Seal: „EG-maatregel
is slecht en slap jes"
S jevardnadze spreekt
met Arens en Arafat
.uteurs adverteren tegen verbod
^vondklok
iT.-Namibia
ipgeheven
Amazone-indianen in actie
tegen bouw stuwdammen
E AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB
Opnieuw verdeeldheid
in Afghaans verzet
IITENLAND
ÊöidócSoivutnt
DINSDAG 21 FEBRUARI 1989 PAGINA 5
inochet kiest
gen kandidaat
dat
o gaa
i
gt out
zinge
Neder ,1
dj
ek aa
emie
nlanc j'L
ESï!
iet h<
en. O
:h Nt
NTIAGO President Pi-
;het, die zich niet mag la-
herverkiezen, heeft ge-
jd dat hij zelf een kandi-
it voor de presidentsver-
jzingen van volgend jaar
aanwijzen. Eerder had Pi-
ihet al laten blijken dat hij
t van plan is een belang-
;e politieke rol te blijven
len, als hij in maart vol-
id jaar het presidentschap
et neerleggen. Zo zal hij
opperbevelhebber blijven
i de landmacht, het sterk-
onderdeel van het leger
de basis waarop Pinochets
tatuur sinds 1973 berust.
Sint-Maarten dreigt
met inschakelen VN
WILLEMSTAD De politieke lei
der van Sint-Maarten, Claude Wat-
hey, heeft verklaard dat de Verenig
de Naties zullen worden ingescha
keld om het eiland onafhankelijk te
maken, als de Nederlandse regering
nul op het rekest blijft geven. Zowel
minister De Koning (Antilliaanse Za
ken) als de vaste Tweede Kamercom
missie voor Antilliaanse Zaken wil
len dat de vijf Antilliaanse eilanden
bij elkaar blijven en als gelijktijdig
onafhankelijk worden. Claude Wat-
hey verklaarde dat de officiële aan
vraag voor het verkrijgen van de on
afhankelijkheid binnen vier maan
den door de eilandsraad van Sint-
Maarten bij de Nederlandse regering
zal worden ingediend.
Schoolboot
De dagelijkse bus-
rit van school naar
huis werd voor
Amerikaanse kin
deren van een ba
sisschool in Stan
ley, Kentucky, een
spannende excur
sie. De bus kwam
vast te zitten in een
sloot, toen de
chauffeur op de
overstroomde weg
probeerde door te
rijden. Brandweer
mannen brachten
de kinderen met
bootjes op het dro
ge-
FOTO: AP
Jury in proces-
North beëdigd
WASHINGTON De jury voor
het proces tegen Oliver North is
vandaag beëdigd. De jury werd
op 9 februari al geselecteerd,
maar het proces werd uitgesteld
omdat het ministerie van justitie
vreesde dat North op het proces
wellicht staatsgeheimen zou ont
hullen. De juryleden hebben bij
na niets gezien van de televisie
opnamen van Norths getuigen
verklaringen in 1987 voor het
Congres, toen hij tal van details
prijs gaf met betrekking tot de
geheime wapenverkoop aan Iran
en het gebruik van de winst
voor de financiering van de Ni
caraguaanse contra's.
Bush houdt vast aan
ministerschap Tower
WASHINGTON President
George Bush heeft na het lezen
van een definitief FBI-rapport over
de omstreden beoogde minister van
defensie John Tower geconclu
deerd, dat de stukken niets bevat
ten wat Towers benoeming in de
weg staat. Towers benoeming
moest de afgelopen keer op keer
worden uitgesteld, omdat de oud-
senator ervan werd beticht exces
sief te drinken en een rokkenjager
te zijn. Ook zou hij al te nauwe
banden onderhouden met bedrij
ven die voor defensie werken. De
woordvoerder van het Witte Huis
verklaarde dat Bush hoopte dat de
benoeming van Tower nu zo snel
mogelijk een feit zal zijn.
