Roemenië ligt
dwars over
mensenrechten
Neergestorte kabine
„VdB" meest omstreden politicus België
Zaïre-conflict
België slaat
hard terug in
zat gewoon niet vast
DE AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB
Treinramp
Polen wil geleidelijke
erkenning Solidariteit
Tantes
BUITENLAND CeidsaQowuvnt maandag i6
januari 1989
Madrid wil weer
met ETA praten
MADRID De Spaanse regering is bereid
de dialoog met de Baskische afscheidings
beweging ETA te hervatten, mits de ETA
het vorige week afgekondigde bestand voor
een periode van twee weken vervangt door
een bestand voor onbepaalde tijd. Volgens
de Madrilee'Vise krant El Pais zouden de be
sprekingen opnieuw in Algerije kunnen
worden gehouden, waar de ETA-leider Eu-
genio Etxebeste, alias Antxton, verblijft. In
politieke kringen in Madrid wordt vermoed
dat de onderhandelingen tussen regering
en ETA minder problemen zullen geven na
de arrestatie, vorige week in Frankrijk,
van José Ternera. Hij is een van de ETA-
leiders die het sterkst gekant zijn tegen on
derhandelingen met de regering in Madrid.
Excuses Tass voor
verzonnen redding
MOSKOU Het Russische persbureau
Tass heeft zijn excuses aangeboden voor
het in de wereld brengen van de wonder
baarlijke redding in Leninakan. Het bu
reau meldde vorige week dat toch nog zes
mensen levend onder het puin van de
aardbeving tevoorschijn waren gekomen,
waaronder de vijftigjarige Aika Akopjan.
De zuster van Akjopjan heeft nu echter
toegegeven het verhaal over de redding
uit haar duim te hebben gezogen. Zij deed
dit om ervoor te zorgen dat haar broer
medische behandeling kreeg in verband
met ademhalingsproblemen. Het is uiterst
zeldzaam dat het persbureau Tass, dat
prat gaat op een waarheidsgetrouwe be
richtgeving, een vergissing toegeeft.
Reagan wil
gratie voor
Patty Hearst
WASHINGTON President
Reagan heeft toegegeven dat
hij zijn medewerkers op
dracht heeft gegeven te on
derzoeken of Patty Hearst
gratie kan krijgen. Patty, een
dochter van de bekende
krantenmagnaat Hearst,
werd in* 1976 veroordeeld
wegens haar aandeel in een
bankoverval. Naar eigen zeg
gen werkte zij aan de overval
mee om te overleven. Ze zou
zijn ontvoerd en „gehersen
spoeld" door een stadsgueril-
lagroep.
Het Pinguïnland van Professor Lupardi
EERSTE ONDERZOEK BIJ ALPE-D'HUEZ WIJST UIT:
Libië verwisselt
lijken Amerikanen
WASHINGTON Libië heeft
vorige week de identiteit ver
wart van het stoffelijk over
schot van een Amerikaanse
vlieger, dat via het Vaticaan is
teruggegeven aan de nabe
staanden in de VS. Bij onder
zoek bleek het niet te gaan om
boordschutter kapitein Paul
Lorence, zoals Tripoli had ge
zegd, maar om de 33-jarige
majoor Fernando Riba-Domi-
nicci, de piloot van het vlieg
tuig dat in 1986 bij een lucht
aanval op Libië werd neerge
schoten. Het is niet bekend of
het lichaam van Lorence ooit
is gevonden.
WENEN Na 27 maan
den onderhandelen zijn
delegaties van 35 landen
uit Oost en West het giste
ren eens geworden over
het slotdocument van de
Conferentie over Veilig
heid en Samenwerking in
Europa (CVSE) in Wenen.
De opperbeste stemming
werd échter bedorven
door Roemenië, dat zich
niet gebonden acht aan
zeventien artikelen uit het
slotdocument over de
mensenrechten. Het slot
document wordt later
deze week ondertekend
door de ministers van bui
tenlandse zaken.
