HISWA 89
Hiswa 89 wordt anders dan anders
Nieuws op de Hiswa
n
li
mal
Ie
Zorgen
voor
morgen
inde
watersport
Cül
25 februari t/m 5 maart
AMSTERDAM WT&ÊI
Eenheid in vaardiploma's
Onroerend schip
Ceidac SouACMit'
ZATERDAG 18 FEBRUARI 1989 PAGINA 31
De Hiswa,
waar,
wanneer, wat
De Hiswa 89 gaat open op
zaterdag 25 februari en
sluit op zondag 5 maart.
Hij wordt gehouden in de
zeven hallen van het Euro
pacomplex van de RAI te
Amsterdam. Openingstij
den: dagelijks van 10 tot 17
uur; van maandag 27 febru
ari tot en met vrijdag 3
maart ook 's avonds van 19
tot 22 uur. Toegangsprijs:
dagkaart volwassenen (ook
's avonds geldig, mits men
tussentijds de RAI niet ver
laat): 15 gulden; jeugd 4 t/
mil jaar onder geleide en
houders Pas 65: 7,50 gul
den. Avondkaart volwasse
nen 10 gulden. De Trein/
Toegangsregeling is van
toepassing. Oranje borden
met P RAI verwijzen naar
de parkeerplaatsen; gratis
pendelbussen zorgen voor
verder vervoer naar de RAI.
Treinreizigers uitstappen
op het station Amsterdam
RAI. Wie via het Centraal
Station komt, kan de tram
lijnen 4 en 25 nemen.
Er komt in 1989 een uniform vaardiploma-systeem dat kan worden gebruikt bij de
vaarscholen en watersportverenigingen in heel Nederland. De ANWB, Hiswa,
KNWV en Recron hebben hiervoor overeenstemming bereikt en hun tot op heden
gebruikte diplomalijnen samengevoegd tot een duidelijk stelsel dat onder de naam
CWO (Commissie Watersport Opleidingen) naar buiten wordt gebracht. Voor de
consument betekent dit een veel duidelijker structuur in de watersportopleidingen.
Voortaan kan bij elke vaarschool en KNWV-vereniging die opleidingen verzorgt,
hetzelfde soort diploma behaald worden. Ook kan men een begonnen opleiding
voortzetten bij een instituut elders.
Vaste Hiswa-klanten zullen even
met de ogen moeten knipperen
wanneer ze van zaterdag 25 februa
ri tot en met zondag 5 maart de
editie 1989 van deze fameuze wa
tersporttentoonstelling zich zien
ontvouwen. Sinds de zogenaamde
natte Hiswa, te houden in septem
ber op en langs het Amsterdamse
IJ, weer tot traditie verheven is,
heeft zich de krachtpatserij van
grote, kostbare, luxe, exclusieve
pleziervaartuigen naar die tijd en
locatie verplaatst. Voor de droge
Hiswa in de Amsterdamse RAI
blijft meer het kleinere grut gere
serveerd, een respectabel aanbod
met veel nieuws ertussen van zeil
en motoijachten, zeilplanken, zei
len en masten mitsgaders zo'n
beetje alles wat zich met het begrip
watersport verenigen laat, dat wel,
maar voor het eerst toch duidelijk
anders van karakter en gericht op
een andere doelgroep.
Directeur L. Bakker die over de beurzen
en tentoonstellingen in het RAI-complex
gaat, zegt het zo: „De droge beurs is be
zig om zich anders te positioneren. Méér
aandacht voor de waterrecreatie en
voorlichting. Interessanter voor begin
nende watersporters. De wensen van de
consument beter in de peiling. Meer dan
ooit is er sprake van een brede expositie
waarin de branche collectief naar buiten
treedt. Eén van de verschillen ten op
zichte van voorafgaande jaren betreft
bijvoorbeeld de grotere mogelijkheid tot
directe verkoop door detaillisten. Onder
In het houtpaviljoen kunnen bezoekers van de Hiswa de bouw van een wherry op de
voet volgen.