Aca a]
trunt
zijiji
nde
1|
dsvi
wantci
ubli
it d<
iUSSEL De socialisti-
le fractieleider in het
ropese Parlement, Bar-
Seal, noemt de besli-
g van de EG-minister-
in de affaire Rushdie
ipjes". „Dit is nu juist
slechte maatregel",
lus Seal. „Onze verte
lt ïwoordigers hadden in
heran moeten blijven
maximale diplomatie-
druk uit te oefenen".
Igens Seal had de mi-
terraad economische
ties tegen Iran
eten afkondigen en de
toegang van Iraanse stu
denten tot EG-universitei-
ten ter discussie moeten
stellen.
Mocht de Britse schrijver Sal
man Rushdie als gevolg van de
oproep van de Iraanse geeste
lijke leider Khomeini worden
omgebracht, dan verwacht mi
nister Van den Broek dat de
twaalf EG-landen zich zeker
zullen beraden over nadere
stappen. „Maar men heeft daar
nu nog niet op willen vooruit
lopen", zei hij gisteren in
Brussel. Bij het gesprek van de
EG-ministers is het belang van
nog in het Midden-Oosten
vastgehouden gijzelaars niet
ter sprake gekomen. Ook za
kelijke belangen die EG-lan
den in Iran hebben werden
niet in het gesprek betrokken.
Maar de Westduitse minister
van buitenlandse zaken, Gen-
scher, zei niet uit te sluiten dat
de Europese Gemeenschap
economische sancties tegen
Iran zal afkondigen als het
door ayatollah Khomeini afge
kondigde doodvonnis tegen
Salman Rushdie niet wordt in
getrokken.
Iran verdeeld
De terdoodveroordeling door
ayatollah Ruhollah Khomeini
van de Britse schrijver Salman
Rushdie wijst op een verscher
ping van de interne verdeeld
heid van het Iraanse bewind:
de zogeheten pragmatici, die
betere betrekkingen willen
met het Westen, en de revolu
tionaire hard-liners strijden
De woede over Rushdie's ro
man De Duivelsverzen heeft
waarschijnlijk meer te maken
met de ruzie tussen politieke
rivalen in de Teheraanse hië
rarchie dan met religieuze
verontwaardiging. Diplomaten
en Iran-kenners zien in de bi
zarre terdoodveroordeling van
Rushdie de hand van de radi
calen achter Khomeini. De ra
dicalen worden aangevoerd
door de steeds machtiger wor
dende minister van binnen
landse zaken Ali Akbar Moh-
tashemi en door de minister
van inlichtingendiensten Mo
hammad Mohammadi Rey-
Shahri. Zij proberen te voor
komen dat parlementsvoorzit
ter Hashemi Rafsanjani en
diens bondgenoten een einde
maken aan Irans zelfgekozen
isolatie en aan de naam dat
Iran een land zou zijn van isla
mitische fanatici die het terro
risme steunen.
Sommige Iran-specialisten
zien Khomeini's oproep Rush
die te vermoorden als een po
ging om zijn imago als zelfbe
noemd leider van de islamiti
sche wereld weer op te poet
sen, nadat zijn blazoen was be
zoedeld door de vernederende
wapenstilstand met Iraq afge
lopen augustus. In het open
baar zei de 88-jarige revolutio
naire patriarch dat het aan
vaarden van de wapenstil
stand, op aandringen van
Rafsanjani, „dodelijker was
dan het drinken uit een gifbe
ker".
N HAAG Of Rush
's boek „Satanic Ver-
i" in het najaar daad-
irkelijk als „De Duivels-
:en" over de toonban-
gaat is gisteren na-
ikkelijk onderwerp van
jrek geworden. Direc-
iir A. de Groot van de
echtse uitgeverij Veen
le op eigen verzoek
het ministerie van
ftenlandse zaken om de
itenlandse politieke as
ten te vernemen. Se-
itaris-generaal dr. B.
it stelde hem gerust: dit
rtement zal geen
ik uitoefenen voor op-
•rting van de publica-
is ook nog minister
.thals Altes van justitie, die
kijjdag bekendmaakte het
boek te zullen toetsen aan de
regels van de strafwet. Daarte
gen keerden zich vrijwel met
een D66-fractieleider Van
Mierlo („ongevraagd besluit")
en de schrijversbond PEN
(„publikatieverbod is aantas
ting van fundamentele vrij
heid"). Bovendien is voor mor
gen een paginagrote adverten
tie aangekondigd waarin hon
derden schrijvers, journalisten
en critici zich hiertegen weren
(„aanslag op cultuurvrijheid").
