Nederland mag Europese
spaarbelasting negeren
Rijk geeft geld voor
scholing werknemers
Aantal computers in
bedrijven neemt sterk toe
7 Beurs uan Amsterdam
Evenhuis ziet af van
overleg over Makro
ECONOMIE £ek!óc60u/tcmtDONDERDAG 9 FEBRUARI 1989 PAGINA 6 g|j
DEN HAAG - Staatssecretaris
Evenhuis van economische zaken
heeft geen kans gezien bevredigen
de afspraken te maken met SHV
Holdings over de zelfbedienings
groothandel Makro.
Evenhuis maakte begin 1987 afspra
ken met SHV over de vermelding
van prijzen zowel inclusief als ex
clusief btw en openingstijden die
zouden aansluiten bij de Winkelslui
tingswet. Tevens zou worden geke
ken of bepaalde groepen beroeps
matige afnemers die in feite als par
ticulier voor privé-gebruik inkopen,
kunnen worden geweerd.
De bewindsman heeft de Tweede
Kamer deze week per brief laten
weten dat de uitvoering uiteindelijk
maar ten dele tot stand is gekomen.
Evenhuis concludeert dat er geen
mogelijkheden bestaan tot dwang
over prijsaanduiding, toelatingsbe
leid tot de winkels alsmede prijs
aanduiding inclusief btw. Over ver
dere beperkingen van het toela
tingsbeleid wil Makro niet praten.
Evenhuis vindt tegen deze achter
grond verder overleg vruchteloos.
DSM en Hoogovens
toppers
AMSTERDAM - Op de Am-
sterdamse beurs bleven DSM
en Hoogovens gisteren de top
pers. Nieuwkomer DSM boek
te bij hoge omzetten (voor de
derde achtereenvolgende dag
nummer 1 op de omzetlijst met
nu bijna 140 miljoen of 1,1
miljoen stuks) opnieuw een
winst ditmaal van 2,60 op
123,10 na even ƒ124,50 te
hebben genoteerd. Hoogovens
voegde aan de winst van 3,80
op dinsdag 2,80 toe op J 80,60
na een hoogtepunt van 82.
De totale aandelenomzet was
met ruim 1 miljard aan de
hoge kant, zeker voor een va
kantieweek. De totale beur-
somzet kwam op 1,6 miljard.
Obligaties noteerden vrijwel
onveranderd.
De rest van de aandelenmarkt
was wel wat hoger dan dins
dag maar gedroeg zich in het
algemeen niet zo opvallend als
eerdergenoemde fondsen.
Akzo steeg ƒ0,80, Unilever
ƒ0,70, Philips ƒ0,50, Nedlloyd
2 en Hunter Douglas 2,30.
De meeste andere hoofdfond
sen waren vriendelijk gestemd
maar lieten afwijkingen zien
die binnen de grens van 1
bleven. Alleen Océ-Van der
Grinten sprong hier in nega
tieve zin uit met een verlies
van ƒ4 op ƒ301. De stem
mingsindex kwam 0,8 hoger
op 166. Eerst was die op 166,5
geweest maar in het laatste
uur van de hanbdel kalfde het
koersniveau wat af.
Lokaal waren er ook een paar
uitschieters. Daaronder be
hoorde het kleine bouwfonds
IGB die na een top van 44
1,30 hoger op 43,20 sloot en
dat betekende in twee dagen
een winst van bijna ƒ3. Een
andere bouwer, IBB-Kondor,
werd 5 meer waard op 605.
Vast waren ook Nutricia, Ub-
bink, GTI en Van der Giessen.
Tulip Computers deed het met
2,60 verlies op 55,30 minder
florissant. De beurs is niet zo
gerust op de volgende week te
publiceren jaarcijfers. Op de
parallelmarkt werd voor Dico
f 4 meer betaald.
Philips-pionier
overleden
EINDHOVEN - Dr. W. Elen-
baas, een pionier op het gebied
van de gasontladingslampen, is
dinsdag op 82-jarige leeftijd
overleden in een ziekenhuis in
zijn woonplaats Eindhoven.
Dit heeft zijn familie gisteren
meegedeeld. Elenbaas heeft
baanbrekend werk verricht op
het gebied van grote licht
bronnen, zoals kwik- en natri-
umlampen voor straatverlich
ting. De TL-buis is daar een
afgeleide van. Elenbaas was
van 1929 tot 1968 in dienst van
Philips. De laatste periode was
hij directeur van de lichtgroep.
