Hervormde Kerk wil eigen opleiding voor predikanten Oostenrijkse bisschop tegen opvolging door Opus Dei-man CcidócSoirtati as kerk wereld Tempeliers vragen paus om erkenning als religieuze orde brieven /lezers VVD kan gram niet halen >weer GEESTELIJK LEVEN/OPINIE CetdaeSotnotit V/OENSDAG 18 JANUARI 1989 PAG] 3INÏ Beyers Naudé tegen bezoek parlementariërs aan Zuidafrika De beroemde „rechte HILVERSUM Het voorgenomen bezoek van een Neder landse parlementaire delegatie aan Zuidafrika zal door de Zuidafrikaanse regering „geweldig uitgebuit" worden. Dit zei de Zuidafrikaanse predikant dr. C.F. Beyers Naudé voor de NCRV-radio. Het bezoek vindt op z'n vroegst volgend voorjaar plaats. De 73-jarige predikant, die vrijdag voor zijn verzet tegen apartheid een eredoctoraat van de Rijksuniversi teit Limburg kreeg, verwacht niet dat de delegatie de vrijheid zal hebben om te spreken met Nelson Mandela en vertegen woordigers van het Verenigd Democratisch Front UDF en de bevrijdingsbeweging ANC. De Zuidafrikaanse regering moet immers haar zegen geven over het bezoek en zal de eer voor zichzelf opeisen, aldus Beyers Naudé. De voormalige algemeen secretaris van de Zuidafrikaanse Raad van Kerken sprak zijn twijfel uit over de zin van het bezoek omdat in Nederland „overbekend" is wat er in Zuidafrika gebeurt. Er is volgens Beyers Naudé geen enkel ander land in de wereld waar zoveel informatie over Zuidafrika voorhanden is. Beyers Naudé troostte zich met de gedachte dat twee Amerikaanse senatoren na een bezoek aan Botha het liefst het hele Congres op de Zuidafrikaanse president af zouden sturen. Tijdens hun ge sprek met Botha, die hen volgens Beyers Naudé als een school meester de les las, waren zij immers des te meer overtuigd ge raakt van het belang van economische sancties. Toch ziet de predikant in plaats van delegaties liever mensen op eigen gele genheid naar Zuidafrika komen „die wij dan in verbinding kunrten stellen met de mensen die werkelijk lijden". hebben, is in elk geval niet de tong ICTOwil conciliair proces „op goede weg houden" LEEUWARDEN Het ICTO wil wel meedoen aan het con ciliair proces maar dan vooral met de intentie om de kar op de goede weg te houden. Dit zei drs. J. Barkhuis, bestuurs lid van het Interkerkelijk Co mité Tweezijdige Ontwape ning (ICTO) op een bijeen komst in Leeuwarden. Er mo gen volgens Barkhuis geen politieke uitspraken gedaan worden door de kerken. "Het is grote onzin te stellen dat waar de politiek er niet uit kan komen de kerken de op lossing moeten zoeken", merkte hij op. Wat de kerk hierover ook gaat zeggen, als het concrete aanwijzingen worden, er zal altijd een aan tal leden anders denken. Christenen zijn wel medever antwoordelijk voor gerechtig heid, vrede en heelheid van de schepping, maar dan via de stembus, aldus Barkhuis, die van de interesse bij het kerk volk niet veel van vérwacht. Regio-voorzitter Sipke Bak ker kon trots melden dat het aantal leden de afgelopen twee jaar stabiel is gebleven. "De verontrusten kunnen wel terugkeren, want de verschil len zijn miniem en het ICTO is springlevend", zei hij. De Twentse polemoloog prof. dr. P. Valkkenburgh riep de aan wezigen op de veranderingen in de Sovjet-Unie "met kriti sche sympathie en grote waakzaamheid te blijven waarnemen". Volgens hem bespeelt Gorbatsjov de wes terse opinie op meesterlijke wijze „met als enige doel die in verwarring te brengen". Valkenburgh wees er op dat de doeleinden van de Sovjet- Unie, de ondergang van het kapitalisme en de overwin ning van het socialisme/com munisme, nog steeds niet ver anderd zijn. „Beleid Reagan droeg bij tot dood