Gasinstituut bezorgd over
Europese veiligheidsnorm
■urn
Principe-akkoord
cao streekvervoer
Overdracht erste F-100 aan
KLM zonder feestgedruis
Siemens blijft op
overnemingspad
Beurs uan Amsterdam
ECONOMIE
CeidóeSouacmt
VRIJDAG 27 JANUARI 1989 PAGINA
Toyota wil autofabriek
vestigen in Engeland
TOKYO - Het Japanse autoconcern
Toyota gaat onderzoeken of het in
Groöt-Brittannië auto's kan gaan pro
duceren. Het bedrijf heeft gisteren la
ten weten dat het begin volgend jaar
een assemblagefabriek wil gaan bou
wen. Het concern krijgt zo vaste voet in
Europa, vóór de beoogde totstandko
ming van de Europese binnenmarkt in
1992. Toyota wordt na Nissan het twee
de Japanse autobedrijf met een fabriek
in Groot-Brittannië. Toyota is de groot
ste autoproducent van Japan en de der
de ter wereld. De fabriek in Groot-
Brittannië. zou meer dan 2,2 miljard
gulden kosten en aan ongeveer 3.000
mensen werk bieden. Nissan produ
ceert al sinds 1986 auto's in het Vere
nigd Koninkrijk.
RDM praat met Maleisië
over order onderzeeërs
ROTTERDAM - De Rotterdamsche Droog
dok Maatschappij (RDM) onderhandelt met
Maleisië over de levering van een nog onbe
kend aantal onderzeeërs aan dit land. De
onderhandelingen verkeren volgens de
woordvoerder van de werf nog in een pril
stadium. Maleisië heeft belangstelling voor
de Moray-klasse, een aanzienlijk kleinere
versie van de onderzeeërs van Walrus-klas
se die de RDM bouwt voor de Koninklijke
Marine. De RDM-woordvoerder wilde giste
ren niet bevestigen dat ook Thailand en
Singapore potentiële gegadigden voor Mo-
ray-onderzeeboten zijn. De RDM rekent er
overigens op dat ook de Kon. Marine Mo-
ray-onderzeeërs zal laten bouwen, dat ter
compensatie voor het schrappen van twee
orders voor Walrus-onderzeeërs.
Overleg over minder vergaande
samenwerking NDU-Perscombinatie
AMSTERDAM - Elsevier, de Nederlandse Dagbladunie en de
Perscombinatie praten momenteel over een minder vergaande
samenwerkingsvorm.
Dat er wordt gepraat over minder vergaande samenwerkings
modellen is overigens een normale gang van zaken als het meest
vergaande plan voor een fusie bij de betrokkenen op weerstand
stuit, aldus secretaris J. van Veen van de raad van bestuur van
Elsevier. De NDU is een dochteronderneming van Elsevier.
In november 1988 werd het voornemen bekendgemaakt te ko
men tot een integratie van NDU en Perscombinatie met uitzon
dering van de redacties van de betrokken dagbladen, de adver
tentie- en de oplageverkoop. Daartegen leven bezwaren bij de
NDU-dagbladen Algemeen Dagblad en NRC Handelsblad en de
PC-kranten Trouw en Volkskrant. Van Veen wijst erop dat de
adviesprocedure nog niet is afgerond. De directies wachten nog
op het oordeel van de ondernemingsraden en de stichtingen die
de identiteit van de PC-kranten bewaken.
Geen gedwongen
ontslagen door fusie DE
en Van Nelle
UTRECHT - De directies van Douwe
Egberts (5.000 werknemers) en Van Nel
le (1.300) hebben zich verplicht geen
mensen gedwongen te ontslaan als door
de fusie arbeidsplaatsen overbodig v
den. Het sociaal plan is niet meer
een tijdslimiet van anderhalf jaar gebon
den, maar blijft onverkort van kracht
om de gevolgen van de fusie op te v
gen. DE en Van Nelle hebben hierover
vanochtend overeenstemming bereikt
met de vakbonden, zo hebben de indus
triebonden van FNV en CNV meege
deeld. Verlies van arbeidsplaatsen als zo
danig is niet uitgesloten, maar daarop is
het sociaal plan van toepassing.
