„Meer vrijwilligers en minder professionals in de kerk" De kern van de zaak bij fusie en samenwerking CcidócGomcui1 kerk wereld Schoolwijzer brieuen /lezers )weer GEESTELIJK LEVEN/OPINIE CcidócSoivumt VRIJDAG 17 FEBRUARI 1989 PAGINjjj^ Kerkleiders roepen Bush tot krachtige bestrijding honger WASHINGTON Kerkelijke leiders in de Verenigde Staten hebben bij president Bush aangedrongen op „moedige" nieuwe stappen om de honger in de wereld te verminderen. Zij herin neren de president aan een belofte van Henry Kissinger die in 1974 voor de wereldvoedselconferentie van de VN had gezegd dat er binnen tien jaar geen kind meer met honger naar bed zou gaan. Het initiatief is genomen door ds. Arthur Simon, di recteur van 'Bread for the World', een oecumenische organisa tie die zich richt op de bestrijding van de honger in de wereld. Simon is optimistisch over de invloed van de brief op het be leid van de president. Tot de ondertekenaars behoren de voor zitters van de rooms-katholieke en episcopaalse bisschoppen conferentie, John L. May en Edmond L. Browning en rabbijn Mare Tanenbaum. Vaticaan berispt Radio Vaticana VATICAANSTAD Het Vaticaan heeft zijn eigen radiostation Radio Vaticana berispt naar aanleiding van de berichtgeving over Tsjechoslowakije. De Tsjechoslowaakse staatssecretaris van gods dienstzaken, Vladimir Janku, had er over geklaagd dat het radio station een (kritische) brief van kardinaal Frantisek Tomasek openbaar had gemaakt, terwijl de brief in Tsjechoslowakije niet is gepubliceerd. Het Vaticaan heeft de leiding van het radiostation erop gewezen dat het zich in zijn berichtgeving moet houden aan het beleid van het Vaticaan. Normaliter is het Vaticaan uiterst te rughoudend met mededelingen over interne kwesties. De terecht wijzing wordt in verband gebracht met de zorg van het Vaticaan over verslechtering van de betrekkingen met de Tsjechoslowaakse regering, die nieuwe bisschopsbenoemingen blokkeert. De rijken kunnen niet het voorrecht kopen oud te sterven IKVOS honderdste deelnemer Acht Mei DEN HAAG - Het IKVOS (Interkerkelijk vormingswerk inzake ontwikkelingssamen werking) te Utrecht is de honderdste participant van de Acht Mei Beweging, het plat form van katholieke en ande re organisaties voor vernieu wing in kerk en samenleving. Verder zijn als participant toegelaten de leefgroep Dabar te Aalsmeer, de stichting Sa men Onderweg te Heerlen, het Vrouwenpastoraat tegen seksueel geweld te Kromme nie en het Derde Wereld Be raad Religieuzen Twente. Dit heeft de woordvoerder van de Acht Mei Beweging gisteren meegedeeld. Ruim twintig van de participerende organi saties zijn actief op het vlak van pastoraat (zoals de Vere nigingen van pastoraal wer kenden en de Diocesane Pas torale Centra). Een zelfde aantal komt uit de kring van de religieuzen en ongeveer evenveel participanten zijn actief op het vlak van vrede, Derde Wereld en economie. TOEKOMSTPLAN VOOR HERVORMD DEN HAAG DEN HAAG professionals en meer (getrainde) vrijwilligers; dat is het credo van her Minder mindering van 4,5 predikants plaats. Momenteel zijn er vijf tien gemeente-predikanten en vier predikanten met een spe ciale opdracht. Volgens het van hervormd Den Haag. Het In de grote stad met haar dy- vormd Den Haag voor de advies moet ook een deel toekomst. Tenminste, als de Beleidsadviescommis sie (BAC) haar zin krijgt. het aantal huidige hervormde kerkgebouwen (12) worden afgestoten. Omdat het kerk bezoek daalt zijn er minder kerkstoelen nodig; bovendien Gisteravond heeft de Centrale Kerkeraad (de bestuurlijke overkoepeling van de tien met de gereformeereen (Sa- aantal geregistreerde her vormden daalt sterk (van 74.000 in 1981 naar 56.000 in 1988), de vergrijzing zet door en dat geldt ook voor de ont kerkelijking. Prognoses gaan uit van 10 procent hervormde Hage naars in 1990 en nog 5 procent in het jaar 2000. Bovendien. moet worden gerekend met wat de kerk te bieden heeft verdergaande samenwerking lijkt steeds minder aan te slui- hervormde wijkgemeenten) men op Weg), een rapport van die strekking De BAC, met als vooorzitter in ontvangst genomen. Vol- de wijkpredikant dr. H.R. gens voorzitter J.F. Dienaar Smid, heeft geen gebouwen moeten in de herfst jaar beslissingen worden ge nomen. Vanaf vandaag kan het rapport in de gemeenten worden besproken. In het advies wordt gespro ken over een vermindering aangewezen die zouden moeten verdwijnen; de wijk gemeenten moeten aan de hand van criteria zelf tot be slissingen kunnen komen, vindt de BAC. ten bij wat mensen willen. Een aspect daarvan is dat mensen steeds individualisti- scher worden; de tijd van de volle kerken ën massabijeen komsten is voorbij. Voorzitter Dienaar zei giste ren bij de presentatie van het rapport dat de financieel-eco- nomisohe situatie zeker een belangrijke rol speelt bij de van het aantal predikants- geschreven door drs. "K.J. plaatsen van 2,3 predikants- Holtzapfel (beleidsmedewer- plaats op korte termijn en in ker) zijn de sterk en snel ver- de komende tien jaar een ver- anderende omstandigheden zeggen heeft, heeft afgedaan. namische en snel veranderen de cultuur past niet meer het oude kerktype, met een predi kant die het beleid groten deels bepaalt. Ook niet omdat hij niet is opgeleid voor aller lei taken die hij krijgt toebe deeld of die hij naar zich toe trekt. De kerk moet veel meer een gemeenschap wor den waar_ mensen samen le ren en leven. Specialisatie van het predi- kantswerk is nodig, tegelijk met het mobiliseren van des kundigheid uit de gemeente. Het vrijwilligerswerk moet worden gestimuleerd, maar dan minder vrijblijvend dan nu vaak het geval is. Zo moet er een training komen voor mensen die in hun vrije tijd bepaalde kerkelijke taken willen uitoefenen. Meer dan tot nu toe het geval is moeten vrijwilligers worden ingezet op plaatsen waar hun talenten tot uitdrukking kunnen ko- Predikanten steunen gevangenen in Z.- Afrika ZAANDAM Enige honder den Nederlandse hervormde en gereformeerde predikanten, verenigd in „Predikanten voor predikanten", ondersteunen de oproep van de Nederlandse Hervormde Kerk en de Gere formeerde Kerken in Neder land om zondag te bidden voor de gevangenen in Zuidafrika. In een advertentie roepen de predikanten hun collega's op bij de Zuidafrikaanse ambassade te protesteren tegen het gevangen houden van opposanten van de apartheid zonder vorm van pro ces. De secretaris van „Predikanten voor predikanten", de hervormde emeri tus-predikant W. Bartlema, meent dat het protest nog steeds zinvol is, hoewel de meeste van de 300 honger stakers inmiddels hun actie hebben beëindigd. „Predikanten voor predikanten" ont stond een aantal jaren geleden, nadat kerkleiders waren opgepakt bij een demonstratie voor de vrijlating van ANC-leider Nelson Mandela. De or ganisatie steunt de „Belijdende Kring", de organisatie van Zuidafri kaanse predikanten en theologen die streven naar afschaffing van de apartheid binnen en buiten de kerk. Twee gevangenen verlaten onder begeleiding van militairen het ziekenhuis om terug te keren naar de gevangenis. Ze waren naar het ziekenhuis gebracht in verband met de hongerstaking die ze waren begonnen. Inmiddels hebben ze die beëindigd. foto: ap