Verzet wist alle sporen Sovjet- aanwezigheid uit g „Verkiezingen in Paraguay valstrik voor de oppositie" „Bijna gaf ik mijn ziel mee ter crematie Staak dialoog met PLO Moskou zegt Na jib te blijven steunen DE AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB ISRAEL TOT VS: buitenland ecidócsomatlt dinsdag i februari i9s9 pagina 4 ;co Kitty Dukakis aan de alcohol BOSTON Kitty Dukakis, die net van haar verslaving aan ver mageringstabletten af was, leidt nu opnieuw aan een verslaving: alco hol. De echtgenote van de Ameri kaanse democratische gouverneur Michael Dukakis, is opgenomen in een kliniek in Newport om van haar alcoholprobleem af te komen. De lichamelijke uitputting, ze nuwslopende toestanden tijdens de campagne en de vergetelheid na de verkiezingen zouden tot haar alcoholverslaving hebben geleid. ..Tot vlak na de verkiezingen heeft Kitty nooit problemen gehad met alcohol", zo zei de gouverneur in een verklaring. Bush blijft Tower steunen WASHINGTON De Amerikaanse president Bush wil nog steeds dat John Tower zijn minister van defensie wordt. Ondanks geruchten over Towers reputatie als rok kenjager en dronkaard vindt Bush het niet nodig dat hij zich terugtrekt. „Ik houd me niet bezig met geruchten. Als er nieuwe feiten aan het licht komen zal ik mijn beslissing heroverwegen", zei Bush. Oppositie Chili kiest presidentskandidaat SANTIAGO De Chileense christen-de mocratische partij heeft gisteren de advo caat Patricio Aylwin aangewezen als pre sidentskandidaat voor de verkiezingen in december. Aangenomen wordt dat de 70- jarige Aylwin in maart als de enige kandi daat zal worden aangewezen van de vere nigde oppositie, die oktober vorig jaar het referendum over het voortduren van het bewind-Pinochet won. Aylwins verkie zing had veel voeten in de aarde waar door de campagne van de oppositie tegen president Augusto Pinochet dreigde te mislukken. De verkiezingen in december moeten een opvolger opleveren voor Pi nochet, die in 1973 via een coup de macht overnam van de gekozen president Salva dor Allende. Honderd bedrijven bij „Libië" betrokken HAMBURG Zeker honderd bedrijven uit West-Duitsland, Amerika en andere Europese landen waren betrokken bij de bouw van de chemische fabriek in Libië. Dit zei directeur Ernst Pieper van het Westduitse staats bedrijf Salzgitter AG in „Der Spiegel". De directies van de be trokken bedrijven zouden heb ben gedacht dat het door hen ge leverde materiaal bestemd was voor een fabriek in Hong Kong. Die fabriek in Hong Kong is op gezet door Imhausen-Chemie als dekmantel voor de giffabriek in Libië, aldus Pieper. In Engeland fikse boete voor weggooien afval LONDEN Wie in de toekomst in Engeland nog achteloos papier of etens resten weggooit op straat of in het park, kan reke nen op een fikse boete. De Britse regering is van plan vervuilers voortaan geldboetes op te leggen tot ongveer 1.400 gulden. Tot nu toe liep men in Groot-Brittannië slechts een kleine kans zo'n hon derd gulden kwijt te raken aan het weggooien van af- Dochter Hongaarse leider {c bepleit eerherstel vader j BUDAPEST De dochter van de voormalige Hongaarse premier Imre Nagy, die na de Russi sche inval in 1956 werd terechtgesteld, heeft gevraagd om een openbare herbegrafenis van haar vader en van de andere terechtgestelde leiders van de Hongaarse opstand. Erzsebet Nagy zei afgelopen weekeinde voor de Hon gaarse televisie dat „er een veranderingsproces gaande is in Hongarije. De gebeurtenissen van 1956 worden nu in alle details openbaar ge maakt". Het optreden van Nagy's dochter past in de herziening van de naoorlogse Hongaarse geschiedenis, die de regering op het ogenblik bestudeert. Politburo-lid Imre Pozsgay, ter van de commissie, noemde de revolte in 1956 twee weken geleden een „volksopstand" terwijl