plieramp bedreigt
latuur Antarctica
Woede in Mexico over greppel langs grens
Zware gevechten
bij staatsgreep
l- 1
Weinig Nederlanders
in belegerd Kabul
Fitness
JITENLAND
CcidócSou^uwit
VRIJDAG 3 FEBRUARI 1989 PAGINA 5
snog dorpen ontruimd
g gevolg Tsjernobyl
jSKOU De regering van de Sovjet-re-
jiek Wit-Rusland heeft de ware omvang
de kernramp van Tsjernobyl in april
fi steeds verzwegen. Pas nu, bijna drie
na dato, heeft zij de ontruiming gelast
twintig besmette dorpen, zo meldde gis-
|n de Sovjet-televisie. Niemand zou zich
voor kort hebben bekommerd om de
Ine boerengemeenschappen. De mensen
f gingen gewoon door met het bewerken
I hun grond, die sterk radioactief besmet
I door de nucleaire catastrofe in de aan-
nzende Oekraïne. De oogsten, die besmet
en met het radioactieve isotoop, cesium-
j zouden tot nu toe gewoon op de markt
gebracht.
Senaat wil aanvullende
informatie over Tower
WASHINGTON De commissie voor de strijd
krachten van de Amerikaanse Senaat heeft de
stemming uitgesteld over de benoeming van John
Tower tot nieuwe minister van defensie om „aan
vullende informatie" van de FBI over de kandi
daat-bewindsman te bekijken. Een van de be
schuldigingen tegen de genomineerde minister
van defensie luidt dat hij een probleemdrinker
zou zijn. Verder gaan er geruchten dat hij een
„rokkenjager" is en staat vast dat hij in het verle
den adviseur is geweest van bedrijven die werken
voor het Pentagon. De commissie vreest dat To
wer deze bedrijven als minister zou kunnen be
voordelen. Volgens president Bush heeft een
eerder FBI-onderzoek naar Tower niets opgele
verd dat diens functioneren als minister van de
fensie in de weg zou staan.
Gratie voor directie
Iraanse staatsomroep
NICOSIA De geestelijk leider van
Iran, ayatollah Khomeini, heeft de di
rectieleden van de Iraanse omroep
gratie verleend, die waren veroor
deeld tot gevangenisstraf en zweepsla
gen wegens het uitzenden van een
„onislamitisch interview". In de ra
dio-uitzending die Khomeini's boos
heid had opgewekt, verkoos een
vrouw een Japanse ster uit een popu
lair televisiedrama als voorbeeld bo
ven Fatima, de dochter van dë pro
feet. De serie is in Iran zo populair,
dat tijdens de uitzending ervan de
straten vrijwel verlaten zijn. Het is
niet bekend of de vier voor hun vrij
lating al de zweepslagen hadden
moeten incasseren.
Ex-ambassadeur Burt
toponderhandelaar VS
WASHINGTON Amerika's presi-
dent Bush heeft Richard Burt, bin
nenkort ex-ambassadeur in de
Bondsrepubliek Duitsland, benoemd
tot leider van de groep diplomaten
die met de Sovjetunie onderhandelt
over strategische wapens. Deze be
noeming wordt gezien als een sig
naal, dat de nieuwe regering ernst
maakt met het plan te komen tot een
halvering van de strategische bewa
pening. Zowel de VS als de Sovjetu
nie hebben kenbaar gemaakt, hier
over te willen praten. Als adviseur
van de regering-Reagan gold ambas
sadeur Burt als een vertegenwoordi
ger van de stroming, die naarstig
streefde naar wapenvermindering.
VS testen in Canada
„onzichtbare" raket
OTTAWA Canada heeft de Verenigde
Staten toestemming gegeven om boven
Canadees grondgebied het nieuwste type
kruisraket te testen. Het gaat om kruis-
vluchtwapens die door het gebruik van de
geavanceerde „stealth"-technologie vrij
wel onzichtbaar zijn voor vijandelijke ra
dar. De kruisraketten, die met een kern
kop kunnen worden uitgerust, worden
vanuit een bommenwerper gelanceerd om
vervolgens op eigen kracht naar hun doel
slissing om de kruisraket te testen de sfeer
n vertrouwen in de relatie tussen de VS
de Sovjetunie niet ten goede komt
HIT TAK AAST OP BERGINGSCONTRACT
IN-OS AIRES Het
:en van het Argentijn-
voorradingsschip Ba-
Paraiso, dat bijna een
jjoen liter dieselolie
fvoerde, kan leiden tot
ernstigste milieuramp
i zich tot nu toe in het
lied van de Zuidpool
jft voorgedaan.
gevolgen van het ongeluk
de Bahia Paraiso, die vo-
weekeinde bij de kust van
Antarctica op de rotsen liep,
zijn nog niet geheel duidelijk.