men. Het „beschikbaar zijn" alleen is niet voldoende in de gemeente-nieuwe-stijl, zoals die de BAC voor ogen staat. Er blijft wel behoefte aan ge specialiseerde theologen, maar veel minder. Niet iedere pas tor hoeft bijvoorbeeld kennis van de grondtalen van de bij bel te hebben. Het lijkt de BAC dan ook noodzakelijk dat de opleidin gen van de predikanten wor den veranderd. Er zou een wetenschappelijke variant moeten zijn en een beroepsva riant. De wijkpredikanten zouden behalve hun wij- kwerk en het preken op zon dag een spëcialisatie moeten kunnen ontwikkelen, gericht op eigen mogelijkheden en (regionale) wensen. Daarnaast zou er een vast bestand van niet gemeente-gebonden pre dikanten moeten komen die bijvoorbeeld op het terrein van vorming en toerusting adviserend bezig kan zijn. In het advies wordt uitvoerig ingegaan op de verschuiving van de „domineeskerk-op- zondag" naar de geloofsge meenschap voor wie de zon dagse eredienst het hoogte punt is van „zeven maal vier entwintig uren per week christen zijn". De dienst van het woord moet nevengeschikt worden aan het actief deelnemen van de gemeente aan de dienst. De verantwoordelijkheid moet zo dicht mogelijk bij de basis worden gelegd. Vandaar ook de afslanking van de cen trale kerkeraad en de vergro ting van de zelfstandigheid van de wijkgemeenten. De bestaande wijkindeling van Den Haag wordt in de plannen aangepast naar de verdeling van de stadswijken van de burgerlijke gemeente. Zo kan er volgens de plannen straks worden gesproken van „stadswijkgemeenten". In deze tijd van schaal vergroting in het onder wijs, van fusies van scho len, komt de vraag naar de eigen identiteit van de christelijke school regel matig in alle scherpte naar voren. Moet je als christelijke school koste wat het kost zelfstandig blijven (ook als dat financieel onvoordelig is) of kun je je identiteit ook nog wel waar maken samen in een instituut met mensen die er heel ande re opvattingen op na houden? Om te beginnen een paar voorbeelden. Een christelijke school in een dorp krijgt de uitnodiging, het dringende verzoek, samen te gaan wer ken met voorstanders van openbaar onderwijs, om al thans één school voor dat dorp te handhaven, „waar ie der naar toe kan". Je hoort zeggen: „Is het niet zo te regelen, dat ieder die dat wil godsdienstonderwijs krijgt? En voor de rest kun nen wij het toch wel samen doen. want het gaat immers om neutrale zaken, waar we het best over eens worden?" En degenen die toch onver kort willen vasthouden aan het confessioneel uitgangs- door drs. K. de Jong Ozn. punt van hun school worden dan nogal eens voor „dram mers" uitgemaakt, die ver raad zouden plegen aan de dorpsgemeenschap Een vergelijkbare problema tiek treft men aan in het landbouwonderwijs. Waarom zou men als christelijk land bouwonderwijs niet mee kun nen doen met de zgn. Alge mene Agrarische Onderwijs centra, samen met de zgn. neutrale of openbare landbouwscholen? „Als je er voor zorgt, dat ieder die dat wil godsdienstonder wijs ontvangt, en verder ook een paar christenen in het be stuur zet die moeten proberen zoveel mogelijk nog iets van een christelijke identiteit te realiseren, dan kom je toch nog een heel eind?" zal men zeggen. Concept Als men met dit soort vragen geconfronteerd wordt, is een grondige bezinning een duide lijke noodzaak: Wat is dat nu eigenlijk, de identiteit van een school? Die heeft te ma ken met het totale opvoe- dings- en onderwijsconcept dat men voor ogen heeft (en dat men ook duidelijk moet formuleren). Daarbij gaat het om een eigen schoolcultuur, om een zoutend zout dat het hele