/al Najibullah
ijkt in zicht
Solidariteit en regering
zitten weer om één tafel
ppositie Paraguay
antrouwt belofte
rije verkiezingen
■AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB
Verval
7
Li pTENLAND
CetdaeSommit
MAANDAG 6 FEBRUARI 1989 PAGINA 5
jskou nodigt
jinesty uit
DEN De men-
•chtenorganisatie
esty International
voor het eerst
haar oprichting in
een uitnodiging
angen van de Sov-
ie om dit land te
»ken. „We hebben
uitnodiging gekre
un de Sovjet-Aca-
e van Wetenschap-
Amnesty-
idvoerder Richard
h in Londen. Het is
niet bekend wan
de organisatie de
jtunie zal bezoe-
Doden in overvolle
Braziliaanse cel
RIO DE JANEIRO Na een oproer
in een politiebureau van de Brazili
aanse stad S3o Paulo zijn achttien ge
vangenen door verstikking om het
leven gekomen. Dat gebeurde nadat
een politieman een traangasgranaat
had gegooid in een overvolle cel met
vijftig gevangenen. Acht anderen zijn
gewond geraakt. De oproer begon na
een uitbraakpoging van de gevange
nen. De politie slaagde erin de poging
te onderdrukken en sloot de gevan
genen op in een isoleercel van drie
bij anderhalve meter. „Aangezien de
gevangenen alle andere cellen kapot
hadden gemaakt, konden wij hen
nergens anders onderbrengen", zo zei
de politieman.
Slangen
Met een slang in zijn
hand en één kronke
lend rond zijn nek
wenst de Malaysische
slangenkoning Dasta-
gir Husseine via een
Chinese wenskaart de
bezoekers van het
Nationale Museum in
Kuala Lumpur alsnog
een gelukkig nieuw
jaar. De afgelopen
week was Husseine
een van de best be
zochte attracties in
het museum waar een
speciale ruimte voor
hem en zo'n honderd
giftige slangen was
gereserveerd.
FOTO: AP
Pozsgay nu voorzichtig
over opstand van 1956
BUDAPEST Het Hongaarse Polit-
buro-lid Imre Pozsgay heeft zijn eer
dere uitspraken over de gebeurtenis
sen van 1956, die hij bestempelde als
„een volksopstand", enigszins afge
zwakt. Zijn karakterisering betekende
„geen eindoordeel" maar slechts „een
aanbevolen formulering .in de geest
van een verzoening met het volk". De
opstand wordt officeel gezien als een
contra-revolutie. Het Hongaarse week
blad Elet es Irodalom heeft een scher
pe aanval gelanceerd op Kadar, die in
1956 leider was. Ze eist dat hij politiek
rekenschap aflegt van zijn niet-realis-
tisch economisch beleid, het in gebre
ke blijven ten aanzien van Hongaarse
etnische minderheden in Transylvanië
en een welig tierende corruptie.
Halve ton kruiden voor
lichaam Panchen Lama
PEKING Bij het Tashi Lump klooster
in Tibet zijn 553 kilo conserveringskrui-
den bezorgd om het lichaam van de on
langs overleden Panchen Lama te balse
men. De Panchen Lama, de op een na
hoogste geestelijke leider van de Tibe
taanse buddhisten, overleed op 18 januari
aan een hartaanval overleden. Ervaren
monniken zijn inmiddels begonnen met
het conserveringskarwei. Duizenden mon
niken en leken hebben de afgelopen da
gen in Xigaze en Lhasa de laatste eer be
wezen aan de Panchen Lama. Hij werd
aanbeden als de tiende incarnatie van de
buddhistische god Amitabha. De opvol
ging gebeurt traditioneel door een kind
aan te wijzen, dat wordt beschouwd als
een nieuwe reïncarnatie van de godheid.
