Herman Kuiphof geeft zijn visie op dilemma's in de sport Atleet Herman Hofstee mist concurrentie in het Noorden ORANJE GEKLEURD BOEK „MIJN KIJK OP SPORT" £eidóe<3ou>UMtt zaterdag SPORT SOEST Na ruim vier jaar pensionering is het er dan toch van gekomen. Voormalig sportjournalist en de vooral vanwege zijn televisie-commentaren be kende Herman Kuiphof heeft een boek geprodu ceerd. De Soestenaar heeft „Mijn kijk op sport" op papier gezet. Niet zijn eer ste boek en of het zijn laatste boek is, dat weet hij (nog) niet. In 24 hoofd stukken besteedt de 69-ja- rige Kuiphof vooral aan dacht aan „zijn" sporten: voetbal, tennis en skiën. Een aantal tegenstrijdigheden kenmerkt het verhaal van Kuiphof. Voetbal is volgens hem de meest ideale kijksport, maar komt de laatste jaren voornamelijk in het nieuws door negatieve zaken als agressie en vandalisme. De te ruglopende belangstelling voor Neêrlands sport nummer één gaat Kuiphof aan het hart. Met attractief spel moet het goede publiek worden teruggehaald. De hoofdrolspelers (voetbal lers, officials, trainers en scheidsrechters) zijn de aan te spreken verantwoordelijken. Daar staat echter een flinke dosis begrip tegenover voor vrijwel alle betrokkenen. Zo richten trainers zich te veel op resultaat-voetbal, maar valt deze handelwijze zeer goed te begrijpen. „Na anderhalve verliespartij loopt een oefen- meester immers het risico ont slagen te worden", aldus Kuip hof. Lo Brunt „Door mijn pensionering heb ik meer tijd gekregen. Je hebt altijd al een aantal ideeèn over sport gehad, maar pas als je een boek schrijft, ga je er se rieus voor zitten. Je begint blanco en daarom heeft het een poosje geduurd. Een ro mancier heeft een lange adem, ik was daarentegen altijd ge wend geweest om mijn tekst op slechts twee A-4 velletjes te zetten". Aan een aantal hoofd stukken in „Mijn kijk op sport" is dit duidelijk terug te zien. De regels over enkele personen in de voetbalsport (bijvoorbeeld Bertus de Harder en Lo Brunt) beslaan nauwe lijks meer dan twee pagina's. In één opzicht heeft Kuiphof zijn mening moeten herzien. Stuitte hij in zijn tijd als jour nalist -slechts éénmaal op een wespennest (Wim Landman, in vroegere tijden doelman van Holland Sport en het Ne derlands elftal, zou voor acht honderd gulden zijn omge kocht), de zwartgeld-affaire bij de Amsterdamse topclub van weleer, Ajax, heeft de ogen ge opend. In het boek valt nog te lezen dat het geld dat bij tus senpersonen blijft hangen een was is, die nooit komt buiten te hangen. Kuiphof: „Ik zou nu niet meer durven beweren dat het met het zwarte geld in de voetballerij wel meevalt. Vroeger had je voor dat soort zaken geen tijd, tenzij je er voor werd vrijgemaakt". Leo van der Kroft Kuiphof op zoek naar harmo nie. Op zijn weg door het boek nemen voor de lezer de dilem ma's hand over hand toe. Over scheidsrechters: „Die moeten natuurlijk compromissen slui ten. Een paar jaar geleden werd onder aanvoering van Leo van der Kroft besloten dat de aanslagen op de achillespe zen afgelopen moesten zijn. Andere dingen werden echter uit het oog verloren. Ik ben op zichzelf niet tegen het kaar- tensysteem. Het kan een mid del zijn om tot een beperking van de overtredingen te ko men, maar het kan ook het publiek irriteren. Zoiets heeft Herman Kuiphof relativeert het belang van sport in zijn boekje nog het meest treffend met de passage over oud-premier van Agt: „Op een vergadering hij (Van Agt) eens een briefje van een bode en meldde vervolgens: heren, het gaat goed