Harry Mulisch spreekt van
„barbaarse toestanden vanuit
Perzië", volgens collega-schrij
ver Adriaan Venema gaat het
om een exces. „Dit heeft te
maken met zwartekousen-
kerk", aldus Venema. „Rush
die zegt: 'als ik mensen heb ge
kwetst spijt me dat'. Maar hij
heeft zijn boek niet verloo
chend. Het ergste voor hem is
dat hij niet zonder gevaar door
een straat kan lopen. Nu niet,
maar over vijf jaar niet. Er is
altijd wel ergens een gek die
martelaar wil worden". En
Jan Wolkers: „Het zou een
sluipmoord zijn, zoals Stalin
Trotski te pakken liet nemen".
Overheidsingrijpen
Twee keer begaf een kabinet
zich de laatste jaren nadrukke
lijk op het pad van overheid
singrijpen in de persvrijheid
(Rudi Carrells grap over Kho
meini en de - toch vertoon
de - Britse documentaire
„Dood van een prinses"). Het
enige boek dat al lang in Ne-'
derland verboden is, is „Mein
Kampf" van Adolf Hitler en
dat nog niet eens op grond van
smadelijke godslastering.
De SGP-fractie in de Tweede
Kamer vindt dat het verbod
op smadelijke godslastering in
ons Wetboek van Strafrecht
niet van toepassing kan zijn op
„De Duivelsverzen". Volgens
de SGP heeft het begrip gods
lastering in de Nederlandse
wetgeving alleen betrekking
op „de God van de bijbel". Nu
minister Korthals Altes van
justitie toch bezig is met zijn
onderzoek naar Rushdie's
boek, kan hij meteen godslas
tering tegen de „God van de
Bijbel", zo vindt de Bond tegen
het Vloeken. Paus Johannes
Paulus II moet volgens de
vooraanstaande Amerikaanse
kerkhistoricus Robert Graham
S.J. het boek „De Duivelsver
zen" veroordelen omdat het de
gevoelens van gelovigen
kwetst.
De Israëlische uitgever Keter
is van plan om binnen enkele
weken een Hebreeuwse verta
ling van „Satanic Verses" op
de markt te brengen. In Joe
goslavië heeft het dagblad
Borba van de communistische
partij maandag delen uit het
nirr™?hk|>,!Tk ,fPublice?rd: Jan Wolkers: „Het doden van
£uï'cai'e valt sa.mfn ,mel Salman Rushdie zou een sluip-
de eerste dag van het dne- m00rd zij zoals sta||n Trots^
daagse bezoek van de Iraanse
president Khamenei aan het
land.
te pakken liet nemen".
FOTO: MILAN KONVALINKA
liNDHOEK De avond-
pk die sinds 1980 in Noord-
Imibia van kracht was, is
(teren opgeheven. Nu de mi-
ftire acties van de Namibi-
jie bevrijdingsbeweging
VAPO drastisch zijn vermin-
fd mogen de mensen in
ord-Namibia zich ook tus-
zonsondergang en zonsop-
ïg weer op straat vertonen,
jenlijk zou de avondklok al
1 oktober 1988 ingetrokken
irden. Die datum was echter
t haalbaar omdat SWAPO
i Zuidafrikaanse leger bleef
ïvallen.
Etiopië is gisteren de jaar-
tse conferentie geopend van
ministerraad van de Orga-
atie van Afrikaanse Een-
zajid. Op de agenda staat onder
vin^r de onafhankelijkheid
f biP Namibia. De gefaseerde
Eei£rgang naar de onafhanke-
-deic'heid van Namibia, dat nu
g onder Zuidafrikaans
ivind staat, moet op 1 no-
nber uitmonden in vrije on-
lankelijke verkiezingen.
illei
Verwoesting
Vanuit de lucht is
goed de ravage te
zien, veroorzaakt
door de aanslag
van de IRA op de
Britse legerbasis
Turnhill op de
grens tussen Wa
les en Engeland.
