Uitbarsting in zwarte wijken
van Miami was onvermijdelijk
)ood in cel dreigt voor
rsjechische gevangenen
VS: Iraq
heeft wèl
biologische
wapens
TIENTALLEN WINKELS GEPLUNDERD
Nieuwe betoging ongemoeid
PRAAG Meer dan vijfduizend mensen hebben gisteren
een demonstratie gehouden in het centrum van Praag. Het
was voor het eerst in vier dagen dat de politie niet hard
handig optrad tegen de betogers, die opriepen tot vrije ver
kiezingen en eerbiediging van de mensenrechten. Ook eis
ten zij het aftreden van de Tsjechoslowaakse partijleider
Milos Jakes. De demonstranten willen dat in Tsjechoslowa-
kije hervormingen worden doorgevoerd naar het voor
beeld van de „perestrojka" (herstructureringsbeleid) van
Gorbatsjov. Zij eisten voorts de vrijlating van een aantal
deze week gearresteerde leden van de Beweging voor de
mensenrechten Charta 77, onder wie de vooraanstaande
dissident Vaclav Havel.
trouwen in papier getuigen als
we onze actie zouden afblazen.
Er is geen enkele aanwijzing
dat de problemen morgen, na
ondertekening van het Ween-
se akkoord, de wereld uit
zijn", zegt woordvoerder Koos
Menius van de stichting. Het is
even wrang als waar: slechts
die dissidenten die in het Wes
ten een behoorlijke bekend
heid genieten worden door
dictatoriale regiems enigszins
ontzien. Wat zou het lot van
Sacharov (Sovjetunie), Havel
(Tsjechoslowakije) en Walesa
(Polen) geweest zijn als ze niet
meer waren dan naamloze
burgers? Hetzelfde als dat van
Ivan Jirous en Petr Cibulka,
ongetwijfeld. Daarom is het de
bedoeling, aldus Koos Menius,
de namen van deze twee dissi
denten breed bekend te ma
ken. Op 6 februari zal ter ere
van hen een manifestatie
plaatsvinden in het Amster
damse Paradiso en vervolgens
zal een handtekeningenactie
worden gehouden om de Tsje
chische autoriteiten onder
druk te zetten.
Ivan Jirous is de geestelijke
leider van de Tsjechische un
derground, het ondergrondse
circuit waarin kunstenaars het
werk kunnen doen dat hen
door de autoriteiten onmoge
lijk wordt gemaakt. Sinds 1973
heeft hij al vijf keer gevangen
gezeten. Toen hij in 1985 de
Valdice-gevangenis verliet (de
zwaarste gevangenis van het
land) zei hij dat hij een vol
gend verblijf in die hel niet
zou overleven. Maar dat bete
kende niet dat hij zijn geweten
op een laag pitje zette, dat hij
zich liet muilkorven. Zo groot
is zijn ontzag voor de waar
heid, zo minacht hij het com
promis, dat hij deze zomer na
mens 271 mede-onderteke
naars een felle aanklacht
stuurde aan de communisti
sche bewindvoerders, naar
aanleiding—van- de dood van
een gevangene, Pavel Wonka.
„Jullie hebben Zévis Kalandra
vermoord. Jullie hebben me
vrouw Milada Horakové ver
moord. En toen vermoordden
jullie Pavel Wonka, een gewe
tensgevangene. Als jullie niet
in staat zijn mensen die door
justitie tijdelijk aan jullie zijn
toevertrouwd het menselijk
grondrecht, namelijk het recht
op leven, te garanderen dan
eisen wij de onmiddellijke
vrijlating van alle gewetensge
vangenen en alle politieke ge
vangenen!", schreef Jirous.