onderwijs doortrekt, 't Is eigenlijk net als met het christen-zijn. Je kunt niet zeggen: met dat deel van mijn leven heeft dat niets te ma ken. Die christelijke identiteit is in grote lijnen in drie afde lingen te verdelen, die onder ling ook weer alles met elkaar te maken hebben, namelijk de godsdienstige opvoeding, de ontwikkeling van de mens in zijn omgang met anderen, het onderwijs in de verschillende vakken. Met name de gods dienstige vorming kan men daarbij nooit los zien van al het andere in het onderwijs. Hier ligt nu een kernpunt in de discussie. Sommige menen namelijk dat als je in een zo genaamde samenwerkings school ieder die dat wil gods dienstonderwijs kunt laten geven, terwijl je je bij de twee andere punten hier genoemd ook nog enige invloed van christenen kunt verzekeren, „je al een heel eind bent!" Dit is een miskenning van de kern van het confessioneel onderwijs als ook van de ont wikkelingen in onze samenle ving. In 1928, op de Wereldzen- dingsconferentie in Jeruzalem werd de term „secularisme" voor het eerst gebruikt. Men constateerde (toen al) dat steeds meer mensen het chris telijk geloof de rug toekeer den. Onder „secularisme" verstond men een grijze zone, een neutraal gebied van men sen zonder religie. Oftewel: men had de God van Israël afgezworen, maar daar kwam geen andere God voor in de plaats. Het was met name Karl Barth die in 1929 sprak van „de vergissing van Jeru zalem." „Een mens heeft een God of een afgod", zei hij, „een neu trale zone bestaat niet. Als een mens God niet aanbidt, aanbidt hij iets anders: Geld, ras, sex of zichzelf bijv. Een processie van dergelijke afgo den is bezig zich te formeren. Op de altaren ervan zullen miljoenen worden geofferd. Secularisme is, dat de afgoden de plaats van God innemen." (Ik vernam deze uitspraak van prof. dr. J. Verkuyl). Scherp geredeneerd, zal men zeggen. Maar het kan ons goed helpen bij het goed on derscheiden in de identiteit sproblematiek. Op de zoge naamde samenwerkingsscho len tref je ook mensen aan die in feite onder te brengen zijn bij dat secularisme. Zij noe men zich ook vaak „de neu tralen", verklaren een groot deel van het schoolgebeuren, van de leerstof, voor neutraal, en dus moet je toch met hen kunnen samenwerken? Maar als men dieper met hen doorredeneert, zijn ook zij he lemaal niet zo neutraal (zie Barth!) en hebben natuurlijk hun opvattingen over mens en samenleving, kortom over een heleboel zaken die essen tieel zijn in het onderwijs. Zij hebben ook hun goden. En als zij eerlijk zijn, komen ook zij tot de overtuiging, dat je met christenen maar moeilijk, of helemaal niet, kunt samen werken in één school. Zo hoorde ik laatst van een zgn. bijzonder-neutrale school die samenwerking met een chris telijke school had geweigerd, met als argument: laten wij er maar niet aan beginnen als we eerlijk zijn worden wij het nimmer eens! Dat is duidelij ke taal: van weerszijden kan het niet! Discussies als deze brengen hopelijk bij betrokkenen een nieuw identiteitsbewustzijn tot stand, een inzicht in zgn. verborgen doelstellingen die men ook in vele leerboeken aantreft. En zo'n bewustzijn is nodig, èn bij de dreiging van fusies, èn bij het broodnodige werken aan de eigen identi teit van een christelijke school. Ik -wiis u in dit ver band op enkele recente uitga ven die hierbij goede diensten kunnen bewijzen. 1. „Fusie en indentiteit in het kader van de SVM-operatie"; een uitgave van de Neder landse Katholieke Schoolraad (NKSR); tel. 070-469219 2. „Daarom Christelijk M.B.O.", verkrijgbaar bij de Unie .School en Evangelie'; tel. 020-261401 3. Uitgaven voor het basison derwijs van het zgn. M.I.P.