duizenden mensen" CAMBRIDGE Dominee Allan Boesak heeft dinsdag een felle aanval gedaan op het beleid van de scheidende Amerikaanse president Ro nald Reagan jegens Zuidafri ka. Boesak verweet Reagan dat zijn beleid tot de dood van duizenden mensen in Zuid afrika had bijgedragen. „Als hij genoeg gevoel had ge had, had Reagan de levens van duizenden mensen- in Zuidafrika kunnen redden", zo zei Boesak op de Harvard- universiteit in de Amerikaan se staat Massachusetts. De Amerikaanse president heeft de Zuidafrikaanse zo sterk ge maakt, dat het niet meer on gedaan te maken valt, meent Boesak. De predikant, die een onder scheiding van de Harvard- universiteit kreeg voor zijn verdiensten als strijder voor de mensenrechten, prees gou verneur Michael Dukakis van Massachusetts. De voormalige Democratische presidentskan didaat had beloofd dat zijn staat geen opdrachten meer zal verlenen aan bedrijven die zaken doen met Zuidafrika. Dr. Allan Boesak met zijn on derscheiding DEN HAAG De Ne derlandse Hervormde Kerk probeert met minis ter Deetman tot overeen stemming te komen over een andere opzet van de theologische opleiding van predikanten in de Hervormde Kerk. Kernpunt in de besprekingen is het recht van de kerk het onderwijspakket van de oplei ding zelf in te richten. Mo menteel heeft de Hervormde Kerk haar kerkelijke oplei ding verbonden aan de theo logische faculteiten van de Rijksuniversiteiten van Lei den, Groningen, Amsterdam en Utrecht. De kerk benoemt enkele hoogleraren voor bij voorbeeld dogmatiek, prakti sche theologie en ethiek die hun werk verrichten aan de Rijksuniversiteiten. De Hervormde Kerk heeft het overleg met de minister geopend vooral uit zorg voor de kwaliteit van de predikan ten-opleiding. De kerkelijke hoogleraren kunnen moeilijk leven met de druk van de twee fasen-structuur in het wetenschappelijk onderwijs en voorwaardelijk gefinan cierd onderzoek. Deetman wil resultaten zien van onderzoek volgens het principe „voor wat hoort wat". Het is de hoogleraren niet goed mogelijk om te voldoen aan de onderwijskant van de opleiding en aan de onder- zoekskant. In de nieuwe opleiding, die geografisch verbonden blijft aan de Rijksuniversiteiten, zullen ook hoogleraren van de theologische faculteiten van de Rijksuniversiteiten func tioneren bij de niet-kerkelijke vakken. Daartoe zal de Her vormde Kerk contracten slui- ten'met de universiteiten. Het benoemingsrecht van deze hoogleraren blijft bij de openbare faculteit, hoewel bij vacatures „vanzelfsprekend" overleg met de Hervormde Kerk dient plaats te vinden. Als de plannen doorgaan, wordt dit de eerste maal dat een kerkgenootschap invloed krijgt op de benoeming van een staatshoogleraar. Dubbel- benoemingen van hooglera ren zijn alleen mogelijk in dien het gaat om elkaar niet overlappende vakken. De nieuwe hervormde instel ling wordt geen bijzondere universiteit, zoals de Vrije Universiteit te Amsterdam of de Katholieke Universiteit Nijmegen en de K.U. Brabant te Tilburg, waar respectieve lijk de Gereformeerde Ker ken en de Rooms-Katholieke Kerk een deel van hun ambtsopleiding hebben onder gebracht. De nieuwe opzet zal volgens de notitie „vanzelfsprekend niet tot gevolg hebben dat er geen openbare faculteiten der godgeleerdheid meer in stand zullen worden gehouden". Wel zal een en ander van in vloed zijn op de samenwer king tussen de Hervormde Kerk en de zes kerkgenoot schappen ten behoeve van hun kerkelijke opleiding. In Utrecht werken de Hervorm den samen met Baptisten, Oud-Katholieken en Vrij- Evangelischen, in Leiden met Remonstranten en in Amster dam met Doopsgezinden en Lutheranen. Volgens