Volgens de internationale mi
lieuorganisatie Greenpeace
hebben ooggetuigen geconsta
teerd dat een twaalf zeemijlen
lang olie-tapijt een bedreiging
vormt voor met name het be
schermde vogelgebied Litc
hfield Island. Ook de Argen
tijnse marine heeft inmiddels
toegegeven dat de vracht van
het gezonken schip het milieu
kan vervuilen.
Pinguïns en zeevogels hebben
hun toevlucht gezocht op klei
ne, boven het water uitsteken
de rotsen, aldus Greenpeace.
Woordvoerder Jack Talmadge
van de Science Foundation be
vestigde dat het dierenleven al
is aangetast. Volgens hem zijn
de eerste dode pinguïns al ge
vonden. Er zijn ook berichten
dat er al krill is gedood. Krill
is een grote garnalensoort die
de basis vormt voor diverse
voedselketens op Antarctica.
Sommige deskundigen menen
dat met het vergaan van het
bevoorradingsschip het resul
taat van twintig onderzoeksja-
ren in Antarctica teniet is ge
daan.
Een vijftien man sterk Ameri
kaanse team van experts op
het gebied van het opruimen
van olievlekken is onderweg
naar Antarctica om te probe
ren de weggelekte olie met be
strijdingsmiddelen op te los
sen. Volgens Greenpeace is het
in een gebied als de Zuidpool
vrijwel ondoenlijk om olie op
te ruimen. Onder de extreme
weersomstandigheden wordt
de stof hard, waardoor chemi
sche middelen geen effectieve
bestrijding meer zoüden vor
men.
Greenpeace organiseert al drie
jaar expedities naar het Zuid-
.pool-gebied om te waarschu
wen voor deze en vergelijkba
re rampen. Het continent staat
bij veel landen in de belang
stelling, vanwege onder ande
re de grote rijkdom aan mine
ralen.
Het Rotterdamse bergingsbe
drijf Smit Tak aast op het ber
gingscontract voor ae gezon
ken tanker en heeft inmiddels
met de Argentijnse autoritei
ten contact opgenomen.
Zonnebad op wintersport
Voor de honderdduizenden Nederlanders die de komende week skiënd in de Alpen willen
doorbrengen is een flesje zonnebrandmiddel even belangrijk als de lange latten. Want
waar de sneeuw het op sommige plaatsen laat afweten (zie kaartje) zal de zon zich op
nieuw uitbundig laten zien.
Volgens de weerkundigen is op korte termijn In het Alpengebied geen verse sneeuw te
verwachten. Voor een Haagse touroperator is het sneeuwtekort aanleiding geweest eigen
alternatieve ski-route te openen naar Canada: vliegreis, hotel, huurauto en gegarandeerd
een dik pak sneeuw voor nog geen duizend gulden per persoon.
Geheim overleg
yer toekomst
Hoord-Ierland
INDEN Vooraan-
inde Noordierse katho-
;en en protestanten
ben de afgelopen vier
inden geheime bespre-
igen gevoerd over be-
ódiging van het geweld
de Britse provincie.
BBC onthulde gisteren dat
politieke vertegenwoordi-
van de belangrijkste ka-
ilieke en protestantse partij-
eikaar op 14 en 15 oktober
het afgelopen jaar voor
eerst troffen in een hotel
de Westduitse stad Duis-
De gesprekken in Duis-
waren zo succesvol, dat
partijen besloten hun ge
kken over de politieke
omst van Noord-Ierland
irt te zetten.
Britse regering van Marga-
Thatcher en de Ierse rege-
Charles Haughey wa-
steeds op de hoogte van de
vikkelingen tijdens de ge
kken. Londen en Dublin
zelfs bereid hun in 1985
oten verdrag over Noord-
land te herzien, als de beide
ijen met een goed alterna-
zouden komen. Het Anglo-
se verdrag vormt een groot
uikelblok voor een oplos-
de problemen in
ord-Ierland.
partijen die deelnemen aan
overleg zijn de Democrati-
e- Unionistische Partij
UP) van dominee Ian Pais:
de Unionistische Partij Ul-
(UUP) van James Moly-
aux, de gematigd katholieke
ciaal-Democratische Arbei-
rspartij (SDLP) van John
ime en de niet-confessionele
liantiepartij. De Sinn Fein,
politieke vleugel van de
A, is niet bij het gesprek be-
ikken.
E AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB
MEXICO-STAD Een
zes kilometer lange, drie
meter brede greppel langs
de Amerikaans-Mexicaan
se grens moet een moeilijk
te nemen obstakel gaan
vormen voor drugssmok
kelaars en illegale immi
granten die de VS willen
binnenkomen. In Mexico
is met woede op het Ame
rikaanse plan gereageerd.
De greppel zal gegraven wor
den in het gebied tussen de
Amerikaanse stad San Diego
en de Mexicaanse stad Tijuana.
De paar kilometer woestijn
tussen beide grenssteden blijkt
ideaal voor smokkelaars van
drugs en immigranten, die
's nachts zonder licht en plank
gas door de vlakte rijden om
daarna snel te verdwijnen in
de straten van San Diego.
„Goede buren graven geen
geulen op een gemeenschappe
lijke grens", aldus een veelge
hoorde Mexicaanse reactie.
„Het ontbreekt er nog aan dat
ze die geul vol krokodillen
gooien". Mexico heeft hele
lange tenen wanneer het gaat
om haar relatie met de machti
ge noorderbuur. Tenen waar
dezer dagen gevoelig op is ge
trapt. Volgens de Mexicanen is
het illegale grensverkeer een
kwestie van vraag en aanbod.
De Amerikaanse boeren zitten
te springen om goedkope
Mexicaanse landarbeiders en
zullen deze, ook als de greppel
er ligt, naar hun boerderijen
proberen te halen.
Mexico is zelf procucent van
drugs, maar ook een belangrij
ke doorvoerhaven. H^t land
steekt zelf veel geld en energie
in de drugsbestrijding. De
helft van het Mexicaanse leger
is daar continue mee bezig. De
Mexicaanse regering vindt
echter, dat de Amerikanen
meer druk op de bestrijding
van de consumptie in eigen
land moeten leggen dan op de
bestrijding van de productie.
(Vervolg van de voorpagina)
ASUNCION Na de
zware gevechten van van
nacht bij het hoofdkwar
tier van het leger, het
hoofdbureau van de poli
tie en de kazerne van de
presidentiële garde is van
morgen in de hoofdstad
van Paragay, Asuncion,
het schieten opgehouden.
Vliegtuigen en helikopters
vlogen nog boven de stad. Vol
gens de rooms-katholieke ra
diozender Caritas zijn talrijke
gewonden in het staatszieken-
huis van Asuncion binnenge
bracht. Een politieman zou in
de eerste uren van de opstand
zijn omgekomen. Boven het
hoofdkwartier van de presi
dentiele garde waren nog he
vige rookwolken te zien. De
elektriciteit in dat deel van de
stad is inmiddels afgesloten,
aldus Caritas.
De opstandelingen openden
vannacht het vuur rond het
militaire hoofdkwartier van
het Eerste Legercorps in Lorna
Pyta, vier kilometer ten noor
den van de hoofstad Asuncion.
Later werden ook beschietin
gen bij het presidentiële paleis
in de hoofdstad gehoord en ge
tuigen meldden dat zeker
veertig tanks vanuit de leger
basis op weg waren naar de
binnenstad.
Enkele uren na de eerste be
schietingen werden alle televi
sieuitzendingen stopgezet en
ook bijna alle radiozenders
hielden al vrij gauw op met
uitzenden.
De opstand komt voor Stroes-
sner op het slechtst denkbare
moment. De president onder
ging nog geen vijf maanden
geleden een zware operatie
waarvan hij nog steeds her
stellende is. De met harde
hand regerende Stroessner
werd in februari 1988 voor de
achtste keer achtereen tot pre
sident gekozen. Hij veroverde
ongeveer negentig procent van
de stemmen bij de verkiezigen,
waarbij volgens de oppositie
sprake was van fraude op gro
te schaal. Zijn nieuwe ambts
termijn loopt tot 1993.