zoek heeft namelijk uitgewezen dat er bij
de bezoekers behoefte bestaat aan shop
pen, aan winkelen. Dank zij een verrui
ming van het tentoonstellingsreglement
kunnen belangstellenden hun water-
sportkleding, surfartikelen en kleinere
scheepsbenodigdheden in de RAI kopen
en direct mee naar huis nemen. En aan
gezien een beurs waar de consument
centraal staat, open dient te zijn op tij
den die de consument aantrekkelijk
vindt, kan men dit jaar op alle doorde-
En zo is er meer. „Bij een publieksvrien
delijke opzet hoort een overzichtelijke
indeling", zegt Bakker. „Het hart van de
komende tentoonstelling vormt daarom
de Europahal met zijn tientallen langs
een speciaal gebouwde steiger opgestelde
grote pleziervaartuigen. In de aangren
zende hallen worden de andere facetten
van de waterrecreatie ondergebracht. Zo
zijn in de Westhal motoren, scheepsac-
cessoires, onderdelen en apparatuur te
zien. In de Amstelhal ligt het accent op
de oeverrecreatie en de Zuidhal is gere
serveerd voor de sportboten. De Noord
hal biedt onderdak aan open zeilboten,
roei-, vis- en bijboten en wat er dan nog
over is krijgt een plaats in de Oosthal".
In de vernieuwde Hiswa is veel ruimte
vrijgemaakt voor de overdracht van in
formatie, aldus Bakker. Zo verrijst er in
de Amstelhal een voorlichtingscentrum
van het Nederlands Bureau voor Toeris
me waar alles over oeverrecreatie aan de
weet te komen valt. Verder is in deze hal
een niet eerder vertoond aanbod van
charter- en verhuurbedrijven gebundeld.
In de Noordhal demonstreert het Ko
ninklijk Nederlands Watersportverbond
het International Measurement System,
zijnde een nieuw meetsysteem waarmee
door gebruikmaking van verfijnde com
puterapparatuur de handicap voor zee
gaande scherpe jachten kan worden be
paald. Informatie geven ook de Konink
lijke Marine, de Reddingmaatschappij
en, de Kustwacht, de ANWB en de
Rijkspolitie die zich gezamenlijk presen
teren onder de leus: „Verantwoord va
ren". In een speciaal houtpaviljoen kun
nen de bezoekers de afbouw gadeslaan
van een wheriy en de surfers komen aan
hun trekken in het surfpaviljoen waar
een groot aantal fabrikanten en impor
teurs in de surfbranche onder de noemer
„Nederlandse Vereniging voor Windsurf
Promotion" vertegenwoordigd zijn.
Voor liefhebbers van hypermoderne
wedstrijdzeiljachten tenslotte ligt in de
Amstelhal de Equity Law II te pronk
die gaat deelnemen aan de langste en
zwaarste zeilwedstrijd ter wereld, de
Whitbread Round the World Race 1989/
90. Eromheen speelt zich een modeshow
af van een speciaal ontwikkelde kledin
glijn.
Het toekomstbeeld voor de binnen
landse toeristisch-recreatieve sector
op het water is niet zonder zorgen.
De man die dit zegt, is prof. A.
Dietvorst van de werkgroep Recre
atie Landbouwuniversiteit Wage-
ningen, en een menigte cijfers, ter
gelegenheid van de Hiswa 89 bij el
kaar geplozen, staaft zijn bekom-
Zo werden er vorig jaar slechts 15.000
surfplanken verkocht tegen 23.000 in
1987, een daling van liefst 35 procent.
„De explosieve ontwikkeling van het
plankzeilen ligt achter ons. Er is nog wel
groei te verwachten, maar die zal niet
meer zo spectaculair zijn". Hetzelfde
geldt voor de verhuurmarkt van plezier
vaartuigen waar in 1989 een groei met
slechts vijf procent voorzien wordt. En
zo gaat het liedje door. De sterke groei
(met tien tot vijftien procent) van de
verhuur in de sector grote zeilschepen
met vaste bemanning zal dalen naar on
geveer vijf procent. De import van ple
ziervaartuigen blijkt, na de onstuimige
toename in de laatste jaren, te stagneren
en bovendien daalde de waarde der
geïmporteerde schepen van 35.000 naar
24.000 gulden gemiddeld. Voorts wordt
een daling van misschien wel 2,5 pro
cent jaarlijks verwacht in de bezettings
graad van jachthavens. Bij de grote wa
tersport, kortom, is sprake van enige
marktverzadiging en de sportvisserij
geeft zelfs een daling te zien, zowel in
het aantal lidmaatschappen van visvere
nigingen als in de verkoop van visdocu-
menten.
