Openbaar vervoer moet
laar een totale fusie
Lichamen slachtoffersMaassluis'
spoelen aan op de Algerijnse kust
Minister Van den Broek bemiddelt inzake
modernisering van NAVO-kernwapens
üeer inspraak voor
jewoners gifgronden
Onderwijs M
Noorden
massaal
in actie
Overleg Deetman-studenten stagneert
UARIi
ÏNNENLAND
EeubcSomant
VRIfDAG 17 FEBRUARI 1989 PAGINA 5
mmoet
n speciaal voor
|e temperaturen ge-
uwde trailer is gis-
Lm in Dordrecht
een 24-uurs duur-
it onderworpen. Het
jrtuig zal deze zo-
ir door het Neder-
<jse transportbe-
jf Mammoet ge
likt worden om in
iska een modulaire
pverwerkingsinstal-
|e voor een zinkmijn
vervoeren. De wa
ll, die 61 meter lang
heeft 256 wielen en
(i maximaal een ge-
jht van 2000 ton
igen.
DEN HAAG Minister van den
Broek van buitenlandse zaken pro
beert te bemiddelen tussen enerzijds
de Verenigde Staten en Groot-Brit-
tannië en anderszijds West-Duits-
land in de discussie over de moder
nisering van kernwapens in Europa.
Van den Broek heeft concrete voorstellen
geformuleerd waarin een beslissing over
de modernisering van de kernwapens
voor de korte afstand (tot 500 km) wordt
gekoppeld aan een vermindering van die
wapensystemen. Hij heeft die voorstellen
gisteren besproken met zijn Amerikaanse
ambtgenoot Baker tijdens diens korte be
zoek aan Den Haag.
De modernisering en de wapenbeheersing
moeten in hun samenhang worden gepre
senteerd. Het loslaten van die samenhang
is naar de mening van de Nederlandse be
windsman mede verantwoordelijk voor de
problemen die nu binnen de NAVO rond
de modernisering bestaan. Met name de
Bondsrepubliek voelt er niets voor dit of
volgend jaar al tot modernisering van de
korte-drachtwapens te beslissen. Van den
Broek wilde niet ingaan op de inhoud van
de Nederlandse voorstellen die hij karak
teriseerde als een „discussiebijdrage". De
voorstellen zijn inmiddels met een aantal
landen besproken. De reacties zijn tot dus
verre welwillend, aldus de bewindsman.
Hij stelde vast dat er binnen de NAVO in
feite geen verschil van mening is dat een
vermindering van het aantal kernwapens
voor de korte dracht tot nul niet wenselijk
is. Dat betekent dat men rekening houdt
met modernisering van die wapens.
Lading apevlees
in scheepsruim
AMSTERDAM - De douane
heeft op een Zaïrees schip in
de Amsterdamse haven een
bijzondere vangst gedaan. In
de vriesruimten van de „Bu-
kavu" troffen de opsporings
ambtenaren meer dan 100 kilo
bevroren apen, delen van
apen, meerkatten, bevers en
bever- en aardvarkensvlees
aan. De dieren en het vlees
waren bestemd voor adressen
in Brussel en Antwerpen. Of
het hier om restaurants of pri-
véadressen gaat is nog niet be
kend. In Antwerpen en Brus
sel wonen veel mensen uit
Zaïre bij wie het vlees dieren
erg gewild is.
LFTSE STUDENT IN AFSTUDEERRAPPORT:
uke»
ELFT Eigenlijk zou
J Reindert Augustijn alle
ienbaar-vervoerbedrij-
jn in Nederland tot één
tionaal bedrijf willen
>ten fuseren, met redelijk
f(ifstandige regionale ver-
Want in de
lidige situatie loopt het
jemaal goed mis. „Die
1 miljard die nu jaarlijks
het openbaar vervoer
•*t>rdt gestopt, is ontzet-
^id veel. Ik denk dat we
4 Jiot hetzelfde geld een
f j *iter openbaar vervoer
yinnen krijgen, met méér
izigers".