De conferentie in Wenen was
een vervolg op de conferentie
van Helsinki uit 1975. Toen
maakten de deelnemers (Euro
pa mihus Albanië plus de VS
en Canada) afspraken over
veiligheid en samenwerking.
Op gezette tijden worden ver
volgconferenties gehouden om
te zien in hoeverre de afspra
ken van '75 worden nageko
men en kunnen worden aan
gescherpt. Tot op heden waren
de resultaten mager.
Het is volgens westerse onder
handelaars vooral de veran
derde houding van de Sovjetu
nie op het gebied van de men
senrechten, die ertoe heeft ge
leid dat de conferentie in We
nen succesvol kan worden af
gesloten. De bepalingen die
over de mensenrechten zijn
vastgesteld, zijn de meest ge
detailleerde die sinds 1975 op
papier zijn gezet. Er zijn onder
meer bepalingen vastgelegd
over een grotere vrijheid van
religie, betere informatievoor
ziening en verbeterde reismo
gelijkheden yoor de mensen in
net Oostblok. Overigens bewij
zen de gebeurtenissen van gis
teren in Praag en Leipzig, dat
sommige Oosteuropese leiders
woord en daad nog niet geheel
op elkaar hebben afgestemd.
Maar het enige land dat echt
uit de boot dreigt te vallen is
Roemenië. Een woordvoerder
verklaarde zich niet verplicht
te voelen afspraken na te le
ven „waarmee Roemenië niet
instemt of die het onvoldoende
acht". Het Amerikaanse dele
gatielid Zimmermann noemde
deze verklaring „onwettig" en
„absurd" en hij dreigde dat
Roemenië „een prijs zal beta
len in zijn betrekkingen met
andere landen" als men de af
spraken niet nakomt.
Op het punt van de militaire
veiligheid is in Wenen afge
sproken eind februari of begin
maart te beginnen met de on
derhandelingen over vermin
dering van de conventionele
strijdkrachten in Europa, van
de Atlantische Oceaan tot de
Oeral. Dit zogenoemde CST-
overleg (naar Conventional
Stability Talks) wordt gevoerd
door de zestien NAVO-landen
en de zeven lidstaten van het
Warschau Pact. Verder is
overeengekomen dat de neu
trale Europese landen regel
matig op de hoogte zullen wor
den gehouden van de resulta
ten van het CST-overleg.
door Roger Simons s
Levenslang voor
Action Directe
Een frontale treinbotsing vlakbij de Bengalese hoofdstad
Dhaka heeft gisteren aan zeker honderd mensen het le
ven gekost. Er vielen honderden gewonden. De directie
van de Bengalese spoorwegen sluit als oorzaak van de
ramp een defect in de signalering niet uit. Het nieuwe
computergestuurde systeem, in Noorwegen gekocht voor
ruim zestig miljoen gulden, was pas drie dagen in gebruik.
foto: AP
communistische trekken, waar
Vanden Boeynants in zijn poli
tieke leven ook het patent op
had. Binnen zijn partij de PSC,
die hij later zou leiden, maakte
hij steeds deel uit van de uiter
ste rechtervleugel. Als minis
ter van Landsverdediging wa
ren materieeluitbreidingen
voor zowel het leger als de on
der het militaire apparaat res
sorterende rijkswacht bij VdB
favoriet. Dat Vanden Boey
nants daarna niet de geschie
denis inging als een rechtge
aarde 'law-and-order'-figuur,
dankt hij slechts aan de finan-
cile schandalen waar hij zich
met een voor een beroepspoli
ticus van zijn formaat onbe
grijpelijke naïviteit steeds
weer in stortte, en aan de wat
duistere contacten die hij zijn
leven lang met topfiguren uit
extreem-rechtse Waalse en
Brusselse milieus heeft onder
houden. Vooral zijn veroorde
ling in '86 wegens belasting
fraude tastten het eergevoel en
de gezondheid van de 69-jarige
oud-politicus aan, een gegeven
dat hem er samen met de vast
beradenheid van de socialisti
sche minister van binnenland
se zaken, Tobback, om als eer
ste burger van de Belgische
hoofdstad iemand van onbe
sproken gedrag te benoemen
toe bracht om van deze publie
ke functie af te zien. VdB is
nu buiten zijn wil toch weer
voorpagina-nieuws geworden.
