Meer aandacht voor kind
ibij wijziging achternaam
AaI
Shell: sancties leggen
Haagse economie plat
iINNENLAND
Recordaantal asielzoekers op Schiphol
SOEPELER RICHTLIJNEN PER 1 FEBRUARI
IEUWS
Muiden
Chemie
gaat niet
in hoger
beroep
EIS VAN VAN DEN BROEK
Banken moeten afzien
van voorwaarden vooraf
Rara-verdachte
wacht nog
één strafzaak
4A(-
CeidócSoivuuit
WOENSDAG 4 JANUARI 1989 PAGINA 3
v Ixploitanten van
_4Iasjmuseum
ewoor de rechter
MSTERDAM Twee personen moeten
20 januari voor de Amsterdamse recht-
ink verschijnen op verdenking van het
spraxploiteren van het Hasjmuseum in Am-
deli crdam van januari tot april 1987. Tot nu
bij ie was niet duidelijk of het openbaar mi-
"iterie tot vervolging zou overgaan. De
(toonstelling van softdrugs en attribu-
.1 voor het gebruik ervan zou hebben
e jgedragen tot de verkoop van softdrugs.
Dort en man wordt er bovendien van ver
acht in die periode kleine hoeveelheden
zijn bezit te hebben gehad. Het
luseum werd een dag na de officiële ope-
felijling door de politie gesloten. Enkele
iaanden daarvoor was de ruimte al voor
ibliek toegankelijk.
Ambtenaar voor
fraude veroordeeld
UTRECHT De rechtbank in
Utrecht heeft gisteren een 32-jarige
ambtenaar uit Apeldoorn veroor
deeld tot drie jaar gevangenisstraf
waarvan drie maanden voorwaarde
lijk en een proeftijd van twee jaar
wegens verduistering. In 1982 trad de
man in dienst bij het ministerie van
landbouw en visserij in Utrecht, waar
hij betalingsbevoegdheid had voor
het aan- en verkopen van landbouw
grond. Zes jaar lang diende hij gefin
geerde rekeningen in die hem zo'n
3,3 miljoen gulden opbrachten. Van
het geld liet hij een kapitaal huis met
zwembad bouwen. Ook kocht hij
twee plezieijachten, een speedboot en
dure auto's.
MARECHAUSSEE VERWACHT TOENEMING AANTAL AANVRAGEN
SCHIPHOL Bij de Ko
ninklijke Marechaussee op
Schiphol hebben zich in de
cember meer dan honderd
asielzoekers gemeld. Daar
na vroegen nog eens veertig
mensen als politiek vluchte
ling in ons land te worden
toegelaten. Nog nooit zijn er
in een vergelijkbare periode
zoveel asielaanvragen ge
daan.
Volgens kapitein P. Verdonk,
commandant van marechaus
see op Schiphol, is het nog te
vroeg om te concluderen dat
de toeloop het gevolg is van de
uitspraak van de Hoge Raad en
van de president van de Haar
lemse rechtbank. De Hoge
Raad bepaalde op 9 december
vorig jaar dat het vasthouden
van asielzoekers in een spe
ciaal voor hen ingericht ver
blijf op Schiphol-Oost voor een
periode langer dan 54 uur een
vorm van detentie is die strij
dig is met de wet.
Afgelopen vrijdag bepaalde de
president van de Haarlemse
rechtbank dat asielzoekers niet
langer meer in de wachtkamer
voor passagiers op het douane
gebied mogen blijven nadat zij
54 uur op Schiphol-Oost heb
ben doorgebracht. Vanaf dat
moment worden ze in ons land
toegelaten op basis van de
rijksopvangregeling asielzoe
kers en overgebracht naar een
van de opvangcentra in den
lande. Daar kunnen zij, in te
genstelling tot wat in het ver
blijf op Schiphol-Oost mogelijk
is, vrij in en uit gaan.
Verdonk verwacht wel dat
door de recente gerechtelijke
uitspraken het aantal asielzoe
kers op Schiphol zal toenemen.
Hoewel de definitieve cijfers
over 1988 nog niet beschikbaar
zijn, staat al wel vast dat het
totaal aantal asielzoekers bo
ven de duizend ligt. Dat bete
kent bijna een verdubbeling
ten opzichte van 1987, toen 553
vreemdelingen op Schiphol po
litiek asiel vroegen.