sinds 1956 officieel steeds werd gespro ken van een „contra-revolutie". EVEN' luwer ncernl r. Einc •ïnforn tie bet itslage erkers rsonet ïgen n Wetenschappers gaan rust van walvissen verstoren SAN DIEGO Twee grij ze walvissen zwemmen nu nog rustig rond in kleine strandmeren bij San Diego aan de westkust van Mexico. Na morgen is het met die rust gedaan door de komst van een Ameri kaans-Nederlandse expe ditie, waarvan ook Prins Bernhard deel uitmaakt. Het is de bedoeling dat van de dieren electrocardiogrammen (ECG) worden gemaakt om meer inzicht te krijgen in de hartfunctie van walvissen en daardoor ook meer kennis over het menselijk hart. De walvissen, van dezelfde fami lie als de vissen die in oktober jaai Alaska, bevinden deze winter in de strandmeren „Ignacio" en „Scammon" om te kalveren. Bij het onderzoek naar het hart van de walvis proberen de wetenschappers meer te weten te komen van een knoop die tussen de kamer en de boezem zit. Deze knoop be paalt in belangrijke mate het hartritme. Dat is bij mensen ook het geval. Soms zorgt een defect aan de knoop echter voor een hartstoornis. Het pro ject kan nieuws opleveren waardoor zulke „fouten" bij een mensenhart beter verhol pen kunnen worden. De leider van de expeditie is professor F.L. Meijler, direc teur van het Interuniversitair Cardiologisch Instituut Neder land. Hij houdt zich al ruim 25 jaar bezig met het onderzoek naar de hartfunctie. Nadat hij aapjes, honden en muizen on derzocht heeft, bekijkt hij dus nu het reuzehart van de wal vis. Interessant vindt hij, want het is het grootste dier dat op aarde rondzwemt. „Hoewel het hart vijfhonderd kilo zwaar is en dus veel groter, gaat het ritme maar twee keer zo snel als van de mens. Daar om kan een mensenhart hier mee vergeleken worden". Meijler hoopt op meer ontdek kingen rond de het hart en de knoop. „We proberen zo dicht moge lijk bij de walvissen te komen, vervolgens brengen we elec- troden met zendertjes aan om de impulsen van de hartslag te meten. Dezelfde methode die bij het hartonderzoek onder mensen wordt gebruikt. We hebben trouwens deze werk wijze eerst bij de dolfijnen in Harderwijk uitgeprobeerd. Ik kijk er gespannen naar uit. Het lijkt me fascinerend wer ken met de walvissen". De stichting „Walvis-ECG" is speciaal opgericht om de expe ditie van 25 mensen toe te rus ten. Naast prins Bernhard die voorzitter van „Walvis-ECG" is, en een aantal Nederlandse en Amerikaanse cardiologen, zullen ook Mexicaanse waar nemers, biologen en inge nieurs deel uit maken van het gezelschap. Om eventuele I schadelijke gevolgen voor de dieren te voorkomen heeft een fabriek voor pace-makers een half jaar lang onderzoek ver richt naar de veiligheid van de apparatuur. De expeditie, die tot 19 februa ri duurt, wordt financieel ge steund door onder andere de stichting Fondsenwerving Volksgezondheid en de Neder landse Hartstichting (25.000 gulden). „Maar wij willen vooral morele steun geven", aldus een woordvoerder van de Hartstichting. MONIQUE BOOM GHAZI ABAD Met de terugtocht van het ooit meer dan 100.000 man sterke Sovjetleger uit Af ghanistan vrijwel voltooid, zijn de Afghaanse rebel len druk doende alle spo ren van de Russische aan wezigheid in hun land uit te wissen. Zo is er weinig over van de uitgestrekte modelboerderij in Ghazi Abad in Oost-Afghanis- tan, die het verzet heeft vero verd op het regerinsgleger. Hoewel de verzetsleiders heb ben gezegd dat de geavanceer de machinerie hard nodig is voor de wederopbouw van het land, hebben de strijders zowat alles kapotgeslagen wat aan de Russen herinnerde. De haat tegen de communisten is diep geworteld. Een verzetsstrijder die ver slaggevers rondleidt op het uitgestrekte complex, op zo'n 25 kilometer ten oosten van de stad Jalalabad, doet verbaasde vragen over