naie Rik de Saedeleer niet weg te branden fi ZATERDAG 28 JANUARI 1989 ONDANKS PENSIOEN GERECHTIGDE LEEFTIJD ANTWERPEN - Oud-voetballer Jan Mulder heeft ooit geschreven dat Rik De Saedeleer een sfeer kan creëren, die doet denken aan de jongensboeken van vroeger. De sfeer van Dik Trom, waarin je kunt dromen dat je op het punt staat iets groots te realiseren. De Saedeleer, die inderdaad van menige voetbalwedstrijd iets „heroïsch" maakt en van de spelers soms regelrechte hel den, is op 17 januari 65 jaar geworden en gaat op 1 februari met pensioen. Meer dan dertig jaar is hij een begrip in Vlaanderen en Nederland, niet weg te branden achter de microfoon bij belang rijke voetbalwedstrijden. Maar De Sae deleer laat zich niet zomaar vervangen. De man, van wie iedereen zegt dat hij onvervangbaar is, wordt z'n eigen opvol ger. Tijd om zich te vervelen zal De Saede leer voorlopig niet hebben. Vijf uitgeve rijen toonden al belangstelling voor zijn memoires, waarvan de eerste letter nog op papier moet komen, maar waaraan Rik in elk geval binnenkort zal gaan werken. De Saedeleer: „Ik heb nogal wat te ver tellen hè? Op televisiegebied, op sportge bied (Olympische Spelen en natuurlijk wereldkampioenschappen voetbal) heb ik veel beleefd, en men weet dat ik goed kan vertellen, dus Hij kan vertellen over een wereld die er niet meer is, over de tijd dat radio nog een luxe was, en tegenover het terrein van Racing Mechelen (het elftal waar De Saedeleer als voetballer z'n glorietijd be leefde) een garagehouder woonde die' bij elke België-Nederland op triplex een speelveld tekende en dat voor de garage- poort hing. „Met een koptelefoon luiste rend naar Gust De Munck op de radio, duidde hij met een stok waarop een ver sleten tennisbal was gestoken, aan waar hij dacht dat de bal was. En ik stond daar dan tussen het volk dat naar hem stond te kijken". „Ik heb voetbal gespeeld in een tijd, waarin er van buitenlanders in het voet bal nog geen sprake was. In 1946 is de eerste vreemdeling naar racing Mechelen gekomen. Dat was Jos Mannaerts van Geel, die was niet van Mechelen!". Aftakelen De Saedeleer zucht als hij denkt aan die memoires. „De uitgevers willen mij on der druk zetten. Die denken commer cieel, die willen mijn memoires door ie mand anders op papier laten zetten, zo snel mogelijk natuurlijk, nu ik nog po pulair ben. Maar ik wil ze zélf schrijven, dat moet iets van mij zijn. Ik wil iets achterlaten voor mijn kleinzoon. Ik wil dat die jongen later kan lezen wat zijn grootvader allemaal heeft meegemaakt. Ik heb zoveel te vertellen en te doen, maar ik heb niet zoveel tijd meer. Ik ga die memoires nooit afkrijgen. En dan denk ik nog niet direct aan doodgaan. Maar met het ouder worden gaat je ge heugen achteruit, je takelt toch afAl lig ik daar geen moment wakker van, in tegendeel: ik beleef mijn leven op dit ogenblik veel intenser dan vroeger en ik werk harder dan ooit". - Ziet u op tegen de pensionering? „Ik behoor tot de gelukkigen die heel hun leven gedaan hebben wat ze graag deden. Voor die mensen stelt het met pensioen gaan de grootste problemen. buiten kennen en trachten de spelers te herkennen. In zwartwit. Op een dag was er een match bij die niet was aangekon digd. Bij de eerste beelden leun ik ach terover in mijn hokje, en op dat mo ment zie ik al mijn collega's met een vragende blik hetzelfde doen. Die match was Mexico-Brazilië en die zat ertussen omdat Pele daar uit het toernooi is ge trapt. Je kunt je dus wel voorstellen: als je dat gedaan hebt, heb je van niets meer schrik". Nek - Wat is het geheim van de goede voet bal verslaggever? „Je moet veel weten en veel durven zeg gen. Er is niemand die zó zijn nek durft uitsteken als ik. Niemand gaat zo diep tactisch en technisch in op een wedstrijd als ik. Ik weet dat ik ook meer kan zeg gen dan iemand anders, omdat ik een grote geloofwaardigheid heb. Zo permit teer ik het me geregeld te zeggen hoe ik denk dat het gaat evolueren, hoe gevaar lijk dat ook is. Ik doe dat opzettelijk, omdat ik een toetssteen moet zijn voor de mening