Palestijnse opstand
kost Israel te veel
-Ea
Kok bepleit verbod
vluchten Zuidafrika
Winnie Mandela zwijgt
na bezoek aan Nelson
Uitvoering Autowrakkenplaign
kan op veel verzet rekenen
BV LI AM.
BINNENLAND/BUITENLAND
CcidócSoumnt
DONDERDAG 16 FEBRUARI 1989 PAGINA f
JERUZALEM De inti
fada, de heilige oorlog van
de Palestijnen tegen de
ongelovigen, heeft de Is
raëliërs al zóveel geld ge
kost, ze zich ernstig zor
gen beginnen te maken.
Cijfers van het Israëlische le
ger tonen aan dat de militaire
operaties om rellen en demon
straties in de bezette gebieden
te onderdrukken nu sinds
de opstand begon in december
1987 al 440 miljoen gulden
hebben gekost. Dit jaar zal een
bedrag van meer dan 260 mil
joen gulden worden gereser
veerd om de kosten van de
oorlog tegen de Palestijnen te
dekken.
De intifada is niet de enige be
lasting voor de Israëlische eco
nomie. Inkomsten uit het toe
risme zijn enorm teruggelopen.
Alleen Eilat aan de Rode Zee
wordt nog even druk bezocht
als voorheen, omdat dit ver
verwijderd is van de onrustige
gebieden. Maar ook omdat
reisbureaus deze bestemming
verkopen als een zonnig va
kantieoord en er niet zo duide
lijk bij vermelden dat dit toe
vallig in Israel gelegen is.
Export
De Bank van Israel maakte af
gelopen weekend verder nog
bekend dat de export van Is
raëlische goederen naar de be
zette gebieden over het afgelo
pen jaar is gedaald van 1,7
miljard in 1987 naar 1,2 mil
jard. Onlangs verspreidde de
illegale leiding van de intifada
pamfletten waarin de Palestij
nen werden opgeroepen om
geen Israëlische artikelen
meer te kopen.
Een aantal Israëlische ambte
naren is evenwel van mening
dat het economisch nadelige
effect van de intifada naar
twee kanten werkt en dat het
de Palestijnse economie net zo
veel kwaad doet als de Israëli
sche, zo niet meer. De jaarcij
fers van de Israëlische Bank
lijken deze visie te ondersteu
nen. Ook de Palestijnse export
naar Israel nam af en wel van
600 miljoen gulden over 1987
naar 330 miljoen over het vo
rig jaar.
Als gevolg van de veelvuldige
stakingen is het aantal Pales
tijnen dat werkzaam is in Is
rael gedaald en bedraagt op
het moment circa 90 duizend,
terwijl dit vóór de opstand nog
115 duizend was. Sommige Pa
lestijnen vrezen dat als de inti
fada beëindigd is, Israëlische
bedrijven hun personeelsbe
leid inmiddels hebben aange
past aan de situatie door bui
tenlandse werknèmers aan te
trekken en vergaande automa
tisering in te voeren. Dat zou
betekenen dat de arbeids
markt voor de Palestijnen bij
zonder krap wordt, tenzij de
intifada uiteindelijk leidt tot
een Palestijnse staat naast Is
rael, die in staat is z'n eigen
industriën te creëren.
De verslechterde economische
toestand van de Westelijke
Jordaanoever en de Gaza-
ftrook zou ook kunnen bijdra
gen aan een beëindiging van
de intifada, zo menen sommige
Israëliërs. Door de demoralise
rende invloed die ervan uit
gaat zouden de Palestijnen
eerder geneigd zijn de anti-Is-
raelische geweldplegingen te
staken, zodat er weer een be
trekkelijk stabiele situatie ont
staat
Top-functionarissen van het
ministerie van defensie, dat
verantwoordelijk is voor de
militaire operaties in de bezet
te gebieden, geloven echter dat
het tegendeel het geval is. Vol
gens hen wordt de agressie
juist aangewakkerd door eco
nomische malaise en werk
loosheid. Zij hebben er daarom
bij Yitzhak Shamir, de Israëli
sche premier, op aangedron
gen stappen te ondernemen
om de benarde Palestijnse eco
nomie te helpen.