In vakkringen genoot Elen
baas wereldfaam.
MARKTEN
Irene 21-26; aardappelen 7-7;
appelen 11-13; amsci 350-350; au
bergine mini 65-60; aubergine's 570-
680; bleekselderij 135-160; boeren
kool 22-35; eieren 14-15; ijspegels
240-270; komkommers 82-217; kom-
spinazie glas 270-320; spruiten 94-
251; stoofsla 37-90;
i 540-580.
WESTLAND-WEST Afd. Poeldijk,
woensdag 8 februari; Andijvie 305-
370; Aubergines 520-740; Bloemkool
185-255; Boerenkool 48-65; Bospeen
480-505; Courgettes groen 55-220;
Komkommers 83-255, krom 340, stek
Prei 129; Raapstelen 31-45; Radijs
64-75; Tomaten 75-1160; Witlof 200-
Luxe hotel voor Aruba
De maquette van wat het
meest luxueuze hotel op
Aruba moet worden, is gis
teren in Den Haag gepre
senteerd door de Aru
baanse hotelier Jan de
Ruyter. Het „Plantation
Bay Resort" krijgt 420 sui
tes; gewone hotelkamers
kent dit 5-sterrren hotel
niet. Het hotelproject,
waarmee 100 miljoen gul
den is gemoeid, wordt ver
der mogelijk gemaakt door
de Nederlandse Investe-
rings Bank (NIB) alsmede
financiers uit Australië, Ita
lië en Aruba.
FOTO; PR
BRUSSEL - Voor Neder
landse spaarders die hun
geld in eigen land beleg
gen, verandert er niets als
er een Europese bronbe
lasting van vijftien pro
cent op inkomsten uit
spaartegoeden en obliga
ties komt. Ruding mag
voor belastingplichtigen
in eigen land een uitzon
dering maken.
Dat blijkt uit de voorstellen
die EG-commissaris Christiane
Scrivener (belastingzaken) gis
teren heeft ingediend.
Scrivener wil dat alle EG-lan-
den een bronbelasting van mi
nimaal 15 procent gaan heffen
als alle belemmeringen voor
het kapitaalverkeer tussen de
meeste EG-landen over ander
half jaar zijn weggenomen.
Zonder deze maatregel zouden
de Europese beleggers hun
geld massaal over de grens
brengen om de fiscus te ont
wijken, zo vreest zij.
Minister Ruding die een ver
klaard tegenstander is van
bronbelasting, wilde deze be-
lastingvlucht tegengaan via
een informatieplicht voor de
banken, maar Scrivener gaf
gisteren te kennen dat dit „op
ernstige problemen zou stuiten
in landen die het bankgeheim
traditioneel in ere houden". Er
dreigde met andere woorden
een veto van Luxemburg of de
Bondsrepubliek Duitsland.
Om de Nederlandse bezwaren
weg te nemen, wil Scrivener
een uitzondering maken voor
landen die een informatie
plicht kennen. Nederlandse
belastingplichtigen hoeven in
eigen land geen bronbelasting
te betalen. Ze worden natuur
lijk wel aangeslagen voor de
inkomstenbelasting.
Als het voorstel door de EG-
landen wordt aanvaard moet
minister Ruding verder mini
maal vijftien procent bronbe
lasting gaan heffen over de in
komsten van spaarders uit an
dere EG-landen. Dat maakt
het moeilijker om kapitaal uit
het buitenland aan te trekken.
Omgekeerd wordt het voor
Nederlandse beleggers minder
aantrekkelijk zich aan de
nieuwsgierige blikken van de
fiscus te ontrekken. Ook Lu
xemburgse en Westduitse ban
ken moeten straks minstens
vijftien procent direct aan de
bron gaan inhouden.
Kleine spaarder
De bronbelasting geldt alleen
voor inkomsten uit spaarreke
ningen en obligaties. De be
staande vrijstellingen om de
kleine spaarder aan te moedi-
g?n kunnen in stand blijven,
pvallend genoeg ontbreekt in
de voorstellen nog een defini
tie van het begrip kleine
spaarder. Inkomsten uit aan
delen vallen niet onder de
richtlijn, omdat daarover in
het algemeen al dividendbe
lasting wordt geheven.