Gesloopt
Niet lang na het versturen van
zijn brandbrief werd Jirous
gearresteerd en met hem vier
andere ondertekenaars. Drie
van hen zijn tijdelijk op vrije
voeten gesteld; zij wachten op
de dag van hun proces. Maar
Jirous en Petr Cibulka zitten
nog steeds in voorarrest. Voor
hun leven wordt gevreesd. Ji
rous (getrouwd, vader van
twee dochtertjes) is tijdens zijn
vorige gevangenschappen al zo
gesloopt, dat hij dreigt te bre
ken. En dat Cibulka, een al
leenstaande die drie keer
eerder in de cel zat (onder
meer wegens het uiten van
kritiek op het socialistische be
stel in zijn land) ernstig gevaar
loopt mag blijken uit een brief
die zijn moeder naar vrienden
in het westen stuurde: „Tij
dens de laatste huiszoeking
troffen we elkaar in de tuin en
toen heeft hij me gezegd dat
zijn leven op het spel staat. We
moeten en dat is zijn laatste
bericht voor zijn vrijlating
vechten. Daarom vraag ik je:
schrijf alsjeblieft in kranten en
tijdschriften over zijn situatie.
En doe een oproep aan men
sen dat ze moeten protesteren
bij onze autoriteiten en zijn
vrijlating moeten eisen".
STEVO AKKERMAN
pagin
JITENLAND foidaegouttuitdonderdag 19 januari 1999 pagina 5
)r een
r vier
1 de
kor iina wijst eerste
jrec frikaan land uit
sond F hng In alle stilte heeft China deze
dingsbi k voor het eerst een Afrikaanse student
De 21-jarige Alpha Robinson uit
ibia, vijfdejaars student aan de Hehai-
rersiteit in Nanjing, werd gearresteerd
eind vorig jaar op de campus van de
^erkwXersiteit rellen uitbraken tussen Chinezen
nden (Afrikaanse studenten. Robinson is vorige
-half n k zaterdag uit de gevangenis in Nanjing
de ieu 'aSen en afgel°Pen dinsdag op een vlieg-
nn Ov naar PariJs gezet. Verschillende Afri-
jp_ ,,.nse studenten hebben gisteren bij het
iaën van de UNESCO jn Peking een for-
verzoek ingediend het land te mogen
„Voor de doorsnee Chinees is een
een inferieur wezen, arm, vies, ach-
en slecht", aldus de Afrikanen.
Beleid van Thatcher
schept Britse kloof
LONDEN Na tien jaar Conserva
tief bewind onder leiding van Marga
ret Thatcher zijn de Britten over het
algemeen rijker en gezonder. Tege
lijk worden de armen echter armer,
zo blijkt uit een studie die in op
dracht van de regering verricht is. In
28 jaar tijd is het aantal particuliere
auto's verdrievoudigd. Maar het aan
tal huishoudens dat moet rondkomen
van de helft van het gemiddelde
weekloon van minder dan 500 gul
den, steeg ook. Er is echter één con
stante factor: net als in 1971 moet de
Britse doorsneewerker anno 1989
twaalf minuten zwoegen om het geld
voor een fors glas bier te verdienen.
Marcos ligt
op sterven
NEW YORK De afgezette
Filipijnse president Ferdinand
Marcos ligt op sterven en is
niet in staat om zijn proces we
gens fraude en corruptie bij te
wonen. Dat heeft zijn advo
caat, Richard Hibey, gisteren
verklaard in een brief aan de
federale rechter John Keenan.
Als de rechtbank de dokters
verklaring aanvaardt, wordt
de vervolging van Marcos
stopgezet. Marcos (71) wordt
momenteel in Honolulu (Ha
waii) behandeld in een zieken
huis waar hij zondag werd op
genomen met longontsteking.
Rabin weggefloten
uit parlement
JERUZALEM De Israëlische minis
ter van defensie Yitzhak Rabin is giste
ren in het parlement door linkse tegen
standers van het spreekgestoelte weg-
geschreeuwd, toen hij zijn nieuwe, har
dere beleid jegens de opstand in de be
zette gebieden verdedigde. Sommigen
riepen om Rabins ontslag. Aanleiding
voor de kritiek zijn de instructies van
Rabin om voortaan plastic- en rubber-
kogels af te vuren op opstandelingen,
ook als zij voor de troepen wegvluch
ten. Hoewel plastic- en rubberkogels
doorgaan voor minder dodelijk dan ge
wone munitie, hebben zij vorige week
onder de Palestijnse jongeren acht do
den veroorzaakt.