Demonstratie
voorSacharov
Meer dan tweeduizend
Russische wetenschap
pers hebben voor het ge
bouw van de Sovjet-Aca
demie van Wetenschap
pen in Moskou gedemon
streerd tegen het besluit
van de leiding van de
academie, om Andrej Sa-
charov, op de foto ap-
plaudiserend voor een
van de sprekers tijdens
de demonstratie, niet
kandidaat te stellen voor
de verkiezingen voor het
Congres van Volksafge
vaardigden. De demon
stranten keerden zich
ook tegen een artikel in
de regeringskrant Izves-
tia, waarin de Nobelprijs
winnaar werd aangeval
len wegens zijn uitlatin
gen in het Franse dag
blad Le Figaro. Overigens
is Sacharov langs andere
weg alsnog kandidaat ge
steld voor een parle
mentszetel.
Kapitein Rob in China
.X
ON 259
U
i) De thuisreis verloopt voorspoedig. Onderweg praaien ze
'.'Jg een tanker die hun benzine- en olievoorraad aanvult en dan
it het regelrecht naar de thuishaven. Maar Rob is een beetje
ii >mber gestemd: het verlies van „De Vrijheid" zit hem dwars.
j top op," zegt Marga, „je moet maar eens met m'n vader gaan
■i aten over een nieuwe schuit. Die bouwt ze namelijk." „Wét?"
i gt Rob. terwijl hij verrast zijn pijp uit zijn mond neemt, „heeft
vader een werf? Maar.... is hij soms Richard Morris, die beken-
scheepsbouwer?" Ja, dat is inderdaad de vader van Marga.
„En hij heeft zich juist toegelegd op de bouw van zeiljachten,"
vertelt ze, „vorig jaar heeft hij nog een kits gebouwd, die deel
heeft genomen aan de race over de Atlantische Oceaan. En zijn
schip heeft gewonnen." Ja, daar heeft Rob wel van gehoord en
de naam Richard Morris zegt hem genoeg. Het vooruitzicht, dat
hij spoedig weer de eigenaar zal kunnen zijn van een snel, zee
waardig schip, montert Rob weer op en hij is weer geheel de
oude, wanneer zij na enkele weken de haven binnenvaren.
Maarschalk
Koelikov weg
als chef
Warschau Pact
MOSKOU Maarschalk Vik
tor Koelikov is afgetreden als
opperbevelhebber van de
strijdkrachten van het War
schau Pact. Zijn plaats wordt
ingenomen door generaal Pjotr
Loesjev, sinds 1986 de eerste-
viceminister van defensie van
de Sovjetunie. Koelikov zou
volgens persbureau Tass zelf
om zijn ontslag hebben ver
zocht. Hij aanvaardt de functie
van inspecteur-generaal bij het
ministerie van defensie. Zijn
vertrek kwam niet onver
wacht. Weken lang ciruculeer-
den berichten dat Koelikov de
laan zou worden uitgestuurd.
Hij verzette zich sterk tegen
de eenzijdige wapen- en troe
penreducties die Sovjetleider
Gorbatsjov heeft voorgesteld.
DEN HAAG/KABUL In de Afghaanse hoofdstad
Kabul, waar de situatie met de dag slechter wordt, be
vinden zich voorzover bij het ministerie van buiten
landse zaken in Den Haag bekend is weinig Nederlan
ders meer. Intussen verlaten steeds meer buitenlanders
de belegerde hoofdstad.
Nederlandse diplomaten zijn er al enkele jaren niet meer in Ka-
bul. De belangen van ons land werden tot voor kort behartigd
door de Westduitse ambassade, maar deze is inmiddels ook ge
sloten. Volgens de Afghaanse president Najib is het vertrek van
al die buitenlanders voorbarig. Op een persconferentie in het
Afghaanse ministerie van buitenlandse zaken, waar op de ach
tergrond het geluid van schieten en explosies was te horen, ver
klaarde hij gisteren dat zijn bewind het aanstaande vertrek van
het Sovjet-leger zal kunnen overleven. Naar verwachting zullen
de laatste Russische troepen het komend weekeinde Afghanis
tan hebben verlaten.
Westerse diplomaten hebben gezegd dat de val van Kabul een
kwestie van maanden zal zijn, maar Najib verzekerde dat de re
geringstroepen in staat waren „het volk en het vaderland onaf
hankelijk te verdedigen, en de oppositie een resolute en mentale
klap uit te delen".
WASHINGTON Je kunt
geen Amerikaanse krant
opslaan of je treft er zeer ruim
bemeten advertenties in aan
van zogeheten fitness-centra.
