Chaos en ontreddering beheersen leven Peru Hl Leugen premier Tojo redde Japanse keizer" CeidócSoivuuit SHAMIR WIL VERSNELDE UITVOERING CAMP DAVID Aantal drugsslachtoffers neemt onrustbarend toe Armeense overlevende: Ik heb geluk gehad" ZAIRE STUURT AMIN TERUG „Leveringen aan Libische fabriek uit heel Europa" HIROHITO SCHULDIG VOLGENS BRITSE DOCUMENTAIRE DE AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB BRT reserveert beeldbuis negen weken voor Rusland J5 BUITENLAND VRIJDAG 13 JANUARI 1989 PAGIN, ICO ABU DHABI Premier Shamir van Israel heeft een nieuw vredes plan voor het Midden-Oosten opgesteld, aldus het dagblad Al-Ittihad in Abu Dhabi. Het plan behelst een verkorting van het tijdschema, waarbinnen de in de akkoorden van Camp David beoogde Palestijnse autonomie verwezenlijkt zou moeten worden. In deze akkoorden uit 1979 werd een termijn van vijf jaar voorgesteld; het nieuwe Israëli sche voorstel behelst een termijn van drie jaar. Daarna moeten on derhandelingen worden gevoerd over de volgende fase in het vredes proces. Shamir zou het vredesvoorstel inmiddels hebben voorgelegd aan de VS en de Sovjetunie. Eerder al had Shamir verklaard bereid te zijn de bemiddeling te aanvaarden van de Verenigde Naties, bij het tot stand brengen van overleg tussen Israel en Palestijnse vertegen woordigers. Israel zal echter geen bemoeienis van de grootmachten of de VN toestaan met de inhoud van de onderhandelingen, aldus een woordvoerder van Shamir. Intussen houdt het geweld in de bezette gebieden aan. Gisteren werden twee Palestijnse jongeren door het Is raëlische leger doodgeschoten. Op de bezette Jordaanoever maakten Israëlische soldaten ook een eind aan een demonstratie van honder den kolonisten, die protesteerden tegen de „zwakheid" van het leger. WENEN Ondanks „grote krachtsinspanningen" te gen de handel in verdovende middelen zijn in 1988 de illegale produktie en de gevolgen van het het mis bruik van drugs opnieuw sterk toegenomen. Dit staat in het jaarverslag over 1988 van de organisatie voor drugsbestrijding van de Verenigde Naties. Volgens dit rapport is met name het verband tussen drugsgebruik en aids zeer verontrustend. In het raport wordt er verder op gewezen dat grote drugssyndicaten in vele landen nog altijd een zeer groot gevaar vormen. Vol gens de VN-organisatie biedt internationale samen werking de beste mogelijkheid om op te treden tegen de drugsmisdaad. Daarbij moeten echter niet alleen de kopstukken van de grote syndicaten worden opge spoord en berecht, maar ook alle misdadigers die zich op een lager niveau bezig houden met de produktie, handel en verspreiding van verdovende middelen, al dus het drugsbureau van de VN. Nieuw bestuur in Nagorno-Karabach MOSKOU Het presidium van de Opperste Sovjet, het hoogste uitvoerende orgaan van de Sovjet unie, heeft een „bijzondere be stuursvorm" ingesteld in de om streden provincie Nagorno-Kara bach. Het gebied blijft echter wel deel uitmaken van de republiek Azerbajdzjan. Wat precies de in houd is van de nieuwe bestuurs vorm is nog niet bekendgemaakt. Nagorno-Karabach is de twistap pel van de buurrepublieken Azer bajdzjan en Armenië. In de pro vincie woont een Armeense meer derheid en Armenië eist teruggave van de enclave die in de jaren twintig werd geannexeerd door Azerbajdzjan. Geen spoor van Duitse „baby Renee" RENDSBURG De West- duitse politie zoekt nog al tijd tevergeefs naar een in middels zes dagen oude baby, die afgelopen dinsdag verdween van de kraamaf- deling van het ziekenhuis in Rendsburg. Er is een be loning van vijfduizend mark uitgeloofd voor infor matie die kan helpen bij het opsporen van het meisje. De politie gaat ervan uit dat Julia is ontvoerd. Het kind heeft vanwege