Nijpels moet zijn collega's
flink om de oren slaan
„Vrede kun je alleen
sluiten met je vijand"
MILIEUDEFENSIE VERWIJT KABINET LAKSHEID:
Oosterse geneeswijzen
krijgen polikliniek
Sieraden buit bij inbraak
PERES BOOS'OVER ACTIE TEGEN EBAN
BINNENLAND/BUITENLAND
CeicbcSouocuit
MAANDAG 6 FEBRUARI 1989 PAGINA 4
ISRAELI'S EN PALESTIJNEN ZOEKEN WOORDEN VOOR VREDE
Utrechtse jongens gooien
stenen van viaducten
UTRECHT Twee jongens van 16 en
18 jaar zijn door de Utrechtse politie
aangehouden omdat zij al een hele week
's avonds vanaf een viaduct grote stenen
naar passerende automobilisten hebben
gegooid. Daarbij werden ten minste twee
auto's zwaar beschadigd maar werd nie
mand gewond.
De jongens werden na een controle bij
viaducten door de politie aangetroffen
met een plastic zak waarin nog één grote
steen zat. Ze vertelden elke avond twin
tig stenen te hebben meegenomen naar
een viaduct. Het tweetal dat nog vastzit,
kan poging tot doodslag en openlijke ge
weldpleging ten laste worden gelegd.
PPR steunt met tegenzin
akkoord Europees Parlement
UTRECHT De PPR heeft dit week
einde met de nodige weerzin definitief
ingestemd met het wisselschema van
de kleine linkse partijen voor het
nieuwe Europese Parlement.
De afspraak houdt in dat PPR-lijst-
crekker Verbeek, indien de Regen
boogfractie één zetel behaalt, halver
wege de termijn plaats maakt voor
CPN-kandidate Van Dijk. Rollen er
twee zetels uit dan blijft Van Dijk de
volle vijf jaar aan en geeft Verbeek na
twee en een half jaar de fakkel over
aan PSP-afgevaardigde Hontelez. Die
constructie is mede ingegeven door de
overeenstemming tussen de partijen
dat er in principe tenminste één
vrouw in de Regenboogfractie moet.
Babbelende jonge Britten jagen ouders op kosten
LONDEN British Telecom, de be
langrijkste telefoonmaatschappij in
Groot-Brittannië, neemt maatregelen
tegen jongeren die via speciale, dure lij
nen met elkaar bellen op kosten van
hun ouders. „In het openbaar belang"
geeft BT particuliere bedrijven tot van
daag de tijd om hun „babbellijnen" af
te sluiten. Ouders hadden zich er over
beklaagd dat hun babbelzieke kinderen
voor enorme rekeningen zorgen door
de babbellijn te gebruiken. Op de tele
visie kwam een vrouw aan het woord
die een kwartaal-telefoonrekening liet
zien, waarop het niet geringe bedrag
van 14.000 gulden prijkte. Zij weet deze
reuzenaanslag aan haar zoon, die ver
slaafd is aan de „telefoon". De Britse
babbellijnen halen een omzet van vele
miljarden ponden per jaar. Een van de
ijedrijven die de lijnen exploiteren,
Chatterbox U.K., kondigde aan dat ze
desnoods de rechter zal inschakelen om
haar lijn operationeel te houden.
Ook in Nederland zijn
slaafd aan het telefoneren in groepsge
sprekken. Voorzitter A. Minnegal van
de stichting Anonieme Bellers zegt te
verwachten dat binnenkort zo'n twee
duizend telefoonabonnees per maand
moeten worden afgesloten wegens
schulden door het veelvuldig en lang
durig bellen met babbelboxen. Hij ver
wijt de PTT niets te doen in het belang
van deze „verslaafde" telefoonabon
nees. De Nederlandse PTT volgt het
voorbeeld van haar Britse collega's
niet, omdat het bedrijf een plicht heeft
tot leveren. Woordvoerder F. Lende-
rink: „Wij mogen ons niet bemoeien
met de inhoud van de boodschap".
Nijpels laat zich veel te gemakkelijk ondersneeuwen door de overige bewindslieden, vindt Sible Schóne.