van de miljoenen voetbaldes kundigen die zitten te kijken". Vrouwen - Uw stijl is meelevend, enthousiast, emo tioneel. U probeert van elke wedstrijd een verhaal te maken, zegt je zelf. „Ik ben een man die van anekdotes houdt. In en rond het voetbal heb je een hoop anekdotes, verbonden aan de spe lers of de clubs. Ik weet dat de mensen van verhaaltjes houden, maar ik hou als verslaggever altijd wel één regel voor ogen, namelijk: het meest fantastische wat ik ooit weet te vertellen, blijft nog altijd minder belangrijk dan een feit dat op het veld gebeurt. Alleen als er ruimte is, ga ik vertellen. Ik denk dat ik een mindere wedstrijd op die manier kleur kan geven. In dat verband krijg ik trou wens geregeld dankbetuigingen van vrouwen. Door'die „tiran" met wie ze getrouwd zijn, worden ze verplicht naar uitzendingen te kijken waar ze niks van snappen, maar als ik het commentaar le ver, zeggen ze, is de kwelling minder groot". - Kunt u door uw commentaar van een slechte wedstrijd een goeie maken? „Kijk, elke televisiereportage heeft altijd een amusementswaarde. Bij een slechte wedstrijd is die laag, maar als verslagge ver is het je plicht die amusementswaar de zo hoog mogelijk te maken. Wie zegt dat de match niet de moeite is om naar te kijken, geeft een kaakslag aan de kij ker die van oordeel is dat van de zestien of achttien programma's die hij op dat ogenblik zou kunnen kiezen, die match het beste is". „Ik ben een positief ingesteld iemand. Voor een pessimist is een glas steeds halfleeg. Voor mij is het altijd halfvol. Ik beschik over het talent om een wedstrijd zo levendig mogelijk te maken, door er een verhaal in te leggen. Waregem tegen AC Milan destijds, daar maak ik dan de boeren tegen de miljonairs van. En ik ga dat dan allemaal wat aandikken. David tegen Goliath, de amateurs tegen de profs. Maar een slechte wedstrijd blijft een slechte wedstrijd. Ik kan dingen ver zwijgen of aandikken, maar ik kan niet liegen". LIESBETH COOYMANS „Er is niemand die zó zijn nek durft uitsteken als ik". kampioenschap voetbal. Als je weet dat Roger Moens nog mee is geweest naar de Olympische Spelen in Los Angeles, en dat Hugo Symons meeging naar Se oel, hoe kun je er dan aan twijfelen dat ik zou meegaan naar het volgende WK- voetbal? Er zijn waarschijnlijk nog ande re gegadigden dan de BRTMet de BRT heb ik een jarenlange binding en dat is Voor mij nummer één. Maar uiter aard is er nog van elders belangstelling. Ik kan dus altijd nog een transfer in overweging nemen, wanneer de club van mijn hart me niet meer kan gebruiken". „Maar ook buiten de televisie kan ik on middellijk op verschillende plaatsen te recht", zegt De Saedeleer grinnikend. „Denk je niet dat er al verschillende clubs zijn die mij gevraagd hebben of ik geen belangstelling heb? Als manager, technisch directeur, public-relations, geef het zelf maar een naam Racing Me chelen heeft me zelfs gepolst om voorzit ter te worden. Ik zou het graag doen, maar ik zal er de tijd niet voor hebben". Trucage Rik De Saedeleer begon'bij de BRT in 1955 als losse medewerker. Vijfjaar lang deed hij zowat alles, behalve rechtstreeks voetbalcommentaar geven. Tot voetbal commentator Herman Verhelst chef werd bij de Dienst Ontspanning en De Saedeleer aanraadde het op zijn minst ook eens te proberen. De Saedeleer: „De eerste vijf jaar zorgde ik voor het commentaar bij de wekelijk se voetbalwedstrijd. Dat wil zeggen: ik ging naar de wedstrijd kijken en assis teerde bij het monteren van de film. Destijds schoten we 150 meter film van een wedstrijd, wat ongeveer overeen kwam met vijf minuten. Daaruit pro beerden we twee minuten bruikbaar ma teriaal te halen. De taak van de reporter bestond erin om tijdens de wedstrijd te gen de cineast „Nu!" en „Stop!" te roe pen. Beelden van doelpunten, met een schot dat van de voet vertrok, waren toen uitzonderingen. Er werd in die pe riode dan ook veel met trucage gewerkt. We kregen geregeld reacties van mensen die de wedstrijd hadden bijgewoond en zich afvroegen of ze dronken waren toen het doelpunt gemaakt