Massale opkomst gisteren van FNV-leden, werkzaam bij Hoogo
vens. De Industriebond FNV peilde de actiebereidheid van de le
den. De industriebonden FNV en CNV hebben de directie van het
staalconcern (17.000 werknemers) gedreigd met acties als er niet
vóór 9 februari betere cao-voorstellen komen. De onderhandelin
gen zijn vastgelopen op de weigering van de directie om voor het
kantoor- en dagdienstpersoneel de 36-urige werkweek in te voe
ren en de voorwaarden die Hoogovens stelt aan volledige invoe
ring van dé vijfploegendienst. foto: anp
UTRECHT - De vervoers-
bonden hebben gisteren
met de werkgevers in het
streekvervoer een princi
pe-akkoord bereikt over
een nieuwe cao. Een
woordvoerder van de
Vervoersbond FNV noem
de het akkoord „zeker
verdedigbaar, wat niet wil
zeggen dat we er onver
deeld tevreden mee zijn".
De 13.000 werknemers in het
streekvervoer krijgen een
loonsverhoging van 32 gulden
plus een onkostenvergoeding
van tien gulden per maand.
De werkgevers wilden bij de
start van het overleg niet ver
der gaan dan een tientje (0,3
procent) per maand, terwijl de
bonden vijftig gulden vroegen.
De wao-uitkering zal in het
eerste jaar van de arbeidsonge
schiktheid worden aangevuld
tot 95 procent van het netto
loon en in het tweede jaar tot
83 procent. Ook dit is een com
promis: het laatste bod van de
werkgevers, eerder deze week,
was 90 en 80 procent. De bon
den vroegen twee jaar lang
een aanvulling tot 90 procent.
Het akkoord houdt ook in dat
de leeftijd voor vervroegde
uittreding de komende twee
jaar op 60 jaar wordt gehand
haafd.
McDonald's in '88: zeventig miljard hamburgers
NEW YORK - Met ingehouden trots heeft Fred L. Turner, top
man van McDonald's, gisteren laten weten dat de keten van
hamburgerrestaurants vorig jaar zijn zeventigmiljardste ham
burger heeft verkocht.
1988 was sowieso een jaar van records voor McDonalds. Er werd
een recordwinst behaald van omgerekend bijna 1,3 miljard gul
den tegen 1,1, miljard in 1987. En de jaaromzet groeide van 9,7
tot 11,3 miljard gulden. In alle vestigingen van McDonald's, in
clusief de franchisebedrijven, werd vorig jaar voor het eerst
meer dan 32 miljard gulden omgezet, een groei van 12 procent
ten opzichte van 1987. McDonald's zal dit jaar niet minder dan
600 tot 650 nieuwe vestigingen openen. Het concern wil dat aan
tal de komende jaren vasthouden. Een eventuele druk op de
kosten kan worden opgevangen door omzetgroei, een efficiënte
re bedrijfsvoering en, indien nodig, hogere prijzen, zo liet het
concern nog weten. Over de hele wereld waren er eind vorig
jaar 10.513 McDonald's-restaurants.
runderen 855, waarvan mannelijk 90.
Gebruiksrunderen per stuk inklusief
BTW: Aanvoer gebruiksrunderen 188.
Melk- en kalfkoeien 1e soort 2050-
2450. 2e soort 1775-1975. Handel
matig en prijzen gelijk. Melkvaarzen
1e soort 1725-2100 en 2e soort 1400-
1725. Handel matig en prijzen gelijk.
Kaltvaarzen 1e soort 1925-2600 en 2e
soort 1500-1925. Handel rustig en
prijzen gelijk. Guste koeien 1e soort
inklusief BTW: Aanvoer roodbont
302. Stierkalveren extra kwaliteit 775-
825, 1e kwaliteit 700-750 en 2e kwali
teit 450-550. Handel goed en prijzen
gelijk. Vaarskalveren extra kwaliteit
600-675. 1e kwaliteit 500-550, 2e
kwaliteit 350-450. Handel goed en
prijzen gelijk. Aanvoer zwartbont 610.
s per kg levend gewicht, inklu-
- invoer slach'
is 2,50-2,60
2,50-2,55, 1e kwaliteit
2,40-2,50 en 2e kwaliteit 2,30-2,40.