de mi nister moet het overleg tussen de Hervormde Kerk en deze kerkgenootschappen „tijdig" plaatsvinden. De gereformeerden, met wie de hervormden Samen op Weg zijn, leiden hun predi kanten op in Kampen aan een eigen theologische universiteit en ze hebben een overeen komst met de Vrije Universi teit. Als de hervormden straks ook hun „eigen" opleiding heb ben, zal het Samen op Weg- overleg over de opleiding van „Samen op Weg-predikanten" ook gemakkelijker gevoerd kunnen worden. Iraniërs tegen komst Mussavi bij paus Iraanse tegen standers van het bewind van Kho meini protesteer den gisteren op het Sint Pieters plein tegen de audiëntie die paus Johannes Paulus II verleen de aan de Iraan se premier Hus sein Mussavi. De paus drong er bij Mussavi op aan een uitwisseling van gevangenen tot stand te bren gen met Irak. FELDKIRCH De Oos tenrijkse bisschop Bruno Wechner van Feldkirch „betreurt het ten zeerste" dat de Oostenrijkse Opus Dei-leider Klaus Kling hem opvolgt en dat het Vaticaan geen rekening heeft gehouden met de door hem ingediende voorstellen. In het belang van de eenheid van het bisdom had de bisschop zowel mondeling als schriftelijk gepleit voor een opvolger die door de gelovigen en de priesters van het bisdom zou wor den geaccepteerd. Naar aanleiding van de op handen zijnde benoeming van dr. KUng tot nieuwe bisschop van Feldkirch heeft mgr. Wechner dit gisteren in een verklaring laten weten. Wechner had zich tegen de eventuele benoeming van Küng verzet omdat er in het bisdom veel weerstand was tegen diens lidmaatschap van Opus Dei, een behoudende rk organisatie die rechtstreeks onder de paus staat. Desondanks staat het voor de aftredende bisschop vast dat het komende benoemingsbe sluit gerespecteerd moet wor den. Paus Johannes Paulus II heeft inmiddels ook deken dr. Georg Eder benoemd tot aartsbisschop van Salzburg. De 60-jarige deken uit Alten- markt, die als zeer behoudend bekend staat, wordt de opvol ger van de gematigd-progres sieve aartsbisschop Karl Berg. Het kapittel van Salzburg maakte op 21 december Eders verkiezing bekend. Dit ad viescollege is volgens een ei gen verklaring onder zware druk van het Vaticaan tot zijn keuze gekomen. Het Vaticaan vond dat het kapittel op grond van het concordaat met Oostenrijk een bisschop moest kiezen uit de drie door de paus voorgedragen kandida ten. Het drietal van de paus was „niet zo evenwichtig samen gesteld" als op grond van de eigen voordracht uit het aartsbisdom mocht worden verwacht, aldus het kapittel vlak nadat Eder zijn verkie zing aanvaardde. Het college had alle mogelijkheden van het kerkrecht geprobeerd om tot een betere oplossing te ko men. Het Vaticaan hield ech ter vast aan het drietal met Eder. Oud-aartsbisschop Berg, die in december tachtig jaar werd, zal Eder op zondag 26 februari in de kathedraal van Salzburg tot aartsbisschop wij den. Voorjaarszitting LPO mogelijk verdaagd NIJMEGEN De bijeen komst van het Landelijk Pas toraal Overleg (LPO) in mei in Noordwijkerhout gaat waarschijnlijk niet door. Vol gens voorzitter dr. J. van Laarhoven van het LPO zijn „agendaproblemen" de oor zaak van het mogelijke uit stel. Gepland was het week einde van 21 mei, maar een aantal bisschoppen kan dan niet in verband met de toedie ning van het vormsel. Geop perd is nu de zitting eind au gustus te houden. Volgens Van Laarhoven is het echter nog heel goed mogelijk dat de zitting alsnog in mei wordt gehouden. Er zal opnieuw ge praat worden over het onder werp diaconie en maatschap pij. Op 19 november werd dit onderwerp op een bijeen komst in Utrecht ingeleid door een aantal sprekers. Een aantal leden van de Dio cesane Pastorale Raad van het bisdom Rotterdam toonde zich ontstemd over de verschui ving van de LPO-zitting. De raad besprak het onderwerp spiritualiteit bij kerkelijke vrijwilligers. De heer Chr. 