P' ndat Augustijn ook wel in-
lijk|t dat zulke grote verande
ren op hevige tegenstand
•■llen stuiten, komt hij ten-
itte met een minder rigou-
aze aanbeveling. Er zullen
gionale openbare lichamen
i behoeve van het openbaar
rvoer moeten worden ge-
irmd, met ruime verant-
üordelijkheden. In de pro-
ncie Groningen zou daarmee
"n eerste experiment moeten
Drden uitgevoerd,
ugustijn komt tot zijn conclu-
ïs in zijn afstudeerrapport
ver de samenwerking binnen
>t openbaar vervoer. Deze
gen behaalde hij zijn inge-
eurstitel aan de faculteit ci-
ele techniek van de Techni-
he Universiteit Delft,
k bedrijf denkt alleen aan
h eigen resultaten, vindt
jgustijn. „Er wordt te weinig
keken naar het openbaar
(rvoer in zijn geheel. Men
zou best de markt kunnen uit
breiden, zodat men meer in
komsten krijgt als je het ge
heel optelt. Maar misschien
zou er dan wel een bedrijf
moeten inleveren".
De netten sluiten niet goed op
elkaar aan, net als bus- en
treinboekjes en strippenkaart
én treinkaartje. „Het is vrij on
doorzichtig wat je wéér moet
gebruiken. Het zou stukken
handiger zijn als dat allemaal
meer geïntegreerd was".
De coördinatie van het open-
baar-vervoerbeleid laat vol
gens Augustijn veel te wensen
over. De verantwoordelijkhe
den liggen té centraal, name
lijk bij het ministerie voor zo
ver het gaat om interlokale
verbindingen. Terwijl de ove
rige verkeerszaken doorgaans
in handen zijn van de provin
cies. Bovendien is er nauwe
lijks sprake van overleg tussen
lokale en centrale overheid als
het gaat om openbaar vervoer.
Fricties tussen stads- en
streekvervoer komen ook
voor. Neem bijvoorbeeld de
lijn Purmerend-Amsterdam.
De streekbus stopt ook een
paar keer in. Amsterdam en
vervult dan een stadsfunctie.
„Daar is het openbaar-ver
voerbedrijf van Amsterdam
niet blij mee. Men zou willen
dat de streekbus aan de rand
van de stad stopte. Er is veel
meer samenwerking nodig. De
dienstregelingen zijn weinig
op elkaar afgestemd. Dat geldt
voor een groot deel van Ne
derland. De overlegorganen
,zijn vrijblijvend en de reiziger
wordt er vaak niet in betrok
ken".
Tijdens al zijn contacten met
bedrijven en overheid is Au
gustijn gebleken dat iedereen
het er over eens is dat er iets
moet veranderen. „Het is op
merkelijk dat ze dat allemaal
zeggen en dat er verder ge
woon niks gebeurt".
De Delftse vervoersingenieur
is eerst eens in Duitsland gaan
kijken, want daar is men al
een stuk verder met de samen
werking. Daarna nam hij de
situatie in Nederland stevig in
ogenschouw en stelde hij zijn
aanbevelingen op. Een totale
fusie om zo te komen tot één
groot nationaal openbaar-ver
voerbedrijf, zou de oplossing
voor de toekomst zijn. „Maar
zo'n totale aanpak is nog onbe
spreekbaar, tenminste op dit
ogenblik".
Het moet dan voorlopig maar
blijven bij wat kleinere ver
banden, bij openbare licha
men, bij gemeenschappelijke
regelingen waarin de lagere
overheden zijn betrokken. De
provincie zou er een sturende
rol in moeten krijgen. Op die
manier krijgen degenen die di
rect betrokken zijn bij de vast
stelling van bestemmingsplan
nen een belangrijke stem in de
plannen voor het openbaar
vervoer. „Willen we in Neder
land ooit nog komen tot goed
openbaar vervoer, dan moet
dat verweven zijn met het be
leid op het gebied van de de
ruimtelijke ordening".