FOTO: DIJKSTRA
SHAMIR: DIT LAND BEHOORT AAN ONS
TEL AVIV Israels premier Shamir heeft gisteravond gezegd dat
zijn land nooit zal instemmen met de stichting van een Palestijnse
staat. „Wij zeggen dat zeer nadrukkelijk tegen de Verenigde Staten
en tegen Europa", aldus Shamir voor een publiek van Likud-partij-
leden. „Het wordt tijd dat de wereld weet dat het hier gaat om
Eretz Israel (het land van Israel) en dat dit land alleen toebehoort
aan het joodse volk. Vreemden, terroristen, PLO'ers zijn brutale,
wilde invallers. Dit land is van ons. Van niemand anders".
AMSTERDAM Het is
een hele klim, drie trap
pen op naar de werkplek
van Sible Schone, energie-
deskundige van de Vere
niging Milieudefensie aan
het Damrak in Amster
dam. De weg naar zijn do
mein leidt door een ruim
gesorteerde, propvolle bi
bliotheek. Het pand lijkt
bijna uit zijn voegen te
barsten. Overal zitten
mensen te werken. Toch
hangt er in het hele ge
bouw een rustige sfeer. In
zijn zonnige kamer spuit
Schone zijn gal over het
omstreden Nationaal Mi
lieubeleidsplan (NMP)
waar minister Nijpels deze
weken de laatste hand
aan legt.
Nijpels laat zich veel te ge
makkelijk ondersneeuwen
door de overige bewindslie
den, vindt Sible Schone. De
minister zou zijn collega's
flink om de oren moeten slaan
met het rapport „Zorgen voor
Morgen". Schöne neemt het de
milieuminister zeer kwalijk
dat hij niet in het openbaar
onderhandelt over milieuza
ken met de ministers Smit-
Kroes van verkeer en Braks
van landbouw. Nijpels zou vol
gens Milieudefensie de gren
zen van het beleid van de ove
rige ministers moeten bepalen
en niet andersom. „Dat kan al
leen als het kabinet de gren
zen die het milieu zelf stelt als
uitgangspunt voor beleid
neemt".
Vergoeilijkend
Niet zelden wordt in vergoei-
lijkende termen over Nijpels
geschreven en gesproken. Hij
zou in het kabinet op zo veel
weerstand stuiten dat hem
geen blaam treft voor zijn
slappe beleid. Schöne denkt
daar anders over. „De grootste
problemen liggen inderdaad
bij de ministers Smit-Kroes,
Braks en De Korte (economi
sche zaken) en bij premier
Lubbers. Maar Nijpels maakt
een grote strategische fout. Hij
benut de argumenten die voor
het milieu pleiten onvoldoen
de. Als puntje bij paaltje komt
bindt hij in".
Door het zwakke optreden
van Nijpels dreigt het NMP
een duidelijk compromiska
rakter te krijgen. Het concept-
NMP gaat voor Schöne in ie
der geval niet ver genoeg. Het
lijkt erop dat de minister het
spreekwoord „liever een half
ei dan een lege dop" hanteert.
Milieudefensie wenst daarmee
echter geen genoegen te ne-
„Het concept-NMP pakt het
broeikasprobleem niet aan",
verzucht Schöne. Volgens het
NMP mag de uitstoot van
kooldioxide tot het jaar 2000
nog met vijf procent stijgen
vergeleken met 1985. Het rap
port „Zorgen voor Morgen"
van het Rijksinsituut voor
Volksgezondheid en Milieuhy
giëne (RIVM), dat de bouwste
nen voor het beleidsplan heeft
aangedragen, schrijft echter
een daling van de kooldioxide-
uitstoot met maar liefst 80 pro
cent voor.
„De zeespiegelstijging, die het
gevolg is van het langzaam op
warmen van de aarde, zal in
de delta's van de derde wereld
tientallen' miljoenen slachtof
fers vergen. Nederland kan
zijn dijken misschien nog wel
een paar keer verhogen. Maar
in bijvoorbeeld China en Ban
gladesh zal dat aanzienlijk
meer problemen opleveren.
Onmisbare landbouwgebieden
gaan verloren voor de wereld
voedselvoorziening als er niets
gebeurt".