- project. M.I.P. staat voor: Ma teriaalontwikkeling, Identiteit Protestants-christelijk Basis onderwijs. Informatie bij het C.P.S.; tel. 03495-41225. Brieven graag kort en duidelijk geschreven De redactie behoudt zich het recht voor ingezon- f den stukken te bekorten. Ouderenpartij Indien de mensen van 55 jaar en ouder met zijn allen een Algemene Ouderen Partij zou den oprichten, dan zou dat de grootste partij zijn. Momenteel worden er maar steeds beslis singen genomen waar geen ou dere aan te pas komt. Men veronderstelt waarschijnlijk dat wij niet meer mondig zijn en we worden dan ook meer gediscrimineerd dan de etni sche minderheden. De fracties in de Tweede Kamer met eni ge zetels zoals PvdA, VVD, CDA en D66 heb ik al eens ge wezen op de misstanden onder de groep ouderen, alsook op onvoldoende privacy van ge handicapte ouderen in ver pleeghuizen geen demente bejaarden. De eerste drie heb ben geantwoord, echter niet bevredigend. D66 deed er het zwijgen toe, gaf niet eens be richt van ontvangst, die heeft de ouderen dus al afgeschre ven. In elke partij is een afde ling jongeren, echter geen af deling ouderen. De partijen zien niets in een Partij voor Ouderen. In de groep ouderen zitten zeker mensen met erva ring op allerlei gebied, ook m.b.t. problemen voor de jon geren; zij zijn immers ook jong geweest. Jonge politici kunnen niet zeggen: wij zijn oud ge weest. In de groep ouderen zit ten mensen, die in het maat schappelijk leven leidende functies hebben gehad, intel lectuelen op allerlei gebied. Denk eens aan dr. Drees? Wie volgt hem op? De ouderenbon den zeggen wel: wij worden om advies gevraagd, maar dat betekent geen politieke in spraak. Nimmer heb ik ge hoord dat de heren politici met de vertegenwoordigers van de ouderenbonden om de tafel De ministers van WVC en on derwijs hebben 15 miljoen gul den beschikbaar gesteld voor een wetenschappelijk onder zoek naar de positie van de ouderen. Weggegooid geld; men had dit aan de bonden kunnen vragen en het geld kunnen gebruiken voor de ou deren zelf, die zelfstandig wo nen en soms in financiële moeilijkheden zijn geraakt. Mensen van 55 jaar en ouder zouden een algemene ouderen partij moeten oprichten. A. van Stijn, DEN HAAG. Verwerpelijk Stadhuisplan In een verslag van een studie bijeenkomst aan de Erasmus Universiteit, wees aan het slot van een pleidooi voor het kweken van pre-embryo's voor experimentele doelein den een medisch-ethicus erop, dat een pre-embryo nog deel baar is en er nog meerlingen kunnen ontstaan. De kans is dus aanwezig dat experimen teren hiermee meermalen ver werpelijk is. Verder wordt ge argumenteerd, dat een ei nog keen kip is. Hierbij wordt er aan voorbij gegaan, dat kip- peëieren van nature voor het oprapen liggen. Met menselij ke kiemen ligt dat iets anders. Een indicatie overigens, dat ook de overige reageerbuis toestanden niet bepaald stro ken met het stelsel van de schepping. Mr. N. Pleumekers, DEN HAAG. De Haagse bevolking snapt voor het overgrote deel „tittel noch jota" van de stadhuis plannen. De massa denkt dat de gemeenteraad een ver schrikkelijk grote pot met geld heeft, die het stadsbestuur aan één prestigeproject wil ver knoeien. Vandaar verhalen als: ze kunnen dat geld beter aan de rioleringen besteden, of, schrijft een bejaarde „laten ze de ouderen maar meer geld geven" enz. enz. Dat het ge bouw wordt gefinancierd en dat men het aanvankelijk ge woon huurt, snapt bijna geen mens. Hier is de voorlichting te kort geschoten. Het tweede punt is. dat men niet beseft dat Den