Het hoofdbestanddeel van zo'n
advertentie is een foto waarop
een transpirerende dame en
een zwetende heer staan
afgebeeld in van die vreemde,
nauwsluitende glitterpakjes.
Meestal houden ze een halter
vast of zitten ze op een
apparaat waarmee ze hun
spieren bewerken. De foto's
zijn altijd in het half-donker
genomen, zodat er enig
strijklicht geworpen kan
worden op de lichamen van
zowel de dame als de heer. Dat
zijn natuurlijk mooie lichamen
met veel kronkelige
spierenbundels. Je ziet nooit
een oude, gekromde, lelijke
man in de martelkamers van
de fitness-cultus zitten. Ook
komen er in die advertenties
geen dikke of onsmakelijk
uitziende vrouwen voor. Wel
wordt de indruk gewekt dat
die mannen ooit gekromd en
die vrouwen ooit dik zijn
geweest Maar sinds ze het
fitness-centrum bezoeken, zijn
ze mooi, jong, gespierd, lenig,
sterk en onsterfelijk.
Denk niet dat je vlak bij huis
naar een fitness-centrum kunt
gaan. Om fit te worden moet
je naar de stad, naar het hartje
van New York of Washington.
De meeste fitness-centra zijn
ondergebracht ergens in een
enorme kantoorkolos of een
wolkenkrabber. Het is
namelijk de bedoeling dat je
op een vrij ogenblik
bijvoorbeeld tijdens de
middagpauze, of vlak voor of
na het werk naar het
fitness-centrum gaat. Want de
baas moet het wel weten. Hij
moet de indruk hebben dat je
alles aan je lijfelijke
gezondheid doet, dat je niet
alleen fit wil blijven voor
jezelf, maar meer nog voor
hem. Fitness is daarom een
deel van de carrière van de
gemiddelde Amerikaan
geworden. Fitness betekent
lijfelijke betrouwbaarheid; je
kunt nog harder werken, je
loopt nog minder kans ziek te
worden, je kunt nog meer
overuren maken en onder nog
grotere spanning staan. Fitness
is derhalve de lijfelijke
toestand waarin uitslovers en
carrièremakers zich bevinden.
Het is een sociale manipulatie,
een modieuze vorm van
zelfbedrog. Fitness is
omgekeerd evenredig aan
geestelijke fitness en is daarom
een verfijnde vorm van
afstomping.
Fitness maakt je
onvermoeibaar. Dus kun je op
weg naar je werk „nog even
de stukken doornemen
Vandaar dat in iedere
Amerikaanse ondergrondse
trein altijd mensen in
gewichtige documenten lezen,
computer-uitdraaien naslaan,
driftig aantekeningen maken
of diepgaande besprekingen
voeren met soortgenoten. Je
lunch is bij voorkeur een
werklunch. Gewoon maar
gaan eten is er niet bij. Vaak
eet je trouwens aan je bureau.
Kom je op het werk al aan een
praatje met een collega toe,
dan gaat dat over je fitness,
over wat ie weegt en over hoe
hoog je bloeddruk en je
cholesterolgehalte is.
Aan geestelijke fitness komt je
natuurlijk niet toe. Dat hoeft
ook niet, want je baas vraagt
daar niet naar en je carrière
vereist dat niet Je wordt er
trouwens maar raar op
aangekeken als je zo nu en
dan een gedicht of een mooie
roman leest, als je van muziek
of zelfs van de stilte houdt.
Waarom zou je trouwens
moeten weten wie Catharina
de Medici, Saul Bellow, Robert
Frost of Anton Webern is? In
je kop hoef je geen dikke, van
zweet glimmende spieren te
hebben. Je hersens hoeven
niet beweeglijk en vetvrij te
zijn. En je geest kan het best
zon der halters, roei -sim ui a tors
en hometrainers.
Alleen het lijf telt. En je lijf
telt niet eens zozeer omwille
van het lijf zelf, maar veel
meer omdat het de drager en
de energiebron van je carrière
Het fitness-centrum is dan ook
de tempel van de uitsloverij
waarin de ere-dienst van de
vervlakking en de afstomping
wordt gehouden. Daar worden
de laatste restanten van de
persoonlijkheid opgeofferd in
de hoop dat de goden en de
baas de rest doen. Fitness is
daarom een nieuwe religie. En
het is de eerste religie die zich
niet om het heil van de geest,
maar om het heil van het lijf
bekommert.