Het verwoeste ge
bouw maakte deel
uit van de woon
vertrekken van de
kazerne, die ech
ter leeg waren om
dat vrijwel alle mi
litairen nog moes
ten terugkeren van
het weekendverlof.
Slechts een sol
daat liep lichte
verwondingen op;
de daders van de
aanslag zijn ontko
men. Turnhill is het
hoofdkwartier van
het 2e Regiment
Parachutisten, een
elite-eenheid van
het Britse leger die
ook verscheidene
malen dienst heeft
gedaan in Noord-
lerland.
FOTO: AP
ALTAMIRA Honder
den Braziliaanse Amazo
ne-indianen hebben zich
gisteren met oorlogskleu
ren beschilderd om de
strijd aan te binden tegen
de aanleg van twee stuw
meren waarmee hun
woongebied onder water
zou komen te staan.
Het was voor het eerst dat
verschillende stammen uit het
uitgestrekte regenwoud langs
de Amazone zich aaneen slo
ten om politiek actie te voe
ren. De indianen zijn tegen de
bouw van de Kararao- en de
Babaquaradam in de Xingu,
een zijrivier van de Amazone.
De stuwmeren zouden naar
schatting 7.700 vierkante kilo
meter regenwoud onder water
zetten en zo'n zevenduizend
indianen dwingen te verhui
zen. De plannen voor de Baba
quaradam zijn op de lange
baan geschoven, maar de Ka-
raraodam lijkt goede kans te
maken. De elektriciteit die
dankzij de stuwmeren opge
wekt zou kunnen worden, is
volgens de regering en het
bedrijfsleven van groot belang
voor de economische ontwik
keling van het gebied en voor
het land in zijn geheel.
De actie bij Altamira is een
initiatief van de Kayapó-Indi-
anen. Zij proberen hiermee
opnieuw de Wereldbank onder
druk te zetten. Al twee keer
eerder slaagden zij -erin met
spectaculaire acties de Wereld
bank tot uitstel van de lening
aan Brazilië te bewegen. In
november vorig jaar maakte
één van de leiders van de In
dianen, Paulinho Paiakén, een
toernee langs verschillende
lidstaten van de Wereldbank,
waaronder Nederland.
Westduits bedrijf
Imhausen verdacht
van drugshandel
OFFENBURG Het West-
duitse bedrijf Imhausen, dat
een hoofdrol heeft gespeeld bij
de bouw van een fabriek voor
chemische wapens in Libië,
wordt nu ook verdacht van in
ternationale drugshandel. Vol
gens de hoofdofficier van justi
tie in Offenburg heeft Imhau
sen afgelopen jaar 170 kilo
synthetische drugs gefabri
ceerd, met een straatwaarde
van veertig a vijftig miljoen
gulden. De Kriminal Polizei in
Wiesbaden, die het een van de
grootste amfetaminezaken van
de afgelopen jaren noemt, pro
beert vast te stellen of de di
recteur van Imhausen van de
zaak op de hoogte was. De
aanklager benadrukte dat de
drugszaak volledig los staat
van de affaire rond de Libi
sche fabriek.
Kapitein Rob in China
ichto) Maar Wang Hang weet niet, dat die brutale Hollander nog
mejljd aan boord van zijn eigen jonk is. Waar is Rob gebleven? Hij
eifeft zich verborgen op een mooi plekje, nl. in de roerbun van de
air ik. Een jonk heeft een heel eigenaardig roer, dat omhoog ge-
D kken kan worden, wanneer het schip in laag water komt. Aan
iik is het nu éèn en al bedrijvigheid; Wang Hang heeft alle hens
dek geroepen, teneinde zo snel mogelijk de achtervolging
n de „Pandora" in te zetten. De ankers worden gelicht, de zei
len gehesen en spoedig komt er gang in het ogenschijnlijk logge
vaartuig. Van zijn schuilhoek uit ziet Rob, dat enkele matrozen
bezig zijn een stapel rieten matten, die iets verborgen houden,
weg te halen. Aha, de jonk van Wang Hang is bewapend ook!
