inal
Ie
Nr. 6
Figuurpuzzel
post:
ZATERDAG 11 FEBRUARI 1989 PAGINA 27
Oplossing vorige puzzel
Leidse Courant.
De winnaars van puzzel 5 zijn:
J. Terluin-Wenninger, Spoorstraat 70,
2371 XD Roelofarendsveen
J. Rodenburg, Montgommerystraat 30,
2321 CD Leiden
Zij krijgen hun prijs binnen drie weken
per cheque toegestuurd
Oplossingen onder vermelding van puz
zel nr. 6 moeten uiterlijk woensdagmid
dag in bezit zijn van:
Puzzelredaktie
LEIDSE COURANT,
Postbus 11, 2300 AA Leiden.
9-10
9-13
9-14
10-11
10-14
10-15
11-12
11-15
11-16
12-16
13-14
13-17
14-15
14-17
14-18
15-16
15-18
15-19
16-19
17-18
18-19
verzoekschrift;
Amerikaanse sierplant;
planeet;
gespannen;
reeks;
laddertrede;
behaagziek;
houten schoen;
verdieping;
verdovingsmiddel;
veulen van één winter;
gemeendheid in streven;
uitbouw;
buitensporigheid;
olifantssnuit;
deel v.e. piano;
zuigwind;
zuigbuisje;
dekstuk v.e. geweerkolf;
opsporingsapparatuur;
muziekstuk waarin het
hoofdthema meermalen voorkomt;
beeldraadsel;
gebied met een bepaald karakter;
sierheester;
Europeaan;
puntig uiteinde;
één der zintuigen;
vloerkleed;
afgeknotte boomstam;
hoog bouwwerk;
zeevis;
in de 17de eeuw uitgeroeid dier;
op elkaar;
vieze lucht;
verspieder;
lipbloemige plant;
stuk geschut;
afschrift;
behaagziek;
te gener tijd;
begrip, besef;
nauwkeurig.
Het sleutelwoord is:.
Naam
Adres
Postcode
Unisys/Staten bank
Van dit zinderende toptoernooi heb
ben we vorige week een aantal spellen
uit de adembenemende finale behan
deld. Met nog één ronde te gaan, had
den de Oostenrijkers Fucik-Terraneo
een voorsprong van 2 victory points
op de Brazilianen Chagas-Branco,
maar na 3 spellen stonden laatstge
noemden ten opzichte van de Oosten
rijkers al 19 impen voor en dat bete
kende dat ze er dik langs waren voor
lopig.
Het vierde spel betekende weer een
startprobleem. Met deze hand:
o H V 6 5 4
o B 7 3
x 10 7 4 3 2
Zie je deze bieding passeren: je past
zelf, links pas, rechts 2 klaver - links 3
ruiten - rechts 4 schoppen - links 4SA
- rechts 5 schoppen (3 van de 5) en
links 6 schoppen. Een kaartje a.u.b.
Hartenheer ligt voor de hand en die
kaart kwam dan ook. Die kaart kwam
overigens ook in gevallen waar partner
met 1 klaver had geopend.
Daarmee ging het slem niet down.
Sterker nog, zuid kan nu excelleren
door op dwang een overslag te maken.
Noord
7 4
10 9 8 7
o A H V 5 4
6 5
Oost Zuid
♦10 96 AHVB853
2
B 3 2 9 A
O 10 9 6 2 o 8
4 AH9 VB8
West
-
o H V 6 5 4
o B 7 3
10 7 4 3 2
Na hartenstart incasseerde Rebattu
alle troeven en toen kreeg oost het be
nauwd. Hij mag maar vier kaarten
overhouden en gezien de dummy
(noord) moeten dat vier ruitens zijn.
Van partner is natuurlijk allang het
bericht overgekomen van een oneven
aantal ruitens, dus oost weet dat hij
niet het slachtoffer wordt van een zo
genaamde „Dutch squeeze". Oost
gooide klaveraas en -heer weg en zuid
maakte alle slagen. Voor wat betreft
de westspelers die ondanks de klavero
pening van hun partner met harten
heer uitkwamen, geldt de volgende
Chinese wijsheid: „Welke kleur moet
ik openen om je met klaver te laten
uitkomen?"