Belangrijk is verder dat ook de
zogenoemde Euro-obligaties
worden uitgezonderd. Volgens
Scrivener zou men de concur
rentiepositie van de financiële
centra in de EG anders in ge
vaar brengen. Groot-Brittan-
nië en Luxemburg spreken in
de raad een onaanvaardbaar
uit als er voor Euro-obligaties
geen uitzondering wordt ge
maakt, zo liet zij blijken.
In totaal hebben de Europese
spaarders een bedrag aan be
leggingen uitstaan dat over
eenkomt met tien procent van
het gezamenlijk bruto natio
naal produkt van de EG-lan
den, zo raamt de Commissie.
De Euro-obligaties maken
daar echter een zeer aanzien
lijk deel van uit. Te verwach
ten valt daarom dat de zuide
lijke EG-landen onmiddellijk
ten strijde zullen trekken te
gen de uitzondering voor deze
beleggingsvorm als de voor
stellen aanstaande maandag
voor de eerste keer worden
besproken door de EG-minis-
ters van financiën. Minder
omstreden is de uitzondering
die Scrivener wil maken voor
inwoners van landen buiten
de EG. In de meeste EG-lan
den waar al bronbelasting
wordt geldt nu ook een uitzon
dering voor buitenlanders.
Frankrijk, Italië en België gel
den als fervente voorstanders
van een minimum-bronbelas
ting in de EG. De Franse rege
ring heeft vorig jaar duidelijk
laten weten dat de EG-gren-
zen in 1992 niet opengaan als
de belasting op spaartegoeden
niet wordt geharmoniseerd.
De Bondsrepubliek Duitsland
kent sinds vorig jaar een bron
belasting van tien procent en
wil de heffing graag in de hele
EG op dit niveau brengen.
Nederland, Groot-Britttanië en
Luxemburg voelen niets voor
het voorstel. Luxemburg heeft
zijn vooraanstaande positie in
de financiële wereld mede te
danken aan zijn milde belas
tingklimaat. De ministerraad
moet de voorstellen met una
nimiteit goedkeuren.
Scrivener liet zich gisteren
niet duidelijk uit over de
vraag of de belastingparadij
zen op de Kanaal-eilanden in
stand kunnen» blijven. Ze zei
slechts dat er aan het Britse
toetredingsverdrag niets wordt
veranderd. Dat doet vermoe
den dat er op Jersey nog
steeds aantrekkelijke moge
lijkheden voor de Europese
belegger overblijven.
De EG-commissaris is niet
bang voor een kapitaalvlucht
richting Zwitserland, zo zei ze.
„Wij zijn er niet om het kapi
taal iets in de weg leggen. Wie
er behoefte aan heeft in Zwit
serland 35 procent bronbelas
ting te betalen moet dat gerust
doen".
Video-
terminal
De zitplaatsen
eerste klasse
van British
Airways krijgen
binnenkort elk
een video-
terminal, zo
heeft de
maatschappij
gisteren
bekendgemaakt.
Het extraatje
maakt
onderdeel uit
van een
modernisering
van de eerste
klasse waarvoor
BA in totaal
ruim 150 miljoen
gulden heeft
uitgetrokken.
DEN HAAG - Organisa
ties en bedrijven in het
midden en kleinbedrijf
die zich inspannen voor
scholing van werknemers
kunnen met ingang van
vandaag in aanmerking
komen voor subsidie van
de overheid. Economische
zaken stelt hiervoor dit
jaar vijftien miljoen gul
den beschikbaar.
Volgens staatssecretaris Even
huis. die een en ander gisteren
heeft bekendgemaakt, zullen
werknemers met alleen een
middelbare schoolopleiding
het in de nabije toekomst niet
meer redden in commerciële
bedrijven. Daarvoor zijn de
veranderingen in bedrijfseco
nomie en organisatie als ge
volg van de snelle technologi
sche ontwikkelingen te groot,
aldus Evenhuis. Daarnaast
dwingt de toenemende inter
nationale concurrentie (Euro
pa 1992) tot voortdurende bij
scholing, meent hij.
Per bedrijfstak wil Evenhuis
een half miljoen gulden uit
trekken. Organisaties van on
dernemers en verbanden van
werkgevers en werknemers in
een branche kunnen vijftig
procent subsidie krijgen voor
de kosten van scholingsprojec-
Voorzitter Veninga van de
ondernemersorganisatie
NCOV zei gisteren bang te zijn
dat de subsidiegelden vooral
bij de grote bedrijven terecht
zullen komen, terwijl juist de
kleine bedrijven het meest ge
baat zijn bij scholing van het
personeel.