Er zijn ook Palestijnen die
aanvoeren dat de Israëlische
autoriteiten voor een deel ver
antwoordelijk zijn voor de cri-
Wim Kok wordt In Harare begroet door de president van Zim
babwe. Mugabe (rechts).
FOTO: AP
HARARE Alle rechtstreekse luchtverbindingen vanuit Euro
pa naar Zuidafrika en vice versa dienen tot een einde te komen.
Dat heeft de fractievoorzitter van de PvdA in de Tweede Ka
mer, Wim Kok, gezegd op een conferentie van de Socialistische
Internationale over zuidelijk Afrika. Kok is mede-voorzitter van
de conferentie, die plaatsvindt in Harare, de hoofdstad van Zim
babwe. Het stopzetten van vluchten van en naar Zuidafrika acht
hij een middel om een einde te maken aan het apartheidsbewind
in Pretoria, aldus Kok.
JOHANNESBURG
Winnie Mandela heeft na
haar bezoek aan haar ge
vangen echtgenoot Nel
son, gisteren, geen enkele
verklaring afgelegd over
de affaire rond haar en
haar lijfwacht.
De Zuidafrikaanse politie
heeft één van de lijfwachten
gisteren voor korte tijd aange
houden. Een woordvoerder
van de politie zei dat de man
voor ..identificatie" naar het
politiebureau was meegeno
men. Hij mocht na anderhalf
uur weer gaan. De man be
hoort tot de „voetbalploeg"
Mandela United, de dertig
man sterke lijfwacht van Win
nie Mandela. De lijfwachten
zijn in opspraak geraakt door
berichten dat zij vier jongens
hebben ontvoerd en mishan
deld. Eén van hen, de 14-jarige
„Stompie" Moeketsi Seipei,
werd sinds hij naar het huis
van Winnie Mandela was mee
genomen, vermist. De politie
maakte gisteren bekend dat
het lijk van hem is geïdentifi
ceerd.
De leden van de lijfwacht
worden verder verdacht van
de moord op een zwarte arts,
die de jongens had onderzocht
en zou hebben vastgesteld dat
zij inderdaad waren mishan
deld.
De lijfwacht van Mandela
werd aangehouden toen de
man samen met mevrouw
Mandela op weg was van de
luchthaven van Johannesburg
naar haar huis in de zwarte
woonstad Soweto. Zij keerde
terug van het bezoek aan haar
man. Nelson Mandela, in de
gevangenis van Paarl bij
Kaapstad.
Winnie Mandela, omgeven door aanhangers, na haar bezoek aan haar man Nelson.
OP HOORZITTING PROVINCIE:
(id end
DEN HAAG De inves
teringen, die autosloperij
en straks moeten doen om
te voldoen aan de mi-
lieueisen die de provincie
wil gaan stellen aan de
verwerking van auto
wrakken, zijn onaan
vaardbaar hoog. Het
voortbestaan van veel be
drijven komt hiermee in
gevaar. Ook vinden de le
gale bedrijven, dat illegale
sloperijen moeten worden
aangepakt. Zowel legale
als illegale bedrijven vin
den het verder onterecht,
dat alleen zij voor de kos
ten van de verwerking
van de wrakken moeten
opdraaien.
Gedeputeerde J. van der Vlist
van milieu gaf toe dat nog on
derzocht moet worden in hoe
verre subsidies worden ver
leend. „De financiële kant is
inderdaad één van de knel
punten van het autowrakken-
plan. Wel ben ik van mening,
dat een bedrijf in eerste in
stantie verantwoordelijk is
voor de investeringen die het
doet en voor de keuze daar
voor". Het terugbrengen van
het aantal autosloopbedrijven,
bijvoorbeeld door middel van
concentratie, acht hij onver
mijdelijk.