Hoe komt dit en wat te doen? Want een
zorgelijk toekomstbeeld hoeft volgens
prof. Dietvorst nog niet zonder uitda
ging te zijn. Hij begint met te constate
ren dat, in tegenstelling tot de algemene
opvatting, de netto vrije tijd voor het ac
tieve type vrijetijdsbesteder niet is toege
nomen. „Het Sociaal Cultureel Rapport
merkt hierover op: vooral omdat de
groepen die als regel ontvankelijk zijn
voor nieuwe activiteiten (de gemiddeld
jongeren, hoger opgeleid, met een rela
tief hoog beschikbaar consumptief ver
mogen), het in de jaren tachtig drukker
hebben gekregen met hun dagelijkse ta
ken, lijkt bij hen de rek uit het vrijetijd-
spatroon te zijn. Dit betekent dat het
kiezen van een nieuwe activiteit vrijwel
altijd ten koste zal gaan van een reeds
beoefende. Mede daarom gaat de con
currentie om het vrije uur waarschijnlijk
steeds heviger worden. Individuele
sporten als golf, tennis en trimmen ken
nen een onstuimige groei en vormen ge
duchte concurrenten voor de individuele
sportmogelijkheden op het water".
Maak het water aantrekkelijker, luidt
dan het parool. Hoe is het echter in de
praktijk met dit streven gesteld? „Wat
het vaarwater betreft", aldus Dietvorst
niet zonder ironie, „kun je constateren
dat er althans voor de grotere doorgaan
de routes de laatste jaren geen verslech
tering is opgetreden. Het hoofdnet voor
de toervaarder is intact gebleven, dat wil
zeggen: de in het verleden gesignaleerde
ontbrekende schakels ontbreken nog
steeds. En ook in andere opzichten geen
opzienbarende verbeteringen. Zo is er
van de 899 bruggen in dit hoofdnet voor
de toervaart die bediend zouden moeten
worden, bij meer dan 90 procent nog
iets mis. Bij 70 procent van de bruggen
en sluizen schort het ernstig aan de be
diening op zondag, bij 30 procent op za
terdag en bij 15 procent door de week.
Ruimer baan voor de watersport, wordt op de Hiswa bepleit, want boven de toekomst
pakken zich donkere wolken samen. FOTO: PR
Ongunstig is de ontwikkeling op het stuk
van de brug- em sluisgelden; deze heffin
gen blijken op veel plaatsen snel te stij
gen".
Is de situatie op de grote doorgaande
routes stabiel en derhalve nog steeds
voor verbetering vatbaar, op lager
schaalniveau moet de toestand volgens
Dietvorst vaak zorgelijk heten. „Door
het sterk veranderde gebruik van agrari
sche grond en de daarmee gepaard gaan
de herzieningen van het waterstelsel
- vaarpolders worden rij polders; ver
vanging van beweegbare bruggen door
dammen met duikers - en de optreden
de verlanding van polderwateren - ach
terstallig onderhoud; voedselrijkdom -
verdwijnen allerlei mogelijkheden voor
met name de kleine watersport. Eigenlijk
heeft de openluchtrecreatie in het steek
spel met de landbouw en de milieuzorg
geen eerlijke kans gekregen. In vergelij
king met de machtsblokken die agrariërs
en natuurbeschermers hebben gevormd,
valt de recreatielobby totaal in het niet".
Aldus filosoferend komt Dietvorst tot de
vraag of er, in navolging van het plan
voor de stedelijke knooppunten in de
Vierde Nota Ruimtelijke Órdening, niet
gewerkt zou kunnen worden aan de ont
wikkeling van knooppunten in het vaar
wegennetwerk teneinde de ontwikkeling
van het watertoerisme een duw in de
goede richting te geven. De hoogleraar
wijst dan op het Groene Hart van Hol
land waarvoor in een studie reeds is aan
gegeven hoe het toervaartnet aldaar ver
sterkt kan worden door het scheppen
van mogelijkheden. „Op deze manier
zou een netwerk van toeristisch-recrea
tieve stelsels voor de waterrecreatie kun
nen ontstaan met interessante vooruit
zichten voor investeerders".