Staatssecretaris Evenhuis kon
digde tevens aan dat hij voor
lichtingscampagnes wil gaan
voeren op scholen voor VWO,
MBO en HBO om de leerlin
gen te interesseren voor het
zelfstandig ondernemerschap.
Hij wil daarbij vooral zijn oog
laten vallen op meisjes. Even
huis vindt dat meer vrouwen
een eigen bedrijf moeten be
ginnen, niet alleen uit emanci
patoir oogpunt, maar ook ge
zien de toenemende „vergrij
zing" van de bevolking.
Sinds 1986 neemt het aantal
zelfstandige ondernemers ove
rigens weer met twee- tot
drieduizend per jaar toe. Van
de 578.000 bedrijven in Neder
land is 78 procent in handen
van een zelfstandig onderne
mer zonder aandeelhouders.
Justitie Groningen is grote beleggersfraude op het spoor
GRONINGEN - Honderden
beleggers in het Noorden van
het land zijn door het beleg
gingskantoor Van der Zee en
Partners in Groningen gedu
peerd.
De twee directeuren van het
beleggingskantoor worden er
van verdacht een bedrag van
17 miljoen gulden van hun
cliënten niet naar behoren te
hebben belegd. In opdracht
van justitie in Groningen heeft
de politie gisteren huiszoeking
gedaan bij de twee. Volgens
persofficier van justitie mr.
M.H. Geerds vermoedt Justitie
dat de twee geld hebben ver
duisterd en overgemaakt naar
bankrekeningen in het buiten
land. Ook worden ze verdacht
van valsheid in geschrifte. Er
zijn geen aanhoudingen ver-
Bij de actie van gisteren was
ook de politie in de Bondsre
publiek Duitsland en Luxem
burg betrokken. In die landen
is op hetzelfde tijdstip de ad
ministratie in beslag genomen
bij een filiaal van de beleg
gingsmaatschappij in het Duit
se Meppen. Ook zijn gegevens
opgevraagd bij banken in de
Bondsrepubliek Duitsland en
Luxemburg.
Voor dit beleggingskantoor
werd vorig jaar al een faillisse
mentsaanvraag ingediend. De
twee verdachten verklaarden
toen dat het bedrijf in moei
lijkheden was gekomen door
problemen bij andere beleg
gingsclubs waar zij geld had
den ondergebracht. Maar het
openbaar ministerie vermoedt
dat er verduistering in het spel
Winststijging
Eastman Kodak
NEW YORK - Het Ameri-
kaanse concern Eastman Ko
dak heeft vorig jaar een winst
behaald van 1,4 miljard dollar,
19 procent meer dan in 1987.
Passagiers
Aeroflot klagen
steeds meer
MOSKOU - Russische staats
luchtvaartmaatschappij Aerof
lot heeft zijn passagiers in het
afgelopen jaar omgerekend in
totaal 750 miljoen gulden te
rugbetaald aan tegemoetko
mingen. Twaalf maanden ge
leden ging de maatschappij er
toe over reizigers wier vlucht
door andere omstandigheden
dan het weer was vertraagd 10
tot 25 procent terug te betalen
op de prijs van hun ticket. On
danks de vele terugbetalingen
verdubbelde de winst over
1988 tot 4,7 miljoen roebel-. In
tussen stijgt het aantal klach
ten onder passagiers van Ae
roflot, zo is meegedeeld op een
persconferentie gisteren in
Moskou. Van de 124 miljoen
reizigers die Aeroflot verleden
jaar vervoerde, waren er 13
miljoen niet tevreden. Verle
den week meldde een krant
dat 120 boze passagiers van
een Aeroflot-toestel dat hen
niet op hun eindbestemming
had gebracht urenlang weiger
den het vliegtuig te verlaten.
VNU overweegt
verkoop
Amerikaanse
dochter
HAARLEM - Het uitgevers
concern VNU overweegt zijn
Amerikaanse uitgeverij VNU
Business Publications in New
Jersey te verkopen. VNU liet
weten dat het vrijwel onmoge
lijk lijkt te zijn om via overne
mingen en de introduktie van
eigen tijdschriften op het ge
bied van computers en elek
tronica de voor de Amerikaan
se markt vereiste omvang te
bereiken. Het concern wil zich
wat de elektronica-publicaties
betreft concentreren op de Eu
ropese markt, waar het naar
eigen zeggen al een leidende
positie innneemt.