werd, omdat de beelden op televisie helemaal niet klop ten. Nu coveren we per speeldag ten minste vijf wedstrijden gedurende de volle 90 minuten". Frankfurt - Er moet een hemelsbreed verschil van werken zijn voor een voetbalverslaggever van 25 jaar geleden en nu. De Saedeleer: „Ik heb alle wereldkampi oenschappen verslagen sedert '62, maar dat wil niet zeggen dat ik ook altijd ter plaatse was. Het wereldkampioenschap in '62 werd gehouden in Chili, maar de hele duur van dat kampioenschap heb ik in Frankfurt gezeten". De Saedeleer schatert: „Je ziet wat er veranderd is, hé? In '62 bestonden er nog geen satellie ten en beeldband. De wedstrijden wer den in Chili gefilmd en dagelijks in een door de Eurovisie gehuurde Boeing ge stoken. In het vliegtuig werden die films ontwikkeld en gemonteerd door perso neel van de BBC, die trouwens ook de cameralieden leverde. Die Boeing vloog naar Frankfurt, waar alle commentato ren van de Eurovisie bijeen zaten in een studio. Daar kregen wij dagelijks ander half uur van vier wedstrijden. Dus ieder van ons moest elke dag 92 namen van Omdat je niet zomaar plots iets anders kunt vinden om je dagen te vullen. Bo vendien zie ik niet in waarom ik plots, nu ik 65 word, minder goed zou zijn. Kun je je voorstellen dat Frank Sinatra ermee stopt omdat hij de pensioenge rechtigde leeftijd heeft bereikt? Of kijk naar de legendarische brandweerman Red Adair! Veel mensen zijn na hun vijfenzestigste nog even goed, zoniet be ter dan op jongere leeftijd. En mochten ze stoppen, dan zou dat een verlies bete kenen". - Zoals het ook jammer zou zijn voor alle rechtgeaarde voetballiefhebbers als ze opeens Rik De Saedeleer zouden moeten missen? „Ik meen (en mijn reputatie in Neder land bevestigt dat) dat ik een unieke plaats inneem als voetbalcommentator. Mocht ik er plots mee stoppen en voor de rest van mijn leven in mijn tuin gaan werken, dan zpu dat een gat in de markt achterlaten. Ik vind het heel normaal dat ik op mijn vijfenzestigste als regisseur bij de BRT met pensioen ga en dat een jongere die taak van mij overneemt. Maar ik voel me nog goed genoeg om voetbalcommentaar te blijven verzor gen". Armand pien - En dat zal kunnen? „Waarom niet? De sportredactie moet elk weekend een beroep doen op corres pondenten en medewerkers. Op die ma nier kunnen ze mij in de toekomst in schakelen (kijkt samenzweerderig). Ik vergelijk mijn positie met die van weer man Armand Pien. Die is ook met pen sioen gegaan, maar verzorgt nu nog we kelijks de belangrijkste weersvoorspel ling. De nummer één bij de BBC voor het tenniscommentaar is Dan Maskell. Die man haalde in 1928 als speler de halve finale op Wimbledon en wordt dit jaar 19- En nog altijd verzorgt hij het commentaar bij de grote toernooien. Waarom? Omdat hij de beste is. Je kunt het aan zijn stem niet horen, hè, hoe oud hij is. Net zomin als je aan mijn stem zult kunnen horen dat ik nu plots 65 zal geworden zijn. Zolang ik het blijf doen met het enthousiasme van een der tigjarige, wil ik ermee door blijven gaan". - Veronderstel dat er in de strijd om de Europa-Cup na de kwartfinales nog maar één Belgische ploeg overblijft. Wie doet dan het commentaar voor de BRT? Er zijn toch vaste (jonge) mensen die ■'deze klus dolgraag zouden klaren? „In mijn gedachten zal ik dan de com mentator zijn. Natuurlijk! Als je ervan uitgaat dat commentaar geven kwalita tief een meerwaarde geeft aan een uit zending, waarom zou een radio- of tele visiezender, die een zo groot mogelijk publiek wil bereiken, iemand die goed is dan vervangen door iemand die slechter is, enkel op grond van het feit dat dege nen die het slechter doen, dat óók wel eens graag zouden doen?". Transfer „Ik zou graag één competitiewedstrijd per week blijven doen, plus de grote toernooien. Natuurlijk ook het wereld Luieren op het strand. Rik de Saedeleer denkt niet dat hij dat de komende jaren vaak zal doen. Hij is van plan het druk te blijven hebben. FOTO'S: BERT HUSELMANS £eidóc6otmmt

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1989 | | pagina 23