Drie Palestijnse schoolmeisjes worden gearresteerd nadat ze Is
raëlische politie-agenten in een dorpje ten zuiden van Jeruzalem
met stenen hadden bekogeld.
FOTO: AP
WASHINGTON/BAGH
DAD Een Amerikaanse
regeringsfunctionaris
heeft bevestigd dat Iraq
biologische wapens heeft
ontwikkeld. Hij bevestig
de berichten hierover van
het Amerikaanse tv-sta-
tion ABC.
Water
kanonnen
Met waterka
nonnen pro
beert de poli
tie van West-
Berlijn de de
monstranten
uit elkaar te
drijven die
gisteren pro
testeerden
tegen een
partij-bijeen
komst van
een rechtse
partij. Zon
dag 29 janu
ari worden er
verkiezingen
gehouden
voor het ge
meentebe
stuur van
West-Berlijn.
FOTO: AP
Oost-Europa
valt in
kampen uiteen
WENEN Oost-Europa
valt steeds duidelijker uit
een in hervormingsgezin
de landen en staten, die
door willen gaan op de
oude, vertrouwde, maar
tot op heden weinig suc
cesvolle socialistische weg.
Die conclusie kan worden
getrokken uit de gebeur
tenissen op de vandaag
beëindigde conferentie in
Wenen, over veiligheid en
samenwerking in Europa.
De ministers van buitenlandse
zaken van Polen en Hongarije
gingen in hun toespraken van
gisteren zonder enige schroom
uitvoerig in op het onderwerp
van de mensenrechten. Daar
mee onderscheidden zij zich
van hun collega's uit Tsjecho
slowakije en vooral Roemenie.
De Roemeense minister loan
Totu bijvoorbeeld, zei dat zijn
land niet gediend is van in
menging in de nationale aan
gelegenheden. Hij herhaalde
dat Roemenië een voorbehoud
maakt bij sommige bepalingen
uit de slotverklaring van We
nen. Met name op het punt
van de bewegingsvrijheid en
religieuze vrijheden. De Hon
gaarse minister Varkonyi en
zijn Poolse collega Olechowski
riepen juist alle deelnemende
landen in Wenen op alle para
grafen uit net slotdocument te
eerbiedigen. Olechowski be
loofde dat de nationale wetge
ving in Polen zal worden aan
gepast aan de „normen en be
ginselen" van de Weense acte
en aan het internationale
recht. In een duidelijke ver
wijzing naar Roemenië en
Tsjechoslowakije voegde hij er
aan toe, van andere staten te
verwachten dat zij dat ook
doeriT
Biologische wapens zijn leven
de organismes (bacteriën of vi
russen) die dodelijke ziektes
als cholera, miltvuur of tyfus
kunnen veroorzaken. Water
leidingen kunnen er mee be
smet worden, of de ziektekie
men worden simpelweg in de
lucht gesproeid.
Iraq heeft de berichten tegen
gesproken. Een officiële
woordvoerder in Baghdad ont
kende ook, dat Iraq via de VS
gewaarschuwd is met de pro-
duktie van biologische wapens
te stoppen omdat Israel anders
de betrokken laboratoria zou
bombarderen. Dit dreigement,
dat door de Israëlische rege
ring overigens is tegengespro
ken, was gisteren het grote
nieuws in de Israëlische me
dia. Vijf jaar geleden bombar
deerde Israel een Iraakse
kernreactor in aanbouw, om
dat daar gewerkt zou gaan
worden aan een Iraakse
atoombom. Na de recente be
richten dat Libië en in elk ge
val Syrië, Iraq en Iran ook al
beschikken over chemische
wapens, zou de dreiging van
Iraakse biologische wapens
voor Israel reden zijn om in te
grijpen. Een voormalig hoofd
van de Israëlische militaire in
lichtingendienst, generaal
Aharan Levran, zei desge
vraagd wel te geloven dat Iraq
de bilogische wapens produ
ceert. Maar het land zou ze al
leen willen gebruiken als
„laatste redmiddel" tegen een
Iraanse aanval. Volgens ABC
zou Iran overigens ook al twee
jaar proberen biologische wa
pens te maken, maar zou het
daar tot nog toe niet in zijn ge
slaagd.