in de Tour de France. „Eén van zijn ministers vroeg hem of dat nu wel zo belangrijk was. Van Agt antwoordde: heel even. Zo is het met sport". FOTO: PERS UNIE nu eenmaal twee kanten. De toepassing blijft in de handen van een persoon". Het boek opent met een hoofd stuk over agressie, gevolgd door het onderwerp gedrag en wangedrag. Als een schoenma ker die bij zijn leest blijft, legt Kuiphof zich een beperking op. Negatieve (randverschijn selen van de sport worden niet tegen de maatschappelijke context geplaatst. „Ik weet ook wel dat je de mens in de huidi ge wereld er niet los van kunt zien. Maar dat is zo groot, daar kun je als eenvoudig sportjour nalist niet over praten. Ik pre tendeer dat dan ook niet". Theo Reitsma „In kranten kom ik vaak te gen dat professionele overtre dingen worden geaccepteerd. Een voetballer moet een door gebroken aanvaller neerleg- Rimet-beker omgesmolten Met de arrestatie van Carlinho Pepe, één van de topmensen uit de onderwereld van Rio de Janeiro, denkt de Braziliaanse politie de diefstal van de Jules Rimet-beker te hebben opge lost. De trofee, die in 1970 de- finitief in het bezit kwam van drievoudig wereldkampioen Brazilië, werd op 20 december 1983 uit het bondsbureau in Rio ontvreemd. De Jules Ri met-beker zou daarna zijn om gesmolten tot 1800 gram puur goud. Carlinho werd aange houden wegens de moord op zijn advocaat, die de waarde volle buit voor eigen profijt zou hebben aangewend. Serge Baltasja: eerste Rus in Engelse League. GROUW De naam Herman Hofstee komt de laatste weken weer regel matig naar voren in de at letiek-uitslagen. Is het de ene week in Harich, een andere keer is het Soest waar de hardloper uit Grouw succesvol opereert. Het zijn de voortekenen van een seizoen, waarin Herman Hofstee meerde re gunstige resultaten hoopt neer te zetten. Met pieken (in volgorde) in fe bruari én de afronding van zijn studie aan de Agrarische Hogeschool Friesland én een poging om zowel nationaal als Europees (onder andere bij de indoor-kampioen- schappen in Den Haag) te schitteren. Na het voltooien van de studie wacht Herman Hofstee een uitnodiging van het ministerie van defensie. „Voor mijn mili taire dienst zet ik de NSF er achter, want ik hoop wel een beetje in de buurt te kunnen blijven", aldus de 25-jarige Hofstee. In een (noordelijke) buurt, waar hij als atleet wei nig heeft te zoeken. „Er is hier te weinig concurrentie. Wil ik die ontmoeten dan moet ik verder van huis. Ik zeg wel eens tegen andere atleten, dat ze die zwaardere concurrentie moeten opzoeken. Dan weet je waar je staat, want in het Noorden heb je al gauw het gevoel sterk te zijn. Met de kerstdagen heeft Harich het goed geprobeerd met een sterk veld. Maar voor het overige moet ik voor de wedstrijden vaak uren in de auto zitten. Dat is het nadeel van het Noorden. Je moet er veel meer voor over hebben". Revanche Het huidige atletiekseizoen moet voor de uit Wolvega af komstige Hofstee ook een re vanche inhouden voor de te leurstelling van het olympisch seizoen. Aanvankelijk luidde een optreden van Hofstee in Parijs, waar hij een tijd van 8.29,95 op de 3000 meter-stee- ple liep, de verwachting in dat voor de Fries de olympische li miet haalbaar zou zijn. Maar Hofstee haalde Seoel niet. „Na Parijs had ik gewoon moeten doorgaan, maar dat gebeurde niet. Ik heb daaruit een les ge leerd", aldus de atleet, die daarom de prioriteit heeft ge legd op het afronden van de studie. De met het oog op de Spelen uitgesmeerde studietijd is niet verzilverd. Op