WARSCHAU De Poolse communistische partij wil het verbo
den vakverbond Solidariteit geleidelijk legaliseren. Het Centraal
Comité van de partij geeft daartoe de aanzet op de tweedaagse
vergadering, die vandaag is begonnen.
Op de bijeenkomst buigt het partijparlement zich over een reeks
hervormingen die de partij minder star moeten maken en het
politieke bestel moeten liberaliseren. Naar verwachting zal het
voorstel Solidariteit toe te laten voor felle debatten zorgen op de
partijbijeenkomst. Veel leden van het Centraal Comité voelen er
niets voor, omdat zij bang zijn voor een herhaling van 1980 en
1981, toen het onafhankelijke vakverbond uitgroeide tot een
massale beweging die de partij dreigde weg te vagen. Over het
al dan niet toelaten van Solidariteit is de afgelopen weken druk
gediscussieerd binnen de partij. Volgens zegslieden van de her
vormingsgezinde vleugel heeft de partijleiding nu besloten Soli
dariteit zijn legale status terug te geven. Daarmee wil de rege
ring voorkomen dat er nieuwe arbeidsonrust uitbreekt door de
slechte economische toestand in het land. Bovendien hoopt de
regering op die manier de steun van Solidariteit te winnen voor
haar hervormingsprogramma. De Poolse regering heeft Solidari
teit uitgenodigd voor besprekingen over de economische, sociale
en politieke problemen van het land. Maar voorzitter Lech Wa
lesa weigerde daaraan mee te doen, zolang de regering niet be
reid was te praten over erkenning van zijn vakverbond.
BRUSSEL - De Belgische
regering is niet langer van
plan de Zaïrese president
Mobutu met fluwelen
handschoenen aan te pak
ken. Elke voor België ne
gatieve stap die hij en de
Zaïrese eenheidspartij
MPR nu nog zetten, wordt
op zijn juridische merites
beoordeeld en zo nodig di
rect met tegenmaatrege
len beantwoord.
Een geëmotioneerde premier
Martens deelde dat afgelopen
weekeinde mee na een inder
haast bijeengeroepen vergade
ring van zijn kernkabinet over
de almaar verslechterende
Belgisch/Zaïrese betrekkin
gen.
Tot groot ongenoegen van
Brussel besloot Zaïre afgelo
pen vrijdag eenzijdig het
vriendschaps- en ontwikke
lingsverdrag met het voorma
lige moederland op te zeggen,
nadat Kinshasa eerder al een
zijdig had besloten het aantal
landingen van Sabena-toestel-
len in de Zaïrese hoofdstad
met de helft te verminderen.
In strijd met het luchtvaart-
verdrag worden Sabena nu
alle landingsrechten voor
Kinshasa ontnomen; Air Zaïre
zelf wijkt uit naar Luxemburg.
Opgeschort
In het nu al weken slepende
conflict tussen België en Zaïre
hebben premier Martens en
zijn meest-betrokken ministers
zo lang mogelijk een politiek
van de-escalatie volgehouden.
Besluiten van Zaïre werden
steeds voorgesteld als „niet-of-
ficieel" of „niet-definitief".
Sinds afgelopen weekeinde
lijkt daaraan een eind geko
men. De ontwikkelingshulp
aan Zaïre (jaar"lijks omgere
kend 260 miljoen gulden), af
gezien van die voor lopende
projecten, wordt opgeschort;
de inbreuk op het luchtvaart
verdrag en eenzijdige opzeg
ging van het vriendschaps- en
ontwikkelingsverdrag juri
disch aangepakt.