Want onder de rieten matten komt een stuk geschut te voor
schijn. Het is een oud Frans kanon, dat zeker wel tachtig jaar
oud is. Maar het is in ieder geval een kanon!
RAWALPINDI In de
raad van het Afghaanse
verzet (shura) die in de
Pakistaanse stad Rawal
pindi bijeen is om een re
gering te kiezen, is on
enigheid ontstaan over de
benoeming van Ahmad
Shah tot premier.
De speciale commissie moet nu
opnieuw een kandidaat voor
het premierschap voorstellen.
Mohammad Nabi Mohammadi
blijft evenwel aan als presi
dent van een voorlopige over
gangsregering. Waarnemers
menen dat de burgeroorlog in
Afghanistan zal voortduren als
de rebellen er niet in slagen
een geloofwaardig alternatief
te bieden voor de communisti
sche regering in Kabul.
Verzetscommandant Ahmad
Shah Massoud, ook bekend als
„De leeuw van Panjshir", liet
gisteren weten een regering
onder leiding van Ahmad
Shah niet te accepteren. Mas
soud is de leider van de Jami-
at-i-Islami, een van de grootste
van de zeven sunnitische par
tijen die samen een verzetscoa-
litie vormen en hun hoofd
kwartier hebben in de Paki
staanse grensplaats Peshawar.
Intussen sprak in Kabul de
Hoge Militaire Raad voor de
Verdediging van het Vader
land over een strategie ter be
strijding van de moslimrebel
len.
CAIRO Sovjet-minister
van buitenlandse zaken
Sjevardnadze, die een
rondreis maakt door het
Midden-Oosten, zal mor
gen in Cairo een eerste
gesprek hebben met de Is
raëlische minister van
buitenlandse zaken Arens.
In de Egyptische hoofd
stad zal hij ook een onder
houd hebben met PLO-
leider Arafat.
Tijdens zijn gesprekken van
vandaag en gisteren met
Egyptische leiders kreeg Sje
vardnadze steun voor zijn vre
desinitiatief. «Moskou vindt dat
de vijf permanente leden van
de Verenigde Naties op korte
termijn een vóórbereidende
vergadering moeten houden
voor een internationale confe
rentie over het conflict in het
Midden-Oosten. Israel wil
geen internationale vredescon
ferentie onder auspiciën van
de VN omdat Jeruzalem vindt
dat dit internationale lichaam
een pro-Arabisch standpunt
inneemt. Jeruzalem wil alleen
een internationale conferentie
onder auspiciën van de twee
grote mogendheden, de VS en.
de Sovjetunie. Ook Washing
ton heeft laten weten geen
voorstander te zijn van het
Moskouse vredesplan. Sjevard
nadze zal later deze week nog
Iraq en Iran bezoeken, alvo
rens hij volgende week in We
nen verslag uit brengt aan zijn
Amerikaanse collega, James
Baker.
Italiaanse rechter
laat terrorist vrij
ROME Stefano della Chiaie,
één van 's werelds meest ver
stokte fascisten en uiterst
rechtse terrorist van het eerste
uur, is vrijgesproken van
rechtsvervolging voor zijn
aandeel in de bomaanslag van
december 1969 op het Fonta-
naplein in Milaan. Het open
baar ministerie had levenslang
tegen hem geëist voor de ter
reurdaad in Milaan, waarbij
zestien mensen om het leven
kwamen en tientaliën mensen
gewond raakten. In Della
'hiaie ziet men ook het brein
achter vele neo-fascistische
aanslagen in de jaren zeventig i
die de bedoeling hadden Italië
te ontredderen en rijp te ma
ken voor een rechtse staats
greep. Het is niet bekend of
het openbaar ministerie nog
beroep aantekent.