Zure regen
Een ander heikel punt voor
Schöne is de aanpak van de
zure regen. Volgens het con
cept-NMP moet de verzuring
worden teruggebracht tot 2400
zuurequivalenten per hectare
per jaar. „Dat betekent dat het
kabinet zich erbij neerlegt dat
het overgrote deel van het Ne
derlandse bos en alle heide zal
verdwijnen".
De Centrale Raad voor de Mi
lieuhygiëne, waarvan de Vere
niging Milieudefensie deel uit
maakt, heeft het maximum
zuurequivalenten gesteld op
1400. Daarmee blijft niet al
leen het bos op de rijkere
gronden, maar ook op zand
gronden behouden. Dit geldt
bijvoorbeeld voor de bossen in
Drente, Brabant en op de Ve-
luwe. Bij een maximum van
500 equivalenten zou zelfs het
meest kwetsbare bos in leven
kunnen blijven.
„Waar we ons kwaad over ma
ken", vervolgt Schöne „is dat
het kabinet in het rapport
„Zorgen voor Morgen" toege
eft dat de doelstellingen van
het beleidsplan niet toereikend
zijn om het milieu van een ge
wisse dood te redden. Dat is
een klap in het gezicht". Mi
lieudefensie heeft er daarom
op aangedrongen dat het kabi
net de kooldioxide-uitstoot
jaarlijks met twee a drie pro
cent terugdringt en de verzu
ring tot 1400 zuurequivalenten
per hectare per jaar beperkt.
Benzinebonnen
De maatregelen die de milieu
beweging voor ogen staan grij
pen veel harder in dan de
plannen van Nijpels. Zo is
Schöne er voorstander van dat
het openbaar vervoer een ster
ke impuls krijgt en dat het au
toverkeer tegelijkertijd wordt
afgeremd. Schöne verwijt de
minister dat hij geen duidelij
ke keus maakt voor het open
baar vervoer. „Hij trekt er wel
800 miljoen gulden voor uit,
maar hij wil niet aan het indi
viduele autogebruik komen".
Bij Milieudefensie leven dui
delijke ideeën over het.ver
keer. „Het autogebruik kan
worden ingeperkt door iedere
automobilist recht te geven op
benzinebonnen voor 5.000 ki
lometer per jaar. Het gemid
delde ligt nu nog op 16.000 ki
lometer. De benzine duurder
maken en de vaste kosten van
de auto lager, is ook een moge
lijkheid", aldus Schöne. „Ove
rigens vindt Milieudefensie
niet dat automobilisten de
zwarte Piét toegespeeld
moeten krijgen. Alle boosdoe
ners moeten hun steentje bij
dragen aan een beter milieu".
Een wet die energievretende
elektrische apparaten verbiedt
kan volgens Schöne het elek
triciteitsverbruik naar bene
den brengen. Hetzelfde geldt
voor het aardgasverbruik, dat
nu nog op gemiddeld 2000 ku
bieke meter per huishouden
ligt.
Veestapel
Een maatregel die het in de
politiek voorlopig niet zal ha
len is het inkrimpen van de
veestapel met veertig procent.
Milieudefensie bepleit deze
maatregel nog steeds. „Het
hoeft niet van de ene dag op
de andere", wimpelt Schöne
alle bezwaren weg. „Het kan
binnen enkele tientallen jaren
door een goede uitstapregeling
voor boeren te bedenken. Het
moet wel een sociaal aan
vaardbaar plan zijn. Ook het
overschakelen op andere pro-
dukten is denkbaar en het ne
men van andere technische
maatregelen die de verzuring
tegengaan".
De Centraal Economische
Commissie (CEC), één van de
belangrijkste adviesorganen
van de regering, heeft het
NMP in een intern rapport tot
de grond toe afgebrand. Om
andere redenen: de CEC vindt
de plannen van Nijpels te
duur. Aan dat stadium, het
praten over geld, is de discus
sie volgens Milieudefensie nog
helemaal niet toe. Schöne:
„Het gevaar is dat door al het
gekrakeel over de financiering
de inhoud van het NMP uit
het oog wordt verloren". Hij
relativeert de kosten. Veel
maatregelen brengen zelf het
geld op vóór de kosten van de
maatregel. „Door de uitbrei
ding van het wegennet te
schrappen kan het openbaar
vervoer bijvoorbeeld drastisch
worden uitgebreid".