zuigelingen geelzucht dringend medi sche verzorging nodig. Milities Libanon negeren Iraanse vredesoproep BAYRUT In Libanon hebben gisteren twee elkaar bestrijdende shi'itische groeperingen, de Hez bollah- en de Amal-militie, een oproep genegeerd van Iran om een einde te maken aan het bloedvergieten. De gevechten tussen beide partijen, die de afge lopen twee weken het leven heb ben gekost aan zeker 116 mensen en ruim 160 gewonden, gingen gewoon door. De Amal-militie riep de bevolking op om vandaag in heel Libanon in staking te gaan uit protest tegen de gruwel daden die door de Hezbollah-le- den worden begaan. (Vervolg van de voorpagina) LIMA Onthutst legt Roelfien Haak de telefoon neer. „Vanmiddag is voor het eerst een voedseltran- sport in een van de slop penwijken overvallen", zegt ze met verbijstering in haar stem. Roelfien Haak, Peruaanse met een Nederlandse vader, is di rectrice van Fovida. Deze on afhankelijke Peruaanse orga nisatie neemt het op voor de armen in het land, maar kan het werk momenteel nauwe lijks aan. Want de omstandig heden waaronder miljoenen Peruanen moeten leven, zijn op dit moment bar en boos. De economische chaos in Peru treft grote delen van de bevol king. De prijzen zijn met meer dan tweeduizend procent ge stegen, als gevolg van zowel de inflatie als de afschaffing van overheidssubsidies op voedsel en medicamenten. En het ein de van de spiraal is nog niet in zicht. Fovida heeft uitgere kend dat ondanks een drasti sche verhoging, het minimum loon in Peru bij lange na niet genoeg is voor de normale ge zinsuitgaven. Veel gezinnen komen echter nog niet eens aan dat minimumloon toe. Guerrilla Het is daarom niet zo verwon derlijk, dat veel Peruanen het vertrouwen verliezen in presi dent Alan Garcia. Tegelijker tijd groeit op het verarmde platteland en in de sloppenwij ken van de steden de sympa thie voor de maoïstische guer rillabeweging Sendero Lumi- noso. Aan de andere kant van de politieke scheidslijn staan de militairen, ondanks al hun ontkenningen, te popelen om op hun manier orde op zaken te stellen. De beroemde schrijver Mario Vargas Llosa, de leider van de rechtse politieke beweging Li- bertad. deed deze week een oproep aan alle democratische krachten in het land de rijen te sluiten om een staatsgreep te voorkomen. Misschien niets eens zozeer omdat hij tegen een coup is, maar vooral om dat een staatsgreep voor Gar cia een eervolle aftocht bete kent en een dekmantel legt over diens falende beleid, al dus Vargas Llosa. Het is echter niet alleen door de economische crisis en de guerrilla, dat de Peru hard richting afgrond gaat. Het land is ook aan moreel verval ten prooi gevallen. In de overbe volkte hoofdstad Lima, met vier moorden per dag toch al geen kuuroord, worden tegen woordig zelfs restaurants over vallen. Toeristen zijn een ge liefd doelwit van rovers en deze week bleek dus dat zelfs de voedselzendingen naar de armen in de sloppenwijken niet veilig meer zijn. Melk De chaos en ontreddering die zich van van Peru meester hebben gemaakt vormen in tussen ook een grote bedrei ging voor het vele positieve, dat Fovida de afgelopen tien jaar tot stand heeft gebracht, mede met hulp van de Neder landse ontwikelingsorganisa- ties Cebemo en Novib. In de troosteloze krottenzeeën rond Lima functioneren al enkele jaren volks-gaarkeukens, waar gezinnen goedkoop samen ko ken, en een project, waardoor jónge kinderen en zwangere vrouwen dagelijks een beker melk krijgen. Maar al gevolg van de huidige crisis dreigt de dagelijkse aan voer van melk te stagneren en ook de mogelijkheden om goedkoop in te kopen voor de gaarkeukens worden steeds geringer. „Men voelt zich on zeker over de toekomst", zegt Roelfien Haak. „Er