Toestand Botha
licht verbeterd
KAAPSTAD De gezond
heidstoestand van de Zuidafri-
kaanse president P.W. Botha,
die gisteren werd getroffen
door een lichte beroerte, is wat
verbeterd. De president heeft
een rustige nacht doorge
maakt, aldus het ziekenhuis
waar hij verpleegd wordt. Hij
zou niet lijden aan verlam
ming of spraakverlies, ver
schijnselen die vaak het ge
volg zijn van een beroerte.
Vandaag zou Botha een beslis
sing nemen over de benoe
ming van een waarnemend
president, die tijdens zijn her
stelperiode zijn taken moet
overnemen. Dat wordt waar
schijnlijk minister voor consti
tutionele ontwikkeling Chris
Heunis. Terwijl de regering de
indruk wekt dat ondanks de
ziekte van de president het
werk gewoon doorgaat, specu
leren politici binnen en buiten
de regerende Nasionale Party
over de mogelijkheid van een
spoedig aftreden van Botha.
politie werd vanaf de daken
van huizen door sluipschutters
onder vuur genomen.
„Hispanics"
De rellen die de afgelopen da
gen de zwarte wijken Over-
town en Liberty City hebben
geteisterd waren bijna onver
mijdelijk. Overtown was eens
een levendige, zwarte buurt in
het centrum van het oude Mi-
aqii. In de jaren zestig vonden
de autoriteiten het nodig een
enorme autoweg dwars door
de wijk aan te leggen. Dat be
tekende het einde van een so
ciaal stabiele en alleszins leef
bare woongemeenschap.
Wat er van Overtown over
bleef, was een hoeveelheid
magazijnen en opslagplaatsen,
afbraakpanden en bouwvallen.
Terwijl het centrum van Mia
mi in goed tien jaar tijd van
schitterende wolkenkrabbers,
hotels, wandelpromenades, pe
perdure appartementen en
winkelcentra werd voorzien,
werd het vlakbij gelegen
Overtown een sociale en ruim
telijke woestenij in de scha
duw van ongekende luxe en
rijkdom. De ontevredenheid
daarover onder de zwarte be
volking is groot.
Die ontevredenheid wordt bo
vendien gevoed door het feit
dat de zwarten zich steeds
meer ten achter gesteld voelen
op de „Hispanics" die Miami
op dit ogenblik domineren.
Het begon met een enorme
Cubaanse vluchtelingenstroom
in de jaren zestig, die het be
volkingspatroon van de stad
volkomen wijzigde. Nu stro
men per week tweeduizend
Nicaraguaanse vluchtelingen
de stad binnen. Dat heeft van
Miami een „Spaanse" stad ge
maakt. De geheel in Spaanse
stijl opgetrokken wijken als
Little Havanna, vormen daar
voor het bewijs.
Op dit ogenblik is al 44 pro
cent van de bevolking
„Spaans", 35 procent is blank
en 20 procent zwart. De werk
loosheid onder de Hispanics
bedraagt 5,8 procent. Bij de
zwarten is de werkloosheid
evenwel 10,4 procent.
De sociale ontevredenheid
heeft al eerder tot hevige bot
singen geleid. In 1980 vielen er
in Overtown achttien doden
en vierhonderd gewonden tij
dens hevige confrontaties met
de politie. Ook in 1982 vonden
onlusten in Miami plaats. De
relatie tussen de politie en de
zwarte bevolking is ronduit
slecht, vooral ook omdat het
duizend man sterke politie
corps van de stad voorname
lijk uit „Hispanics" bestaat.
Ook burgemeester Xavier Su-
arez is een „Hispanic" en
vormt aldus het levende be
wijs dat de Spaanstalige bevol
king de stad ook in politie
ke zin heeft overgenomen.
Kapitein Rob in China
Verslagen trachten de families van de bij Lockerbie omgekomen studenten elkaar te troosten na
de rouwdienst die gisteren op de campus van de Syracuse universiteit in New York werd gehou
den. Meer dan tienduizend mensen waren bij de rouwdienst aanwezig.
