Expositie leven en werk
Sino Mesdag in Panorama
kleint es
071-122244
:rk
VOOR DE
RANDSTAD
VW Golf CL
met onze grandioze
landhuisdelen
„„,69.-
Bedrijfsauto's
LEIDEN
KUNST
CcidócSommit
VRIJDAG 13 JANUARI 1989 PAGINA PO
Sientje Mesdag-van Houten, van wie voor het eerst een over
zichtsexpositie wordt gehouden, in het Panorama Mesdag.
FOTO: PR
DEN HAAG In de tijd
van De Haagse School,
rond 1875, bestond de
kunstenaarswereld bijna
geheel uit mannen. Bijna,
want er waren uitzonde
ringen. Een daarvan is
Sino (Sientje) Mesdag-Van
Houten. Zij uitte haar ar
tisticiteit geheel onafhan
kelijk van haar man, de
schilder Hendrik-Willem
Mesdag (HWM). Panora
ma Mesdag en in het bij
zonder mevrouw Gam-
bon, plaatsvervangend di
recteur van dit museum,
zien een lang gekoesterde
wens in vervulling gaan
wanneer vrijdag 20 janua
ri een expositie wordt ge
opend over het léven en
werk van deze bijzondere
vrouw.
De naam Mesdag wordt direct
geassocieerd met het Panora
ma Mesdag, het gigantisch pa
noramisch rondzicht waarop
Scheveningen en omgeving
anno 1881 te zien is. De bezoe
ker staat op een platform in
het middelpunt van dit over
weldigende ronde schilders
doek en waant zich even terug
in de tijd. De toegepaste be
spanningstechniek van het
doek zorgt voor speciale effec
ten, die dat gevoel versterkt.
Behalve de schilder Hendrik-
Willem Mesdag en een aantal
medewerkers, nam ook Sientje
een deel van het monsterkar-
wei voor haar rekening. „Be
zoekers die het doek goed be
kijken ontdekken een minus
cuul tafereeltje te midden van
de twee grote zeeschepen.
Daar zit een vrouw te schilde
ren onder het toeziend oog
van een Scheveningse vissers
vrouw. De schilderende vrouw
is Sientje Mesdag-Van Kouten.
Schilders van een dergelijke
Panorama zetten hun handte
kening niet onder hun aan
deel. HWM schilderde het ta
fereeltje als vervanging van
zijn handtekening met de in
tentie Sientje te bedanken
voor haar steun en medewer
king aan het project", aldus
r Gambon.
Wens
Een expositie over het leven
en werk van Sientje Mesdag-
Van Houten is een langgekoes
terde wens van onder meer
mevrouw Gambon. „Het werk
van Sientje is altijd teveel on
derbelicht geweest. In dit mu
seum is er nooit veel aandacht
aan haar besteed als zelfstan
dige kunstenares, die ze onge
twijfeld was. Ik denk dat wij
Mesdag zeker een plezier doen
met deze expositie omdat een
deel van zijn eer zeker haar
toekomt. Zelf heeft hij dat ook
LEIDSE COURANT
AUTOMARKT
Autosloperij
Gebr. Opdam B.V.
Lid STIBA, grote sortering onderdelen van recente schadeauto's
in alle merken en alle bouwjaren. Tevens verkoop nieuwe onder
delen. Inkoop sloop- en schadeauto's met afgifte van wettelijk
goedgekeurd vrijwaringsbewijs. Voorschoterweg 41, Valkenburg
Z.H., tel. 071-315101. Afdeling Japanse onderdelen, Haringkade
2. Katwijk ZH, tel. 01718-28131.
1600, nieuw model, donker grijs
metallic, schade- en roestvrij,
15.500.-. Tel. tijdens kantoor
uren: 070-121743.
T.k. Alfasud Tl 9-'81, APK t/m
05-'89. Pr. incl. beurt 4000,-.
Tel. 766592.
Fiat Panda Prima t.k. in uitst.
st.. veel exta's. Bj. 9-'83, APK t/
m 1-'90, vr.pr. 6.500,-. Tel.
316438 (tussen 18.00 en 21.30
Garage Van Goozen, reparatie
en «yiderhoud aan personen- en
bedrijfsauto's, APK gratis bij
grote beurt. Karei Doormanweg
3a. Tel. 071-211125. Industrie
terrein De Waardt in Leiden.
BMW 316
4-drs., kl.wit, get.gl., 5-versn„
economy-set, bj. '85, 88.000
km., weg. aanschaf, lease-auto,
pr. 18.500.-. Tel. 070-836942.