Handel goed en prijzen iets hoger.
Aanvoer biggen 2 (geen handel).
Slachtschapen en lammeren per kg.
geslacht gewicht inklusief BTW: Aan
voer 2155. Waarvan lammeren 1932.
Slachtschapen 4,50-6,50. Handel re
delijk en prijzen gelijk. Ooien tot 20
kg 8,00-10,50. Handel redelijk en prij
zen prijshoudend. Ooien boven 20 kg
7,50-9,25. Handel rustig en prijzen
prijshoudend. Rammen tot 22 kg
9,00-10,50, rammen 22-25 kg 8,00-
10,00. Handel rustig en prijzen gelijk.
Rammen boven 25 kg 7,00-9,25.
Handel redelijk en prijzen prijshou
dend. Slachtschapen en lammeren
per stuk inklusief BTW: Slachtscha
pen 125-235. Handel rustig en prijzen
iets hoger. Ooien tot 20 .kg 170-205.
Handel rustig en prijzen gelijk. Ooien
boven 20 kg 185-215. Handel rustig
en prijzen prijshoudend.
Rammen tot 22 kg 175-225, rammen
22-25 kg 200-240. Handel rustig en
prijzen gelijk. Rammen boven 25 kg
200-265. Handel rustig en prijzen iets
hoger.
Gebruiksschapen en lammeren per
stuk inklusief BTW: Aanvoer 230
stuks. Weidelammeren 140-200. Han
del rustig en prijzen gelijk.
Aanvoer geiten en bokken 14. Prijs
il goed en prijzen prijsh0u- prijzen gelijk. Totaal A
APELDOORN - Het
VEG-Gasinstituut maakt
zich zorgen over de veilig
heid van gastoestellen na
1992, het jaar van de Eu
ropese eenwording.
Het Gasinstituut vreest dat de
Europese veiligheidseisen - de
zogenaamde E-norm die nog
vastgesteld moet worden -
veel minder streng zullen zijn
dan de huidige Nederlandse
Niet-goedgekeurde gas-toestel-
len mogen niet op de markt
verschijnen. Er rust een ver
koopverbod op. Vergeleken
met veel andere landen zijn de
Nederlandse keuringseisen -
elk apparaat wordt getest op
veiligheid, doelmatigheid en
zuinigheid - volgens directeur
ir. F. J. Rodrigo van het VEG-
Gasinstituut, „bijzonder
streng".
Het VEG is het centraal tech
nisch instituut van de ruim
120 gasfabrikanten in ons
land. Het VEG onder meer
verantwoordelijk voor de keu
ring van gasapparatuur (het
GIVEG-keurmerk).
Rodrigo: „Na 1992 zal er één
Europese veiligheidsnorm zijn.
Wij vrezen dat die norm een
compromis wordt. Een menge
ling van eisen zoals die in de
verschillende landen worden
gehanteerd. En de vraag is of
de veiligheidsnormen op zo'n
hoog niveau blijven zoals die
nu hier gelden".
Dicht
Ons land telt 5,5 miljoen gas-
aansluitingen en heeft daar
mee een „aansluitings-dicht-
heid" die één van de hoogste is
ter wereld. Bovendien gebeu
ren in Nederland bijzonder
weinig gas-ongelukken. „Het
aantal ongelukken is nog niet
in promillen uit te drukken
van het aantal aansluitingen",
aldus een Gasinstituut-woord-
voerder. Sleutelen aan de vei
ligheidseisen kan „in een land
met zo'n aansluitings-dicht-
Amro haalt
bakzeil bij
beurshandel
DSM
AMSTERDAM - De Am-
robank heeft bakzeil ge
haald in het conflict met
beurshandelaren over de
„spookhandel" in aande
len DSM.