't Mannetje, medewerker vol wassenencatechese aan het Diocesaan Pastoraal Centrum, hield daarover een inleiding. ANCONA De orde der Tempeliers, door paus Cle mens V in 1312 verboden, heeft paus Johannes Paulus II om officiële erkenning als re ligieuze orde gevraagd. Dat heeft de Italiaanse voorzitter van de orde, Rocco Zingaro di San Ferdinando, meegedeeld tijdens een conferentie van de orde in de Italiaanse haven stad Ancona. Volgens Zingaro is het Vaticaan al in het bezit van een rapport over de acti viteiten van de orde. De orde van de Tempeliers of Tempelridders werd in 1119 in Jeruzalem door Hugo van Payns gesticht. Het doel was de bescherming van de pel grims in het Heilige Land. Twintig jaar later werd de orde, die een regel had aange nomen die door St. Bernardus van Clairvaux was opgesteld, door paus Innocentius II goedgekeurd. De orde was ge vestigd Op de Tempelberg in Jeruzalem. Na de val van Akko in 1291, waarmee een einde kwam aan de kruistoch ten, vestigde de orde zich op Cyprus. Verscheidene vorsten tracht ten zich na 1291 meester te maken van de vele bezittin gen van de orde. Koning Phi lips IV de Schone van Frank rijk wist uiteindelijk de Fran se paus Clemens V in 1312 te bewegen de orde op te heffen, omdat „zij verdacht was ge worden en geen nut meer had". De meeste bezittingen vielen de Franse koning toe en de laatste grootmeester van de orde, Jacques de Mo- lay, stierf in 1314 op de brandstapel. Volgens Zingaro zijn de Tem peliers 200 jaar geleden op nieuw actief geworden. De orde zou nu ongeveer 10.000 leden hebben in alle delen van de wereld. Brieven graag kort en duidelijk geschreven De redactie behoudt zich het recht voor mgezon- f den stukken te bekorten Onderwijsbezuiniging Bericht in de krant: „Directie basisschool moet terechtstaan - fraude met aantal leerlin gen". Deze fraude is een sig naal! En laat de overheid het ministerie van onder wijs dat opvangen! Fraude wordt meestal gepleegd om er zelf beter van te worden. De directie van deze school echter riskeert haar eigen positie om wille van de leerlingen, omdat zij ziet dat met te weinig leer krachten geen goed onderwijs' meer gegeven kan worden. Wil dat niet wat zeggen? Je hebt in je opleiding zo goed ge leerd wat het beste is voor het kind, waar je zo gek op bent. Maar je moet met bloedend hart toezien dat je er geen middelen voor hebt en krijgt. Hoe kan een directie met on voldoende leerkrachten aan de hoge eisen voldoen die de Wet op het Basisonderwijs stelt? De leerkrachten die ze hebben, worden door al die eisen over belast. De heer M. Baayens zegt het in de onderwijsbijlage van zaterdag: „In slechtere omstandigheden wordt er meer van de leerkrachten ge vraagd". Het is droevig dat een directie als een kat in het nauw tot wanhoopsdaden moet overgaan. En straks moet de directeur ook nog van zijn overvraagde leerkrachten ei sen, dat ze 40 uur per week op school doorbrengen. En daar bij krijgen ze dan minder va kantiedagen, om zich op te la den voor een nieuwe, zware periode van lesgeven. Zo lui den immers de laatste voor stellen? Dat zal de aangetaste werksfeer in het basisonder wijs echt ten goede komen! Hebben de mensen, die deze wetten verzinnen, ooit zelf voor de klas gestaan? Ik zit te wachten op een minister van onderwijs die eindelijk uit schreeuwt: stop! Bezuinigen, akkoord. Maar vreten aan het onderwijs is vreten aan de toe