bestaat on der de armen grote angst dat er geen einde komt aan de donkere tunnel, waarin Peru momenteel verkeert". Hongerstaking Marie Motheu (70), de bekendste toiletjuffrouw van de Belgische hoofdstad Brussel, dreigt in hon gerstaking te gaan. Zij eist dat een belastingaanslag van ruim vijfduizend gulden ongedaan ge maakt wordt. Een belastinginspecteur bleek zich enige tijd geleden onopvallend een half uurtje te hebben opgesteld bij de ingang van Motheu's toilet. Hij had berekend dat zij veel meer verdiende dan de belastingvrije som, waarop hij haar een aanslag stuurde. De vaste bezoekers van Marie Motheu op het Brusselde Zuid-Station hoeven echter niet te wanhopen. Als zij in hongerstaking gaat, doet zij dat op haar werkplek. FOTO: AP 59 MOSKOU De zes overle venden van de aardbeving in Armenië die deze week in Le- ninakan nog onder het puin vandaan werden gehaald, zijn in een ziekenhuis in Jerevan opgenomen. Geen van hen verkeert echter in levensg§- Een van de zes is de 50-jarige Aikaz Akopjan. Hij deed giste ren zijn relaas. „Op de dag van de ramp vroeg ik mijn buur mannen te helpen, twee grote zware vaten uit de kelder te halen. Maar zodra we beneden waren, begon de grond te schudden en stortte alles in". Hij vertelde dat één man zijn arm brak en enkele anderen licht werden gewond. Om de pijn te verlichten gaf Akopjan, die iets van volksgeneeskunde afweet, hun massage. Aan eten en drinken was gelukkig geen gebrek. „Er was genoeg voed sel, waaronder zelfs gerookte ham van de wintervoorraad die in de kelder werd be- „Toch moesten we zuinig zijn omdat we geen flauw idee hadden wat er was gebeurd en hoe lang we opgesloten zouden blijven. We verloren langza merhand elk gevoel van tijd. Maar ik heb geluk gehad. Ik ben kennelijk onder een ge lukkig gesternte geboren. In 1985 ben ik van de derde ver dieping van een huis gevallen. Geen schrammetje, alleen de schrik. En nu heb ik weer ge luk". KINSHASA De regering van Zaire heeft Idi Amin terugge stuurd naar Saudiarabië, waar de voormalige Ugandese dictator sedert een aantal jaren in ballingschap woont. Amin en één van zijn zoons werden vorige week dinsdag in de hoofdstad Kinsha sa gearresteerd toen zij met een vals Zairees paspoort het land probeerden binnen te komen. Een broer van Amin en een van Arhins vrouwen wonen in Kinshasa. Geen herdenking keizer in Kamer DEN HAAG Voorzitter Dolman van de Tweede Ka mer is niet van plan het over lijden van de omstreden Ja panse keizer Hirohito te her denken. Volgens een woord voerder van Dolman is zulks alleen vanzelfsprekend bij het overlijden van staatshoofden van landen die lid zijn van de NAVO, de EG of de Raad van Europa. 15.00 uur. lelefoop 071- 12.22.48 en uw krant wordt nog de zelfde avond nabezorgd. Afscheid Een militaire ceremonie die niet voor alle scheidende Amerikaanse presidenten is weggelegd, viel als afscheid ten deel aan Ronald Reagan. Defensie was dan ook de hoeksteen van zijn beleid. Tijdens het bewind van Reagan gaven de Verenigde Staten voor een record bedrag van vijfduizend miljard gulden aan defensie uit. Op de foto Reagan, tijdens de inspectie van de erewacht. FOTO: AP ANTWERPEN Niet alleen bedrijven uit de Bondsrepu bliek maar uit heel (West-)Eu- ropa zijn betrokken bij de tot standkoming van de fabriek voor (vermoedelijk) chemische wapens in het Libische Rabta, zo meent de Antwerpse offi cier van justitie Walter de Smedt. In België werd gisteren op verzoek van de Westduitse au toriteiten een Belgische zaken man gearresteerd op beschul diging van illegale levering van materiaal voor de fabriek. Het gaat om directeur Louis G. (44) van de firma Cross Link Group, die is gespecialiseerd in de handel met Libië. Bij huis zoeking in