Duisenberg
voorzitter van
Erasmusprijs
AMSTERDAM - Dr. W.F. Duisen
berg, president van de Nederlandsche
Bank, is per 1 januari de nieuwe
voorzitter van de stichting Praemium
Erasmianum. Hij is dr. G.A. Wagner
opgevolgd. Tevens maken per 1 janu
ari deel uit van het stichtingsbestuur:
mevrouw M.H.M.F. Gardeniers-Be-
rendsen, lid van de Raad van State,
en prof. dr. P.J.D. Drenth, hoogleraar
arbeids- en organisatiepsychologie
aan de vrije universiteit in Amster
dam. De stichting Praemium Erasmi
anum reikt jaarlijks de Erasmusprijs
(groot 200.000 gulden) uit voor be
langrijke bijdragen aan de Europese
cultuur.
I I
N VANDAAG
DEN HAAG Stel dat je
gezegend bent met een
i achternaam als Naaktge-
)ij h 3oren, Poepjes, Van der
>chi Kloot, Slet, Kots of Smoes.
tenjVoor sommigen alle reden
zich erg ongelukkig te
ha voelen en een langdurige
procedure te starten, uit-
/aawnondend in een verzoek
aan Hare Majesteit om van
{een jarenlange kwelling
'verlost te worden. Ande
ren voelden zich weer ge
krenkt door het feit dat zij
noodgedwongen de naam
droegen van een vader die
zich nooit om hen bekom
merd had. Zij stapten naar
de Burgerlijke Stand in
hun gemeente met het
verzoek voortaan dezelfde
achternaam als hun moe
der te mogen dragen.
Met ingang van 1 februari
worden nieuwe richtlijnen
van kracht waardoor
meer mogelijkheden wor
den geboden de geslacht
snaam te wijzigen. Dat
kost de burgers overigens
wel 500 gulden, met het
risico dat je je geld kwijt
bent als het verzoek om
naamswijziging wordt af
gewezen.
Henk Bruining uit Eibergen,
voorzitter van de Werkgroep
Stiefouderadoptie, kan over de
door de overheid opgeworpen
obstakels meepraten. Zijn bei
de stiefdochters Bianca en
Maureen voelden er na het
tweede huwelijk van hun
moeder niets meer voor de
achternaam van hun biologi
sche vader te dragen. Uit ver
bondenheid met hun stiefva
der dienden ze in december
'86 bij de gemeente het ver
zoek in voortaan als Bruining
door het leven te gaan. Dat
verzoek werd niet onmiddel
lijk ingewilligd. Verre van dat.
De gemeente hoorde de biolo
gische vader, die toestemming
weigerde met als motief dat hij
het niet nodig vond. Meisjes
verdrietig, moeder en stief
moeder verontwaardigd, waar
na de Raad voor de Kinderbe
scherming werd ingeschakeld.
Deraad stuurde een maat
schappelijk werker naar de
vader, die uiteindelijk door de
bocht ging nadat ook Bianca
en Maureen bij de besprekin
gen betrokken werden. Vader
gaf mondeling zijn toestem
ming, weigerde dat daarna
schriftelijk te bekrachtigen,
maar de maatschappelijk wer
ker adviseerde positief, waar
door Bianca en Maureen sinds
maart vorig jaar ook inder
daad wettelijk Bruining heten.
V erzorgingstermijn
De Yiieuwe richtlijnen staan
een soepeler regeling toe. In
alle gevallen van geslacht
snaamwijziging van een min
derjarige in die van zijn moe
der, pleegvader of stiefvader
zal voortaan een verzorgings
termijn van drie jaar gelden.
Ook is niet langer meer vereist
dat de moeder het kind na de
ontbinding van huwelijk of re
latie met de juridische vader
gedurende drie jaar alleen
heeft opgevoed en verzorgd.
Als het kind twaalf jaar of ou
der is kan het volgens de op 1
februari geldende regeling ook
een verzoek tot naamswijzi
ging weigeren. Ook kan het
kind desgevraagd zijn oor
spronkelijke naam weer her-
krijgen.