I.v.m. lease auto t.k.: Ford
Escort 1.3 Laser 5-drs.. bj.
1-'84. Vr pr. 10.500,-.
Tel. 070-521791/500963.
Honda Prelude bj. '80
met. grijs, sportvelgen. sport
stuur. alarm, stereo, spoilers,
3750,-. Tel. 070-661522^
Nissan Patrol Turbo diesel
korte uitv., bj. 11-'87, geel ken
teken, met. grijs, met striping,
access., bullbar. verstralers. zij-
kappen. 15 inch wielen en site-
pipes. 53.000 km. Vr.pr.
33.000.-. Tel. 071-895700
b.g.g. 071-312553.
Opel Kadett 1.3 S GT
38.000 km., briljant-rood, ra-
dio-cass. Pr. n.o.t.k. Tel. 070-
803425.
Opel Kadett 13 LS aut. '81
febr. 1983/APK febr. 1990. LPG
en trekhaak. In zeer goede
staat. Vraagprijs 8.750,-. Tel.
070-455777/687510.
Renault 11GTL
'83, 1e eig., 19.000 km.,
st.. w. omstandigheden,
r. 8.900.-. 070-274382.
Skoda 105 S '86
14.000 km., rood, 1e i
Vr.pr. 5650,-. Tel.
945620.
Toyota CamryGL Turbo
gels etc. Gar. tot 2-'90, 30.000
km. Vr.pr. 37.500,-. Tel. 070-
936365.
Golf c18 aut. uitgeb. sp.velg.,
stereo, rad.cass.. bj. '85. km.st..
63.000. APK gek. vr.pr. 14.500.-
Tel. 070-970833.
Volvo 244 GL'84
grijs met. Prima onderh. LPG,
trekhaak, licht met. velgen,
bekl. blauw velours, 4 hoofd
steunen, st. radiocass.
15.500,-. Tel. 070-514851 of
02159-32776.
Volvo 246 GL Diesel
bj. '80. zuinige en betrouwbare
auto. I.g.st., elke keuring toege
staan. vr.pr. 5800.-. Tel. 070-
464R03.
I AUTO'S T/M 3500
MITSUBISHI Galant 1600 GL
aut. '78, trekhaak. APK tot 8-
'89, i.z.g.st. 1750.-. Tel. 070-
DATSUN CHERRY GL 1979.
APK tot 7-'89, i.z.g.st. Vr.pr.
1300,-. Tel. 070-801567.
Te huur luxe auto's, vanaf 30,-
per dag. Autoverhuur PRAN
GERS. Hoofdstraat 104 Leider
dorp. Tel. 071-894040.
I WATERSPORT
Te koop nieuwe stalen VLET
6x2,25, ook geschikt voor op
bouw. Bootbouw Verhaar.
01713-12469.
w
FLORIDA reeds vanaf 1.390,-
Incl. vliegr. Martinair. auto 7
dgn. en hotel 7 nachten! Verlen
ging mogelijk, bv. 4, 5 of 8 dgn.
Cruice Carribbean reeds v.a.
498,- p.p. Bel nu Toekan Tra
vel (SGR ANVR). Delftsekade
22, Leidschendam. Tel. 070-
203453 - U.S.A. 279111.
071-210833 of 149813.
Dat wij de goedkoopste zijn is
bekend. Maar wij geven ook de
beste prijs voor uw Ned. POST
ZEGELS. M. Karssen in winkel
centrum de Markthof. Tel. 070-
605795.
ERKENDE HUWELIJKSBURO'S
MAAK NS TIJD
VOOR EEN KENNISMAKING
langer af Geef anderen de ge-
ewerksler vertelt u graag meer
DEN HAAG
DEN HAAG
ALPHEN a/d RIJN
DELFT
LEIDEN
NAALOWIJK
VOORBURG
ZOETERMEER
v Steyger 070-979598
v Mathey 070-556774
v Wind 01720-37776
v IJzerman 015-611715
v Sibarini 071-212830
v Verschoor 01 740-23382
v Vossepoel 079-310764
DE REIATIEU1N-
n nieuwe service van Nederlands grootste relatieburo
Vrouwen bellen mannen: 06-320.322.54
Mannen bellen vrouwen: 06-320.322.55
STICHTING CENTRUM EUROPA.