het bedrijf en zijn woning werden valse facturen en documenten gevonden waaruit blijkt dat hij zakelijke betrekkingen onderhoudt met drie van de vijf Westduitse be drijven die de VS in verband brengen met de fabriek in Rabta. Volgens de Westduitse pers heeft Bonn de zaak tot dusver re gebagatelliseerd en zouden contracten die Westduitse fir ma's voor de fabriek kregen zijn gesloten via bemiddeling door een in Frankfurt geves tigde Irakese zakenman. Ihsan Barbouti is spoorloos. De on derneming die het vaakst ge noemd is, Imhausen-Chemie, ontkent dat ze ooit zaken met Libië gedaan heeft. Wel heeft het bedrijf met Tripoli onder handeld over het maken van plastic zakken, maar het kwam niet tot een order uit het Noordafrikaanse land. De directeur van Imhausen- Chemie, Jürgen Hippenstiel- Imhausen, is tevens manager van het Hamburgse filiaal van een bedrijf in Hongkong. Dit Pen-Tsao-Materia-Medica Center heeft naar verluidt Westduitse bedrijven een far maceutisch complex laten bou wen in de Britse kroonkolonie. Het weekblad Stern uit het vermoeden dat dit complex in feite in Rabta verrezen is, na dat de onderdelen ervoor for meel naar Hongkong waren verscheept, maar in feite hun weg hadden gevonden naar Libië. 99 LONDEN De Japanse keizer Hirohito heeft wel degelijk een actieve rol gespeeld in de Tweede Wereldoorlog. Maar onder druk van de Amerikanen heeft zijn premier gene raal Hideki Tojo (later be recht) tijdens zijn proces gelogen over de rol van de keizer, om te voorko men dat Hirohito ook zou moeten-worden berecht. journalist Edward Behr heeft gemaakt voor de Britse omr roep BBC. De documentaire, waarvan de TROS al enkele beelden heeft laten zien, zal op 24 januari door de Britse tele visie worden uitgezonden. Behr zegt dat de Amerikaanse aanklagers in de processen van Tokyo hebben samenge werkt met de keizerlijke staf om Hirohito op valse gronden vrij te pleiten. In de documen taire van Behr blijft weinig over van het beeld van keizer Hirohito als vredelievend slachtoffer van een militaris tisch regime. De keizer moet op de hoogte zijn geweest van de massamoord op minstens 20.000 Chinezen in Nanking in 1937, omdat hij geregeld en ge detailleerd op de hoogte werd gehouden van de ontwikkelin gen aan het front in China, al dus de documentaire. De kei zer was ook al meer dan een maand van tevoren op de hoogte van Japanse plannen om de Amerikaanse marineba sis in Pearl Harbor aan te val len. De Amerikaanse bevelhebber in Japan, generaal Douglas MacArthur, schreef in zijn me moires al dat hij zich had moeten verzetten tegen Britse en Russische druk om Hirohito te berechten. „Toen Washing ton naar het Britse standpunt leek over te hellen, liet ik we ten dat ik minstens een mil joen man versterkingen nodig zou hebben als een dergelijke actie werd ondernomen", schreef hij. Behr, die bij een groter pu bliek bekend werd door zijn verfilmde biografie van de laatste keizer van China, Pu Yi, zegt in de documentaire dat het besluit om Hirohito niet te vervolgen werd geno men door de Amerikaanse president Truman en dat de getuigenverklaring van Tojo zodanig werd aangepast dat hij niet belastend voor de keizer zou zijn. De conclusie van de documen taire is dat er „voldoende be wijsmateriaal was om een pro ces tegen hem te voeren en als hij was berecht zou hij zijn veroordeeld en zeer waar schijnlijk zijn opgehangen". Tegen het eind van het proces ging het bijna toch nog mis, toen Tojo tijdens een verhoor verklaarde dat „geen enkele Japanse onderdaan ooit tegen In de documentaire wordt ook verwezen naar het dagboek van de keizerlijke grootzegel bewaarder Koichi Kido. Een citaat: „De keizer lachte breeduit en huilde van vreug de. „Mijn beste Kido", zei