FOTO: AP
Ergens in de Stille Oceaan heeft Rob afscheid genomen van
vrienden: „De Vrijheid" is geheel opgekalefaterd en Rob is
t de dat hij weer met Skip alleen is. Maar de tocht verloopt niet
ulnt als hij wel zou willen. Sedert hij het goud van Peer de
aan boord heeft, lijkt het wel, alsof hij door pech
achtervolgd. Nu eens schiet een goed belegde val los, dan
~*'||r staat er 's morgens een voet unter in het schip, terwijl er
geen lek te vinden is en vannacf breekt er zowaar een fon
kelnieuwe wantschroef, waardoor Rob genoodzaakt wordt snel
een takeling aan te brengen. Terwijl hij hiermee bezig is. hoort hij
plotseling Skip in de kajuit vreselijk te keer gaan. Wat kan die
hond nu weer gezien hebben? Rob gaat maar eens kijken en...
ja, wat is dat? Daar, in de zeilskooi in het vooronder zweeft een
blauw licht. Onder die zeilen zijn de schatten van Peer de Schuy-
mer geborgen!
slag j f
FOTO: P"
sm( en explosies zijn de afgelopen dagen een normaal straat-
Ooste d 'n de zwarte woonwijken van Miami.
(Van onze correspondent)
MIAMI Voor de derde
achtereenvolgende keer is
het vannacht in de Ameri
kaanse stad Miami tot rel
len gekomen. De sfeer
was zo gespannen dat bus
sen met spelers van de
„Cincinnati. Bengals" en
de „San Francisco 49ers"
onder begeleiding van de
politie naar het trainings
veld reden.
De twee teams bereiden zich
voor op de Super Bowl, de lan
delijke football-finale die als
een van de belangrijkste sport
gebeurtenissen van Amerika
geldt en waarvoor zich tien
duizenden supporters naar Mi
ami begeven. De vraag is of de
wedstrijd kan doorgaan als de
politie er niet in slaagt de de
rust te bewaren. Bovendien
werpen de rellen in Miami een
schaduw op de inauguratie
van president George Bush,
morgen. Bush, die voortdu
rend gewag maakt van-zijn vi
sioen van „duizenden licht
punten van hoop", kan een
grote uitbarsting van sociale
en raciale ontevredenheid nu
net niet gebruiken.
Maandag nog beperkte de rel
len zich tot Overtown. dat pal
tegen de noordelijke kant van
het stadshart van Miami aan
ligt. Dinsdagavond braken ook
rellen uit in Liberty City, een
veel grotere zwarte' wijk ten
noord-westen van de stad. De
onlusten waren zo hevig dat
een basketbal-wedstrijd in een
stadion vlakbij Overtown
moest worden afgelast. De al
aanwezige bezoekers werden
door de politie in het stadion
gehouden totdat de rust was
weergekeerd. Tientallen win
kels werden geplunderd en
auto's in brand gestoken. De
mt m
den v
:uider
er b
h
Vj
warn
t nooi
EENS AKKOORD MOET OMGEZET WORDEN IN DADEN
Rouw op Syracuse
ander
uari
ee
STERDAM Wat
i r gezicht zal Jaromir
nes trekken als hij
daag in Wenen plech-
het akkoord onderte-
t van de Conferentie
Veiligheid en Sa-
'Jiwerking in Europa?
lke gedachten zullen
minister van buiten-
h dse zaken van Tsjecho-
ieivakije door het hoofd
Eejlen? Zal hij ook maar
moment denken aan
n Jirous en Petr Cibul-
Johanes zal vandaag
handtekening zetten on
een document dat onder
het recht van particulie-
erkent om op te komen
de mensenrechten, dat
tussen gelovigen en
bepaalt en een
tankelijke recht-
Toch zal de
gevestigde stichting
over Charta '77
om een grote
te houden voor
ïke gevangen in
niet opgeven,
stichting niet.
zou van al teveel ver-
e twee slachtoffers van het
ïchische mensenrechtenbe-
zullen daar wel niet op re
en. Zij zitten in een cel en
zen het ergste: de dood. De
lerlandse stichting Infor-
ie over Charta '77 begint
weken een actie
hen.