Niet zonder reden Nederlands grootste relatieburo
VLOOIENMARKT
e en gezellige
Z.H. Vlooienmarkt
i 10 tot 16.00 uur. Kraampje huren?
Nw. VERWARMINGSKETEL VR
Tel. 070-637136.
Van ons hoofdkantoor in Zeeland mogen wij nu onze voorraad 1988
verkopen tegen groothandelsprijzen, óók aan particulieren.
BEL DUS DIREKT
OP OP
ÉtïcÉN^SGRAAT 1
EIKEN RUSTIC M-
loplaaglaK.
Ïambalamerbau
gerookt EIKEN
eiken rustical
laklaag en onderiay
Bij atname van 50 m2
betaalt u slechts
t raSSTStÓMJ»"
MERBAU «^rmS'e'lVLOEMN
uiffh&Part#
DENHAAG-
)rl n-7n-479575
per m2 on9e,e®d
per m2 g«>Md
69.-
89.-
AQ I :t l' I
r
OCCASIONS MET BOVAG-GARANTIE
eventueel aanvullend tot 1 jaar
KOOPAVONDEN:
Roelotarendsveen; vrijdag
Leiden; donderdag
ROELOFARENDSVEEN
Nissan Micra SDX
Nissan Cherry DX
Nissan Cherry diesel
Nissan Sunny
Nissan Sunny
Nissan Sunny 4-drs. diesel
Nissan Sunny 5-drs. diesel
Nissan Stanza 1.8 autom.
Nissan Stanza 1.6 SGL
Nissan Silvia
Nissan 300 ZX autom
Citroën Visa 11 RE
Fiat Ritmo diesel
Fiat Uno 45 ES
Ford Fiesta
Ford Escort 1.4 Ghia
Mitsubishi Galant 1.6
Mitsubishi Spacewagon
Mercedes 200 T benzine Van
Opel Ascona 1.6 S
Opel Corsa
Opel Corsa
Seat Fura 900
Talbot Horizon
Toyota Corolla autm.
Volvo 343
VW Golf 1.8 Van
VW Jetta
Nissan Patrol Wagon diesel
Nissan Urvan mini-bus
Nissan Vanette diesel
Nissan Sunny Bestel
Ford Transit 2x
VW Transporter diesel
Isuzu Bestel diesel
Daihatsu 1000 Cab
Fiat Fiorino diesel
Mercedes 207 D
Nissan Mlcra DX
Nissan Micra SDX
Nissan Micra DX
Nissan Micra 5-drs. GL
Nissan Cherry 1.3. GL
Nissan Cherry 1.3 GL
Nissan Sunny diesel
Nissan Sunny 1.3 DX
Nissan Sunny 1.3 DX
Nissan Sunny 1.3 SLX 3-drs.
Nissan Sunny 1.3 LX 4-drs
Nissan Sunny Coupé
Nissan Sunny Coupé
Nissan Sunny Coupé SLX
Nissan Bluebird 2.0
Nissan Bluebird 2.0 5-drs. aut.
Nissan Prairie
Nissan Silvia 1.8 Turbo
Austin Montego MG
Ford Sierra 1.8 Laser
Opel Kadett 1.6 4-drs
Peugeot 505 SR
Renault 11 GTX
LEASE AANBIEDING
NIEUWE AUTO'S
PRIJZEN ZIJN EXCL. BRANDSTOF EN B.T.W.
altijd met Sientje gedeeld,
maar de buitenwereld kwam
laat achter de rol die zij ver
vulde in zijn leven. Zij was de
stuwende kracht achter HWM
en gaf hem ondersteuning in
al zijn artistieke projecten", al
dus mevrouw Gambon.
Dat de tentoonstelling nu pas
gehouden wordt heeft alles te
maken met het ruimtegebrek
waarmee Panorama Mesdag
kampt. Medio januari leent het
museum echter een groot deel
van de collectie schilderijen
van Mesdag uit ter gelegen
heid van de presentatie van de
oeuvre-katalogus, die een to
taal overzicht bevat van zijn
werk. De catalogus is samen
gesteld door Mesdag-kenner ir.
Johan Poort. De ruimte die
dan vrijkomt wordt benut
voor de expositie over het le
ven en werk van Sientje Mes
dag-Van Houten.