een verwoeste melkmachine af met een sch ouderophalen. „Wij willen geen koeien van de vijand", zegt hij. KABUL De Russische minister van buitenlandse zaken Sjevardnadze heeft herhaald dat zijn land het Afghaanse bewind zal blijven steunen, zolang andere landen het verzet hulp blijven geven. Sjevardnadze sprak na terugkeer uit Pa kistan, waar hij zonder succes had getracht tot een politieke regeling te komen met het Afghaanse verzet. Sjvardnadze zei echter ook dat de nu vertrekkende Sovjettroepen niet naar Afghanistan zullen terugkeren. Het verzet laat die Rus sische troepen over het algemeen ongemoeid bij hun ver trek. De hoofdstad Kabul daarentegen wordt geregeld met raketten en mortieren bestookt. Volgens waarnemers willen de islamitische opstandelingen Kabul zo stormrijp maken. De Russische onderminister van buitenlandse zaken Voront- sov, die wel een aantal malen heeft gesproken met het Af ghaanse verzet, zei nog steeds te hopen dat alle politieke groepen uit Afghanistan een coalitie zullen vormen als de Russische troepen vertrokken zijn. De rebellen zijn het on derling overigens nog steeds oneens over de toekomst van het land. De Russen bouwden de boer derij om de Afghanen ver trouwd te maken met moder ne landbouw- en veeteeltme thodes. Kantoren, klaslokalen en woningen op de boerderij zijn nu verwoest, de veestapel gestolen, melkmachines en an dere moderne apparatuur ka potgeslagen. Op ae brede we gen over de boerderij staan uitgebrande wrakken van tractoren, bulldozers en Af ghaanse tanks en legertrucks. De bloembedden vertonen sporen van vuurtjes die de verzetsstrijders hebben ge stookt met schoolboeken en handleidingen voor de machi nerie op de boerderij. Op de muur van een kantoor staat met grote letters gekalkt: „Dood aan de Russen". Boven het bioscoopje kondigt een affiche een film aan over moderne landbouwmethoden. Maar het gebouwtje is uitge brand. „We hebben het in brand gestoken omdat er Rus sische films werden vertoond", zegt een guerrilla-strijder. De verzetsleiders hebben er alles aan gedaan om de schade tijdens de opmars zo beperkt mogelijk te houden. „We we ten dat er mensen zijn die al leen maar aan vechten den ken. Ze denken niet aan de toekomst, dat we deze boerde rij nodig zullen hebben", zegt Ahman Ehsan, een gids het verzet. Maar de haat is veel te groot. „We willen geen hulp van Rusland", zegt Khialuddin, een jonge verzetscommandant terwijl hij naar een rij ver woeste oogstmachines van sov- iet-makelij wijst. „In de toe komst, als we een islamitische regering gevestigd hebben, willen we geen Russisch mate rieel, maar spullen uit de Ver enigde Staten en Japan". Een Afghaanse verzetsstrijder poseert bij een van de verwoeste landbouwmachines van de model boerderij in Ghazi Abad. ASUNCION De opposi tie van Paraguay noemt de voor 1 mei aangekon digde verkiezingen een valstrik. De oppositielei ders zeggen te weinig tijd te hebben om zich voor te bereiden. „De datum is zonder overleg vastgesteld", zei Domingo Lai- no, een voormalig balling en leider van de Authentieke Ra dicale Liberale Partij. „Zelf kan ik niet eens kandidaat staan omdat ik niet geregi streerd ben. Onze mensen zijn niet geregistreerd". Generaal Andres Rodriguez, sinds afgelopen vrijdag de nieuwe machthebber van Pa raguay, heeft gisteren het par lement ontbonden. Hij zei dat de nieuwe president onmiddel lijk na de verkiezingen in functie zal komen. De commu nistische partij zal overigens van de verkiezingen worden uitgesloten, aldus Rodriguez. Op de vraag of Rodriguez kan didaat zou staan in de presi dentsverkiezingen, zei hij dat de Colorado Partij over de kandidatuur beslist en niet hij. „Ik ben slechts een militair, geen politicus. Maar als ik mij nuttig kan maken voor het land, zal ik doen wat mij wordt