Ontwerpplan
Op de drukbezochte hoorzit
ting, die gisteravond in het
provinciehuis werd gehouden,
kon gereageerd worden op het
ontwerpplan voor de verwij
dering van autowrakken, dat
de provincie voor de jaren
1989-1994 heeft opgesteld. Au
towrakken moeten op zo'n
manier worden verwerkt en
bewerkt, dat vervuiling van
water en bodem wordt voor
komen. Dit houdt onder meer
in, dat het gehele autosloopter
rein voorzien moet zijn van
een vloeistofdichte vloer.
Daarnaast moeten de bedrij
ven beschikken over een olie-
en vetafscheider voor het rei
nigen van het af te voeren wa
ter, moeten olie, benzine en
dieselolie gescheiden opgesla
gen worden en moet er een vi
suele afscherming van het be
drijfsterrein komen. Pas als
het bedrijf aan alle eisen vol
doet, en als het past binnen
het vigerende bestemmings
plan, komt het in aanmerking
voor een vergunning in het
kader van de Afvalstoffenwet.
Met het aanbrengen van de
voorzieningen kunnen tien
duizenden guldens gemoeid
zijn. Tot nu toe is een hinder
wetvergunning voldoende. In
Zuid-Holland zijn ruim twee
honderd autosloopbedrijven,
die per jaar zo'n 124.000 auto
wrakken verwerken. Bijna
honderdvijftig bedrijven wer
ken zonder hinderwetvergun
ning en worden als illegaal be
schouwd.
45 miljoen
De heer W.P.M. Tuit, voorzit
ter van de STIBA (Stichting
Belangenbehartiging Auto
branche) van het rayon Zuid-
Holland begon zijn betoog met
de toelichting dat de Stiba de
belangenorganisatie is van de
legaal gevestigde autobedrij
ven. Dat houdt in dat alle
deelnemers zijn ingeschreven
bij de Kamer van Koophandel,
een boekhouding voeren en
BTW-plichtig zijn. De Stiba is
zeker bereid, een oplossing te
leveren aan de milieuproble
matiek, maar is het niet eens
met de manier waarop de pro
vincie dit voor elkaar wil krij
gen. De heer Tuit legt uit: „De
enorme financiële consequen
ties van het invoeren van het
autowrakkenplan voor de be
drijven zijn blijkbaar niet on
derzocht. Wij hebben bere
kend dat de totale investerin
gen in milieutechnische voor
zieningen voor de bedrijven in
Zuid-Holland tussen de 80 en
160 miljoen gulden gaan belo
pen. Eveneens hebben wij be
rekend, dat wanneer er ook
gewerkt dient te worden vol
gens de richtlijnen van
VROM, een jaarlijks tekort
voor de bedrijven in Zuid-Hol
land van ongeveer 45 miljoen
gulden zal ontstaan". De Stiba
vindt het plan om deze reden
onaanvaardbaar.
Offers
Ook is de Stiba het niet eens
met het feit, dat alleen de au
tosloperijen op moeten draaien
voor de kosten. „De autoslope
rijen lossen een milieupro
bleem op, namelijk het verwij
deren van autowrakken Een
probleem, dat niet door de au
tosloperijen wordt veroor
zaakt, maar door autofabri
kanten, leveranciers en uitein
delijk degene die de auto aan
schaft", zegt de heer Tuit.
„Van de autosloperijen wordt
nu verwacht dat zij als laatste
in deze schakel alle offers
brengen, om dit probleem op
te lossen". De heer B. Rolink,
voorzitter van het Provinciaal
Platform voor Woonwagen P
woners, stelde voor één p en
cent van de aanschafprijs :„n j
een auto te besteden aan tc
verwerking van hei wrak. 1 \ektr
was dan ook het enige pi
waarover tussen Stiba
woonwagenbewoners overet:.
stemming bestond.
rktp<
Poolse intellectuelen willen
christen-democratische partij
WARSCHAU Een onafhankelijke afgevaardig
de heeft in het Poolse parlement voor opschudding
gezorgd door de heroprichting aan te kondigen van
een christen-democratische partij.