Lege doos
„Nijpels heeft zijn ministerie
voor het NMP globaal laten
doorrekenen wat het kost om
incidentele aanvullende maat
regelen te nemen om de ver
vuiling op te ruimen. De bere
keningen laten zien dat het
treffen van ingrijpende maat
regelen goedkoper is. Toch
kiest het kabinet er niet voor
om hèt milieu structureel te
verbeteren. In het NMP wordt
dat openlijk toegegeven".
Volgens Schöne zijn de be
windslieden er nog steeds niet
voldoende van overtuigd dat
het nemen van ingrijpende
maatregelen noodzakelijk is.
De tegenstand om echt iets aan
het milieu te doen zit volgens
de milieudeskundige vooral in
het „opzien tegen veranderin
gen".
Initiatieven van het VNO en
de FNV om in samenwerking
tussen werkgevers en werkne
mers de milieuproblematiek
aan te pakken, juicht Schöne
toe. Hij blijft nog wel wat
voorzichtig op dat punt:
„Voorlopig hebben we te ma
ken met een lege doos. Het is
afwachten of er wat van die
nobele voornemens terecht
komt. Het is de taak van de
milieubeweging om de werk
gevers en de werknemers aan
hun uitspraken te houden".
Maar eerst moet de politiek
zich duidelijk uitspreken vóór
het milieu, vindt Schöne. Wat
er moet gebeuren als de poli
tiek toch niet vóór het milieu
in de bres springt staat hem
niet duidelijk voor ogen. „Als
het kabinet nu niet met een
helder pakket effectieve maat
regelen komt dan moeten wij
een alternatief plan voorstel
len", zegt hij aarzelend. „We
moeten de straat op en handte
keningenacties voeren. De ac
ties moeten vooral breed en
massaal zijn en minder de na
druk leggen op radicaliteit".
ELSBETH KEGGE
JERUZALEM Zijn zachte
stem en zijn innemende glim
lach weerspiegelden iets van de
verlegenheid om de plotselinge
publiciteit, waaronder hij na zes
maanden eenzame opsluiting in
een Israëlische gevangenis
werd bedolven.
Faisal al-Husseini, tot voor kort
algemeen beschouwd als dè
PLO-vertegenwoordiger in de
bezette gebieden, ontving de
stroom van gasten - Palestijnse
sympathisanten en nieuwsgieri
ge journalisten - gisteren met
woorden van verzoening en
Middenoostelijke wijsheid.
„Vrede kun je alleen sluiten
met je vijand. Een „mooie" vij
and bestaat niet".
Maar achter deze vriendelijke
worden schuilde ook verwar
ring. Verwarring om de woede
van PLO-leider Arafat, die al-
Husseini's eerder geuite bereid
heid tot het houden van verkie
zingen in bezet gebied, als voor
loper van Palestijns zelfbestuur,
niet in dank had afgenomen.
Arafats boosheid had een groep
prominente PLO-aanhangers al
doen besluiten van een bezoek
aan al-Husseini af te zien.
Husseini, geschrokken, ver
scheen niet op een voor Pale
stijnse journalisten georgani
seerde persconferentie. Een gis
teren te houden ontmoeting
met leden van de buitenlandse
persvereniging werd door hem
op het laatste moment afgezegd.
„Geef me twee, drie weken",
verklaarde hij: „Ik moet me
eerst wat beter van de situatie
op de hoogte stellen".
Een week lang was Faisal al-
Husseini, de 48-jarige zoon van
de legendarische Arabische
commandant Abdel Khader al-
Husseini die tijdens de Israe-
lisch-Arabische oorlog van 1948
werd gedood, het middelpunt
van wat een indirecte dialoog
moest worden tussen Israel en
de PLO. Die dialoog bleek tot
mislukken gedoemd. De Israëli
sche minister van defensie Ra
bin deed via een afgèzant al-
Husseini - toen nog in zijn ge
vangeniscel - het voorstel alge
mene verkiezingen uit te schrij
ven in de bezette gebieden.