Niet alleen mensen met onmo
gelijk of moeilijk uitspreekba-
re namen doen een verzoek tot
naamswijziging; ook zaken-
met een (te) veel voor
komende achternaam als Jan
sen, Visser of De Vries. Vaak
hebben dergelijke verzoeken
ook te maken met bepaalde,
nogal gesloten gemeenschap
pen met veelvuldig voorko
mende achternamen als Pronk
in Scheveningen, Varkevisser
in Katwijk of Schilder in Vo-
lendam. Nederlanders van
buitenlandse komaf, zoals Ita
lianen, Turken en Spanjaar
den, met voor ons vaak moei-'
lijk uit te spreken achterna
men, behoren ook tot degenen
die hun achternaam kunnen
laten veranderden.
Denk niet dat naamswijziging
sporadisch voorkomt. In 1986
zagen 2.627 mensen een ver
zoek tot naamswijziging inge
willigd, in 1987 was dat aantal
gedaald tot 2.472. Tot voor
kort dienden die namen gepu
bliceerd te worden in de
Staatscourant, tegenwoordig is
dat niet meer het geval.
Majesteit
Nederlanders die van achter
naam willen veranderen, die
nen dat verzoek officieel te
richten aan Hare Majesteit de
Koningin. In werkelijkheid
beslist de Hoofdafdeling Pri
vaatrecht van het ministerie
van justitie in Den Haag over
de naamswijziging. Deskundi
gen van de Burgerlijke Stand
nen als dit kansloos geacht
wordt. Ook wijzen zij er op dat
het helemaal niet noodzakelijk
is bij zo'n verzoek een beroep
te doen op een advocaat.
Den Haag hoeft niet in actie te
komen wanneer burgers een
naamswijziging eisen wanneer
sprake is van een „ambtelijke
misslag" dan wel een „kenne
lijke spel- of schrijffout". Men
sen die bijvoorbeeld Janssen
heten in plaats van Jansen,
Roelofzen in plaats van Roe-
lofsen of Zwienenberg in
plaats van Zwijnenberg. Op
hun verzoek wordt door de
Burgerlijke Stand bij de offi
cier van justitie in het betref
fende arrondissement verzocht
op grond van artikel 29 van
het Burgerlijk Wetboek bevel
tot wijziging van de oorspron
kelijke familienaam te geven.
Veel burgers komen tot dit be
sluit nadat zij een stamboom
onderzoek hebben gehouden.
Volgens woordvoerder Van
Hezik van Justitie valt het te
bezien of het hanteren van de
nieuwe richtlijnen ook een
versnelling van de procedure
tot geslachtsnaamwijziging tot
gevolg heeft. „Het gaat om de
meer delicate zaken. Elke zaak
wordt op zijn eigen merites be
oordeeld en dat betekent dat
het in een aantal gevallen wel
twee jaar kan duren voordat
een beslissing valt".
HES LAGRAND
^AMSTERDAM - Het bedrijf
,pani Muiden Chemie gaat niet
ekeh
hoger beroep tegen de uit-
'spraak van de rechtbank in
^Amsterdam over de illegale
^kruitexporten. Directeur R. de
Vries van het bedrijf legt zich
het vonnis neer. „We wil-
en £len van alle soeza af zijn en in
*1989 op een positieve manier
aan.de slag gaan", aldus de di-
J recteur.
Muiden Chemie werd op 28
december veroordeeld tot drie
fteg» miljoen gulden boete, waarvan
het grootste gedeelte - 2,1 mil-
oljoen gulden - voorwaardelijk,
o Ook de ex-directeur van het
oj bedrijf kreeg een geldboete
o van zestigduizend gulden,
J waarvan de helft voorwaarde-
oj lijk. Hij heeft volgens de
rechtbank feitelijk leiding ge-
o geven aan de verboden gedra-
°j gingen van Muiden Chemie,
o' De officier van justitie had een
o boete van drie miljoen gulden,
°J waarvan de helft voorwaarde-
o' lijk tegen Muiden Chemie ge-
o' De Vries verwacht niet dat de
5 onthullingen door de VARA
o dat Muiden Chemie, behalve
o aan Iran ook aan Iraq illegaal
kruit heeft geleverd veel na
ai: delige gevolgen voor het be-
drijf zal hebbben. Hij baseert
o zich daarbij op de „terughou-
o dende reactie" van het open-
baar ministerie over de leve-
o ringen aan Iraq, die via Grie-
kenland zouden zijn gelopen.
Koffers bij
de vuilnisbak
Wanneer oude meubeltjes
op straat worden gezet,
zijn de meeste spullen ver
dwenen voordat de vuilnis
man langs komt. Maar een
container vol met koffers,
zoals gisteren in Amster
dam, is wel heel verleide
lijk. Twee voorbijgangers
kijken of er wat van hun
gading bij is.