weg naar de finish van zijn studie blijft de atletiek in de pas. De komende tijd schroeft hij de trainingsijver op van ne gen tot twaalf keer per week. Met zo'n twintigtal uren hoopt hij zijn wekelijkse voorberei ding op de kampioenschappen body te geven. Behalve het na tionale veldloopkampioen schap staat de nationale in- doortitelstrijd op het program ma. Een goed resultaat in de Houtrusthal betekent een ver volg op Europees indoorniveau in Den Haag. Vooraf aan de opeenvolgende titelreeks van februari zijn er ook nog de noordelijke veldloopkampi oenschappen. „Ja. Je kunt het best een goede afwisseling noemen om beurtelings op de twaalf kilometer veldloop of de drie kilometer indoor actief te zijn. Indoor heb ik vorig jaar 8,05 gehaald, maar dat moet toch rond de acht minu ten kunnen", aldus de atleet uit Grouw. Supervorm „Tijdens het NK-veldloop ben ik er vorig jaar gevallen. Ik was toen echt in supervorm. Nu voel ik dat het weer de goede kant opgaat en tegen die tijd moet ik er helemaal zijn. Maar ik ben niet alleen, want ik zie ook Marti ten Kate zich sterk op februari richten, sa men met Tony Dirks". Trai nend op de dijk naar Akkrum, op de baan in Drachten of in de bossen van Beetsterzwaag werkt Herman Hofstee hard aan een nieuwe supervorm. Want hij weet hoe zijn kansen liggen. Als lid van de nationa le trainingsselectie van Carel van Nisselroy ("Ik heb er nog niets van gehoord en wacht maar af hoe dat loopt"), maar veel meer nog door de trainin gen van Gert de Leeuw. Eerste Rus in Britse competitie De Engelse Football Associa tion heeft toestemming gege ven voor de komst van de Sovjetrussische international Serge Baltasja bij de tweede divisieclub Ipswich Town. De 30-jarige verdediger van Dy namo Kiev tekende een con tract voor een half iaar, dat kan worden verlengd. Met de transfer was naar schatting 350.000 gulden gemoeid. Bal tasja is de eerste Sovetrussi- sche voetballer, die toestem ming heeft gekregen naar En geland te gaan. Schorsing dreigt voor Nigerianen Een groot aantal Nigeriaanse internationals hangt een schorsing boven het hoofd om dat ze niet op de training zijn verschenen als voorbereiding op het WK-kwalificatieduel vandaag tegen Gabon. Van de 22 opgeroepen spelers kwamen er vijftien niet opdagen. Zij zullen worden geschorst voor de competitie, die op 11 febru ari begint, tenzij ze een erg goed excuus hebben. Het zou betekenen dat de twee top clubs Ranchers Bees en Iwua- nyanwu Nationale nagenoeg met de reserve-elftallen zullen moeten beginnen. Portugese Brazilianen ineens buitenlanders Het Portugese voetbal heeft de grenzen gesloten. Tijdens een buitengewone vergadering van de Portugese voetbalbond is besloten, dat sinds 1 januari van het pas begonnen jaar in de competitie per club nog slechts vier buitenlanders in actie mogen komen. Daarbij werd vastgesteld dat Brazilia nen, die tot dusverre gemak kelijk naast hun oorspronkelij ke nationaliteit ook het Portu gese staatsburgerschap konden verwerven, in het vervolg als buitenlanders worden gekwa lificeerd. Eerste straf in Hongaars schandaal De eerste veroordeling in het Hongaarse omkoopschandaal is een feit. Doelman Zsolt Ba- lacs (31) van Rana ETO Gyor werd door de tuchtcommissie van de Hongaarse voetbalbond geschorst tot 31 december 1989. In het voetbalschandaal in Hongarije zijn dertig spelers verwikkeld. Ruben Paz beste speler Amerika Spelverdeler Ruben Paz van de Argentijnse club Racing Club de Avellaneda uit Buenos Aires is door het Venezolaanse dagblad