Na overleg met het beursbe-
stuur is het dreigement inge
trokken, dat die beurshandela
ren die deelnemen aan de
spookhandel hun toewijzing op
de uit te geven stukken DSM
op het spel zetten. Op het
Damrak werden DSM-aande-
len gisteren verhandeld op
koersen van 115 gulden tegen
een introductieprijs van 108.
Deze handel vindt plaats op
basis van wat genoemd wordt
„as if and when issued", ofwel
spookhandel. Het gaat daarbij
in feite om transacties in aan
delen die de beurshandelaar
op dit moment nog niet heeft.
In de introductievoorwaarden
voor DSM staat dat beurshan
delaren die hebben ingeschre
ven op aandelen DSM niet
mogen deelnemen aan de
spookhandel. Dat stuitte op
hevig verzet van de handela
ren omdat de spookhandel op
het Damrak ingeburgerd is.
De Amro heeft nu verklaard
dat het artikel pas „onverkort
wordt toegepast" wanneer
naar het oordeel van deze
bank een „een goede en orde
lijke plaatsing" van de aande
len DSM in gevaar komt.
De F-100 in KLM-kleuren.
SCHIPHOL - Vliegtuigfa
brikant Fokker heeft gis
teren op het hoofdkantoor
in Amsterdam-Zuidoost
de eerste van de tien door
de KLM bestelde Fokker-
100 vliegtuigen aan de
luchtvaartmaatschappij
overgedragen. De over
dracht, waaraan geen
ruchtbaarheid was gege
ven, had plaats zonder
enig feestelijk vertoon.
bestelde en een optie nam op
vijf van deze toestellen, gingen
fabrikant en maatschappij uit
van een eerste aflevering van
april 1988 terwijl de laatste
voor het einde van dat jaar
aan de KLM-vloot zou moeten
zijn toegevoegd. Door een zes
tal vertragingen in de afleve
ring kon dat schema niet wor
den aangehouden.
Op 8 februari wordt de tweede
KLM Fokker-100 afgeleverd.
Op Over de aflevering van de
resterende acht bestaat vol
gens de woordvoerder van de
KLM bij de luchtvaartmaat
schappij nog steeds geen ze
kerheid. „Tot op heden heb-
Wereldprimeur
Hoogstraat Techniek in Kampen brengt als eerste ter wereld een
„dubbelvoet-meetapparaat" op de markt. Met infraroodstralen
wordt de schoenmaat bepaald. Het apparaat is in eerste instan
tie ontwikkeld voor kinderen, maar het ministerie van defensie
heeft ook al belangstelling getoond. Het bedrijf denkt dit jaar
350 apparaten te kunnen afleveren. foto: PR
MÜNCHEN Het West-
duitse Siemens-concern
streeft ernaar de komende
jaren verder te expande
ren via overnemingen.
Vooral in de Verenigde
Staten, Groot-Brittannië
en Frankrijk zijn initiatie
ven te verwachten. Het
concern vindt zijn positie
in die landen nog te zwak,
aldus president-directeur
Karlheinz Kaske.
Bij de verdere expansie blijft
Siemens bij zijn leest, de elek
trotechniek en de elektronica.
In alle deelsectoren daarvan
wil het concern een sterke po
sitie hebben. Internationaal
gaat het om een afzetmarkt
van 2,4 biljoen gulden die jaar
lijks zes a zeven procent groter
wordt. „Een uitgesproken
groeisector", aldus Kaske. De
Westduitse gigant neemt met
een jaaromzet van omgere
kend 67 miljard gulden bijna
drie procent van het wereldto
taal voor zijn rekening. De
markt mag dan enorm zijn, dat
betekent niet dat alle fabri
kanten zich op eigen kracht
staande kunnen houden. Kas
ke stelt vast dat de steeds ho
ger wordende kosten voor on
derzoek en ontwikkeling het
noodzakelijk maken te kijKfcn
[EII
Noteringen van vrijdag 27 januari 1989 (tot 10:45 uur)
heid" gevaarlijke gevolgen
hebben, aldus Rodrigo.