Werk
Na de dood van haar enige
zoon Klaas in september 1871,
begon Sientje zich, op 36-jarige
leeftijd, met de schilderkunst
bezig te houden. Ze kreeg les
van onder meer Alma Tade-
ma, d'Arnaud Gerkens en
Harriet Lindo. Haar werk zou
later door kunstkenners ge
kenmerkt worden als een van
de belangrijkste erfenissen
van De Haagse School. Deze
stroming ontstond in 1875 in
Den Haag rond een aantal
kunstenaars die andere ge
dachten hadden over de beel
dende kunst dan de opvatting
die op dat moment heerste.
„Beeldende kunst moest in die
tijd een toonbeeld zijn van ide
ale schoonheid en perfectie.
De Haagse School vond dat de
schilderskunst juist een realis
tisch beeld moest geven. Deze
stroming kenmerkt zich door
werk dat vaak als onderwerp
de natuur en plaatselijke din
gen heeft. Dit als tegenhanger
van de doorgaans verheven
onderwerpen die in die tijd in
de beeldende kunst overheer
ste. De schilderijen zijn op een
nonchalante manier geschil
derd, met weinig oog voor de
tails. Daar was ook geen tijd
voor omdat er vaak in de bui
tenlucht geschilderd werd,
hetgeen betekende dat er dus
snel gewerkt moest worden",
aldus J. Sillevis, conservator
van het Haags Gemeentemu-
Armoede
Sientje werd in haar artistici
teit niet beïnvloed door haar
man. Nam hij vooral de zee als
onderwerp voor zijn schilderij
en, Sientjes onderwerpen had
den vooral betrekking op wat
men „pittoreske armoede" zou
kunnen noemen, die zij aan
trof op het platteland van
Drente en de Veluwe. Daar
naast waren stillevens en bloe
men haar geliefde onderwerp.
Haar werk wordt door menig
kunstkenner beter gevonden
dan dat van haar man. Sille
vis: „Haar werk wordt wel
eens vergeleken met dat van
Van Gogh. Dat is niet zo
vreemd wanneer je bedenkt
dat beiden een vrij robuuste
en kloeke manier van schilde
ren hadden. Toch kun je het
werk van Sientje niet in dit
rijtje plaatsen. Het gebruik van
de kleuren vertoont een groot
verschil tussen beide schilders.
Sientje gebruikte bijna altijd
sombere kleuren en wijkt
daarmee vaak af van Van
Gogh. Deze gebruikte alleen
sombere kleuren als zijn stem
ming daar aanleiding toe gaf".
Tijdens de expositie worden
schilderijen van Sientje ge
toond, die nog niet eerder te
zien waren voor het publiek.
De schilderijen komen veelal
uit privécollecties in het bin
nen- en buitenland. Een uniek
portret dat Sientje schilderde
van haar man is ongetwijfeld
een van de hoogtepunten van
de expositie. Het portret is al
leen al uniek vanwege de zeld
zaamheid aan portretten in het
oeuvre van zowel Mesdag als
dat van zijn vrouw.
Bloemen
Bloemen namen een belangrij
ke plaats in in het leven van
Sientje. Ze heeft talloze kleine
schilderijtjes gemaakt waarop
ze deze pronkstukjes in haar
eigen strakke stijl vastlegde.
Op de expositie is een aantal
van deze, als schuchter ge
schilderde werkjes te zien. Ten
slotte biedt de tentoonstelling
een overzicht van haar stille
vens en landschappen.
Mesdag liet zich soms op ver
rassende wijze leiden door
Sientje. Zij oefende met zachte
hand en charme een grote in
vloed op hem uit. In al zijn be
langrijke beslissingen werd zij
door hem geraadpleegd. Zij
was voor HWM de ideale le
venspartner. Niet alleen haar
intelligentie en kunstzinnig
heid, maar nog meer haar in
nemend karakter, droeg daar
toe bij. Zij moet een uniek en
sterk mens geweest zijn, die
ook nu nog menig kunstken
ner sterk tot de verbeelding
spreekt.
EGBERT JORISSEN
Voor een uitgebreid
agenda, ook voor de ko vandaj
mende dagen, raadpleg -
men „UIT", de gratis wejijdag
kelijkse bijlage van deziNedorir
Sport.