El Mundo gekozen tot Amerikaans voetballer van het jaar. De uit Uruguay af komstige speler, die twee jaar geleden een Europees avon tuur (Racing Club Paris) zag mislukken, kreeg 54 punten tegen zijn landgenoot Hugo de Leon van Nacional Montevi deo 39 pnt. Ik heb besloten aan alle Oranje-commotie een eind maken. Hoe? Ik zal het u vertellen. Jan Huijbregts en Han van Zeeuw, in de Zeister wandelgangen door mensen die het goed met ze menen duo Jut en Jul genoemd elders aangeduid als het koppel Jan-weet-nergens- (of omgekeerd), gaan op voorhand akkoord. Nu is niet zo bijzonder, want Jan vindt alles en Han bijna goed. Dat zit dus wel snor. Laatst leken Han en Jan beetje ruzie met elkaar te hebben. Leken, want het behoorde allemaal tot het scenario. Zoals onlangs bij presentatie van (mét drie hoofdletters, dat wel) Het Oranje Legioen. Nadien creëerde elders in den -r- onwetend van het initiatief een groepje de fanclub PrOranje. Met fiat van Jan of Han (of omgekeerd). Kortelings werd de ene supportersclub het bestaan de andere gewaar. Geen voor Jan en Han. Die immers in Zeist afspraken gemaakt over de vraag hoe te handelen als stormachtige belangstelling van voetbalminded Nederlan voor het Oranjeteam zou leiden tot de oprichting van nóg meer supportersbelangenclubs. Hai zou de eerste voor zijn rekening nemen, Jan de volgende. Bij verder op té richten aanhangersverenigingen zouden andere functionarisst in Zeist worden ingeschakek Net zo lang tot ook de achterportier een supportersclub zou runnen. E mochten ze mensen te kort komen, dan hadden ze bij Inter Football nog wel wat figuren. Hadden Jan en Han afgesproken. Zo zou iedereen op het bondsbureau zijn eigen J winkeltje kunnen krijgen en zo lang daar maar goed op wordt gepast, is er niets aan dj hand. De eerstvolgende Jjll interland van enige importantie is tenslotte pas d- wedstrijd Nederland-West- Duitsland, op 26 april in de Kuip in Rotterdam. Tijd zat om de zaak op de eerste van die maand perfect voor elkai K1^1 zaal LEED DAM, te hebben. Dat kunnen ze in Zeist. De buitenwacht mag dan wel eens de indruk e hebben dat ze er bij de KNVÏ met de Oranje-pet naar gooiei flong; Jan en Han weten als geen - ander dat dit een volstrekte misvatting is. Op hun klompen voelen ze aan waar het fout kan gaan e eventueel wordt de mantel de liefde er voor uit de mottenballen gehaald. Mag fe elfder ure blijken dat er toch een schotsje scheef ligt en deskundigen achteraf rapporteren dat er bij de bortr iets is fout gegaan, Jan en Hz- zullen verwijzen naar het aloude spreekwoord Waar wordt gehakt vallen spaanders". Is dat niet overtuigend genoeg, dan late.'^0Q] Han en Jan zelf een rapportf g.j het levenslicht zien, waarin wordt verklaard dat hen gé blaam treft en de zwarte Oranje-piet elders hoort. Las dat maar aan Jan en Han ovei Die hebben al vaker dat bijli t gehanteerd. Maar even terug naar het begin en de Oranje-commotit Jan en Han gaan akkoord m hevig! een e eerste warde meest Zuida snel zich 1 winni met 1 De ei toern Maas] Argei kaart derla tiTian genti Cana oven ;ema het voorstel om zodra óók dt KNVB-tuinman, de koffiejuffrouw én de werkstl Lfjncjj een supportersclub onder de hoede heeft de hele zaak te: bundelen. Jan, die als geen j ander met software kan 3 omgaan vanwege zijn jaarlijkse competitieschema- '^x verplichtingen, heeft daarvoi nog ergens een handig programmaatje liggen. Er behoeven slechts wat details worden ingevuld. De naam staat. Dat wordt, adel verplid M, tcnclnttn T-fft PrDranit* 