FOTO: ANP
(Vervolg van de voorpagina)
DEN HAAG „Er wordt in
het rapport van de Werkgroep
Anti-Apartheid 's-Gravenhage
(WAAG) een groot aantal be
drijven genoemd. Als je daar
als gemeente sancties tegen
treft, leg je de gehele Haagse
DE KNOLLEN
'mijn VPÖUU iS IJANG o*r
Ik. 0VÊfl5PWUeN 66SW
k -re woRpqi,
,,.2EV>HDTHËT 060EWKÖ.']K CXVTlK 06
mAATbTe tijo lo beef als ik
STA U'T Te sCHeeOerv
plat", licht een
Shell-woordvoerder de brief
van president-directeur Hooy-
kaas aan de gemeente Den
Haag toe.
Verder wijst Shell erop dat het
progressieve Haagse college
met de adviesaanvraag aan
WAAG al een politieke stel
ling heeft ingenomen. De
overheid zal een dergelijk be
leid volgens Shell niet goed
keuren.
De fracties in de Haagse ge
meenteraad reageren divers op
de brief van Shell. J. Houben
(CDA) kan zich de bezorgd
heid van Shell goed voorstel
len. „Ik vind het verstandig
van Shell op dit moment,
voordat het college een advies
aan de gemeenteraad uitbengt
te reageren. Het rapport van
WAAG vind ik op sommige
punten erg ver gaan. Overi
gens verwacht ik dat de op
handen zijnde wet gelijke be
handeling zo'n gemeentelijk
beleid zal verbieden".
VVD-fractievoorzitter H. J.
Meijer wijst een anti-apart-
heidbeleid van de gemeente
af. „En als je dan iets doet,
moet je heel goed realiseren
dat het over hele grote werk
gevers gaat". De reactie van J.
Huurman (PvdA), lid van de
werkgroep WAAG, staat
haaks op die van de oppositie
partijen: „Het is pure chantage
van Shell. Bovendien richten
ze op deze wijze alle aandacht
op zichzelf, terwijl het in het
rapport om veel meer bedrij
Burgemeester Havermans wil
de vanmorgen nog niet reage
ren op de brief van Shell. Hij
ziet de brief als één van de re
acties op het rapport en zal
deze betrekken bij het opstel
len van het advies aan de ge
meenteraad.
Paspoort
D^t was lachen, toen er op een computer bij de geprivatiseerde staatsdrukkerij ineens een ontwerp
voor het nieuwe paspoort verscheen. Minister Deetman van onderwijs, die gisteren in Den Haag
officieel enkele taken en vijf personeelsleden overdroeg aan de SDU, was in elk geval nogal ver
baasd. Grafisch ontwerper C. Peters (zittend) niet, want hij had het beeld zelf opgeroepen. De SDU
is nog altijd de belangrijkste kandidaat voor het drukken van het nieuwe paspoort.
FOTO: ANP
(Vervolg van de voorpagina)
DEN HAAG - De veiling
van het KEP-machine-
park zit er aan te komen
zo lang de principe-over
eenkomst met de Staats
drukkerij niet is onderte
kend. Van den Broek
vindt dat de banken deze
afspraken tussen de staat
en de SdU voor akkoord
moeten ondertekenen en
geen voorwaarden vooraf
mogen stellen. De banken
willen daarentegen de ga
rantie dat zij de tachtig
miljoen gulden zullen te
rugkrijgen die zij in KEP
hebben gestoken.
„Ik wil benadrukken dat de
hele constructie die er nu ligt,
door de banken is aangedra
gen", zegt woordvoerder Van
Mierlo van de NMB. „Wij zijn
vorige maand met deze formu
le gekomen. Wat ons betreft
kan alles voor 1 februari wor
den afgerond. Maar de indruk
is ontstaan dat wij de overeen
komst voor akkoord moeten
tekenen. Dat is niet juist. In
feite hebben wij er geen klap
mee te maken, het is een zaak
tussen de staat en de SdU".
Bij de NIB zegt woordvoerder
Van der Laan: „De opstelling
van Van den Broek maakt ons
gewoon in het zakelijk ver
keer. Gezien de overschrijdin
gen bij enkele ministeries ligt
dat bij de rijksoverheid kenne
lijk anders'De SdU betreurt
eveneens dat de start van het
nieuwe paspoort-project is ge
frustreerd. Volgens woord
voerder Smaal moet Van den
Broek de overeenkomst als
eerste tekenen. Daarna volgen
de SdU en de banken.
