Zwart verzet breekt
met Winnie Mandela
Rushdie zal altijd
in angst leven
Criminele verbanden ontdekt
ia zaak Vanden Boeynants
CeicLe Commit
;c
Japan verguld met grote
opkomst bij begrafenis
*™,nrust onder Palestijnen
s a mysterieuze explosies
E AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB
Europese
FBI weer
actueel
JlTENLAND
VRIJDAG 17 FEBRUARI 1989 PAGINA 7
^luids-
aratuur
|"rtbgelijk taboe
Sfvbegtuigen
■dacht!
fTREAL De Interna-
Organisatie voor de
[erluchtvaart ICAO heeft
60 lidstaten opgeroepen
maatregelen in de strijd
sabotage en terreur in de
irluchtvaart te intensive-
irver.iDe ICAO deed die oproep
e Grtïet slot van een conferen-
ugdtp Montreal.
lub ^bijeenkomst in Montreal
tegenf plaats °P verzoek van
lm wt-Brittannië en de Vere-
Kuhn'
,a
Staten. De directe aan-
nchejig tot het bijeenroepen
ziet 4 de conferentie was de
:e op\ftanslag °P de Boeing 747
de Amerikaanse lucht-
aatschappij Panam in
Rolfnher vorig jaar. Bij die
oud-|aê kwamen 270 inzitten-
ir ]pm het leven,
inilitiganisatie wil onder meer
>ugdtpet onderzoek naar appa-
)]fe !jar om explosieven te ont-
vinti#en wordt bespoedigd. De
volgP vraagt de lidstaten te-
:s uit| de passagierscontrole als-
e de controle van (hand-
fag0 te verscherpen.
tgaan moet worden of pas-
|rs radio's en personal
puters nog wel mogen
hemen tijdens de vluch-
In radio's of pc's verbor-
explosieven zijn moeilijk
herbaar omdat zij nauwe-
te onderscheiden zijn van
jnderdelen waaruit derge-
j apparatuur bestaat.
|om, die in december vorig
de Boeing van Panam
LlH^lietigde, was verborgen in
cassette-radio, zo maakte
Britse politie gisteren be-
1 De Britse minister van
j^Jport, Paul Channon, zei
lontreal dat vliegtuigpassa-
saa in de toekomst wellicht
tlffl geluidsapparatuur meer
IHlen meenemen.
Sint Maarten kiest
voor eigen benen
WILLEMSTAD Een delegatie van Sint
Maarten heeft op een bijeenkomst op Curasao
meegedeeld dat het Bestuurscollege van het
eiland heeft besloten tot de onafhankeliik-
heid van het Antillen-eiland. Delegatieleider
Dennis Pantophlet zei dat het nu „definitief"
is. Hij weigerde echter de termijn van de
overgangsperiode te noemen. De verklaring
van Sint Maarten kwam op Curasao als een
verrassing. Tot nu toe had alleen leider Clau
de Wathey gesproken over de onafhankelijk
heid van het eiland waar hij al langer dan
dertig jaar de politieke dienst uitmaakt. Ge
deputeerde Dito Mendes de Gouveia, die na
mens Curasao het overleg bijwoonde, noemde
het besluit van Sint Maarten het „definitieve
einde van de Antillen-van-Vijf".
TOKYO Japanse regeringsfunctionarissen hebben
gezegd trots te zijn op het grote aantal regeringsleiders
en staatshoofden, dat op 24 februari de teraardebestel
ling zal bijwonen van de overleden keizer Hirohito.
Vertegenwoordigers van 154 landen zullen de laatste bewij
zen aan de Japanse keizer. Onder hen bevinden zich 55
staatshoofden, veertien leden van koninklijke families en elf
premiers. De laatste keer dat er zo'n grote bijeenkomst van
staatshoofden plaatsvond was in 1980 bij de begrafenis van
de Joegoslavische leider Josip Broz Tito. De politie van To
kyo zal rond de begrafenis de grootste veiligheidsoperatie
uitvoeren in haar geschiedenis, om de veiligheid van de hoge
gasten te waarborgen.