Intussen heeft Mobutu de af
lossing van de schuld aan Bel
gië (omgerekend bijna 2,5 mil
jard gulden) opgeschort. Zaïre
is uiterst verbolgen over de ei
sen op het gebied van mesnen-
rechten die België aan voort
zetting van de hulp heeft ge
koppeld, nadat dit land zelf,
aldus Mobutu, „zich een eeuw
lang aan moord, marteling en
plundering heeft schuldig ge
maakt". Mobutu is ook woe
dend over het verband dat
Belgische media hebben ge
legd tussen zijn persoonlijk
vermogen (geschat op 10 mil
jard gulden) en de totale schul
denlast van Zaïre (eveneens
circa 10 miljard). Als reactie
daarop zijn nu de Zaïrese me
dia opgeroepen ook het Belgi
sche staatshoofd en zijn fami
lie zoveel mogelijk te beledi
gen.
Protest tegen Sandinisten
MANAGUA Voor het eerst in zes maanden heeft de Nicara
guaanse oppositie in de hoofdstad Managua een vreedzame de
monstratie gehouden tegen de economische politiek van de rege
ring. Er namen ongeveer 15.000 mensen deel. Verscheidene
sprekers drongen aan op de vorming van een regering van „na
tionale redding". Vorig jaar juli liepen enkele demonstraties uit
op vechtpartijen met de politie.
Pomagalski, maakten een val
van 250 meter en waren op
slag dood.
De kabelbaan tussen Vaujany
en het skigebied rond Alpe-
d'Huez, die met een vervoers
capaciteit van 160 personen
per kabine de grootste in zijn
soort had moeten worden, zou
volgende week in gebruik
worden genomen. Volgens een
woordvoerder van Pomagals
ki, de grootste kabelbaanbou
wer ter wereld, had de instal
latie al meer dan 100 uur
proefgedraaid met zware las
ten. „Buitengewone omstan
digheden" zouden volgens
hem een verklaring voor het
ongeluk kunnen zijn. De grote
constructeurs, meestal Franse
bedrijven, wilden gisteren „sa
botage" niet uitsluiten.
Volgens geschrokken bewo
ners van'Vaujany - het dorp
heeft 50 miljoen in de baan ge
ïnvesteerd - klopt daar geen
moer van. Ze hebben er op ge
wezen dat de aanleg van de
kabelbaan de laatste maanden
in grote haast heeft plaatsge
had. Elke dag overschrijding
van de oplevingstermijn kostte
constructeur Pomagalski 7000
gulden boete.
Daar
ns z
nee 1
D.
LONDEN Hun adres sts ,n!
in vette letters in het
telefoonboek van Londen.
Wie hen nodig heeft, snor\
eerst de firmanaam
Universal Aunts Ltd" op.
Die wordt gevolgd door w<
deze dames voor u doen
General Assistance",
oftewel algemene assistenti
Hun bureau is ergens op
King's Road, in de buurt v<
Sloane Square.
Hun telefoonnummer? AcL
het heeft geen zin het lang4
deze weg te verspreiden,
want „universele tantes"
werken niet in het
buitenland. Wij probeerde
ooit een overzeese afdeling
stichten, maar het misluk tl
want in het buitenland vin
je geen mensen van het soo
die wij nodig hebben. UA
gewoon door en door Brits.
Nergens anders ter wereld
werken Dames voor Damety
aldus Kate Herbert-Hunting
directrice van Universal
Aunts.
De tantes van haar firma
kunnen praktisch alles aan
Niets is te moeilijk. Kindert
oppassen, ophalen of
vergezellen. Zorgen voor dt ,r
kat of hond als de eigenaaie*ba
met vakantie is. Laatst en
vertrouwde iemand die ee/j|toet
poosje van huis zou zijn ee/jing
aquarium vol vraatzuchtigeech
piranhas aan de tantes toe.