komst. Het onderwijs KAN NIET MEER!!!! Thea van Eijk-van Wiechen, DEN HAAG. Gaaikema en De Jonge Velen hebben zich geërgerd aan de optredens van de linkse cabaretiers Gaaikema en De Jonge. De een nog schuiner dan de ander. Een rechtse col lega komt nooit aan de bak daar zorgen de omroepen wel voor. Daarom: als je weet dat bijvoorbeeld De Jonge in beeld komt, dan draai je gewoon de knop om en je wordt geen lid van zijn omroep. Bekende ge zichten komen over het alge meen na opleiding bij de VARA, NOS en VPRO bij de andere omroepen om hun gif daar ook over ons uit te strooi en. Echte vaderlandslievende commentatoren/presentatoren etc. komen dan ook zelden aan het woord. Mevr. J. Niclou-Nassau, DEN HAAG. 'rin taar 'Uiiatii WAT VVDimediaspecialist Hermans gisteren heeft wan 10 bereiken met het spoeddebatje in de Tweede Kamer rnsburj aanleiding van de uitspraken van premier Lubbers commerciële televisie, is niet goed duidelijk. Zelfs als h j^er leen maar zijn gram heeft willen halen, dan is Hermans gm en niet in geslaagd. De bijval die hij kreeg beperkte zich to ederla wat spottend gelach, waarmee de VVD-fractie reageert itvan| de uiteenzetting van de premier. I ancl ■ionor; T aar w J-jUBBERS heeft de kleinste regeringspartij verzeken e herd het niet zijn bedoeling is het regeerakkoord open te br op het punt van de afspraak met coalitiepartner VVD -v t onder bepaalde voorwaarden commerciële televisie mog 1 moet zijn. In een debat kun je dan natuurlijk wat spol lachen, maar het zou meer indruk hebben gemaakt als woordvoerder Hermans aan de hand van de in het ge - zijnde uitspraken van de premier verontwaardigd had nen wijzen op het tegendeel. DAT kon Hermans niet, want wie de letterlijke tekstje het tv-interview erop na leest kan slechts constateren premier Lubbers daarin niet heeft getornd aan het regee koord. Integendeel, want in antwoord op de vraag ol denken over commerciële televisie wat verder weg is gr*V men, verwees Lubbers zelf naar de betreffende afspra „We hebben", aldus de premier, „een belofte gedaan bi regeerakkoord, dat indien omroepen zich op een bepa wijze bundelen en aan een aantal voorwaarden voldoei de kans moeten krijgen om dat te doen". LUËBERS heeft gisteren de verzekering gegeven, dal niet zijn bedoeling is geweest met het interview het rei akkoord open te breken, maar de impasse te doorbreke het gebied van de televisiereclame. Daar is hij zo zeer ii slaagd, dat de VVD er uitermate nerveus van is geworde dat resulteerde gisteren in het spoeddebatje. De opwinding bij de liberalen is overigens best te begrijj Na de totstandkoming van een Europese reclamecode i popte CDA-minister Brinkman zich plotseling als een i pleitbezorger van soft-sponsoring, uitbreiding van de ST zendtijd en de uitzending van reclameboodschappen tij! „natuurlijke onderbrekingen" van tv-programma's. De i rassencje voorzetten van de rechtsbuiten van het CDA-< •heeft aanvoerder Lubbers op professionele wijze afgemi ook de premier lijkt het een uitstekend idee om meer en betere STER op de buis te brengen. De ideële omroepen NCRV, KRO en VARA staan tep chen, de ATV-omroepen en de VVD zijn des duivels. r" daarmee wordt de grootste en eigenlijk enige pijler wel trokken onder de commerciële droom van Veronica, AVRO en de VVD. Als de STER binnen de huidige coni latie ongeveer dezelfde mogelijkheden krijgt als de ATV-fi roepen met hun commerciële televisie, dan is de keuzt ook voor de kijker niet moeilijk. Commerciële tele^l die het uitsluitende oogmerk heeft via de reclame eer hoog mogelijke winst te behalen, kan onmogelijk iets y devols toevoegen aan het al