Op sommige plaatsen overigens ziet
Dietvorst deze ontwikkeling al in gang
gezet. „Ik noem de plannen om van
Gouda weer een havenstad te maken, en
de inspanningen van Hoorn, Heusden,
Veere en Gonnchem. Dat deze gedachte
ook op een meer bescheiden schaal ge
stalte kan krijgen, zien we in het Recrea
tiebasisplan van Waterland waar, afhan
kelijk van het type knooppunt, voorzie
ningen zijn gedacht als kortverblijf-kam-
peeraccommodatie, kiosk annex sanitai
re faciliteiten, trekkershutten, aanlegstei
gers en picknickplaatsen". Het ontwik
kelen van zo'n vaarwegennetwerk met
knooppunten is volgens Dietvorst ook
van belang uit het oogpunt van natuur-
en landschapszorg. Immers: „Door een
concentratie van voorzieningen kan de
druk op kwetsbare gebieden wellicht wat
worden weggenomen". Daarnaast echter
deze waarschuwing: „Hoe belangrijk de
onderlinge afstemming van de verschil
lende elementen in zo'n toeristisch-re-
creatief geheel is, wordt aangetoond
door vergelijkbare ontwikkelingen bij de
recreatie te land. Wanneer voorzienin
gen en attracties niet een ruimtelijke en
functionele samenhang vertonen met
bijvoorbeeld een stadscentrum, is het ef
fect voor de plaats in kwestie uiterst ge
ring. Onderzoek heeft aangetoond dat
slechts tien procent van de ondernemers
in de toeristisch-recreatieve branche sy
stematisch nadenkt over de toekomst.
Het wordt tijd voor extra inspanningen
om de bedrijfstak uit de hobbysfeer te
halen en meer marktgerichtheid bij te
brengen".
PIET SNOEREN
Naar aanleiding van de Hiswa vestigt
het ministerie van VROM de aandacht
op de mogelijkheid om pleziervaartuigen
in de scheepsregisters van het kadaster
te boek te laten stellen. Daardoor wor
den op een schip de regels van toepas
sing die gelden voor onroerend goed.
Een eerste belangrijk gevolg hiervan is
dat het vaartuig, net als een huis, met
hypotheek bezwaard kan worden. Men
kan dus geld lenen en het schip daarvoor
als zekerheid aanbieden. Verder biedt te-
boekstelling de eigenaar een betere juri
dische bescherming als de boot wordt
gestolen. Teboekstelling brengt met zich
mee dat het vaartuig voorzien wordt van
een zogenaamd brandmerk, bestaande
uit een cijfer- en lettercode. In het Ka
daster wordt bij dat brandmerk een
nauwkeurige omschrijving van het schip
en de eigendomstoestand opgenomen.
Ook degene die overweegt een tweede
hands pleziervaartuig te kopen, kan
voordeel hebben als het schip van zijn
keuze al is geregistreerd. Wanneer bij be
zichtiging blijkt dat er een brandmerk is
aangebracht, valt bij het Kadaster na te
gaan of de verkoper ook werkelijk de ei
genaar is.
Het aanbrengen van het brandmerk. Aldus bij het Kadaster geregistreerde schepen
gelden als onroerend goed, hetgeen belangrijke voordelen heeft.
Een noviteit die op de Hiswa sterk
de aandacht zal trekken, is de ho
vercraft voor recreatief gebruik, ge
ïmporteerd door Ventour te
Utrecht. Liefst vijf modellen zijn
er: de Olympus HP, de Ventour
01, de Winner 2000, de Voyager
en de Starship TX500. De hover-
craftsport met lichte toestellen is
een opkomende markt in Europa,
zo wordt verzekerd.
Hovercrafts zouden geluidsarm zijn,
geen vervuiling veroorzaken en geen op-
pervlakteschade aanrichten omdat ze
vrijwel geen contact maken met de op
pervlakte waarover ze scheren. Mits ze
alleen gebruikt worden op het water, kan
men volstaan met een registratie als
snelle motorboot bij het plaatselijk post
kantoor. Kosten 47,50 gulden.
Waar men ook van op zal kijken, dat is
de Acomo 3200, gepresenteerd als fit
nessboot. Hij lijkt op de apparaten in fit
nesscentra waarmee arm-, been-, rug- en
buikspieren gestaald worden, met dit
verschil dat hij drijft en dat de lichaams
oefeningen twee schoepraderen in bewe-
?,ing zetten, ongeveer als bij een water
iets. Op elke auto te transporteren; het
gewicht bedraagt slechts 35 kilo. De prijs
is 3200 gulden. Op het terrein van de
zeilsport verdient de Dehler 36 CWS
aandacht, een nieuwe, zeer snelle en
handzame 36-voeter waarop het Cen
traal Winch Systeem geïntroduceerd
wordt. Het komt erop neer dat alle val
len, schoten, strekkers en reeflijnen on
derdeks naar de kuip leiden waar bedie
ning met één grote elektrische lier moge
lijk is. Een kleine bemanning volstaat.