Gunstig
Hoog Catharijne in Utrecht is
volgens Augustijn een goed
voorbeeld van afstemming op
elkaar van ruimtelijke orde
ning en openbaar vervoer.
„Het station van Hindeloopen,
dat ergens ver van het dorps
centrum in een weiland ligt, is
een lachertje. Ongelofelijk.
Een goed voorbeeld is Rotter
dam, waar vlakbij het station
hoogbouw komt, zodat de af
standen in de vervoersketen
geringer worden. Het is gun
stig wanneer werken en wo
nen dichtbij het openbaar ver
voer plaatsvinden. In de regio
kun je beter dan de centrale
overheid openbaar vervoer op
maat maken. Men weet daar
veel meer af van de wensen
en behoeften van de bevolking
dan de centrale overheid in
Den Haag. Denk aan de plan
ning van bejaardenhuizen en
bejaardenwoningen in de
buurt van openbaar vervoer,
liefst hoogwaardig openbaar
vervoer. Want de bus en het
moeten overstappen zijn lastig
voor ouderen".
Een experiment met zo'n ge
meenschappelijke regeling
voor het openbaar vervoer zou
Augustijn willen beginnen in
Groningen. De situatie is daar
voor ideaal omdat de provin
ciegrenzen nagenoeg samen
vallen met het concessiegebied
van de busonderneming Gado
en de NS er een paar nevenlij-
nen heeft. Bovendien kent het
gebied slechts één groot stede
lijk centrum, wat een eerste
test wat eenvoudiger maakt.
In deze opzet blijft de NS ver
antwoordelijk voor het pri
mair nationale spoorwegstel
sel.
BAREND STRANG
EN HAAG Minister
ijpels (VROM) wil dat de
ispraakmogelijkheden
)or bewoners van gifwij-
Bn wettelijk worden
istgelegd.
ikale overheden zijn ver-
icht daarmee rekening te
»uden. Nijpels zei dit gisteren
leg), een reactie op de aanklacht
lewoners van gifbelten mis-
}nd", die hem in Den Haag
Brd aangeboden door een
intal bewonersgroepen van
(gronden. In een aanvulling
de „Interimwet Bodembe-
herming" die Nijpels bin-
ïnkort bij de Tweede Kamer
il indienen staan enkele ver-
fterde maatregelen op het ge-
jed van bodemsanering. Zo is
aast de inspraakverordening
fcschreven hoe de burgers be-
ökken kunnen zijn bij het
nderzoek en op welke manier
j hun beklag kunnen doen.
bk bestaat het plan om alle
fovinciebesturen een eigen
ïdget voor bodemsanering
e te kennen, zodat proble-
-|en sneller kunnen worden
igelost. In de nieuwe Inte
rn wet zal volgens Nijpels ook
[kening worden gehouden
met de psychische en sociale
gevolgen van bodemsanering
voor bewoners.
In het boekje „Bewoners van
gifbelten miskend" heeft de
Stichting Nederland Gifvrij de
voornaamste klachten van be
woners uit het hele land ge
bundeld. Bewoners zijn ver
ontwaardigd dat adviezen van
door de overheid ingestelde
projectgroepen worden gene
geerd. Ook ontbreken beroeps
mogelijkheden tegen sanerin
gen bij onafhankelijke rech
ters. Nijpels vindt echter dat
de provincies in de eerste
plaats verantwoordelijk
moeten zijn voor de sanering.
Neemt het provinciebestuur
een saneringsbesluit, dan kan
daartegen niet bij de rechter in
beroep worden gegaan.