'l tenslotte, Het PrOranje Legioen. Rest één kleinigheid. Er moeten nog een voorzitter et de le leen terda de H ten ii de tv Winl diens plaatsvervanger wordt gezocht. Ik stel Pieter van Vollenhoven voor. Die heeft tenslotte beroepshalve al iets met Oranje van doen. Kan bovendien een nieuw clubliet op de piano ten gehore brengen. Bleek ook bij eerdert:\yeëj gelegenheden zeer goed bij les. Tweede man moet Dees worden. Diens contract word"- toch niet verlengd. Jan en Han hebben al een tilt voor het nog te schrijven clublied: „Met Dees en Van Vollenhoven is het straks, weer Oranje boven". Melji kam rieer Ame keur Tok: vroeger slechts vijfhonderd man langs de kant stonden te kleumen, daar is nu een heel volk naar gaan kijken. Soms gaat het echter te ver. Dan vinden uitzendingen op de meest onmogelijke tijdstippen plaats en de finale van de Da- vis Cup tussen Zweden en West-Duitsland werd laatst slechts op een commerciële zender in Duitsland zelf uitge zonden. Alleen de uitslag werd in het sportprogramma ver teld. Dat kan dus niet. Heel or dinair: gewoon wie het meeste geld biedt". gen, anders krijgt hij op zijn sodemieter. Maar wie zegt dat het niet anders kan. Hij moest hem helemaal niet neerleggen. Het blijft fout en daar moet je tegenin gaan. Voetbal moet mooi blijven en omdat niet ie dereen braaf in elkaar zit, moeten mensen soms gedwon gen worden. De oud-collega's van de televisie blijven goed deels gespaard. Over personen praat Kuiphof het liefst niet, maar over de wijze van be commentariëren wil hij wel iets kwijt. „Je moet zowel af standelijk als enthousiast zijn. In een Europacup-finale maakte de Portugees Madjer het beslissende doelpunt met een hakje. Een grandioos mo ment. Zegt Theo Reitsma: „Hé, hij doet het ook nog van achte ren. Dan denk ik dat ie uit je dak had moeten gaan aldus de man die het „wij hebben een corner" nog bezigde. De tegenwoordige radioverslagge ving vormt volgens Kuiphof hiermee een contrast. „De ra- dióreporters zijn weer vaak te enthousiast. Zo'n Jack van Gelder gaat in de richting van Theo Koomen, zonder echter de specifieke kwaliteiten van Koomen". Een véelvuldig in het boek te rugkerend item is de verloren WK-finale van het Nederlands voetbalelftal in 1974 in Mün- chen tegen West-Duitsland. Dat zit Kuiphof nog steeds hoog en is volgens hem de schuld van de toen als bonds coach fungerende Rinus Mi- chels, die een aantal tactische blunders zou hebben begaan. „Ze kunnen niet zeggen dat ik er bij betrokken was. Als je ei gen land in de finale van een wereldkampioenschap zit, dat maak je niet elke keer mee. Oranje gaf het uit handen door stommiteiten. Dat is ergerlijk. Zoiets kun je niet als een flau- wekulletje afdoen. Na afloop zag ik het betrekkelijke er wel weer vart in, maar op dat mo ment was de wedstrijd erg be langrijk". „Neem nu bijvoorbeeld oud premier Van Agt. Op een ver gadering kreeg hij eens een briefje van een bode en meld de vervolgens: heren, het gaat goed in de Tour de France. „Eén van de ministers vroeg hem of dat nu wel zo belang rijk was. Van Agt antwoordde: heel even. Zo is het met spoèT. Dat is een vlam, die even op laait. Bij de inhuldiging van Oranje deze zomer kwam ik niemand tegen die daar cha grijnig over deed". Als televisieman heeft Kuip hof de invloed van dit medium zien groeien. Een ontwikke ling met positieve en negatie ve kanten. Kuiphof: „De tele visie levert prachtige kansen op. Via de tv zijn veel mensen in bijvoorbeeld de jaren zeven tig bij de sport betrokken ge