Er zijn niet alleen universe evr
tantes maar ook Universali,"
TTry^l^c" TTTT\ „A.,^7 ldK
Uncles" (UU) ofwel
universele ooms. Die
knappen dan weer andere
klussen op. Uw achtertuin
ziet er verwaarloosd uit? Bi e o
'ens
ond
enh
ond
chij
aats
ent
ede
ie ze
'efo
even naar UU. In de
vakantietijd stuurt deze
firma er wellicht Charles
Hugh-Jones op af. Charles
kent de universele tantes a
van toen hij pas zes was ei
zijn ouders, die een lange re
zouden ondernemen, hem
met zijn zusje
toevertrouwden aan de
goede zorgen van een UA-
echtpaar.
Vandaag de dag is hij studei
in de geneeskunde die
permanent te weinig
heeft en tegen betaling
tuiniert of bibliotheken
opruimt. Butler John BakeiieeI
is een andere universele
oom. Via UA kan hij worde
ontboden om op grote
recepties de drankjes en
borrelhapjes te serveren.
Baker werkt even discreet
op intieme diners als op
feestjes met wel duizend
gasten. Zoals alle universele
ooms en tantes heeft UA
hem in dienst genomen
omdat hij „van goede
getuigschriften was
voorzien Baker is overigen
een deeltijdse universele
oom. Maar de meeste
universele tantes wijden ziel
de hele dag aan „algemene
assistentie". Een bekende
deeltijdse universele tante
van de jaren zeventig was
Lady Diana Spencer vóó apt
prins Charles op haar
verliefd werd.
Universal Aunts bestaat nu
bijna 68 jaar. De firma wertrsc^
opgericht door ene Gertrudi^1
Eliza Maclean. Deze
lieftallige jongedochter was
op een gegeven moment tot
de onthutsende vaststelling
gekomen, dat haar neven ei
nichten de kinderschoenen
ontgroeid waren en zij hun
dierbare tante niet meer
nodig hadden. De familie
kwam bijeen om Gertrudes
toekomst te bespreken. En
toen zei admiraal Whitworthkehc
die een oom van haar was:
„Mijn lieve kind, waarom
doe je niet voor anderen wal
je zo lang voor ons hebt
Gerties ogen straalden. „Zou
ik een universele tante
kunnen zijn?" vroeg ze zich
af. Alle aanwezigen
beloofden haar te steunen als
ze een eigen zaak begon.
Gertrude Maclean plaatste
daarop een kleintje in The
Times om geschikte tantes
aan te trekken. Iedere
kandidaat had twee prima
referenties nodig, die
nauwkeurig werden
onderzocht. Gertrude opendt
haar eerste bureau van
universele tantes in een
kamertje achter de winkel
van haar grootvader, die in
Sloane Street dure laarzen
verkocht. De firma groeide
en verhuisde mettertijd naai
de King's Road en is nu niet
meer uit het Londense weg
te denken.
inbr
top.
leler
SK
PARIJS Vier leden van de
Franse extreem-linkse ter
reurbeweging Action Directe
zijn door een speciale terroris-
merechtbank in Parijs tot le
venslange gevangenisstraffen
veroordeeld voor de moord op
Renault-topman Georges Besse
in 1986.
Alle vier verdachten boycot
ten het proces en waren niet
aanwezig bij de uitspraak. Na
een proces verleden jaar wer
den de vier verdachten al
schuldig bevonden aan lid
maatschap van de terreurbe
weging en veroordeeld tot cel
straffen van tien jaar.
De kist met het stoffelijk overschot van de
Amerikaanse piloot Fernando Riba-Dominicci
werd het afgelopen weekeind vanuit Italië
naar de VS gevlogen. foto: ap
(Vervolg van de voorpagina)
BRUSSEL - De zaterdagavond
uit de garage bij zijn Brusselse
appartement ontvoerde oud-
premier en minister van Staat
Paul Vanden Boeynants (69)
behoort tot de meest-omstre-
den na-oorlogse politici van
België.