De minister verklaarde dat hij
een absoluut tegenstander is
van de zogenaamde 'leeflaag-
methode'. Dit houdt in dat al
leen het bovenste gedeelte van
de vervuilde grond wordt ver
vangen door schone grond.
„Toch is in sommige gevallen
de leeflaag-methode onvermij
delijk. In bijzondere situaties is
geheel afgraven onmogelijk en
zelfs gevaarlijker dan het gif
in de grond te laten zitten".
Minister Nijpels aanhoort, temidden van van bewoners van gif
belten, de klachten over zijn ministerie aan. foto: cees verkerk
JSKE EN WISKE DE KOMIEKE COCO
Uitgeverij. Antwerpen-Weesp
Verkiezingen
gemeenteraad
op 21 maart,
Kamer 22 mei
DEN HAAG - De gemeente
raadsverkiezingen zullen vol
gend jaar worden gehouden op
woensdag 21 maart. Die voor
de Tweede Kamer vinden
plaats op dinsdag 22 mei
(woensdag 23 mei valt pal voor
Hemelvaartsdag). Volgens de
nieuwe Kieswet, die nog bij
het parlement in behandeling
is, moeten de raadsverkiezin
gen na de kamerverkiezingen
worden gehouden. Maar de
Kamer wil volgend jaar de
oude volgorde handhaven en
staatssecretaris De Graaff-
Nauta (binnenlandse zaken) is
aan die wens tegemoet geko
men. De verandering van ver
kiezingsdata heeft vooral tot
doel dat een nieuw kabinet
meer tijd heeft voor de voor
bereiding van de begroting.
ROTTERDAM Op de
Algerijnse kust zijn al en
kele lichamen aange
spoeld van de 27 omgeko
men opvarenden van de
„Maassluis". Voorlopig is
het door het slechte weer
voor duikers onmogelijk
het gezonken wrak te be
reiken. Er is geen hoop
meer op overlevenden. De
Nederlandse scheepsvaar
tinspectie stelt een onder
zoek in naar de oorzaak
van de ramp.
De ondergang van de 38.000
ton metende chemicaliéntan-
ker in de nacht van dinsdag op
woensdag voor de kust van
Algerije is wat betreft het ver
lies aan mensenlevens de
grootste Nederlandse scheeps
ramp sedert de Tweede We
reldoorlog. Van de 29 opvaren
den, 13 Nederlanders en 16 In
donesiërs, brachten slechts
twee Indonesiërs het er levend
van af. De oorzaak van het
vergaan van de ongeladen
Maassluis was een zeer zware
storm met orkaankracht die
zich in de nachtelijke uren
zeer snel ontwikkelde. Het
schip lag aan de ankers op de
rede van de Algerijnse haven
stad Skikda, waar het de vol
gende dag in de haven geladen
zou worden. Volgens directeur
G. van Maanen van Nedlloyd
Rederijdiensten werd de be
manning volledig verrast door
de vliegende storm. De kapi
tein, een ervaren gezagvoerder
die al zes jaar op de Maassluis
voer, verzamelde alle opva
renden, onder wie ook de
echtgenotes van twee officie
ren, op de brug. Vier beman
ningsleden kregen de opdracht
de ankerlieren op de voor
plecht van het schip los te ma
ken. Twee keerden terug op
de brug. Twee anderen sloe
gen door de geweldige golven
overboord. Later bleken dit de
enige overlevenden van de
ramp te zijn. De laatste mede
deling die Nedlloyd om half
drie 's nachts van de kapitein
ontving luidde dat men zich
opmaakte het schip te verla
ten. De zwalkende Maassluis
viel niet meer onder controle
te krijgen en sloeg vervolgens
te pletter op het havenhoofd
van Skikda.