raakt. Dat bekend worden is op zichzelf een goede zaak. Neem nu het schaatsen. Waar Mats Wilander Toch mag het van Kuiphof best zo ver gaan dat spelregels worden aangepast om een sport voor de kijker interes santer te maken. „Bij tennis zou je eigenlijk moeten invoe ren dat je maar één keer mag serveren. Televisie is een grote factor geworden, terwijl de re gels gemaakt werden in de tijd dat er nog geen televisie was. Partijen op gravel kunnen veel te lang duren. Ik heb eens een vijf uur durende partij tus sen Vilas en Mats Wilander verslagen. Alleen maar baseli ne-tennis. Dat werd stomver velend. Sommige spelregels zijn uit de tijd", vindt Kuiphof. „Door een verandering in de regels kun je het spel beïn vloeden, maar dan moet je het wel aanpassen bij de mentali teit. Helaas gebeurt dat niet al tijd. Hockey is wat dat betreft moderner dan voetbal. De in- worp hoort toch allang niet meer in voetbal thuis. Je speelt de bal nooit met je han den?" De Olympische Spelen blijven voor Kuiphof een instituut dat in stand moet worden gehou den. De doping-affaire met Ben Johnson doet daar geen afbreuk aan. „Het blijft toch een ontmoeting van sportmen sen. Dat moet je niet idealis tisch zien, maar een verzame ling van topsporters is prima. Voor mij is Ben Johnson nog altijd de olympische kampioen. Hij zal best wat geslikt hebben, maar het punt is dat hij op su perieure wijze kampioen is ge worden. Wie zegt mij dat de anderen vrij zijn van doping. Johnson is gewoon een fameu ze sprinter en Lewis een kin derachtig kereltje. Ben John son is hooguit een domme man. Hij kijkt nu eenmaal stom uit zijn ogen". Evenals de zwartgeld-affaire bij Ajax vindt Kuiphof dat de Johnson-zaak niet overbelicht is. „Natuurlijk niet. Een com missie maakt de zaak Johnson aanhangig. Zoiets kun je toch niet negeren. Er wordt te snel gezegd dat journalisten iets op poken. Zo ook bij Ajax. Als dat al niet meer mag. Kom, wat is dat nu weer voor een waan zin? Het moet natuurlijk geen pulp worden. Dat moet je overlaten aan Henk van der Meyden van Privé. Maar als het halve Ajax-bestuur in de bak zit, is dat toch groot nieuws". MARC HOEBEN Hofstee, sinds 1976 met atle tiek bezig, loopt pas drie jaar intensief onder leiding van De Leeuw. Toen die naar DOS (Dwingeloo) ging, ging Hofstee mee. „Je hebt een bepaald doel en werkt niet met een pro gramma van de bond. Ik heb de trainer nodig. Als hij zou stoppen, dan komt er van presteren weinig terecht. Trai ner en atleet vormen een team, dat goed moet samen werken. Al heb ik nu minder een duw in de rug nodig, dan vroeger. De motivatie is er volop", stelt de loper, wiens voorkeur toch buiten ligt. „Ik ben blessuregevoelig en met mijn lange passen door de krappe indoorbochten kan ik me soms twee dagen daarna niet bewegen. Daarom loop ik ook alleen op de NK-indoor. Als het niet lukt, heb ik pech. Als ik de limiet haal, kan ik naar de Europese kampioen schappen". „Maar het veld blijft het aller belangrijkste", aldus Hofstee, die nog vrij lang door hoopt te gaan. „Op een gegeven mo ment kun je niet sneller meer in de steeple. Dat is het mo ment dat je overstapt naar de halve of hele marathon. Het lijkt me wel leuk". Maar zo lang er nog progressie is, gaat Herman Hofstee door met het onderzoeken van zijn moge lijkheden. Nog intensiever als zijn studie over het onderzoek van de veehouderij volgende maand is voltooid. REINDER BOSMA door Frank Werkman januari 1989 pagina

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1989 | | pagina 10