hij, „besef je wel wat we gedaan hebben? Java heeft zich over gegeven. Heel Nederlands Oost-Indië is van ons, en Bur ma ook". De keizer was zo ge lukkig dat ik niet wist wat ik zeggen moest". Het Pinguïnland van Professor Lupardi 271) Maar nu naar huis met het luchtschip! Ja, gemakkelijker gezegd dan gedaan. Want hoe werken die vreemde motoren? Wat Rob ook probeert, hij slaagt er niet in de atoommotor aan de gang te brengen. Wanhopig snelt hij naar de loopgang, die de motorgondels met de bestuurscabine verbindt en dan opeens krijgt hij een idee. Het vliegtuig! Dat zal hem nog veel snefler thuis brengen ook. Via een luik daalt hij af in de vliegmachine, die onder aan het luchtschip hangt; dan wacht hij rustig, tot het luchtschip een hoogte van 2/2)0 meter heeft bereikt. Dan start hij straalmotoren en gooit de verbinding met het luchtschip los. De machine stort naar beneden en raakt in een vrille, maar Rob slaagt er in het vliegtuig weer in zijn macht te krijgen voortge jaagd door de sterke motoren raast hij dan met een snelheid'van duizend kilometer per uur in Noordelijke richting. Voor zijn ver trek heeft hij de gaskleppen van het luchtschip geopend; dit zal wel ergens in de witte oneindigheid landen zonder verder kwaad te stichten. BRUSSEL De BRT besteedt de komende negen weken op een forse manier aandacht aan de Sovjet Unie. De omroep doet dat door middel van een reeks films en documentai res. Onder de titel „Rusland en de Sovjet Unie" zendt de BRT met ingang van van avond (BRT 1 om 20.30 uur) een negendelige documentaire uit van de historicus Jan Nec- kers, die in zijn project „De Supermachten" eerder de Verenigde Staten belichtte. In vijf uitzendingen gaat Neckers in op de geschie denis van de Sovjet Unie, in de volgende vier (de laatste uitzending is op 10 maart) komen actuele aspecten van het maatschap pelijk leven aan bod. Ongeveer in dezelfde periode vertoont de BRT zes klassiekers van de Russische film: „Ivan de Verschrikkelijke" (19 januari), „Slavin van de Liefde" (2 februari), „Twin tig dagen zonder oorlog" (16 februari), „Het lange afscheid" (2 maart), „Nostalghia" (16 maart) en „Moscow on the Hudson" (17 maart). De documentaire-serie en film-reeks zijn niet het laatste BRT-project over de Sovjet Unie, want in mei van dit jaar gaat een BRT-ploeg naar de Sovjet-Unie en komt een Sovjet-ploeg naar België voor vier korte re portages die in 1990 op de buis komen en wellicht ook door de IKON worden uitge zonden. Het idee voor deze uitwisseling is het resultaat van een toevallige ontmoeting, anderhalf jaar geleden, tussen BRT-regis- seur Rita Goossens en de Russische regisseur Igor Potemkin, die in september 1987 op het tweejaarlijkse festival van Bratislava allebei in de prijzen vielen. De vier uitzendingen - over liefde en sex, carrière en toekomst, jon gerencultuur en vrijetijd en ontspanning - worden gevolgd door een discussie via de sa telliet tussen Belgische en Sovjet-jongeren, waarvoor de opnamen hoogstwaarschijnlijk dit najaar worden gemaakt. door Roger Simons LEGAVROCHl lts tori a de I Kt bete Icomn t ond |ht zie in d app Euro ndigd EC ha wet( mee' 0-7,20. LONDEN Groot-Britta is geen land van culin 1 hoogstandjes. Dat weet ie een. De Britten raken hun ditionele slechte reputatie EMARh zake de edele kookkunst 1 meer kwijt, ook al is bij hei heel wat veranderd. Bui ;htrunc landse koks en restauraU 95. hebben deze ei land be woj jjk'_(ru in de loop van de jaren verstand gebracht da hapje eten eigenlijk veel n uwelijk is dan alleen maar buik vu i)k 3e( Vandaag de dag kun je üi,eij Groot-Brittannië vaak vrij hoorlijk tafelen. Maar zoals y: Aan tijd moet je er voor zorgen k- en je het restaurant dat je gaat i?. 2e zoeken zorgvuldig