BELLEN KLAAR VOOR MACHTSOVERNAME
„Daarom is het van plan het
regime van binnenuit te on-
}UL/MOSKOU Nu
neeste Sovjet-troepen
lanistan hebben ver-
a, bereidt het bewind
[abul zich voor op de
-rontatie met het ver-
Guerrillaleiders zei-
afgelopen weekeinde ..contra-revdutionaire activi-
■6 rteit aldus Tass.
zij de regering nog y00r je Sovjet-televisie beves-
dagen de tijd geven tigde een ontgoochelde Af-
te capituleren en dat ghaanse communist de berich-
aarna een groot offen- ten van Tass. In het veel beke-
zullen inzetten. ken programma Visie zei hij
dat hét Afghaanse volk presi
dent Najibullah niet steunt.
Het tv-programma leek de kij
kers voor te bereiden op de
mogelijke val van Najibullah.
in Afghanistan de terugtrek
king van het Rode Leger vol-
ins het Sovjet-persbureau
heerst in de Afghaanse
Istad feitelijk een staat
beleg. Volgens het
vsagentschap hebben de
nunistische autoriteiten
ns uitgedeeld onder alle
afdelingen in Kabul,
er hebben het Afghaanse
en de volksmilitie de
role óp het binnenkomen-
erkeer verscherpt en pa
lleren er helikopters bo
de stad. Volgens Tass
het Afghaanse verzet
de illlusie dat het onmid-
ik na het vertrek van de
Sovjet-soldaat de
stad kan innemen.
dermijnen door sabotage en gen. „De Russische legers ver
een economische blokkade", trekken uit het land en wij
De rebellen hebben als vluch- zullen ons verdedigen", zei de
telingen vermomde agenten 43-jarige in gevechtstenue ge-
Kabul binnengesmokkeld om stoken Najib. „Wij moeten
de bevolking aan te zetten tot sterk zijn. Wij moeten ons ver-
f~enigen. Ze zeggen dat ons volk
zijn land niet kan verdedigen.
Dat is een leugen".
TerwijlNajib sprak klonken
op de achtergrond de motoren
van de vertrekkende Russi
sche vrachtvliegtuigen, Terwijl
nog verder weg het gerommel
van artillerievuur klonk. Door
zware sneeuwval en lawines
vorderen de legerkonvooien
die over de Salang-route van
Kabul naar de Sovjet-grens in
het noorden trekken slechts
langzaam. Bij de lawines zijn
volgens Radio Moskou drie do
den en een gewonde gevallen.
De Verenigde Naties stuurt
voedselkonvooien naar steden
in Afghanistan die worden be
legerd door de mujaheddin.
Het zwaar belegerde Jalala
bad, op de weg van de hoofd
stad Kabul naar de Pakistaan
se grens, is mogelijk de eerste
Afghaanse stad die in handen
van de mujaheddin zal vallen.
Leugen
In Kabul betoogde Najib giste
ren voor een bijeenkomst van
ongeveer tienduizend aanhan
gers van zijn Democratische
Volkspartij dat zijn marxisti
sche regering de verwachte
aanval van het moslim-verzet
zou doorstaan. De bijeenkomst
werd door de televisie recht
streeks uitgezonden en leek
vooral te worden opgevoerd
ten behoeve van de tientallen
buitenlandse journalisten die
Afghaanse verzetsstrijders plunderen een Sovjet-tank die na hevige gevechten in de buyrt van Jalalabad is
ROESSNER KRIJGT ASIEL IN BRAZILIË
^SILIA De voorma
president van Para-
Alfredo Stroessner,
vrijdag na een bewind
35 jaar werd afgezet,
indt zich momenteel
Brazilië. Hij heeft er
tiek asiel gekregen en
zich vrij bewegen. In
aguay zijn intussen
kiezingen aangekon-
Maar de oppositie
ft de nieuwe macht-
bers wantrouwen.
lessner is volgens Brazili-
se woordvoerders van plan
hts korte tijd in het land te
'en. Naar welk land hij wil
of dat bereid is hem toe te
n, is niet bekend. De ex-
ator werd bij zijn aankomst
irazilië vergezeld door een
van dertig personen, on-
wie zijn zonen Gustavo en
edo en zijn dochter Gra-
a. Zijn vrouw is momenteel
Jruguay.