Haag op dit moment ca. 22 stadhuisjes heeft. Dat de ge meentelijke diensten her en der verspreid en gescheiden opereren. Dat het tijd wordt om alles eens te concentreren en in één important bouw werk, indien dat kan voor de zelfde kosten als men nu aan huren besteedt. Het derde punt is de revitalisering van het stadshart en de creatie van een werkelijk centrum. Ten slotte: in deze affaire wordt te veel op de man gespeeld. Som migen trachten de betreffende wethouder aan te vallen, maar de meerderheid van de Raad is in principe vóór het plan. Men dient dit solidair te bena deren en niet de moedige initi atiefnemer te misbruiken als het hoofd van Jut. Het gaat hier niet om een politiek spel letje, maar om het belang van Den Haag. Daarom is geboden: goede verstaanbare voorlich ting, een goed financierings plan en het spoedig slaan van de eerste paal! g*1 mi jSTER Onderwijsverzet: verkeerd tijdstip jleiden ✓"N pc dat KJP verschillende plaatsen in ons land worden protestbij^,0del komsten georganiseerd tegen het onderwijsbeleid van mijEuron ter Deetman. De meetings moeten het hoogtepunt zijn vai£t-schi actieweek tegen de afbraak van het onderwijs, zo melderf"® vakorganisaties. jjng v kker. Het is niet voor het eerst dat organisaties te hoop lo|defen tegen minister Deetman; als zodanig zijn de demonstratief11!^ de stakingen niet iets bijzonders. Opmerkelijk is het eclL waa wel dat ouderorganisaties en organisaties van schoolbestu^c 0j zich min of meer hebben gedistantieerd van de acties. J dat betreft is het protest van deze week verzwakt. Bovenq. heeft de minister zeer tactisch vlak voor de acties interviews laten weten dat hij niet verder wil bezuinii^-' Sterker nog: het huidige voorzieningenniveau moet wori gehandhaafd, ook als dat meer geld zou gaan kosten. Eii lijk wil de minister dus zeggen: Organisaties, ik deel uw gen en ik sta mét u pal voor handhaving van de kwalitd Dit feit, samen met het betrekkelijke isolement waariij onderwijsvakorganisaties met hun acties staan, versterkt protesten niet. Eerder lijkt het er op dat de organisaties) hun krachten verspillen, terwijl op een ander ogenblikfl krachten dubbel en dwars nodig zijn. EeN van de overwegingen van de Besturenraad Protest* Christelijk Onderwijs (overkoepeling van schoolbesturen)! niet met de acties mee te doen is het verkeerd gekozen r stip. Het parlement heeft nog maar net de begroting vai| minister, inclusief bezuinigingen (op kleine scholen), keurd. Tussen Prinsjesdag en de begrotingsbehandeling het juiste tijdstip voor actie, vindt de Besturenraad. standpunt is heel begrijpelijk: stel, dat de acties van week succes hebben, hoe moeten de resultaten daarvan 1 zichtbaar worden? Moet de minister met nieuwe voorstel komen bij het parlement of moet het parlement zelf met* tiatieven komen? yiTE IJNDANKS de aardige woorden van de minister (overig^ me hij heeft weieens vaker forse woorden gesproken die hij l£i er moest inslikken!) zullen er in de toekomst redenen te ofcterd zijn om argumenten tegen het huidige onderwijsbeleid;25 u duidelijke wijze naar voren te brengen. De Nederlandse |n B tholieke Oudervereniging (NKO) heeft naar aanleiding oorbi de acties van deze week nog eens een lijstje opgesteld Jtterc punten van grote zorg. Ook daaruit blijkt nog eens hoe^rd. de negatieve gevolgen van het gevoerde onderwijsbelOO u doorwerken op kinderen, leerkrachten en ouders. En d&ee p nen die de minister uitzet in beleidsnota's bijvoorbeeld! Zw in de „Nota 2000" doen het ergste voor de toekomst tyien zen. iasst< aien. HET is te hopen dat de onderwijsorganisaties hun