uitkiest. rt 14C De jaarlijkse „Good Food [en pr de" van de Britse consun rt 192 tenvereniging „Which?" g Har in dat verband vrij betrouw q^Jqqc re tips. Het Franse restaui r, Le Gavroche, op Londens d. Eni per Brook Street, een sji rustig straat in het rijke May fair- ?"1i5C trict, staat erin. Le Gavro 'rustig£ (de straatjongen van Parijs, ;htere noemd naar een figuur usief „Les Misérables" van Vk Stlerl Hugo) is eigendom van '4^,_k5J Fransman Albert Roux, dit ya jaar geleden met zijn broer -675. chel zijn fortuin kwam zoe Hteit in Londen en volgens ®n 9el Observer" sterk lijkt op Ni leon. Frankrijk had vroege Han< veel en Engeland veel te i rskalvi nig goede koks. Tegen wooi1e kv worden de gebroeders R .25$*3' beschouwd als Groot-Britt |an. nies beste culinaire spec ia en 2« ten. Ze zijn erg bekend van ig en i tv en hebben verschillekens P best-sellers over koken ®™r(< schreven. Alberts restaui '^waiit Le Gavroche is één van 6-2.45 enige twee Britse eethui idei trc die kunnen bogen op schitterende sterren in de f2160 faamde Guide Michelin. ;htsch< andere drie-sterrenrestaui jk en 1 van Groot-Brittannië is I.0O-1C Waterside Inn van Mich°$er Roux in Berkshire. Bt Fransen serveren heerl i 22-2: wijntjes en de gerechten dn .00-9, je voorzetten zijn subliem. k- neren in Le Gavroche kost 2^? middeld 65 pond (circa HanC gulden) per persoon. De v, n tot klanten van dit restaurant >n prij ofwel lieden die nooit in gi 00"24 nood verkeren, ofwel die jjgj komen eten op kosten van ruikss zaak. Maar hoe florissant Inkli Gavroche ook moge zijn, Wei bert Roux beleeft moment rus,l9 een heel nare tijd. In de ree bank van Wells Street zit lager. elke dag op de beklaagd ct-wi bank, alsof hij een boef is. 9. gemeente Westminster, waa iappel Upper Brook Street ligt, 'lvie schuldigt Franse Albert L1|2q" ernstige vervuiling in en eikeb"| de kelderkeuken van zijn 1 igels taurant. Zij wrijft hem /andijvi minder dan 20 overt red in a 20-3 am. Eén van haar ijverige specteurs, die op 30 juli 1 i2ak 9; even langskwam, zag ov<l24. s vliegen, horzels, vuilnis 17-10 kakkerlakken. Hij sprak 11i vermoeden uit dat de keul 325 van Le Gavroche ook mui en ratten herbergde. Bu vrouwen maakten hun bek |jvie 2, over een ondraaglijk luel mkool dat 's zomers opsteeg uit kool open binnenplaats achter °?stl Gavroche-pand, waar bed j ven vlees lag te rotten. M ra(j(j. Albert Roux begrijpt er n 17-105 van. Waarom komen de B 042. ten in januari '89 nog aanó 150 ven met iets dat al lang tot verleden behoort? De o; binnenplaats is tegen woor overdekt. En die jonge insp /9*\ teur, Alex Parker-Brown, i f Ft' hem, Albert, toch gevrai zijn laatste kookboek te sigl S5& ren voor z'n vrouw? Dat ch man te echtpaar was trouw op Alberts kosten in L vroche komen eten! mensen zijn mijn vriend dacht Albert Roux, die lang in Londen woont, nog steeds niet weet dat i Engelsman het zelden wanneer hij vrolijk ui trot „Blij je te zien!" Parker-Bro gaf zijn baas een seintje Albert Roux voor het gere moest worden gesleept. „A c'est ridicule, qa", vindt i bert. Het proces kan nog 1 ken duren. De e rijk en Le' Gavroche staatf het spel. Albert Roux he meer dan een dozijn supp ters opgetrommeld, die kon [IrN getuigen dat zijn keuken meest hygiënische van Lont is. „Ik ken deze keuken", 1 Drew Smith, hoofdredactt V0T van de Good Food Guide. 1 de inspecteurs van de gezoi£l(l( heidscommissie Le Gavrck [stej iatW veroordelen, dan mogen1 I gist Maar Silvano Giraldin, de liaanse manager van Le &.L vroche, vindt het allemaal 1 erg. „Het proces is gt n he de biezness", zegt Wij hebben dit jaar 1 klanten dan in een janu zonder rechtszaak!" Na

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1989 | | pagina 6