aanwezige aanbod. VOOR de verwezenlijking van die commerciële tele zullen allereerst de ATV-omroepen hun onderlinge ru moeten beëindigen en een plan moeten indienen dat ben woordt aan de in het regeerakkoord gestelde voorwaaan Daarna moet nog een lange parlementaire weg worden al legd. De reactie maandag tegenover onze krant van CDA-kamerlid Van der Sanden op het tv-interview van mier Lubbers vatte het hele probleem keurig samen: in regeerakkoord staat niet dat er commerciële tv móet koiqli het kan als aan een aantal voorwaarden wordt voldaan, tot nu toe ingediende plannen zijn in strijd met dat regeeip koord. de ,ms: ake ader Ie tw lerla veek loste iorloi Kans op mist DE BILT (KNMI) Het ge hele komende etmaal wordt het Nederlandse weer bepaald door een krachtig hogedrukge- bied. Het centrum daarvan ligt vanavond boven het zuiden van België. Dit centrum ver plaatst zich langzaam oost waarts en wordt morgenavond boven Zuid-Duitsland ver wacht. Een boven de oceaan aanwezig front, waarlangs re gen valt, trekt langzaam in onze richting maar kan ons morgen nog lang niet berei ken. Morgen krijgen wij te maken met uit Noord-Frank rijk afkomstige laaghangende bewolking. Deze is ontstaan uit mist. Ook in ons land kan het vooral in de nacht en och tend nog tot mist komen. Wel iswaar trekt de mist in de loop van de dag wat op, tot opkla ringen zal het waarschijnlijk vrijwel nergens komen. Regen wordt niet verwacht. Van nacht kan het hier en daar een graadje vriezen, de middag- temperaturen blijven bij een zwakke wind uit zuidwest met zo'n graad of 4 aan de lage kant. Weersvooruitzichten voor diverse Europese landen, geldig voor donder dag en vrijdag: Zuid-Scandinavië: langs de westkust perioden met regen, ten oosten van de Noorse bergen overwegend droog en soms opklaringen. Miadagtempe- ratuur in het westen rond 6 graden, landinwaarts bezuiden Oslo rond 4 en 's nachts nauwelijks vorst. Be noorden deze stad rond het vriespunt en 's nachts lichte tot matige vorst. Britse Eilanden: veel bewolking, in het zuidoosten eerst kans op mist. Op vrijdag in het westen en noorden re- §en. Middagtèmperatuur van 7 gra- en in het oosten, tot 11 graden in het westen. Denemarken, Noordwest-Duitsland en Nederland: meestal veel bewol king. Overwegend droog. Middag- temperatuur 3 tot 5 graden. België. Noord-Frankrijk, Midden- en Zuid-Duitsland: op veel plaatsen mist of laaghangende bewolking. Overwe gend droog. Middagtèmperatuur nul tot 4 graden. Plaatselijk lichte vorst in de nacht tot rond min 4 graden. Alpengebied: boven rond 1000 meter hoogte overwegend zonnig. In de da len en in het laagland op veel plaat- sen mist of lage wolken. MiddaglL peratuur in de dalen nul tot 4 grail Nul-gradengrens in de middag» op 1400 meter hoogte, daaroiP slechts lichte dooi. Zuid-Frankrijk en Noord-Italië: li DEI* de kusten vrij zonnig, landinwa vooral in Noord-Italië mist en 3e wolken. Droog weer. Middagten DOV( ratuur bij zee 10 tot 13 graden, dinwaarts in bewolking! tot 8 graden. ichr _.j Portugal: Flinke pericf n. Soms ook wat bewolk ;ens Óverwegend droog. Middagtemp Ben eenl waarts in het noorden, tot 1 langs de zuidkust. Zuid-Italië: veranderlijk bewt Vooral in het zuiden en op de ei|Vier den kans op een bui. WEERRAPPORT HEDENMORGEN Vllsslngen Zuld-Llmburg Aberdeen Bordeaux Brussel Dublin Frankfurt Innsbruck Istanbul Kopenhagen I. bew. Las Palmes I. bew. Lissabon onbew. Locarno onbew. Luxemburg mist Madrid half bew Malaga regen Mallorca regen Moskou zw. bew New Orleans I. bew. Palm Beach zw. bew Paramaribo regen

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1989 | | pagina 2