Husseini stemde in, onder be
paalde voorwaarden. Onmid
dellijk daarop werd niet alleen
Rabin aangevallen door woord
voerders van de rechtse Likud-
partij, maar bereikte ook al-
Husseini het bericht, dat de
PLO-leiding onder geen voor
waarde bereid was tot dergelij
ke verkiezingen, vóórdat de Is
raëlische troepen zich hadden
teruggetrokken uit de Westelij
ke Jordaanoever en de Gaza-
strook. Rabin corrigeerde enke
le eerder gedane uitspraken, al-
Husseini liet weten niets te wil
len wat niet in de PLO-lijn pas
te, en beide partijen waren dus
JERUZALEM De Israëli
sche minister van financiën,
Shimon Peres, heeft zich zeer
boos gemaakt op twee colle
ga's, onderminister van bui
tenlandse zaken Netayahu en
diens directe chef, minister
van buitenlandse zaken Arens.
Netayaha heeft de Israëlische
ambassadeur in Nederland,
Zeev Sufot, vorige week ver
weer terug op hun uitgangs
punt. De indruk bestond dat al-
Husseini - bang voor een her
haling van een zesmaandelijks
administratief arrest - (en daar
voor is alleen de handtekening
nodig van de minister van de
fensie) zich had laten gebruiken
voor de lancering van Rabins
voorstellen, om via onderhan
delingen met plaatselijke Pale
stijnse leiders de PLO officieel
te omzeilen. „Het idee is de
Amerikanen en misschien ook
de Westeuropeanen te doen
denken, dat Israel oprecht geïn
teresseerd is in het vinden van
gesprekspartners. Het droeve
feit is, dat Israel niet in staat en
ongetwijfeld ook niet bereid is
om nu verstrekkende conces
sies te doen", zo schreef een Is
raëlische commentator.
Israels premier Shamir, die
over enkele weken .naar Was
hington reist voor een eerste
ontmoeting met de nieuwe
Amerikaanse president George
Bush, weet dat van hem con
crete voorstellen worden ver
wacht. Midden deze week zal
het Israëlische kabinet zich
voor het eerst buigen over de
details van een mogelijke offi
ciële vredesopening.
Tot nu toe houden zijn voorstel
len niet meer in dan een herha
ling van de al tien jaar oude ak
koorden van Camp David tus
sen Israel en Egupte. Het eerste
deel van die akkoorden hield
de uitwerking van een vredes
verdrag tussen Jeruzalem en
Cairo in, het tweede deel be
loofde autonomie (zelfbestuur)
voor de Palestijnen in bezet ge
bied. Daarin werd afgesproken
te onderhandelen over de uit
eindelijke status van de Weste
lijke Jordaanoever en de Gaza-
strook. „Betekent een vredes
plan op basis van de Camp-Da-
vid-akkoorden dat Israel uit
eindelijk bereid is de bezette
tebieden te ontruimen?", werd
hamir de afgelopen week ge
vraagd. „Niemand heeft het
recht om nu al te spreken over
het resultaat van de onderhan
delingen", was het diplomatie
ke antwoord van de Israëlische
premier. Zijn ware- gevoelens,
ontdaan van elke diplomatieke
voorzichtigheid, kwamen dui
delijk naar voren toen hij kort
geleden in een spontane reactie
een vergadering toeriep: „Ara
boden een receptie te houden
ter ere van ex-minister van
buitenlandse zaken en mede
oprichter van Israel Abba
Eban, die op bezoek was in
Den Haag. De aanleiding tot
het verbod was, dat Eban deel
nam aan een congres in Den
Haag over de toekomst van
het Midden-Oosten, waarbij hij
ook sprak met afgevaardigden
bieren zijn Arabieren. En de
zee is de zee. De Arabieren wil
len ons nog steeds de zee indrij-
De toenemende druk vanuit het
Israëlische leger, dat nu min of
meer openlijk toegeeft, dat de
Palestijnse opstand, de Intifada,
niet met militaire middelen is
te onderdrukken, heeft Jeruza
lem inmiddels overtuigd van de
noodzaak een politieke oplos
sing te vinden voor het pro
bleem van de bezette gebieden.
Ook de vrees voor mogelijke
Amerikaanse en Russische
druk en de duidelijk in Israels
nadeel veranderde openbare
mening in Europa en de schok
om Arafats politieke successen,
hebben hun uitwerking op de
Israëlische leiders.