Verdachte wil
nieuw proces:
rechter sliep
STOCKTON Een Amerikaan
die bii een proces in Calif ornië
verleden maand schuldig werd be
vonden aan moord wil een nieuw
proces, omdat de rechter tijdens de
zitting was ingedut. De advocaat
van de veroordeelde zei dat rech
ter James Darrah ruiterlijk heeft
toegegeven dat hij tijdens de zit-
ting geruime tijd in dromenland
verbleef en dat hij zijn verzoek om
een nieuw proces bij een eind vol
gende maand gepland gesprek
welwillend zal bekijken.
Brazilië wil kust
deels herbebossen
SAO PAULO In Brazilië is een be
gin gemaakt met een project voor de
herbebossing van delen van het oer
woud langs de kust. Zaden, die gewik
keld zijn in zeewier-bolletjes, worden
door helikopters uitgestrooid. Twee
ton zaden, van 25 boomsoorten, zijn zo
verspreid over een strook van vijftien
vierkante kilometer. In totaal, zo is de
bedoeling, zal op deze wijze een ge
bied van zestig vierkante kilometer
worden herbebost. Het project beslaat
slechts een zeer klein gedeelte van het
oorspronkelijke Braziliaanse oerwoud.
Milieudeskundigen menen dat door
vervuiling en ontbossing van de tropi
sche regenwouden aan de kust slechts
vier procent zal blijven bestaan.
VN akkoord met
plan Namibia
NEW YORK De Veiligheidsraad
van de Verenigde Naties is akkoord
gegaan met het plan dat voorziet in
de overgang naar onafhankelijkheid
van Namibia. In de resolutie staat
dat het door Zuidafrika bestuurde
Namibia op 1 april 1990 een zelfstan
dige natie moet zijn. Het plan beslaat
een van de grootste en duurste ope
raties uit de geschiedenis van de
Verenigde Naties. De kosten, circa
850 miljoen gulden, komen voor 57
procent voor rekening van de per
manente leden van de Veiligheids
raad, China, de Sovjetunie, Groot-
Brittannië, Frankrijk en de Verenig
de Staten.
JOHANNESBURG De
voornaamste Zuidafri-
kaanse anti-apartheids-
groepen willen niets meer
te maken hebben met
Winnie Mandela. „We zijn
razend over de betrok
kenheid van mevrouw
Mandela bij recente ont
voeringen en moordaan
slagen", zo heeft Murphy
Morobe van de officieel
verboden anti-apartheid
sorganisatie Verenigd De
mocratisch Front UDF ge
zegd. Winnie Mandela
heeft nog niet gereageerd.
In een verklaring namens een
aantal anti-apartheidsgroepen
deed Morobe een scherpe aan
val op Winnie Mandela, de
vrouw van de tot levenslang
veroordeelde zwarte leider
Nelson Mandela. Zij zou „de
mensenrechten schenden in
naam van de strijd tegen
apartheid" en „heeft het ver
trouwen misbruikt dat ze jaren
heeft genoten". Vooral Mande-
la's weigering haar gevreesde
lijfwacht te ontbinden wordt
haar zeer kwalijk genomen.
„De gemeenschap zal vanaf
vandaag niets meer te maken
hebben met de acties van me
vrouw Mandela", zo zei Moro
be.
Deze week is naar buiten ge
komen dat Winnie Mandela en
haar lijfwacht, het Mandela
United „voetbalteam", betrok
ken zijn bij de ontvoering en
mishandeling van vier jonge
zwarten, van wie er een na
derhand vermoord is gevon
den. Morobe zei dat de zwarte
leiders hebben besloten met
Winnie Mandela te breken,
omdat zij niet wilden dat blan
ke regering de kwestie nog
langer zou gebruiken om ver
deeldheid te zaaien in de
zwarte gemeenschap.