De datum score op dit spel bedroeg
590. Fucik-Terraneo bleven uit slem
en scoorden +510. Tussenstand Oos
tenrijk -17, Brazilië -5.
Op het vijfde spel ging het om een
biedbeslissing met deze zuidhand:
10 6 4
3
o 10 9 2
A H V B 4 2
WEST NOORD OOST
pas 1 Ha
2 Ha 2 Sch 2 SA*
3 Ha 4 KJ 4 Ha
pas 5 KI 5 Ha
sterk spel (16 de zogenaamde
„Mouse 2SA"
Wat te bieden?
Maz Rebattu paste, terwijl hij eigenlijk
al in een eerder stadium schoppen had
moeten steunen en daardoor kwamen
de Brazilianen weer dichterbij.
N/OW
A B 7 5 3 2
O B 5
O V
4, 10 6 5 3
Oost
Zuid
H 9
10 6 4
7AV
10 9 7 4 3
O A H
5 3 o 10 9 2
8
4.AHVB42
West
V 8
V H 8 6 2
O B 8 7 6 4
*97
Voor zuid lijkt de beste actie direct in
de tweede ronde 4 schoppen te bieden.
Nu scoorden OW 650, terwijl Fucik
Terraneo als NZ -300 noteerden. Tus
senstand Fucik-Terraneo -14, Chagas-
Branco 1En dat betekende nog
steeds wisseling van de wacht. Van de
laatste 5 spellen van deze finaleronde
hebben we er twee in probleemvorm
gegoten. Dit is de oosthand:
7 A 5 2
o A 10 7
H V B 7 5
en dit is de bieding (N/allen):
ZUID WEST NOORD OOST
pas 1 KI
pas 1 Ha pas 1 SA
pas 2 Ha pas pas
dbl. pas 2 Sch. 7V?
En tenslotte de kraker van de finale:
WEST OOST
10 983 AHB6
o A H V 6 4 2
O V B 6 4 o -
4.AVB72 4. 10 9 4
Met Rebattu-Kreyns OW ging de bie
ding (N/-):
ZUID WEST NOORD OOST
3 Ru dbl.
4 Ru dbl. pas 4 Ha
pas 4 Sch pas 5 Ru*
pas 6 KI* pas 7 Sch
le controle
Noord start met ruitenacht, in oost ge
troefd. Op schoppenaas bekennen bei
de tegenstanders. Hoe verder???
(Opl. volgende week).
Correspondentie:
p/a Leharstraat 10, 2162 AC Lisse.
Theoretische stelling
Het internationale invitatietoeraooi
dat in december in Minsk is gehou
den, heeft, zoals u vorige week hebt
kunnen lezen, in de Ru.ssische meester
Presman een verrassende overwinnaar
opgeleverd. Zag u in die rubriek een
tweetal partijen van de Brabander
Brouwers, nu een fragment uit de par
tij Presman-Baljakin. De latere toer-
nooiwinnaar komt daarin, mede door
eigen toedoen, in grote moeilijkheden,
maar weet uiteindelijk toch nog te
ontsnappen.
iii m i
IS H vü o
1 o ^iüNN x,
il .IS |S 1
Na een klassieke laveerpartij ontstond
na 48. 33-28 de positie van het dia
gram. Vanuit deze stand, die veel weg
heeft van een belangrijke theoretisch
stelling - daarover straks meer - was
het verloop:
48... 18-23 49. 39-34? Niet 49. 38-33?
want dan breekt zwart na 29x38 enz.
met 21 door. Veel beter was daarente
gen 49. 39-33 29-34 50. 35-30 24x35
51. 33-29 met een probleemloze remi
se voor wit. Na de, vermoedelijk in
tijdnood, gespeelde zet krijgt wit het
zeer zwaar.
49... 29x40 50. 35x44 23-29 51. 44-40
13-18 52. 22x13 19x8 53. 27-22!
Niet 53. 28-22? want dan heeft wit na
8-13 54. 40-35 29-34 55. 38-33 14-19
helemaal geen tegenspel meer.
53... 8-13 54. 40-35 14-19 55. 35-30
24x35 56. 25-20 35-40 57. 20-15 40-45
58. 15-10 45-50 Het ziet er zeer som
ber uit voor wit, maar hij weet nog
juist te ontsnappen: 59. 38-33! 29x18
60. 10-5 50x17 61. 5x6 13-19 62. 6-33
21-26 Alternatieven geven evenmin
winst:
- 62... 18-23 63. 33-42 21-27 64. 42-26
en nu bijvoorbeeld 23-29 65. 26-12
29-33 66. 12-17 33-38 67. 17-21 21-27
68. 21-8 enz. met remise.