Op het „houteiland" van de Hiswa
springt de trailerbare tweemanskielboot
voor open water „Jan van Gent" in het
oog. Het tuig van 16,8 en de spinnaker
van 17,7 vierkante meter stempelen dit
(eventueel zelf te bouwen) schip tot een
snelle en sportieve verschijning. Vanwe
ge de ruime mogelijkheid om spullen
waterdicht op te bergen en de royale
voorkuip een geëigende snelzeiler voor
tochten op ruim water. Ook de Victoire
855 waaraan vorm is gegeven door zoon
Dick van de bekende ontwerper Dick
Koopmans Sr., verdient vermelding. Het
rondspant schip waarvan het vriendelij
ke gedrag in zeegang wordt geprezen, is
leverbaar met twee kielversies. De 1 me
ter 60 diepe vinkiel maakt van de 855
een comfortabele cruiser/racer, terwijl
een 1 meter 20 stekende bulbkiel ook
ondiepe vaargebieden binnen bereik
brengt. Veel aandacht is besteed aan een
ideeën en vindingen zijn verwerkt.
leefbaar, sfeervol interieur met een hoog
afwerkingspeil.
De Surfcat vervolgens, nog een noviteit.
Men moet zich daarbij een catamaran
voorstellen, gebouwd van twee surfplan
ken. In amper een kwartier met behulp
van een simpel bouwpakket te vervaar
digen uit twee willekeurige surfplanken.
Gewicht ongeveer 15 kilo, dus gemakke
lijk mee te nemen. Ander surfnieuws:
Stephan van den Berg Windsurfing
brengt als primeur drie speciale wed
strijdsurfplanken die tot nu toe alleen
aan professionals werden verkocht, maar
voortaan ook ten dienste staan van de
recreant of aankomende wedstrijdsurfer.
Het zijn een Courserace board, een Sla
lom board en een Wave board, dus voor
elke Worldcupdiscipline een model.
Broer Ron van Stephan bouwt desge
wenst een surfplank op maat voor iedere
klant. De gebruikte materialen zijn
hoogwaardige koolstof, Aramidevezels
en epoxy.
Bij de accessoires valt de wetenschappe
lijk verantwoorde medicijnkoffer „Nau-
tipharm" op, samengesteld door de be
kende lange-afstandzeilers Eilco Kase-
mier en dr. Renato Kasseroller. De kof-
ferinhoud, compleet met instructiebla
den en een 80 pagina's dik handboek, is
speciaal afgestemd op de vaart op rui
mer water en de ongemakken die zich
daar - met name in de tropen - kunnen
voordoen. Elders worden de TWC
Dyno-Chip en TWC Compu-Charged
van Moverza BV getoond die het defini
tieve einde van lege accu's beloven. Het
brein van het systeem is een micro-chip
die de werkelijke accu-status meet en de
verliezen in het laadcircuit, inclusief ver
bruik, compenseert en correcties aan
brengt bij temperatuurzwenkingen, ter
wijl een andere chip zorgt voor een laad/
ontlaadcyclus die de accu's actief houdt,
waardoor de levensduur tot 300 procent
kan worden verlengd.
Nieuw ook is het tweedelig scheepsroer
van Gökdemir's. Het biedt de mogelijk
heid om supersnel te wenden wanneer
de veiligheid op het water in gevaar
komt, niet onbelangrijk in deze tijd van
toenemende drukte op de vaarwegen.
Het roer is eenvoudig te monteren en
maakt boegschroeven overbodig. Op de
zelfde wijze rekent de Uni-Plotter van
Datema af met hulpstukken voor de na
vigatie als parallellineaal en koersdrie-
hoek. Zelfs onder de meest ongunstige
omstandigheden kunnen er snel en
nauwkeurig koersen en peilingen mee in
de kaart gezet worden. Bij LA 84 tenslot
te de primeur van de waterdichte sok,
bestemd voor wedstrijd- en andere zei
lers die in alle seizoenen doorvaren. De
sokken zijn vervaardigd van latexrubber,
vallen ruim over de normale sokken en
sluiten boven de enkels waterdicht af.
„Hierdoor bliiven de voeten lekker
warm", stelt de folder in het vooruit
zicht.