De Zuidafrikaanse minister
van wet en orde, Adriaan
Vlok, heeft gisteren de vrijla
ting beloofd van veel politieke
gevangenen die zonder aan
klacht of vorm van proces
worden vastgehouden. Als re
actie hierop hebben de circa
300 gevangenen die in honger
staking waren hun actie opge
schort. Volgens een woord
voerder van minister Adriaan
Vlok zal een „groot percenta
ge" van ongeveer duizend po
litieke gevangenen binnen nu
en twee weken vrijkomen. De
meesten van hen zijn opgepakt
na de afkondiging van de
noodtoestand in juni 1986.
tUZALEM Het Is-
lische leger is een on-
roek begonnen naar
losies, waarbij tot nu
drie Palestijnse kinde-
om het leven zijn ge
nen. In alle drie de ge-
vanlen hadden de kinde-
voof. een mysterieus voor-
rp van straat opgepakt
vervolgens ontplofte.
Ier de Palestijnse bevol-
in de bezette gebieden is
ivensjst ontstaan vanwege de
us losies. Volgens sommige
H^stijnen gooien Israëlische
tairen met opzet explosie-
yoorwerpen uit hun jeeps
daarmee nietsvermoeden-
linderen te treffen.
Israëlische legerleiding
heelt de beschuldiging tegen
gesproken en zegt dat dergelij
ke incidenten worden veroor
zaakt doordat kinderen in de
buurt van militaire oefenter
reinen in aanraking komen
met blindgangers.
Intussen zijn de Israëlische mi
nisters Peres en Rabin (beiden
Arbeiderspartij) druk doende
in contact te komen met Pale
stijnse vertegenwoordigers uit
de bezette gebieden. Zo heb
ben medewerkers van minis
ter van financiën Shimon Pe
res gesprekken gehad met de
Palestijnse leider en PLO-aan-
hanger Husayni. Minister Ra
bin kwam gisteren met nieuwe
ideeën over vrije verkiezingen
in de bezette gebieden. Pre
mier Yitzhak Shamir is het ge
heel oneens met het initiatie
ven van Peres en Rabin
ocambique vraagt weer voedselhulp
PUTO Mozambique heeft de internationale gemeenschap
groepen het door oorlog verwoeste land hulp te leveren voor
bedrag van 760 miljoen gulden, om een derde van ziin be
ting te voeden. Ruim vier miljoen mensen hebben hulp no-
zo heeft de minister voor samenwerking, Jacinto Veloso, té-
over buitenlandse hulporganisaties meegedeeld. Vorig had-
ruim drie miljoen mensen voedselhulp nodig.
/an onze correspondent)
USSEL Door de
ihouding van de man
ervan wordt verdacht
Belgische oud-premier
ll Vanden Boeynants
(lebben ontvoerd, heeft
politie verbanden kun-
1 leggen met diverse
lere zaken.
gaat om de 33-jarige Belg
I Joegoslavische afkomst
jri Bajrami, die voor de Bel-
he justitie geen onbekende
fegen hem was al een in-
iationaal opsporingsbevel
jevaardigd. Juni vorig jaar
d hij bij verstek tot tien
jaar gevangenisstraf veroor
deeld, op beschuldiging van
bendevorming en gewapende
roofovervallen op negen geld
transporten. Bij deze overval
len vielen drie doden en werd
in totaal ruim acht miljoen
gulden buitgemaakt.
Bajrami zou lange tijd nauw
hebben samengewerkt met de
Belg Patrick Haemers, die er
van wordt verdacht mede
schuldig te zijn aan de roofo
vervallen. Hij werd op 13 au
gustus '87 door drie zwaarbe
wapende gangsters bevrijd
toen hij in een celwagen van
de strafgevangenis in Leuven
naar Brussel werd overge
bracht. Haemers zou na een
onderduikperiode in Zuid-
Amerika begin dit jaar in
Belgie zijn teruggekeerd. In
een randgemeente van Brussel
werd gistermiddag een wapen
depot opgerold dat aan zijn
bende wordt toegeschreven. In
het depot werd behalve een
aantal FAL-geweren, die jaren
geleden werden buitgemaakt
op de vermoorde directeur van
een wapenfabriek, Juan Men-
dez. Ook werd de zwarte
BMW teruggevonden die eind
januari van dit jaar als vlucht
wagen is gebruikt bij een over
val op een geldtransport in
groot-Bijgaarden, waarbij één
dode viel.