Eerder al had de voorzitter
van de Koninklijke Vereni
ging van Gasfabrikanten in
Nederland (KVGN), ir. W.M.
Harinck, zijn zorgen over Eu
ropa 1992 uitgesproken. Om de
„hoge kwaliteit van gastoestel
len in Nederland te waarbor
gen" bepleitte Harinck de in
voering van een kwaliteits
keurmerk, met eisen zoals die
nu ook al gelden bij het GI
VEG-keurmerk. Gepoogd
moet worden de fabrikanten
van gastoestellen te overtuigen
van het belang van zo'n merk.
„Het moet voor fabrikanten
een begeerlijke norm worden",
aldus Harinck.
156.50 27/1
45.203/1
44.40 12/1
160.30 26/1
59.20 3/1
84.00 26/1
162.80 5/1
145.00 2/1
133.50 23/1
62.90 27/1
68.304/1
229.70 25/1
67.4026/1
31.5016/1
40.90 3/1
152.30 16/1
78.503/1
85.20 26/1
81.60 2/1
44.20 25/1
50.40 25/1
125.60 25/1
70.009/1
197.3016/1
301.003/1
90.7025/1
313.00 25/1
109.30 23/1
37.30 16/1
35.60 13/1
103.70 25/1
159.10 27/1
99.1027/1
61.5018/1
30.30 25/1
131.50 27/1
98.50 4/1
37.20 13/1
86.00 23/1
158.70 26/1
154.50 25/1
Slotkoers donderdag i
80.00 18/1
152.00 26/1
140.00 19/1
11500 2/1
57 102/1
63.70 2/1
210.20 2/1
62.602/1
28.30 2/1
37.5026/1
142.00 2/1
72.40 11/1
80.50 3/1
77.0011/1
41.60 20/1
45.70 11/1
113.90 3/1
67.20 11/1
188.002/1
263.50 6/1
78.00 2/1
277.002/1
103.70 11/1
34.102/1
33.50 2/1
97.102/1
156.40 2/1
92.40 2/1
60.702/1
25.802/1
117.403/1
92.0011/1
34.80 4/1
81.00 2/1
144.702/1
151.00 20/1
93.30 93.80
94.90 95.20
83.70 83.90
152.00 152.50
140.70 141.20
132.50 133.00
62.60 62.80
65.80 66.00
228.30 229.00
85.10 85.10
80.80 80.90
290.20 292 00
90.30 90.50
103.50 103.70
158.80 157.60B
85.00 85.00
hagemeyer 83.50 83.50
atag hold c 79.90 80.00 holdoh-hout 433.00 428.00 porc fles
air 67.00 66.00
air conv.pr. 48.30 48.30
begemann 71.80 71.70
7 druk 310.00 310.00
burg heybr 3300.00H 3250.00
calvè 870.00 872.00
calvè c 870.00 872.00
calve6pr 4450.00 4500.00
id gans 2800.00 2800.00
desseaux 193.00 196.00 moeara c op 14000.0 14100.0
dordt 10 pr 226.00 227.50 moeara wb 15100.0 14900.0
dorp groep 44.00 42.20
dorp dhr 89 44.00
getronics 27.40 28.10
geveke(gth) 39.80 39.80
ihc caland 21.30 20.30
165.00 174,00 schutters* 84.50
74.50 73.00 tulip comp
koppelpoort 272.00 270.00
krasnapols. 155.50 155.50
landre gl c 45.00 44.80
leidsche wol 2.40B ONG
maas beh c 67.00 67.20
macintosh 43.50 45 60
maxwell 580.00 580.00
7.00 7.50 ver..
schuilema 1250.00K 1
staal bank c 27.90
ciden
las nb 235.00
1 pr 23.50$
is.hyp. 600.00S
ben wij geen data daarvoor
ontvangen en is ons ook geen
periode genoemd", zo zei hij
gisteren.