Uit gegevens van het Maritiem
Museum in Rotterdam blijkt
dat sinds de Tweede Wereld
oorlog voornamelijk kleinere
Nederlandse schepen zijn ver
gaan. Bij de meeste scheeps
rampen kon de bemanning tij
dig worden gered. Op 19 fe
bruari 1965 brak aan boord
van het ms „Sophocles" (5703
ton) van de KNSM brand uit
in de lading kunstmest. Drie
bemanningsleden werden ver
mist. Op 28 september 1973
kapseisde het ms „Lelie-
§racht" (1228 ton) van rederij
pliethoff in zwaar stormweer
voor de kust van IJmuiden. Er
waren vier doden te betreu
ren. In mei vorig jaar zonk de
chemicalientanker Anna Broe-
re op de Noordzee na een aan
varing met de Zweedse Atlan
tic Compass. Daardoor kwa
men twee bemanningsleden
van de Anna Broere om het
leven.
GRONINGEN - Het basis-
onderwijs in de drie noor
delijke provincies is giste
ren massaal in het geweer
gekomen tegen de bezui
nigingsvoorstellen van
minister Deetman die spe
ciaal op de kleine scholen
in dorpen betrekking
hebben.
Staatssecretaris Ginjaar-Maas
gooide nog eens olie op het
vuur door voor Omrop Frys-
lan te verklaren de acties „on
begrijpelijk" te vinden. Zij
stelde verder dat de bonden de
ouders foutief voorlichten
over de formatiekorting in het
basisonderwijs en dat de kwa
liteit daarvan helemnaal niet
wordt aangetast door de bezui
nigingen van 50 miljoen gul
den. De reacties hierop bleven
niet uit. De protestants-chris
telijke onderwijsvakorganisa
tie PCO zei dat de staatssecre
taris „geen flauw benul" heeft
van de werkelijke gevolgen
van de bezuinigingen. „Door
Opnieuw drukte op de befaamde brug bij Bartlehiem. Ditmaal niet als plaats van doortocht voor
een elfstedentocht maar als actieplaats tegen de bezuinigingen op de kleine scholen.
FOTO: ANP
de formatiekortingen worden tasting van de kwaliteit van Hofstede van het CNV het
kinderen van acht tot twaalf het onderwijs". woord voeren over de gevol-
jaar in één klas samengevoegd. Morgen organiseren KOV, gen van de reeks bezuinigin-
Ieder weldenkend mens kan PCO en NGL een landelijke gen voor het onderwijsperso-
bedenken dat dit moet leiden protestbijeenkomst in Den neel en de kwaliteit van het
tot een onaanvaardbare aan- Bosch. Daar zal voorzitter onderwijs.
ZOETERMEER Het
overleg van minister
Deelman (onderwijs) met
de studenten over de stu
diefinanciering wordt ge
frustreerd door het uitblij
ven van een akkoord met
de banken over de priva
tisering van de studiele
ningen.
Verder praten over de invul
ling van de bezuinigingen op
de studiefinanciering is pas
mogelijk als duidelijk is hoe
hoog de studieschuld kan oplo
pen. Dat bleek tijdens het
overleg dat Deetman gister
avond met studenten voerde.
De bewindsman sloot niet uit
van een akkoord met de ban
ken af te zien als de prijs voor
het sociale risico dat de over
heid loopt door overheveling
van de leningen naar de ban
ken te hoog wordt. „Als de
weg alleen begaanbaar is tegen
een hoge prijs, dan is het de
vraag of we die weg wel
moeten gaan", zei hij nadruk
kelijk. De minister doelde
daarmee op de garantie van de
overheid om schulden af te
lossen van ex-studenten die
daartoe zelf niet in staat zijn.
Hij. vroeg de Landelijke Stu
dentenvakbond en het Inter
universitair Studenten Over
legorgaan begrip te hebben
voor de langdurige besprekin
gen met de banken, die al
sinds zomer 1988 duren. „Het
gaat niet om een paar miljoen,
maar om grote bedragen",
waarschuwde de minister. Een
al te haastig overleg zou vol
gens Deetman de kosten voor
student en overheid omhoog
sViwen.