In een déél van de Belgische
pers zijn gisteren meteen ver
banden gelegd met eerdere on
opgeloste zaken. Twee oud-
rijkswachters, verdacht van de
moord op de al genoemde wa
penhandelaar Mendez, zijn na
melijk oud-bekenden van
Vanden Boeynants. Een van
de twee, Robert Beyer, bood
de oud-premier enkele jaren
geleden tegen een vergoeding
aan diens fiscale dossier te
doen verdwijnen. VDB ging op
dat aanbod niet in en werd la
ter tot een forse geldboete en
voorwaardelijke celstraf ver
oordeeld. De naam van de
tweede oud-rijkswachter, Ma-
dani Bouhouche, dook veel
vuldig op in het dossier over
de nooit opgehelderde super
markt-overvallen die aan de
Bende van Nijvel worden toe
geschreven, en die in de jaren
'83/85 aan totaal 28 mensen
het leven kostten.
Kapitein Rob in China
Terwijl de onderhandelingen over de opium voortduren lijkt'
I wel of Wang Hang in slaap valt. Dat bevalt Rob helemaal
It. Die dikke Chinees voert natuurlijk wat in zijn schild: hij ziet
veel te pienter uit om in te dutten bij zo'n belangrijk gesprek.
In ziet Rob opeens het gordijn bewegen. Hij heeft nog tijd
eie Toon een stomp tussen z'n ribben te geven, dan springt hij
Jereind. en nog juist op tijd. Want twee gewapende Chinezen
—«ngen te voorschijn en gaan de twee Hollanders te lijf. Maar
dat is een kolfje naar Robs hand en Taaie Toon weet ook wei
hoe hij zulke knapen moet ontvangen. Op vakkundige wijze
vloert Rob de ene Chinees, terwijl Taaie Toon de ander bij zijr
staart grijpt en hem tegelijkertijd zijn vuist onder de kin duwt. En
niet zo zachtjes. Gelukkig, die twee zijn buiten gevecht gesteld....
Maar Wang Hang is uit zijn voorgewende sluimering ontwaakt,
merkt dat de overrompeling der Hollanders niet zo vlot van sta-
peljs gelopen en schreeuwt enkele onverstaanbare bevelen.
Onderdak in
badhuis
Zwitserland
staat bekend als
het schoonste
en netste land
van Europa.
Zwervers en
daklozen zie je
er weinig: alles
lijkt er oké. Maar
de netheid is
vaak ook een fa
cade. waarach
ter de proble
men schuilgaan
zoals elk land
die heeft. Een
voorbeeld daar
van is de zaak
rond Camille
Besse. De 52-ja-
rige man, van
wie aangenomen
werd dat hij al
lang was overle
den, blijkt meer
dan een maand
in dit vervallen
badhuis in Ge-
nève te hebben
gewoond. Na de
ontdekking heeft
een inwoonster
van de Zwitserse
stad zich over
hem ontfermd.
FOTO: AP
(Van onze correspondent)
BRUSSEL - De twaalf
lidstaten van de Europese
Gemeenschap gaan de ko
mende jaren hun econo
mische samenwerking uit
breiden met een nauw
overleg op het gebied van
politie en justitie.