kracftle nog eens kunnen bundelen en op een juist ogenblik Deeti^den en het parlement ervan proberen te overtuigen dat hetfnv°c leidsroer om moet. Niet alleen financieel, maar ook ondorbij wijs-inhoudelijk. /erda an I |acht< NO tookj tt m Salzburgerland Vril zacht Karinthié Steiermark Oberösterreich DE BILT (KNMI) Morgen Ost-Tirol wordt het weer in ons land volledig bepaald door een oce aandepressie die gisteren in het zeegebied bezuiden New foundland tot ontwikkeling Sankt Gallen kwam. De depressie koerst in Obwalden de richting van Schotland en stuwt op haar zuidflank vrij zachte lucht naar onze omge ving. Hierin komt veel bewol king voor, zodat het morgen een bewolkte dag wordt waar uit af en toe regen of motregen Frankrijk valt. De temperatuur loopt in Haute Savoie de nanacht al op en bereikt Savoie een maximale waarde van on- Isère geveer 10 graden. De mini- Weersverwachtingen mumtemperatuur valt vrij dagavond vroeg in de nacht en komt in Oostenrijk en Zwitserland: Wissel de buurt van de 4 graden te bewolkt. Zondag in de Noord-Al Zwitserland Bern Graubuenden Wallis Vaud Noord-Ilalié Bolzano Sondrio mtalli de hi l hoe er de •dam stari in. n Sm modi jiden lor er r bij bewolkt en enkele s liggen. De wind gaat uit het 6.6, en. Temperatuur tussen 3 en zuidwesten waaien en is vrij den op ^oo meter hoogte -6. krachtig, langs de kust wordt Noord-Italie geen neerslag de wind van tijd tot tijd zelfs Frankrijk: In de Franse Alpen Sneeuwberichten DEN HAAG Sneeuwberichten, sa mengesteld door de ANWB naar de situatie van donderdag 16 februari 1989. Skigebieden dicht bij huis In de Belgische Ardennen en de Duitse Eifel zijn geen wintersportmo gelijkheden. In het Sauerland en de H.arz ligt in de hoge delen hier en daar zo'n 5 tot 15 cm sneeuw. Er zijn daarom nauwelijks wintersportmoge lijkheden Door sneeuwval in de af gelopen nacht zijn er in de hogere delen van het Zwarte Woud (vanaf ca. 1000 meter hoogte) op dit moment in het algemeen behoorlijke moge lijkheden. Een overzicht van de be langrijkste wintersportgebieden: Hinterzarten 20 - 30 cm Feldberg 40 Menzenschwand 15 Bernau 15 - 20 Todtmoos 15 Todtnau 25 Forbach geen sneeuw Baiersbronn 30 Freudenstadt 30 Schonach 20 - 25 Weersverwachting geldig tot zondag avond: in Belgie bewolking afgewis seld door opklaringen, later regen. Temperatuur 6 tot 9 graden. In de Franse Alpen geen neerslag van be tekenis. Temperatuur rond 5 graden, in de nacht lichte vorst. Alpengebied: In Oostenrijk en Zwitserland zijn de wintersportmogelijkheden in het al gemeen redelijk tot goed te noemen. In Italië zijn de wintersportmogelijk heden door het uitblijven van de sneeuwval nog steeds zeer slecht. In de provincie Trento zijn in enkele plaatsen de pistes met kunstsneeuw geprepareerd. Als het binnenkort niet gaat sneeuwen gaan de meeste pistes in de provincie Bolzano dicht In Frankrijk ziin de wintersportmo gelijkheden in de hoger gelegen win tersportgebieden door recente sneeuwval momenteel goed neerslag van betekenis, tempera!» rond 5 graden, in de nacht li<! Gedetailleerde informatie over sneeuwhoogten in de popula wintersportplaatsen is dag en n verkrijgbaar via de ANWB-snet Belgie/duitsland: 06-910 910 20 Oostenrijk 06-910 910 30 Zwitserland/Noord-Italië/Frankrj 06-910 910 40 WEERRAPPORT HEDENMORGEN Vlisslngen Las Palmas Casablanca Damascus Een overzicht van de gemiddelde sneeuwhoogten in cm: Oostenrijk dalen hogere pistes Vorarlberg 55 140 Tirol 40 125 Rio de Janeiro zw. t San Francisco zw. t Seoul zw. t Singapore zw. t

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1989 | | pagina 2