- 62... 19-23 63. 33-42 21-27 64. 42-33!
27-31 65. 33-42 31-36 66. 42-37 en op
nieuw wordt het renfise. 63. 33-47! 18-
23 64. 47-41 26-31 65. 41-32 31-36 66.
32-37 16-21 67. 37-32 en de spelers
kwamen remise overeen.
Werd het in dit verloop dus spannend
door een foutzet van wit (49. 39-34?),
anders is het wanneer wit in de dia
gramstand aan zet zou zijn geweest en
niet zwart. In dat geval hebben we te
maken met een bekende stelling uit de
damliteratuur, waarin wit wel degelijk
zeer slecht staat. Verwisselt men in
deze positie namelijk de Ideuren, dan
staat er een stelling op het bord uit de
partij Clerc-O. Verpoest KSH-toernooi
1977. Het verloop vanuit de aldus
ontstane positie was: 49... 12-17? Deze
zet leidt tot verlies. De vraag wat Ver
poest wel had moeten spelen komt na
de partij aan de orde. 50. 22x11 16x7
51. 3328 7-11 52. 28-22 11-16 53. 38-
33! 29x38 54. 32x43 24-29 55. 43-38.
Zwart is nu precies vastgezet. Hij
speelde nog 29-34 56. 30x39 19-24 57.
39-34 24-29 58. 22-17 29x40 59.
35x44 en gaf zich toen gewonnen.
Nu de vraag wat zwart in plaats van
49... 12-17 had moeten spelen. Vanzelf
niet 12-18?, want dan is het na 50. 22-
17 direct uit. Remise is echter nog
mogelijk na het offer 49... 29-34! 50.
30x39 24-30 51. 35x24 19x30, zij het
dat een en ander zeer nauw luistert.
Zo ging het spel in een partij Kor-
chow-Novikow uit 1975 als volgt ver
der: 52. 22-17 12x21 53. 27-22 13-19?
54. 22-18! 23x12 55. 39-34 30x28 56.
32x14 waarna wit won omdat op 21-
27 75. 14-9! de partij beslist. In deze
spelgang was 53... 13-19? de definitie
ve fout. Bij analyse bleek eerst 53...
21-27! 54. 22x31 en dan 13-19 nog
juist remise te geven: 55. 33-28 23-29
56. 28-23 29x18 57. 39-34 30x39 58.
38-33 39x28 59. 32x14 18-23 60. 14-
10 23-28! 61. 31-27. Vervolgt zwart nu
met 28-33? dan verliest hij na 62. 10-
4! precies volgens een oud eindspel
motief: 16-21 (wit dreigde uiteraard
met 63. 37-31 enz., en ook na 62... 26-
31 63. 37x26 zal zwart 16-21 moeten
doen daar wit anders met 64. 26-21 en
65. 27-22 vervolgt) 63. 27x16 26-31
(de zet 63... 33-39 komt na 64. 4-22
26-31 - gedwongen, op 39-43 wint 65.
22-31 - op hetzelfde neer). 64. 37x26
en nu bijvoorbeeld 33-39 65. 4-22 39-
43 66. 22-31 en wit wint. Is het in
deze variant na 61... 28-33? dus uit,
op dat moment kan wit zich nog red
den door 61... 16-21! 62. 27x16 28-32!
63. 37x28 26-31: winst voor wit is dan
ook uitgesloten.
Overigens had de positie uit de partij
Clerc-Verpoest, de diagramstand met
verwisselde kleuren dus, zich met een
klein verschil - 12 stond op 11 - reeds
tien jaar daarvoor ook in de wedstrijd-
praktijk voorgedaan, en wel in de par
tij Andreiko-Koeperman Brintatoer-
nooi 1967. In die partij miste de toen
malige wereldkampioen het hierboven
aangegeven remiseoffer niet: na 53...
29-34 54. 30x39 24-30 55. 35x24
19x30 kwamen de spelers remise over
een. Uit dit alles blijkt weer eens hoe
interessant en inhoudrijk klassieke
middenspelposities kunnen zijn!