Gemeente
Groningen drinkt
voortaan Max
Havelaar koffie
GRONINGEN - Het gemeen
telijk apparaat van Groningen
drinkt binnenkort alleen nog
Max HavelaaT koffie. Het be
stuurscollege van Groningen
heeft hiertoe besloten om
mondiale bewustwording te
bevorderen. De enige voor
waarde is dat de medezeggen-
schapcommissie akkoord gaat.
De ambtenaren betalen een
bepaald bedrag voor hun dage
lijkse bakjes troost en hebben
daarom een stem in het kapit
tel. In de Stichting Max Have
laar zijn organisaties op het ge
bied van ontwikkelingswerk
en koffiebranders vertegen
woordigd. De tusenhandel, die
doorgaans het meeste geld aan
de koffie verdient, wordt door
de Stichting grotendeels uitge
schakeld met als gevolg dat de
kleine koffieboeren in de Der
Wereld een hogere prijs ont
vangen.
DEN HAAG - Bij de Ne
derlandse particuliere be
drijven met vijf of meer
werknemers waren eind
1987 ruim 440.000 termi
nals en kleinere compu
ters tot een aanschafwaar-
de van 20.000 gulden ope
rationeel. Naar verwach
ting zal dit aantal eind
1989 zijn toegenomen tot
bijna 590.000 (plus 34 pro
cent). Per 100 werkne
mers zal dit aantal „werk
stations" toenemen van
ruim 13 tot bijna 18. Dit
blijkt uit gisteren bekend
gemaakte CBS-gegevens.
Bij genoemde bedrijven waren
eind 1987 voor administratieve
automatisering ongeveer
147.100 computers operationeel
in de prijsklasse van 2 tot 20
duizend gulden, circa 43.300
computers in de prijsklasse
van 20 tot 200 duizend gulden,
terwijl het aantal computers
met een aanschafwaarde van
meer dan 200 duizend gulden
circa 6.300 bedroeg. Naar ver
wachting zullen deze aantallen
eind 1989 toegenomen zijn met
respectievelijk 46 procent, 27
procent en 11 procent. Het
aantal terminals zal in deze
periode stijgen van bijna
293.000 tot circa 373.500. Van
de computers in de laagste
prijsklasse stond eind 1987 cir
ca 32 procent in verbinding
met andere computers.
Gebruikers
Naast het toenemend aantal
computers en terminals ver
toont ook het aantal werkne
mers dat niet een specifieke
automatiseringsfunctie heeft,
maar wel geregeld voor het ei
gen werk van deze apparatuur
gebruik maakt („gebruikers").
Dat gaat om een stijging van
543.800 eind 1987 tot circa
641.400 eind 1988 (plus 18 pro
cent; verwachtingen voor 1989
werden niet gevraagd).
Het aantal personeelsleden
met een specifieke automatise
ringsfunctie („automatiserings
personeel") bedroeg eind 1987
71.000 terwijl bijna 3.400 open
staande vacatures voor auto
matiseringspersoneel werden
waargenomen. De verwach
ting van de bedrijven was dat
het automatiseringspersoneel
eind 1988 met bijna 10 procent
zou zijn toegenomen tot ruim
78.000.
Loonkosten
De loonkosten van het auto
matiseringspersoneel vormden
41 procent van de totale auto
matiseringskosten, die in 1987
11,5 miljard gulden bedroegen.
In 1989 zal dit laatste bedrag
naar verwachting toenemen
tot 13,5 miljard gulden. Aan
apparatuur en programmatuur
werd in 1987 respectievelijk 32
procent en 13 procent besteed.
De resterende 14 procent be
stonden uit overige automati
seringskosten, zoals huurkos
ten van computertijd, overhe
ad en dergelijke.
Het CBS-onderzoëk had be
trekking op circa 86.100 bedrij
ven. Ruim de helft (53 pro
cent) van deze bedrijven was
eind 1987 geautomatiseerd, dat
wil zeggen beschikte over tèn
minste een computer van mi
nimaal 2.000 gulden en/of had
automatiseringsperoneel in
dienst. Eind 1989 zal deze „au
tomatiseringsgraad" naar ver
wachting 61 procent bedragen.
Bij bedrijven met minder dan
10 werknemers bleek 41 pro
cent geautomatiseerd te zijn.
Dat percentage zal eind 1989
naar verwachting zijn toege
nomen tot 49 procent.
fei