De woordvoerder van Fokker
bestrijdt deze opvatting. Vol
gens hem zal de fabrikant alle
tien vliegtuigen in augustus
van dit jaar aan de KLM heb
ben overgedragen.
10 februari aanstaande wordt
de eerste commerciële vlucht
met het nieuwe vliegtuig ge
maakt. De twee toestellen
worden ingezet op de bestem
mingen Stavanger, Budapest,
Frankfurt, Genève, Kopenha
gen, Leipzig, München en Pal-
ma de Mallorca.
samenwerkings
mogelijkheden, zeker in het
licht van de toenemende inter
nationalisering.
Ook de branchegenoten van
Siemens hebben dit onder
ogen gezien. Er is op het ter
rein van de elektrotechniek en
de elektronica dan ook sprake
van een golf van fusies, over
nemingen en nieuwe samen
werkingsverbanden. Siemens
laat zich daarbij niet onbe
tuigd.
Het meest recente initiatief
van het Westduitse concern is
het geruchtmakende vijandige
miljardenbod met de Britse
General Electric Company op
de eveneens Britse Plessey.
Deze zaak ligt voor enkele
maanden in de ijskast in af
wachting van beslissingen van
de concurrentie-autoriteiten in
Londen en Brussel.
Een overneming van Plessey
zou een belangrijke stap zijn in,
het streven naar expansie in
Frankrijk en Groot-Brittannië.
Deze twee landen vertegen
woordigen veertig procent van
de EG-markt voor elektro
techniek en elektronica, maar
slechts vijf procent van de om
zet van Siemens in de gemeen
schap. In Frankrijk werd on
langs het elektronicabedrijf IN
2 overgenomen, goed voor een
jaaromzet van omgerekend 365
miljoen gulden. i
Nieuw Vorige
26850- 27350 26840 - 27340
28950 28940
Iets hoger
AMSTERDAM - De Amster
damse beurs heeft de dag
overwegend wat hoger geslo
ten en was daarmee geheel in
de lijn van Wall Street. Som
mige koersen ontwikkelden
zich nogal grillig,
een hectische stemming zoals
in Frankfurt was geen sprake.
De omzet was in Amsterdam
ook wat lager dan de voor
gaande dag. Hij bedroeg 1416
miljoen, waarvan ƒ776 miljoen
in aandelen.
De grote aandelenfondsen ge
droegen zich wat wisselvallig,
maar de verschuivingen ble
ken aan het eind van de rit
meestal nogal klein. Van de
internationale waarden trok
Akzo f 1,70 aan tot 155,20.
Kon. Olie sloot 70 cent lager
op 123,90. In de financiële
sector was Amrobank uitein
delijk een gulden beter op
83,70. Stad Rotterdam moest
een gulden terug naar 152.
Nedlloyd begon voorzichtig
hoger, maar kon de dag toch
weer 2,20 beter afsluiten op
an de
indem
,20. Bols moest 1 ten
140,70, maar Internati
Muller wist 1,30 aan de koe
i°r„te. VOegt" °Pf-C8°'?°' Ifehopt
obligatiemarkt gaf fractionel
verliezen te zien. 1
De Amrobank nam wat gas
rug inzake de grijze handel
niet uitgegeven stukken DSJ r
Deze „spookstukken" werde
echter weer duurder en ve fftf» v
handeld tot rond de 115,5 ntaSe
tegen een uitgiftekoers vai )nnn
108. Furness schoot nog een r"
8 door naar 95. og stee.
Op de optiebeurs werd ope oppoi
nieuw druk gehandeld nek op 1
ABN. Het bankfonds was goe ileid kl
voor ruim 4200 van de 45 00 kan
opties. De EOE bereikte overi Prog
gens donderdag een nieuw PD n
mijlpaal. Vroeg in de midda ^1 pun
werd het 50-miljoenste con hvoord
tract sinds de oprichting vaifPden.
de beurs in 1978 verhandel