gevraagd". De Colorado Partij, die al sinds 1947 aan de macht is, heeft een vaste meerderheid van twee derde in het parlement. De partij heeft 1,4 miljoen leden op een bevolking van onge veer vier miljoen zielen. Dit hoge aantal leden is vooral het gevolg van de verplichting lid te zijn van de partij wil men in aanmerking komen voor een overheidsfunctie of voor over heidssteun. Nu hij Stroessner het land uit heeft weten te krijgen, spreekt Rodriguez lovende woorden over de voormalige president. „Als de Colorado Partij hem zo veel jaren heeft gekozen, moet dat zijn geweest omdat men vertrouwen in hem had," zei hij. „Stroessners juridische po sitie wordt bekeken," voegde Rodriguez daar aan toe. „Hij kan misschien over twee of drie jaar terugkomen. Hij is naar Brazilië gegaan om uit te rusten". Alsof hij geen aandeel in het geweld heeft gehad, woont generaal Rodriguez samen met zijn vrouw een mis bij voor de slachtoffers die bij zijn staatsgreep zijn omgekomen. FOTO: AP Kapitein Rob in China 292) De „Pandora" wordt gereed gemaakt voor een nieuwe, lan ge tocht en behalve proviand en olie krijgt het motorjacht ook een lichte bewapening aan boord. Dat is een idee van Rob. De meisjes hebben er eerst om gelachen. „De „Pandora" is toch geen oorlogsschip," heeft Willy opgemerkt, maar Rob weet, dat die smokkelbenden In de Zuid-Chinese wateren niet erg op pot tenkijkers zijn gesteld en je kunt beter op alles voorbereid zijn. Dan kiest de „Pandora" zee. De reis verloopt vlot en voorlopig lijkt het wel, of ze op pleizierreis zijn. Maar wanneer de Chinese kust nadert, wordt het ernst. Iedere dag staan ze op de uitkijk en nauwkeurig observeren ze de jonken, die hen passeren. En zo waar, daar nadert op zekere dag een jonk, die naar de beschrij ving van Chung Chi best de Wenchow jonk van zijn oom zou kunnen zijn. „We zullen hem maar eens praaien," stelt Rob voor. Kiszczak wil Raad van Nationale Ontspanning WARSCHAU De Poolse minister van binnenlandse za ken, Czeslaw Kiszczak, heeft gisteren op de eerste dag van de ronde-tafelbesprekingen tussen oppositie en regering voorgesteld een „Raad van Nationale Ontspanning" of een „Commissie van Overleg" in te stellen. Die raad zou zich moeten uitspreken over de door de regering voorgestelde economische en politieke her vormingen, aldus de minister. De besprekingen zijn gisteren begonnen met een herhaling van de standpunten van beide partijen. Manifestatie voor wanhopige Tjechische dissidenten 1*6 k DEN vindt AMSTERDAM Nog maar een paar weken ge leden, toen ze met de voorbereidingen bezig waren, hadden de organi satoren van de gisteren in het Amsterdamse Paradi- so gehouden manifestatie voor Tjechische dissiden ten gedacht vooral actie te moeten voeren voor twee kunstenaars: Ivan Jirous en Petr Cibulka. Sindsdien gingen in Praag de mensen steeds vaker de straat op en gooide de politie er steeds meer in de gevangenis. Zo ook de toneelschrijver Va clav Havel, die in 1986 de Erasmusprijs kreeg. Zo ook Jana Petrova, lid van de onaf hankelijke vredesbeweging. Zo ook velen van wie de na men niet bekend zijn. Vandaar dat de leus gisteravond gewij zigd werd in: „Ivan Jirous, Petr Cibulka en alle anderen vrij!" Solidariteit Dat een manifestatie op zo maar een maandagavond in Amsterdam voor gewetensge vangenen in Tjechoslowakije zin heeft werd duidelijk, toen rechtstreeks werd gebeld met Karei Srp, woordvoerder van het verboden kunstenaarsco- mite Jazz Section. „Schrijf de regering in Praag!", hield Srp zijn Nederlands gehoor voor. „Schrijf de ambassade in Den Haag. Laat weten dat u de vrijlating van onze vrienden verlangt. De situatie is hier heel slecht, en daarom hebben wij uw solidariteit hard no dig". Koos Menius, van de organise rende stichting Informatie over Charta 77: „De