Hoogovenstoernooi (slot)
Grootmeestergroep B
In het Hoogovenstoernooi gaat het
grootste deel van de berichtgeving
veelal over de eerste groep. Dit jaar
zorgde Friso Nijboer voor enorme be
langstelling in grootmeestergroep B.
Met zijn scherpe optimistische stijl
zorgde hij voor een daverende verras
sing; een gedeelde eerste plaats met de
Rus Dokhoian. Dit prachtige resultaat
was niet alleen genoeg voor promotie
naar de hoogste groep, maar beteken
de tevens het eerste grootmeesterresul
taat van de jonge Nijmegenaar.
Van de andere Nederlanders was de
prestatie van Rini Kuijf, een derde
plaats met 7 uit 11, het vermelden
waard, Met deze prestatie gaf hij het
antwoord op een onlangs gepubliceer
de brief van enkele collega's, die zioh
bij de schaakbond beklaagden over het
slechte financiële klimaat voor prof-
schakers in ons land. De enige die
deze situatie kan verbeteren is de
schaker zelf. Schakets met een rating
van rond de 2400 zijn gezegend met
een goed stel hersens, zij verkiezen
zelf het 'vrije' schaakleven boven een
burgerbestaan. Daarmee accepteren zij
de risico's zoals een vroegtijdige stag
natie in de ratingstijging. Het is daar
om geen taak van de KNSB om met
het geld van de leden sociale dienstje
te spelen voor deze categorie mislukte
profschakers.
In de B-groep waren vele interessante
momenten, enkele daarvan zal ik u in
probleemvorm voorleggen.
R. KUIJF-J. HODGSON
Stelling na de 16de zet van wit.
Een minder goed moment van onze
landgenoot. De opening was finaal
mislukt; hoe profiteerde Hodgson van
de tochtige koningsstelling?
2
i
g
if i
i
ffi a
F. NIJBOER-I. ARMAS
Stelling na de 41ste zet van wit.
Elke winnaar van een toernooi heeft
zijn gelukkige momenten gehad. Hier
één van onze landgenoot. Zwart heeft
net de tijdcontrole gehaald en kan in
ieder geval remise maken door
41...Lxg2f 42.Txg2 Dflf 43.Tgl DDt
enz. Hij meende echter een winstpo
ging te kunnen wagen met 41...Lc4.
Wat had hij overzien?
I. ARMAS-D. CAMPORA
Stelling na de 40ste zet van wit.
Hoe wint zwart?
P.V.D. STERREN-I. ARMAS
Stelling na de 48ste zet van wit.
Paul van der Sterren kon in dit toer
nooi zijn draai niet vinden. Met een
goede eindsprint wist hij een desa
streus resultaat te vermijden. In bo
venstaande stelling is zijn koning in
moeilijkheden. Zijn tegenstander zag
een elegante manier om daar gebruik
van te maken, ziet u dat ook?
JlW
$ij>
i i
X
4 i
i
i
w a
a a
a a
2 tf?'
I. ARMAS-R. KUIJF
Stelling na de 31ste zet van wit.
Er lijkt weinig aan de hand in deze po
sitie. Toch is wit na zwarts volgende
zet in grote moeilijkheden. Welke zet
is dat?
OPLOSSINGEN
1)16...Db3! 17.Ld3 Dxa2 18.Db4 Te2!
19.Lxe2 Pb3f 20.Dxb3 Dxb3 21.Td2
De3 Wit gaf het op.
2) 42.Pe4f! en zwart gaf het op
(42...fxe4 43.Tf8f)
3) 40...Dc2! 41. Tel Dxb2 en zwart
won.
4) 48...g5t! 49. Kh5 (49.Kxg5 Le7f en
mat volgt] 49...Te5! 50.Ld5 Pf4f
51.Txf4 gxf4| 52.g5 Lb4 en zwart won
5) 31...e4! 32.fxe4 Pg4 33.Lxf7t Kxf7
34.Df3f Kg8 35.Dxg4 Dc5f en zwart
won na enkele zetten.
Corr. adres: Leo Hofland, C. Fock-
straat 113, 2613 DE Delft.
Schokkende kinderzegels
Twee Nederlandse kunstenaars zijn -
ondermeer uit onvrede met de vorm
geving en onderwerpen van de PTT-
zegels - ook op postzegelpad gegaan.