Asuncion, de hoofdstad van
aguay, woonde de nieuwe
ihthebber generaal Rodri-
z intussen een herden-
gsdienst bij voor degenen
bij de staatsgreep om het
en zijn gekomen of daarbij
«)nd raakten. Volgens nog
«vestigde berichten zouden
er driehonderd mensen bij
de coup zijn omgekomen.
De kerkdienst werd geleid
door de aartsbisschop van
Asuncion, Ismael Rolon. De
geestelijke, die een fel criticus
is geweest van Stroessners re
gime, omhelsde de nieuwe
president terwijl de duizenden
aanwezigen juichten en gezan
gen en patriottische liederen
zongen.
De Paraguayaanse minister
van buitenlandse zaken, Luis
Maria Argana, verklaarde gis
teren dat binnen negentig da
gen verkiezingen worden uit
geschreven. Volgens Argana
zullen alle partijen op voet van
gelijkheid er aan mogen deel
nemen. Maar politieke waar
nemers zeiden te verwachten
dat de regerende Colorado-
partij, die Stroessner drie de
cennia heeft gesteund, als win
naar uit de bus zal komen.
Volgens hen zal het de 3,7 mil
joen inwoners van het land
moeilijk vallen te breken met
de traditie van „Coloradismo",
waarmee zij zijn opgevoed.
Buiten Paraguay worden in
tussen de nodige vraagtekens
gezet bij de bedoelingen van
de nieuwe president. Zo zou
hij, net als zijn voorganger,
nauw betrokken zijn bij de
drugssmokkel. De New York
Times citeerde John Hoyt Wil
liams, hoogleraar Latijns Ame-
Honderden mensen vierden gisteren op het vliegveld van Asun
cion het vertrek van de afgezette dictator Stroessner.
FOTO: AP
Indiana State University, die wilden smokkelen bescher-
verklaarde: „Rodriguez heeft ming geboden en vliegvelden
volgens berichten aan lieden en een feitelijke luchtbrug ter
rikaanse geschiedenis aan de die drugs naar het noorden beschikking gesteld".
Kapitein Rob in China
I) Maar lang zal Rob niet van zijn rust genieten. Op zekere dag
It Marga hem voor aan een heer, een Chinees, die Chung Chi
it. student in de rechten. Marga vertelt, dat Chung Chi waar-
'ijnlijk enig licht kan brengen in een duistere zaak: een half
r geleden is nl. een reporter van het nieuwsbureau, waarvoor
Willy en Marga werken, naar China vertrokken om daar een
ortage te maken over een grote smokkelzaak. Maar hij Is
>it teruggekomen en niemand heeft ooit iets meer van hem
toord. En nu deelt Chung Chi haar mede. dat zijn oom. de
bezitter van een Wenchow jonk, misschien meer van deze zaak
afweet. „En wat nu?" vraagt Rob. „Wel,", antwoordt Marga, „wij
wilden er op af gaan met de „Pandora"; je gaat toch zeker
mee?" Rob heeft er wel oren naar en hij laat Chung Chi nog eens
precies vertellen hoe de jonk van zijn oom er uitziet. Want in de
Chinese wateren wemelt het van die schepen en stel je voor, dat
ze eens een smokkelschip zouden praaien! Maar tenslotte besluit
hij met de meisjes mee te gaan.
WARSCHAU Voor het de regering en Solidariteit,
eerst sinds het uitroepen Beide partijen zijn het erover
van de staat van beleg in
Polen, december 1981, zit-
eens dat er met spoed iets
moet worden gedaan aan de
buitenlandse schuld van 38,9
ten de regering en het miljard dollar, de inflatie
verboden vakverbond So
lidariteit weer om één ta
fel.
Dat gebeurt in Warschau,
waar vandaag een begin is ge
maakt met de ronde-tafelbe
sprekingen die bedoeld zijn
om een gezamenlijke oplossing
te vinden voor de politieke, so- economische,
ciale en economische proble
men in het land.