autoritei- ten verharden zich wel, maar het verzet verbreed zich ook. Verleden week hebben 700 kunstenaars een petitie onder tekend waarin de vrijlating van Havel werd geëist. Veel van hen hadden in 1977 nog een anti-Charta-verklaring ge tekend! Het is van zeer groot belang dat juist zij, werkend binnen de officiële structuren, deze stap nu zetten. De rege ring kan onmogelijk al deze mensen opsluiten, dan zouden alle theaters van Praag stil ko men te liggen, dan zou er geen televisieprogramma uitgezon den kunnen worden". Genoeg Dat de ondertekening van een petitie niet zonder risico's is, heeft de aanhouding van Ji rous en Cibulka wel bewezen. Zij zitten vast (Srp: „Niemand weet wanneer het proces tegen hen dient") omdat ze deze zo mer een petitie hebben opge steld en ondertekend waarin ze zeggen „genoeg te hebben" van de „moorden" die het Tje- chisch regiem in de afgelopen jaren op politieke tegenstan ders heeft gepleegd. Zelf zijn ze bang ook het leven te ver liezen; nog een gevangenis straf zouden ze, na de ettelijke vorige, niet kunnen verdra gen. Op de manifestatie werden gisteren gedichten van Jirous voorgelezen die hij maakte tij dens een eerder verblijf in de cel en waarvoor hij in 1986 een Westerse literaire prijs kreeg. Jirous „schreef" ze niet in de eigenlijke zin van het woord, want schrijven was hem verboden. Maar hij leerde ze uit zijn hoofd om voor te dragen aan een mede-gevan gene, die ze op zijn beurt leer de, zodat ze per geheugen uit de gevangenis gesmokkeld en in net Westen gepubliceerd konden worden. Bijna, zo laat Jirous in een van die gedichten weten, was hij van wanhoop door de knieën gegaan en had hij gevraagd of hij de gevangenis niet mocht verlaten om naar het Westen te emigreren: |,'s Morgens kwamen de stillen en bijna gaf ik ze mijn ziel mee ter crema tie". „Niet doen!" zou Simon Vin kenoog hem toeroepen als hij in de buurt was. Vanuit Am sterdam riep hij gisteren een gedicht naar Tjechoslowakije: „Ze zijn bang. Ze zijn bang voor boeken en gedichten. Ze zijn bang voor brieven. Ze zijn bang voor graven en voor de bloemen die ilijvei oekoi 'okk< lenk nend allen te laten. Ze zijn bang ;en er uit te laten. Ze zijn bang voor de waarheid. Ze zijn bang voor de vrijheid. Waarom zijn wij dan bang voor henWaarom zijn wij dan bang voor hen?'." STEVO AKKERMAN CDA 'vang wille JERUZALEM De VS stel len een onderzoek in naar de klacht van Israel dat PLO-lei- der Arafat zijn belofte om alle terreur af te zweren niet na komt. Israel heeft intussen een formeel verzoek gericht aan de Amerikaanse regering om haar dialoog met de PLO te staken. Israëlische troepen doodden afgelopen zaterdag vijf guer rillastrijders bij gevechten in de door Israel tot veiligheids zone uitgeroepen strook in Zuid-Libanon. Volgens het Is raëlische leger waren de vijf plan aanvallen uit te voe- in Israel. Het ging .om van de PFLP en de PLF, twee door Syrië gesteun de leden van de PLO. De Israëlische minister van buitenlandse zaken, Moshe Arens noemde het voorval een duidelijke schending van de voorwaarden die de Verenigde Staten hebben gesteld aan een dialoog met de PLO. Eén van die voorwaarden is dat geen enkele tak van de PLO nog terreurdaden uitvoert. In Tunis sprak de PLO de Is raëlische zienswijze tegen. Het was een militaire operatie, al dus een PLO-functionaris. „Het was een antwoord op Is raëlisch terrorisme en het doel was Israëlische soldaten aan te vallen". In de eerste ronde van besprekingen tussen de PLO en de Verenigde Staten, verleden jaar december in Tu nis, behield de PLO zich het recht voor militaire doelen in Israel aan te vallen, aldus de PLO-functionaris. De Vere nigde Staten hebben geen ei gen definitie van terrorisme gegeven.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1989 | | pagina 4