De leden van de „Sejm", het parlement, waren met
stomheid geslagen toen het onafhankelijke katho
lieke parlementslid Ryszard Bender aanhangers
van het verboden vakverbond Solidariteit opriep
zich aan te sluiten bij de Partij van de Arbeid (SP).
Bender zei dat deze partij, die in 1946 onder druk
van de communisten haar activiteiten moest sta
ken. naar het herstel van de democratie in Polen
De autoriteiten onderhandelen sinds kort met Soli
dariteit over politieke en economische hervormin
gen. maar de Poolse grondwet staat nog steeds
slechts drie partijen toe. Dat zijn de communisti
sche partij en twee satelliet-partijen: de Democrati
sche partij en de Boerenpartij.
De chisten-democratische SP werd afgelopen zon
dag weer tot leven gewekt door een aantal voor
aanstaande katholieke intellectuelen. De advocaat
Wladyslaw Sila-Nowicki, die in de Adviesraad van
president Wojciech Jaruzelski zit, is tot voorlopige
voorzitter van de oppositiepartij benoemd.
De leiders van de SP hebben onlangs een onder
houd gehad met de Poolse primaat, kardinaal Jozef
Glemp, maar het is niet bekend of hij hun initia
tief steunt.
Bonn: „Rabta speciaal
ontworpen voor gifgas"
BONN De omstreden fabriek in de Libische
plaats Rabta is niet alleen in staat chemische wa
pens te produceren, „maar is daarvoor ook speciaal
ontworpen".
Dat staat in het gisteren vrijgegeven regeringsrap
port over de banden van Westduitse bedrijven met
het complex in Rabta.
Deze affaire, die nu al enige maanden voorpagina
nieuws is, heeft het imago van de bondsregering
ernstig geschaad. Vorige maand verklaarde Wolf
gang Schauble, de stafchef van bondskanselier
Helmut Kohl, immers nog tegenover de Bondsdag
dat de regering in augustus 1987 voor het eerst
vernomen had over de vermoedens dat in Rabta
chemische wapens werden vervaardigd.
Uit het rapport blijkt dat Bonn al op 22 april 1980
door de Westduitse inlichtingendienst op de hoogte
was gesteld van betrokkenheid van Westduitse be
drijven bij de produktie van chemische wapens in
Rabta. In eerste instantie werd betrokkenheid van
Westduitse firma's bij deze affaire echter vrijwel
uitgesloten geacht. Op 5 juli 1985 kwam de West
duitse ambassade in Moskou voor het eerst ter ore
dat sterk vermoed werd dat Westduitse firma's wel
degelijk betrokken waren bij de fabriek in Rabta.
In juli 1985 zou de naam van de firma Imhausen al
gevallen zijn.
Om de „goede naam van de Westduitse export" te
herstellen heeft de Westduitse regering besloten de
controle-maatregelen op de export drastisch te ver
scherpen en de straffen op overtreding van de uit
voerwetten te verhogen. Volgens minister van eco
nomische zaken Helmut Haussmann wordt het
aantal opsporingsambtenaren voor economische
delicten verdrievoudigd van 70 naar 210 en moet
voortaan speciale toestemming worden aange
vraagd voor de uitvoer van „gevoelige waren" op
nucleair, biologisch en chemisch gebied
Illegaal
De Stiba is bang, dat door
maatregelen de financiële
continuïteit van de legaal
vestigde bedrijven in gev
komt. Hierdoor zou een ille 'L
le, niet milieu-bewuste ven
dering van autowrakken in
hand gewerkt worden. W
neer subsidies worden v
strekt, moeten als eerste de 1
gaal gevestigde bedrijven hi
voor in aanmerking kom
Een legale autosloper uit L i
gerak bracht zijn gevoelens ^au:
volgt onder woorden: iden
worden gediscrimineerd at",
opzichte van woonwagen we:
woners. voor wie aparte U^aj
reintjes worden ingericht.