Vluchtelingen- en uitwijzings-
beleid worden veel nauwer op
elkaar afgestemd, en ook de
oprichting van een Europese
FBI, een oud idee van de
Westduitse Bondskanselier
Helmut Kohl, wordt opnieuw
bestudeerd. De Spaanse pre
mier Felipe Gonzalez, die nog
tot 1 juli het voorzitterschap
van de EG waarneemt, wil de
gemeenschap de komende
maanden op dit terrein een
flink eind vooruit helpen. Hij
wil daarmee voorkomen dat
zijn Britse collega Thatcher
nieuwe barrières opwerpt te
gen het opheffen van de bin
nengrenzen van de EG. Tege
lijk moet daarmee de in Brus
sel levende angst worden weg
genomen dat het goederenver
keer in de gemeenschap
eerder zal zijn geliberaliseerd
dan het personenverkeer. Vol
gende week woensdag komen
in Madrid topambtenaren uit
alle twaalf EG-lidstaten bijeen
om te zien op welke manier
het politie- en justitiebeleid
beter kan worden gestroom
lijnd. Het idee om daarvoor
per land een centraal coördi
nator aan te wijzen, is afkom
stig van voorzitter Jacques De-
lors van de Europese Commis
sie. Behalve Frankrijk hebber,
inmiddels alle lidstaten al zo'n
coordinator aangewezen. Voor
Nederland is dat mr. J. H.
Grosheide, directeur-generaal
politie- en vreemdelingenza
ken van het ministerie van
justitie.
Begrafenis
Een hijskraan, takels en kettingen moesten er aan te pas komen om de potvis, die eerder deze
week was aangespoeld op het strand van het Belgische Oostduinkerke, naar zijn laatste rustplaats
te brengen. Het dier is gisteren begraven in een groot gat, enkele honderden meters landinwaarts
van de plaats waar hij aanspoelde en overleed.
FOTO: AP
LONDEN Zijn boek
The Satanic Verses mag
dan een wereldsucces zijn
en al voor verschijning
vrijwel overal uitver
kocht, schrijver Salman
Rushdie (42) zal tot het
einde van zijn dagen in
angst leven. Hij zal zich
overal bedreigd voelen en
nooit meer gewoon op
straat kunnen lopen.
Rushdie en zijn tweede echtge
note, de Amerikaanse Marian
ne Wiggins, verschuilen zich
nog steeds op een adres dat
door hun vrienden en kennis
sen, de politie en de autoritei
ten zorgvuldig geheim wordt
gehouden. Gewapende agen
ten beschermen het paar. Hun
huis in het Noordlondense Is
lington wordt eveneens dag en
nacht bewaakt. Marianne
Rushdie, heeft overigens ook
net een boek af: John Dollar.
Het wordt uitgegeven door
Seeker and Warburg, en bevat
enkele sneren aan het adres
van het christendom.
De afdeling Midden-Oosten
van Scotland Yard bestudeert
rapporten over fanatieke
Iraanse fundamentalisten, die
speciaal naar Londen zouden
zijn gekomen voor een aanslag
op Rushdie. De in India gebo
ren schrijver zou zijn baard en
snor hebben weggeschoren en
er sterk aan denken om door
middel van plastische chirur
gie zijn gezicht te laten veran
deren.
Rushdie's eerste echtgenote
Clarissa, een Engelse, en hun
tienjarig zoontje staan in Lon
den ook onder politiebescher
ming. Hun familie maakte gis
teren plannen om de vrouw en
het jongetje zo snel mogelijk
buiten Engeland in veiligheid
te brengen. Men sluit namelijk
niet uit dat men probeert het
zoontje te kidnappen om die
manier Rushdie te dwingen
voor de dag te komen.
Pocket
Op het hoofdkwartier van de
uitgeverij Penguin/Viking in
Londen, dat net zoals Rush
die's huis dag en nacht door
politie wordt bewaakt, ontken
de men gisteren dat het niet
langer de bedoeling zou zijn
Satanic Verses op de markt te
brengen als goedkope pocket
boek. Volgens de Islamitische
vereniging tot bevordering
van godsdienstige tolerantie
zou een dergelijke uitgave ech
ter worden beschouwd als een
nieuwe provocatie voor de is
lam.