Amsterdammer Adriaan Loos met
erotische zegels (op kaarten) en Haar
lemmer Joost Veerkamp (met een
heus postzegelalbum) met grappige en
kritische zegels. Beide kunstenaars zijn
het over één ding eens: De PTT is
maar een ingeslapen zooitje. Loos en
Veerkamp maken zegels waar pit in
zit. Vandaag een eerste aflevering over
alternatieve zegels.
De zegels van Veerkamp tonen wat bij
anderen verborgen blijft, zo zou de
slogan van de kunstenaar kunnen zijn
met een knipoog naar die reclamekreet
van die landelijke krant. Veerkamps
grenzen van wat kan en niet mag, zijn
veel ruimer dan bij de PTT. Een kei
hard voorbeeld daarvan is zijn serie
kinderzegels. De officiële PTT doet
het tegenwoordig met kindertekenin
gen. Grappig, fleurig en zonder kwaad.
Veerkamp over zijn Kinderzegels: „De
zegels van 1988 staan in het teken van
de strijd tegen kinderporno. De ma
niak uit Den Burg (Texel), het schan
daal van Oude Pekela en de schokken
de incestcijfers (1:10) die dit jaar be
kend werden".' De lieve kindertjes -
Ot en Sien - van Cornelis Jetses („een
heel stichtelijk figuur") van 75 jaar ge
leden blijken bij Veerkamp ineens met
eikaars geslachtsdelen te spelen.
Grote weerstand tegen dergelijke ze
gels verwacht de vormgever niet. La
chend: „Je moet eerst heel goed kijken
voordat je ziet wat er aan de hand is.
En als iemand zo goed kijkt is hij al zo
geïnteresseerd. Iemand die al een
zweem van pornografie vermoedt,
moet zich niet met mijn werk bemoei
en".
Een andere kritische noot deelt de
Haarlemmer uit bij zijn Bureaucratie
zegels, een parodie op de jaarlijks zo-
merzegels van de PTT. „De giganti
sche hoeveelheid nota's, rapporten en
bestekken aan de ene kant en het ver
dwijnen van tropische regenwouden
en de hopeloze vormeloosheid van de
jaren zeventig en tachtig aan de ande
re kant inspireerde tot deze maat
schappij-kritische serie".
Onder het kopje 100 jaar Milieubeheer
verbergt Veerkamp op twee zegels de
Ter gelegenheid van het honderdjarig ju
bileum van de Deense voetbalbond geeft
de Deense PTT een zegel uit waarop ster
speler Michael Laudrup staat. De Deense
international (hier in nationaal tenue)
speelt thans bij de Italiaanse club Juven-
tus in Turijn.
natuur; die wordt aan het oog onttrok
ken door het-beton van kantoorgebou
wen en viaducten. Veerkamp neemt
ook het faxtijdperk op de korrel. „Vol
gens Wim Crouwel is de postzegel ge
doemd te verdwijnen. Iedereen faxt, er
zijn frankeermachines en er komt een
methode om brieven elektronisch te
merken. Dat is onzin, zoals blijkt uit
deze nieuwe maar toch traditionele
Willem-Alexanderserie. Gezellige ze
gels in warme kleitinten".
In de volgende jaargangen verwacht
Veerkamp een zegel voor de laatste
pitbull, de serie protheses voor andere
huisdieren, de bijstandsmoederzegels
en de vieze oude ambachten. „Eigen
lijk allemaal zegels die de PTT ver
geet. Kortom zegels met onderwerpen
die nu spelen, zodat het ook een tijds
beeld vormt. Een postzegel moet na
tuurlijk een tijdsbeeld zijn. Jammer is
dat de PTT altijd zo oubollig is met
die dingen. Tegenwoordig lijkt het wel
of alle PTT-postzegels door Charlotte
Mutsaers zijn ontworpen. Beetje kin
dertekeningachtig. De PTT keurt alles
wat leuk is af. Daar komt het op neer.
Ik begrijp niet wat voor mensen daar
zitten. Er zou eigenlijk een dwarsdoor
snede moeten zitten van de Neder
landse bevolking. Al loop je dan wel
het risico dat je alleen van die oubolli
ge zegels krijgt".