houden ook nog iedere w^
hun hand op bij de soci
dienst, terwijl ik braaf m
BTW afdraag". De heer
de Berg van een autosloop v
drijf in Delft kon op veel|me
plaus rekenen, toen hij een ^gsrT
kenvoorbeeld gaf van het v
schil in kosten dat een leg?^et(
en een illegaal bedrijf maa
„Per verwerkt autowrak 1 ,,gnt
het verschil 145 gulden bed^jg
8en"- Ad
Voorzitter B. Rolink van
Provinciaal Platform
Woonwagenbewoners is <etti
geheel andere mening toet
daan. Hij vindt, dat de illegHnS
sloopactiviteiten gewoon dir
moeten gaan: „Het waren <tliU
der meer de woonwagenbevt
ners, die Nederland scho^ÉR*]
hielden toen de NederlandL t
dat zelf niet deden. Wij watLgr
de eersten die de verwerkfpmZl
van autowrakken aanpakt ge
en dreigen nu onder het mg^^
van milieu van onze broê zj;t
winning beroofd te wordeL _eJs
Voor de bedrijfterreintjes c c-n
de provincie voor de woonvLj l(
genbewoners wil inrichten
voelt hij niet veel als het f*
om het uitvoeren van ai
sloopactiviteiten: Je kunt r
zeven of acht mensen uit
zelfde bedrijfstak bij elk
zetten. De concurrentie i
dan veel te groot".
De inspraakprocedure loi
nog tot 24 februari. Het aul
wrakkenplan moet vóór de JLjj1
mer worden vastgesteld dè^j
Gedeputeerde Staten en vL
het eind van het jaar d4jen
Provinciale Staten. L
■eg
)es
Een succesvol concept, de Alfa 75, is 11
op een aantal punten nog verder I
geperfectioneerd. Bovendien heeft
Alfa Romeo een opmerkelijke versie
aan de 75-serie toegevoegd: de Alfa L
751.8 IE. Uitgerust met een elektro- e
nisch gestuurde brandstofinjectie die m<
deze karaktervolle sportsedan een per
vermogen aan souplesse bezorgt
lnelktoerengebiedgeeftdeAlfa 75 |r
1.8 IE u de beschikking over een L
hoeveelheid trekkracht die het rijden
tegelijkertijd ontspannend en opwin
dend maakt. Het directe gevolg van
de geavanceerde manier waarop de
Alfa 751.8 IE brandstof omzet in pk'sj^
Met een maximum vermogen van jy0e
122 paardekrachten wordt een top-
snelheid van 190 km/h bereikt.. 1
Het multipoint injectiesysteem, de rr
unieke variabele nokkenastiming en
de digitale ontsteking worden feilloos y_
en integraal door het Motronic motor-' d
managementsysteem gestuurd.
Uiterlijk herkent u de Alfa 751.8 IE
aan de aërodynamische achter- C J
spoiler, de perfecte sportstoelen en jde
het riante interieur. Kom bij ons de n T
nieuwe Alfa 75 modellen beleven en erde
maak een proefrit in de sportsedan 'dse
van uw keuze: De Alfa 751.8.1.8 IE. [Jf01
2:0 Twin Spark of de 3.0 V6. Lin'
ftravi
Alfa 751.8 IE Fl. 38.190,-. Alfa 75 iiden
v.a. Fl. 34.790.-- Prijzen incl. BTW af ïlhot
importeur. Leaseprijzen v.a. Fl. 950.-
excl. BTW gebaseerd op 20.000 km/
48 mnd.
Vondellaan 45, Leiden
071-769303