Rushdie's uitgeverij mag niet
mopperen: het Iraanse dreige
ment heeft zoveel opzien ver
oorzaakt dat het boek, allesbe
halve makkelijk, de deur uit
vliegt. Andere Britse uitgevers
zeggen trouwens dat Penguin-
/Viking en Rushdie wel grote
heibel hadden verwacht „Zij
hadden het van tevoren door
dat Satanic Verses een kapi
taal zou opbrengen," beweren
de concurrenten.
Dat zou ook kunnen verklaren
waarom Penguin/Viking aan
Rushdie het ongehoorde voor
schot van 500.000 pond, bijna
twee miljoen gulden, heeft be
taald voor een roman die op
het eerste gezicht beslist geen
bestseller zou worden. Alleen
al om dat voorschot terug te
verdienen zou de uitgever van
Een Londense agent houdt het huis van de schrijver Rushdie en
de journalisten die zich voor de deur hebben geposteerd in de
gaten. De omstreden schrijver bevindt zich elders op een onbe
kend maar hoogstwaarschijnlijk zwaar bewaakt onderduikadres.
FOTO: AP
Satanic Verses vijf keer zoveel
exemplaren moeten verkopen
als van van Rushdie's Mid
night's Children, waarmee hij
de sterk begeerde Bookerprijs
had gewonnen.
Ondermijning
Het Britse ministerie van bui
tenlandse zaken ontbood giste
ren de Iraanse zaakgelastigde
Mohammed Basti om duidelijk
te maken dat het doodvonnis
van Khomeini „totaal onaan
vaardbaar" is. Minister Howe
verklaarde later dat „de on
dermijning van de vrije me
ningsuiting op wereldwijde ba
sis niet valt te verdedigen".
Basti was er niet van onder de
indruk, hij sprak opnieuw zijn
goedkeuring uit over het
doodvonnis van Khomeini dat
volgens hem „na zorgvuldig
beraad" is genomen. Groot-
Brittannie en Iran waren van
plan in april weer ambassa
deurs uit te wisselen. Londen
hoopt daardoor een betere po
sitie te krijgen om de vrijlating
te bepleiten van enkele Brit
ten, onder wie Terry Waite,
vertegenwoordiger van de
Anglicaanse aartsbisschop van
Canterbury, die door funda
mentalisten gevangen worden
gehouden in Libanon.
Bij de lidstaten van de EG
heeft het Europees Parlement
er in een motie unaniem op
aangedrongen „duidelijk te
maken aan de Iraanse rege
ring dat indien aanslagen wor
den gepleegd op het leven van
Salman Rushdie of diens uit
gevers, ernstige strafmaatrege
len zullen worden getroffen
tegen de Iraanse belangen en
dat macht zal worden gebruikt
om de verantwoordelijke voor
het gerecht te brengen". De
motie werd opgesteld door het
Britse lid van de socialistische
fractie Barry Seal.
Tijdens zijn bezoek aan Lu
xemburg zei de Amerikaanse
minister van buitenlands za
ken James Baker het Iraanse
optreden te betreuren. „De VS
hebben er zich volledig toe
verbonden op terrorisme in al
zijn vormen te bestrijden, in
het bijzonder staatsterro-
risme", aldus de minister.
Egypte
In Egypte heeft een vooraan
staande moslimtheoloog zich
in het debat gemengd. Hos-
sam-el-Din van het prestigieu
ze centrum voor islamitische
theologie in Cairo, Al-Azhar,
vindt dat het boek van Rush
die verboden en verbrand
moet worden. Een doodvonnis
tegen de auteur acht hij echter
„vrijwel onmogelijk" op basis
van de principes van de Islam.
Vele moslims beschouwen het
boek van Rushdie als godslata-
terlijk. Volgens hen portret
teert de auteur de vrouwen
van de profeet Mohammed als
prostituees en suggereert hij
dat Mohammed zelf de Koran
heeft geschreven in plaats van
het heilige boek van God te
hebben ontvangen. De titel
verwijst in de optiek van de
auteur naar de verzen die de
profeet uit de Koran heeft ge
schrapt omdat ze volgens hem
door de duivel waren geïnspi
reerd.