PvdA-woordvoerder De Visser
heeft geen behoefte om Van
den Broek in dit stadium sug
gesties te doen, al betreurt hij
het dat Van den Broek en de
banken „rollebollend over de
straat gaan". De Visser vindt
dat de burgers, wat er ook
wordt besloten, niet de dupe
moge worden. „Er ligt een re
kening van tachtig miljoen
gulden. Ik vrees dat het pas
poort door de erfenis van KEP
duurder zal worden. Dat moet
worden voorkomen. De ban
ken hebben zelf krediet ver
leend aan een fabrikant die
mislukt is". Ook CDA-woord-
voerder Gualthérie van Wee
zei wijst op het risico dat de
banken hebben genomen door
met KEP in zee te gaan.
De PvdA en het CDA, samen
een meerderheid in de Tweede
Kamer, zullen zich heftig te
gen een eventuele prijsverho
ging van het paspoort verzet
ten.
(Vervolg van de voorpagina)
AMSTERDAM Het ge
rechtshof in Amsterdam
moet zich op 28 maart nog
buigen over de vraag of
Rara-verdachte René R.
schuldig is aan de brand
stichting bij drukkerij
Elba in Schiedam. Maar
zijn voorarrest van negen
maanden is waarschijnlijk
al langer dan de straf die
hem dan eventueel nog te
wachten staat.
Het Gerechtshof heeft zich bij
haar overwegingen R. gisteren
vrij te laten gebaseerd op een
arrest van de Hoge Raad over
de vraag of een rechter-com-
missaris (RC) persoonlijk bij
een huiszoeking aanwezig
moet zijn. Dat hoeft niet, zo
besliste de Hoge Raad, maar
een huiszoeking moet wel
plaatsvinden onder leiding
van de RC, „welke leiding
mede ten'doel heeft te waar
borgen dat bij de huiszoeking
de grenzen van de wettelijke
bevoegdheden niet worden
overschreden".
Amsterdam kent zogenoemde
reizende RC's, die wel bij het
begin van de huiszoeking aan
wezig zijn, maar er niet de
hele tijd bij blijven. Volgens de
Hoge Raad bieden de huidige
communicatiemiddelen zoals
telefoon, fax of mobilofoon
voldoende mogelijkheden voor
de RC om met de opsporings
ambtenaren in het pand in
contact te blijven.
Opsporingsambtenaren waren
het huis van R. binnengetre
den zonder de aanwezigheid
van een RC. Die kwam een
half uur later en vertrok om
bij een huiszoeking in een an
der pand te zijn. Toen hij bijna
vijf uur later terugkeerde naar
het huis van R. waren de amb
tenaren al verdwenen met het
in beslag genomen materiaal.
De bewoners in het huis zijn
er niet op gewezen dat zij tij
dens de huiszoeking recht neb
ben op contact met de RC, zo
bleek gisteren tijdens de zit
ting. Zij mochten ook niet bel
len met een advocaat. De aan
wezige hulpofficier van justitie
nam pas contact op met de RC
na afloop van de huiszoeking
toen de ploeg het pand al had
verlaten.
Op basis van de in beslag ge
nomen bezittingen construeer
de het openbaar ministerie uit
eindelijk de bewijslast voor be
trokkenheid van R. bij onder
meer de branden bij twee
Makro-vestigingen, een Shell-
pompstation, een oliehandel in
Alphen aan de Rijn en het op
blazen van het Van Heutzmo-
nument in Amsterdam. Onte
re'^ verkregen bewijs, aldus
het gerechtshof.
(ADVERTENTIE)
\t>or alle wijnen
H met de rode sticker
i Op-op
(gall^TgaTD
Meer openbaarheid
over milieuzaken
DEN HAAG In de toekomst
worden gemeenten en provin
cies verplicht alle gegevens
over het milieu openbaar te
maken. Mede op aandringen
van minister Nijpels heeft de
Europese Commissie dit in
nieuwe richtlijnen opgenomen.
De voorstellen liggen nu voor
verdere uitwerking bij de mi
lieu-ministers. Alleen gege
vens die om redenen van
staatsveiligheid vertrouwelijk
n^oeten blijven worden niet
openbaar gemaakt.