De besprekingen werden geo
pend met toespraken van de
Poolse minister van binnen
landse zaken, generaal Kiszc-
zak, en van de leider van Soli
dariteit, Lech Walesa. Over
morgen beginnen pas de echte
onderhandelingen, waaraan
ook wordt deelgenomen door
de officiële vakfederatie
OPZZ, de Boerenpartij en de en eist zij erkenning van Boe
zestig procent, de chronische
tekorten en de dreigende ar
beidsonrust in het land. Wale
sa heeft nog steeds weinig ge
loof in de capaciteiten van het
huidige beweind. Hij zei giste
ren: „We moeten veel winnen,
want er is geen andere oplos
sing voor Polen dan een brede
democratische
en politiek pluralistische her
vorming. En dat zal mogelijk
zijn, maar we moeten ons con
centreren op de strijd daar
voor".
De delegatie van Solidariteit
heeft van het landelijke be
stuur een reeks eisen meege
kregen: onafhankelijke recht
banken, vrije toegang tot de
media, vrijheid van vereni
ging, regionaal zelfsbestuur.
Verder wil Solidariteit herstel
van het vakbondspluralisme
Democratische Partij. Maar de
belangrijkste delegaties rond
de tafel zijn natuurlijk die van
ren-Solidariteit en de onaf
hankelijke studentenbond
NZS. Tenslotte zal het vakver
bond aandringen op meer
ruimte voor particuliere on
dernemers.
Met de bijeenkomst lossen de
Poolse leiders een belofte in
die zij in augustus vorig jaar
deden, nadat zij de hulp van
Solidariteitvoorzitter Lech
Walesa hadden ingeroepen om
een eind te maken aan een
golf van stakingen in de
kolenindustrie. In ruil voor
zijn rol als „advocaat van de
duivel" bood de regering een
dialoog met Solidariteit aan.
Maar er kwam niets van de
beloofde ronde-tafelbespre-
king, omdat de regering bij na
der inzien toch niet bereid was
over de legalisering van het
vakverbond te onderhandelen.
Na een mislukte poging voor
aanstaande figuren in zijn ka
binet op te nemen die het ver
trouwen van de oppositie ge
noten, kwam premier Rakows-
ki tot de overtuiging dat hij
niet om Solidariteit heen kan,
tot groot ongenoegen van het
conservatieve deel van de par
tij. De kans dat de conferentie
succes oplevert wordt echter
zeer gering geacht.
Streepjes
Het was een en al
streep wat de
klok sloeg op een
modeshow in
Japan waar
gisteren de
wintercollectie
van ontwerper
Yohji Yamamoto
werd geshowd. In
de kleuren rood,
wit en blauw werd
een streepjes
combinatie van
de Japanse
modekoning ten
tonele gevoerd.
De mannequin
draagt hier een
rood en wit
horizontaal
gestreepte trui en
een blauw, wit
verticaal
gestreepte broek.
De hoed is van
rood, wit en grijs.
FOTO: AP
Aquino wil niet
praten over Marcos
MANILA De Fillipijnse
president Aquino heeft giste
ren geweigerd haar vice-presi
dent Salvador Laurel te ont
vangen, om te praten over
diens bezoek aan ex-president
Marcos in een ziekenhuis in
Hawaii. Laurel kreeg van
Marcos een persoonlijke bood
schap mee voor Aquino, waar
in hij zou hebben gevraagd
zijn laatste levensdagen op de
Fillipijnen door te mogen
brengen. Laurel bezocht de
zieke oud-president om „puur
humanitaire redenen" zonder
dat hij daarvoor toestemming
had gekregen van Aquino.
EP'er wil sancties
tegen walvisvangst
STRAATSBURG De Euro-
pese Gemeenschap moet lan
den bestraffen met harde eco
nomische sancties als ze zich
niet houden aan de besluiten
van de Internationale Walvis
commissie (IWC). Alleen zo
kan deze ernstig bedreigde
diersoort overleven. Dit
schrijft de Nederlandse Euro
parlementariër Hemmo Mun-
tingh (PvdA) in een rapport
over de walvisvangst, dat 17
februari in Straatsburg behan
deld zal worden.
door Frans Boogaard
BRUSSEL Joseph Luns:
„Brussel is een sympathieke
en fascinerende stad. Haat
vele musea, de prachtige
historische gebouwen en de
fraaie parken en monumenten
maken haar tot een
schatkamer der Westeuropese
cultuur". De oud-minister van
buitenlandse zaken en oud
secretaris-generaal van de
NA VO schreef deze zinnen
een paar jaar geleden in een
voorwoord bij een van de
betere reisgidsen over de
Belgische hoofdstad. Luns, nu
zelf alweer enige jaren
gepensioneerd Brusselaar,
heeft geliik dat zijn zelf
gekozen ballingsoord op een
paar mooie plekjes kan bogen.