TV 5, 2
Duitslan
schau
iky Chi
ALPHEN AAN DEN RIJN EUMORGE
Fish called Wanda (al); 18.4Snuitslar
21.15. zo. 16.15. Nieuwe avorvsky Ch
turen van Pippi Langkous (al parijs-D
za. zo. wo. 13.45. EUROCINE
MA II: Moonwalker (al); 18.45
ROCINEMA III: Who framed Ro^Mf
ger Rabbit (al); 18.30. 21.00. zf
zo wo 13.30. zo. ook 16.(X
EUROCINEMA IV: Coming t
America (al); 18.45, 21.3(
LEIDEN LUXOR (Statlonswej
19. tel. 071-121239): Who fra
med Roger Rabbit (al); 19.00
124130): A Fish called Wand
(al); 14.30. 19.00, 21.15. Willot
(al); 14.30. 18.45. 21.15. Moon
walker (al); 14.30, 19.00. Frantii
(12); 21.15. Big (al); 14.30, 19.00
ondraaglijke lichtheid
bestaan (al); 20.00. za.
REX (Haarlemmerstraat ao
"•"""M): Cand
>.30, 19.0( dOO
21.15. her
het
bali
kur
KATWIJK CITY THEATER
(Badstraat 30, tel. 01718-74075
Midnight Run (al); 19.00, 21.1
CITY THEATE hal'
g Vietnam (al
19.00. zo. 14.45. Jungle Boo noo
pio<
ver
VOORSCHOTEN GREENWAj T>pI
(tel. 01717-4354): Coming tl
America (al); do. t/m za. 19.00 Om<
20.15. za. zo. wo Hoi
14.45.
15.45. A prayer for the dyin
(16); do. t/m zo. 21.15. The
bearable lightness of bein
ASTA 2 Scrooged (al); 14.00
18.45, 21.30. zo. 13.15, 16.00
18.45, 21.30. METROPOLE
De ondraaglijke lichtheid v;
het bestaan (al); 20.30.
IPEH
n F
di. ook
ODEON 1 (Herengracht
tel. 462400): Big (al); 13.4!
18.45, 21.30. zo. 13.30, 16.00
.45, 21.30. ODEON 2: Coène,
ming to America (al); 13.45^ 2
bels s
framed Roger Rabbit (al); 13.45Teng
18.45, 21.30. zo. 13.30, 16.0"
18.45, 21.30. ODEON 4:
Again (al); 13.45, 18.45, 21.30
13.30, 16.00, 18.45, 21.30
STUDIO 1 (Kettingstraat 12b n L.I
656402): Bagdad cafe (16Ï
19.15, 21.45. zo. wo. 14.00 rldSC
STUDIO 2: Good mornin# i
Vietnam (16); 19.00. 21.30 Ctiei
STUDIO 3: Frantic (al); 19.00
21.30. HAAGS FILMHUIS fijWF
Zaal 1: Distant voices, still li
ves; 19.30, 21.45. zo. ook 14.00 'K
Zaal 2: Hermetisch zwart; 19.30 d als
.00, 16.15. Zat ge
20.00. vr. za. woier) e
19.30, 21.45. di. 19.30, 22.00. L Var
Varennes; do. The g('
between; vr. The aervent; za
The last tycoon; zo. Turtle dieferen
Betrayal; di. The Frenclftstr
lieutenants woman; wo.
NACHTVOORSTELLINGEN
CINEAC 1: Young guns (16)
za. 00.15. CINEAC 2: Mesa<
ger of death (16); za. 00.
CINEAC 3: Fatal attraction tf
(16); za. 00.15.
l™!?, 16.00."» METROPOLE
Pippi Langkou*;
STUDIO 3: Bambi;
Basketbal
PESARO Landskampit
Den Rosrh heeft zich in
Den Bosch heeft zich
vijfde ronde van het toern
om de Europese basketballt
ker geranvancheerd voor
magere prestaties van de 14
ste tijd. De Brabanders vei
ren in Italië weliswaar met
84 (40-47) van Pesaro, m
hadden in deze waarschijnl
beste Bosche wedstrijd van
seizoen, tot de slotminuten
zicht op de winst. Scheidsre
terlijke dwalingen hielt
Den Bosch echter van de
rassing af.
niel
ma|
gen
ten,
bakt
sfeei
heel
gen
fenc
ding
beid
tege
toon
Ron
land
Tocl
afloc
Babylon, tel. 471656): A fish cal
18.45, 21.30. zo. 13.15, 16.00
18.45, 21.30. CINEAC 2: Dii
hard (16); 14.00, 18.45, 21.30
18.45,
18.45, 21.30. METROPOLE
Arthur 2 on the rocks (al
...00, 18.45,
16.00, 18.45, 21J30. METRO Clie
POLE 3: Moonwalker (al); 14.00
<edt
ten r
zal
tn tot
toern
Cha
i vai
Rott
in d
landst