Voor veel van zijn politieke te
genstanders is zijn naam syno
niem met malversaties, smeer
geldpraktijken en een zelfs
voor Belgische begrippen on
gekende machtspolitieke wel
lust. VdB, die in juni '86 door
een Brusselse rechter als een
„onverbeterlijk fraudeur"
werd gekenschetst, vlak voor
dat hij wegens belastingont
duiking en valsheid in ge
schrifte tot een boete van om
gerekend 33.000 gulden en
drie jaar voorwaardelijk werd
veroordeeld, was ook als pre
mier en vooral later als minis
ter van Landsverdediging al
niet van onbesproken gedrag.
Zijn politieke carrière is gepla
veid met omkoopschandalen,
waarvan het bekendste, een
paar „open" overeenkomsten
met de wapenfabrikant Asco,
hem een slordige 48 miljoen
gulden zouden hebben opgele
verd. De nasleep van deze af
faire, midden vorig jaar, was
de belangrijkste reden dat
VdB op het nippertje het bur
gemeesterschap van Brussel
misliep, een post waarvoor hij
van een ruime meerderheid
van de kiezers in Brussel vorig
jaar het vertrouwen kreeg en
die VdB zelf zag als een reha
bilitatie voor zijn gedeukte po
litieke loopbaan. VdB heeft al
tijd volgehouden schuldig te
zijn aan smeergeldpraktijken
noch aan fiscale malversaties.
Duister
De financiële schandalen die
hij rond zijn persoon steeds op
riep - reeds als schepen van
Brussel en als administrateur
bij Philips hielp VdB de legen
darische Charlie De Pauw aan
bouwprojecten, waarvoor
praktisch heel Brussel-Noord
werd gesloopt - overschadu
wen makkelijk de rabiaat anti-
De driejarige Christine
Hahn uit Bristol in de
Amerikaanse staat Con
necticut zal de middag
dat zij een zuurbal uit
een automaat wilde ha
len niet snel vergeten;
Zij kwam met haar hand
vast te zitten in de auto
maat. Een politieman,
baby-olie en vaseline
moesten er aan te pas
komen om Christine uit
haar benarde positie te
bevrijden.
foto: ap
273) Hoewel het landingsgestel geheel wordt vernield, gelukt
het Rob toch de vliegmachine goed aan de grond te zetten en
ongedeerd springt hij uit de cockpit. Geestdriftig begroeten zijn
vrienden hem. „Heb je je geamuseerd, Rob?" vraagt dr. Ree,
„we wisten niet, waar je zat. En wat is er met Lupardi en Yoto
gebeurd?" Rob vertelt in het kort zijn avonturen. Nee, van Lu
pardi hebben ze niets meer te vrezen. Die is dood. Maar onder
het atomatorium ligt een atoombom, die ieder ogenblik tot ont
ploffing kan komen en... „Verzamelen!" commandeert dr. Ree,
„we moeten hier zo vlug mogelijk vandaan." Ja, maar hoe? Het
vloot-eskader heeft het land nog niet bereikt... Maar „De Vrij
heid" is er nog en Rob herinnert zich de amphibie-auto van Lu
pardi. De mannen snellen naar de kust, hun zware uitrustingen
weggooiend. Rob haalt de amphlbie-auto en deze wordt bij „De
Vrijheid" te water gelaten. Het scheepje zelf kan de mannen van
dr. Ree nauwelijks bevatten en van zeilen is helemaal geen spra
ke. Geen noodl Het wagentje van Lupardi moet dan maar als
sleepboot dienst doen.
(Van onze correspondent
Bob van Huët)
PARIJS - Het kabelbaanonge
luk van afgelopen vrijdaga
vond bij het Franse Alpendorp
Vaujany, even noordelijk van
Alpe-d'Huez, is vrijwel zeker
veroorzaakt door nalatigheid.
Volgens experts ter plaatse is
de kabel-arm waarschijnlijk
afgebroken door „onvoldoende
aangedraaide schroeven". Ge
bruik van ondeugdelijk mate
riaal wordt evenmin uitgeslo
ten geacht. De acht inzitten
den, onder wie vier technici
van de Franse constructeur-