Maar hoe lang dat zo blijft is
een vraag die met de dag
actueler wordt. Het bijna
volstrekte gebrek aan
monumentenzorg en de
toenemende luchtvervuiling
dragen er stevig toe bij dat wat
hier het „kunstpatrimonium"
heet, er vervallen bijstaat.
Voor een deel heeft dat een
historische oorzaak. De wet op
het behoud van monumenten
en landschappen, die in 1831
door het toen één jaar oude
parlement werd aanvaard,
wordt al anderhalve eeuw zo
luchthartig toegepast, dat in
België nog steeds maar enkele
honderden monumenten zijn
beschermd, tegenover
tienduizenden in Nederland.
En zeker is dat van die
beschermde monumenten de
meeste niet in Brussel staan.
De status van deze metropool
als Europese hoofdstad heeft
in verschillende wijken, hand
in hand met typisch-Belgisch
gesjoemel en een ongehoorde
speculatiepolitiek, een
gigantische kaalslag tot gevolg
gehad, waarvan het eind nog
lang niet in zicht is. De
federalisering van de staat
zeg maar het opheffen van
België heeft het er
bovendien bestuurlijk allemaal
nog wat onoverzichtelijker op
gemaakt.
Bij het Sint Lukas-archief, dat
nu al ruim twintig jaar de
monumentenzorg in Brussel
behartigt, begint dat op een
pijnlijke manier duidelijk te
worden. Onder elk dossier
moeten niet een of twee, maar
vijf of zes ministeriële
handtekeningen worden gezet.
Adviesaanvragen overleven
makkelijk meerdere
kabinetten en tegen de tijd dat
het geld er is om iets te
ondernemen, is de patiënt
overleden.
De toren van het vijftiende-
eeuwse stadhuis op de Grote
Markt, een van de fraaiste van
West-Europa, werd pas in de
steigers gezet toen ambtenaren
en toeristen door vallende
stenen met de dood werden
bedreigd. De restauratie van
de naburige Sint Michiels-
kathedraal, die grotendeels uit
de dertiende eeuw dateert,
werc{ jarenlang opgehouden
omdat niemand wist wie de
eigenaar was. De restauratie
van het compleet weggerotte
Chinees Paviljoen, een
juweeltje van Cfiinese
houtsnijkunst dat Leopold II
begin deze eeuw in het
Lakenkwartier liet bouwen,
liep twee weken geleden
spaak. De politieke
verantwoordelijkheid over de
herstelwerken is bij de laatste
staatshervorming aan de
Vlaamse regering
overgedragen, maar de
bijbehorende fondsen nog niet
Met de Mariakerk, een neo-
Byzantijns monument aan de
rand van Schaerbeek, is het
nog triester gesteld. In 1981,
nadat al twintig jaar lang
stenen waren afgebrokkeld en
de ene steunpilaar na de
andere het liet afweten, kwam
er een akkoord over herstel.
Vier jaar later werd op de
toren een nieuw koepeltje
geplaatst, dat door stomme
pech meteen afbrandde.
Sindsdien is ook de Mariakerk
weer aan de goden
overgeleverd.
De binnenstad zelf groeit
intussen uit tot een grote
bouwput, van het Centraal
Station, waar nu romantische
trapgeveltjes door snelle hotels
aan het oog worden
onttrokken, tot aan het
Martelarenplein, dat in
afwachting van een al
tientallen jaren geplande,
maar nimmer geeffectueerde
restauratie compleet is
dich tgetimmerd.
Het enthousiasme van Luns
wordt er, gezien zijn lovende
bijdrage aan „Neem nou
Brussel" niet merkbaar door
getemperd. Maar hij is dan ook
op dit moment een van de best
onderhouden monumenten
van de Belgische hoofdstad.
