe moeilijk
zo'n effect ook aantoonbaar is,
een bijdrage leveren aan de
bestrijding van de (jeugdcri
minaliteit.
STEVO AKKERMAN
„Mij pak je niet door
Hans Emmerik en Frank
Visser. Uitgeverij Emmerik
Visser. Prijs ƒ35,-.
daarna halen en maakt proces
verbaal op wegens mishande
ling.
„Als je naar een advocaat of
een rechtswinkel was gestapt,
dan hadden die je daar precies
kunnen zeggen hoe je dit alle
maal beschaafd had kunnen
oplossen", zegt een agent tegen
Frits en dat is de moraal van
dit verhaal: „Jongeren denken
vaak dat recht iets is voor
oude mensen, voor volwasse
nen. Dat kan, zoals in het ver
haal hiervoor, tot ongelukken
leiden. Problemen tussen men
sen en dus ook tussen jongeren
moeten op een beschaafde ma
nier worden opgelost. Redelij
ke mensen proberen de zaak
eerst uit te praten. Pas als dat
niet lukt en het probleem be
langrijk genoeg is moet het
recht uitkomst bieden". Die
goede raad neemt Frits ter
harte; hij schakelt een advo
caat in (gratis, via een bureau
voor rechtshulp) en die weet
°n h! DEN haag In de vol-
en di gende kabinetsperiode
(1990-1994) moet voor vier
miljard gulden worden
j bezuinigd op de rijksbe-
e v® groting. Het financierings-
tekort van de overheid
!n 3 dient met een half pro-
g jyf cent per jaar te dalen tot
india 3 25% Van het nationaal
m fi! inkomen in 1994. De be
lasting- en premiedruk
behoort tussen 1990 en
1994 met ongeveer twee
procent te zakken. Voor
het milieubeleid dient
jaarlijks 750 miljoen gul
den te worden uitgetrok
ken.
Dat zijn de belangrijkste punten
uit het concept-verkiezingspro
gramma van de VVD, de klein
ste regeringspartij. Het pro
gramma, dat „Een kansvolle
toekomst, naar een nieuw even
wicht" als titel heeft, is opge
steld door een commissie onder
leiding van mr. Toxopeus en
wordt 9 maart officieel gepre
senteerd. De verkiezingen voor
de Tweede-Kamer zijn in het
voorjaar van 1990. Het Finan-
cieele Dagblad heeft vanoch
tend als eerste uitvoerig over de
inhoud van het VVD-program-
ma bericht. Zowel het partijbe
stuur als de Tweede-Kamer
fractie van de VVD wilde niet
reageren.
De VVD gaat er vanuit dat de
inkomensverschillen niet alleen
in de marktsector, maar ook in
de ambtenarij groter mogen
worden dan nu. Verder moet
het huidige financieel- en soci
aal-economisch beleid van het
kabinet worden voortgezet, me
nen de liberalen. De collectie-
ve-lastendruk moet in de ogen
van de VVD dalen. Het juiste
percentage is afhankelijk van
de groei van de koopkracht van
de burgers. Voorts vinden de li
beralen dat de tarieven van de
loon- en inkomstenbelasting en
de btw verder omlaag i
gelden, meent de VVD. Werk
nemers mogen alleen nog een
wao-uitkering krijgen als zij ten
minste 35% arbeidsongeschikt
zijn. wao'ers moeten worden
verplicht mee te werken aan
een individueel actieplan dat de
kans op herintreding in het ar
beidsproces groter maakt, aldus
het liberale verkiezingspro
gramma.
openbaar vervoer veel meer
moeten worden gestimuleerd
dan nu, vindt de commissie-
Toxopeus. Autogebruik zou
duurder kunnen worden ge
maakt om het gebruik van bus
en trein te stimuleren. De 750
miljoen gulden voor milieube
leid moet voor een groot deel
uit de pot voor volkshuisvesting
(de individuele huursubsidies)
worden gehaald.
(Vervolg van de voorpagina)
DEN HAAG In 1988
I waren er in Nederland
I 737 aids-patienten. De
i schattingen over het aan-
tal mensen dat met het vi
rus is besmet lopen sterk
uiteen. De aidscommissie
zelf neemt aan dat tussen
de 20.000 en 60.000 Neder
landers sero-positief zijn.
De schattingen zijn vrijwel uit
sluitend gebaseerd op de ver
spreiding van het virus onder
risicogroepen (prostituees,
junks en homofiele mannen
met veel wisselende contacten)
en onderzoek onder bloeddo
noren en zwangere vrouwen.
Het aandeel besmet bloed dat
bij de bloedbanken wordt ge
vonden schommelt al enige
tijd rond de 0,003 procent.
Staatssecretaris Dees heeft
zich tot nu toe altijd zeer gere
serveerd opgesteld jegens een
aids-bevolkingsonderzoek.
Ook Dees is van mening dat er
zeer zwaarwegende redenen
moeten zijn om te tornen aan
het zelfbeschikkingsrecht. De
bewindsman verzocht de Ge
zondheidsraad medio vorig
jaar om een advies over deze
problematiek. Het nu uitge
brachte rapport van de Ge-
zondheisraad zal in maart in
de Kamer worden behandeld.
I DE KNOLLEN
IK
j NAS NAASTJC5_ suyen
Ammoniak-
beperking
Milieuminister Nijpels
(rechts) en
landbouwminister Braks
zaten gisteren bijna bij
elkaar op schoot toen zij
met een mobiele kraan
een kap aanbrachten op
een mestsilo van een
veebedrijf in Moergestel.
Daarmee gaven zij het
startsein voor een
praktijkonderzoek naar
ammoniakbeperking in
Noord-Brabant.
FOTO: ANP
DEN HAAG Minister
Brinkman (WVC) wil tenmin
ste een miljoen gulden extra
uittrekken voor de hulpor
ganisaties van oorlogsgetroffe-
Hij had enige weken geleden
aan de hulpinstellingen voor
oorlogsgetroffenen voorgesteld
om de capaciteit uit te breiden.
Dit gelet op de toegenomen
vraag om hulp. Na de dood
van Hirohito en de kwestie
van de Twee van Breda is die
nood nog groter geworden. De
instellingen hebben de be
windsman laten weten bereid
te zijn meer werk aan te ne
men, als ze daarvoor ook extra
geld krijgen. Brinkman wil
volgende week bij de Kamer
gedetailleerde voorstellen in
dienen over de extra financië
le bijdrage.
De kaft van het boek dat de
deuren van de rechtszaal voor
jongeren wijd openzet.