Faisal al-Husseini, die bijna de
gehele periode van de Intifada
in administratief arrest (gevan
genhouding zonder enige vorm
van proces) doorbracht, omdat
hij door de Israeli's als „gevaar
lijke ophitser" werd omschre
ven, was daarom korte tijd de
brug, waarlangs ideeën konden
worden gelanceerd en getest.
„Een ladder", omschreef hij
zichzelf dit weekeinde, „waar
langs de Israeli's uit de hoge
boom konden klimmen". Maar
de ladder is voorlopig niet hoog
genoeg om de kloof tussen Is
rael en de Palestijnen te kun
nen overbruggen.
WILLY WERKMAN
DODEN BIJ
ONLUSTEN
TEL AVIV - Bij felle botsingen
tussen Palestijnse betogers en
het Israëlische leger zijn giste
ren drie Palestijnen gedood in
de bezette Gazastrook. Bij de
rellen raakten volgens Pale
stijnse bronnen zeker zestien
mensen gewond, onder wie een
Zwitserse medewerker van het
Rode Kruis. Hij werd tweemaal
in zijn been getroffen door plas
tic kogels. Drie Palestijnse kin
deren zijn met zware brand
wonden in ziekenhuizen opge
nomen, nadat volgens hun zeg
gen Israëlische militairen een
onbekend stof naar hen hadden
gegooid. In de door Israel inge
stelde veiligheidszone in Zuid-
Libanon schoot het Israëlische
leger vijf guerrilla's dood.
van de PLO. Dergelijke con
tacten zijn in Israel bij wet
verboden. Minister Arens on
dersteunde het besluit van Ne
tayahu en zei dat het in dit ge
val niet van belang was dat
Eban, een partijgenoot van Pe
res, bij de oprichting van Is
rael een historische rol heeft
gespeeld.
Derrick op wacht
Nietsvermoedende voorbijgan
gers keken vorige week
vreemd op toen ze de bekende
Duitse commissaris Derrick uit
de gelijknamige tv-serie op
wacht zagen staan bij het pa
leis Noordeinde in Den Haag.
Gehuld in het tenue van de Ko
ninklijke marechaussee loste
acteur Horst Tappert een be
lofte in, die hij deed als gevolg
van een verloren weddenschap
in het tv-programma 'Wedden
Dat'. Vanavond is zijn ervaring
te zien in de derde aflevering
van dit programma. De afleve
ring met Horst Tappert trok
maar liefst 5,2 miljoen kijkers
en behaalde daarmee de eer
ste plaats in de top-25 van de
kijkdichtheidscijfers.
FOTO: ANP
SUSKE EN WISKE DE KOMIEKE COCO
Uitgeverij. Antwerpen-Weesp
LAAG SOEREN In Laag Soeren is zaterdag een po
likliniek voor oosterse geneeswijzen geopend. De pa
tiënten krijgen een behandeling met kruidenprepara
ten, dieetadviezen en een zogenoemde pancha-karma
kuur. Dit laatste'is een reinigingskuur voor het li
chaam.
De polikliniek, het Maharishi Ayur-Veda-gezondheidscentrum,
is ontstaan na een uitgebreid onderzoek naar het effect van de
geneeswijzen. Daaruit bleek dat de geneeswijzen een positief ef
fect hebben op een aantal doorgaans chronische ziekten. Bij 80
procent van lijders aan onder meer reuma, astma en hoge bloed
druk trad een aanmerkelijke verbetering in het ziektebeeld op.
De resultaten van het onderzoek waren voor een groot aantal
ziekenfondsen, waaronder het Zilveren Kruis, reden om de be
handeling in het fonds op te nemen.
RIJNSBURG Bij een inbraak in een woning aan de Witte de
Withlaan in Rijnsburg zijn gisteravond enkele sieraden gestolen.
De daders kwamen binnen door een bovenlichtje te forceren.
Volgens de Rijnsburgse politie is het aantal inbraken dat in de
avonduren plaats vindt de laatste tijd opvallend gestegen.
Palestijnse activist al-Husseini en zijn 14-jarige dochter Fadwa, vorige week toen Husseini na
maandenlange gevangenschap op vrije voeten kwam. FOTO: AP
